N AT U U R T E C H N I S C H I N S T I T U U T MIDDELBARE BEROEPSOPLEIDINGEN
Kwaliteitsmanagementsysteem ISO 9001: 2000 NATIN-MBO
STAGEHANDLEIDING 2008-2009
Auteur:
Leiding Stagecommissie Dhr. G. wikkeling (voorzitter), mevr. M. Veldkamp (secretaris) en mevr. M. Fraser (secretaris)
Datum goedkeuring: 7 mei 2009
Kwaliteitsmanagementsysteem ISO 9001:2000 NATIN-MBO
stagehandleiding 2008-2009
Inhoudsopgave
Voorwoord
3
1.
Inleiding
4
2.
Doel en opzet van de stage
5
3.
Begeleiding van de student
6
3.1 De bedrijfsbegeleider
6
3.2 De schoolbegeleider
6
4.
Het stageverslag
7
5.
Praktische zaken
9
Bijlagen
HB_PP_001_s printdatum: 3-6-2009
Pagina 2
Uitgave: mei 2009 schooljaar 2008-2009
Kwaliteitsmanagementsysteem ISO 9001:2000 NATIN-MBO
stagehandleiding 2008-2009
Voorwoord In deze handleiding is de wijze waarop de stage op het Natuurtechnisch Instituut (Natin) is georganiseerd, beschreven. Zij is bestemd voor de stagiaire, de begeleider (mentor) in het bedrijf, de schoolbegeleider en alle leden van de stagecommissie. Deze handleiding bevat onder andere alle belangrijke informatie over de stageperiode, de begeleiding, de stageprocedures en hoe de beoordeling tot stand komt. In hoofdlijnen wordt de vormgeving van de stage beschreven. In de bijlagen zijn de beoordelingsformulieren, de weekstaten de bezoekformulieren en de uitgebreide theorie stageverslagen schrijven te vinden. Beste student, het is belangrijk jouw stage goed voor te bereiden. Deze handleiding is hierbij bedoeld als leidraad. Het NATIN-MBO wenst je tijdens de stage een leuke en leerzame periode toe. De stagecommissie is binnen het Natin verantwoordelijk voor het goed verlopen van de stage. De commissie bestaat naast de voorzitter en twee secretarissen verder uit alle richtingscoördinatoren en stagebegeleidende docenten. De leiding van de stagecommissie (voorzitter en secretarissen): - treft de voorbereidingen voor het stagegebeuren; - stelt de handleiding op met bijbehorende bijlagen; - organiseert overlegbijeenkomsten met de overige leden van de stagecommissie; - is aanspreekbaar voor inhoudelijke vragen in bijzondere situaties, als er zich problemen voordoen, en in het geval van klachten; - en onderhoudt contacten met de stagebiedende organisaties (bedrijven, instellingen en instituten). De voorzitter van de stagecommissie is de heer G.Wikkeling (onderdirecteur), terwijl Mw. M. Fräser en Mw. M. Veldkamp (onderdirectuer) de secretarissen zijn. De eindverantwoordelijkheid ligt bij de directeur van het Natin de heer D. Abeleven.
HB_PP_001_s printdatum: 3-6-2009
Pagina 3
Uitgave: mei 2009 schooljaar 2008-2009
Kwaliteitsmanagementsysteem ISO 9001:2000 NATIN-MBO
stagehandleiding 2008-2009
1. Inleiding In deze handleiding is de wijze beschreven, waarop de stage door de studierichtingen van het Natin vorm is gegeven. De studierichtingen met aantal studenten van het 3e leerjaar en richtingscoördinatoren (rc’s) zien er als volgt uit: - Bosbouw productie (6 studenten, rc dhr. H. Tjon Ayong) - Bosbouw toerisme (14 studenten, rc mw. C. Verwey) - Landbouw plantenteelt (5 studenten, rc mw. Soeltan) - Landbouw veeteelt (2 studenten, rc mw. S. Soeltan) - Hydro/meteo (14 studenten, rc dhr. A. Jethoe) - Landmeetkunde (10 studenten, rc mw. M. Wirjoinangoen) - Mijnbouw (43 studenten, rc mw. T. Kemp) - Chemische analisten (45 studenten, rc mw. C. Tikar) - Medische analisten (23 studenten, rc mw. S. Akloe) - Bouwkunde (46 studenten, rc dhr. I. Wolfjager) - Weg- en waterbouwkunde (31 studenten, rc dhr. J. Sewdajal) - Elektrotechniek informatie (20 studenten, rc dhr. J. Bruma) - Elektrotechniek energie (49 studenten, rc mw. R. Jharap) - Werktuigbouwkunde (156 studenten, rc dhr. R. Kartoredjo / rc dhr. R. Panka) Het Natin heeft een bestand opgebouwd van geschikte stagebedrijven, stageinstellingen, en stage-instituten, waarmee al lange tijd een samenwerkingsrelatie bestaat. Jaarlijks worden nieuwe adressen geworven. Vaak komt het voor dat bedrijven naar een specifieke student vragen of studenten zelf verzoeken om bij een, voor het Natin, nieuwe organisatie stage te lopen. Een vaste procedure is dat elke instelling, elk bedrijf of instituut door de leiding van de stagecommissie wordt aangeschreven, met als bijlagen aanvraagformulieren die, na ingevuld te zijn door de betreffende organisatie, geretourneerd moeten worden. Tot stagiaires worden gerekend alle studenten die staan ingeschreven in het 3e leerjaar binnen één van de 14 studierichtingen van het Natin. Voor het schooljaar 2008 – 2009 zijn dat 464 studenten. Elke stage start in de maand mei en heeft een looptijd van circa 11 weken. Voor het schooljaar 2008 – 2009 loopt de stage van maandag 18 mei tot en met vrijdag 31 juli 2009.
HB_PP_001_s printdatum: 3-6-2009
Pagina 4
Uitgave: mei 2009 schooljaar 2008-2009
Kwaliteitsmanagementsysteem ISO 9001:2000 NATIN-MBO
stagehandleiding 2008-2009
2. Doel en opzet van de stage Doelstellingen Tijdens de stage heeft de student: Ervaren welke werkzaamheden een bedrijf, instituut of instelling uitvoert. Leren samenwerken met de personeelsleden. Kennis en vaardigheden opgedaan en leren toepassen. Meer inzicht gekregen in de gekozen studierichting. Motivatie opgedaan om de studie te vervolgen. Bepalingen -
-
-
-
-
Elk bedrijf ontvangt voor de aanvang van de stage de gegevens van de studenten die daar geplaatst zullen worden en de begeleider die door het Natin is aangewezen. Het bedrijf kan de student een financiële tegemoetkoming toe-kennen om in elk geval de reis- en verblijfskosten te dekken. De student wordt tijdens de stage minimaal tweemaal, maar indien gewenst vaker door de begeleider van het Natin bezocht. De begeleider bespreekt de verrichtingen van de student in het bedrijf en treedt waar nodig corrigerend op. De student maakt in overleg met de begeleider in het bedrijf een verslag van de verrichte werkzaamheden of van een onderdeel daarvan. De student moet ook buiten werktijd aan dit verslag werken. Het bedrijf ondersteunt en begeleidt de student door tijd en aandacht hieraan te schenken en materiaal en documentatie beschikbaar te stellen ter verzameling van de nodige gegevens. De bedrijfsbegeleider controleert en parafeert het verslag en ontvangt een exemplaar hiervan van de student. Het bedrijf vult aan het eind van de stageperiode de verstrekte beoordelingsformulieren in en verzendt deze naar het Natin ter attentie van de betreffende richtingscoördinator. Deze stukken kunnen in een gesloten enveloppe aan de student meegegeven worden. De student zorgt ervoor dat het bedrijf 1 exemplaar van het verslag ontvangt en levert binnen de gestelde tijd 1 exemplaar, samen met de beoordelingsformulieren in bij de begeleider van het NATIN. De schoolbegeleider beoordeelt eveneens het verslag. Het vaststellen van de eindbeoordeling geschiedt op basis van de prestaties in het bedrijf en de beoordeling van het verslag. De beoordelingsnormen van de stage zijn: onvoldoende, voldoende of goed.
HB_PP_001_s printdatum: 3-6-2009
Pagina 5
Uitgave: mei 2009 schooljaar 2008-2009
Kwaliteitsmanagementsysteem ISO 9001:2000 NATIN-MBO
stagehandleiding 2008-2009
3. Begeleiding van de student Tijdens de stage wordt van jou zelfverantwoordelijkheid en zelfstandigheid verwacht, maar jij wordt natuurlijk wel begeleid. Het begeleiden van de student geschiedt door: 1. de bedrijfsbegeleider (bedrijfsmentor) in nauw overleg met 2. de schoolbegeleider. 3.1 De Bedrijfsbegeleider De begeleiding vanuit het bedrijf wordt verzorgd door de bedrijfsmentor. De bedrijfsbegeleider (bedrijfsmentor) is aangewezen door het bedrijf om de stagiaire te begeleiden en in het bedrijf faciliterend te zijn. In het kader van de begeleiding van de stagiaire wordt veel waarde gehecht aan het oordeel van de mentor over het functioneren van de student tijdens de stage. Op de eerste plaats omdat de stagiaire graag wil weten of hij voldoet aan de eisen van de beroepspraktijk. In tweede instantie heeft de opleiding belang bij om het functioneren van de student te kunnen volgen en na te gaan of de stagiaire met het voorafgaande onderwijsprogramma in staat is om de opdracht op de juiste wijze te volbrengen. Uitgaande van het bovenstaande kunnen de begeleidingstaken van de bedrijfsmentor als volgt worden opgesomd: - het ondersteunen bij het zoeken van mogelijkheden om de stagedoelen te kunnen halen; - het verlenen van toegang tot voor de student relevante personen en informaties binnen de organisatie die van belang zijn bij de samenstelling van het stageverslag; - de weekstaten van de student controleren en voor gezien ondertekenen; - een eerste functioneringsgesprek halverwege en een tweede functioneringsgesprek aan het eind van de stage houden; - beoordelen van het stageverslag; - het beoordelen van de stage met behulp van de daarvoor bestemde beoordelingsformulieren. 3.2 De Schoolbegeleider De begeleiding vanuit de opleiding wordt verzorgd door de schoolbegeleider. Deze begeleiding zal vooral gericht zijn op het niveau van de activiteiten en de wijze waarop de student leert tijdens zijn stage. Tot de specifieke taken van de schoolbegeleider behoren: - het voeren van een informatief gesprek met de student voorafgaand aan de stage; - het bespreken van de werkzaamheden met de bedrijfsmentor en de student tijdens het eerste stagebezoek; - het bewaken van niveau en omvang van de door de student te verrichte taken; - het bespreken van de beoordelingen van de organisatie en het conceptstageverslag met de bedrijfsmentor en de student bij het tweede stagebezoek; - bepalen van de eindbeoordeling voor de stage; - het representeren van de opleiding naar de organisatie.
HB_PP_001_s printdatum: 3-6-2009
Pagina 6
Uitgave: mei 2009 schooljaar 2008-2009
Kwaliteitsmanagementsysteem ISO 9001:2000 NATIN-MBO
stagehandleiding 2008-2009
4. Het stageverslag Algemeen, uiterlijke verzorging Het in te dienen exemplaar dient er gaaf, schoon en goed verzorgd uit te zien. De omslag bij voorkeur van mapkarton of plastic. Opbouw Het verslag heeft een bepaalde indeling. In de bijlage staat een uitgebreide beschrijving van elk onderdeel van het verslag. Omslag Titelpagina Voorwoord Inhoudsopgave Inleiding Kern Slot/Nabeschouwing Bronvermelding Bijlagen Taalgebruik Er moet aandacht besteed worden aan: a. de stijl (geen al te lange zinnen) b. juist taalgebruik (kritisch nalezen om fouten te corrigeren) c. tegenwoordige/verleden tijd Structuur Het stageverslag geeft een beschrijving van de stagebiedende organisatie en een beschrijving van de verrichte werkzaamheden. Verder zijn de vakinhoudelijke en persoonlijke leeropbrengst van de stagiaire van belang. Het eindverslag wordt ingeleverd bij de bedrijfsmentor en de schoolbegeleider op de daarvoor afgesproken datum. Werkwijze De stagiaire moet als volgt te werk gaan: een goede planning maken waarbij hij met de volgende zaken rekening houdt: het definitieve onderwerp van de stage het bouwplan opzetten de definitieve inleverdatum van het verslag. vanaf het begin alle informatie goed doornemen; een notitieboekje steeds bij zich hebben en zoveel mogelijk informatie verzamelen; veel vragen stellen (eventueel op vast afgesproken tijdstippen); de informatie zo snel mogelijk uitwerken tot een kladverslag; het verslag met de schoolbegeleider bespreken voordat het wordt ingeleverd.
HB_PP_001_s printdatum: 3-6-2009
Pagina 7
Uitgave: mei 2009 schooljaar 2008-2009
Kwaliteitsmanagementsysteem ISO 9001:2000 NATIN-MBO
stagehandleiding 2008-2009
Verwerking van de informatie - Vragen waarop er nog geen antwoord is, alsnog beantwoord krijgen (eventueel literatuur en andere bronnen raadplegen). - Alle informatie nu goed ordenen, wat bij elkaar hoort, bij elkaar plaatsen. - Het bouwplan uitschrijven. - Een goede, logische hoofdstukkenindeling maken. - Het taalgebruik te allen tijde correct houden. - Een nette lay-out maken. Nabeschouwing Aan het einde van het verslag komt een slot of nabeschouwing. Hier mogen kritische maar niet beledigende opmerkingen worden opgenomen. Uiteindelijk is de stageperiode vrij kort en dus een momentopname van het bedrijf.
HB_PP_001_s printdatum: 3-6-2009
Pagina 8
Uitgave: mei 2009 schooljaar 2008-2009
Kwaliteitsmanagementsysteem ISO 9001:2000 NATIN-MBO
stagehandleiding 2008-2009
5. Praktische zaken Studietoelage De student die vanwege het Ministerie van Onderwijs een studietoelage ontvangt, zal tijdens de stageperiode dezelfde studietoelage ontvangen als wanneer de lessen op school gevolgd worden. Verzekeringen Alle studenten van het Natin zijn voor ongevallen verzekerd van 7 uur ‘s morgens tot en met 2 uur ‘s middags. Tijdens de stageperiode wordt de verzekeringsmaatschappij in kennis gesteld van de studenten die gedurende deze periode stage lopen. De verzekering dekt niet alle ongevallen die zich in bedrijven kunnen voordoen. Het is raadzaam dat de bedrijven de student wel laten vallen onder de bij hun geldende bedrijfsverzekering. Indien dit niet mogelijk is, zal de leiding van de stagecommissie samen met de bedrijven nagaan hoe de stagiaire het best verzekerd kan worden. Ziekte en verzuim In geval van ziekte van de student tijdens de stageperiode wordt dit door de student onmiddellijk aan de bedrijfsmentor en bij langdurige ziekte tevens aan de schoolbegeleider gemeld. Bij langdurige ziekte kan de schoolbegeleider in samenspraak met het bedrijf overleggen met de student waar en wanneer er eventueel een inhaalperiode zou moeten volgen. Afbreken/onderbreken van de stageperiode Als de student de stageperiode onderbreekt of voortijdig afbreekt, dient dit altijd te gebeuren in overleg met de schoolbegeleider en bedrijfsbegeleider. De student krijgt pas toestemming de stage te onderbreken, nadat de leiding van de stagecommissie en de richtingscoördinator op de hoogte zijn gesteld en goedkeuring hieraan hebben verleend. Studenten die de stageplaats zonder toestemming verlaten (het afstuderen onderbreken) maken zich schuldig aan wangedrag. Dit kan leiden tot afschrijving van school. Stagevergoeding Het is niet gebruikelijk dat het bedrijf een maandelijkse vergoeding verstrekt aan de student en dat eventuele reiskosten worden vergoed. Het NATIN vraagt de bedrijven wel om de mogelijkheid van het geven van een vergoeding te bekijken. De student is vrij om met de organisatie te onderhandelen over de hoogte van een vergoeding. Het NATIN is hierin geen partij. De eventuele extra kosten (bijvoorbeeld kopieerkosten) ten behoeve van de stage kunnen niet bij het NATIN gedeclareerd worden. Gezondheidsonderzoek In voorkomende gevallen dient de student medewerking te verlenen aan een voor de afstudeerbiedende organisatie relevant medisch onderzoek.
HB_PP_001_s printdatum: 3-6-2009
Pagina 9
Uitgave: mei 2009 schooljaar 2008-2009
Kwaliteitsmanagementsysteem ISO 9001:2000 NATIN-MBO
stagehandleiding 2008-2009
Geheimhouding De opleiding gaat ervan uit dat de student zorgvuldigheid betracht in de geheimhouding m.b.t. alle zaken waarmee hij tijdens het afstuderen in aanraking komt. Soms wensen organisaties met studenten een overeenkomst, waarin geheimhouding op informatie is opgenomen. Beroep en bezwaar Indien je het met de beoordeling niet eens bent, kan de student bezwaar aantekenen bij de richtingscoordinator van de betreffende richting. Stage in het buitenland Bij stage in het buitenland zal de wijze van begeleiding plaatsvinden in overleg met de leiding van de stagecommissie, de schoolbegeleider of de richtingscoördinator.
HB_PP_001_s printdatum: 3-6-2009
Pagina 10
Uitgave: mei 2009 schooljaar 2008-2009