Stand van zaken per 1 juli 2014

Meerjaren Perspectief Grondzaken

MPG 14.2

24 september 2014

Stand van zaken per 1 juli 2014

2014/187256

1

Inhoudsopgave 1. Inleiding ..................................................................................................................................3 1.1. Laatste ontwikkelingen binnen gebiedsontwikkeling .......................................................4 2. Algemene Reserve Grondzaken ............................................................................................6 2.1. Systematiek ARG ............................................................................................................6 2.2. Reken parameters ...........................................................................................................7 2.3. Ontwikkeling ARG ...........................................................................................................8 3. Samenvatting per plansoort..................................................................................................10 3.1. Grondexploitaties ...........................................................................................................10 3.2. Exploitatieovereenkomsten ...........................................................................................12 3.3. Voorbereidingen tot Grondexploitaties en Exploitatieovereenkomsten ........................13 4. Laatste ontwikkelingen per Programma of Gebied ..............................................................15 4.1. Inverdan .........................................................................................................................16 4.2. Noorderwelf ...................................................................................................................19 4.3. ZaanIJ ............................................................................................................................21 4.4. Noordzeekanaal gebied.................................................................................................23 4.5. Gebied Zuidoost ............................................................................................................25 4.6. Gebied Noordwest .........................................................................................................26 5. Investeringsfonds .................................................................................................................29 5.1 Voortgang projecten .......................................................................................................29 5.2 Actualisatie financiële gegevens ....................................................................................37 5.3. Reserve infrastructurele werken ....................................................................................41 6. Overzichten...........................................................................................................................42 6.1. Totaaloverzicht Grondzaken..........................................................................................42 6.2. RAP-lijst .........................................................................................................................44

2

1. Inleiding Voor u ligt het Meerjaren Perspectief Grondzaken en Investeringen (MPG) naar de stand van 1 juli 2014 (MPG 14.2). Het MPG is een halfjaarlijkse voortgangsrapportage, waarin het college de raad informeert over de stand van zaken van de lopende ruimtelijke ontwikkelingsplannen binnen gebiedsontwikkeling, de meerjarige gevolgen voor de Algemene Reserve Grondzaken (ARG) en de reserve Infrastructurele Werken. Ook wordt gerapporteerd over het investeringsfonds en over de stand van zaken omtrent de projecten in voorbereiding. De rapportage van de ruimtelijke ontwikkelactiviteiten is via de halfjaarlijkse actualisatie gekoppeld aan de gemeentelijke begroting- en verantwoordingsystematiek (P&C cyclus). In het MPG wordt aan de hand van de ontwikkelingen in gemeentelijke en private grondexploitaties gerapporteerd over resultaten, risico’s, financiën en looptijden. Daarmee is het MPG een instrument voor gemeenteraad en college om proactief ontwikkelingen te signaleren en om op basis daarvan te sturen. Dit MPG 14.2 is als bijlage bij de begroting opgesteld. Er wordt vooral ingegaan op relevante halfjaarlijkse ontwikkelingen, een uitgebreide rapportage per plan wordt in het volgende MPG 15.1 gegeven naar de stand van 1 januari 2015. De gebiedsontwikkelingen, waarover in het MPG wordt gerapporteerd, zijn onder te verdelen in: - Gemeentelijke grondexploitaties (3.1); - Overeenkomsten particuliere grondexploitaties (3.2); - Exploitatieovereenkomsten en grondexploitaties in voorbereiding (3.3). De plansoorten zijn onderverdeeld naar werkvelden of ‘ruimtelijke programma’s’. In de gemeente Zaanstad worden momenteel de (ruimtelijke) programma’s Inverdan, Noordzeekanaal Gebied en ZaanIJ uitgevoerd. Voor alle overige plannen, die niet samenhangen met de genoemde ruimtelijke programma’s, wordt voor het MPG de volgende gebiedsindeling gehanteerd: Noorderwelf, Diversen gebied Noordwest, Diversen gebied Zuidoost. De opbouw van deze rapportage is als volgt. Hoofdstuk 1 gaat in op ontwikkelingen binnen de woning-, de kantoren- en de bedrijvenmarkt. Hoofdstuk 2 geeft de stand van zaken voor de ARG aan. In hoofdstuk 3 staan de financiële gevolgen per soort ruimtelijk ontwikkelingsplan verder uitgewerkt. Hoofdstuk 4 bevat per programma of gebied informatie met betrekking tot de laatste ontwikkelingen. In hoofdstuk 5 staat de actualisatie van het investeringsfonds en de stand van zaken met betrekking tot de reserve Infrastructurele Werken. Hoofdstuk 6 bevat het financiële totaaloverzicht de actuele RAPlijst. Bedragen die met een ‘-‘ zijn gepresenteerd in de tabellen vertegenwoordigen opbrengsten. Bedragen zonder ‘-‘ vertegenwoordigen kosten. Dit betekent dat voor plannen een negatief saldo een financieel gunstig resultaat weergeeft.

3

1.1. Laatste ontwikkelingen binnen gebiedsontwikkeling Trends in Zaanstad Kantorenmarkt in Zaanstad In vergelijking met een jaar eerder is in 2013 de kantooropname in Zaanstad meer dan verdubbeld. Er 2 werd ruim 20.000 m kantoorruimte in gebruik genomen. Per saldo nam het gebruik van kantoorruimte 2 2 toe met 5.000 m . Omdat hiernaast 4.000 m aan kantoorruimte werd omgezet naar andere functies 2 nam de leegstand met 9.000 m af. Deze bedraagt nu 15,5%, tegenover 18% een jaar eerder. Landelijk bedraagt de leegstand 15,5% (**). De ontwikkelingen op de Zaanse kantorenmarkt onderscheiden zich positief van die in de Metropoolregio Amsterdam. Hier nam de kantooropname in 2 2013 af en nam de leegstand toe tot 20% (***). Meer dan de helft van de kantooropname (10.800 m ) 2 vond in 2013 in Inverdan plaats. De in gebruik name van het Rail Point Office (6.600 m b.v.o.) door de Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied bepaalde het opnameniveau in grote mate. Ondanks de relatief gunstige ontwikkeling van de Zaanse kantorenmarkt moet er rekening worden gehouden met een structurele afname van de vraag. De afgelopen jaren deed de economische recessie haar invloed gelden. Steeds meer economen houden rekening met een structureel lager groeipad van de economie. Hiernaast zorgt de opkomst van het Nieuwe Werken voor een verminderde behoefte aan kantoorruimte per werknemer. Deze ontwikkelingen leiden er toe dat de komende jaren in plaats van groei en uitbreiding de aandacht verlegd moet worden naar transformatie en onttrekking van kantoormeters. Tegelijk wijzen de recente ontwikkelingen er op dat Inverdan in trek is bij kantoorgebruikers. Een goede bereikbaarheid en een opwaardering van het centrum dragen hier aan bij. Bedrijventerreinen in Zaanstad Per 1 januari 2014 waren er in Zaanstad op de grote bedrijventerreinen 14.530 arbeidsplaatsen. Dit betekent een verlies van 5% (800 arbeidsplaatsen) ten opzichte van een jaar eerder. De werkgelegenheid op de grote terreinen is bijna twee keer zo sterk gedaald als binnen geheel Zaanstad. Hier bedroeg de werkgelegenheidsafname 2,6%. De meeste werkgelegenheid is in het Noordzeekanaal gebied te vinden. Het gebied is goed voor bijna 9.200 arbeidsplaatsen. De terreinen in Zaanstad-noord (*) zijn samen goed voor ruim 5.300 arbeidsplaatsen. De werkgelegenheid op grote terreinen is sterker teruggelopen omdat de sectoren bouw en industrie hier dominant zijn. De bouwsector is het zwaarste getroffen door de economische crisis. Naast de grote terreinen kent Zaanstad ook nog 29 binnenstedelijke bedrijventerreinen. De werkgelegenheid op deze terreinen loopt structureel terug. In 2013 was er sprake van een sterke afname van de werkgelegenheid van bijna 6%). Per 1 januari 2014 werkten hier ruim 5.800 mensen. De teruggang in werkgelegenheid komt deels doordat er op deze terreinen veel bedrijven met een hoge kapitaalintensiteit zijn gevestigd. Door voortdurende procesinnovaties zijn minder mensen voor een gegeven productieniveau nodig. Maar ook zijn er terreinen die kampen met terugloop van bedrijvigheid. Transformatie van deze terreinen is daarom een mogelijkheid. Het aandeel van verspreide bedrijvigheid op de totale werkgelegenheid in Zaanstad neemt geleidelijk toe.

(*) dit zijn Noorderveld, Molletjesveer, Assendelft-noord (**) bron: DTZ Zadelhoff, stand medio 2014 (***) bron: Kantorenmonitor 2014

4

Woningmarkt in Zaanstad De jaren van een hoge jaarproductie liggen voorlopig achter ons. De komende jaren laten een halvering zien van de nieuwbouwproductie. Was de nieuwbouwproductie in de voorgaande jaren gemiddeld 800 woningen per jaar, de komende vijf jaar zal de gemiddelde jaarproductie rond de 400 woningen uitkomen. Door de crisis zijn bouwers de afgelopen jaren zeer terughoudend geworden om nieuwe bouwplannen te ontwikkelen en op de markt te brengen. Op de korte termijn corrigeert dit het nog steeds stijgende woningaanbod. Op de lange termijn is het ongunstig om te kunnen voldoen aan de huisvesting van het groeiend aantal huishoudens. In 2014 zien we voor het eerst een pril herstel van de woningmarkt. De verkoop vindt de richting omhoog al is het herstel niet spectaculair. Toch is er reden voor optimisme. De lage hypotheekrente, lagere, betaalbare en zich stabiliserende verkoopprijzen (er is voor het eerst zelfs sprake van stijgende prijzen), zorgen voor een aantrekkelijke kopersmarkt voor instappers en doorstromers. Natuurlijk zijn er nog steeds belangrijke tegenkrachten als de restschuld problematiek, werkloosheid, aangescherpte hypotheekregels, concurrentie van bestaande bouw en de terughoudendheid van banken ten aanzien van hypotheek verstrekking voor mensen met flexibele contracten. Het woonbeleid ten aanzien van de huursector kan op termijn gunstig gaan werken voor de koopmarkt. De stijgende huren voor mensen met een hoger inkomen maken dat de koopwoning voor deze groep weer een aantrekkelijk alternatief wordt. Ook betaalbaarheid lijkt niet langer het belangrijkste struikelblok. De netto maandlasten zijn rond de 13% lager dan voor de crisis.

De gevolgen van de economische crisis hebben ook hun sporen nagelaten op de Zaanse koopmarkt. Zowel op het gebied van de koopprijzen, een lager aantal transacties en een langere looptijd. Toch lijkt ook hier de weg omhoog weer te zijn gevonden. Er is sprake van een licht maar voorzichtig herstel. De voorlopige cijfers van de NVM van tweede kwartaal 2014 (*) laten een stijging van de verkoopprijzen zien. De gemiddelde stijging rekening houdend met het type woning is volgens de cijfers 4% ten opzichte van het kwartaal ervoor. Het is 5% als de cijfers worden vergeleken met het tweede kwartaal van vorig jaar. De verkooptijd van verkopen is gedaald. Het is volgens de cijfers 5% lager dan het eerste kwartaal en 36% lager dan het tweede kwartaal vorig jaar. Eigenaren die hun woning in de verkoop zetten hebben weer redelijke kansen op verkoop. Er is echter ook een groep eigenaren die zijn woning al een lange tijd te koop heeft staan. De markt komt echter wel in een fase waarbij vraag en aanbod naar elkaar toegroeien. Dit zal uitmonden in stijgende transactieaantallen en stabiliserende prijzen. De komende jaren wordt een herstel verwacht wat zich doorzet. Het eerste kwartaal van 2014 laat een aantrekkende verkoop zien. (*) bron: Transactiecijfers Zaanstreek – NVM Data & Research

5

2.

Algemene Reserve Grondzaken

2.1. Systematiek ARG De ARG fungeert als een buffer tussen de jaarlijkse algemene middelen van de gemeente en de grondexploitaties. De ARG fungeert tevens als een vereveningsreserve, omdat opbrengsten van rendabele plannen worden gebruikt om onrendabele plannen te dekken. Winsten kunnen uiteraard pas ingeboekt worden, als de winsten daadwerkelijk zijn gerealiseerd. Jaarlijks worden de afdrachten uit de ARG bij de jaarrekening bepaald op basis van een nieuwe berekening van het benodigde weerstandsvermogen en het werkelijk beschikbare weerstandsvermogen. De afdrachten worden gedaan als de ARG boven de bovengrens (125%) van het benodigde weerstandsvermogen zal uitkomen. Veranderingen in het weerstandsvermogen hangen samen met veranderingen in risico’s in de plannen (hoe hoger de risico’s hoe hoger het benodigde weerstandsvermogen). Als de ARG onder de 75% daalt, is een storting uit de algemene middelen noodzakelijk. Op basis van deze systematiek wordt de afdracht naar of storting uit de algemene middelen berekend. De afdrachten worden ten gunste van het investeringsfonds gebracht. De grafiek in het voorbeeldplaatje hieronder licht dit verder toe. In jaar 2 is het saldo meer dan de bovengrens. In dit geval wordt er uit de ARG een afdracht gedaan. In jaar 4 is het saldo van de reserve minder dan de ondergrens. Er moet dan aan aanvulling op de ARG gedaan worden uit de algemene middelen van de gemeente. 11 10 9

ondergrens 75% w eerstandsvermogen

8

bovengrens 125% saldo reserve

7 6 5 jaar 1

jaar 2

jaar 3

jaar 4

jaar 5

jaar 6

Het resultaat voor de ARG wordt opgebouwd uit: - Resultaten van vastgestelde gemeentelijke grondexploitaties (grondexploitaties); - Resultaten van op ruimtelijke ontwikkeling gericht vastgoed (grondverkopen); - Resultaten van of uit vastgestelde particuliere grondexploitaties (exploitatieovereenkomsten). Een plan (grondexploitatie of exploitatieovereenkomst) is pas definitief (vastgesteld), wanneer er bestuurlijk besloten is tot uitvoering van het plan of in geval van een exploitatieovereenkomst er een onvoorwaardelijke overeenkomst met een private exploitant of een onvoorwaardelijke overeenkomst over een publiek-private samenwerking is gesloten.

6

2.2. Reken parameters De uitkomsten van ramingen van exploitaties worden in grote mate bepaald door de vertaling in de cijfers van de geschatte marktontwikkelingen. De rente- en inflatie-index zijn de ‘vaste’ parameters, waarmee binnen exploitaties wordt gerekend. De betrouwbaarheid van de exploitatieramingen is dan ook sterk afhankelijk van de betrouwbaarheid van de inschatting van de invloed van marktontwikkelingen op het rentepeil en op het prijspeil van inkoop- en afzetmarkten. Behalve de invloed op de parameters leidt neergaande economische ontwikkeling vaak ook tot planvertragingen. Veelal wijzigen de vraag- en afzetmarkten door economisch pessimisme. De inschatting van de markt is per marktsector (kantoren, bedrijven, woningbouw) verschillend. Kortom, de dynamiek is groot en dat komt in versterkte mate naar voren bij de grondexploitaties met een hoog risicoprofiel (kantoren- en bedrijventerreinen). In de tabel hieronder staan de parameters die de gemeente gebruikt bij dit MPG. Deze zijn ongewijzigd ten opzichte van het vorige MPG 14.1. Tabel 2.2.1 Gehanteerde parameters Parameters

2014 e.v.

Rentepercentage

4%

Percentage contante waarde per 31-12-2014

4%

Kostenstijging

2%

Stijging grondopbrengsten

2014/2015

2016/2017

2018 e.v.

0%

1%

2%

Rente Het (interne) rente percentage bedraagt 4,0% voor 2014 en verder. Voor de contante waarde berekening maakt dit MPG gebruik van hetzelfde rentepercentage. Als rekendatum gebruikt dit MPG alvast 31 december 2014. Hierdoor wordt in dit MPG gerekend met de rekendatum die ook bij de jaarrekening 2014 gebruikt gaat worden. Inflatie Voor de kostenstijging wordt in dit MPG net zoals in voorgaande MPG’s met een verwachting van 2% gerekend, dit mede gezien het voorzichtigheidsbeginsel. Door de huidige economische omstandigheden is de vastgoedmarkt erg onzeker en is er nog geen sprake van een stijging van de grondprijzen. Ook voor bedrijfsterreinen is de markt nog niet daadwerkelijk aangetrokken. Voor de stijging van de grondopbrengsten rekent dit MPG pas voor 2018 en verder met 2%. Dit is dan gelijk aan de parameter voor de kostenstijging. Voor de stijging van de grondopbrengsten van HoogTij rekent de gemeente niet met de bovenstaande percentages. Voor dit bedrijventerrein worden dezelfde parameters aangehouden als de andere partijen in het gebied hanteren. Voor Provily Slibkuil is recent een geheel herziene grondexploitatie vastgesteld. De verwachte grondopbrengsten zijn daarmee recent opnieuw geraamd, een stijging is vanwege de lange looptijd voorzichtigheidshalve niet in de raming van dit MPG opgenomen. Er wordt in dit MPG een parameter van 0% gehanteerd.

7

2.3. Ontwikkeling ARG Boekjaar 2014 De beginstand van de ARG is € 5,7 mln., zoals af te lezen uit tabel 2.3 op de volgende bladzijde. Uit exploitatieovereenkomsten wordt een positief resultaat van € 0,2 mln. verwacht. Uit grondexploitaties verwacht de gemeente een positief resultaat van € 0,7 mln. Daarnaast verwacht de gemeente een resultaat uit een grondtransactie van € 0,4 mln. Samen geeft dit een bijdrage van € 1,2 mln. Bij het vorige MPG werd verwacht dat voor € 0,8 mln. onttrokken moest worden om toe te voegen aan (verlies) voorzieningen. Bij dit MPG is dit gestegen naar € 10,3 mln. De oorzaak hiervan ligt voornamelijk aan ontwikkelingen binnen het Noordzeekanaalgebied. Er wordt voor het gebied HoogTij met een langere looptijd gerekend. Ook voor Inverdan geldt dat de looptijd verlengd is. Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen wordt bepaald door de hoogte van de financiële risico’s. De hoogte van de ARG moet minimaal 75% van het benodigde weerstandsvermogen zijn. Het benodigde weerstandvermogen voor het dekken van alle risico’s uit ontwikkelactiviteiten is bij dit MPG berekend op € 6,0 mln. Aanvulling ARG De verwachting voor het eindsaldo 2014 van de ARG is € -3,3 mln. Conform de regels van de Financiële verordening verwacht de gemeente dat bij de komende jaarrekening een aanvulling van € 7,8 mln. van de ARG nodig zal zijn. Hierdoor komt de ARG dan op de ondergrens van € 4,5 mln. Verwachting 2015 en verder Voor 2015 verwacht de gemeente met grondverkopen een bijdrage van € 1,4 mln. aan de ARG. Daarnaast verwacht de gemeente met exploitatieovereenkomsten een bedrage van € 0,2 mln. aan de ARG. De verliesvoorziening is getroffen op de contante waarde. Het verschil voor de verliesvoorziening op contante waarde en op eindwaarde is het aantal jaren vanaf het boekjaar tot aan het jaar van afsluiting van de plannen rekening houdend met het rentepercentage. Vandaar dat voor dit verschil ook voor de komende jaren een bedrag voor verliesvoorzieningen staat geraamd. Het bedrag hiervoor is echter lager dan op grond van het vorige MPG werd verwacht. De reden voor de verlaging is het voornemen om het deelgebied Inverdan Centrum bij de komende jaarrekening af te sluiten. Dit betekent dat een deel van de voorziening daadwerkelijk wordt ingezet en voor 2015 en verder voor het deelgebied niet meer opgehoogd hoeft te worden.

8

Tabel 2.3 Ontwikkeling van de ARG (bedragen x € 1000)

Beginsaldo ARG Grondexploitatie Exploitatieovereenkomsten Grondverkopen Te treffen voorzieningen Saldo ARG ondergrens ARG bovengrens ARG Benodigd weerstandvermogen Afdracht/bijdrage ARG

2014 MPG 14.1

2014 MPG 14.2

2015

2016

2017

2018

606 202 350 -784 3.644 5.718 9.530 7.624 -2.448

5.718 653 201 350 -10.260 -3.338 4.496 7.494 5.995 -7.834

4.496 0 170 1.441 -300 5.807 4.496 7.494 5.995 0

5.807 0 0 0 -312 5.496 4.496 7.494 5.995 0

5.496 0 1 0 -324 5.172 4.496 7.494 5.995 0

5.172 0 0 0 -337 4.835 4.496 7.494 5.995 0

Grafiek 2.3 Ontwikkeling van de ARG en verwachte bijdragen 9.000 8.000 7.000 6.000 Beginsaldo ARG 5.000

Bijdrage algemene middelen

4.000 3.000 2.000 1.000 0 2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

Conclusie Saldo ARG De beginstand van de ARG bedraagt € 5,7 mln. Er heeft een verlaging van het benodigde weerstandsvermogen plaatsgevonden als gevolg van een daling van de financiële risico’s met € 1,6 mln. Daarnaast is aanvulling van de voorziening voor verliezen uit gebiedsontwikkeling in dit MPG gestegen van € 0,8 mln. naar € 10,3 mln. Hierdoor verwacht de gemeente dat bij de jaarrekening 2014 een bijdrage nodig zal zijn van € 7,8 mln. om de ARG op de ondergrens van 75% van het benodigde weerstandsvermogen te houden. ___________ (*) Er kan een verschil zijn met de verwachte beginstand uit de begroting 2015. De begrotingswijziging MPG 14.1 is vastgesteld inclusief de jaarschijf 2014. De begrotingswijziging MPG 14.2 is alleen voor de begroting 2015 verwerkt, de aanpassing MPG 14.2 voor 2014 wordt bij de Narap aangeboden. In de Narap komt een wijziging op de ARG van € 46 duizend meer toevoeging en € 9.476- duizend meer onttrekking. Per saldo is dit € 9.430- duizend verschil. Dit sluit aan met de verschillen van de eerste vier tegels in de 2014 kolom van 14.1 en 14.2 van de tabel.

9

3.

Samenvatting per plansoort

3.1. Grondexploitaties Onderstaande tabel laat alle actieve grondexploitaties van de gemeente zien. Het gaat in totaal om vijf plannen. Tabel 3.1.1 Grondexploitaties (bedragen x € 1.000) Gebied

Inverdan Noorderwelf Zuidoost Noordwest Noordwest Totaal

Grondexploitatie

Inverdan 633 GEM Saendelft (*) 834 Winkelcentrum Westerwatering 629 HoogTij 795 Provily Slibkuil

Eind jaar

Besluit

2021 2014 2014 2035 2024

14.1 12.1 11.1 13.1 13.2

31-12-2013

MPG14.2 contante waarde

MPG14.1 contante waarde

38.891

27.087

21.772

Boekwaarde

(*) De gemeente is uit de PPS GEM Saendelft getreden. Bij de jaarrekening 2013 en het vorige MPG werd financieel hier al rekening mee gehouden. In 2014 hebben de daadwerkelijke financiële transacties plaats gehad. Daarom wordt in de tabel het plan 633 GEM Saendelft nog gepresenteerd. Financieel is er geen verschil met het vorige MPG.

In de tabel hierboven wordt gerapporteerd over de afwijking ten opzichte van het vorige MPG. Daarnaast is in de tabel aangegeven welke grondexploitatie begroting voor het laatst door de raad werd vastgesteld. Voor Inverdan wordt het vastgestelde budget bijgesteld door middel van de actualisatie 14.2 van Inverdan. De bij elkaar opgetelde contante waarde van alle lopende grondexploitaties was bij het vorige MPG 14.1 € 21,8 miljoen nadelig. Bij het huidige MPG 14.2 is de totale contante waarde van de grondexploitaties verslechterd tot € 27,1 miljoen nadelig. De verslechtering op de grondexploitaties is hiermee € 5,3 miljoen op contante waarde. De verslechtering wordt voornamelijk veroorzaakt door de aangepaste fasering binnen de grondexploitaties en de aangepaste grondprijzen. Voor Inverdan rekent dit MPG met het eindjaar 2021. Bij het vorige MPG was dit nog 2018, maar was er al wel een bedrag in de risicoparagraaf opgenomen voor een financieel nadeel vanwege latere grondopbrengsten. Een andere hoofdoorzaak voor de financiële verslechtering van Inverdan is de aanpassing van het programma in Inverdan West. Voor meer informatie wordt verwezen naar de actualisatie 14.2 van Inverdan. Voor HoogTij rekent dit MPG met het eindjaar 2035. De raming voor de grondopbrengsten is aangepast op basis van de laatste inzichten. Vanwege het verschil met de laatst vastgestelde grondexploitatie moet de grondexploitatie HoogTij sinds het vorige MPG 14.1 herzien worden. De herziening van de grondexploitatie HoogTij zal separaat van het MPG ter besluitvorming aan de Raad worden aangeboden.

10

De vier actieve grondexploitaties kennen een totaal aan te verkopen gronden van € 157 mln. Van deze grond is tot het eind van 2013 € 36 mln. verkocht. Het grootste gedeelte van de verkochte grond ligt binnen de grondexploitatie Inverdan. Voor Provily Slibkuil geldt dat de grondexploitatie onlangs is begonnen en is er nog geen grond verkocht. In tabel 3.1.2 zijn de cijfers op totaalniveau te zien. Tabel 3.1.2 Grondverkopen per plan (bedragen x € 1.000) Plan Inverdan Overtuinen Inverdan West Inverdan Knoop Inverdan Centrum HoogTij Winkelc. Westerwatering Provily Slibkuil Totaal

Grondverkoop totaal

Nog te verkopen

156.752

120.410

In het cirkeldiagram naast de tabel is duidelijk te zien dat er van de geraamde grondverkopen nog meer dan drie kwart (76,8%) van de totale omvang gerealiseerd moet worden. Van de totaal geraamde grondverkopen binnen Inverdan is van het totaalbedrag 42% nog in uitgifte. Bij HoogTij is 90% nog in uitgifte. De gemeente heeft ook boekwaarden op terreinen die momenteel niet in ontwikkeling zijn. Deze staan verderop in hoofdstuk 3.3. In hoofdstuk twee is de ontwikkeling van de ARG tot en met 2018 weergegeven. Voor de volledigheid staat hieronder de tabel op basis van de laatste berekeningen voor 2019 tot en met 2024 (*). Tabel 3.1.3 Ontwikkeling van de ARG voor de langere termijn Resultaat plannen Te treffen voorzieningen Saldo ARG Benodigd weerstandsvermogen Afdracht/bijdrage ARG

2019 0 3514.484 5.995 12-

2020 0 3654.132 5.995 364-

2021 0 3794.117 5.995 379-

2022 0 2524.244 5.995 252-

2023 0 2624.234 5.995 262-

2024 106 2734.329 5.995 167-

(*) Omdat HoogTij in dit MPG een raming heeft tot en met 2035, had de tabel ingevuld kunnen worden tot en met 2035. Mede vanwege de onzekerheid met hele lange termijn ramingen is dit in de tabel achterwege gelaten.

11

3.2. Exploitatieovereenkomsten Onderstaande tabel laat alle plannen zien waarvoor een anterieure (exploitatie) overeenkomst is gesloten. Het gaat in totaal om 19 plannen. De tabel laat zien dat het verwachte totaalresultaat op contante waarde met € 47 duizend verbeterd is ten opzichte van het vorige MPG. De verbetering zit voor een groot deel bij het plan Kreekrijk. Tabel 3.2.1 Exploitatieovereenkomsten (bedragen x € 1.000) Gebied

Exploitatieovereenkomst

Eind jaar

Zuidoost

686 Gibraltar

2015

Over een komst 12.2

Zuidoost Zuidoost

810 Veeringplein 813 Bloemstraat

2014 2014

13.1 13.1

Zuidoost Zuidoost

849 Straat Davis 859 Zaans Medisch Centrum

2014 2016

14.1 14.1

Noordzk. ZaanIJ Noordwest Noordwest Noordwest Noordwest

850 IKEA 848 Kalverhof 638 Boon III 699 De Rietvelden Noord en Z.O. 752 Waterschouw 788 Plan de Molenaer

2015 2014 2014 2014 2015 2014

13.2 12.1 12.1 10.1 12.1 10.1

Noordwest Noordwest

817 Zeilenmakerstraat 823 Westzanerwerf

2015 2016

14.1 13.2

Noordwest Noordwest

829 Rietvelden Zuidwest 861 Krokusstraat

2017 2014

14.1 13.1

Noordwest Noorderwelf

869 Plan Luyt 634 Saendelft vinex

2016 2024

14.2 14.2

Noorderwelf Noorderwelf

679 Kreekrijk 775 De Overhoeken

2020 2021

13.2 14.2

Totaal

Boekwaarde 31-12-2013

1.999

MPG 14.2 MPG 14.1 contante contante waarde waarde

388-

341-

De kolom ‘overeenkomst’ geeft aan in welk MPG het plan voor het eerst als nieuw gesloten dan wel getekende anterieure (exploitatie) overeenkomst werd opgenomen. Er zijn twee nieuwe plannen bij gekomen waarvoor een exploitatieovereenkomst is gesloten. Dit is het Plan Luyt in Assendelft en De Overhoeken bij Saendelft. Voor Saendelft zelf is ook een exploitatieovereenkomst gesloten. Dit is een vervolg van de uittreding van de GEM Saendelft. Daarom staat in de bovenstaande tabel het plan 634 Saendelft vinex genoemd.

12

3.3. Voorbereidingen tot Grondexploitaties en Exploitatieovereenkomsten Planontwikkeling en Ruimtelijke Adviesgroep Projecten Het totale budget ten behoeve van planontwikkeling, dat afkomstig is uit het investeringsfonds, wordt deels ingezet voor de programma- en communicatiekosten van ZaanIJ. Het overige deel van het budget voor organisatiekosten is aan het voorbereidingsbudget RAP van € 0,7 mln. toegevoegd. Tabel 3.3.1 Budget Planontwikkeling uit het Investeringsfonds (bedragen x € 1.000) Kostenpost Programmakosten ZaanIJ Communicatie ZaanIJ Restant budget organisatiekosten toegevoegd aan het RAP budget Totaal

Budget 2014 40 50 410 500

Het totaal beschikbare budget voor projecten in voorbereiding (RAP) en planstudies bedraagt in 2014 maximaal € 1,1 mln. Voor 2015 en verder bedraagt het voorbereidingsbudget weer jaarlijks € 0,7 mln. Daarnaast heeft de gemeente een egalisatie reserve specifiek voor de RAP. Het saldo van deze reserve bedraagt per 31-12-2013 € 0,5 mln. Voor de haalbaarheidstoetsing van nieuwe grondexploitaties en exploitatieovereenkomsten dient een voorbereidingskrediet aangevraagd te worden. Hieronder staan de budgetten per gebied voor projecten in voorbereiding met een toegekend budget voor 2014. Daarnaast staan de in het vorige MPG toegekende budgetten. Tabel 3.3.2 Voorbereidingen voor nieuwe initiatieven gedekt uit het RAP budget (bedragen x € 1.000) Ruimtelijk programma/ gebied Gebied Noordwest Gebied Zuidoost Inverdan ZaanIJ Noordzeekanaal gebied Diversen Planstudies Dotatie reserve Totaal

Budget 2014 MPG 14.2 70 267 57 278 84 102 224 46 1.129

Budget 2014 MPG 14.1 39 233 29 121 84 77 214 798

De bovengenoemde budgetten voor 2014 zijn de reeds toegewezen budgetten naar de stand van juli 2014. Gedurende het jaar kunnen meer budgetten toegekend worden. De tabel laat zien dat er nog ruimte is voor € 46.000. Dit is vooralsnog onder de noemer ‘dotatie reserve’ onderin de tabel opgenomen. Naast de bedragen uit de tabel hierboven zijn er ook voorbereidingsbudgetten die gedekt worden door externe partijen. Daartoe sluit de gemeente intentieovereenkomsten af met betrokken partijen. Hiermee komen de voorbereidingskosten niet ten laste van het RAP budget maar worden deze gedekt uit de intentieovereenkomst.

13

Te ontwikkelen gronden Hieronder worden gronden dan wel plangebieden getoond waarvoor nog een grondexploitatie kan worden opgesteld of die te verkopen zijn. Deze zijn ook wel bekend onder de noemer ‘niet in exploitatie genomen gronden’. De tabel laat zien aan de hand van het verwachte eindjaar tot en met welk jaar deze kapitaallasten in de begroting zijn opgenomen. Bij MPG 13.1 was besloten om een aantal projecten op te schorten. Voor het in kaart brengen van de financiële gevolgen van het toenmalige besluit werd daar gerekend met 2013 tot en met 2016. De kapitaallasten van de boekwaarden van de gronden uit de tabel zijn hiervoor opgenomen in de begroting tot en met het genoemde eindjaar in de tabel. De waardering in de tabel is op basis van de boekwaarden die bij de jaarrekening 2014 worden verwacht. Dit zijn niet de verwachte verkoopprijzen. Tabel 3.3.3 Verwachte boekwaarden van gronden in voorbereiding (bedragen x € 1.000) Gebied Zuidoost Zuidoost Noordwest Noordwest Noordwest Noorderwelf ZaanIJ Totaal

Omschrijving Bannehof terrein Oostzijderveld Gasfabriekterrein Wormerveer Gasfabriekterrein Krommenie Fortuinlocatie Multifunctieterrein Saendelft De Hemmes

eindjaar 2016 2015 2018 2016 2015 2016 2015

Oppervlakte (m²)

Boekwaarde

237.193

13.288

14

4.

Laatste ontwikkelingen per Programma of Gebied

Een ruimtelijk programma is een samenstelling van diverse soorten plannen. Binnen een ruimtelijk programma of gebied kunnen grondexploitaties, exploitatieovereenkomsten, projecten en plannen in voorbereiding worden onderscheiden. In dit hoofdstuk wordt de ontwikkeling per programma of gebied geschetst. In de gemeente Zaanstad worden momenteel de (ruimtelijke) programma’s Inverdan, Noordzeekanaal Gebied en ZaanIJ uitgevoerd. Voor alle overige plannen, die niet samenhangen met de genoemde ruimtelijke programma’s, wordt voor dit MPG gemakshalve de volgende gebiedsindeling gehanteerd: Noorderwelf, Diversen gebied Noordwest en Diversen gebied Zuidoost. Het onderstaande kaartje laat de verdeling tussen gebied Noordwest en Zuidoost zien.

Schematische kaart met de ligging van de gebieden Noordwest en Zuidoost

In de tabel hieronder wordt per ruimtelijk programma dan wel gebied een samenvatting gegeven van het totale saldo. Het saldo ofwel de verwachte eindwaarde per programma/ gebied is de som van het tot en met 2013 gerealiseerde saldo van kosten en opbrengsten en het nog te realiseren deel in de jaren die volgen. Dit laatste deel betreft een raming van de nog te verwachten baten en lasten. Uiteraard is er onzekerheid of het raming saldo ook daadwerkelijk zal worden behaald. Het college zal de raad via deze voortgangsrapportage blijven informeren over de ontwikkeling in het resultaat van de programma’s en tijdig met voorstellen komen, ingeval de ontwikkelingen afwijken van de door de raad vastgestelde kaders. Tabel 4.0.1 Samenvatting per programma (bedragen x € 1.000) Programma Inverdan Noorderwelf Noordzeekanaal Gebied Gebied Zuidoost Gebied Noordwest ZaanIJ (excl. projecten) TOTAAL

Boekwaarde t/m 31-12-2013 22.375 3.023 16.351 1.938 92995 44.589

Verwachte kosten 77.834 16.165 55.169 4.036 33.612 41 186.857

Verwachte baten 72.96217.05162.2645.79332.7061.088191.864-

Verwachte eindwaarde 27.246 2.137 9.255 182 814 5139.583

15

4.1. Inverdan Met het programma Inverdan werkt Zaanstad aan een nieuw stedelijk centrumgebied. Er ontstaat een gevarieerd en aantrekkelijk stadshart in Zaandam met een knooppunt in de sociale en economische ontwikkeling van het centrumgebied. Het programma bestrijkt in totaal ruim 100 hectare stedelijk gebied. Tabel 4.1.1 Inverdan (bedragen x € 1.000) Procesgebied 700 Algemeen 704 Centrum (*) 705 Knoop 701 Overtuinen 702 West Totaal

Eind jaar

Boekwaarde 31-12-2013

MPG 14.2 contante waarde

MPG 14.1 contante waarde

22.375

20.705

19.698

2021 2021 2021 2021 2021

Per 31-12-2021 wordt een negatieve eindwaarde (inclusief verwachte rentelasten) van € 27,2 miljoen verwacht. Op contante waarde is dit € 20,7 mln. (**) Het verschil op contante waarde, ten opzichte van MPG 14.1, van € 1,0 mln. ontstaat door: Aanpassing van de fasering van kosten en opbrengsten Extra inkomsten/subsidies Programma aanpassing Extra kosten

€ 0,3 € 0,6€ 0,65 € 0,65

Voor de verschillenverklaring per procesgebied wordt verwezen naar de rapportage Actualisatie Inverdan 14.2. (*) De actualisatie 14.2 van Inverdan rekent met een einddatum 2021 ook voor deelgebied centrum. Dit MPG gaat er echter vanuit dat bij de komende jaarrekening waarschijnlijk het deelgebied wordt afgesloten. Voor de contante waarde heeft dit geen invloed.

(**) De actualisatie 14.2 van Inverdan rekent voor de contante waarde nog met 31-12-2013. Dit MPG kijkt echter alvast voorruit en rekent met een contante waarde van 31-12-2014. Het verschil in beide berekeningen is 4%.

700 Inverdan Algemeen Inverdan Algemeen betreft een administratief exploitatieonderdeel, het is geen fysiek gebied. In dit exploitatieonderdeel bevinden zich de gemeentelijk bijdragen, de subsidies en de programmamanagementkosten. 701 Deelgebied Overtuinen Het procesgebied Overtuinen betreft het gebied ten oosten van de Provincialeweg, tussen de Papenpadsloot en de Mauritsstraat. De planning loopt tot en met juni 1921. Voor Overtuinen A lopen gesprekken over de exploitatiebijdrage van Parteon op basis van een voorstel dat begin 2014 door de gemeente is voorgelegd. Voor het fietspad tussen de Westerwateringtunnel en de Vincent van Goghweg is overeenstemming bereikt met het Zaanlands Lyceum. Als de veldonderzoeken gereed zijn (najaar 2014) wordt het aanbestedingstraject gestart. Op Overtuinen B (zuid) is het oprijden van zand gereed. Over het noordelijke deel Overtuinen bestaat het vermoeden van ‘demping van stortmateriaal’. Als de omvang en het bodemadvies bekend zijn wordt een plan van aanpak opgesteld.

16

Voor Overtuinen C lopen gesprekken over de voorwaarden van verkoop aan de geïnteresseerde partij. Een concept overeenkomst is in het najaar van 2014 gereed voor bespreking. Voor de multifunctionele accommodatie op Overtuinen D is de bouwvergunning aangevraagd. Er zijn twee bijeenkomsten geweest, vooral gericht op de rioleringswerkzaamheden en werkzaamheden aan de kade. Het funderingsvraagstuk geeft onrust, waardoor het ontwerptraject voor de brug over de Vaart op een later moment (najaar 2014) wordt opgepakt. 702 Deelgebied West Procesgebied West betreft het gebied aan de westkant van het station in Zaandam. De planning loopt tot en met december 2020. Voor het Stadskantoor is een tweede inschrijving op 3 juli 2014 geweest en er zijn aanvaardbare biedingen gedaan. De gewenste bestemming is nog steeds een supermarkt op de begane grond met daarboven jongerenwoningen. Voor de Zaanse Eilanden is veel interesse getoond tijdens de georganiseerde bijeenkomsten. Eind 2014 start de verkoopprocedure van de eerste kavels. Het ontwerp bestemmingsplan is door het college vastgesteld en ligt na de zomer ter besluitvorming voor aan de raad. De bouw van de Zaanse Strip vordert gestaag. De omgevingsvergunning voor Zaans Goed is verleend en de verkoop loopt redelijk. Voor Spoorstrip C is een intentieovereenkomst met een ontwikkelaar getekend en worden de ontwikkelingsmogelijkheden verkend. 704 Deelgebied Centrum Deelgebied Centrum betreft de bestaande binnenstad van Zaandam. De planning loopt tot en met september 2014. In mei 2014 heeft de eindafrekening met de aannemer van de Gedempte Gracht plaatsgevonden, welke past binnen de oorspronkelijk beschikbare budgetten van de grondexploitatie Inverdan. Het groenonderhoud en herstelwerkzaamheden (najaar 2014) geven onvoorziene kosten. De herinrichting van het Rustenburg is in de zomer van 2014 met de markering van fietsparkeervakken afgerond. De resterende werkzaamheden rond onder andere het C&A-pand zijn na de bouwvakantie uitgevoerd. De nieuwe inrichting van de Rozengracht zorgt voor aanvragen voor evenementen en een eerste terras is in exploitatie genomen. De marktdagen en bevoorradend verkeer maken het weliswaar lastig en de tijd zal uitwijzen in hoeverre het beoogde en wenselijke gebruik gaat lopen. De regeling voor gevelverbetering is per april 2014 afgerond. Voorgesteld wordt de regeling een doorstart te geven. Voor de synagoge heeft de pandeigenaar een verkoopprijs afgegeven. Hierover lopen gesprekken. De eigenaar van het pand Rozenhof wil het winkelcentrum revitaliseren. Er wordt gedacht aan interne verschuivingen en mogelijke woningbouw in de vorm van hoogbouw. De mogelijkheden worden verkend om deelgebied centrum middels het inzetten van de verliesvoorziening af te sluiten bij de jaarrekening / MPG 15.1. 705 Deelgebied Knoop Deelgebied Knoop is het gebied dat boven het station is gelegen en direct aan de oostzijde aan het station grenst aan het centrum. De planning loopt tot en met juli 2021. Eind juni 2014 is het besluit genomen om de winkels op de Overbouwing Provincialeweg zelf te realiseren. De realisatiekosten van deze winkelpanden worden uiteindelijk met de huur dan wel verkoop van de winkels verrekend. Of ook de realisatiekosten van de overbouwing zelf (*) hieruit kunnen worden gedekt is onzeker. Voor Kop Noordschebos en Noordschebos wordt momenteel door een combinatie van een ontwikkelaar en een ontwikkelende aannemer een nadere studie naar programmering en verkaveling van beide locaties gedaan. Voor de Spooroverbouwing wordt een functioneel en stedenbouwkundig programma van eisen opgesteld, waarmee de architectenselectie kan starten. Bij het ontwerp van de Spooroverbouwing wordt ook de oplossing voor de fiets-parkeerproblematiek aan beide zijden van het station meegenomen. (*) Dit zijn de kosten van de grond; de plaat over de weg

17

Het programma van eisen van het cultuurcluster en infrastructurele voorzieningen is in maart 2014 vastgesteld. Over de wijze van aanbesteding is na de zomer een collegevoorstel voorgelegd. Tijdens de definitieve afwikkeling van de garantstelling voor de Voorbouw Zaantoren heeft de ontwikkelaar de gemeente nu formeel aansprakelijk gesteld voor de kosten van de afvoer van de uitkomende grond. Sinds Actualisatie VIII (2008) was dit al jaren een punt van discussie. Het geschil wordt juridisch afgewikkeld. In maart 2014 is de Wvg voor de locatie C&A ingetrokken. In mei 2014 heeft de eigenaar het verzoek om planschade ingetrokken. Eind februari 2014 is gestart met de verbouwing van het C&A-pand, de opening van het hernieuwde pand is voorzien halverwege september 2014. Er wordt onderzoek gedaan naar extra voorzieningen om de kwaliteit van het water (waterstroom en – val) op het noodzakelijke niveau te garanderen en bovendien de uitstraling op het gewenste niveau te handhaven.

18

4.2. Noorderwelf In deze paragraaf wordt apart gerapporteerd over de projecten binnen het voormalige programma Noorderwelf in Zaanstad Noord. Bij het MPG 15.1 zullen de projecten gerapporteerd worden onder het gebied Noordwest. Tabel 4.2.1 Noorderwelf (bedragen x € 1.000) Plan

Eindjaar

633 GEM Saendelft (*) 634 Saendelft Vinex 679 Kreekrijk 774 De Omzoom 775 Overhoeken Totaal

2014 2020 2024 2015 2014

Boekwaarde 31-12-2013

MPG 14.2 contante waarde

3.023

2.171

MPG 14.1 Soort contante waarde grondexploitatie (GEM) Exploitatieovereenkomst (**) Exploitatieovereenkomst project Exploitatieovereenkomst 2.308

(*) Bij de jaarrekening 2014 wordt het plannummer 633 GEM Saendelft afgesloten, het nieuwe nummer 634 Saendelft Vinex zal worden gebruikt ten behoeve van de voortgang van de exploitatieovereenkomst.

633 GEM Saendelft Sinds 18 juni 2014 is de gemeente geen deelnemer meer in de GEM. De gemeente heeft het bedrijventerrein overgenomen uit de GEM, de ontwikkelaars hebben de woningbouwgronden behouden. De gemeente heeft, nu ze uit de GEM is getreden, alleen nog een publieke taak en geen private rol meer ten aanzien van de GEM Saendelft. Er zijn nog een aantal locaties in Saendelft waar nog gebouwd moet worden. Het gaat om ongeveer 350 woningen. Er zijn in de eerste helft van 2014 in totaal 50 eengezinswoningen en 14 appartementen in de vrije sector verkocht. Ontwikkelaars geven aan dat zij de eerste tekenen van een licht herstel zien. Planaanpassingen zijn noodzakelijk om aan te sluiten op de veranderende vraag naar type woningen. Als gevolg hiervan zijn in 2014 twee uitwerkingsplannen door ontwikkelaars bij de gemeente ingediend. Een van de uitwerkingsplannen is na toetsing en goedkeuring door de gemeente ter visie gelegd, het betreft Tuinwijk 3 van VBM ontwikkeling. Het andere is nog in aanvragen betreft Tuinwijk 2 van de ontwikkelaar Oban. Multifunctioneel terrein B&W heeft ingestemd met het ontwerp bestemmingsplan op 14-1-2014. Een nieuw geluidsrapport van Forbo kan wellicht tot verdere vertraging leiden. 679 Kreekrijk De grond in Kreekrijk is in eigendom bij verschillende ontwikkelaars. De gemeente wil bij de realisatie van Kreekrijk de door haar gemaakte/te maken kosten verhalen op de ontwikkelaars. Daartoe heeft de gemeente een anterieure exploitatieovereenkomst afgesloten met de ontwikkelaars. De ontwikkelaars bouwen de wijk. De gemeente heeft uitsluitend een toetsende rol. Op 24 april 2014 heeft de Raad het bestemmingsplan Kreekrijk vastgesteld.

19

775 Overhoeken Sinds 18 juni 2014 is de gemeente geen deelnemer meer in de GEM. Met het uittreden uit de GEM zijn diverse overeenkomsten getekend door de marktpartijen en de gemeente ook ten aanzien van afspraken over De Overhoeken. Besluitvorming in tweede helft van 2014: - B&W besluit ter visie legging bestemmingsplan Overhoeken - Raadbesluit vaststellen bestemmingsplan 774 De Omzoom De opgave voor De Omzoom is de ontwikkeling van recreatieve paden, inclusief bruggen (S01-S07). Afgelopen half jaar is hiervoor gewerkt aan de verwerving van de gronden. Een deel hiervan is (bijna)afgerond, voor een ander deel is nog geen overeenstemming. Daarnaast is het projectplan van S01 ingediend bij het RAUM. (Voor de overige paden waren de subsidieaanvragen al toegekend). Voor de paden S01, S02 en S03-west loopt de aanbesteding. De start van de uitvoering hiervan is gepland in het najaar van 2014.

20

4.3. ZaanIJ Het programma ZaanIJ blaast nieuw leven in braakliggende terreinen en leegstaande panden aan de Zaan en aan het IJ (Noordzeekanaal). Daarmee kan het programma niet alleen deze locaties een nieuwe betekenis geven voor de stad, maar bovendien een bijdrage leveren aan de groei van Zaanstad (en breder gezien van de metropoolregio Amsterdam) in de komende decennia. ZaanIJ werkt aan de transformatie van verlaten locaties en panden, waarbij elk project uitgaat van de Zaanse menging van bedrijvigheid, recreatie, toerisme en woningbouw. De programmagroep ZaanIJ bereidt de evaluatie voor van de resultaten die in de afgelopen vier jaar zijn bereikt. Deze wordt in de tweede helft van 2014 aangeboden. Het doel van de evaluatie is om conclusies te trekken, en lijnen uit te zetten voor de komende periode van vier jaar. Tabel 4.3.1 ZaanIJ (bedragen x € 1.000) Plan

Boekwaarde 31-12-2013

607 Noordeinde 848 Kalverhof 808 Hembrugterrein 874 Kogerveld-Zuid Totaal

MPG 14.2 contante waarde

68-

MPG 14.1 Eindjaar contante waarde 2015 2014 2024 2014 4949-

Soort

exploitatieovk. i.v. exploitatieovereenkomst project project

De kosten voor het programma ZaanIJ worden tot en met 2014 gedekt uit het budget planontwikkeling van het investeringsfonds. Daarnaast zijn er voorbereidingsbudgetten beschikbaar. Voor het Hembrugterrein is geld in de begroting vrijgemaakt. Tabel 4.3.2 Dekking programmakosten ZaanIJ (bedragen x € 1.000) Budget plankosten Hembrugterrein Voorbereidingsbudget RAP Algemene kosten Kogerveld-Zuid (*) Totaal

Budget 2014 250 278 90 57 675

(*) De plankosten voor het project Kogerveld-Zuid worden gedekt uit de reserve ZMOP2 fonds Fys/bedr. 808 Hembrugterrein De belangstelling van marktpartijen om te investeren in het Hembrugterrein neemt toe. De afgelopen jaren heeft ZaanIJ met de partners, het Rijksvastgoed- en ontwikkelingsbedrijf (RVOB) en de provincie, de kaders gecreëerd om een organische ontwikkeling mogelijk te maken. Tegelijkertijd werd het Hembrugterrein met tijdelijke activiteiten op de kaart gezet. De inspanningen lijken nu hun vruchten af te werpen. De verhuur van panden verloopt voorspoediger dan verwacht, zowel voor de grotere als de kleinere panden van Oud Hembrug. Klinkende namen zoals designwinkel Flinders en de jonge ontwerper/kunstenaar Levi van Veluw hebben hun oog laten vallen op Hembrugterrein. Daarnaast worden er door externe partijen steeds meer voorstellingen en evenementen gepland. Volgend jaar start het verhuur klaar maken van het volgende deel van Hembrugterrein. Het aanjagen van de belangstelling voor het gebied door middel van kunstprojecten en culturele evenementen heeft zijn nut bewezen. De ervaringen die we hier hebben opgedaan kunnen nu ook worden ingezet voor andere ZaanIJ-projecten.

21

Ontsluiting Hembrugterrein De eerste fase (persleiding) van de riolering is afgerond. De bewoners zijn vooraf op de hoogte gesteld en gaven achteraf aan tevreden te zijn met de heldere communicatie. De tweede fase (optimaliseren van de huisaansluitingen) start in het derde kwartaal van 2014. De voorbereidingen van de rotonde zijn in volle gang. De voorbelasting (opbrengen van zand om verzakking te voorkomen) is e in voorbereiding. De aanbesteding van de rotonde begint naar verwachting in het 1 kwartaal 2015, de oplevering wordt verwacht medio 2015. Binnenkort wordt het ontwerp voor de aansluiting van de rotonde op het Hembrugterrein met een brug gereed gemaakt. Het beschikbare budget is niet toereikend. Een dekkingsvoorstel wordt aan het college voorgelegd. Subsidies PID Recreative: Het HollandCenter van de European Route of Industrial Heritage (ERIH) is inmiddels geopend door de burgemeester, de evenementenkalender is gevuld en de kwartiermakers zullen begin volgend jaar hun eindverantwoordingen indienen. Voor het Maaklab (dat gaat dienen als broedplaats voor ontwerpers en creatieve ondernemers) is het verloop minder voorspoedig. De aangestelde exploitant heeft afgehaakt, momenteel proberen RVOB, Maaklab en gemeente gezamenlijk een oplossing te vinden. Wind- en Waterdicht maken monumenten: er is vertraging ontstaan door het faillissement van de aannemer die de laatste twee panden op het Hembrugterrein zou opknappen. Nog dit jaar zullen de laatste twee beschikkingen worden verstrekt. HIRB: in mei is een aanvraag gedaan voor HIRB Fysiek 2014 van € 55.000. Deze is toegekend door de Provincie. De eindverantwoording van HIRB 2012 Procesmanagement vindt in augustus plaats. 844 Noordzaan Brokking De partijen overwegen een andere ontwikkelingsrichting in te gaan. Vooralsnog wordt er gewacht op een uitgewerkt voorstel van de partijen, voordat er een mening wordt geformuleerd over deze gedachtegang. 846 Wijde Zaan en Hemmes De samenwerking met de mede-eigenaar van de grond is nog niet optimaal. Dit geeft ruimte voor een ander scenario waarbij een kleiner plangebied wordt uitgewerkt. De verwachting is dat de grondexploitatie hiervan begin 2015 aan de raad kan worden aangeboden met een besluit tot sanering. Zaans Proeflokaal Onder voorzitterschap van oud-minister Jacqueline Cramer werd op 19 juni een bijeenkomst gehouden met de 4 grote bedrijven die deelnemen in het Zaans Proeflokaal. Het resultaat hiervan is dat alle partijen meer begrip hebben gekregen voor elkaars belangen. Duidelijk moet zijn, dat woningbouw op de Hemmes niet moet leiden tot zwaardere eisen aan bedrijven. Het Bestemmingsplan Plus, dat nu wordt voorbereid (mogelijk gemaakt door de Crisis- en Herstelwet uit 2010) zal aansluiten op de wettelijke eisen en verplichtingen die volgen uit de bestaande vergunningen en het huidige gemeentelijke beleid. Daarbij mag van het ministerie van I & W worden uitgegaan van de verwachte resultaten van geur reducerende maatregelen van de bedrijven. Wel zal aan toekomstige bewoners van de Hemmes zeer expliciet gecommuniceerd moeten worden dat de gemeente geen harde garanties kan geven ten aanzien van die resultaten. 874 Kogerveld Zuid Er is overleg geweest met de provincie over de oorspronkelijke HIRB aanvraag uit 2008. Door de crisis zijn een aantal ontwikkelingen vertraagd. De provincie is akkoord gegaan met het voorstel van de gemeente om het plangebied wat op te rekken. Zodoende kunnen de rafelranden worden meegenomen. Als de gemeente met een goed alternatief plan komt wil de provincie overwegen om ook de uitvoeringstijd op te rekken. Het plan wordt na de zomer voorgelegd aan de provincie.

22

4.4. Noordzeekanaal gebied Tabel 4.4.1 Noordzeekanaal Gebied (bedragen x € 1.000) Plan

629 HoogTij 696 Zuiderhout Noord 769 Nauerna en omgeving 850 Ikea Totaal

Boekwaarde 31-12-2013

MPG 14.2 contante waarde

MPG 14.1 contante waarde

Eindjaar

2035 2015 2018 2015 16.351

4.011

Soort

grondexploitatie Expl.ovk. in voorbereiding project exploitatieovereenkomst

435-

629 HoogTij Het plangebied HoogTij ligt in de Westzanerpolder bij het Noordzeekanaal. De gemeente heeft circa 20% van het uitgeefbare gebied zelf in eigendom. De overige 80% is in eigendom van marktpartijen. Zoals in 14.1 is gemeld, is een bedrijfszekerder energiesysteem gerealiseerd, maar dit levert geen financieel rendement. Er vindt intensief overleg plaatst met een partij, met als doel het energiesysteem over te dragen, de inzet is om dit in 2014 af te ronden. Ondanks alle inspanningen blijft de grondverkoop achter bij de geprognosticeerde gronduitgifte. Dit heeft consequenties voor de verwachte inkomsten, deze worden later verwacht. Hoewel het effect van de latere opbrengsten zijn tegengegaan door ook de investeringen in het bouw- en woonrijp maken later te doen, verslechtert het resultaat aanzienlijk. Ook het benodigde weerstandsvermogen is als gevolg hiervan bij dit MPG hoger dan bij het vorige MPG. Besluitvorming en verdere informatie zullen separaat van dit MPG in de tweede helft van 2014 aan de Raad worden aangeboden. 807 Penitentiaire inrichting HoogTij In 2006 zijn het Rijk, de provincie Noord-Holland en de gemeente Zaanstad een overeenkomst aangegaan met als doel een penitentiaire inrichting op HoogTij te realiseren. Inmiddels zijn de benodigde vergunningen verleend en is in mei 2014 gestart met de bouwwerkzaamheden. Met betrekking tot de ingestelde beroepen tegen het bestemmingsplan heeft de Raad van State in het voordeel van Zaanstad een uitspraak gedaan. De beroepsprocedure tegen de verleende eerste fase omgevingsvergunning loopt nog, tegen de inmiddels ook verleende tweede fase omgevingsvergunning zijn geen beroepen ingesteld. Verwacht wordt medio 2016 de inrichting in gebruik te nemen. Bij het volledige traject wordt omgeving betrokken en geïnformeerd. 769 Nauerna en omgeving De vaststellingsovereenkomst is nog niet goedgekeurd door de aandeelhouders van Afvalzorg. Dit is afhankelijk van de ondertekening van de ‘bezemovereenkomst’. De planning voor ondertekening en goedkeuring is na het zomerreces 2014.

23

850 Ikea De financiële en juridische afspraken tussen de gemeente en IKEA en tussen de gemeente en de RON zijn vastgelegd in anterieure overeenkomsten die door partijen op 24 juni 2013 zijn getekend. Ook zijn daarin afspraken gemaakt over het toetsingskader ten aanzien van het ontwerp. De vestiging van IKEA brengt met zich mee dat een noordelijke ontsluiting moet worden gerealiseerd. Ten behoeve van deze ontsluiting zal ook verwerving van gronden moeten plaatsvinden. IKEA en RON betalen een bijdrage aan de kosten daarvan. De gesprekken over de verwervingen vinden plaats. Er is door de provincie een subsidie (HIRB) toegekend voor 2014 betreffende het aanleggen van de ontsluiting. Gestart wordt met het vernieuwen van de Pieter Ghijsenlaan. Een eigen bijdrage van de gemeente Zaanstad is meegenomen in het investeringsfonds. Momenteel is RON bezig met het voorbereiden van de sloopvergunning en IKEA met de bouwvergunning. De voorbereiding is bijna rond. IKEA heeft aangegeven voor het einde van het jaar de omgevingsvergunning in te dienen.

24

4.5. Gebied Zuidoost Het gebied Zuidoost betreft de voormalige gemeenten Zaandam, Koog aan de Zaan en Zaandijk. Tabel 4.5.1 Gebied Zuidoost (bedragen x € 1.000) Plan

686 Gibraltar 755 Herontw. Bannehof 810 Veeringplein 813 Bloemstraat 834 Wc Westerwatering 843 Rosmolenwijk algemeen 859 Zaans Medisch Centrum 849 Straat Davis Totaal Gebied Zuidoost

Boekwaarde 31-12-2013

1.938

MPG 14.2 contante waarde

MPG 14.1 Eind contante jaar waarde 2015 2014 2014 2014 2014 2014 2016 2014 182 230

Soort

exploitatieovereenkomst grondexploitatie i.v. exploitatieovereenkomst exploitatieovereenkomst grondexploitatie expl.ovk. in voorber. exploitatieovereenkomst exploitatieovereenkomst

843 Rosmolenwijk Afgelopen periode is er tussen Parteon en de gemeente over een doorstart voor Rosmolenwijk onderhandeld. Naar verwachting wordt in de zomer van 2014 de overeenkomst ondertekend. De deal komt er op neer dat Parteon de erfpachtgronden van de gemeente koopt. Met deze inkomsten zal de gemeente de openbare ruimte (inclusief de riolering) vernieuwen. Parteon zal de woningen renoveren en indien sprake is van sloop vervangen door nieuwbouw. Voor de inhoudelijke aspecten van de Samenwerkingsovereenkomst Rosmolenwijk (SOK) wordt verwezen naar de tekst van MPG 14.1. Ten behoeve van het plan Veeringplein is de verkoop van de 23 te bouwen woningen gestart. Volgens planning zal er nog dit jaar worden begonnen met de realisering van het plan Bloemstraat. 834 Winkelcentrum Westerwatering De eerste fase van de bouw van het nieuwe gedeelte van het winkelcentrum is opgeleverd. Verschillende winkels hebben hun intrek genomen in het nieuwe gedeelte. De verwachting is dat de tweede fase van de bouw van het nieuwe gedeelte in augustus 2014 zal worden opgeleverd. De Albert Heijn vestiging in het ‘oude’ gedeelte wordt gerenoveerd en uitgebreid. Verwachting is dat deze werkzaamheden in september 2014 zijn afgerond. Het gebouw van de nieuwe apotheek is opgeleverd en de verhuizing heeft plaatsgevonden. Het oude gebouw van de apotheek is inmiddels gesloopt. Op dit moment worden verschillende werkzaamheden verricht in de openbare ruimte rondom het winkelcentrum. Het parkeerterrein Neerkesweide zal in de zomer worden heringericht. Dit is op verzoek van de winkeliers. Afronding van alle werkzaamheden staat gepland in het eerste kwartaal van 2015.

25

4.6. Gebied Noordwest Het gebied Noordwest betreft de voormalige gemeenten Wormerveer, Krommenie en Assendelft. Tabel 4.6.1 Gebied Noordwest (bedragen x € 1.000) Plan

752 Waterschouw 823 Westzanerwerf 788 Plan de Molenaar fase 1 795 Provily Slibkuil 699 De Rietvelden Noord en Z.O. 861 Krokusstraat 638 Boon 3 817 Zeilenmakerstraat 829 De Rietvelden ZW 869 Plan Luyt Totaal Gebied Noordwest

Boekwaarde 31-12-2013

MPG 14.2 contante waarde

MPG 14.1 contante waarde

Eind jaar 2015 2016 2014 2024 2014 2014 2014 2015 2017 2016

92-

484

Soort

exploitatieovereenkomst exploitatieovereenkomst exploitatieovereenkomst grondexploitaties exploitatieovereenkomst exploitatieovereenkomst exploitatieovereenkomst exploitatieovereenkomst exploitatieovereenkomst exploitatieovereenkomst

485

699 De Rietvelden Het exploitatiegebied de Rietvelden te Wormerveer wordt in het zuiden begrensd door de Watering en de sportvelden van Fortuna Wormerveer, in het westen door de N246, in het noorden door de begraafplaats en het Noordsterpark, en in het oosten door de Watering. Rietvelden Noord Het aantal woningen in het noordelijke gedeelte bedraagt 93 huur- en koopwoningen, waaronder 8 groepswoningen met 64 zorgplaatsen. Alle woningen zijn opgeleverd. Rietvelden Zuidoost Fase 2 omvat de ontwikkeling 64 huur- en koopwoningen, waarvan 4 groepswoningen met 32 zorgplaatsen. Dit deelplan is in afronding. 829 De Rietvelden Zuidwest Rietvelden Zuidwest betreft fase 3 van de totale ontwikkeling Rietvelden. Evean heeft in 2010 de verkoop van haar eigendom en de ontwikkeling en realisatie van fase III van het project de Rietvelden aanbesteed en gegund aan de Ontwikkelingscombinatie Trebbe/Van Wijnen Wormerveer v.o.f. Het deelplan is in uitvoering genomen.

26

752 Waterschouw Assendelft De planlocatie Waterschouw ligt tussen de Delft en de Dorpsstraat in Assendelft. De locatie is eigendom van Duss Projecten B.V., een investeringsmaatschappij, die met HKL Bouw B.V. een projectontwikkeling overeenkomst voor woningbouw heeft gesloten. Het project is in uitvoering. Ook de tweede fase van het project is in verkoop, echter is er nog niet gestart met de bouw van fase 2. 788 Plan De Molenaer Het plan is gelegen aan het Zuideinde 93-121, 125a te Westzaan. Het project De Molenaer bestaat totaal uit zo’n 102 woningen op het voormalige bedrijfsterrein van Marvos Folmer verdeeld over 5 clusters die ten behoeve van de bouw gefaseerd zijn. Fase 1 Fase 1 van het project bestaat totaal uit 69 woningen. De oplevering van Fase 1 is geweest. Het openbaar gebied van fase 1 is opgeleverd er zijn nog een paar opleverpunten. Fase 2 Voor fase 2 vindt planaanpassing plaats. De planning is om eerst de woningen te bouwen waarvoor in fase 1 reeds funderingen zijn gemaakt. Daarna zal fase 2 verder ontwikkeld worden. 795 Provily Slibkuil Het plangebied Provily Slibkuil ligt op het sportcomplex Provily en het sportcomplex Slibkuil aan de westelijke buitenrand van Krommenie. De grondexploitatie heeft een financiële relatie met de sportinvesteringen in Zaanstad Noord. De exploitatie draagt bij in de verwervings- en verplaatsingskosten van nieuwe sportvoorzieningen in de Omzoom. De ontwikkeling van de eerste fase is gestart met de voorbereiding van het plan van aanpak voor het bouwrijp maken van de locatie. Dit zal gebeuren na de verhuizing van de sport naar de Omzoom. 638 Boon 3 Het projectgebied Boon 3 ligt langs de Marktstraat in Wormerveer. Begin december 2012 is begonnen met de bouw van de laatste twee gebouwen aan de Marktstraat. De openbare ruimte moet nog afgemaakt worden. De oplevering is gepland in 2015.

817 Zeilenmakersstraat De Zeilenmakersstraat behelst de ontwikkeling van 11 grondgebonden koopwoningen in Westzaan. De wijzigingsbevoegdheid in het bestemmingsplan is in januari 2014 vastgesteld maar is nog niet onherroepelijk. Er is beroep tegen ingediend, op twee september is de zitting. De ontwikkelaar heeft de vergunningaanvraag in juni 2014 ingediend. De planning is dat september 2014 wordt gestart met de bouw. In juli 2015 moet de bouw gereed zijn.

27

Plannen in voorbereiding: 793 Gasfabriekterrein Wormerveer Het gasfabriekterrein Wormerveer ligt centraal in Wormerveer tegenover het NS station en wordt ingesloten door de Stationsstraat, de Wandelweg, de bebouwing aan de Zaanweg en de Bleekerstraat. Een snelle integrale ontwikkeling van het hele gasfabriekterrein Wormerveer is door de gecompliceerde situatie van het terrein lastig. Het is echter gezien de ligging een interessante locatie om te ontwikkelen. De locatie is in een eerder stadium niet geschikt gebleken voor het realiseren van het deelplan Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO). Het terrein was tot 2014 aan de NS verhuurd als parkeerplaats. Het terrein heeft deze functie nog steeds. Het parkeren is momenteel gratis. Op het terrein staat een brandweerkazerne, deze blijft mogelijk behouden. Aan de zuidoostkant van het terrein zijn een aantal (5) grote en luxe camperplaatsen gerealiseerd met een eigen stroomaansluiting, een eigen watertappunt en vuilwaterafvoer. Het terrein heeft een boekwaarde op de balans van de gemeente. Bij een ontwikkeling dan wel verkoop van het terrein is het uitgangspunt dat de boekwaarde wordt terugverdiend.

832 Fortuinlocatie / 855 Gasfabriekterrein Krommenie Op 17 oktober 2013 heeft de raad ingestemd met Project prioritering Kiezen is noodzakelijk, waarbij de Fortuinschool Krommenie en het gasfabriekterrein Krommenie aangewezen zijn als twee van de drie pilotprojecten als het gaat om “Ruimte geven”. Beide terreinen hebben een boekwaarde op de balans van de gemeente. Bij een ontwikkeling dan wel verkoop van het terrein is het uitgangspunt dat de boekwaarde zoveel mogelijk wordt terugverdiend. Voor de percelen aan de Zuidervaartdijk is besloten deze kavels uit te geven als CPO/PO(*). Op 8 februari is een zelfbouw markt georganiseerd waarop de kavels gepresenteerd zijn en inschrijven voor de kavels mogelijk was. Afgelopen periode zijn beide gebieden geplaatst op de website Vastgoed in Zaanstad. Er blijkt een behoorlijke interesse te zijn voor de ontwikkeling van zeker de Fortuinlocatie. In het kader van het project ‘loslaten’ wordt geprobeerd om een minimale hoeveelheid randvoorwaarden en uitgangspunten aan de mogelijke ontwikkelaars mee te geven. Ingezet wordt om dit jaar de Fortuinschool locatie en het gasfabriekterrein Krommenie op de markt te brengen om de ontwikkeling te kunnen starten. 869 Plan Luyt Plan Luyt in Assendelft ligt aan de Dorpsstraat, Willem Sijpestijnstraat en de dr. Bonstraat. Parteon bouwt hier 23 woningen. Er is een anterieure overeenkomst afgesloten en de omgevingsvergunning is op 8 mei 2014 aangevraagd. De planning is dat december 2014 wordt gestart met de bouw. Juli 2015 moet de bouw gereed zijn.

28

5. Investeringsfonds 5.1 Voortgang projecten Overtuinen, fietsopgang en fietspad Het doel van het project is een betere fietsontsluiting door een fietsopgang vanuit de fietstunnel Westerwatering richting het snelfietspad en een aansluitend fietspad. De fietsopgang vanuit de fietstunnel Westerwatering richting het snelfietspad wordt momenteel voorbereid. Naar verwachting start de aanleg nog dit jaar derde kwartaal. De start voor het resterend deel van het fietspad staat momenteel gepland in 2015. De oplevering van het fietspad staat gepland in 2016. De € 50.000 dekking uit het investeringsfonds is gerealiseerd. De resterende dekking komt uit BOS geld, een deel uit de grondexploitatie en 70% dekking door een SRA-subsidie. Deze subsidie is verleend. Sporthal de Koog De doelstelling is het zoveel mogelijk optimaliseren van de zwembaden- en sporthalleninfrastructuur. De ambitie is om een toekomstbestendige basisinfrastructuur te realiseren, gebaseerd op een goede spreiding van wijk gebonden accommodaties voor de breedtesport en concentratie van een regionale topsportfunctie in Zaanstad midden. De huidige sporthal de Sprong is sterk verouderd en is niet meer geschikt voor sport op wedstrijdniveau. De sporthal voldoet niet meer wat betreft de staat van onderhoud, de technische aspecten en de functionaliteit. De oude sporthal wordt daarom vervangen door een nieuwe dubbele hal. De nieuwe sporthal wordt verplaatst naar sportpark de Koog, iets meer dan een kilometer ten noorden van de huidige locatie. De omgeving biedt meer mogelijkheden voor het combineren van buitensport, binnensport, de bereikbaarheid en het ontwikkelen van de locatie tot een volwaardig sportcentrum. De aanbesteding voor de 'design & build' partij is afgerond. De definitieve gunning vindt plaats na het vaststellen van de financiële dekking door de raad, naar verwachting in het derde kwartaal van 2014. Er is op de volgende manier invulling gegeven aan bovenstaande opdracht: - De afgelopen jaren is intensief samengewerkt met alle gebruikers en externe partners om het gewenste ambitieniveau van een dubbele sporthal mogelijk te maken. Het Programma van Eisen is opgesteld, waarbij kritisch is gekeken naar medegebruik en multifunctioneel gebruik van de ruimten om kosten te verlagen en partijen de mogelijkheid te bieden om samen te werken; - Er is een subsidie van € 0,5 miljoen verleend door de Provincie Noord-Holland voor de sporthal in verband met de doelstellingen rondom talentontwikkeling en de regionale functie van het sportcomplex; - Het ROC, Sport Medisch Centrum en korfbalvereniging KZ huren ruimten tegen kostendekkende tarieven waardoor de kapitaallasten voor de investering van € 1 mln. zijn gedekt. - Er zijn diverse ruimtelijke onderzoeken geweest, waaronder een parkeeronderzoek. Het parkeeronderzoek is samen met alle gebruikers van het sportpark en omwonenden uitgewerkt en het parkeerconvenant is ondertekend door alle belanghebbenden. De kosten hiervan zijn ten laste van het RAP budget gebracht. Bij de DO-fase, wordt het definitief ontwerp gepresenteerd aan de raad. De planning is gewijzigd ten opzichte van de oorspronkelijke planning waarbij de nieuwe hal in het nieuwe seizoen 2016 (juli 2016) in gebruik genomen kan worden.

29

De dubbele sporthal wordt gedekt uit diverse geldstromen: Het MIP (€ 2,2 mln.), reserve sport (€ 0,8 mln.), investeringsfonds (€ 1,4 mln.), subsidie van Provincie Noord Holland (t.b.v. talentontwikkeling € 0,5 mln.), en het restant ad € 1 mln. wordt gedekt uit toekomstige huurinkomsten. Ten opzichte van de begroting 2014-2017 valt de bruto investering hoger uit. Deze verhoging (per saldo € 3 mln.) wordt gedekt door in het MIP het budget voor sporthal De Tref naar voren te halen. Zwembad Noord De ambitie is om een toekomstbestendige basisinfrastructuur te realiseren, gebaseerd op een goede spreiding van wijk gebonden accommodaties voor de breedtesport en concentratie van een regionale topsportfunctie in Zaanstad midden. Zwembad Noord maakt hier onderdeel van uit. Zwembad de Watering in Wormerveer is afgeschreven en dient vervangen te worden. Het nieuwe zwembad zal gerealiseerd worden op de locatie van het huidige openluchtbad de Crommenije. De Crommenije wordt deels gerenoveerd. In het vierde kwartaal van 2015 wordt gestart met de bouw. Met een bouwtijd van circa 1,5 jaar, zal het project begin 2017 worden afgerond. Het totale project was geraamd op een investeringsbedrag van € 8,9 mln. Het in het investeringsfonds gereserveerde bedrag is naar beneden bijgesteld van € 7,9 mln. naar € 3,95 mln. De kosten die niet meer via het investeringsfonds lopen worden opgenomen in het MIP. De daarmee gemoeide jaarlijkse kapitaalslasten zijn opgenomen in de begroting. Stand van zaken In het eerste kwartaal van 2014 is de engineering van het project Zwembad + gymzaal Rosariumgebied aanbesteed. De gunning heeft plaatsgevonden en het ontwerptraject is gestart. De geselecteerde partij zal het ontwerp verder uitwerken tot definitief uitvoering gereed ontwerp. Begin 2015 zal de raad worden voorgesteld in te stemmen met het kredietvoorstel voor de realisatie van het ontwerp. De opdracht omvat de nieuwbouw van Zwembad Noord, inclusief gymzaal, de gedeeltelijke renovatie van het buitenbad, de fietsenstalling en de inpassing in de openbare ruimte. In het bestemmingsplan Krommenie is rekening gehouden met het nieuwe zwembad. Met de stichting Crommenije, die tot en met de zomer van 2014 het openluchtbad exploiteerde, is overeenstemming bereikt over de beëindiging van de erfpacht waardoor het terrein van het openluchtbad weer kan worden overgedragen aan de gemeente. Areaaluitbreiding Saendelft en MFA Inverdan West. De projecten Areaaluitbreiding scholen Saendelft en MFA Inverdan West maken deel van het Integraal huisvestingsprogramma Onderwijs (IHP). In 2011 bij het instellen van investeringsplafonds en het investeringsfonds is besloten deze projecten te financieren uit het investeringsfonds. Vanaf 2015 is er vanuit de rijksoverheid een bezuiniging opgelegd, waarvan de consequentie is dat op het IHP € 37 mln. bezuinigd moet worden. Het IHP wordt gedekt uit het onderdeel vervangingen van het MIP en het investeringsfonds. Van de totale € 37 mln. bezuinigingen wordt € 4,5 mln. gerealiseerd doordat het project Inverdan West in de actualisatie van het investeringsfonds neerwaarts is bijgesteld. Het totale budget voor de bijdrage IHP uit het investeringsfonds bedraagt € 25,2 mln., waarvan € 14,8 mln. nog te realiseren vanaf 2014. Scholen Saendelft De tijdelijke school is in augustus 2014 in gebruik genomen. De definitieve MFA zal in eind 2016 in gebruik genomen worden. Areaaluitbreiding MFA Inverdan West De MFA Inverdan Nieuw West is bedoeld om de verwachte leerlingengroei uit het ontwikkelingsplan Inverdan op te vangen vanaf 2018.

30

De hiervoor gereserveerde gelden zijn bij de actualisatie bijgesteld (als onderdeel van de € 37 mln. bezuinigingen). In het investeringsfonds resteert voor Inverdan West een bedrag van € 1,9 mln. Daarnaast worden er nog kind- en wijkvoorzieningen geraamd. Deze kosten worden deels gedekt uit het project brede school en deels uit de toekomstige huren. Het bepalen van de noodzakelijke omvang van de MFA is moeilijk in te schatten vanwege de onzekere situatie op de woningmarkt en het tempo waarin het ontwikkelingsplan Inverdan kan worden gerealiseerd. Ook de omvang van kinderopvangvoorzieningen staat vanwege economische redenen onder druk. In 2016 zal op basis van de situatie op de woningmarkt, de ontwikkelingen in Nieuw-West en de kinderopvangvoorzieningen en de laatste leerlingenprognoses een definitieve keuze voor realisatie van de school worden genomen. Bredeschool project Dit project/budget is bedoeld om de ontwikkeling van IKC’s (Integrale Kind Centra) mogelijk te maken binnen het IHP. Het budget is met € 0,5 mln. neerwaarts bijgesteld naar € 2,0 mln., omdat bij de uitvoering van een aantal projecten het budget niet nodig was (Tijstroom en Gibraltar). Verbinding A8/A9 Het doortrekken van de A8 tot aan de A9 is nodig om het doorgaande verkeer buiten de woonkernen Krommenie, Assendelft en Wormerveer om te leiden. Hiermee wordt niet alleen de ontsluiting, leefbaarheid en veiligheid in deze kernen verbeterd, maar ook de aansluiting van Zaanstad op de rest van Noord-Holland. Tegelijkertijd is het noodzakelijk in verband met de toenemende mobiliteit. De bestaande N8 verbinding (N203-N246) zal in 2015 in de spits volledig aan zijn capaciteit zitten, waardoor ook de ontsluiting van de woonkernen nadelig wordt beïnvloed. Een en ander is terug te lezen in het onlangs door Provinciale Staten vastgestelde rapport ‘Een Uitstekend Netwerk: een investeringsstrategie Noord-Hollandse Infrastructuur 2013- 2023’ van de Provincie Noord-Holland. Ook bij het lagere groei scenario blijft deze Oost-West verbinding in de ogen van de Provincie één van de grootste knelpunten in Noord-Holland. Realisatie Dit jaar is het plan van aanpak opgesteld voor de volgende fase in dit project. Het resultaat van deze fase is een Milieu-Effect-Rapportage (MER). In de aanloop naar het opstellen van de MER wordt een Nota Reikwijdte en Detailniveau (NRD) opgesteld. De NRD beschrijft de huidige verkeerssituatie in het gebied en de mogelijke routes (ook wel tracéalternatieven genoemd) voor de Verbinding A8-A9. De notitie beschrijft welke problemen er zijn en hoe die opgelost kunnen worden. Daarnaast wordt beschreven welke effecten te verwachten zijn. Daarop worden de tracéalternatieven getoetst. De effecten zijn te verwachten op de natuur, het landschap en het UNESCO werelderfgoed Stelling van Amsterdam. Daarnaast wordt een verbetering van de bereikbaarheid en de leefbaarheid in de dorpskernen verwacht, vooral in Krommenie. De concepttekst van de NRD zal in het laatste kwartaal van 2014 ter inzage worden gelegd. Op dit document kunnen dan door de belanghebbenden een zienswijze worden ingediend. Het daadwerkelijke onderzoek en de uitkomsten worden gerapporteerd in de MER. Deze vormt de basis voor besluitvorming over een voorkeursalternatief. Ook op het concept MER kunnen zienswijzen worden ingediend. De MER zal naar verwachting in het voorjaar van 2015 ter inzage liggen. Begin juli is een tweetal informatieavonden gehouden als aftrap. Deze werden goed bezocht. Sport in de Omzoom Het beoogde eindresultaat van het project Sport in De Omzoom is dat er goede nieuwe buitensportvoorzieningen voor de bewoners van Saendelft, Kreekrijk, Krommenie en Assendelft zijn. Daarnaast wil Zaanstad dat de verenigingen gehuisvest zijn in een sportpark dat voldoet aan het vastgestelde beleid van de gemeente Zaanstad, op basis van de normen van NOC*NSF. Verplaatsing van drie sportverenigingen naar een nieuw complex maakt ruimte voor de ontwikkeling van de sportparken Provily en Slibkuil tot woningbouwlocatie.

31

Vanuit het Investeringsfonds wordt bijgedragen aan de ontwikkeling en verbetering van sportaccommodaties rond Saendelft. -

Sporting Krommenie: verbetering en vernieuwing van de accommodatie SVA: verbetering en vernieuwing van het sportpark Sportpark De Omzoom: dit nieuwe complex wordt ontwikkeld ten zuidwesten van Saendelft voor Lycurgus (atletiek), Cromtigers (honk-softbal) en Furore (korfbal). De vernieuwing van Sporting Krommenie is in de tweede helft van 2013 gereedgekomen. Het Sportpark van SVA komt in augustus 2015 speelklaar. Realisatie Het aangepaste en vernieuwde sportcomplex van de voetbalvereniging Sporting Krommenie is gereed. De velden zijn aangepakt en het clubgebouw is in november 2013 opgeleverd. Bij de voetbalvereniging SVA zijn de voorbereidingen afgerond. De vergunning is onherroepelijk en de werkzaamheden aan het terrein zijn begin januari 2014 gestart. De start bouw van het nieuwe clubgebouw loopt enige vertraging op. De vernieuwde sportvelden kunnen met ingang van seizoen 2014-2015 in gebruik worden genomen. Sportpark De Omzoom is als laatste aan de beurt. Deze sportvoorziening is opgenomen in het Bestemmingsplan Landelijk Gebied Assendelft, dat op 5 september 2013 door de gemeenteraad is vastgesteld. Voor het sportpark is een Definitief Ontwerp met bijbehorende kostenramingen opgesteld, die is vastgesteld door de Raad op 13 februari 2014. Het proces van aanbesteding is in het laatste kwartaal van 2013 gestart en wordt medio september 2014 afgerond. Met de sportverenigingen zijn afspraken gemaakt over programma’s van eisen voor de velden. Voor de gebouwen krijgen de verenigingen een verplaatsingsbijdrage. Met twee van de drie verenigingen is hierover een convenant afgesloten. Het (water) bodemonderzoek en asbestonderzoek in de bodem zijn afgerond. De grondruil met de DLG/provincie en met de GEM Saendelft en diens opvolgers (OBAN en OGS) zijn nagenoeg afgerond. Voor de tijdelijke ontsluitingsweg is een gebruikersovereenkomst afgesloten. Financiën ten opzichte van de voorgaande actualisatie Voor het programma Sport in De Omzoom is in totaal € 14,7 mln. gereserveerd, waarvan € 7,3 mln. vanuit het investeringsfonds, € 6,9 mln. vanuit de grondexploitatie (795) Provily Slibkuil en een bijdrage uit (699) De Rietvelden vanwege verplaatsing korfbalvereniging Kievieten. Voor de realisatie van Sportpark De Omzoom is € 11 mln. beschikbaar. Dit is het resterende bedrag na aftrek van de investeringen in Sporting Krommenie en SVA. t/m 2013

2014

2015

Totaal

Sport in de Omzoom

3,0

4,2

7,5

14,7

Af: bijdrage grondexploitatie

1,0-

0,5-

5,8-

7,3-

Totaal: Investeringsfonds

2,0

3,8

1,6

7,4

Het complexe proces met veel partijen heeft meer tijd gekost dan oorspronkelijk gedacht. Dit leidt ertoe dat een groot deel van de geplande investeringen worden doorgeschoven naar 2015. Voor de bijdrage uit de grondexploitatie (795) Provily Slibkuil betreft dit € 5,8 mln. en voor het investeringsfonds betreft dit € 1,0 mln. De vernieuwde sportvelden van SVA kunnen met ingang van seizoen 2015-2016 in gebruik worden genomen. e Voor Sportpark De Omzoom staan voor de 2 helft van 2014 de volgende zaken gepland: afronden grondaankopen, afronden convenanten met sportverenigingen. De eindoplevering is gepland in het laatste kwartaal van 2015. In situaties waar voorheen de BTW teruggaafregeling uit het Sportbesluit werd toegepast, is nu steeds vaker het standpunt van de Belastingdienst dat het sportbesluit niet van toepassing is. Sportpark De 32

Omzoom voldoet volgens de belastingadviseurs van de gemeente aan de voorwaarden. In november 2013 heeft de rechtbank uitspraak gedaan in een vergelijkbare situatie als sportpark De Omzoom. Hierbij werd de stichting in het gelijk gesteld en kon teruggave van de BTW worden gerealiseerd. Volledige zekerheid is echter nu nog niet te geven. 808 Hembrugterrein Het Hembrugterrein is onderdeel van het Programma ZaanIJ. Het project wordt deels gedekt uit het investeringsfonds. De voortgang van het project Hembrugterrein is daarom beschreven in hoofdstuk 4.3 ZaanIJ. Nieuwe inrichting straat Poelenburg Onderhandelingsresultaat garageboxen In het voorjaar van 2014 heeft de gemeente met de corporaties gesprekken gevoerd over de garageboxen. Insteek van de gemeente was de sloop van de garageboxen aan de oostkant en tussen de E-flats met gesloten beurzen en afspraken voor een gezamenlijke aanpak van de plinten van de Lflats. De corporaties hebben aangegeven alleen afspraken voor de garageboxen aan de oostkant te willen maken. De E-flats komen wat hen betreft later in beeld, namelijk zodra deze in de planning staan voor grootschalig onderhoud. Voor de garageboxen aan de oostkant vroegen de partijen oorspronkelijk de marktwaarde. Hierover is met de gemeente onderhandeld. Op dit moment wordt het onderhandelingsresultaat op bestuurlijk niveau uitgewerkt. Het voorgestelde bedrag is exclusief de sloopkosten die voor rekening van de gemeente komt. Daarbij hebben de corporaties aangegeven het ontvangen bedrag te investeren in de wijk Poelenburg. De corporaties laten binnenkort weten aan welke concrete investeringen gedacht wordt. Verwerven grond St. Evean Cumulus Bij het uitwerken van het voorlopig ontwerp naar een definitief ontwerp is geconstateerd dat een deel van het tracé van de nieuwe straat over het parkeerterrein van Poelenburg 3-5 (locatie Centrum Jong) loopt. Voor dit terrein heeft de eigenaar van de grond een erfpachtovereenkomst. Met de eigenaar zijn afspraken gemaakt over het verwerven van de grond. Hiervoor is onderzocht op welke wijze de eigenaar gecompenseerd kan worden. In ieder geval wordt een nieuw parkeerterrein achter het pand gerealiseerd en moeten er geluidwerende maatregelen getroffen worden om de verhoogde geluidsbelasting te compenseren. Ontwikkelingen voor het investeringsfonds Op 11 februari 2014 is het met de wijk geconsulteerde voorlopig ontwerp voor de straat Poelenburg door het college vastgesteld. In de raming van het VO is uitgegaan van een totaal investering van € 4,4 mln. De dekking van de straat Poelenburg komt voor € 1,7 mln., uit het MIP (openbare ruimte) en het resterende bedrag a € 2,7 mln. uit het investeringsfonds. Ten opzichte van de vorige actualisatie is de bijdrage uit het investeringsfonds € 4,3 mln. lager. De raming van het DO valt hoger uit als gevolg van een tegenvaller op de post verlichting. Daarnaast heeft SRA laten weten dat het project op subsidie kan rekenen. Zowel de bijdrage vanuit de SRA als de kosten die met het onderhandelingsresultaat gemoeid zijn, zijn in de raming behorende bij het DO (nog) niet opgenomen. Planning De onderhandelingen over de garageboxen hebben langer tijd in beslag genomen dan verwacht. Hierdoor heeft het project straat Poelenburg vertraging opgelopen. De inschatting is dat de vertraging 3 maanden bedraagt. Vanaf januari 2015 zal gestart worden met de werkzaamheden.

33

E-flat ZVH ZVH heeft bekend gemaakt definitief af te zien van de sloop/nieuwbouwplannen voor de E-flat Poelenburg/Jaspersstraat. In plaats daarvan zal er een grondige renovatie plaatsvinden waarmee beoogd wordt de flat in ieder geval nog 20 jaar te laten staan. Spoorse Doorsnijdingen Spoorse Doorsnijdingen bestaat uit vier deelprojecten: de Zuidelijke Randweg, de Buiging in Inverdan, de Dorpsstraat/Assendelft en de Guisweg. Alleen dit laatste project Guisweg zit in het Investeringsfonds. Eerder is door het college besloten het project voorlopig in een gewijzigde vorm te continueren, namelijk alleen een fietstunnel. Het project is naar verwachting voor 2017 gerealiseerd. In het Investeringsfonds is € 1,5 mln. gereserveerd voor de fietstunnel Guisweg. Dit bedrag is nodig voor de cofinanciering. De studie naar een mogelijke fietstunnel ter hoogte van de Guisweg is gecontinueerd dit voorjaar. Door Arcadis is in 2013 een variantenonderzoek naar de fietsoplossing uitgevoerd met betrekking tot de locatie en vorm van de tunnel. De studie is afgerond en zal tot een besluit leiden op korte termijn. Twee deelprojecten, Zuidelijke Randweg en overweg Dorpsstraat, zijn afgerond. De realisatie van de Buiging is ter hand genomen nu er een overeenkomst is gesloten tussen de gemeente en de NS. HOV Zaancorridor Het project HOV Zaancorridor voorziet in het verbeteren van het openbaar vervoer tussen Zaanstad en Amsterdam. Dit voorjaar is de aanpak van de kruising Gerhardstraat / Peperstraat ontworpen. De uitvoering is in de zomer. Tevens is een aantal varianten ontworpen voor de verbetering van het knelpunt Westzijde / Vinkenstraat. Dit is een ingewikkeld punt waar veel belangen bij elkaar komen. Het plan wordt dit najaar verder uitgewerkt. ZVVP Voor de uitvoering van het in 2009 vastgestelde Zaans Verkeers- en VervoersPlan (ZVVP) is tot 2016 een budget beschikbaar van € 2,85 mln. vanuit het investeringsfonds. In het afgelopen halfjaar is wederom een aantal maatregelen uitgevoerd. Het bewegwijzeringsplan is in uitvoering. De dynamische afsluitingen (selectieve toegang) in het centrum is nog niet uitgevoerd omdat de renovatie van de sluizen vertraagd is. Het project parkeren Saendelft is in ontwikkeling met de bewoners en zal in het najaar tot uitvoering komen. De Zaandammerweg ligt in Assendelft. Daar komen fietsstroken. Hierdoor is parkeren op een aantal punten een probleem. Vanuit het ZVVP wordt een bijdrage geleverd voor het realiseren van parkeerplaatsen op een locatie naast de Zaandammerweg. Vaart in de Zaan Het programma Vaart in de Zaan heeft als doel heeft de Zaan duurzaam geschikt te maken voor grotere schepen. In het kader van het programma zijn ook andere bruggen vervangen en wordt onder leiding van Zaanstad de vaargeul uitgediept. Wilhelminasluis De voorbereidende werkzaamheden aan de Wilhelminasluis zijn gestart. De omgevingsvergunning loopt. Fase 1 is verleend en fase 2 loopt. Voor de geluidsoverschrijdingen in de voorbereidende fase is ontheffing verleend. Deze worden gemonitord tijdens de werkzaamheden door middel van geluiden trillingmeters. Er zijn afspraken gemaakt met de provincie over bekende financiële risico’s, die zijn vastgelegd in de samenwerkingsovereenkomst. Deze is reeds door partijen getekend. De financiële bijdrage is bij de actualisatie van dit MPG uit het investeringsfonds gehaald. De kosten worden opgenomen in het MIP. De daarmee gemoeide jaarlijkse kapitaalslasten zijn opgenomen in de begroting.

34

Kwaliteitsimpuls Wilhelminasluis Het voorstel is om het betaalritme gelijk te laten lopen met het project Wilhelminasluis. De werkzaamheden voor de kwaliteitsimpuls worden naar verwachting in het werk aan de Wilhelminasluis geïntegreerd. Zaanbrug De voorbereiding verloopt volgens planning. De oplevering van de brug wordt verwacht in 2017. Het aanbestedingsdocument wordt opgesteld door de provincie en wordt verwacht in het najaar van 2014. De bereikbaarheid van de winkels en bedrijven in Zaanstad Noord en Wormerland is een aandachtspunt. De provincie is de hoofdaannemer op het project en stelt daartoe een aangepast document op voor Tijdelijke Verkeersmaatregelen (TVM). Dat zal naar verwachting in het najaar van 2014 gereed zijn. De financiële bijdrage is bij de actualisatie van dit MPG uit het investeringsfonds gehaald. De kosten worden opgenomen in het MIP. De daarmee gemoeide jaarlijkse kapitaalslasten zijn opgenomen in de begroting. Aanpassingen Bernhardplein Het Prins Bernhardplein vormt een van de belangrijkste entrees van de stad (Zaanstad-Centrum). Voordat een grootschalige ingreep noodzakelijk is, kan het plein met relatief eenvoudige maatregelen aangepast worden. Het gaat daarbij om het verkeersafhankelijk maken de verkeerslichten, het aanbrengen van een tweetal extra stroken en het beter aangeven van de rijrichtingen middels bewegwijzering boven de weg. De aanpassingen worden in de zomer uitgevoerd. De verwachting is dat Zaanstad ongeveer € 0,6 mln. aan subsidie zal ontvangen van de Stadsregio. In MPG 15.1 zal hier verder op terug worden gekomen. Fietsenstalling Station Zaandam In samenspraak met NS-Stations en ProRail is een gewenst aantal fietsparkeerplaatsen vastgesteld van 4.000 stallingsplaatsen in de directe omgeving van het station Zaandam, de oost- en westkant. Als de prognoses bij NS-Stations en ProRail bijgesteld worden, dan kan dit aantal wijzigen. Aangezien de oplossing ‘fietsparkeren op het dak van het station’ door NS-Stations is afgewezen, is de variant Figaro en een oplossing aan de westkant onderzocht. Op de locatie Figaro gaat het om het combineren van fietsparkeerplaatsen met taxistandplaatsen, een Kiss&Ride-voorziening et cetera. Na overleg met ProRail en NS wordt in 2014 een locatiebesluit genomen voor het fietsparkeren aan de westkant van het station Zaandam. De uitvoering van het project kan plaatsvinden nadat de Spooroverbouwing / Buiging is aangelegd. Ikea Zuiderhout Het plan Ikea Zuiderhout is onderdeel van het Programma Noordzeekanaal Gebied. Het project wordt deels gedekt uit het investeringsfonds. De voortgang van het project is daarom beschreven in hoofdstuk 4.4 Noordzeekanaal Gebied. Fietsbrug over het Zijkanaal H In 2011 is in een bestuurlijk overleg tussen Zaanstad en Amsterdam Noord over de ontwikkeling ZaanIJ het initiatief ontstaan om gezamenlijk (Zaanstad, stadsdeel Amsterdam Noord en de Dienst Ruimtelijke Ordening Amsterdam) een visie te maken over een verbinding tussen de twee steden in de vorm van een recreatief fiets- en wandelpad: de route van Dam tot Dam. Dit heeft geresulteerd in de visie ‘Van Dam tot Dam’, voorstel voor een fiets- en wandelpad langs Zaan en IJ (maart 2012). De prioriteit ligt momenteel bij het realiseren van de brug over zijkanaal H en het Coentunneltracé zodat de route al gefietst kan worden. De brug over het Zijkanaal H is een gezamenlijke schakel met Amsterdam (Noord). Financiering van de brug is dat ook. Op dit moment is er geen dekking voor de investering om de brug over Zijkanaal H te realiseren. Een kansrijke dekkingsbron is echter subsidie vanuit de Stadsregio Amsterdam (SRA). Hoewel de totale route Dam tot Dam niet aangemerkt wordt als onderdeel van het regionale fietsnetwerk, heeft de SRA aangegeven dat de brug over Zijkanaal H 35

dat wel is. Het voorziet in een nog ontbrekende fietsverbinding aan de zuidkant van de Achtersluispolder. Naar verwachting kan op basis daarvan 70% van het subsidiabele deel van de investering via de SRA gedekt worden. Het resterende bedrag moet worden gedekt door Amsterdam(Noord) en Zaanstad, in gelijke delen. De Zaanse bijdrage voor het realiseren van de brug over Zijkanaal H wordt geschat op € 0,45 mln. Routekaart sport De routekaart Buitensport fase 1 en 2 zijn vastgesteld in de raad. Daarmee hebben verenigingen duidelijkheid gekregen over wat er met de sportaccommodaties gaat gebeuren. Om de Routekaart Buitensport af te kunnen ronden, zijn er nog middelen nodig voor noodzakelijke investeringen die de gemeente nog dient te plegen, om een aantal sportparken in Zaanstad op het gewenste kwaliteitsniveau te krijgen. In de actualisatie van het investeringsfonds is een bedrag van € 0,1 mln. gereserveerd voor 2015. Dotatie ARG Om de ARG minimaal op het gewenst niveau van 75% van het benodigde weerstandsvermogen te houden is een aanvulling nodig. Bij de actualisatie van dit MPG is een bedrag gereserveerd van € 2,4 mln. om vanuit het investeringsfonds toe te voegen aan de ARG in 2015.

36

5.2 Actualisatie financiële gegevens Het Investeringsfonds heeft geen statisch karakter. Aan de voedingenkant bestaan onzekerheden. En naarmate een project verder in de ontwerpfase vordert, ontstaat meer zicht op de kosten. Daarom wordt de raad halfjaarlijks geïnformeerd over de actualisatie van het Investeringsfonds bij de kadernota en begroting. Onderstaand volgt een actualisatie van de financiële gegevens. Bij het investeringsfonds gaan we weer terug naar de oorspronkelijke uitgangspunten uit 2010. Dat wil zeggen dat het investeringsfonds alleen uitbreidingsinvesteringen en weer een risicobuffer van 10% bevat. Deze risicobuffer vangt eventuele tegenvallers bij projecten of de voeding van het fonds op, zonder dat dit direct de exploitatie raakt. In de grafiek met het saldoverloop van het fonds is rekening gehouden met deze risicobuffer. Daarnaast wordt ruimte gehouden voor het plan van de stad. In de investeringsplanning wordt met een planningshorizon van tien jaar gewerkt. Daarom is bij aanvang van deze nieuwe bestuursperiode het financieel overzicht doorgetrokken naar 2024. Omdat in dit MPG dotaties en onttrekkingen aan het fonds buiten deze horizon doorschuiven (reserve infra en OBS Saendelft), is in de totaaltelling rekening gehouden met een periode tot en met 2027.

5.2.1 Voeding Bij de actualisatie 14.1 was € 112,8 mln. beschikbaar als voeding voor de projecten uit het Investeringsfonds. Ten aanzien van deze voeding zijn onderstaand de mutaties weergegeven. De actuele omvang van de voeding t/m 2027 is € 115,3 mln. Tabel 5.2.1 Voeding (bedragen x € 1.000,-) Nuon gelden Reserve Infra Reserve investeringen ISV3 gelden Niet doteren aan Algemene Reserve Vrijval ARG Verkoop vastgoed PMZ Opbrengst Abri's Spoorse doorsnijding Vrijval reserve erfpacht BMS Zuidelijke randweg

subtotaal Voeding cumulatief

tm 2013 33.014 2.700 513 3.171 2.500 3.212 921 2.509 1.168 3.900 0 3.048 400 57.057

2014

2015 21.925 120 215

2016

2017

2018

2019

2020

2021

2022

2023

2024

400

125

130

830

45

50

260

1.130

480

0 200 979 421 0 1.000

0 200 2.406 430 2.700

0 200 2.465 438 5.400

0 0 2.523 447 0

0 0 2.523 447 0

0 0 2.600 463 0

0 0 2.700 471 0

2.027

24.740

6.136

8.628

3.100

3.800

3.108

3.221

59.074

83.814

89.950

729

0 200 155 413 0

400 260

1130

480

14.1 54.014 7.912 512 3.901

14.2 Verschil 54.939 925 8.135 223 513 1 3.900 0

2.500 3.212 1.721 18.860 4.698 12.000 0 3.048 400

2.500 3.212 1.721 18.860 4.698 12.000 1.000 3.048 800

0 0 0 0 0 0 1.000 0 400

112.778

115.327

2.549

98.578 101.678 105.478 108.586 111.807 112.067 113.197 113.677

(*) Door de nieuwe fasering van grondopbrengsten HoogTij schuiven bijdragen door. In de periode 2022-2027 staat bij dit MPG € 3,5 mln. gepland. Het totaal in de kolom 14.2 telt voor de Reserve Infra door tot en met de jaarschijf 2027, deze jaarschijven zijn niet in de tabel weergegeven.

37

Reserve Infra: Als gevolg van de economische omstandigheden is er vertraging in de gronduitgiften bij de grondexploitatie Hoogtij, waardoor ook dotaties aan de reserve Infra doorschuiven. Het vorige MPG rekende voor HoogTij met een eindjaar 2028, dit MPG rekent met een eindjaar 2035. Zie hiervoor hoofdstuk 4.4.1 van dit MPG. In tabel 5.2.1 staat de periode 2025-2027 niet gespecificeerd, maar deze telt wel mee voor de totaaltelling. Het bedrag van deze periode is € 1,65 mln. Omdat het bedrag is opgenomen in de totaaltelling is het meerjarige verschil met het vorige MPG € 0,2 mln. Verkoop vastgoed: Binnen Grondzaken is oorspronkelijk tot en met 2016 een opbrengsttaakstelling opgenomen betreffende de verkopen van vastgoed ter hoogte van € 0,6 mln., waarvan is bepaald dat hiervan € 0,2 mln. wordt gedoteerd aan het Investeringsfonds. Afhankelijk van de werkelijke verkoopopbrengsten wordt duidelijk of dit wel of niet mogelijk is in die jaren. Als de opbrengsten vanuit omzettingen naar vol eigendom betreffende erfpachtterreinen hoger is dan de daarvoor opgenomen taakstelling, mag dit daarbij betrokken worden. Als gevolg van het niet volledig halen van de opbrengsttaakstelling in 2013 heeft de dotatie aan het Investeringsfonds in dat jaar niet plaatsgevonden. De verwachting is dat deze nog wel gehaald gaat worden in de komende jaren, om die reden is de taakstelling verlengd met één jaar (2017). Het zou ook kunnen zijn dat de extra dotatie aan het investeringsfonds al in de jaren voor 2017 kan plaatsvinden, in dat geval zal de extra dotatie in 2017 bij de komende actualisaties mogelijk weer vervallen. Bijdrage Zuidelijke Randweg: Het project Zuidelijke Randweg is nagenoeg afgerond. De kosten van het project vallen lager uit dan de oorspronkelijke raming, waardoor een bedrag ter hoogte van € 0,4 mln. aan het investeringsfonds gedoteerd kan worden.

38

5.2.2 Onttrekkingen Tabel 5.2.2 Onttrekkingen (bedragen x € 1.000,-) t/m 2013

2014

2015

2016

2017

Planstudiekosten

1.354

500

IHP Programma (OBS Saendelft)

9.276

3.085

1.344

7.126

-875

IHP Programma (o.a. Inverdan school)

1.193

0

0

0

1.033

137

479

1.375

1.951

3767

1639

HOV

56

50

200

Fietstunnel Inverdan

50

Bredeschool welzijndeel De Omzoom

ZVVP Poelenburg IKEA/Zuiderhout

873

1.233

0 56

Bernhardplein

612

200

2018

0

2019

2020

2021

2022

2023

2024

14.1 1.854

1.854

0

1.100

(*)

22.027

22.156

129

7.662

3.060

-4.601

2.500

1.991

-509

7.347

7.357

11

751

751

0

50

50

0

2.850

2.850

0

7.000

2.700

-4.300

834

245

132

2.700

14.2 Verschil

0

2.264

2.320

4.640

4.640

0

800

100

100

1.000

1.000

0

550

850

1.400

1.400

0

Sporthallen A8/A9

7.000

VidZ Wilhelminasluis

0

0

0

Zaanbrug

0

0

0

Brug Zijkanaal H

14.000

14.000

0

0

0

7.000

7.253

0

-7.253

0

0

5.400

0

-5.400

0

450

450

1.500

1.500

0

215

7.900

3.950

-3.950

300

600

900

300

450

Spoorse Doorsnijdingen

1.500

Zwembaden

150

Kwaliteitsimpuls sluis

600

Hembrugterrein

130

3.300

3.300

0

Cofinanciering Hembrugterrein

300

300

300

0

ZVVP, parkeervisie

227

227

227

0

Zuidelijke Randweg

12.321

12.321

12.321

0

1.318

1.318

1.318

0

Spoorwegovergang Assendelft De Binding

689

3.585

2.481

441

Fietsenstalling Station Zaandam

500

Fietsenstalling Centrum DAM Routekaart sport

442

441

0

500

1.000

1.000

0

1.000

0

1.000

1.000

0

100

100

0

4.980

4.980

0

2.400

2.400

0

5.300

5.300

115.681

104.338

-11.344

100

IF naar vervangingsinvestering MIP

3.043

1.861

0

76

Toevoeging aan de ARG

2.400

Incidentele oplossing begroting 15-'18

3.700

1.600

13.167

20.838

18.392

4.319

0

43.754

64.593

82.985

87.304

87.304

Subtotaal Uitgaven cumulatief

30.587

0

0

1.100

0

95.138 102.138 102.138

7.834

7.000

102.138

103.238

103.238

39

(*) Voor dit project staat nog een uitgave gepland ter hoogte van € 1,1 mln. in de periode 2025-2027, deze is meegeteld in de totaalkolom.

In onderstaande tabel en grafiek is het totaalverloop van het Investeringsfonds weergegeven. Tabel 5.2.3 Totaalverloop Investeringsfonds (bedragen x € 1.000,-) Voeding cumulatief Uitgaven cumulatief Saldo 14.2 (**)

ultimo 2013 57.057 30.587 26.470

ultimo 2014 59.074 43.754 15.320

ultimo 2015 83.814 64.593 19.221

ultimo 2016 89.950 82.985 6.965

ultimo ultimo 2017 2018 98.578 101.678 87.304 87.304 11.274 14.374

ultimo 2019 105.478 95.138 10.340

ultimo 2020 108.586 102.138 6.448

ultimo 2021 111.807 102.138 9.669

ultimo 2022 112.067 102.138 9.929

ultimo 2023 113.197 103.238 9.959

ultimo 2024 113.677 103.238 10.439

Grafiek 5.2.3 Totaalverloop Investeringsfonds Ontwikkeling saldo investeringsfonds 30.000 25.000

(x € 1.000)

20.000 15.000 10.000 5.000 0 -5.000

ultimo 2013

ultimo 2014

ultimo 2015

ultimo 2016

ultimo 2017

ultimo 2018

ultimo 2019

ultimo 2020

ultimo 2021

ultimo 2022

ultimo 2023

ultimo 2024

-10.000 Saldo Investeringsfonds 14.2

Saldo Investeringsfonds 14.1

___________ (**) Er kan een verschil zijn met de verwachte beginstand uit de begroting 2015. De begrotingswijziging MPG 14.1 inclusief investeringsfonds is vastgesteld inclusief de jaarschijf 2014. De begrotingswijzigingen 14.2 zijn alleen voor de begroting 2015 verwerkt, de aanpassing investeringsfonds 14.2 voor 2014 wordt bij de Narap aangeboden. In de Narap komt een wijziging voor het investeringsfonds van € 94 duizend minder toevoeging en € 167 duizend meer onttrekking. Per saldo is dit € -261 duizend verschil.

40

5.3. Reserve infrastructurele werken Als uitvloeisel van de planologische ontwikkelingen ontstaat een zekere druk op de wijze, waarop de openbare ruimte is ingericht. Vooral waar het gaat om investeringen, die het plangebied overstijgen zoals infrastructuur, grootschalige recreatieve voorzieningen en openbaar vervoersvoorzieningen. De problematiek, die zich hierbij voordoet, is de bekostiging van deze voorzieningen. Het gaat hierbij veelal om bovenwijkse voorzieningen van openbaar nut, waarvan de kosten niet rechtstreeks ten laste van een plan kunnen worden gebracht. Deze voorzieningen worden bekostigd uit de reserve infrastructurele voorzieningen. Voor deze reserve geldt het beleid, dat jaarlijks in de uitvoeringsregels grondprijzen wordt vastgesteld. Dotaties aan de reserve komen uit getekende exploitatieovereenkomsten en grondexploitaties. In de onderstaande tabel worden de verwachte bijdragen en de onttrekkingen aan de reserve voor de komende jaren geschetst. Groot verschil voor de komende jaren van dit MPG met het vorige MPG is onder andere de bijdrage vanuit het plan HoogTij. Dit plan rekent nu met een veel langere looptijd. De bijdragen aan de reserve infrastructurele werken zijn aan de nieuwe fasering aangepast. Tabel 5.3 Reserve infrastructurele werken (bedragen x € 1.000) Plan

2014 Beginsaldo (*)

5 6

Saendelft, Assendelft Zeilenmakerstraat

2

Kreekrijk Saendelft Overhoeken Subtotaal storting Westzanerwerf Provily Slibkuil Plan De Molenaer Saendelft Overhoeken Noorderwelf Subtotaal onttrekking Uitname investeringsfonds (**) Eindsaldo 14.2

2016

2017

2018

2019-2024

44

45 213

46

47

2.469

247

HoogTij Westzanerwerf Provily Slibkuil Waterschouw Plan Luyt Boon 3

De Rietvelden Zuidwest Zaans Medisch Centrum

2015

718 74

82

82

82

82

81

56 136 246 200 150 162

200

396

328

129

3.514 718

57 200 42 261 120 16

0 215 1

0 400 -3

200 125 0

0 130 -1

718 2.795 0

___________ (*) Het saldo van de reserve infrastructurele werken was in de jaarrekening per 31-12-13 € 247 duizend. Er kan een verschil zijn met de verwachte beginstand uit de begroting 2015. De begrotingswijziging MPG 14.1 is vastgesteld inclusief de jaarschijf 2014. De begrotingswijziging MPG 14.2 is alleen voor de begroting 2015 verwerkt, de aanpassing MPG 14.2 voor 2014 wordt bij de Narap aangeboden. In de Narap komt een wijziging op de reserve Infra van € 77 duizend minder toevoeging en € 66 duizend minder onttrekking. Per saldo is dit € -11 duizend verschil.

(**) Deze uitname wordt ook als, weliswaar onzekere, voeding t.b.v. het investeringsfonds gepresenteerd in tabel 5.2.1

41

6. Overzichten 6.1. Totaaloverzicht Grondzaken Onderstaande tabel vat het cijfermateriaal van dit MPG samen. Het laat twee keer dezelfde gegevens zien. Een keer wordt de benadering vanuit de ruimtelijke programma’s dan wel gebieden uit hoofdstuk vier weergegeven. Het tweede deel is de benadering per plansoort. In de jaarrekening wordt op hoofdlijnen onderscheid gemaakt tussen complexen in en niet in exploitatie. Onderaan zijn ter controle de bedragen uit de jaarrekening 2013 vermeld. Tabel 6.1 Totaaloverzicht Grondzaken (bedragen x € 1.000) Geraamde

Omschrijving Inverdan Noorderwelf Zaan/IJ Gebied Zuidoost Noordzeekanaal Gebied Gebied Noordwest Overige gronden Voorziening Totaal

Geraamde

opbrengsten

Geraamd

Contante

Boekwaarde

kosten 2014

2014 t/m

eind-

waarde

Verwacht

31-12-2013

t/m eindjaar

eindjaar

resultaat

31-12-2014

eindjaar

22.375

77.834

72.962-

27.246

20.705

2021

3.023

16.165

17.051-

2.137

2.171

2024

995

41

1.088-

51-

49-

2017

1.938

4.036

5.793-

182

182

2015

16.351

55.169

62.264-

9.255

4.011

2035

-92

33.612

32.706-

814

484

2024

6.963

0

6.963-

-

-

186.857

198.827-

39.583

27.504

Contante

-22.745 28.807

Geraamde

Omschrijving Grondexploitaties (*) Exploitatieovereenkomsten (*) Voorziening Grondexploitaties in voorbereiding (**) Exploitatieovereenkomsten in voorbereiding (**) Projecten Totaal

Geraamde

opbrengsten

Geraamd

Boekwaarde

kosten 2014

2014 t/m

eind-

waarde

31-12-2013

t/m eindjaar

eindjaar

resultaat

31-12-2014

38.891

160.494

160.179-

39.206

27.087

1.999

18.521

20.947-

428-

388-

10.732

3.256

13.132-

855

855

-69

2.743

2.725-

51-

49-

-22.745

0

1.843

1.843-

0

0

28.807

186.857

198.827-

39.583

27.504

___________ (*) De boekwaarde van bouwgronden in exploitatie was in de jaarrekening (blz. 211) per 31-12-13 € 40.890 duizend. (**) De boekwaarde van bouwgronden niet in exploitatie was in de jaarrekening (blz. 211) per 31-12-13 € 10.662 duizend.

42

De tabel hieronder laat de meerjarige ontwikkeling van het saldo van de kosten en opbrengsten van de vastgestelde ruimtelijke plannen zien. Het saldo van de kosten minus de opbrengsten is de boekwaarde. De boekwaarden ultimo 2014 en verder zijn gebaseerd op de boekwaarde 31-12-2013 uit de afgelopen jaarrekening 2013 en de ramingen uit dit MPG. Daarnaast laat de tabel ontwikkeling op basis van het vorige MPG zien. Tabel 6.2 Ontwikkeling boekwaarden (bedragen x € 1.000)

Raming MPG 14.1 Raming MPG 14.2

Boekwaarde 31-12-2013 Ultimo 2014 28.807 35.959 28.807 26.885

Ultimo 2015 40.573 39.775

Ultimo 2016 48.593 52.437

Ultimo 2017 51.135 57.627

Ultimo 2018 17.919 54.739

In de grafiek hieronder worden de cijfers grafisch gepresenteerd. Het grote verschil voor 2018 ligt in de berekeningen van dit MPG voor Inverdan. Het rekent nu niet meer met afsluiten per 2018 maar rekent door tot 2021.

43

6.2. RAP-lijst Onderstaande lijst presenteert de projecten waaraan de gemeente prioriteit geeft, de zogenaamde projecten ‘doorgaan’. Vervolgens worden de ‘gestarte’ en ‘op te schorten' projecten gepresenteerd. Gebied

Projecten ‘doorgaan’ 1/2

Diversen

Aldi Zaanstad

Diversen Diversen

Tijdelijkheid/Speldenprikken Versfabriek

Inverdan Inverdan

Centrum - Herstel Synagoge De Kroon

Inverdan Inverdan

Fietsparkeren Centrumgebied Groote Sluis en Achterzaan

Inverdan Inverdan

Knoop - Figaro Knoop - Voorzieningen boven spoor

Inverdan Inverdan

Noordschebos Kop Onderzoek Parkeerexploitatie West

Inverdan Inverdan

Openbare ruimte Ebbehout Overtuinen C1

Inverdan Inverdan

Overtuinen Fietspad Overtuinen fietsopgang

Inverdan Inverdan

Overtuinen Strip B1 Overtuinen Strip B2

Inverdan Inverdan

Overtuinen Strip D1 Overtuinen Veld B

Inverdan Inverdan

Overtuinen Veld C West - C100

Inverdan Inverdan

West - Cypres 19-3 West - Eilanden Drie

Inverdan Inverdan

West - Fietsparkeren Stationsgebied West - Spoorstrip B

Inverdan Inverdan

West - Stationsplein West - Torens 3 - 4

NZKG NZKG

IKEA Zuiderhout Noord

NZKG NZKG

HoogTij Penitentiaire inrichting op HoogTij

Noordwest Noordwest

Albert Meijnsstraat Camping Assendelft

Noordwest Noordwest

De Reef Westzaan Durghorst 2 Krommenie

Noordwest Noordwest

Eikenlaan Krommenie Fortuinlocatie Krommenie

Noordwest Noordwest

Gasfabriekterrein Krommenie Jongerencentrum Assendelft Noord

Noordwest Noordwest

Luyt Assendelft Uitvaartcentrum Krommenie

Noordwest Noordwest

Zeilenmakersstraat Nauernaschevaartdijk 50 te Westzaan

Noorderwelf Kreekrijk

44

Gebied

Projecten ‘doorgaan’ 2/2

Noorderwelf De Omzoom Noorderwelf Overhoeken Noorderwelf Saendelft West Zaan/IJ Zaan/IJ

Hembrugterrein Hemmes

Zaan/IJ Zaan/IJ

Noordeinde Noordzaan

Zaan/IJ Zaan/IJ

North Sea Venue Zaans Proef Lokaal

Zuidoost Zuidoost

Bleekerstraat China Centre Zaandam

Zuidoost Zuidoost

Poelenburg Locatie Drum Fanfare Veeringplein fase 1

Zuidoost Zuidoost

Zaans Medisch Centrum Medisch Centrum Rooswijk

Zuidoost Zuidoost

Ringweg Studentenhuisvesting Kleine Tocht

Zuidoost Zuidoost

Visie Westzanerdijk Zaandijk Experience

Zuidoost Zuidoost

AH A8erna AZ Trainingscomplex

Zuidoost

Havenbuurt

Gebied

Projecten ‘nieuw’

Diversen

Hoogspanningsdossier

Inverdan Inverdan

Dam initiatief Rozenhof

Inverdan Noordwest

Rozengracht Dorpsstraat 362

Noordwest Zaan/IJ

Karnemelkse polder Vernieuwen Zaanbrug

Zaan/IJ Zaan/IJ

Vernieuwen Wilhelminasluis Dam tot Dam fietspad

Zuidoost

Biomassacentrale

Gebied

‘Op te schorten’ Projecten

Zuidoost

Poelenburg E-Flat

Noordwest Noordwest

Midgetgolfbaan Krommenie Uitvaartcentrum Wormerveer

Gebied

‘Gestarte’ Projecten (*)

Zuidoost

Bloemstraat

Zuidoost Zuidoost

Morgensterstraat Straat Davis

Zuidoost Noordwest

Gibraltar Provily Slibkuil

Noordwest Diversen

Rietvelden ZW Wormerveer Camperlocaties

(*) De projecten in de tabel ‘gestart’ worden net zoals de projecten in de tabel ‘op te schorten’ bij het volgende MPG 15.1 niet meer vermeld in de RAP-lijst. 45

46