SCHOOLDOSSIER
FILMFICHE Het verhaal
pad neemt ‘OceanWorld 3D’ ons mee Via de wonderbaarlijke reis van een zeeschild ontdekken een sprookjesachtige, maar op een fabelachtige onderzeese odyssee. We wezens, sommigen grappig, anderen een bedreigde wereld, bevolkt met fascinerende ing in reliëf voelt als een ware duik in het beetje griezelig. De magie van de 3D-ervar vissen zwemt, van de grote koraalriffen diepe water. Het lijkt alsof je echt tussen de geboren is. Dit is een geheel nieuw soor t tot het strand waar onze moedige schildpad -Michel Cousteau, zoon van de documentaire, onder het peterschap van Jean teau, en met de stem van legendarische diepzeefilmer Jacques-Yves Cous Ianka Fleerackers. Hou die 3D-duikbrilletjes maar in aanslag !
Technische kaar t Genre: eerste 3D documentaire Lengte: 85 min.
Regie: Jean-Jaques en François Mantello Vlaamse dub door Ianka Fleerackers
DE HOOFDROLSPELERS heloniidae)
n (C Zeeschildpadde
helys coriacea) childpad (Der moc rs de le De . gd ei 1m dr t Status: Be eting: 50cm to l. Gemiddelde afm ie pt re ren n: ke er nm Ke waar zij zelf gebo t 600kg wegen. to nd en ra st en t rd he wo op ng en 70 en 200 eier kan tot 2 meter la leggen tussen de en dd pa ild ch es Feiten: Ze werden.
Atlantische vlekdolfijn (Stenella frontalis)
Status: Zorgwekkend Kenmerken: Walvisachtige. Gemiddelde grootte: 2 m. Gewicht: tussen 100 en 140 kg Feiten: De gevlekte dolfijn is een uiterst sociaal dier. Hij speelt niet alleen voor zijn plezier maar ook om zijn jongen op te voeden. Weetje: De gevlekte dolfijn is grijs bij de geboorte. De vlekken verschijnen naarmate hij ouder wordt.
Gewone vinvis
(Balaenoptera Status: Met uitste physalus) rven bedreigd. Kenmer ken: Walvis achtige. Gemidde lde afmeting: 25 m Feiten: Om zich te . Gewicht: tot 80 to voeden kan een ge n. wone vinvis een he waar na hij het wa le school vissen op ter afvoer t langs slokken in één ha een baard onder Weetje: De gewone p, de keel. vinvis is, met een topsnelheid van 37 km/u, de snelste walvissoort ter we reld.
Schorpioenvis (Scorpaenida)
Status: Ernstig bedreigd Kenmerken: Vis. Gemiddelde grootte: 38 cm. Gewicht: 1 kg. Feiten: De schorpioenvis jaagt vooral ’s nachts. Hij blijft onbeweeglijk op de zeebodem liggen en wacht tot zeevruchten of andere vissen dicht genoeg komen, om ze dan in één hap op te slokken. Weetje : Hoewel zijn rugvinnen giftige stekels hebben is de schorpioenvis geen agressieve vissoort.
angliae)
ra novae e t p a g e M ( g u r Bult
Koraal
Status: Ernstig bedreigd Kenmerken: Ongewervelde, komt overal ter wereld voor. Feiten: Koralen vormen op zich een habitat voor talrijke dier soor ten. Weetje: Koralen zijn ongewervelde dieren die hun uitwendige skelet vorm
en uit mineralen.
en 45 ton. d Gewicht: tussen 22 . m per17 g: in et m Status: Zorgwekken af iddelde ote formaties groe m gr Ge in e. lijk ig de ht tij ac ch vis zi al tussen Kenmer ken: W drie tot vier die heel ster ke band t in groepjes van n ef ee le t or ug so ltr bu ze de De j Feiten: bestaat bi en en te paren. Er en om zich te voed er s hoorbaar. duizenden kilomet op t moeder en kind. to is s tje ne an van de m Weetje: Het gezang
De grote witte haai (Carcharodon carcharias)
Status: Ernstig bedreigd Kenmerken: Vis. Gemiddelde grootte: 6 m. Gewicht: 2,5 ton Feiten: De grote witte haai is een solitaire jager die zijn voedsel zoekt in kustwateren en riffen. Weetje: De grote witte haai is de enige haai die uit het water omhoog kan springen om zijn prooi aan te vallen of te grijpen.
De mantarog (Manta birostris)
Status: Zorgwekkend Kenmerken: Vis? Gemiddelde afmeting: 7 m spanwijdte. Gewicht: ong. 1, 3 ton. Feiten: de mantarog is de grootste rog ter wereld. Hij voedt zich uitsluitend met plankton . Weetje: Op zijn rug zwemmen vaak zuigvisse n met hem mee. Zij reizen “gratis” en houd en hun gastheer vrij van parasieten.
echus)
h Lamantijnesto(rvTenric
en 680 en 1400 5m. Gewicht: tuss 3, g: in tg et ui m a af jn e Bi ld : Status Gemidde van de zeekoeien. annetje Kenmer ken: Familie . Een volwassen m ld re we r te r ie gd kg netende zeezoo is het enige plante n tij an m la De n: r dag. Feite nt. derwater planten pe on kg 50 n rwant aan de olifa ve da r is en en eet mee er di nd n stamt af van la Weetje: De lamantij
Laat de duiker naar de visjes zwemmen!
Regie
De gebroeders Mantello Jean-Jacques en François Mantello stammen uit een familie van ondernemers. In het internationale filmbedrijf bekleden zij een eigen plaats. Hun carrière begon in Grenoble in 1986 met de oprichting van “l’Equipage Vidéo”, een dienstverlenend bedrijf gespecialiseerd in postproductie video en broadcast. Zij werkten voor publiciteitsagentschappen, televisiezenders en diverse productiebedrijven en leverden baanbrekend werk op het gebied van digitale toepassingen. Met name voor 3D werden zij al gauw marktleiders.
De omstandigheden van de opnames waren soms heel moeilijk. Op bepaalde plaatsen mag je alleen van op welbepaalde boten filmen, en sommige van deze boten waren drijvende wrakken. Op sommige boten sliepen we met onze zakdoeken in onze oren om ons te beschermen tegen de kakkerlakken!” François Mantello
In 1991 produceerden zij hun eerste 3D diepzeefilm: Ondine, waarmee zij de publieksprijs van het 25e Festival Mondial de l’Image sous-marine van Antibes wonnen. Drie jaar later richtten zij Dynamax op, een bedrijf gespecialiseerd in de aanmaak van simulators en bijbehorende middellange films voor pretparken. Met Dynamax produceerden zij ongeveer dertig, voor het merendeel computergegenereerde, films. Het orgelpunt van dit traject werd de creatie en exploitatie van een simulatierit in het Venetian Resort in Las Vegas. Na 2000 besluiten de twee broers, allebei gepassioneerde en ervaren diepzeeduikers, om de verworven 3D expertise ten dienste te stellen van het behoud van het milieu en van de oceaan. Na een reeks geslaagde proeven met de nieuwe digitale Sony HD camera’s zetten zij drie documentaires op stapel, telkens van 42 minuten voor IMAX® 3D cinema’s, en daarnaast een langspeelfilm die volledig in digitale 3D zou worden opgenomen. Daarvoor vonden zij in de Britse productiemaatschappij 3D Entertainment een partner die hun project financieel kon helpen dragen en in Gavin McKinney Underwater Productions een geschikte coproducent. De broers verdelen het werk en werken in perfecte symbiose: Jean-Jacques regisseert en leidt de postproductie, terwijl François, ingenieur, instaat voor de productie, financiën en de distributie. Enkele maanden later werd François overigens voorzitter van 3D Entertainment. In 2003 komt hun eerste film Ocean Wonderland 3D uit in het IMAX® 3D–circuit, in een samenwerking met het VN Milieuprogramma (UNEP). Het is ook de eerste film die integraal in digitale 3D werd opgenomen en die werd overgezet op het grootste filmstrook-beeldformaat ter wereld: 70-mm 15-perf, beter bekend als IMAX®. Deze film, die vooral over koralen gaat, werd een internationale voltreffer, met meer dan 4 miljoen toeschouwers. Twee jaar later volgt Sharks 3D, een film die het negatieve imago van de haai moet helpen ombuigen en die tot doel heeft hun uitroeiing tot staan te brengen. In februari 2008 volgde het derde deel, Dolphins and Whales 3D (2008), een pleidooi voor de bescherming van deze unieke zeezoogdieren. Deze films werden gezien door meer dan 7 miljoen toeschouwers. De laatste twee titels staan ondertussen nog steeds op het programma in de USA. Met de productie van de langspeelfilm OceanWorld 3D werd gestart in 2001. Voor een film als deze zijn grote financiële en technische middelen nodig en het productieproces is heel ingewikkeld. Tijdens de herfst van 2004 kregen de Mantello’s de hulp van Jean-Michel Cousteau, zoon van de beroemde Jacques-Yves Cousteau, als technisch adviseur. Cousteau zou ook de belangrijkste ambassadeur van het project worden. De opnamen voor OceanWorld 3D werden voltooid in de zomer van 2008, na 26 expedities over en in alle wereldzeeën.
“Wij hebben het geluk gehad een parcours af te leggen dat ons toeliet onze passie en ons beroep als makers van 3D films met elkaar te verzoenen: films over de oceaan maken.” Jean-Jacques Mantello
Jean-Michel Cousteau Biografie
Ambassadeur en speciaal adviseur voor de film OceanWorld 3D «Zuiver water, zuivere lucht en biodiversiteit behoren tot het collectieve erfdeel van de mensheid. Wij hebben de morele plicht om te handelen uit naam van toekomstige generaties. De gezondheid van onze oceanen en onze toekomst vormen één geheel. Alles is met elkaar verbonden: de mensen beschermen wat zij liefhebben en zij zullen dat alleen maar goed doen als ze alles begrijpen». Veertig jaar lang wijdt Jean-Michel Cousteau – ontdekkingsreiziger, milieuactivist, pedagoog en filmproducent – zich aan het wereldwijd verkondigen van zijn bezorgdheid over onze waterplaneet. Van zodra hij als zevenjarige een duikerspak kon dragen gooide zijn vader hem in het water en trok hij op ontdekking in de oceaan. Als zoon van de beroemde Jacques-Yves Cousteau bracht hij een groot deel van zijn leven door op zee met zijn ouders op de Calypso en de Alcyone. Na de dood van zijn moeder in 1990 en van die van zijn vader in 1997, richtte Jean-Michel in 1999 de Ocean Futures Society om het werk van zijn vader ten voordele van de wereldzeeën voort te zetten. De Ocean Futures Society is een non-profit vereniging die zich inzet voor de bescherming van het onderzeese milieu en die een “spreekbuis voor de oceanen” wil zijn. Daarvoor ontwikkelt de vereniging vooral educatieve programma’s, doet zij aan onderzoek en werkt zij aan het formuleren van principes van een politieke ethiek ter bescherming van het milieu. Jean-Michel is een bevlogen spreker, een ware ambassadeur voor het milieu, en hij communiceert via verschillende media met het publiek, met name met twee documentaires geproduceerd door 3D Entertainment voor IMAX® 3D cinema’s: Ocean Wonderland 3D (2003) en Sharks 3D (2005). Tussen 2004 en 2008 stelde hij zijn onschatbare kennis van de oceaan en zijn technische expertise ter beschikking voor de productie van de langspeelfilm OceanWorld 3D en was hij ook bereid op te treden als pleitbezorger en woordvoerder voor de film. Zelf produceerde hij meer dan 70 films voor televisie waarvoor hij meermaals onderscheiden werd, o.a. met een Emmy Award, Peabody Award, 7 d’Or en een Cable Ace Award. Cousteau is ook betrokken bij de ontwikkeling van een centrum voor gezinstoerisme op de Fiji Eilanden, met de bedoeling een vorm van toerisme te ontwikkelen die de lokale cultuur en het milieu respecteert. Als voorzitter van de Ocean Futures Society reist Jean-Michel de wereld rond voor ontmoetingen met jongeren, lezingen en debatten. Hij treedt ook in dialoog met beleidsverantwoordelijken, decision makers en activisten en iedereen die bereid is zich in te zetten voor het behoud en de bescherming van het milieu. Jean-Michel is thans 71 jaar oud en woont in Santa Barbara (California). Hij genoot een opleiding als architect en heeft twee kinderen, Fabien en Céline).
3D cinema? 3D cinema bestaat dankzij de stereoscopie, die ontstond dank zij het “anaglyphe principe” uitgevonden in 1891 door de Franse natuurkundige Louis Ducos du Hauron, waarbij twee aparte beelden over elkaar getoond worden, een rood beeld voor het linker- en een groen beeld voor het rechteroog. Deze beelden worden bij het bekijken weer gesplitst door ze met een speciale bril te bekijken. Deze ‘anaglyphbril’ filtert twee verschillende beelden. Het linker oog ziet alleen het beeld in rood, en het rechteroog ziet alleen het beeld in groen. Met het gebruik van stereoscopie door middel van gepolariseerd licht en de ontwikkeling van nieuwe digitale projectietechnologieën zette 3D een grote stap vooruit en zijn de meeste ongemakken verbonden aan het anaglyphe systeem verholpen. 3D nabootsen Om de illusie van een driedimensionaal beeld te verkrijgen wordt in het filmbedrijf al sinds de jaren dertig van vorige eeuw gezocht naar hoe je dieptezicht (het kijken met twee ogen) artificieel kunt nabootsen. Wij zien driedimensionaal dank zij het feit dat elk oog één zelfde object vanuit verschillende hoeken bekijkt. Deze twee beelden worden in onze hersenen dan “gereconstrueerd” in drie dimensies. In de film wordt een object dus met twee verschillende camera’s, elk vanuit een enigszins andere hoek gefilmd, en die twee beelden worden op het scherm over elkaar geprojecteerd. Het oog moet dan alleen nog een hulpje krijgen om het beeld weer te “filteren”, zodat de illusie van reliëf wordt gecreëerd. 1. stereoscopie door middel van « gepolariseerd licht” Bij dit systeem, dat in 1950 op punt gesteld werd, wordt het licht gefilterd. Hollywood gebruikte het korte tijd voor films in 3D, met name Hitchcocks Dial M For Murder en House of Wax van Andre de Toth. Het licht is een elektromagnetische golf die in een welbepaalde orde uitdeint. Het procedé bestaat er dus in dit licht te sturen door een polarisatiefilter voor de projector te plaatsen. Het licht wordt zo gefilterd en in een bepaalde hoek gericht. De selectie gebeurt voor elk beeld door de hoek waardoor dit gepolariseerde licht gestuurd wordt. De kijker krijgt een bril waarin identieke filters zitten, waardoor elk oog “zijn” beeld kan opvangen. Het scherm moet bijgevolg gemetalliseerd zijn om de richting van de polarisatie te vrijwaren. 2. stereoscopie door middel van « Actief licht” Dit systeem is gebaseerd op het principe van het afwisselend projecteren van het linker- en het rechterbeeld tijdens de projectie. Het 3D effect wordt verkregen via een bril met vloeibare kristallen die uitgerust is met automatische sluiters. Elke bril is perfect gesynchroniseerd via een infrarood signaal vanuit de projectiecabine. Tijdens de projectie wordt een van de twee brilglazen verduisterd opdat het beeld uitsluitend door het andere oog wordt waargenomen. Als gevolg van de gezichtstraagheid wordt dit knipperen van de brilglazen niet waargenomen en kunnen de hersenen de illusie van 3D oproepen. Voor dit systeem is geen gemetalliseerd scherm nodig.
L
et jnen naar h eid de dolfi
koraalrif !
Verbind de
puntjes en
dier zich ontdek welk
verschuilt!
7 12 4
8
5 6
9
10 15
3
13 11 14
43 18 19
42 41 40
39
2 1
31
38
20 29
28
27 26
30
21
37 25
36 35 32 34
33
24 23
22
16 17
