Instituut Haenen -van der Hout Stichting voor Schrijf Pedagogische Hulp
SPH-Nieuwsbrief September 2009
In dit nummer: Vanuit het bestuur Van de redactie Studiedag 28 november!! Studiedag 30 januari Zo zit dat met schrijven Cursus handschriftsignalen, vooronderzoek en afronding Een gelukkig vervolg Hoe kan handvoorkeur zijn ontstaan in de evolutie? Gedichtje Canadaverslag Maresi gaat verhuizen De natuur in! Een stukje “vakantie” genieten Nieuws van Le Bon Départ Registratie op de website
1
2 2 3 3 4 4 5 5 6 6 7 8 9 10 12
Vanuit het bestuur……………. Als deze nieuwsbrief in de brievenbus valt is de herfst al weer op komst en ook een nieuw seizoen vol SPH Voor Nederlandse begrippen is het een mooie zomer geweest We hopen dat iedereen een goede vakantie heeft gehad en weer voldoende is uitgerust. Gré nog hartelijk bedankt voor alle nieuwsbrieven van de afgelopen jaren. En Ans veel plezier met het maken van de komende nieuwsbrieven. Ons instituut staat op de kaart. Greetje heeft een prachtige onderscheiding gehad. Met die gedachte in ons achterhoofd gaan we het nieuwe seizoen in. De cursussen handschrift signalen Vooronderzoek en Neusje van de Zalm 1 en 2 gaan in de Domschool weer van start. Alle docenten veel succes en plezier toegewenst het komende seizoen. In november is er een studieochtend over Tooties en aansluitend een consultatie middag. En in januari gaat Aartje samen met haar collega onze jaarlijkse studiedag verzorgen. Noteer de data maar vast in je agenda!
Van de redactie Vanaf deze nieuwsbrief neem ik de redactie over van Gré van Heiningen. Ik ben Ans van Zuijlen en ik ben sinds 4 jaar verbonden aan de Stichting Haenen van der Hout. Ik heb inmiddels mijn diploma gehaald en ik ben dit jaar begonnen met een bescheiden praktijk in schrijftherapie. Vier dagen sta ik voor de klas in groep 1 en 2 bij een kleine school en één dag werk ik thuis met de leerlingen in mijn eigen praktijk. De afwisseling vind ik heel erg leuk.
De nieuwsbrief. De kopij voor de nieuwsbrief kunnen jullie sturen naar:
[email protected] De meeste stukken komen van onze bestuursleden en regelmatig ontvangen we een stukje van een van de leden. Dat is fijn, want zo wordt het een blad voor en door alle leden van de stichting. Dus, heb je iets leuks, ontroerends, interessants of belangrijks te melden, lever gerust een stukje in. Het is wel fijn als je je stuk in Words maakt en dan instuurt, want dan is het voor mij het handigst om in de nieuwsbrief te plaatsen. Ingescande stukken en pdf-bestanden moet ik namelijk eerst helemaal overtypen. Bedankt alvast en ik hoop veel mooie stukjes te kunnen plaatsen.
2
Studiedag 28 november 2009 Op een vorige studiedag hebben we genoten van een zeer boeiende lezing van Cisca Beyer, een optoloog uit Heemstede. Zij heeft ons uitgebreid laten ervaren in hoeverre het visuele systeem van belang is voor de ontwikkeling van een kind en voor de motorische ontwikkeling in het bijzonder, zeker gericht op de schrijfontwikkeling. De oefeningen die we kregen spraken erg aan en zijn te gebruiken bij ons werk als schrijfpedagoog. In haar lezing kwam het werk van Thea van Eijk ter sprake. Thea van Eijk maakt in haar praktijk gebruik van speciaal materiaal wat een groot beroep doet op de motorische, visuele én de cognitieve ontwikkeling. Daarbij heeft zij een manier van aanpak waarbij de kinderen leren leren. Een speciale manier van opdrachten geven aan de kinderen, waardoor het kind uitgedaagd, gestimuleerd, zelf denkend en gemotiveerd aan het spelen gaat. Een manier van spelen waarin veel ruimte is voor experimenteren, herhalen, fouten maken, oplossingen zoeken, durven, successen boeken enz. Een heel boeiende vrouw die er van overtuigd is dat de motorische ontwikkeling van invloed is op de cognitieve ontwikkeling. Wij hebben haar gevraagd voor de volgende studiedag op 28 november en wij verwachten dat haar lezing heel interessant moet zijn voor ons werken met schrijftherapie. Voor informatie: www.spelenmoet.nl De kosten zijn bij voorinschrijving tot 1 nov 2009: € 40,00 en aan de zaal € 50,00. Voorinschrijving melden bij de secretariaat:
[email protected]. Betaling giro Instituut Haenen - van der Hout: 3273709 ovv studiedag 28 nov 2009. De dag begint om 10.00 uur en de lezing duurt tot 13.00 uur! Aansluitend is er in de middag collegiale consultatie. Op deze middag neem je werk mee van je leerlingen en bespreken we die met elkaar. Zo ga je vol handige tips weer naar huis. We hopen dat er veel mensen komen op 28 november.
Studiedag, 30-01-2010 Noteren jullie die datum vast in je agenda? Het onderwerp van de studiedag zal dit jaar samenwerken zijn. De dag wordt door Aartje verzorgd. We komen bij ons werk vaak kinderen tegen, die moeite hebben met sociale contacten. Ook voor hen zijn er mogelijkheden om ze met Schrijfpedagogische Hulp wat verder te helpen. Deze dag gaan we die oefeningen samen in praktijk brengen, zowel op papier als motorisch. Met bewegen komen we dichter en sneller bij de emotie dan enkel met woorden. En…als we de oefeningen zelf gedaan hebben, kunnen we ze weer makkelijker met de leerlingen doen. Neem je kleurpotloden mee en kom weer nieuwe ideeën opdoen.
3
Zo zit dat met schrijven. Leren schrijven Leren schrijven is een complexe activiteit. Vaak gaat het vanzelf en kunnen leerlingen eind groep 3 al mooi schrijven. Soms echter lukt dit niet zo goed en zitten leerkrachten met de handen in het haar.
Zitten In ‘Zo zit dat met schrijven’ leest u dat de basis voor goed en leesbaar schrijven ligt bij een goede en ontspannen schrijfhouding. Hoe zit dat? Wat kunt u als leerkracht daaraan doen? Waar moet u op letten? Welke handige hulpmiddelen zijn er? Op al deze vragen krijgt u een praktisch en direct toepasbaar antwoord. Marlies Schaerlaeckens en Lia Wouters, werkzaam als ergotherapeuten kunnen putten uit een rijke ervaring. Juist daarom staan hun adviezen dicht bij de praktijk van alledag.
Speciale aandacht In dit boek leest u alles over de ontwikkeling van de fijne motoriek. Hoe kunnen leerlingen deze oefenen en welk materiaal kunt u hierbij gebruiken? Daarnaast wordt aandacht besteed aan diverse schrijfmaterialen en u vindt tips om hieruit een goede keus te maken. Ook de linkshandige leerling komt ruimschoots aan bod.
Tips Daarnaast vindt u in het boek een schat aan handige tips, wetenswaardigheden en materialen om het schrijven uitdagender en leuker te maken, waardoor het nu wel lukt. Dit alles is op een handige en prettig leesbare wijze bij elkaar gebracht in ‘Zo zit dat met schrijven’. Het boek is naast elke methode te gebruiken en helpt schrijfproblemen bij uw leerlingen te voorkomen. Mede daarom hoort het thuis op de plank van elke leerkracht van de basisschool van groep 1 tot en met 8!
Informatie Dienstcentrum REC Rivierenland, Tarweweg 3, 6534 AM Nijmegen. Tel: 024-3602873 www.recrivierenland.nl
Cursus Handschriftsignalen, Vooronderzoek en afronding van studie SPH. De stichting SPH heeft de afgelopen jaren heel wat afgestudeerden afgeleverd. Zij is er trots op dat haar naam steeds meer bekendheid krijgt binnen het onderwijs. Regelmatig krijgt het secretariaat een verzoek voor hulp aan kinderen binnen het basis en voortgezet onderwijs. Ook ouders en ambulante begeleiders doen vaak een beroep op onze deskundigheid. De stichting SPH is daarom erg blij dat vele afgestudeerden met hun kennis kinderen en volwassenen kunnen helpen. Op 12 september beginnen de cursussen Handschriftsignalen en Vooronderzoek op de Domstad te Utrecht. Niet alleen deze cursussen gaan van start maar ook de afronding van de studie SPH begint op 26 september. De laatstgenoemde cursus wordt gegeven door Greetje Arends, eveneens op de Domstad te Utrecht. De docenten en het bestuur wensen alle cursisten heel veel succes met hun studie!!!!
4
Een gelukkig vervolg op “Hartelijk gefeliciteerd!” Tussen de vorige brief en deze hebben Beppie Smits en Angela de Vre hun cursus neusje afgerond. Hierdoor gaan ze behoren tot de afgestudeerden van SPH. Veel succes met hopelijk veel hulpvragen zodat er mensen geholpen kunnen worden. Om de een of andere vreemde reden, heb ik vergeten om Chantal Breukers als afgestudeerde van Vooronderzoek in het lijstje geslaagden te noemen. Dat betekent niet dat ze minder geslaagd is dan de anderen. Sorry Chantal, bij deze is het hopelijk weer goed gemaakt. Groet Greetje
Van Marijke van Dijk ontvingen wij de volgende aankondiging.
Hoe kan handvoorkeur zijn ontstaan in de evolutie? Onze hersenhelften zijn in belangrijke mate symmetrisch, maar ze verschillen ook in functie. Dit verschil noemt men lateralisatie van de hersenen. Een opvallende gedragsuiting van die asymmetrie vindt men in de handvoorkeur: ongeveer 90% van de bevolking is rechtshandig en 10 % linkshandig. Ook in het dierenrijk vindt men dergelijke voorkeuren. Dit duidt er op dat de handvoorkeur in de evolutie is ontstaan. De sterke rechter handvoorkeur moet een evolutionair voordeel hebben. Waarom blijft dan toch linkshandigheid voortbestaan? Omdat het in de evolutie vooral gaat om het doorgeven van genen in de fitness, dat wil zeggen, de eigen kans op overleven is belangrijk én het aantal en de overleving van nakomelingen is belangrijk. We willen daarom de relatie tussen handvoorkeur en fitness vaststellen. Dat kan niet in onze samenleving, omdat er veel andere factoren zijn die handvoorkeur en aantal nakomelingen beïnvloeden, denk aan de schaar die alleen rechtshandig is te gebruiken en de voorbehoedsmiddelen die maken dat het aantal nakomelingen niet meer aan evolutionaire processen onderhevig is. Daarom wordt onderzoek gedaan onder een primitieve bevolking (Papoea). In de lezing hoop ik de eerste uitkomsten van dit onderzoek te kunnen melden en u vooral ook een boeiend beeld te geven van de leefwijze van die bevolking en hoe de handvoorkeur daar tot uiting komt. De lezing wordt gegeven door Reint Geuze, wetenschappelijk medewerker aan de afdeling Klinische Ontwikkeling- en Neuropsychologie van de Rijks Universiteit te Groningen. Hij is coördinator van de masteropleiding Hersenen en Gedrag en docent in die opleiding. Plaats: Vrijzinnige Geloofsgemeenschap NPB, Oudelandsestraat 11 in Tholen. Datum: 28 maart 2010 om 14.00 uur. Kosten: leden € 3.00, niet-leden € 5,00 Koffie en thee zijn gratis.
5
Lijntjes. Eén lijntje hier en één lijntje daar penseelstreeltjes overal flatst schilderijtje in elkaar. Zacht-groene lijntjes geel, paars en blauw.. En ook nog wat rood, dat verdrijft álle kou. Een horizontaal lijntje en nog één erbij. Van schilderen wordt ons Samieke blij! Een vertikaal lijntje of liever diagonaal, waar haalt hij z'n inspiratie toch altijd vandaan? Nog voor je't kan zeggen heeft Samieke 't af. Samieke héél trots en al de rest staat paf! (gedichtje gevonden op internet)
Canadaverslag2009 door Cock Nieuwenhuis De vakantie in Canada is ook weer achter de rug. Verleden jaar vroeg een nieuwe leerkracht uit Holland of er een gastles gegeven kon worden, daar zij nogal wat moeite had met de overstap van blokschrift naar cursief schrijven. De klas was zeer gemotiveerd en deed heel goed mee. Er werd een start gemaakt met schrijfpatronen. De juf maakte ook aantekeningen en werkte net zo hard als de leerlingen. Helaas bleef het bij een gastles. Bij de nabespreking waren er nog wat vragen, die zoveel mogelijk opgelost konden worden. Ook dit jaar was er een ontmoeting met deze juf met het verzoek om een gastles. Uiteraard waren wij beiden benieuwd naar de resultaten. Deze leerlingen hadden in de achterliggende periode kennis gemaakt met schrijfpatronen en behoorlijk geoefend. Ze wisten wat een arcade, guirlande en een zigzag was. Op een A4 (in de breedte) met potlood moesten ze een regel van ieder maken. Daarna moesten ze aangeven welke van de drie ze het mooist vonden en welke ging het lekkerst. Daaruit is al het een en ander te halen. Heel aardig om dat met de juf te bespreken daar zij de leerlingen goed kent. Nieuw was om een variatie te bedenken voor de arcade en de guirlande. Met een voorbeeld op het “blackboard” leverde dat geen probleem op. Hierna werd geoefend om het begrip combinatie onder de knie te krijgen, d.w.z. hoe verbinden we een onderdeel van de arcade met een onderdeel van guirlande. Uiteraard spelen de ruimtelijke orientatie en de vorm een belangrijke rol. Een rondgang door de klas liet zien dat er goed geoefend was. De begrippen waren duidelijk en de resultaten zeer voldoende. Een beroep op hun creativiteit was bepaald niet te vergeefs. De leerlingen moesten nu een fantasiebeest maken, waarbij er alleen maar schrijfpatronen gebruikt mogen worden. Er ontstonden prachtige beesten. Ze moesten zelf het beest benoemen. Tenslotte moesten ze “a short story” schrijven van minstens 6 regels op blanco papier, met potlood. Het bleek onder andere, dat de leerlingen zo’n gastles positief waardeerden. Zelfs schreef een leerling dat schrijven heel belangrijk is, alsof we dat nog niet wisten!
6
In deze klas bleek dat er maar drie leerlingen (jongens) onder de maat waren. Ze zijn getest, maar het waren geen “zware”gevallen. Deze kunnen door de leerkracht zelf begeleid worden. Bijzonder aardig is dat in de meimaand de plaatselijke krant een “educational edition” uitgeeft. Daartoe worden de plaatselijk scholen uitgenodigd om een bijdrage te verzorgen in de vorm van bijvoorbeeld een tekening, gedicht, verhaal. Een leuk idee voor leerlingen, school en ouders, ieder jaar weer. Tevens wordt er rond die tijd een schoonschriftwedstrijd gehouden. Alle klassen van de basisschool doen mee. Er wordt een tekst in de vorm van een gedichtje, stukje proza of iets dergelijks overgeschreven. De leerkracht kiest er de 10 besten uit. Deze worden in de gang opgehangen (onder nummer). Dan komt de jury en kiest de drie beste werkstukken. Deze leerlingen krijgen een certificaat. Dat de ouders hier ook trots op zijn, blijkt uit het feit, dat dit diploma ingelijst wordt en een plaatsje krijgt in huis. Deze leerlingen zijn in staat de zin: The quick brown fox jumped over the lazy dogs. ( alle letters van het alfabet zitten er in) perfect te schrijven.
Maresi gaat verhuizen. Dat is niets bijzonders, veel mensen verhuizen. Maar, Maresi heeft meegewerkt aan de oprichting van het instituut, was enige tijd voorzitster, heeft les gegeven aan het instituut en over het instituut en met de kennis vanuit het instituut. Zo verbreidde zij SPH op vele manieren. Nu kwam ze bij de opruiming verschillende zaken tegen waarbij ze dacht: dat is best iets voor het Instituut. Vandaar dat ik haar honden trotseerde en naar Rhoon ging om terug te keren met vele tassen vol materiaal. Ik maak jullie deelgenoot van de inhoud, want…als je wat wilt hebben dan kan ik het je onder rembours opsturen of je bedenkt een andere manier om er aan te komen. Maresi, zoals je ziet ontbreken er enkele boeken maar die blijven in het instituut rondzwerven. . Schrijven in de brugklas, een serie lessen ter verbetering van het handschift. Enige schrijfboekjes van Schrijftaal Een copy van basislessen bewegingsonderwijs Handleiding bij kleur- en veegboekje van Kuiper Bordschrijven van Marius Lindeman Altair designboek Schrijfdans, volledige basis muziekthema`s. Tijdschrift De Psycholoog bijna alle delen van 2002 t/m 2009 Schrijfmethode voor engelsen: writing 17 dezelfde boekjes Health Clues in Handwriting van Rose La Joie Toomey. Bulletin de la societe belge de graphologie (in `t frans) 22 stuks. Is er iets voor je bij? Ik hoor het wel. Groet Greetje (Maresi, je denkt als je onderstaande lijst ziet natuurlijk: is Greetje alle boeken onderweg verloren? Nee, zeker niet. De belangstelling ervoor is zeer groot vandaar dat er een kleiner lijst is overgebleven.)
7
De natuur in! Vooral in de natuur zijn er prachtige voorbeelden voor onze oefeningen te vinden. Ter inspiratie mooie ideeën aangeleverd door Aartje.
Het spoor van een hagedis, die een mooie lus met arcade gemaakt heeft vanaf het warme zand terug naar de hei.
De hoek op een kwal; letters v en y.
De spiraal op een schelp.
Kwalmandala; mooie cirkel van streepjes.
8
Een stukje “vakantie” genieten. Vakantie was voor mij ook: weer even een boek uit m`n kast pakken en weer eens wat stukken eruit lezen. Zo deed ik dat met De ontembare vrouw als archetype in mythen en verhalen van Clarissa Pinkola Estes. vertaald door Irma van Dam. Ik zag in de index over lichaamstaal”en jullie snappen het….toen begon ik te lezen. Ik heb er enkele stukjes uitgehaald om jullie deelgenoot te maken. Hoort zoiets thuis in de nieuwsbrief van SPH? Ach, `t heeft zeker met zelfvertrouwen en eigenwaarde te maken. En dan hoort het bij ons want, wie anderen wil helpen moet zelf goed in z`n vel zitten, moet in ieder geval zichzelf redelijk kennen. Vandaar dat ik verder ga. Moet je horen…: Je kunt ervan uitgaan dat er het lichaam eigenlijk 6 zintuigen heeft. Daarmee bedoel ik de huid als zesde zintuig om alles vast te leggen wat er omheen gebeurt. Om onmiddellijk te reageren en om diep te voelen, soms om dingen vooruit te beseffen. Het lichaam, de huid, spreekt doormiddel van kleur en temperatuur: je bloost, of je schrikt zo dat je lijkbleek wordt. Het lichaam spreekt als in een constante dans: je krijgt kriebels of je beeft en rilt. Het lichaam heeft een geheugen: `t is net een spons, je zuigt alles op en als je hem uitknijpt komt het als een stroom naar buiten. Dieren zijn zich niet zo bewust van hun lichaam, maar zij gebruiken het wel als zo danig. Ze leven en spelen maar, wat en wie en hoe ze zijn. Zij proberen niet te zijn wat ze niet zijn. Bij mensen kun je bespot worden om je lengte of afgekeurd worden op je dikte omdat je wel gebrek aan zelfdiscipline zult hebben. We treuren soms omdat ons lichaam teveel van het een en te weinig van het andere is. Scherpe oordelen over de aanvaardbaarheid van het lichaam brengt een volk voort van kromgebogen lange meisjes, korte vrouwen op stelten en jonge vrouwen gekleed alsof ze in de rouw zijn. Door de instinctieve band van de vrouw met haar natuurlijke lichaam te vernietigen neem je het zelfvertrouwen weg. Ze baseert haar eigenwaarde op hoe ze eruit ziet en niet op wie ze is. Door niet te geloven in de populaire illusie dat geluk is weggelegd voor diegenen die een bepaalde vorm of leeftijd hebben maar door het echte leven terug te nemen, leef je volop. Sommigen beweren dat de ziel het lichaam onderricht, maar als we bedenken dat het lichaam de ziel onderricht helpt dat om zich aan te passen aan het aardse bestaan: het onbeschreven papier; de inkt en de pen laten de ziel op ons leven schrijven. Het doel van ons lichaam is om ons te beschermen, te ondersteunen, de ziel en geest te inspireren, ons met gevoelens te vervullen. Het moet ons zwaarte en houvast en gewicht geven. Zonder lichaam zouden we niet voelen dat we drempels overschreden. een groet van Greetje.
9
Nieuws van Le Bon Départ, augustus 2009 Kenniscentrum voor psychomotorische kindertherapie
Beste mensen, Graag houden wij u weer op de hoogte van onze activiteiten. Opleiding Op 5 september a.s. start een nieuwe groep aan de post HBO opleiding voor Psychomotorische Kindertherapie. Op dit moment zijn er nog drie plaatsen beschikbaar. Heeft u hiervoor belangstelling dan kunt u ons mailen en de nieuwe studiegids opvragen. De gids is ook te zien op onze website www.lebondepart.nl, onder de knop Opleiding; ‘printversie’. Wilt u een persoonlijk gesprek neem dan contact op met Joke van Pel, directeur Le Bon Départ op nummer 06-23111356. De jongen die opgroeide als hond (ISBN 9789055945290, www.scriptum.nl) is de titel van een boek, geschreven door Bruce Perry (en Maia Szalavitz), dat handelt over zijn bevindingen als kinderpsychiater. Hoewel erg Amerikaans beschreven geeft het boek een helder en indringend beeld over de problematiek waar kinderen mee geconfronteerd worden en de wijze waarop hij deze kinderen behandelt. Zijn benadering sluit haarfijn aan bij hoe wij met kinderen willen en kunnen werken. Een aanrader voor degenen die zich willen verdiepen in kindertherapie. Cursus Methode Le Bon Départ Op zaterdag 3 oktober a.s. start weer een nieuwe vierdaagse cursus. De docente is Ingrid Gremmen, psychomotorisch kindertherapeut. De cursus vindt plaats in de praktijkruimte van Ingrid Gremmen: Weisteeg 4, postcode 3845 LH te Harderwijk. De cursustijden zijn van 10.00 tot 16.30 uur. De overige data zijn: 7 november, 12 december 2009 en 16 januari 2010. Het doel van de methode Le Bon Départ is het stimuleren van de psychomotorische ontwikkeling van het kind. Psychomotoriek is de integratie van de psyche (geest) en het bewegen. Aan de manier waarop een kind beweegt is veel te zien. Een kind dat lekker in zijn vel zit beweegt zich soepel en gemakkelijk. De cursus is praktisch en ervaringsgericht. Het zelf bewegen, zingen en het bespelen van slaginstrumenten staat centraal. De cursist leert de methode Le Bon Départ en is in staat om deze te vertalen naar de eigen praktijksituatie. In de cursus komen aan de orde: het leren kennen van het eigen lichaam (lichaamsbesef);
10
het oefenen van de visuo-motoriek (afstemming tussen visuele informatie en het bewegen); het dynamisch leren gebruiken van de ruimte (grote motoriek); het bevorderen van de kleine en fijn-gecoördineerde motoriek; het ervaren van plezier in het (samen) zingen en bewegen en het gebruik van creatieve middelen.
Doelgroep: De cursus is bestemd voor ouders en/of verzorgenden en anderen die beroepshalve met kinderen werken, zoals: onderwijsgevenden in het basisonderwijs en speciaal basisonderwijs, peuterspeelzaalleiding, groepsleiding, logopedisten, fysiotherapeuten, ergotherapeuten, oefentherapeuten Caesar en Mensendieck, muziektherapeuten en remedial teachers. De kosten bedragen € 575 inclusief een map met liedjesboek met CD. In overleg met de docente wordt een gezamenlijke lunch gebruikt. De kosten hiervan zijn niet in het cursusgeld inbegrepen. Tijdschrift voor Psychomotorische Kindertherapie en Educatie Nummer 2 van het tijdschrift is zojuist verschenen. Het tijdschrift is een gezamenlijke uitgave van Stichting Le Bon Départ, kenniscentrum voor psychomotorische kindertherapie en de Nederlandse Vereniging voor Psychomotorische Kindertherapie (de NVPMKT). Het tijdschrift verschijnt minimaal drie keer per jaar. Een greep uit de inhoud van dit nummer: ‘de sprong in het diepe’; twee studenten vertellen over hun stage, in ‘over opvoeden gesproken’ aandacht voor de functie van huilen, boekbespreking ‘kinderen koop je in de hemel’,en een interview met de eerste mannelijke geregistreerde pmkt-er. De ‘inspiratiepagina’s’ vormen een nieuwe rubriek waarin leuke, interessante en boeiende ervaringen met betrekking tot materialen of boeken gemeld worden. Lezen dus dat nummer! Een abonnement kost € 25 per jaar, losse nummers zijn per e-mail op te vragen bij het secretariaat. Kosten 2009: € 10, oudere nummers op aanvraag. Ons postadres is
: Secretariaat Le Bon Départ Van den Brandelerkade 27 2313 GW Leiden Telefoon 071-3411703 bereikbaar op dinsdag en vrijdag van 10.00 tot 15.00 uur
Ons e-mail adres is
:
[email protected]
Als je meer wilt weten over het nieuwe boek: KOM IN BEWEGING kijk dan op: www.sportfryslan.nl//HulpwijzerBijLichteMotorischeAchterstand.. Wanneer je naar Belgie wilt voor een cursusdag over schrijven is bewegen, kijk dan op: www.explorebvba-schrijven
11
Registratie op de website. Iedereen kan zijn bekendheid als therapeut vergroten door zich te plaatsen op onze website. De kosten zijn slechts € 10,00. Voor alle duidelijkheid dien je het volgende te doen: * je naam * adres * telefoonnummer * je functie * je beroep Bovenstaande gegevens mail je door naar Susan Bik onder vermelden "registratie op de website":
[email protected] De gegevens mail je eveneens door naar het secretariaat:
[email protected] Tegelijk stort je bij de penningmeester het bedrag van 10 euro op nummer 3273709. De penningmeester geeft dan aan Susan groen licht voor vermelding. Elk jaar dien je de 10 euro storten. Het bestuur.
Instituut Haenen -van der Hout Stichting voor Schrijf Pedagogische Hulp
Biedt hulp aan kinderen en volwassenen die tekorten vertonen bij het functioneren van de psycho-motoriek bij de schrijfhandeling.
Leidt mensen op die kinderen en volwassenen met schrijfproblemen willen helpen.
Verstrekt informatie aan het onderwijsveld over het schrijfproces, het schrijfonderwijs en de (behandeling van) schrijfproblemen.
www.schrijfpedagogischehulp.nl
Secretariaat:
Penningmeester: Jenny Schotman
Dana Blokland
Stichting Haenen v.d. Hout
[email protected]
Giro 3273709
12