Stap 2: Spelregels en strategie bij problemen 2.1 De afsprakentabel
In de vorige stap verzamelde je welke afspraken er al bestaan. In deze stap stel je nieuwe afspraken op en denk je na over wat je kan doen als ze overtreden worden. Maak je afspraken met alle leiding. Meer nog, probeer ook eens de oudste leden te betrekken. Het gaat immers ook over zij al dan niet mogen roken, drinken... In dit document vind je de afsprakentabel. Die helpt je om tot gemeenschappelijke afspraken te komen. Op het einde geeft het je een duidelijk overzicht van wat er nu allemaal beslist is. Verloopt het afspraken maken niet zo vlot? Dan kan je eerst een gezamenlijke visie opstellen met de extra stap mix & match, die je terugvindt op de website. Je kan de afspraken dan op die visie afstemmen.
DRUGSINBEWEGING.BE 1
AFSPRAKENTABEL Wat? Je stelt afspraken op over alcohol, cannabis, roken, andere drugs...
Materiaal
• Schrijfgerief • Groot blad papier • Afsprakentabel
Opdracht
Teken de afsprakentabel in het groot over. Vertrek van wat er al is! Vul de tabel in met de afspraken die jullie al hebben: deze afspraken verzamelde je met de drugscreener. Meer informatie over de drugscreener vind je op de website, bij STAP 1: Foto van je jeugdbeweging. Laat iedereen per vak de afspraken opschrijven die hij belangrijk vindt. Probeer vanuit deze afspraken per vak tot een gemeenschappelijke afspraak te komen waar je allemaal achter staat. Gebruik dit om een lijst met basisafspraken op te stellen.
DRUGSINBEWEGING.BE 2
Tips!
• Wil je de leden betrekken, maar je weet niet hoe? Speel een spel met je oudste groepen. Vraag achteraf wat ze vinden over de bestaande afspraken over alcohol en drugs. Wat is zeker oké, kan beter of is niet oké? • Ben je met een erg grote groep? Bereid het invullen van de afsprakentabel dan voor met een kleiner groepje. Op een vergadering of een speciale bijeenkomst kan je de ingevulde afsprakentabel voorleggen aan de hele leidingsploeg en aan de leden van de oudste afdeling. Bespreek erna de afspraken in kleine groepen. Laat zo iedereen bedenkingen suggereren. • Kom je niet tot een akkoord? Zoek dan een compromis of gebruik een stemming met meerderheid. Het is immers belangrijk dat zoveel mogelijk mensen akkoord gaan met de afspraken.
DRUGSINBEWEGING.BE 3
De afsprakentabel Maak één tabel voor elk van volgende momenten: • Wekelijkse activiteit • Speciale activiteiten (kamp, weekend, …) • Events (fuiven,recepties…) • Buiten de jeugdbeweging
Tabak
Bezit Gebruik Onder Invloed Delen Dealen
Jongste afdeling ... jaar
Oudste afdeling ... jaar Leiding Alcohol
Jongste afdeling ... jaar Oudste afdeling ... jaar Leiding
Cannabis
Jongste afdeling ... jaar Oudste afdeling ... jaar Leiding
Andere illegale drugs
Jongste afdeling ... jaar
Oudste afdeling ... jaar
Leiding
Medicatie Jongste afdeling ... jaar
Oudste afdeling ... jaar
Leiding
DRUGSINBEWEGING.BE 4
Regels en afspraken vastleggen? Vergeet niet...
- rekening te houden met de visietekst van je koepel. - dat je een voorbeeldfunctie hebt! Je moet m.a.w. zelf de regels naleven. Leden kijken naar jou op en willen het goed met je kunnen vinden. Met jouw mening of gedrag beïnvloed je hen ook! - afspraken op te stellen binnen de grenzen van de wet. - dat er binnen de jeugdbeweging, binnen bepaalde grenzen, ruimte is om te experimenteren. De huis- en spelregels verschillen van groep tot groep. - dat afspraken door iedereen begrepen moeten worden. Betrek daarom ook je oudste leden!
Afspraken opstellen? Vergeet niet...
Afspraken verschillen afhankelijk van de groep waarop ze betrekking hebben, het product waarnaar ze verwijzen, de situatie waarin ze worden toegepast, het gedrag en de aanleiding (feit of geen feit). Binnen de jeugdbeweging kan je grosso modo de volgende drie groepen onderscheiden: - De jongste groep(en) - De oudste groep(en) - De leiding Wat drugs betreft, kan je vijf grote productgroepen onderscheiden: - Tabak - Alcohol: bier, wijn, jenever, alcopops, zware bieren… - Cannabis - Andere illegale drugs - Medicatie Aan de jeugdbeweging kan je vier situaties verbinden: - Wekelijkse bijeenkomsten (activiteiten, vergaderingen...) - Speciale activiteiten (kamp, weekend...) - Events (fuiven, eetfestijnen, recepties…) - Activiteiten buiten de jeugdbeweging, die er wel aan gelinkt zijn (op weg van en naar de jeugdbeweging, samen met de leiding in uniform op stap...) Er zijn vijf mogelijke vormen van gebruik/gedrag: - Bezit - Gebruik - Onder invloed zijn - Delen (doorgeven) - Dealen (verkopen)
Noot: - Waar je de lijn trekt tussen de jongste en de oudste groep, moet je zelf beslissen.
- Je kan de tabel uitbreiden met andere kolommen: bijvoorbeeld snoepgoed, frisdrank...
DRUGSINBEWEGING.BE 5
Op kamp... een speciale situatie
Het is goed om duidelijke afspraken te hebben over alcohol- en druggebruik tijdens het werkjaar. Maar tijdens een kamp ligt de situatie toch iets anders. Er kan bijvoorbeeld een afspraak zijn dat de leiding geen alcohol drinkt tijdens of na activiteiten doorheen het jaar, maar op kamp stopt de activiteit niet bij het slapengaan van de leden en is de sfeer al wat losser. Probeer er toch ook nog voor te zorgen dat een aantal afspraken duidelijk is: kan er gedronken worden, wanneer kan dit, blijft er iemand nuchter en heeft die een rijbewijs (op die manier kan er op een doordachte manier gereageerd worden indien er iets fout loopt)? Wat doe je als je één van de leden betrapt op het roken van een joint? In je afspraken kan staan dat deze onmiddellijk naar huis wordt gestuurd, maar zit je op kamp in Portugal, dan zorgt dit voor meer problemen dan je misschien voor ogen had. Medicatie is vaak een probleem op kamp: bijvoorbeeld jongeren komen met een heel pak medicijnen op kamp toe. Je kan beslissen dat medicatie alleen mee kan als er een schriftelijk bewijs van de huisarts aan toegevoegd is.
DRUGSINBEWEGING.BE 6
