Kop of munt Geldstromen in de sport
Sporters en evenementen op zoek naar sponsors De ervaringen van Raymond van Barneveld, Shirley van der Lof, Acht van Chaam en FBK-Games Raymond van Barneveld: ‘Ik verkoop mijn ziel niet voor honderd euro’ Raymond van Barneveld (bijgenaamd Barney) heeft het darten in Nederland op de kaart gezet. Sterker: Raymond van Barneveld is het darten in Nederland. Toch heeft zelfs de man die acht wereldtitels in de wacht sleepte, moeite met het vinden van sponsors. En dat steekt de Haagse gevoelsmens die in Engeland meer waardering ondervindt dan in eigen land. ‘Daar ben ik een legende, hier word ik afgebrand als ik een keer op m’n bek ga.’ ‘Toen ik midden jaren tachtig begon, ging bij wijze van spreken mijn hele maandsalaris als postbode op aan het darten. Er waren in die tijd nog wilde bonden en ik deed mee aan competities in Den Haag, Delft, Rotterdam en Amsterdam. Behalve in de weekenden speelde ik doordeweeks drie avonden competitie. ’s Avonds laat naar bed en ’s ochtends vroeg weer op om voor de PTT aan de slag te gaan. Gekkenwerk, maar de liefde voor de sport hield me op de been. En de drive om steeds beter te worden. Maar in eerste instantie was het heel veel investeren, want behalve wedstrijdjes spelen, trainde ik ontzettend veel. Gelukkig begon ik vrij snel een beetje geld te verdienen, want ik won vaak mijn partijtjes. Een paar honderd gulden per toernooi, zodat ik de onkosten er tenminste uit had. Maar hoe gaat dat? Heb je net achthonderd gulden verdiend, valt de uitlaat onder je auto vandaan. Kosten bij de garage: zeshonderd gulden. Plus dat ik getrouwd was en drie opgroeiende kinderen had. Op vakantie gaan was er nooit bij. Wel leerde ik, mede vanwege de eerste succesjes, een paar mensen kennen die talent in me zagen en me begonnen te sponsoren. Een man uit de Bollenstreek, een schoorsteenveger uit Den Bosch, dat soort mensen stak me soms wat geld toe. Die mensen van het eerste uur ben ik tot de dag van vandaag dankbaar. Zelf actief sponsors zoeken deed ik niet. Waar dat door komt? Ik ben totaal niet ondernemend. Aan netwerken deed en doe 77
binnenwerk_kopofmunt-totaal-v6.indd 77
15-6-2010 11:36:37
ik niet. Daar ben ik het type niet voor. Ik ben een jongen die alles op me af laat komen. Dat is best lastig als het gaat om het binnenhalen van sponsors, want de mensen komen het geld niet bij je brengen. Weet je wanneer ze het bij me kwamen brengen? Toen ik in 1998 voor het eerst op m’n knieën zat, na het winnen van de eerste Embassy in het Engelse Frimley Green (Lakeside). Toen kon ik, bij wijze van spreken, de mensen uitzoeken die op mijn shirt wilden. Zo veel keuze had ik. Iedereen wilde iets met Barney.’ Droom Van Barneveld maakt hierbij een behoorlijk sprongetje in de tijd, want hoe getalenteerd hij ook is, de greep naar het wereldgoud lukte ook in zijn geval niet van de ene op de andere dag. ‘Mijn doorbraak kwam feitelijk in 1995. Dat jaar haalde ik op de Embassy de WK-finale, maar verloor met 6-3 van Richie Burnett uit Wales. Vanaf dat moment wist half Nederland – met dank aan Studio Sport – wie Raymond van Barneveld was. Ik werd nageroepen op straat. Wanneer ik als postbode mijn rondje deed, was ik geen twee maar drie uur onderweg, want iedereen wilde ineens weten wie die Hollandse darter was. Hartstikke leuk, maar niet wat ik wilde. Mijn droom was om bij die PTT weg te komen en een profcarrière te beginnen. Doordat darten een hype werd, kon ik tijdens demonstratiepotjes die 78
Sporters en evenementen op zoek naar sponsors
binnenwerk_kopofmunt-totaal-v6.indd 78
15-6-2010 11:36:38
Kop of munt Geldstromen in de sport
‘Mijn droom was om bij die PTT weg te komen en een profcarrière te beginnen.’
volgden op mijn eerste WK-finale, snel wat geld verdienen, maar hoe lang zou dat duren? Ik was dan ook niet van plan zomaar mijn baan op te zeggen. Achteraf een goede zet, want zowel in ’96 als’97 vloog ik er al in de tweede ronde uit. In de loop van dat jaar heb ik eens in de spiegel gekeken en tegen mezelf gezegd: zie dat darten maar weer gewoon als een spelletje en alles wat je aan prijzen- en sponsorgeld pakt als extraatje voor je gezin. Sindsdien liep het ineens stukken beter. In de loop van 1997 pakte ik de officiële wereldtitel in Australië en een jaar later ook de officieuze, maar veel prestigieuzere wereldtitel op de Embassy. Weer een jaar later verdedigde ik tijdens dat toernooi mijn titel met succes. Toen ging het echt hard. Het detacheringsbureau Brandstaff werd mijn sponsor. Woningbeheer en het Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen volgden. De potentiële sponsors stonden in de rij. Kennelijk was die aanloop tussen 1995 en 1998 perfect om Nederland rijp voor het darten te maken. Zowel voor mezelf – ik durfde de stap te zetten en werd prof – als voor het publiek en het bedrijfsleven dat vertrouwd raakte met de sport. Niet in de laatste plaats omdat SBS6 het darten ging omarmen.’ De twee jaren voor de millenniumwisseling waren hoogtijdagen voor Van Barneveld. Sportief en commercieel ging het hem voor de wind. ‘Alleen al in het demonstratiecircuit verdiende ik bijna 100.000 gulden per maand. Overal waar ik kwam – op beurzen, clinics en noem maar op – kwamen honderden mensen op me af. Tot groot ongenoegen van andere standhouders die hun klandizie zagen weglopen naar de concurrent.’ Phil Taylor Ook in 2003 en 2005 won Barney het belangrijkste toernooi van de British Darts Organisation (BDO), de Embassy in dartstempel Lakeside te Frimley Green, nabij Londen – het evenement wordt jaarlijks gecoverd door de BBC. Maar nadat hij een jaar later de finale verloor van zijn debuterende landgenoot Jelle Klaasen, stapte hij in februari 2006 over naar de Professional Darts Corporation (PDC). Deze dartsorganisatie werd in 1992 opgericht door enkele toppers na onenigheid met de BDO. Absolute ster en grootverdiener van de PDC is Phil Taylor, met vijftien wereldtitels (2 BDO en 13 PDC) algemeen beschouwd als beste darter aller tijden. In de persconferentie bij zijn overstap kondigde Van Barneveld aan dat hij Phil (The Power) Taylor wilde verslaan en PDC-wereldkampioen worden. Op 1 januari 2007 realiseerde hij beide doelstellingen, want bij een stand van 6-6 in sets en 5-5 in legs, won Van Barneveld de allesbeslissende laatste leg van de Engelsman die tot dan toe als nagenoeg onklop79
binnenwerk_kopofmunt-totaal-v6.indd 79
15-6-2010 11:36:39
baar gold. Sindsdien heeft Van Barneveld, ondanks diverse successen, niet meer tot die ongekende hoogte gereikt. ‘Dat merk ik niet alleen aan de medailles en bekers, maar ook aan de belangstelling van sponsors. In alle bescheidenheid durf ik te zeggen dat ik het darten in Nederland op de kaart heb gezet, maar na de aanvankelijke euforie, lijkt de klad er nu in te komen. Wat betreft de exposure in Nederland is darten aan het eind van zijn Latijn, zeker nu SBS6 de stekker er min of meer uit heeft getrokken. Een belangrijk toernooi als de Premier League wordt nog wel doorverkocht aan Sport1, maar dat zit achter de decoder en heeft dus aanzienlijk minder impact. Heel jammer, maar in Nederland ligt het darten op z’n kont. In tegenstelling tot Engeland, waar het darten nog steeds ongekend populair is. Na voetbal is het daar de populairste televisiesport. Op 11 februari 2010 ging de Premier League van start in de Londense O2 Arena voor 10.000 toeschouwers. Vervolgens zijn er wedstrijden in steden als Manchester en Glasgow, om uiteindelijk op 23 mei te eindigen. De apotheose is in de Londense Wembley Arena.’ Financieel onafhankelijk De laatste twee jaar zendt SBS6 weinig darten uit. Van Barneveld voelt het effect aan den lijve. ‘Het is een stuk moeilijker geworden met een potentiële sponsor om de tafel te gaan zitten. Momenteel heb ik alleen Unicorn, de leverancier van dartspullen, nog als sponsor. Dat levert me per jaar weliswaar een leuk bedrag op, maar onvoldoende om van te leven. Na dit jaar houdt die geldstroom op. Dan ben ik, zoals het er nu uitziet, volledig aangewezen op het winnen van prijzengeld. Dat betekent extra druk. In de loop der jaren heb ik wel een buffer opgebouwd – ik heb wel iets op de bank staan –, maar je weet hoe dat gaat als er minder binnenkomt. Veel mensen denken dat ik financieel onafhankelijk ben, maar dat is niet zo. Men hoort de bedragen die je wint en denkt dat je die netto opstrijkt. Was het maar zo. Je mag blij zijn als je na aftrek van alle kosten en belastingaanslagen de helft van het bedrag overhoudt.’ Kijkend naar de toekomst, maakt Van Barneveld zich flinke zorgen. ‘De afgelopen drie jaar kwam ik met genoeg prijzen- en sponsorgeld thuis, maar hoe zal dat de komende vijf jaar zijn? Wordt het contract met SBS6 vernieuwd? Zakt het Engelse pond nog verder? Tot voor kort was 100.000 pond 150.000 euro waard. Nu nog slechts 110.000 euro. Daar komt bij dat het bedrijfsleven over de hele linie terughoudend is geworden inzake sponsoring. Ook de consument kijkt de kat uit de boom. Mijn biografie uit 2007 is in Nederland een flop geworden. Naar mijn finale tegen Phil Taylor keken begin dat jaar vijf miljoen mensen. Als ik daarna 2000 boeken heb verkocht, is het veel. Ook met de Engelse versie van het boek zit ik in mijn maag, omdat enkele partijen, door de financiële crisis, om zijn gevallen. Een tijdje terug won ik een toernooi. Het prijzengeld, 50.000 euro, heb ik nooit ontvangen doordat de organisatie failliet ging. Die dingen vreten aan je.’ 80
Sporters en evenementen op zoek naar sponsors
binnenwerk_kopofmunt-totaal-v6.indd 80
15-6-2010 11:36:39
Sport en Kennis
Deze preview is een gedeelte uit het boek: Kop of munt Geldstromen in de sport Meer informatie
Voor meer artikelen en andere uitgaven kunt u terecht op www.sportenkennis.nl
