Vraag 3 september 2009

Vraag aan bod 3

september 2009

Kwartiermakersfestival Arnhem 2009 14 - 20 september: Theater, film, muziek, dans en cabaret

Impressie resultaatbijeenkomst en masterclasses Bakens voor Wmo-beleid Wie betaalt, bepaalt? ‘Nederland verkleurt en de zorg moet daarin mee’

uws e i n t e h and en l r e d l e G g Zorgbelan E-panel

Huisartsen in Gelderland hebben het drukker door de credietcrisis, blijkt uit een enquête van Zorgbelang Gelderland. Panelleden voorzien hogere kosten en minder zorg. De Stentor heeft hier verslag van gedaan.

Kwartiermakersfestival Het kwartiermakersfestival is nog steeds volop in de aandacht in het Nieuws. In de media wordt uitgebreid het eerste kwartiermakersfestival in Arnhem aangekondigd, het gaat volgende maand namelijk definitief door. Dit door de financiële steun van o.a. de gemeente Arnhem en het Oranje Fonds. De Gelderlander heeft er een stuk over geschreven.

Bezuinigingen Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ)

De Brug Nijmegen heeft een artikel in de krant gezet over de bezuinigingen van de AWBZ en de gevolgen daarvan. De drempel om zorg aan te vragen is veel hoger, maar voor ondersteuning bij het aanvragen kunt u terecht bij Zorgbelang Gelderland of MEE Gelderse Poort.

Ambulance te laat door niet goed functioneren navigatiesysteem Heleen den Breeker heeft vrijdag 14 augustus 2009 om 18.15 uur een radio interview gegeven aan Omroep Gelderland over de kwestie van de Ambulance die in Putten, die vier minuten te laat kwam als gevolg van een niet goed functionerend navigatiesysteem.

pgave o s d u o h n I Zorgbelang Gelderland en het Nieuws

Colofon

Pagina 2

Wie betaalt, bepaalt?

Pagina 3 en 4

Recht op goede zorg het belangrijkste

Pagina 4

“Nederland verkleurt en de zorg moet daarin mee”

Pagina 5

Prikkelende ontmoeting tussen mensen met en zonder verstandelijke beperking

Pagina 5

Impressie resultaatbijeenkomst en masterclasses Bakens voor Wmo-beleid

Pagina 6 en 7

Scholingskalender najaar 2009 is uit!

Pagina 8

Subsidieronde Potje met geld najaar 2009

Pagina 8

Onzekerheid door wegvallen AWBZ-zorg

Pagina 9

Het Kwartiermakersfestival Arnhem 2009

Pagina 9

Zorgbelang Gelderland verbindt mensen en organisaties

Pagina 10

Kort nieuws

Pagina 11

Casus afdeling Informatie en Klachtenopvang

Pagina 12

Cover Vooruitblik van activiteiten die worden gehouden tijdens het Kwartiermakersfestival Arnhem 2009

Vraag aan Bod is een uitgave van Zorgbelang Gelderland. Artikelen uit dit blad kunnen met bronvermelding worden overgenomen.

Eindredactie Kim Scheffers Redactie Hilde Boei Marit van der Goot Liesbeth Zwanepol

Redactieadres Zorgbelang Gelderland Postbus 5310, 6802 EH Arnhem IJsselburcht 4, 6825 BP Arnhem Telefoon 026 384 28 22 Fax 026 384 28 23 www.zorgbelanggelderland.nl [email protected]

Basisvormgeving Tva! reclame en communicatie, Doetinchem Opmaak Verheij & van der Heide, Arnhem Fotografie Joost Ooijman, Seen Images, Velp; VNG-Gelderland en Zorgbelang Gelderland Drukwerk Trioprint Nijmegen bv, Nijmegen

Wie betaalt, bepaalt? Er is een gezegde dat stelt dat ‘wie betaalt, bepaalt’. Dat is een oer-Hollandse koopmanswet. In elk geval op de markt, waar ‘uw gulden een daalder waard is’. Ik stel mezelf de vraag of dat in de zorg ook zo is. Is de zorg een markt waar wie betaalt bepaalt? Laat ik beginnen met vast te stellen dat u en ik als burgers, als zorgvragers altijd de rekening betalen. Dat bedoel ik niet zielig, maar juist positief: fijn dat ik middelen heb om dat te ‘kopen’ wat ik nodig heb. U en ik betalen dus voor onze zorg. Dat doen we via de belastingen en daar krijgen we AWBZ (Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten) of Wmo-zorg voor terug. Of via onze zorgverzekeringspremie waar we dan curatieve zorg voor kunnen krijgen als we die nodig hebben. In alle gevallen betalen we niet ‘per stuk’ of per verrichting, maar betalen we een soort van risicopremie: wanneer we niets nodig hebben, krijgen we zelf niets. Dan betalen we solidair mee voor anderen die wel zorg nodig hebben. Als we wel zorg nodig hebben, hoeven we weinig of niets te betalen, omdat anderen ook een risicopremie hebben betaald. De manier waarop die premies of belastingen verzameld en uitgegeven worden (en wie daar over beslist) is verschillend, maar in essentie blijft het systeem gelijk. De zorg die we willen krijgen kunnen we niet volledig zelf bepalen Omdat we niet zelf rechtstreeks voor onze zorg betalen, mogen we ineens niet meer volledig zelf bepalen hoe onze zorg er uit ziet. Is dat onredelijk? Nou nee, want het gaat ook niet meer over ons eigen geld maar over het geld dat we met elkaar opbrengen en uitgeven. Daar moeten we dan ook op een collectieve manier over beslissen. Dat begrijp ik wel. Maar daar wil ik dan als burger of zorgvrager wel bij betrokken worden. Want ik betaal wel een deel mee en ik wil niet buitenspel staan als het gaat om het beslissen wat voor zorg ik nodig heb. Samenwerkingsafspraken De afgelopen jaren hebben we als Zorgbelang Gelderland met hulp van de provincie Gelderland en het Ministerie van VWS, veel tijd en geld gestoken in het betrekken van u en mij als burgers bij het bepalen van de Wmo-zorg. Daar gaan we ook mee door, ook al krijgen we geen geld meer hiervoor van het Ministerie van VWS. Daarbij zal het accent meer gaan verschuiven van betrokkenheid bij Wmo-beleid naar betrokkenheid bij de (kwaliteit van de) uitvoering van de Wmo-zorg.

Vraag aan bod 3 • september 2009

Op het gebied van de curatieve zorg hebben we als Zorgbelang Gelderland (vaak samen met onze collega Zorgbelangorganisaties) samenwerkingsafspraken gemaakt met voor Gelderland belangrijke zorgverzekeraars: Menzis, CZ, Agis en VGZ (opgegaan in het nieuwe Univé). Met Univé hebben we rondom het zorgkantoor Nijmegen onlangs met het LOC samen een samenwerkingsovereenkomst afgesloten om de invloed van zorgvragers in de AWBZ te verbeteren. De verbetering van de participatie in de AWBZ-zorg is ook onderdeel van de Menzis samenwerking. Verbetering van kwaliteit van zorg De samenwerking met Menzis, CZ, Agis en Univé is gericht op verbetering van kwaliteit van zorg, zoals zorgvragers dat willen. Omdat verzekeraars deze zorg ‘inkopen’ en ‘betalen’ zouden ze deze zorg ook mogen ‘bepalen’. Zover zijn we in Nederland volgens mij echter nog niet. Sommige verzekeraars (bijvoorbeeld Chris Oomen van het Schiedamse DSW) geven dat ook openlijk toe: specialisten en instellingen zijn de baas over de zorg in Nederland. Niks: ‘wie betaalt, bepaalt’, nog even los van de vraag wie er nu betaalt en dus zou moeten bepalen. De zorgvragers moeten meer gaan bepalen Met de samenwerking tussen zorgverzekeraars en Zorgbelang organisaties, waar ook de NPCF en steeds meer andere patiëntenorganisaties zijn betrokken, zijn we voorzichtig de weg op gegaan om als betalers meer op te gaan treden als ‘bepalers’. Via aangesloten organisaties, maar ook door niet georganiseerde zorgvragers te betrekken, willen we laten zien welke zorg klanten willen. Verzekeraars kunnen in hun inkoopvoorwaarden aangeven dat zij bepaalde zorg wel en andere zorg niet meer willen inkopen. Of dat ze bonussen willen geven voor het aanbieden van zorg die zo georganiseerd is, als klanten dat willen. In veel gevallen gaat dat in goede harmonie met zorgaanbieders, soms levert het bij instellingen of beroepsbeoefenaren weerstand op. Levert het wat op? Soms wel, soms nog even niet. In mijn ogen hebben we op dit pad enkele voorzichtige stappen gezet die er toe moeten leiden dat wij als zorgvragers meer gaan bepalen. Zeker in verhouding tot wat we betalen.

Eric Verkaar

Lees verder op pagina 4

3

Driegesprek tussen zorgvragers, zorgverzekeraars en zorgaanbieders Belangrijk is wel dat we als zorgvragers ook stelling durven nemen tegenover instellingen en beroepsbeoefenaren, samen met zorgverzekeraars. Daarbij moet betaalbaarheid en toegankelijkheid (nu en in de toekomst) ook onderwerp van gesprek kunnen zijn: goede zorg moet betaalbaar zijn en blijven. Ik pleit dan ook voor een driegesprek tussen zorgvragers, zorgverzekeraars en zorgaanbieders. Soms moeten we daarvoor oude bondgenootschappen met zorgaanbieders een beetje losser maken en meer samenwerken met de oude ‘vijand’ de zorgverzekeraar. Ik durf te stellen dat we als Zorgbelang Het convenant Klanteninbreng samen met Menzis, CZ, Agis en Univé goede Zorgbelang Gelderland, Zorg stappen op dit pad aan het zetten zijn. Kantoor Nijmegen en LOC. Waar moet deze weg nu eindigen? Moet de zorgverzekeraar het dan straks voor het zeggen krijgen in de zorg, geholpen door aan de leiband lopende Zorgbelangen en andere patiëntenorganisaties? En zijn die arme instellingen en beroepsbeoefenaren de nieuwe zorgslaven van de 21e eeuw? Onderdrukt door de zorgverzekeraars, geholpen door hun patiëntenhulpjes? Vervolg van pagina 3

Systeem waar de zorgvrager als individu zijn keuzes maakt Wat mij betreft is de huidige ronde een tussenstap op weg naar een systeem waar de zorgvrager als individu zijn keuzes maakt. Ik geloof niet dat ik daarvoor elk jaar van zorgverzekeraar ga veranderen. Want een verzekeraar maakt ook keuzes: op sommige terreinen ben ik er gelukkig mee, op andere gebieden niet. Ik wil zelf veel meer willen kiezen. Ik wil een verzekeraar die mij de keuzes laat. Dat is dan ook de inzet van de samenwerking met de zorgverzekeraars: maak het als verzekeraar mogelijk dat je verzekerden gaan kiezen. Richt je verzekering zo in dat de verzekerde veel vrije keuzes heeft en over de keuzemogelijkheden goed geïnformeerd wordt. Geef gerust aan welke zorg duur is in relatie tot de geboden kwaliteit, maar geef de klant de ruimte om te kiezen. En geef de verzekerde goede steun bij het kiezen met onafhankelijke informatie (dus niet van jezelf als zorgverzekeraar of van zorgaanbieders). Of geef verzekerden de ruimte om zich te laten steunen als er iets mis gaat in de zorg: ook onafhankelijk. Daar kunnen zorgvragersorganisaties zoals Zorgbelang bij helpen. Laten we er samen de schouders onder zetten, zodat wij als betalers van onze zorg meer kunnen gaan bepalen! Eric Verkaar

Deelnemers veertiende E-panel van Zorgbelang Gelderland spreken zich duidelijk uit

Recht op goede zorg het belangrijkste Het recht op goede zorg is het belangrijkste patiëntenrecht, vinden de deelnemers aan het E-panel van Zorgbelang Gelderland. Laat Minister Ab Klink dat dus vooral goed regelen in zijn nieuwe wet, luidt daarmee de boodschap. Naar verwachting stuurt de minister van Volksgezondheid nog dit jaar zijn voorstel voor de nieuwe Wet Cliëntenrechten Zorg naar de Tweede Kamer. In de wet wil hij alle patiëntenrechten opnieuw, maar nu beter dan voorheen, regelen. Drieënvijftig procent van de E-paneldeelnemers kiest voor het recht op goede zorg.

Meer weten? Bel projectleider Karin Kalthoff 026 384 28 22, karinkalthoff@zorgbelang gelderland.nl


Andere rechten, zoals het recht op informatie, toestemming, dossiervorming en het recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer scoren met bijna negentien procent aanmerkelijk lager. Het recht op beschikbaarheid en bereikbaarheid van de zorg is voor vijftien procent van belang. Meedoen? Wat E-panelleden nog meer vinden over patiëntenrechten en klachtenopvang leest u in Nieuwsbrief nummer 14 op de website van Zorgbelang Gelderland. Momenteel is er een E-panel over het Elektronische Patiëntendossier actief. Ook meedoen met het E-Panel? Meld u aan via www.zorgbelanggelderland.nl/e-panel. Meedoen is gratis. U heeft wel een internetverbinding en e-mail nodig.

4

‘Nederland verkleurt en de zorg moet daarin mee’ Sinds medio mei is Saïda Hattaoui officieel in dienst bij Zorgbelang Gelderland. Saïda is overgekomen vanuit Osmose en gaat het steunpunt interculturalisatie gestalte geven en (mede) uitvoeren. Interculturalisatie houdt vrij vertaald in dat er een omslag in denken en doen bij mensen moet plaatsvinden, waardoor men herkenbaar wordt voor de ander. Saïda: “Steeds meer migranten maken gebruik van zorg. Die zorg moet daar dan wel op ingericht zijn en dat is over het algemeen nog lang niet het geval. Nederland verkleurt en de zorg moet daarin mee. Het werkt twee kanten op. Migranten moeten snappen hoe de Nederlandse zorg in elkaar steekt en wat hier kan en niet kan. En instellingen moeten zich realiseren dat hun aanbod migranten moet aanspreken.

Dat zijn zaken van lange adem en er is veel te doen.” Saïda stuurt een pool van voorlichtsters aan die overal in de provincie gezondheidsvoorlichting komen geven. Maar ook over culturele aspecten of huiselijk geweld in migrantenkringen kunnen instellingen en instanties die daar meer van willen weten bij de voorlichtsters terecht. Samen met Enzovoort zal Zorgbelang Gelderland onderzoeken hoe instellingen die serieus werk willen maken van interculturalisatie ondersteund kunnen worden.

Saïda Hattaoui

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Paul Wekker, paulwekker@zorgbelang gelderland.nl

Prikkelende ontmoeting tussen mensen met en zonder verstandelijke beperking

Prokkel Op 13 juni 2009 vonden in het kader van de ‘verstandelijk gehandicapten tweedaagse’ 108 Prokkels plaats in heel Nederland. Bij één daarvan was Zorgbelang Gelderland actief betrokken: een festival(letje) nabij en op de veerpont Oosterbeek-Driel/Schuytgraaf. Prokkel betekent: prikkelende ontmoeting tussen mensen met en zonder verstandelijke beperking. Op deze mooie zonnige dag vonden, na de officiële opening door wethouder Peek van Renkum, diverse activiteiten plaats. Door vele mensen (met of zonder verstandelijke beperking) werden verhalen verteld en gedichten voorgelezen, pannenkoeken gebakken en gegeten, gezongen en gedanst, ballonnen opgeblazen en opgelaten, muziek gespeeld en beluisterd, ruggen gemasseerd, clownacts uitgevoerd en bekeken, koffie ingeschonken en gedronken. Door het mooie weer waren er naast de genodigden, vele passanten, die het evenement bezochten. Zo ontstond een ongedwongen en vrolijk samenzijn tussen mensen met en zonder verstandelijke beperking.


5

Impressie resultaatbijeenkomst en masterclasses Bakens voor Wmo-beleid

Drukbezocht, informatief en inspirerend! “Concreet en inspirerend, met de focus op geluk, op een ja-cultuur ook bij de gemeentelijke overheid én op effectieve communicatie. En graag een stevige aanpak van de, doorgeschoten, regelcultuur.” Zo vatte dagvoorzitter Geert van Rumund, in het dagelijks leven burgemeester van Wageningen, de resultaatbijeenkomst ‘Bakens voor Wmo-beleid’ samen. Ruim 130 wethouders, gemeenteambtenaren, leden van Wmo-raden en andere geïnteresseerden namen er op 6 juli 2009 aan deel.

Adelbert Averskamp, gemeente Wijchen: “Het was genieten van de presentatie van Hans Becker. Grappig en inspirerend. De presentaties van de gemeenten hadden wel uitgebreider gemogen.”

In de Kasteelboerderij van het Arnhemse Openluchtmuseum was het nog drukkend warm. Dat weerhield zes Gelderse gemeenten er niet van om in vijf, minutieus bijgehouden minuten te vertellen hoe zij varen op Eigen regie, De burger centraal, Kwetsbare burgers en Betrokkenheid van burgers: de bakens waarop Wmo-beleid is te richten om efficiënt en effectief te zijn. Daarna was het de beurt aan de ‘masters’. Hans Becker, voorzitter Raad van Bestuur zorginstelling Humanitas Rotterdam, liet gedreven en zeer inspirerend weten vanuit welke visie hij al 17 jaar hun vestigingen leidt. Directeur Actorion Communicatie Peter Smit onderstreepte in zijn ‘college’ de betekenis van doeltreffende communicatie. Het afscheid van Zorgbelang-beleidsmedewerker Gé Hoeijmakers sloot de (succes)volle middag af.

Vlnr John Freriks, wethouder Oude IJsselstreek; Ester Verhagen, wethouder Ermelo; Barth van Eeten, wethouder Arnhem; Carmen Keune, beleidsmedewerker Heumen; Roel Kremers, wethouder Ede; vooraan Otwin van Dijk, wethouder Doetinchem. De verschillende uitgangspunten, manieren van aanpak en resultaten van Wmo-beleid werden door wethouders en beleidsmedewerker snel en compact voor het voetlicht gebracht. In de Vraag aan bod Special van juli 2009 komen zij, met hun collega’s uit Nijmegen en Geldermalsen, uitgebreid aan het woord (voor bestelling, zie Colofon op pagina 2).

Master Hans Becker Hans Becker, ook buitengewoon hoogleraar humanisering van de zorg, hield zijn publiek voor dat je moet inzetten op menselijk geluk. “Dat lukt niet met medisch hygiënische dingen. Maak het leuker! Dat levert veel op: tevreden bewoners, maar ook beter personeel, weinig ziekteverzuim en haast geen personeelsverloop. Vrijwilligers komen graag helpen als het ergens leuk is: werving is niet nodig.” Becker hanteert als kernwaarden: eigen regie (een fles Sancerre per dag als een bewoner dat wil); zelfwerkzaamheid (activiteit hoort bij de mens: laat een bewoner doen wat hij nog zelf kan, dat geeft vertier en gespreksstof ); ga als familie met elkaar om en waardeer elkaars competenties (iemand die kan schateren van het lachen levert een grandioze bijdrage aan de sfeer); werk vanuit de ja-cultuur (vijf poezen meenemen dat kan niet, maar twee wel en als er dan nog twee naar de overbuurvrouw gaan en een naar de dochter, is de bewoner toch gelukkig). Hij bepleit welzijn als alternatief voor veel zorg. “Zorg alléén is in ieder geval volstrekt onvoldoende. Kom in dialoog met elkaar om de echte vraag te leren kennen en beantwoord die; laat mensen in hun eigen – levensloopbestendige – huis tot de omgeving er last van krijgt, maar ga niet betuttelen. Zorg ervoor dat ook de ‘woningwetvariant’ zo goed is dat je er zelf zou willen wonen. En overheid: loop niet ‘in de weg’ met allerlei regelgeving, maar denk mee. Marktwerking in de zorg werkt bijvoorbeeld echt niet.” Teije Koning, secretaris ANBO: “Waar de zes gemeenten nu op vooruit liepen, was me niet zo duidelijk. Dat kleinere gemeenten het vaak beter doen dan grote wel. Let op als je gaat communiceren: in Renkum bijvoorbeeld maakt 50% van de ouderen nog geen gebruik van een computer.”


6

Master Peter Smit Communicatie is zijn vak. Maar Peter Smit, directeur van Actorion Communicatie, stelt op basis van de 30 trajecten die zijn bureau op het gebied van Wmo-communicatie heeft gedaan, dat Wmo-communicatie toch wel een vak apart is. “Het is complex en er zijn veel afbreukrisico’s.” In zijn valkuilen-top-10 staat bovenaan dat de organisatie van de communicatie vaak niet goed geregeld is. Hij adviseert communicatiemedewerkers tijd en middelen te vragen om extra aandacht aan de Wmo-communicatie te kunnen geven. Extern, maar ook intern. De Wmo verbindt immers verschillende beleidsterreinen… Daarnaast bracht hij ook een aanbevelingentop-10 met algemene tips en hij benadrukte de noodzaak planmatig en gestructureerd aandacht te schenken aan de Wmo-communicatie. Verder waren er trends en signalen. Persoonlijke communicatie blijft het belangrijkste. Maar dan wel open, vraaggericht en interactief! De powerpointpresentatie is te vinden op www.zorgbelang gelderland.nl.

Nicolette Verkleij, Wmo-makelaar in Gelderland: “In een leuke sfeer zijn heel diverse doelgroepen geïnformeerd. Wat me zeker bijblijft is dat je ‘communicatie’ moet meenemen vanaf het allereerste begin van een project. Én natuurlijk de visie van Humanitas: laat je niet leiden door beperkingen, maar kijk naar wat mensen gelukkig maakt.” Haar taak is het op het gebied van de Wmo vraag en aanbod (in dit geval van gemeenten en provinciale ondersteuningsorganisaties) bij elkaar te brengen. Meer informatie op www.wmogelderland.nl.

Bloemlezing kaartjes Wat wenst u de Wmo toe? Genoeg geld voor alle aanvragen. Ofwel: naast halen en brengen vooral euro’s. Meer snelheid van handelen. Eenvoudig taalgebruik. En: vergeet niet de klanten naar hun mening te vragen. Pluspunt Wmo Duidelijkheid over verantwoordelijkheden. De Wmo brengt vastgeroeste gemeenten in beweging: ze komen naar de mensen toe en gaan luisteren! Vrijblijvendheid wordt beperkt en de wet dwingt de gemeenten tot creativiteit en samenwerking. Mensen kunnen langer zelfstandig wonen.

Wat wenst of verwacht u van de Wmo? Of: Noem er een plus- of een minpunt van. Zo’n 80 deelnemers lieten op kaartjes hun gedachten hierover achter: aandachtspunten waarmee VNG en Zorgbelang Gelderland verder kunnen. De kaartjes vormden aan de blauwe, rode, groene en oranje ballonnen ook een vrolijke wandversiering. Het doorprikken ervan was een feestje apart…


Minpunt Wmo Groot gevaar is dat zelfredzaamheid verzandt in eenzaamheid omdat de handvatten om mee te doen in onze samenleving hiaten vertonen. Loketten kunnen cliëntvriendelijker. Levensgroot risico op overbelaste mantelzorgers. Aansluiting bij AWBZ en Zorgverzekeringswet wordt gemist, net als financiële middelen, bijvoorbeeld bij nadeelgemeenten. Teveel regels, te ingewikkeld, doorgeschoten verantwoordingsplicht. Afhankelijkheid van gemeentebestuur en -ambtenaren wordt duidelijker. Wat verwacht u van de Wmo? Genoeg geld voor alle aanvragen. Iedereen gepaste hulp. Dat iedereen het als vanzelfsprekend ziet dat we het samen moeten doen. Doe veel voor mensen: niet praten, maar actie.

Ria Dekker, gemeente Lingewaal: “Wij denken erover om de Wet Werk en Bijstand bij de Wmo te betrekken. Goed om te horen hoe andere gemeenten daarmee zijn gevaren!”

Erma Prins en Ella Boere, Wmo-raad Lochem: “Je steekt er veel van op, al was de inhoud met name gericht op gemeenten. Het onderdeel dat de deelnemers even moest ontspannen leidde helaas niet tot interactie. Een kritische of absurdistische stelling tussendoor had mogelijk beter gewerkt…”

Riet Tiemensma, Nijmegen: “Het is jammer dat interactieve beleidsontwikkeling nog in de kinderschoenen staat. Er zit veel kennis en ervaring bij de burgers. Doe daar wat mee!”

De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG), afdeling Gelderland en Zorgbelang Gelderland hebben deze bijeenkomst georganiseerd mede dankzij een subsidie van de provincie Gelderland.

7

atie s i n a g r o e Vanuit d Ook weer vier Herfstcolleges met toegang voor iedereen Scholingskalender najaar 2009 is uit! Belangenbehartigers kunnen dit najaar opnieuw gebruik maken van de scholingsmogelijkheden van Academie Zorgbelang Gelderland. Behalve een ruime keuze uit praktische trainingen (die gratis toegankelijk zijn voor leden van bij Zorgbelang Gelderland aangesloten organisaties), zijn dit najaar weer vier openbare lezingen in het aanbod opgenomen. Deze zogenaamde Herfstcolleges vinden plaats in het auditorium van Ziekenhuis Rijnstate en iedereen kan zich daar voor aanmelden. Laat even weten of u komt via [email protected] De Herfstcolleges beginnen om 19.30 uur en duren tot 21.30 uur.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Anne-Kirsten Westra, academie@zorgbelang gelderland.nl

Herfstcolleges Het eerste Herfstcollege over het Liliane Fonds vindt op 23 september plaats. Wie zich interesseert voor Palliatieve zorg aan allochtonen kan op 12 oktober komen luisteren. Leden van cliëntenraden hebben belang bij het Herfstcollege met de titel Adequaat in de Cliëntenraad op woensdag 4 november. Het Elektronisch Patiëntendossier is onderwerp van de vierde en laatste openbare lezing van dit najaar. Het college vindt plaats op 12 november en die avond worden ook de uitkomsten van het laatste E-panel over dit onderwerp bekend gemaakt en besproken.

Het totale aanbod trainingen en cursussen leest u op de website van Zorgbelang Gelderland. Daar is ook een inschrijfformulier geplaatst. Surft naar www.zorgbelang gelderland.nl Daarnaast is het aanbod te lezen in de Scholingskalender die verstuurd is naar de achterban van Zorgbelang Gelderland.

Subsidieronde Potje met geld najaar 2009 Zorgbelang Gelderland heeft een Potje met geld dat speciaal bedoeld is ter ondersteuning en aanmoediging van de aangesloten organisaties. In 2009 is een koerswijziging ingezet voor wat betreft het Potje met geld. Niet langer wordt het hele budget besteed aan individuele subsidies voor organisaties, maar wordt er ook ingezet op deskundigheidsbevordering, het oprichten van een deskundigheidspool en het aanbieden van duurzame goederen en drukwerk tegen gereduceerde tarieven. Deze veranderingen zijn in 2009 voorbereid en worden uitgevoerd in 2010. Marit van der Goot,

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Marit van der Goot, ambtelijk secretaris. Ook voor hulp bij het invullen van het aanvraagformulier kunt u bij haar terecht. E-mail maritvandergoot@zorg belanggelderland.nl

In 2009 hebben al ruim zeventig organisaties een beroep gedaan op het Potje met geld. Daarom zit er niet zoveel geld meer in het Potje met geld. Toch willen we alle aangesloten organisaties die dit jaar nog geen beroep hebben gedaan op het Potje met geld in de gelegenheid stellen nog een subsidieaanvraag in te dienen. Dit kan tot 15 oktober 2009. Veertien dagen later vindt de commissievergadering Potje met geld plaats en worden alle subsidieaanvragen besproken. Alle organisaties die in aanmerking komen voor subsidie, hebben hierover inmiddels een brief ontvangen.


De subsidieaanvragen moeten uitdrukkelijk voldoen aan de criteria van één van de volgende drie speerpunten: goed besturen, vrijwilligers werven en voorlichting. Er kan subsidie aangevraagd worden tot een maximum bedrag van €1.500, -. De aanvraagformulieren en de criteria waaraan de aanvragen moeten voldoen zijn te downloaden op www.zorgbelanggelderland.nl (Klik achtereenvolgend op: ‘U bent’, ‘Gelderse belangenbehartiger’, ‘Potje met geld’). U kunt de informatie en de aanvraagformulieren ook opvragen bij het secretariaat.

8

Onzekerheid door wegvallen AWBZ-zorg Sinds 2009 is het moeilijker om begeleiding of verzorging te krijgen uit de AWBZ. Veel cliënten komen in onzekerheid, omdat ze niet weten waar ze terecht kunnen voor vervangende hulp. Dit blijkt uit een landelijke meldactie die in het voorjaar heeft plaatsgevonden. 1550 mensen hebben meegedaan aan de meldactie welke in september zal worden herhaald. Begeleiding Sinds 2009 zijn de indicaties voor de AWBZ verscherpt. Tweederde van de mensen die er mee te maken hebben, geeft aan veel problemen te ondervinden. De verscherpte toegang tot de AWBZ wordt geleidelijk ingevoerd. Zestig procent van de melders had nog geen nieuwe indicatie gekregen. Toch zijn ook zij erg bezorgd. Verpleging Chronisch zieken die thuis verpleging krijgen, melden een versnippering van de zorg. Voorheen hadden ze alleen met de wijkverpleging te maken. Nu worden de taken verdeeld over apotheker, huisarts en wijkverpleging. Dit betekent dat er veel minder toezicht is op de complete situatie van de cliënt en het juiste gebruik van medicijnen. Vooral mantelzorgers maken zich hierover ongerust. Onzekerheid Een deel van de mensen moet bij andere instanties vervangende hulp zoeken. Staatssecretaris Bussemaker van VWS rekent erop dat het zal lukken. Maar dat is twijfelachtig: het blijkt vaak een kwestie van toeval of men ergens anders

hulp krijgt. Gemeenten, onderwijs, jeugdzorg, zorgverzekeraars en welzijnsinstellingen houden nog nauwelijks rekening met de nieuwe situatie blijkt uit de meldactie. Melden op internet en telefonisch Melden van ervaringen kan via de afdeling Informatie en Klachtenopvang, 026 384 28 22 of via de mail: [email protected] Van 21 september tot en met 5 oktober wordt de tweede landelijke meldactie over dit onderwerp gehouden. Via de website van Zorgbelang Gelderland, www.zorgbelanggelderland.nl, kunt u een vragenlijst invullen. Ook kunnen medewerkers van de afdeling Informatie en Klachtenopvang u helpen bij het invullen van deze vragenlijst.

De afdeling Informatie en Klachtenopvang van Zorgbelang Gelderland is op alle werkdagen te bereiken van 9.00 tot 16.30 uur via telefoonnummer 026 384 28 22 of e-mail ikg@zorgbelang gelderland.nl.

Cijfers AWBZ • Per januari 2008 maken 588.000 mensen (volwassenen en kinderen) gebruik van de AWBZ. Dit is 3,6% van de Nederlandse bevolking. • Van deze groep krijgen 500.000 mensen zorg in natura, 70.000 mensen hebben een Persoongebonden Budget (PGB) en 18.000 hebben zowel zorg in natura als een PGB. • Gemiddeld maken ruim 200.000 mensen gebruik van begeleiding. Voor deze mensen zijn de veranderingen het grootst.

Het Kwartiermakersfestival Arnhem 2009 Een samenwerkingsverband van in Arnhem gevestigde zorginstellingen en culturele organisaties zijn er samen in geslaagd om een kleurrijk en gevarieerd programma samen te stellen rondom het centrale festivalthema ‘gewoon doen’. Het Kwartiermakersfestival Arnhem wordt in belangrijke mate mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage van de gemeente Arnhem die zich als uitvoerder van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), verbonden heeft aan het Kwartiermakersfestival met een subsidie van € 80.000. Kwartiermakersfestival Arnhem 2009 In de periode van 14 tot en met 20 september bruist Arnhem van de activiteiten. Dan wordt namelijk de eerste editie van het Arnhemse Kwartiermakersfestival gehouden. Rond het thema ’Gewoon doen!’ presenteren mensen uit kwetsbare groepen, zoals (ex)psychiatrische cliënten en dak- en thuislozen, zich op een ludieke manier. Dat gebeurt via allerlei kunstzinnige en culturele activiteiten: exposities, theater, muziek, film, literatuur, mode, workshops en nog veel meer.


Vrijdagmiddag 18 september: Locatie: Posttheater, Rosendaalsestraat 27 Arnhem Theatercafé is open vanaf 13.15 uur Welkomsttheater verzorgd door De Firma Zorgbehang Aanvang (stipt) programma:14.00 uur in de grote zaal Toegang is gratis! Aanmelden/reserveren (alleen nodig voor de vrijdagmiddag) via [email protected] Voor meer informatie over het programma kijk op www.kwartiermakersfestivalarnhem.nl

9

Zorgbelang Gelderland verbindt mensen en organisaties De afgelopen jaren heeft Zorgbelang Gelderland de cliëntenparticipatie in de Gelderse gemeenten op vele manieren gestimuleerd. Met subsidie van het ministerie van VWS hebben we mensen, gemeenten en organisaties met elkaar in contact gebracht. In 2009 zetten we ons in om onze kennis over te brengen op gemeenten en lokale organisaties. Samenstelling Wmo-raad Het aantal gemeenten met een Wmo-raad is toegenomen van 5 in 2006 tot 37 in 2009 (in heel Gelderland zijn 56 gemeenten). In veel Wmoraden zijn de ouderen en mensen met een lichamelijke beperking goed vertegenwoordigd. Veel minder betrokken zijn mensen met een verstandelijke beperking, mensen met GGzproblematiek, chronisch zieken, allochtonen of jongeren. De afgelopen jaren heeft Zorgbelang Gelderland zich ingezet om gemeenten en Wmoraden te stimuleren om ook hen te betrekken bij het Wmo-beleid. Zo hebben we voor mensen met een verstandelijke beperking bijeenkomsten georganiseerd en zijn drie ‘beeldende’ rapportages uitgebracht: weinig tekst en veel beelden die laten zien waar het over gaat. Daarnaast hebben we methodieken aangereikt voor het organiseren van bijeenkomsten. Ook voor de doelgroep allochtonen hebben we bijeenkomsten georganiseerd, vaak in samenwerking met gemeenten.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Joke Stoffelen en Paul Wekker, jokestoffelen@zorg belanggelderland.nl of paulwekker@zorgbelang gelderland.nl


Daarnaast zijn allochtone Wmo-raadsleden gecoacht en is er een notitie met goede voorbeelden uit Gelderland uitgebracht. Voor jongeren hebben we een document opgesteld met de specifieke wensen en knelpunten van jongeren met een functiebeperking. En voor mensen met GGz-problematiek hebben we ons ingezet om regionale netwerken op te zetten. Vanuit deze netwerken zijn mensen actief in Wmo-raden en worden zij hierin extra ondersteund. Bevorderen van de kracht van de Wmo-raad Om de ‘kracht’ van de Wmo-raadsleden te bevorderen hebben we de afgelopen jaren vele activiteiten ontplooid. Zo hebben we colleges en provinciale bijeenkomsten georganiseerd met deskundige sprekers over Wmo-gerelateerde onderwerpen. Daarnaast geven we regelmatig nieuwsbrieven uit over de ontwikkelingen rondom de Wmo. Met brochures en handleidingen proberen we de kracht van Wmo-raadsleden verder te versterken. Er zijn handleidingen verschenen over bijvoorbeeld indicatiestelling, vervoer, Wmo-participatie en aanbestedingen. Daarnaast hebben we gemeenten vergeleken op een aantal gebieden: Wmo-beleidsplan, leerlingenvervoer, kosten parkeervoorzieningen. Deze informatie is in te zien via onze website. Door de informatie van gemeenten te vergelijken kunnen gemeenten, Wmo-raden en belangenbehartigers ideeën en suggesties voor verbetering van gemeentelijk beleid opdoen. Met een schets van de ontwikkelingen voor de toekomst en de resultaten van onze inspanningen van de afgelopen jaren, willen we burgers, gemeenten, Wmo-raden en belangenorganisaties stimuleren en ondersteunen bij hun Wmo-beleid. Zorgbelang Gelderland wil mensen bij elkaar brengen en kennis laten delen zodat het voor álle burgers mogelijk wordt om mee te doen in de samenleving.

10

Kort nieuws Manifestatie: Zorgbelang’s got talent 19 november is het dan weer zover… De manifestatie van Zorgbelang Gelderland! Alle wensen en talenten die zijn binnengekomen worden geselecteerd en bekeken. Het wordt weer een mooie, boeiende dag waarop volop genetwerkt kan worden! De talenten zijn zeer divers en de wensen kunnen we voor een deel in vervulling laten gaan!

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Kim Scheffers of Marit van der Goot, kimscheffers@zorgbelang gelderland.nl of maritvandergoot@zorg belanggelderland.nl

Jaarverslag 2008 In 2008 heeft Zorgbelang Gelderland een aantal samenhangende programma’s van activiteiten verricht die gericht zijn op het bereiken van vraaggestuurde zorg- en welzijnsvoorzieningen. Zorgbelang Gelderland richtte zich in 2008 op de volgende programma’s: • Informatie en klachtenopvang • Kwaliteit en toegankelijkheid van zorg • Regionale en lokale participatie • Aandacht voor kwetsbare burgers • Vertrouwenspersoon, cliëntenparticipatie en belangenbehartiging Jeugdzorg • Dienstverlening aan de achterban

In het jaarverslag, dat nu ook te downloaden is op de website van Zorgbelang Gelderland, wordt kort per programma beschreven wat de doelstellingen zijn geweest in 2008 en er wordt aangegeven welke projecten zijn uitgevoerd. In woord en beeld wordt op hoofdlijnen een impressie gegeven van de geboekte resultaten.

U kunt het Jaarverslag 2008 opvragen bij het secretariaat, info@ zorgbelanggelderland.nl

? !

Lezersvraag

Dit is de tweede lezersvraag in deze nieuwe rubriek in Vraag aan Bod. In elke editie wordt een vraag of stelling voorgelegd waarop u kunt reageren per mail of op het forum van InfoduCT. De leukste, origineelste, meest interessante reactie wordt in het volgende nummer gepubliceerd.

Lezersvraag vorige editie Vraag aan Bod Wordt het EPD de Betuwelijn van de gezondheidszorg? Als de geneesheren zich houden aan de Eed van Hippocrates (ca. 460 v. Chr. – 370 v. Chr.) die zij hebben afgelegd dan komt er geen EPD (Betuwelijn van de zorg!). Deze eed verplicht nl. tot geheimhouding van patiëntengegevens.

Reageer op de volgende vraag en wie weet staat uw reactie in de volgende Vraag aan Bod: Bestaat de AWBZ over 15 jaar nog? Hoe ziet het sociale vangnet er rond die tijd uit?

Uit de Eed van Hippocrates: “Al hetgeen mij ter kennis komt in de uitoefening van mijn beroep of in het dagelijks verkeer met mensen en dat niet behoort te worden rondverteld, zal ik geheim houden en niemand openbaren. Moge ik, als ik deze eed getrouwelijk houd, vreugde vinden in mijn leven en in de uitoefening van mijn kunst, maar moge het tegenovergestelde het geval zijn indien ik hem schend” .

Geef uw mening hierover per mail naar [email protected].

Men zal dus telkens wanneer noodzakelijk, de patiënt moeten raadplegen of gegevens uit zijn medisch dossier doorgespeeld mogen worden naar derden.


11

pvang o n e t h c a l en K e i t a m r o f Casus In Samenwerking leidt tot oplossing en verbeterafspraken! Op een dag wordt de afdeling Informatie en Klachtenopvang gebeld door een medewerker van Stichting Vluchtelingenwerk. Deze medewerker legt het volgende probleem voor: het is voor twee asielzoekers in de regio x moeilijk om een huisarts te vinden. Huisartsen geven aan dat de praktijk vol zit of dat ze geen asielzoekers als patiënt aannemen in verband met te grote belasting door onder andere taalbarrière. Beide cliënten en hun familie zijn bij zorgverzekeraar Y verzekerd. De medewerker van Stichting Vluchtelingenwerk had in eerste instantie met Y gebeld maar die hebben doorverwezen naar Zorgbelang Gelderland. Samenwerken Bij Zorgbelang Gelderland wordt in projecten met huisartsen en zorgverzekeraars samengewerkt. Een medewerker van de afdeling Informatie en Klachtenopvang legt de casus voor aan twee projectleiders van Zorgbelang die het onderwerp ‘huisartsenzorg’ en ‘zorgverzekeraars‘ in hun takenpakket hebben. Zij beloven de casus in hun overleg met de huisartsen en zorgverzekeraars te bespreken. Ondertussen belt de medewerker alvast met de afdeling Zorgbemiddeling van Zorgverzekeraar Y en legt het probleem voor. Die afdeling belooft meteen uit te zoeken of er in de bewuste regio nog huisartsen zijn die plaats hebben. En geeft de kwestie ook door aan de afdeling ‘Inkoop Zorg’.

Info

De afdeling Informatie en Klachtenopvang van Zorgbelang Gelderland is op alle werkdagen te bereiken van 9.00 tot 16.30 uur via telefoonnummer 026 384 28 22 of e-mail ikg@zorgbelang gelderland.nl.

Vergoeding Huisartsen Na een week komt de Zorgbelangmedewerker die met huisartsen contact heeft met de mededeling dat de kwestie inmiddels ook is besproken bij het overleg dat ze heeft met de huisartsengroepen. De huisartsen gaven aan dat zij best bereid zijn om asielzoekers in hun praktijk aan te nemen maar dat deze groep meer tijd en aandacht nodig heeft dan andere patiënten. Zij krijgen daar geen extra geld voor. Tot 1 januari 2009 was er een huisarts gekoppeld aan een asielzoekerscentrum en stond er een hogere vergoeding voor. Deze regeling bestaat niet meer. De huisartsen geven aan dat ze een apart tarief willen voor asielzoekers en vragen aan Zorgbelang Gelderland dit aan de zorgverzekeraars door te geven. De voorzitter belooft met een oplossing te komen.


De medewerker van de afdeling Informatie en Klachtenopvang neemt contact op met de medewerker van vluchtelingenwerk om te vertellen over de ontwikkelingen. Oplossing Al snel neemt de voorzitter van de huisartsengroep uit de regio contact op. Hij vindt het een slechte zaak dat huisartsen asielzoekers weigeren! Hij wil graag de namen van de weigerende artsen zodat hij dit kan bespreken in het komende overleg. In dat overleg wil hij afspraken maken zodat dit in de toekomst nooit meer voor zal komen. Na enkele dagen bericht de medewerker van Stichting Vluchtelingenwerk dat er inmiddels een huisarts is aangeboden.

Afspraken voor de toekomst met Zorgverzekeraars Op verzoek van Zorgbelang Gelderland worden met de zorgverzekeraars voor de toekomst afspraken gemaakt: Zorgverzekeraar Y wil graag dat als in de toekomst dit soort kwesties zich voor doen, Stichting Vluchtelingenwerk rechtstreeks contact zoekt met hun afdeling Zorgbemiddeling. Mocht dit niets opleveren dan kan Stichting Vluchtelingenwerk de kwestie neerleggen bij Zorgbelang Gelderland die op haar beurt de zorgmanager van Zorgverzekeraar Y inschakelt. In alle andere gevallen neemt Stichting Vluchtelingenwerk rechtstreeks contact op met de afdeling Informatie en Klachtenopvang van Zorgbelang Gelderland.

12

Vraag 3 september 2009

Recommend Documents