Spelling op maat. Werkboek 7b. Hoofdauteurs Ton van den Broek Gerard de Haan. Eindredactie Marcia Schouten

Spelling op maat Werkboek 7b

Hoofdauteurs Ton van den Broek Gerard de Haan Eindredactie Marcia Schouten Auteurs Nynke Braaksma Bo Buijs Anneke Luijendijk Anita Middel Marcia Schouten Saskia Tromp-Lantman Cora Verhoeven Mascha Verhulst

Noordhoff Uitgevers

238318_WB.indb 1

28/07/12 3:37 PM

Deze uitgave is gedrukt op FSC-papier. © 2012 Noordhoff Uitgevers bv, Groningen/Houten Behoudens de in of krachtens de Auteurswet van 1912 gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16h Auteurswet 1912 dient men de daarvoor verschuldigde vergoedingen te voldoen aan Stichting Reprorecht (postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.reprorecht.nl). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet 1912) kan men zich wenden tot Stichting PRO (Stichting Publicatie- en Reproductierechten Organisatie, postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp, www.stichting-pro.nl). ISBN 978-90-01-84008-2 Eerste druk, 2012 SISO 475.22 238318

238318_WB.indb 2

28/07/12 3:37 PM

Inhoud

Hoe werk je met Spelling op maat?

4

Blok 5

6

Blok 6

26

Blok 7

46

Blok 8

66

Extra opdrachten 86

Blok 6

89

Blok 7

92

Blok 8

95

Bronvermelding

99

© Noordhoff Uitgevers bv

Blok 5

238318_WB.indb 3

28/07/12 3:37 PM

Hoe werk je met Spelling op maat?

1

Les

Je leert

Hier zie je wat je gaat doen. Dit is het doel van de les.

Instructie

Zelfstandig

Dictee

Herhaling

• woorden schrijven op isch.

1

Lees de tekst en onderstreep de woorden op isch. Telefonisch Het was tropisch warm. In de klas was het praktisch niet uit te houden. Onze meester hield een theoretisch verhaal over koelkasten. Dit moet anders, dacht ik, maar ik kon niet meer logisch nadenken. Plotseling wist ik het. ‘Meester, ik heb een fantastisch idee!’ riep ik. ‘Kunnen we niet thuis les krijgen? Dan gaat iedereen thuis met zijn mobiel bij de koelkast zitten. Technisch moet dat kunnen!’ Eerst keek de meester kritisch, maar al snel werd hij optimistisch. Hij zag zichzelf al met een ijskoud drankje. ‘Jongens, we doen het!’ riep hij. Even werd het wat chaotisch, maar al snel was het magische moment daar. De stem van de meester klonk in onze oren. En wij, wij droomden van vakantie aan de Atlantische Oceaan.

Hier staat wat je gaat leren. In de opdrachten oefen je met de uitleg.

Uitleg

Dit is een spellingplaatje. Dat hoort bij een regel. Alle regels staan ook in het Spelling-maatje.

8

In sommige woorden hoor je /ies/ maar schrijf je isch. Je schrijft isch als je er een e achter kan zetten.

2

Schrijf de woorden van de week op.

3

Maak woorden en schrijf ze op.

telefonisch

Groep 7 – Blok 5 – Week 17

4

238318_WB.indb 4

28/07/12 3:37 PM

4

Vul de persoonsvorm vt en een woord op isch(e) in. België

romantiek

alfabet

komiek

Je (kunnen)

allergie

telefoon

biologie

het artikel

Ik (zijn)

bestellen.

als kind

voor wol.

In de telefoongids (staan)

de namen

Wij (kijken)

naar een

Mijn opa (hebben)

televisieserie.

een

Ik (kopen)

beroep.

heerlijke

Mijn zus (eten)

bonbons.

alleen maar

(weten)

5

techniek

Heb je tijd over? Maak dan de opdracht met een .

groenten.

jij waar dat

plekje in het bos was?

Maak de woorden langer. Schrijf ze in het goede rijtje. adv

televis

histor

chem

prec

react

ies

fotograf

prestat

fantast

krit

isch

Je leerkracht vertelt je of je de maakt. opdracht met een

6

Vul in. realistisch

komisch

allergisch

praktisch

Moet je daar nou zo

chaotisch

dramatisch

historisch

ritmisch

over doen?

Na de knal reageerden de mensen Wonen op de maan is

onmogelijk.

De clown in het circus was erg Het plan van Tim was niet

De dansers bewogen zich Deze jongen is Volgende les

Je oefent woorden schrijven op isch.

Ben je klaar?

Kies Werkboek bladzijde 86 of pluswerk.

gebouw. over de vloer. voor die stoffen.

Hier lees je wat je in de volgende les gaat doen.


9


Een kasteel is een

Kies een opdracht achterin het werkboek. Heb je pluswerk? Ga dan daar mee verder. Of ga aan de slag op de computer.

5

238318_WB.indb 5

28/07/12 3:37 PM

Blok

7 46

238318_WB.indb 46

28/07/12 3:58 PM

Dit ga je leren:

1F

Nieuw

2F

Werkwoorden

5

team 2F

spinnetje

1F

Herhaling

1F

€790,-

€259,-

etalage

chocolade 1F

2F

Werkwoorden

4

Nederland 3F

politie


knieën

1F

47

238318_WB.indb 47

28/07/12 4:00 PM

1

Instructie

Les

Je leert

Zelfstandig

Dictee

Herhaling

• leenwoorden uit het Engels schrijven.

1

Lees de tekst en onderstreep de leenwoorden uit het Engels. Teamsport goalball Vandaag interview ik Karel. Hij is blind. Hoi Karel. Zit jij door je handicap vaak thuis? Wacht even. Ik pak mijn pen en blocnote er even bij. Ik ben bijna nooit thuis. Ik zit op een club met tandems. We racen vaak keihard. Verder speel ik in een band. Maar het leukste wat ik doe, is goalball. Goalball? Daar heb ik nog nooit van gehoord. Dat is een sport voor blinden. Je moet goed luisteren waar je tegenstanders en je teamgenoten zitten. In de bal zit een bel. Je scoort in het doel van de tegenstander door snel samen te spelen of door heel stil naar het doel te sluipen. Dat lijkt me spannend en moeilijk! Bedankt voor het interview!

Uitleg

Leenwoorden uit het Engels zijn woorden die je moet onthouden.

2

Schrijf de woorden van de week op. de

team

de

de

de

de

de de

3

238318_WB.indb 48

cÌ‡om¶p¶u»tÑefl o§m¶p¶u»tÑeflñrŸ

Vul in. Zeg het woord.

48

de

Je hoort:

Je schrijft:

Schrijf het woord op.

de flat

de

de keeper

de

de snack

de

de game

de

het weekend

het

de scanner

de

de cake

de

de jeep

de

het skateboard

het


28/07/12 4:01 PM

4

Vul de persoonsvorm vt en een woord in. Gebruik elk woord één keer. racket autorace jeans service trainen fleece scooter mountainbike

Afgelopen winter (dragen) Ik (houden)

ik aldoor mijn er niet van als een

De reporter (doen)

strak om mijn benen zit.

verslag van de

Het meisje (gaan)

snel naar school op haar

Met een

(fietsen)

je door de heuvels.

Bij tennis (hebben)

je een

Toen ik op voetbal (zitten)

, moest ik elke week

Deze winkel (verlenen)

5

trui.

nodig.

heel goede

Schrijf de woorden op. racketstickerjeepcake barbecueweekendbungalow sweatshirtvideoclipjeans campingcockpitkeeper sportjackservicetraining badmintoninterviewplastic soaptankcoachstress speechpaperclipwebsite

6

Welk woord hoort erbij? camping

race

checken

speech

sticker

overall

bungalow

smoking

kledingstuk voor vuil werk luxe, laag huis deftig uitgaanspak kampeerterrein © Noordhoff Uitgevers bv

wedstrijd nakijken toespraak kun je ergens opplakken

Volgende les

Je oefent leenwoorden uit het Engels schrijven.

Ben je klaar?

Kies Werkboek bladzijde 92 of pluswerk. Groep 7 – Blok 7 – Week 25

238318_WB.indb 49

49

28/07/12 4:02 PM

Les

2

Je oefent

Instructie

Zelfstandig

Dictee

Herhaling

• leenwoorden uit het Engels schrijven.

Weet je nog?

1

Leenwoorden uit het Engels zijn woorden die je moet onthouden.

Vul in.

team

Zeg het woord.

Je hoort:

Je schrijft:


de

de

j›j›

de

de

de

2

◊kŸkŸ

Schrijf de woorden in de goede rij. handicap keeper weekend game cake jeep racket skateboard snack fleece race band

a klinkt als /ee/

3

238318_WB.indb 50

ee klinkt als /ie/

Schrijf samengestelde woorden op. Je mag elk woord één keer gebruiken. jack

50

a klinkt als /e/

tank

bar

badminton

barbecue

sticker

computer

…serie

snack…

…scherm

auto…

…auto

…worst

…gebouw

klanten…

…team

fleece…

soap

service

flat


28/07/12 4:03 PM

4

5

Er zijn één of twee letters weg. Schrijf het woord op. sc…ter

comp…ter

ra…e

w…kend

ra…et

interv…w

k…per

t…ndem

te…m

blo…note

Vul in. croste

weekend bungalow game grapefruit scoren caravan relaxen safe sweatshirt cake camping mountainbike plastic jeans

Laatst gingen we een

naar de

Onze

was stuk, dus we sliepen in de tent. Maar in zo’n van tentdoek voel ik me nooit helemaal

Ik verpakte mijn

in

, in

verband met regenbuien. In mijn lekker te

probeerde ik

Maar insecten maakten er een

van om me te belagen. In mijn

zat een worm en de

zat vol met mieren. Ook de muggen konden keer op keer Op zondag

Schrijf de woorden in het goede rijtje.

computer

mode

film

Ik weet

dat ik moet onthouden hoe ik leenwoorden uit het Engels schrijf.

Ben je klaar?


238318_WB.indb 51


6

ik snel naar huis op mijn

51

28/07/12 4:05 PM

Les

3

Je maakt

Instructie

Zelfstandig

Dictee

Herhaling

Zelfstandig

Dictee

Herhaling

• een woorddictee. 1 2 3 4 5 6 7 8

Les

4

Je herhaalt

1

Instructie

• wat je in lessen hiervoor hebt geleerd. j het goede g Schrijf woord achter de zin. jeans

band

scoren

barbecue

service

scooter

sweatshirt

camping

Die winkel geeft je altijd gratis hulp. Miel draagt graag een spijkerbroek. Deze groep speelt moderne muziek. Suze rijdt op een motorfiets met kleine wielen. De kip ligt op het rooster bruin te worden. Ik draag het liefst een trui van katoen. Ik zie overal caravans en tenten staan. De voetballer heeft twee doelpunten gemaakt.

2

Vul in. Kies het juiste woord. goal jeans shirt show speech trainer weekend snack camping cockpit basketbal scoort match safe

Dit

speelt ons voetbalteam een belangrijke wedstrijd. De heeft ons goed voorbereid. Hij wil dat we zoveel mogelijk ballen

in de De

schieten. Voor de wedstrijd houdt hij nog een is spannend. In de tweede helft

de tegenpartij.

Jammer, verloren. Na de wedstrijd wisselen de aanvoerders hun Tijd om bij te komen met een lekkere 52

238318_WB.indb 52

!


28/07/12 4:05 PM

Werkwoorden

€790,-

4

€259,-

3

Schrijf de woorden op de goede regel. capu

etalage

on

sta

impansee rapporta

e

e

horlo

asper

e

ma

inist

chocolade

e

ips

fabrica

armant

e

recher

team

auffeur

eur

lun

mane

e

massa passa

e ier

€790,-

€259,-

4

Onderstreep het onderwerp en vul de persoonsvorm vt in. we een uitje met de klas. We (rijden)

Gisteren (hebben)

met de fiets naar het museum. Daar (staan) een gids klaar. Er (zijn) We (zien)

al

een tentoonstelling van beeldhouwwerken. veel bijzondere beelden. In de laatste zaal (liggen)

wel een zeer apart object. Het (lijken) gewoon een steen. Maar de gids (zeggen)

dat het een ei

was. Iemand (vinden)

het in een bos, al honderden jaren

geleden. Soms (kunnen) (denken)

je het horen kraken. De klas dat het een grapje was. Maar toen iedereen de zaal

(uitlopen)

, (gaan)

(klinken)

daar geen heel zacht kraakje?

Maak het boodschappenlijstje af.

poeder voor de was

uien voor de saus

paprika

melk schuim

soep Volgende les

Je leert het voltooid deelwoord schrijven.

Ben je klaar?

Kies Werkboek bladzijde 92 of pluswerk of computer.

zuinige lamp


238318_WB.indb 53


5

ik nog even terug.

53

28/07/12 4:05 PM

Les

5

Je leert

Instructie

Zelfstandig

Dictee

Herhaling

• het voltooid deelwoord schrijven.

1

Lees de tekst en onderstreep de werkwoorden. Voorbij Vorige week ging onze klas op kamp. We hebben drie dagen in een blokhut geslapen. Elke avond hebben we samen gegeten. Ik heb het meest gesmuld van de macaroni. En elke dag werd er een bosspel gespeeld. ’s Avonds hebben we gegriezeld in het donker. Een spook zat verstopt in het bos. Gelukkig hadden we snel door dat het meester Frits was. En toen was het spook zó gepakt. De bonte avond heb ik het allerleukste gevonden. We hebben twee keer opgetreden. En we hebben de hele avond gedanst en gezongen. Ik vond dit kamp het leukste van alle kampen die ik heb meegemaakt. Tessa

Uitleg

Een voltooid deelwoord is een vorm van het werkwoord. Een voltooid deelwoord eindigt op en, d of t. Als je het woord langer maakt, hoor je of het een d of een t is.

2

3

Werkwoorden

5

Vul in. ander tt

ander vt

voltooid deelwoord

vernielen

ik heb

uitrusten

ik heb

spelen

ik heb

schrijven

ik heb

kijken

ik heb

werken

ik heb

Schrijf het voltooid deelwoord in de goede rij. vragen koken lopen harken horen verliezen zitten ontdekken vallen zeggen fietsen vertellen

eindigt op d

54

238318_WB.indb 54

eindigt op t

eindigt op en


28/07/12 4:06 PM

4

Onderstreep het onderwerp en de persoonsvorm en vul het voltooid deelwoord in. Ik heb mijn oom (bellen) Wij hebben onze hond een trucje (aanleren) De zuster heeft het bed (verschonen) Gisteren is hier een ongeluk (gebeuren) Er werd stiekem (grinniken)

om het grapje.

De clown heeft zich voor de voorstelling (verkleden) Die schrijver heeft al vier boeken uit het Frans (vertalen) Hij ontkent dat hij de ramen heeft (ingooien) De kaartjes voor de disco zijn snel (uitverkopen) Ik heb net even een uurtje (rusten)

5

6

Schrijf de hele werkwoorden op. verklaard

geprotesteerd

gezaagd

gebracht

gezien

gepest

verzocht

verpest

gehad

verbogen

geweest

gebroken

gekropen

verweten

weggegrist

afgeveegd

Vul een voltooid deelwoord in.

ik heb mij

ik heb een verhaal

ik heb mijn haren

ik heb hard

ik heb een toren

ik heb de overwinning

ik heb een appel

ik heb een boek

ik heb een ruit

ik heb naar de tv

ik heb mijn fiets

ik heb de vragen

Volgende les

Je oefent het voltooid deelwoord schrijven.

Ben je klaar?


238318_WB.indb 55


spelen bouwen kammen werken vluchten snoepen lezen lopen kijken eten breken verkleden vertellen verkopen behangen beantwoorden behalen

55

28/07/12 4:06 PM

Les

6

Je oefent

Instructie

Zelfstandig

Dictee

Herhaling


Weet je nog?

1

2

Een voltooid deelwoord is een vorm van het werkwoord. Een voltooid deelwoord eindigt op en, d of t. Als je het woord langer maakt, hoor je of het een d of een t is.

Werkwoorden

5

Schrijf het voltooid deelwoord op. schetsen

ik heb

snoeien

ik heb

vertonen

ik heb

slaan

ik heb

ontsteken

ik heb

klimmen

ik heb

verliezen

ik heb

voetballen

ik heb

pakken

ik heb

planten

ik heb

praten

ik heb

inademen

ik heb

Schrijf het voltooid deelwoord in de goede rij. huilen passen vangen verraden vertellen draaien klappen kammen proberen krassen stoppen wegzetten omstoten aantrekken bekijken

eindigt op d

3

eindigt op t

eindigt op en

Onderstreep het onderwerp en de persoonsvorm en vul het voltooid deelwoord in. De leeuw heeft gisteren hard (brullen) Ik heb Jesse een goede reis (wensen) De prijs van brood is weer (stijgen) Heeft de hond geblaft of (kwispelen)

?

Nora heeft de hele middag (spelen) Oma heeft het kleine kastje (verzetten) Het ijsje is in de zonneschijn (ontdooien) De voorruit is gisteren (vernielen) Wij hebben veel limonade (drinken) Hij heeft geld op de stoep (vinden) 56

238318_WB.indb 56


28/07/12 4:06 PM

4

Onderstreep het onderwerp en vul de persoonsvorm en het voltooid deelwoord in. zich als koning

hebben – verkleden Boris hebben – verklaren De rechter

5

6

het bedrijf failliet

hebben – beloven

Annika

mij

hebben – volgen

De politie

de bromfietser

zijn – verhuizen

Onze buren

hebben – werken

De mannen

zijn – schminken

De clown

zijn – landen

De vliegtuigen

te zullen helpen.

naar Delfzijl hard erg leuk om drie uur

Vul de persoonsvorm en het voltooid deelwoord in.

◊hÇhÇeÑeflºıftflf√tfl

mij

Mijn tante prees mij.

Mijn tante

Ik behaalde mijn diploma.

Ik

mijn diploma

Zij brak de hut af.

Zij

de hut

De kleuter viel op de grond.

De kleuter

op de grond

Het vroor vannacht.

Het

vannacht

Papa zong een lied.

Papa

een lied

Ik gleed over het ijs.

Ik

De man bouwde een huis.

De man

gœe®pŸñrÇeflºÓzÇzÇeflºÓnŸnŸ

over het ijs een huis

Vul het werkwoord in. Voor mijn verjaardag ben ik gisteren naar de klimhal (zijn) Maar wat een leuk feestje (moeten)

zijn, is een ramp (worden)

Toen iedereen goed (vastgespen) was, (beginnen) (doen)

we te klimmen. Alle kinderen hun best, maar het hoogste punt werd niet

(bereiken)

En toen is het (gebeuren) stoer zijn. Toen ze toch hoger (klimmen)

, is ze (uitglijden)

Ze (breken)

haar been. We zijn naar het ziekenhuis (rijden) was (aflopen)

En het feestje

Stoer doen is mooi stom!

Ik weet

dat voltooid deelwoorden op en, d of t eindigen. Als je het woord langer maakt, hoor je of het een d of een t is.

Ben je klaar?


238318_WB.indb 57


Ramona (willen)

57

28/07/12 4:07 PM

7

Instructie

Les

Je maakt

Zelfstandig

Dictee

Herhaling

Zelfstandig

Dictee

Herhaling


Les

8

Je herhaalt

1

2

Instructie

• wat je in lessen hiervoor hebt geleerd. Schrijf het voltooid deelwoord op. pakken

ik heb

draaien

ik heb

planten

ik heb

voetballen

ik heb

bedenken

ik heb

beloven

ik heb

spoelen

ik heb

luisteren

ik heb

plakken

ik heb

lopen

ik heb

raden

ik heb

slapen

ik heb

Onderstreep het onderwerp en de persoonsvorm en vul het voltooid deelwoord in. Vorige week ben ik alleen naar school (fietsen) Ilse heeft haar hele leven al graag (zingen) Leo had een pijp (roken) De tijger heeft zich op de prooi (storten) We hebben ons huis zelf (bouwen) Is het vliegtuig al (landen)

?

De speler werd drie wedstrijden (schorsen) Wat heb je (betalen)

voor de appels?

Stefan heeft hard op de tafel (bonzen) Heeft Aafke Julia’s vriendje (inpikken) 58

238318_WB.indb 58

?


28/07/12 4:08 PM

Werkwoorden

3

Onderstreep de woorden die je met een hoofdletter schrijft. Schrijf ze daarna goed op.

5

Nederland

knieën

maandag frans januari duitsland mevrouw hendriks juf gisteren olifant pasen jantine zeeuwse eilanden spaans eik eikenlaan panter bengaalse tijger chinees tulp klompendans zomer tweede wereldoorlog

4

5

espresso

rijn

Onderstreep het stukje waar de klemtoon op valt. Schrijf het meervoud op. zee

melodie

drie

kolonie

kopie

categorie

idee

bacterie

olie

allergie

lelie

industrie

fantasie

epidemie

calorie

braderie

Schrijf het voltooid deelwoord in het goede rijtje. halen drogen dansen raden boffen missen kruipen dreigen plukken omroepen stoppen uitschakelen wassen verbranden opletten blazen beleggen zwerven

eindigt op t

eindigt op en


eindigt op d

Volgende les

Je leert moeilijke verkleinwoorden schrijven.

Ben je klaar?

Kies Werkboek bladzijde 93 of pluswerk of computer. Groep 7 – Blok 7 – Week 26

238318_WB.indb 59

59

28/07/12 4:08 PM

1 9

Instructie

Les Les

Je leert

Zelfstandig

Dictee

Herhaling

• moeilijke verkleinwoorden schrijven.

1

Lees de tekst en onderstreep de verkleinwoorden. Het kettinkje Mijn oma heeft een verzameling. Ze verzamelt kettingen. Ze heeft een heel laatje vol. Als ik bij oma op bezoek ga, vraag ik: omaatje, mag ik nog even naar je kettingen kijken? Dat mag altijd. Ze geeft me dan een glaasje sap en een chocolaatje op een dienblaadje en zegt: voorzichtig ermee, hè? Ik kijk graag naar de ketting met het gouden sluitinkje, de ketting met het ballerinaatje en de kralen met kleine gaatjes erin. Maar het mooist is het kettinkje met de hanger, waarin een fotootje van opa zit. Hij staat daar met een parapluutje en een scheidinkje in zijn haar. En hij glimlacht. Alsof hij zeggen wil: kijk maar fijn, jongen.

Uitleg

Bij woorden op een lange klank en meerlettergrepige woorden op ing, gelden andere regels.

2

3

spinnetje

Schrijf de woorden van de week op. het

het

de

het

het

het

het

het

het

het

het

het

Schrijf op regel. j de verkleinwoorden k p de goede g g opa stro menu accu glas piano pudding helling schip haring stalling vat leiding buiging beloning afbeelding kassa versiering auto vulling kano koning verrassing la

fotootje

woninkje

60

238318_WB.indb 60


28/07/12 4:08 PM

4

Vul een voltooid deelwoord of een verkleinwoord in. beroving gat bank slot bom kluis lading blad spoor

Gisteren heeft in Madurodam een

(plaatsvinden)

De dieven hebben een in de deur van het

(maken)

, en

hebben zo het

open kunnen maken. Vervolgens hebben

ze met een

de deur van het

(forceren)

De hele kluis is (leegroven) Met een

van

honderden bankbiljetten zijn ze ervandoor (gaan) De politie heeft een

(vinden)

waarop de plannen van de dieven (schrijven) staan. Verder ontbreekt ieder

5

Maak van de zelfstandig naamwoorden verkleinwoorden. Eén zelfstandig naamwoord kun je niet verkleinen. Welk? Op het pad loopt een oude man met een kruiwagen. Hij stopt bij de schutting en pakt zijn spa. Eerst graaft hij een diepe kuil. Dan pakt hij de gieter en giet het gat vol. Een boom met een flinke kluit gaat erin. De opa stampt de aarde stevig aan. En dan is het tijd voor een glas sap.

Het woord

6

kun je niet verkleinen.

Maak twee verkleinwoorden. Maak dan met de verkleinwoorden een zin. herfstblad – tekening


theeglas – extra

schip – beloning

Volgende les

Je oefent moeilijke verkleinwoorden schrijven.

Ben je klaar?


238318_WB.indb 61

61

28/07/12 4:08 PM

10

Instructie

Les

Je oefent

Zelfstandig

Dictee

Herhaling

• moeilijke verkleinwoorden schrijven.

Weet je nog?

1

Bij woorden op een lange klank en meerlettergrepige woorden op ing, gelden andere regels.

puddinkje

2

3

spinnetje

Maak de woorden ‘groot’.

p¶uÏ‡dÏ‡d¶iŸºÓnÏnÏ‡g›

minuutje

paadje

winterkoninkje

mamaatje

herfstblaadje

kilootje

theeglaasje

koninkje

radiootje

pindaatje

parapluutje

jojootje

berginkje

colaatje

chocolaatje

Maak verkleinwoorden en vul ze in. woning

Het

blad

In de herfst valt bijna elk

van de bomen.

sla

Mijn broer eet graag een

met vis.

auto

Dit

schutting

De buurman zet een

opa

Een oud

vat

Naast de grote wijnvaten stond een klein

vlo

Er loopt een

wordt afgebroken.

is mijn lievelingsspeelgoed. in de tuin. liep schuifelend over straat.

over de jas van de zwerver.

Maak verkleinwoorden en schrijf ze op de goede regel.

fotootje

woninkje

62

238318_WB.indb 62


28/07/12 4:09 PM

4

Vul de persoonsvorm vt en een verkleinwoord in. schip vat oma glas paling gat ketting

Een

(worden)

Hij (vallen)

gevangen in een net.

een

Wij (varen)

in zijn hoofd. met een

Mijn zus en ik (bezoeken)

gisteren

Mijn vader (drinken)

het liefst bier uit het

De schipper (laten)

het

van het anker vieren.

Toen we thuiskwamen, (nemen)

5

over de zee.

we een

wijn.

Vul verkleinwoorden in. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

iglo uitgang bibliotheek kiwi diploma ballon cadeau vriendin soepbal schilderij

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Schrijf het verkleinwoord op. café

chocola

souvenir

sardine

diner

karbonade

parachute

la

machine

douche

logo

coupé

Ik weet

dat bij het schrijven van het verkleinwoord van woorden op een lange klank en meerlettergrepige woorden op ing, andere regels gelden.

Ben je klaar?


238318_WB.indb 63


6

63

28/07/12 4:09 PM

11

Instructie

Les

Je maakt

Zelfstandig

Dictee

Herhaling

Zelfstandig

Dictee

Herhaling


12

Instructie

Les

Je herhaalt

1

2

64

238318_WB.indb 64

• wat je in lessen hiervoor hebt geleerd. Onderstreep het goede verkleinwoord. la

laatje – latje

haring

haringetje – harinkje

vlo

vlootje – vlotje

slang

slangetje – slankje

mat

matje – maatje

tang

tangetje – tankje

ma

maatje – matje

kring

kringetje – krinkje

pot

pootje – potje

koning

koningetje – koninkje

Maak een woord op tie. arresteren

administreren

repareren

isoleren

navigeren

installeren

produceren

repeteren

presteren

inspecteren

noteren

adverteren

organiseren

trakteren

fabriceren

informeren


28/07/12 4:09 PM

Werkwoorden

3

4

5

Schrijf de woorden op.

spinnetje

bi tie am

di con tie

kan va tie

ra o pe tie

tu si tie a

si tie po

ran tie ga

tel li in gen tie

rec tie di

ten tie at

politie

5

Vul de persoonsvorm vt en het voltooid deelwoord in. rijden

hij

hij heeft

braden

hij

hij heeft

rekenen

hij

hij heeft

knikken

hij

hij heeft

bedoelen

hij

hij heeft

zwijgen

hij

hij heeft

waarschuwen

hij

hij heeft

krijsen

hij

hij heeft

griezelen

hij

hij heeft

tonen

hij

hij heeft

spuiten

hij

hij heeft

liegen

hij

hij heeft

Vul de persoonsvorm vt in. Let op: je moet één keer de persoonsvorm tt invullen. Gisteren (gaan)

ik naar een feestje. De jarige (willen) graag klimmen. Dus (rijden)

we naar

een grote klimhal. De medewerker (binden) middel. En toen (klauteren)

een touw om mijn ik omhoog. Niemand (wagen)

het tot het hoogste punt. Maar ik (zijn) stoer. Dus ik (klimmen)

verder. Totdat ik (uitglijden)

mijn pols. Mijn been (staan) scheef. Gebroken! Nu (mogen)

op de grond en (bezeren)


Ik (ploffen)

een beetje ik zes weken niet sporten. Niet

erg stoer… Volgende les

Je maakt een dictee.

Ben je klaar?


238318_Blok 7.indd 65

65

30/07/12 7:07 PM

Blok

8 66

238318_WB.indb 66

28/07/12 4:10 PM

Dit ga je leren:

Nieuw

3F

1F

Werkwoorden

5

taxi 1F

aquarium

2F

Herhaling

spinnetje

1F

grijze muizen 1F

circus

1F

stripboek 1F

geit

1F

majesteit 1F

pauw


gladheid

1F

67

238318_WB.indb 67

28/07/12 4:11 PM

1

Instructie

Les

Je herhaalt

1

Zelfstandig

Dictee

Herhaling

• het voltooid deelwoord schrijven. Onderstreep in elke zin het onderwerp, de persoonsvorm en het voltooid deelwoord. Heeft Zita met David gedanst? Ik ben erg verbaasd over mijn goede cijfers. De hond heeft de hele dag geblaft. Tijdens het kaarten heeft hij gebluft. Hajar en Ilham hebben veel avonturen beleefd. Mijn vader was bijna geschorst. De opdrachten zijn digitaal aangeleverd. Ik ben vorig jaar verhuisd.

Weet je nog?

2

3

68

238318_WB.indb 68

Als je niet weet of het voltooid deelwoord op een t of een d eindigt, kun je het langer maken (in de verleden tijd). Maar je kunt ook ’t ex-kofschip gebruiken.

Werkwoorden

5

Vul in. ander tt

ander vt

voltooid deelwoord

verrassen

hij heeft

durven

hij heeft

bestraffen

hij heeft

bonzen

hij heeft

proeven

hij heeft

verven

hij heeft

heersen

hij heeft

schrappen

hij heeft

Vul het voltooid deelwoord in. vrezen

ik heb

overleven

ik heb

fluiten

ik heb

vechten

ik heb

legen

ik heb

verdenken

ik heb

liegen

ik heb

schroeven

ik heb

blazen

ik heb

ontmoeten

ik heb

reizen

ik heb

slepen

ik heb

winnen

ik heb

juichen

ik heb

sparen

ik heb

ingooien

ik heb


28/07/12 4:12 PM

4

Onderstreep en vul het werkwoord in. pv / vd Die koe heeft lekker (grazen)

in de wei.

pv / vd Pietro heeft het beeld bijna (voltooien) pv / vd De bokser (aanvaarden)

zijn verlies nu niet.

pv / vd Weet je wat ik dit weekend heb (beleven)

?

pv / vd Dat vuurwerk is te vroeg (ontploffen) pv / vd Het paard (draven)

gister over het strand.

pv / vd Ik heb gister op karper (vissen) pv / vd Mijn moeder heeft de dikke kaars snel (doven)

5

Onderstreep het onderwerp en vul het werkwoord in. Mijn opa heeft altijd veel (reizen) Hij (zijn)

in veel verschillende landen.

Hij heeft uit elk land wel iets moois (meenemen) Zo heeft hij heel wat spullen (verzamelen) Nu is opa een museum (beginnen) De burgemeester heeft het (openen) Het museum heeft al veel bezoekers (trekken) En het (winnen) Uitleg

ook nog een prijs!

Een voltooid deelwoord wordt ook wel eens gebruikt als bijvoeglijk naamwoord. Gebruik niet de regels van de persoonsvorm, maar schrijf het bijvoeglijk naamwoord zo kort mogelijk op.

Vul het bijvoeglijke naamwoord in. Met een (huren)

gœeflºıh¶u¶uŸ h¶u¶uŸñrÏ‡dÇefl

Het (inzenden) De (verven)

auto reden we naar Parijs. stuk werd door de redactie geweigerd. etalages zagen er prachtig uit.

Ik houd van (braden) De (schatten) Het (stranden) De journalist spoorde de (wegvluchten) De (doorroesten) Volgende les

Je oefent het voltooid deelwoord schrijven.

Ben je klaar?

Kies Werkboek bladzijde 95 of pluswerk.

vlees. kosten vielen hoger uit dan verwacht. schip trekt veel aandacht. ster op. fiets werd verwijderd.


238318_WB.indb 69


6

69

28/07/12 4:14 PM

Les

2

Je oefent

Instructie

Zelfstandig

Dictee

Herhaling


Weet je nog?

1

Als je niet weet of het voltooid deelwoord op een t of een d eindigt, kun je het langer maken (in de verleden tijd). Maar je kunt ook ’t ex-kofschip gebruiken.

Werkwoorden

5

Schrijf het voltooid deelwoord in de goede rij. slagen blozen slaan blazen verslappen bedenken verslapen bedanken graven vallen struikelen opletten kerven gapen vertellen

eindigt op d

2

3

eindigt op t

eindigt op en

Onderstreep en vul het werkwoord in. pv / vd

Gister (ontsnappen)

een leeuw in de dierentuin.

pv / vd

Een verzorger had het hok niet goed (afsluiten)

pv / vd

Gelukkig (gebeuren)

pv / vd

En het is allemaal goed (aflopen)

pv / vd

De dierenarts heeft de leeuw (verdoven)

pv / vd

Daarna (brengen)

pv / vd

Het dier heeft niets aan het avontuur (overhouden)

pv / vd

Voortaan (controleren)

zoiets niet zo vaak.

verzorgers hem naar zijn verblijf.

de verzorger het slot beter!

Onderstreep het onderwerp en vul het werkwoord in. Het hondje heeft zijn baasje (herkennen) Mijn zusje (beleggen – tt) Wie heeft deze muur (bekladden)

haar boterham. ?

Vorige week zijn wij (verhuizen) Het weer (veranderen – tt)

niet.

Ik heb iets spannends (beleven) Onze juf (verbazen – tt) Het huisvuil (verbranden – tt)

70

238318_WB.indb 70

zich telkens. in de oven.


28/07/12 4:15 PM

5

Weet je nog?

6

Vul het werkwoord in de twee zinnen in.

gœeflºıbe®uŸ bÉe®uŸñr»tfl

gebeuren

Wat

graven

De jongen

bedenken

Ik

iets.

Ik heb iets

geloven

Zij

mij.

Zij heeft mij

ontdekken

Ik

het.

Ik heb het

verbazen

Dat

Rik.

Dat heeft Rik

verrassen

Pa

ma.

Pa heeft ma

vertellen

Wie

dat?

Wie heeft dat

daar?

Wat is daar

gœeflºıbe®uŸ bÉe®uŸñrÏ‡dŸ

De jongen heeft

?

Vul in en schrijf de zinnen goed op.

∏s¡s¡t®u¶uŸñrŸ

Ów‰o§orÏrÏ‡d»tfl gœe®s¡t®u¶uŸñrÏ‡dŸ

sturen

ik

kaften

ik

Het boek (worden)

vieren

ik

Het feest (worden)

rinkelen

ik

De bel (hebben)

troosten

ik

Het kind (worden)

verwoesten

ik

De stad (zijn)

mompelen

ik

Tijn (hebben)

rekenen

ik

Annette (hebben)

Ik (worden)

Een voltooid deelwoord wordt ook wel eens gebruikt als bijvoeglijk naamwoord.

Vul het bijvoeglijke naamwoord in. gooien

de

gœeÌ‡gÎooiÏ gÎo•o™iÏ‡dÇefl

bal afbranden het

huis

gebruiken de

pen verliezen

de

tas

zingen

het

lied afwaaien

de

tak

verliezen

de

sleutel verloten

de

boeken

lijden

de

schade kneuzen

de

pink

spuiten

de

auto verwennen het

kind

breken

de

arm missen

kans

de

Ik weet

dat ik een voltooid deelwoord langer kan maken (in de verleden tijd) om te horen of het op t of d eindigt. Maar ik kan ook ’t ex-kofschip gebruiken.

Ben je klaar?


238318_WB.indb 71

?


4

71

28/07/12 4:15 PM

Les

3

Je maakt

Instructie

Zelfstandig

Dictee

Herhaling

Zelfstandig

Dictee

Herhaling


4

Les

Je herhaalt

1

Instructie

• wat je in lessen hiervoor hebt geleerd. Onderstreep het onderwerp en de persoonsvorm en vul het voltooid deelwoord in. De meubelmaker heeft de bank met leer (bekleden) Nova heeft met de lastige rekensommen (worstelen) De trainer heeft de speler in de rust (vervangen) Jorrit heeft (beloven)

op tijd thuis te zijn.

Ik heb hem met zijn verjaardag (feliciteren) Het heeft vandaag de hele dag (plenzen) De ramen waren gelukkig niet (ingooien) Vorige week heb ik deze afstand ook (rennen)

2

72

238318_WB.indb 72

Onderstreep en vul het werkwoord in. Let op de tijd! pv / vd

Ik heb vanmiddag heerlijk (wandelen)

pv / vd

Die jongen (verspreiden)

pv / vd

Ons team (verslaan)

pv / vd

We hebben ons doel dus goed (verdedigen)

pv / vd

(onthouden)

pv / vd

Vroeger (gebruiken)

pv / vd

Vanmorgen is daar een ongeluk (gebeuren)

pv / vd

Ik heb zijn vreemde praatjes nooit (geloven)

morgen de krant. de tegenstander gisteren. ! jij dat we het aan juf vragen? men bladeren als wc-papier.


28/07/12 4:16 PM

Werkwoorden

3

Schrijf op wat je ziet en maak van het groene woord een verkleinwoord.

5

spinnetje

circus

grijze muizen

loopt op een bal.

De

Een kring is een soort

Jamal drinkt graag een glas

Deze pudding smaakt naar

heeft geen auto.

Die

4

5

Vul in. doof oma

het

wijs koning

het

boos man

het

braaf knul

het

half pil

het

lief jongen

het

stijf opa

het

vies bril

het

dÏ ovefl omÏ aÏ a»t®jœefl

Schrijf de woorden op. c

s

k

Zij vlogen over de o…eaan naar …anada. Dat medi…ijn is met su…ces getest. © Noordhoff Uitgevers bv

Het …ervet is vies van de ma…aroni. De…ember staat achter in de …alender. Voor ons proje…t gebruiken we …ement. Die a…teur kreeg veel …ommentaar. Volgende les

Je leert woorden schrijven met een x of q.

Ben je klaar?


238318_WB.indb 73

73

28/07/12 4:16 PM

Les

5

Je leert

Instructie

Zelfstandig

Dictee

Herhaling

• woorden schrijven met een x of q.

1

Lees de tekst en onderstreep de woorden met een x of q. Met de taxi naar het aquarium Samen met oma ging ik naar een exclusieve expositie van aquarellen. ‘Dat wordt een belevenis,’ zei oma nog blij. We deden luxe en namen een taxi. Maar toen ging alles mis. Onze chauffeur wist geloof ik niet wat maximumsnelheid betekent. Met 200 kilometer per uur scheurde hij quasi nonchalant door de stad. Ook had hij extreem harde muziek op staan. Een scheurende saxofoon knalde door de boxen. Bij de expositie kon de chauffeur niet op tijd afremmen. We reden dwars door de glazen deur naar binnen, en kwamen tegen een aquarium in de hal tot stilstand. Of de chauffeur expres zo hard reed, weet ik niet. Maar het was wél een belevenis. Daar heeft oma gelijk in gekregen!

Uitleg

In sommige woorden hoor je /ks/, maar schrijf je een x. In andere woorden hoor je een /k/ of /kw/, maar schrijf je een q of qu. Deze woorden moet je onthouden. taxi

2

aquarium

Schrijf de woorden van de week op. de

de

het

de de

de

de

3

Vul in. Zeg het woord.

238318_WB.indb 74

Je schrijft:


de mi

er

de

de e

plosie

de

on

de

de cla

74

Je hoort:

het a

arium

het

het e

amen

het

het a

aduct

het

de sa

ofoon

de

de e

peditie

de


28/07/12 4:16 PM

4

Schrijf de woorden op. =q

eport

=x

de

eamen

het

fleibel

uiz

de

freuent

tetiel

het

eclusief

etra

mamum het

eperiment het

ecuus

cheue

het

de

5


6

Welk woord hoort erbij? Je mag een woordenboek gebruiken.

blaasinstrument

knal

waarde bepalen

gelijmd hout

vraagspel

deskundige

meer dan normaal

soepel, lenig

raambedekking

uit verre landen

reisje om iets te leren

moeilijk

Volgende les

Je oefent woorden schrijven met x of q.

Ben je klaar?


238318_WB.indb 75


extra taxeren flexibel triplex excursie quiz exotisch saxofoon expert complex explosie luxaflex

75

28/07/12 4:17 PM

6

Instructie

Les

Je oefent

Zelfstandig

Dictee

Herhaling

• woorden schrijven met x of q.

Weet je nog?

In sommige woorden hoor je /ks/, maar schrijf je een x. In andere woorden hoor je een /k/ of /kw/, maar schrijf je een q of qu. Deze woorden moet je onthouden. taxi

1

Vul in. Zeg het woord. de sa

de ta

de

ue

de de

peditie

de

de e

port

de

izmaster

de

Maak woorden. ks

ni

geluidsbo

e

treem

mi

er

e

pres

e

amen

bli

em

Grie

238318_WB.indb 76


i

x

76

Je schrijft:

de e

de

3

Je hoort:

ofoon

de che

2

aquarium

belangrij

havi

neus

Maak samengestelde woorden. Gebruik elk woord één keer.

gas…

…leider

…master

…leider

…brief

taxi…

staaf…

zee…

rij…

…speler


28/07/12 4:17 PM

4

Vul de persoonsvorm vt en een woord in. exact extra frequenter excuus aquaduct maximumsnelheid quasi extreem expres

De politie (controleren)

gisteravond het verkeer vlakbij

het

over de Gouwe. Een van de snelheidsovertreders

(rijden)

tweemaal zo snel als de

toegestane

‘Helaas rijden mensen steeds te hard. Maar zo

maken we het

gelukkig niet vaak mee,’ aldus een politieagent. ‘De man (geven) als

dat het zo rustig (zijn)

op de weg. Hij (doen)

het dus (dragen)

’ Omdat de man geen autogordel

, (worden)

beboet. Daarover (ophalen)

hij nog hij

nonchalant zijn

schouders

5

Maak woorden met exx.

6

Vul het tegengestelde in. Je mag een woordenboek gebruiken. maximum

mixen

export

complex

expres

frequent

minimum

scheiden

import

eenvoudig

soms

ongeveer

per ongeluk

inclusief

exclusief

Ik weet

dat ik in sommige woorden /ks/ hoor, maar een x schrijf. In andere woorden hoor ik /k/ of /kw/, maar schrijf ik een q of qu. Deze woorden moet ik onthouden.

Ben je klaar?


238318_WB.indb 77


exact

77

28/07/12 4:18 PM

7

Instructie

Les

Je maakt

Zelfstandig

Dictee

Herhaling

Zelfstandig

Dictee

Herhaling


Les

8

Je herhaalt

1

Instructie

• wat je in lessen hiervoor hebt geleerd. Schrijf de woorden op de goede regel. saxofoon cheque explosie mixen quiz expres experiment luxe quasi aquarium claxon aquaduct maximum qua aquarel frequent

2

Vul de p persoonsvorm en een woord in. extreem

complex

saxofoon

Tariq

exemplaar

frequente

, een grote, groene tyrannosaurus rex (vinden – vt) zijn eigen leven wel heel erg

Zijn eetlust en

honger (vinden – vt)

hij een probleem,

de hele dag door zoveel eten, dat (zijn – tt) Dit alles (vinden – tt)

je misschien voor een echte dino niet

zo raar, maar deze tyrannosaurus rex (zijn – vt) Hij (hebben – vt) (zijn – vt) hij (spelen – vt) 78

238318_WB.indb 78

te

ontzettend muzikaal: gitaar,

een vreemd een goed gehoor en ,

het allemaal.


28/07/12 4:19 PM

Werkwoorden

3

Maak samengestelde woorden.

taxi

aquarium

stripboek

5

snelheid les mixer expert explosie exemplaar rit leidster product brief cijfer vraag

4

excursie…

excuus…

lees…

quiz…

export…

gas…

examen…

taxi…

pracht…

staaf…

maximum…

saxofoon…

Onderstreep het onderwerp en de persoonsvorm en vul het voltooid deelwoord in. Fouad heeft vanmorgen vroeg kranten (bezorgen) Tijdens de boswandeling zijn we (verdwalen) De bond heeft de speler drie wedstrijden (schorsen) Mila heeft het antwoord op de prijsvraag (versturen) De bouwvakkers hebben het vervallen huis (slopen) Juf heeft de uitleg een paar keer (herhalen) De slachtoffers werden onmiddellijk (wegbrengen) De rechercheur heeft (besluiten)

een onderzoek te houden.

De kat heeft me nog nooit eerder (krabben)

5

Vul het voltooid deelwoord of de persoonsvorm vt en een samengesteld woord in. lampenkap kippenei groentesoep bramenjam glazenwasser schoenendoos tarwebrood dennenhout

Silvio heeft in de (barsten)

Monique (snijden)

en het kuiken kwam eruit. het

Vader heeft de Het De

in dikke plakken. groen (verven)

heeft (branden)

in de open haard.

(lappen)

Ik heb de sieraden in een Anja (smeren) Volgende les

Je herhaalt het voltooid deelwoord schrijven.

Ben je klaar?

Kies Werkboek bladzijde 96 of pluswerk of computer.

de ramen. (leggen) op haar beschuit.


238318_WB.indb 79


Het

(roeren)

79

28/07/12 4:19 PM

9

Les

Je leert

Instructie

Zelfstandig

Dictee

Herhaling

• de persoonsvorm en het voltooid deelwoord schrijven.

1

A Lees de woorden van de week. hij gelooft – hij heeft geloofd het gebeurt – het is gebeurd zij verandert – zij is veranderd ik beklad – ik heb beklad

hij belooft – hij heeft beloofd hij verschoont – hij heeft verschoond hij verkleedt zich – hij heeft zich verkleed jij herkent – jij hebt herkend

B Onderstreep het onderwerp en de persoonsvorm en vul een woord van de week in. De verpleger heeft het bed Gisteren is hier een ongeluk Jij hebt hem gisteren toch zeker niet

?

De clown

nu voor de voorstelling.

Het weer

de komende week niet.

Dat heb ik jullie niet De hond heeft zijn baas Onbekenden hebben de muur Uitleg

Kijk voor het schema in je Spelling-maatje.

2

Vul in. ander tt

3

80

238318_WB.indb 80

Werkwoorden

ander vt

voltooid deelwoord

begrijpen

hij heeft

behouden

hij heeft

vergoeden

hij heeft

gebruiken

hij heeft

gebieden

hij heeft

vergeven

hij heeft

5

Vul het voltooid deelwoord in. Lex heeft (bewegen)

Ik heb iets (beleven)

Opa heeft (verliezen)

Wij zijn (verhuizen)

Jij hebt (verbieden)

Harco is (verbazen)

Het is (bederven)

Tim heeft (verbranden)

Evi heeft (verstaan)

Ik heb (beantwoorden)

De man is (genezen)

Het huis is (verkopen)


28/07/12 4:19 PM

4

5

Onderstreep en vul het werkwoord in. pv / vd

Yasmine (verdelen)

pv / vd

Heb ik je al (vertellen)

wanneer ik jarig ben?

pv / vd

Die postbode (bezorgen)

de brief vorige week.

pv / vd

Wij hebben voor het feestje vijf pizza’s (bestellen)

pv / vd

Bij ons in de straat is een ongeluk (gebeuren)

pv / vd

Mijn vader (gebaren)

pv / vd

Vorig jaar hebben wij aardappels in de moestuin (poten)

pv / vd

De blouse is (wassen)

pv / vd

Het (misten)

pv / vd

De tandarts heeft mij niet (verdoven)

de taart nu in stukken.

dat we zo gaan eten.

en (strijken) gisteren de hele dag.

Onderstreep het onderwerp en vul het werkwoord in. Zoveel bezoek had mijn tante niet (verwachten) Juf Wiep (begeleiden)

vorig jaar het schoolreisje.

Heb je haar zomaar (geloven)

?

Er werd stiekem (grinniken)

om het grapje.

Hij (betreuren)

vorige week zijn verlies.

Ik heb me erover (verwonderen) Mijn oom (betalen)

zojuist de rekening.

De rust werd (verstoren) Vorig jaar (aanrichten)

Vul een bijvoeglijk naamwoord in. Je mag elk woord maar één keer gebruiken.

losbreken

verhuizen schrijven beloven verlaten straffen schieten besteden verwoesten kopen prijzen zwemmen

de

foto

de

afstand

het

huis

de

leerlingen

de

inbreker

het

cadeau

de

stier

het

land

de

trein

het

gezin

de

brief

het

bedrag

Volgende les

Je oefent de persoonsvorm en het voltooid deelwoord schrijven.

Ben je klaar?


238318_WB.indb 81


6

de orkaan grote schade

81

28/07/12 4:20 PM

10

Les

Je oefent

Instructie

1

Herhaling

Kijk voor het schema in je Spelling-maatje.

2

3

Werkwoorden

5

Vul het voltooid deelwoord in. verbinden

ik heb

getuigen hij heeft

beginnen

het is

verleiden hij heeft

besluiten

ik heb

betalen

hij heeft

verbouwen ik heb

beslissen

ik heb

vernieuwen hij heeft

beheren

238318_WB.indb 82

Dictee

• de persoonsvorm en het voltooid deelwoord schrijven.

Weet je nog?

82

Zelfstandig

ik heb

bewaken hij heeft

verwennen

ik ben

raspen

hij heeft

gebaren

hij heeft

belonen

hij heeft

gummen

hij heeft

soezen

hij heeft

ravotten

hij heeft

stoven

hij heeft

raden

hij heeft

Schrijf het hele werkwoord op. geverfd

begeleid

gebeten

beroofd

gehoorzaamd

genezen

verhuisd

vergoed

bedankt

genoten

begrensd

verzet

Onderstreep en vul het werkwoord in. Let op de tijd! pv / vd

De juf (besteden)

pv / vd

Ze (gebruiken)

pv / vd

(verspreiden)

pv / vd

Iedereen (vermaken)

zich vast prima volgende week!

pv / vd

Gisteren (bezoeken)

Lisa en Bashir de bakker.

pv / vd

Daar (bestellen)

ze toen honderd gebakjes.

pv / vd

Lieke had (beloven)

te helpen met schminken.

pv / vd

Kijk, Daan heeft zich als koning (verkleden)

pv / vd

Alle kinderen hebben van het feest (genieten)

pv / vd

Ze hebben de juffen en meesters (bedanken)

straks veel tijd aan het feest. dan onze zelfgemaakte slingers. de meester de uitnodigingen morgen?


28/07/12 4:20 PM

4

Schrijf het goede werkwoord achter de zin. Wat bedoeld/bedoelt hij daar eigenlijk mee? Hij verbrand/verbrandt altijd heel snel in de zon. Die man heeft bij de politie getuigd/getuigt. Jules heeft een raar verhaal verspreid/verspreidt. Wie wat bewaard/bewaart, die heeft wat. De arts heeft de man genezen verklaard/verklaart. De slimmerik beantwoordt/beantwoord de vragen. De politie heeft de brommer achtervolgt/achtervolgd. Jij raad/raadt dit echt nooit. Wij misten/mistten door de mist ons vliegtuig.

5

Onderstreep het onderwerp en vul in. Heb jij net de rode pen (gebruiken)

?

Hij (verbranden)

gisteren zijn vingers.

De tuinman heeft die struik (verplanten) De dierenarts (verdoven)

de kat straks.

Die man heeft vorig jaar veel (bereiken) Hij (geleiden)

zijn hond toen erg goed.

Die koplampen (verblinden)

mij net.

De storm heeft ons huis (verwoesten)

6

Maak een zin met het werkwoord. gebeurt verwende schreef bedacht antwoordde © Noordhoff Uitgevers bv

kiest gepest kostten mistte Ik weet

hoe ik het voltooid deelwoord schrijf.

Ben je klaar?


238318_WB.indb 83

83

28/07/12 4:21 PM

11

Instructie

Les

Je maakt

Zelfstandig

Dictee

Herhaling

Zelfstandig

Dictee

Herhaling


12

Instructie

Les

Je herhaalt

1

2

84

238318_WB.indb 84

• wat je in lessen hiervoor hebt geleerd. Onderstreep en vul het werkwoord in. Let op de tijd! gisteren erg heet in de dierentuin.

pv / vd

Het (zijn)

pv / vd

De bezoekers (vertonen)

pv / vd

Ze (genieten)

pv / vd

Gorilla Binti had een ijsje (krijgen)

pv / vd

Daarna had de verzorger de maaltijd (bezorgen)

pv / vd

Binti (verzamelen)

pv / vd

Toen (begeven)

pv / vd

De verzorger was in het buitenbad (belanden)

pv / vd

Zoiets was nog nooit (gebeuren)

ander gedrag. languit in het gras van de zon.

wat groente bij elkaar. ze zich vlug naar het koele hok.

!

Vul het voltooid deelwoord in. verspreiden hij heeft

bedreigen

hij heeft

geleiden

het heeft

verbieden

het is

bedriegen

hij heeft

verwijderen

hij is

trouwen

hij is

voorbereiden het is

wijzen

hij heeft

bezoeken

hij heeft

lakken

hij heeft

haken

hij heeft

doen

hij heeft

voeden

hij heeft

verzenden

hij heeft

geloven

hij heeft


28/07/12 4:21 PM

Werkwoorden

3

4

Maak woorden op heid of teit. Vul ook au of ei in.

gladheid

majesteit

ben…wd…

…gen…

n…wkeurig…

st…l…

fl…wi…

…tori…

besch…den…

v…lig…

g…wig…

gr…w…

kl…nig…

r…n…

pauw

5

Vul de persoonsvorm tt of een voltooid deelwoord én een woord in. brutaliteit kwaliteit waarheid zekerheid beroemdheid criminaliteit publiciteit kleinigheid

Ik heb dat bonnetje voor de Wie (beoordelen) Die Hij (geloven)

(bewaren) de wordt door iedereen (bewonderen) niet dat ik de

De politie (verdenken) Juf zei: ‘De Hij (verdienen) Ik (verzorgen)

spreek.

die man van wordt hier niet (dogen) een de

!’ met autowassen. van dat festival.

Maak woorden.


5

van dit zwemwater?

Volgende les

Je maakt een dictee.

Ben je klaar?


238318_WB.indb 85

85

28/07/12 4:21 PM

7

Extra opdrachten

Blok

1

Welk woord hoort erbij? safe jazz short plastic cape baseball caravan barkeeper badminton handicap camping race gangster grapefruit carpoolen chartervlucht

92

238318_WB.indb 92

veilig

gebrek

korte broek

wedstrijd

regenjas

misdadiger

bittere vrucht

kunststof

2


3

Schrijf de Engelse leenwoorden op.

Groep 7 – Blok 7

28/07/12 4:22 PM

4

Vul het voltooid deelwoord in. Welk woord staat onder de pijl?

Onder de pijl staat:

5

Onderstreep de persoonsvormen. verlangde geprobeerd

gehoord geordend

gegeten verdwijnt

gekraakt logeert oefent ordent

ontsnapte

gesignaleerd

zocht

regent geslikt

stroomt luistert geantwoord

Schrijf de persoonsvorm en het voltooid deelwoord op.


6

Groep 7 – Blok 7

238318_WB.indb 93

93

28/07/12 4:22 PM

7

Welke woorden passen in de fles? Schrijf de woorden die overblijven ernaast. eigenwijs scheiding medicijn leiding pleister spijbelen karwei bereid terrein twijfelen vermijden seizoen geinig geiser beitel

8

Soms verandert de betekenis van een woord als je er een verkleinwoord van maakt. Zoek de betekenissen op in een woordenboek. de schotel het schoteltje de kaart het kaartje de gein het geintje het ijs het ijsje

9

94

238318_WB.indb 94

Zoek de woordkronkel. Begin met de groene letter. Elk woord eindigt op ste. e

b

f

v

e

r

e

r

k

k

l

a

e

o

m

b

u

d

e

n

d

i

e

n

h

c

i

t

p

s

t

s

d

t

s

k

i

e

t

e

e

r

i

t

e

t

e

d

o

n

e

t

e

e

s

o

e

w

d

e

s

d

n

d

n

e

e

g

u

e

r

e

a

k

z

n

d

s

t

s

c

d

u

i

d

e

t

t

i

h

Groep 7 – Blok 7

28/07/12 4:22 PM

Blok

8 1

Extra opdrachten Vul het voltooid deelwoord in. Welk woord staat onder de pijl? 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

terugkeren schrijven verhuizen beloven herinneren verlossen blaffen verraden verslaan aanrijden



1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Onder de pijl staat: Maak van elk werkwoord een voltooid deelwoord. Schrijf het in de goede rij. d

t kleuren

halen

drogen

kopen

plaatsen

leven

knippen

3

missen

beven

vormen

boffen

dreigen

posten

plukken

Welk hele werkwoord hoort bij het voltooid deelwoord? Het water is verdampt.

De rib is gekneusd.

Wij hebben gewandeld.

Ik word bediend.

Het is bezorgd.

Het heeft geregend.

Hebt u het gehoord?

Ik heb geluisterd.

Ik heb met je gedanst.

Er werd hard getikt.

De kraan heeft gelekt.

Ik heb het gesnapt.

De boer heeft geoogst.

Zij is gevallen.

Hij heeft gedronken.

Het boek is vertaald. Groep 7 – Blok 8

238318_WB.indb 95


2

95

28/07/12 4:22 PM

4

Vul een woord met een x in. Welk woord staat onder de pijl? 1 2 3 4 5 6 7

proef smoes uit een ver land deskundige ontploffing met opzet een ding waarvan er nog meer zijn 4



1 2 3

5 6 7 Onder de pijl staat:

5

Vul in. Welk woord staat onder de pijl? 1 2 3 4 5 6 7

iemand die altijd pech heeft waterverfschilderij gevolg uitstapje om van te leren deftig zwart pak uitkomst meer dan normaal



1 2

a

4 5

j

a

u

a

3

c

e

x

c

p

e

v

o

o

q s t

6

c

o

7

e

x

s

Onder de pijl staat:

6

96

238318_WB.indb 96

Welk woord past er bij alle drie voor? Schrijf de woorden op. …tekening

…centrale

…tas

…chauffeur

…doek

…deur

…rang

…poetsen

…ruit

…bellen

…raad

…passen

Groep 7 – Blok 8

28/07/12 4:22 PM

7

Paspuzzel. Maak voltooid deelwoorden en vul ze in. verbeteren verwachten lachen omvallen zien wegbrengen

8

Kleur de werkwoorden waarvan het voltooid deelwoord op een d eindigt rood. Kleur die op een t groen en op en blauw.

9

Schrijf de werkwoorden in de goede rij. verklaart

veroverd

betreurt

betekent

verklaard

besteedt

verwaarloosd

beproeft

beweert

verbaasd

verzorgt

beledigd

beweerd

benauwd

vernietigt

voltooid deelwoord


persoonsvorm

vertrouwd

Groep 7 – Blok 8

238318_WB.indb 97

97

28/07/12 4:22 PM

238318_WB.indb 98

28/07/12 4:22 PM

Bronvermelding Ontwerp binnenwerk: Aly Pepping, Thesinge Ontwerp omslag: Astrid van der Neut, Rotterdam Ontwerp en uitvoering omslagkoffer: Inge Nouws, Castelldefels, Spanje Foto omslagbeeld: Ron Giling – Lineair, Arnhem Handling foto’s en illustraties: Fotoredactie, Arnhem Illustraties binnenwerk: Francien Verhulst, Rotterdam: alle randen bovenaan de pagina’s, 6-7, 26-27, 46-47, 66-67 Christine Thau, Utrecht: pag. 4, 8, 11, 21-22, 24, 31, 36, 43, 48, 51, 54, 60, 68, 74-75, 83, 87-91, 94 Tseard van der Meulen, Hamburg, Duitsland: pag. 14, 17, 19, 28-29, 33-35, 38, 40-41, 53, 62, 64, 76-77, 80, 85, 92-93, 97 Coen Hamelink, Utrecht: pag. 73 (1, 5) Yvonne Windhorst-Maaskant, Alphen a/d Rijn: alle spellingplaatjes Foto’s binnenwerk: Shutterstock, New York, USA: pag. 12, 20, 37 (1-4, 6), 45 (1-2, 4-6), 49-50, 56, 58, 70, 73 (3-4) Ron Giling – Lineair, Arnhem: pag. 45 (3) Bronvermelding teksten: Manna de Wijs-Mouton: pag. 41 – Rijk zijn (gedicht, bewerking)

238318_WB.indb 99

28/07/12 4:22 PM

238318_WB.indb 100

28/07/12 4:22 PM

Spelling op maat. Werkboek 7b. Hoofdauteurs Ton van den Broek Gerard de Haan. Eindredactie Marcia Schouten

Recommend Documents