Special C Managers. Sophie Dutordoir, CEO van Fluxys Er bestaat niet zoiets als een vrouwelijke managementstijl

September 2008 • nr 9

Maandblad van Beci Brussels Enterprises, Commerce & Industry

DOSSIER ENERGIE

Kernenergie in België: afvoeren of meer van dat? DOSSIER

Facility Management in 7 vragen POLEMIEK

17 rijvakken, zonder overleg

Special C Managers

Sophie Dutordoir, CEO van Fluxys

“ Er bestaat niet zoiets als een vrouwelijke managementstijl”

Probleem om te kiezen? Beci reikt u een waaier van diensten aan! Advies, networking, opleidingen en seminars, prospectiebestanden, business op Europees en internationaal niveau, … Aan u de keuze!

Aarzel niet en word lid! Geef ons een seintje op het nummer 02 648 50 02 of surf naar www.beci.be

editoriaal

Hervormingen om het land te besturen en de burgers te dienen!

Tal van kopzorgen waarmee de bevolking en de economische actoren elke dag overstelpt worden. Die zouden dus ook de bestuurders van ons land zorgen moeten baren. Ze hebben trouwens geen andere keuze: zich niet bezighouden met deze problemen zou veel weg hebben van een weigering tot bestuur en dat zou een ernstige politieke fout zijn.

De echte toegevoegde waarde van Brussel is zijn rol als groot stadscentrum in het hart van het moderne Europa. Laten we duidelijk zijn. Hervormingen zijn nodig in ons land, maar moeten als enige doel hebben om ons land beduidend beter te besturen en de burgers beter te dienen. Ze mogen niet draaien rond problemen die de politieke bevoegdheden beperken en in de toekomst weer voor verdeeldheid zullen zorgen.

Laten we duidelijk zijn. Hervormingen zijn nodig in ons land, maar moeten als enige doel hebben om ons land beduidend beter te besturen en de burgers beter te dienen.

In buitenlandse ogen lijkt België vandaag nochtans andere, belangrijkere prioriteiten te hebben, van institutionele aard. Ons land staat vooral bekend om zijn politiek-taalkundige wederwaardigheden. De vraag over ons voortbestaan wordt wereldwijd gesteld (in Europa, in de Verenigde Staten, in Bolivia en zelfs in China!). Niemand heeft er ook maar iets bij te winnen om vast te klampen aan die bespottelijke houding, gebonden aan het – chronische – onvermogen van onze politieke leiders om de juiste omstandigheden te creëren en de hervormingen door te voeren die nodig zijn voor de goede werking van de Staat.

In maart van dit jaar heeft Beci, samen met de werkgeversorganisaties van de twee andere gewesten en het VBO, in een gezamenlijk “solidariteitspact” de voorwaarden bepaald die nodig zijn voor de economische groei en de ontwikkeling van de werkgelegenheid. Hierin wordt ook benadrukt dat dit Pact niet verwezenlijkt kan worden zonder de samenwerking tussen alle bestuursniveaus, zodat die elkaar ondersteunen en efficiënt gaan samenwerken.

De drie werkgeversorganisaties en het VBO werken momenteel aan een actieplan dat loopt over tien jaar, bedoeld om het economisch potentieel van Brussel te benutten ten dienste van zijn hinterland: de toekomstige “Business Route 2018 for Brussels Metropolitan Region (BMR)”. De bedrijfsorganisaties nemen dus, in navolging van het unanieme mandaat van hun leden, hun verantwoordelijkheden op en wijzen de weg naar coherentie. Kunnen de publieke mandatarissen niet hetzelfde doen?

Deze hervormingen van onze instellingen zijn onontbeerlijk om weer tot een coherente structuur te komen en geen afscheuring te veroorzaken. De verdeling van de bevoegdheden moet gericht zijn op de afbakening van homogene competentieblokken binnen een sterke federale Staat. De rol en het belang van Brussel, in het land en in Europa, moeten worden erkend en bevorderd. Brussel moet de middelen aangereikt krijgen om zijn internationale aantrekkingskracht uit te spelen, ten voordele van het land en alle federale entiteiten. We zeggen waar het op staat: een goed beheer van het centrale gebied van ons land moet de grootste uitdaging van deze hervorming zijn. Dit Brussels hoofdstedelijk gebied is goed voor 30% van ons BBP, 25% van de werkgelegenheid en vormt een “globaal handelsmerk” dat volgens de berekeningen van bepaalde economisten 456 miljard dollar waard is.

Yvan Huyghebaert, Voorzitter van Beci Kamer van Koophandel van Brussel

Emmanuel van Innis, Voorzitter van Beci Verbond van Ondernemingen te Brussel

3 NR 9 - SEPTEMBER 2008 - DY NA MI EK

D

e voorspellingen voor de economische evolutie geven weinig reden tot juichen: een inflatie die – tot ongerustheid van de KBO – in België boven 5% ligt; tekenen van recessie duiken op in diverse landen die onze klant zijn; de banksector staat onder druk; problemen met de duurzame inzet van onze energiereserves (die ook technologische, financiële en geopolitieke gevolgen hebben) en de demografische ontwikkeling zijn bittere pillen om te slikken.

inhoud SEPTEMBER 08

BRUSSELS ENTERPRISES COMMERCE & INDUSTRY 3

Editoriaal

6

Opinie 17 rijvakken, zonder overleg

10

Leden Trefpunt

16

Job Days Mobiliteit van Europese burgers stimuleren

18

In de kijker Job Day in de Haven van Brussel

19

Internationaal De Brussels Infrastructure Business Club staat op de rails

58

Notulen van de statutaire algemene vergadering van Beci-VOB van16 april 2008

60

Reclame index

61

Agenda

62

Toetredingsaanvragen

DE ONDERNEMING, DAG IN, DAG UIT 20

Special C Managers Vrouwen aan de top: een andere manier van leiding geven?

26

Toolbox

31

Telex

32

BizzBox News

DOSSIER Energie 35

Kernenergie in België: afvoeren of meer van dat?

40

Is de energiemarkt in Brussel vrijgemaakt?

44

Zuinig omspringen met energie: hoe breng je je medewerkers verantwoordelijkheidsbesef bij?

DOSSIER Outsourcing & facility management

Dynamiek is het maandblad van Beci (Kamer van Koophandel & Verbond van Ondernemingen te Brussel) Louizalaan 500 – 1050 Brussel t +32 2 648 50 02 • F +32 2 640 93 28 www.beci.be

Verantwoordelijke uitgever Olivier Willocx [email protected]

Redactie Verantwoordelijke: Karima Amrous Directeur communicatie [email protected] Eindredactrice: Stéphanie Brisson [email protected] Medewerkers: Patrick Anspach • Guy Bernard • Jean Blavier • Thandiwé Cattier • Vincent Delannoy • Arnaud Dellicour • Olivier Duquesne • Olivier Kahn • Hélène Legrand • Jacqueline Remits • Luc Rivet • Harold Schuiten • Carline Taymans

Productie & Abonnementen Administratie: Didier Amandt [email protected] Design-Layout: Megalunatriumviraat Druk: DB Print Vertaling: BLS / Data Translation Cover foto: Fluxys ISSN 0770 - 2264 Alle rechten voorbehouden – Nadruk zonder toestemming is verboden

Abonnementen Prijs: 80 € voor 11 nummers en de Who’s who Beci Infos : [email protected] • t 02 643 78 34

PUBLICITEIT Dynamiek/Entreprendre wordt maandelijks door meer dan 21.000 decision makers gelezen. Gemiddelde oplage per nummer: 13.130 ex (Momenteel : 13.600 ex.) Inlichtingen en reservaties: Geneviève N. Juste • T 02 537 60 31 F 02 534 86 22 • [email protected] Véronique Legein • T 02 763 18 19 F 02 772 54 22 • [email protected]

ONZE VOLGENDE DOSSIERS Dynamiek – Entreprendre

47

De kosten drukken door je toe te spitsen op de kernactiviteiten!

50

Facility Management in 7 vragen

• Brussel, de ondernemingen en hun milieu

52

AOS Studley: gebouwen uitgedacht vanuit het standpunt van de gebruikers

Deadline voor uw reservaties : 15 oktober 2008

Vedior of HR à la carte

December 2008

54 56

Sodexo weg van achter het fornuis

Structurele partners van Beci

November 2008

• Internationale handel Deadline voor uw reservaties : 15 november 2008

)3/

"52%!56%2)4!3 #ERTIFICATION

Het nieuwe label voor succes. Haarscherpe afdrukken tot 20 ppm met de kleurenlaserprinters van Brother. Netwerkklaar, tevens beschikbaar met een rectoversomodule. Kopiëren, faxen en scannen behoren tot de mogelijkheden in de plaatsbesparende multifunctionals. Reeds beschikbaar vanaf 555 incl. btw.

Meer info op www.brother.be of bel 02/467 42 11.

opinie

Brussel zal als een flessenhals fungeren

POLEMIEK

17 rijvakken, zonder overleg Met een timing die iedereen op snelheid pakte, in volle regeringscrisis , ontvouwde de Vlaamse Regering haar intentie om de Ring rond Brussel uit te breiden. Of 17 (!) rijvakken werkelijk nodig of mogelijk zijn op stukken van de Ring, willen we overlaten aan het onderzoek dat van start

6 NR 9 - SEPTEMBER 2008 - DY NA M I E K

ging. Dat hiermee de discussie over de mobiliteitsproblemen opnieuw op de voorgrond komt, kan enkel maar toegejuicht worden. Het spijt ons evenwel dat de Brusselse bedrijfswereld niet geraadpleegd werd, terwijl zij ook betrokken partij zijn.

I

n tijden waarin de olieprijs op een permanent hoog niveau geparkeerd staat, autoconstructeurs volop de kaart van zuinige en propere wagens trekken (Ford en GM schrappen hun gamma’s aan benzineverslindende pickups en SUV’s) vervoersmodi volop herdacht worden en zelfs het fietsgebruik aan belang wint, lijkt het zoeken naar een oplossing voor het almaar groeiend mobiliteitsprobleem in het verbreden van de autowegen enigszins voorbijgestreefd. Men grijpt terug naar oude recepten die nergens echt werken, daar in de hele wereld de autowegen dichtslibben, hoeveel rijvakken er ook aangelegd worden. Mobiliteitsexperts rekenen gemakkelijk voor hoe snel 17 vakken opnieuw gesatureerd raken. Meer plaats betekent immers ook dat meer naar de auto en de vrachtwagen gegrepen zal worden. In Brussel en in de rest van de wereld groeide de laatste jaren het besef dat de oplossing voor het mobiliteitsprobleem niet ligt in nog meer auto’s en

vrachtwagens maar in een efficiënt en snel openbaar vervoer, waarbij de metro moet uitgebreid worden en het GEN er zo snel mogelijk moet komen en creatieve oplossingen aan belang winnen. Europa trekt overigens steeds meer de kaart van duurzaam en intermodaal vrachtvervoer (combinaties van weg, spoor en binnenvaart). Als het resultaat van dit plan is dat meer auto’s Brussel bereiken, dan dreigt deze nieuwe dynamiek grondig in de war te gestuurd te worden. Alarmerender is evenwel dat dit plan geen rekening houdt met het miljoen mensen dat in de hoofdstad woont en die de gevolgen van een grotere toestroom van auto’s moeten dragen, net zoals die van de pendelaars. De mening van de Brusselse stakeholders, en niet in het minst de werkgevers, werd niet gevraagd. Het evenwicht tussen de leefbaarheid en de bereikbaarheid van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt al jaren op de proef gesteld door de al-

maar groeiende gemotoriseerde mobiliteit. Steeds meer mensen nemen er het openbaar vervoer. Ambitieuze bedrijfsvervoersplannen werden uitgedacht. Er zijn andere knopen die eerst ontward zouden moeten worden. Dat de nieuwe tramlijn naar de NATO niet mag doorgetrokken worden tot Zaventem - daar die over Vlaams grondgebied zou rijden – is in feite te gek voor woorden. Het Gewestelijk Express Netwerk moet sneller en met meer visie en overleg uitgewerkt worden. Bij elk GEN-station zullen ook meer parkeerplaatsen voorzien moeten worden, maar daar staat blijkbaar niemand bij stil. Iemand zal die toch moeten financieren. Het is een miljoenenproject, maar het is onmogelijk om geactualiseerde informatie over te vinden. Men zou ook moeten onderzoeken welk de impact zou kunnen zijn van de sluiting van de ring, die ten zuiden van Brussel nog altijd niet rond is. Werken aan de wegeninfrastructuur

Manager Life & Comfort Omdat ook uw privé-projecten uw passie voor ondernemen verdienen

AXA Ondernemingen - Karamba

U wilt uw toekomst veilig stellen en u bent op zoek naar financiële bescherming voor uzelf en voor uw gezin ? U wenst bovendien werk te maken van een privé-vastgoedproject ? Zoek niet langer. Manager Life & Comfort is dé ideale oplossing.

Dit aanvullende pensioenplan van AXA Ondernemingen is bijzonder voordelig, zowel voor u als voor uw onderneming. Wenst u hierover meer te weten ? Neem dan contact op met uw makelaar of AXA op het nummer 02/622.71.68.

opinie

in de stad zullen onvermijdelijk moeten volgen op een grotere toestroom van auto’s, die net zo onvermijdelijk zullen moeten aanschuiven bij het inrijden van de stad. Ingrijpen in het stadswegennet van de dichtbebouwde hoofdstad is haast onmogelijk. Brussel zal als een flessenhals fungeren.

NR 9 - SEPTEMBER 2008 - DY NA M I E K

8

De vraag die dan ook rijst is of het niet zinvoller en goedkoper is om te investeren in creatieve, progressieve vormen van mobiliteit. Alle voorspellingen en projecties van mobiliteitsexperts tonen aan dat het gemotoriseerd vervoer enkel maar zal toenemen, bij gelijkblijvend beleid. Men moet ook bestuderen of het niet zinvoller is om mensen te stimuleren om weer in de hoofdstad te komen wonen, de mogelijkheden van telewerking te bekijken, de impact van het GEN-netwerk projecteren en die met overleg en visie aanpassen, het strategisch hanteren van fiscale stimuli, het normaliseren van het gebruik van bedrijfswagens, enz… lij-

ken ons meer aangewezen om te komen tot een leefbare stad, waarin de CO2 en Nox uitstoot binnen de perken blijft en waar duurzaam geleefd en ondernomen kan worden. Nieuwe en creatieve mobiliteitsvormen zullen enkel ontwikkelen in een situatie waarin het traditionele patroon sterk onder druk staat. Deze druk wegnemen zal ook de dynamiek die is ontstaan bij het bedrijfsleven, pendelaars en beleidsmakers temperen. Er moet in de eerste plaats meer samenwerking komen tussen de gewesten in een geïntegreerde aanpak van de mobiliteit. Zonder samenwerking is elke regionalisering gedoemd te mislukken. Nóg meer auto’s de stad in laten komen, zal de stadsvlucht en groenzucht van de Brusselaars enkel maar versterken, en het fileleed van de honderdduizenden pendelaars uit Vlaanderen nog verzwaren.

van hun Business Route 2018, for Metropolitan Brussels, en creatieve, vernieuwende oplossingen zoeken voor onder meer de mobiliteitsproblemen, blijven Gewestregeringen hun eigen gang gaan, terend op het NIMBY effect (Not In My BackYard), zonder met de verwevenheid van de piepkleine gewesten van dit piepkleine landje rekening te houden. Mobiliteit is niet alleen een kwestie van Vlaanderen, Brussel of Wallonië, maar van het hele land. Mobiliteits- en milieuproblemen overstijgen Gewestgrenzen en moeten samen aangepakt worden. Dat deze piste bestudeerd wordt, is zeker geen slecht nieuws, maar dat er geen rekening gehouden wordt met de andere, is contraproductief. ●

Terwijl de Vlaamse, Waalse en Brusselse bedrijfswereld al maanden de handen in elkaar slaan in het kader

Tom Smeets Adviseur Kenniscentrum Beci [email protected]

Mededeling

Commerce Design Brussels Colloquium en wedstrijd

23.9.2008, Flagey, Brussel Een dag vol nieuwigheden en uitwisseling, met als doel te Brussel nieuwe denkpisten en dynamiek te bevorderen in het ontwerpen van verkooppunten (winkels en boetieks waarbinnen alle sectoren vertegenwoordigd worden, restaurants, bars, cafés, dienstencommercies en commerciële centra...). Schrijf u in voor het colloquium en de lancering van de wedstrijd Commerce Design Brussels,op dinsdag 23 september 2008 te Flagey, Brussel (conferentie in het Frans of/en in het Nederlands) Als meerwaarde van het colloquium op dinsdag 23.9.2008: lancering van de jaarlijkse wedstrijd Commerce Design Brussels Lezing van Patrick Jouin om 20u. Voor de Beci leden en contacten, typ in het menu op de website, onder inschrijving, de volgende code in: Eugène en haal voordeel uit een korting van -15 % excl. BTW op de prijs van die dag (190 € excl. BTW). Een organisatie van Pro Materia & Design September met de steun van Beci

Info: Pro Materia, t. +32 (0) 2 768 25 10 - + 32 (0) 475 53 19 88 [email protected] www.commercedesignbrussels.be

fautlefaire.be

2 m 05

Hoe hoog legt ú de lat? “In Peking ging ik over 2 m 05. Dat is exact tien centimeter hoger dan vier jaar geleden. Vier jaar van intensieve training, begeleiding, coaching en teamwerk, vier jaar van groeien met mensen, leverde mij dus tien centimeter op: meteen goed voor goud. Ook u hebt de kracht van mensen. Hoe hoog legt ú de lat?”

Gouden medaille Peking 2008

STARTERS

ZELFSTANDIGEN

KMO’S

HR-PROFESSIONALS

dekrachtvanmensen.be Wat u ook onderneemt in het leven, u doet het met de kracht van mensen. Die kracht bepaalt hoe hoog u de lat kunt leggen. Koester daarom dat menselijk kapitaal. Valoriseer het optimaal. Hoe? Klik naar www.dekrachtvanmensen.be en ontdek praktische oplossingen, pragmatische ondersteuning en professioneel advies op uw maat. Al jaren is Acerta uw aangewezen businesspartner voor het ondernemingsloket, het sociaal verzekeringsfonds, het sociaal secretariaat, het kinderbijslagfonds en consult. Maar wij zijn boven alles een geïntegreerde HR-dienstengroep met een netwerk van kantoren over heel België. Dit betekent dat wij er zijn voor u, om het beste uit uzelf en uw medewerkers te halen.

www.acerta.be

moving!

Leden trefpunt U wil uw activiteiten kenbaar maken? Een strategische verandering, een verhuis van uw kantoren, groeiende financiële resultaten, ... bekendmaken? Doe dit dan in de pagina’s van Dynamiek en profiteer zo van de zichtbaarheid van ons blad dat door 21.000 bedrijfsleiders wordt gelezen. Stuur een mededeling van een vijftiental regels en een foto naar [email protected] Opgelet: Reclameteksten worden niet gepubliceerd. De redactie behoudt zich het recht voor om te lange teksten in te korten.

B-management neemt CDK


10

B-management NV, één van de hoofdspelers in de Belgische interim management markt, zet een nieuwe stap in het kader van zijn groeiplannen door de overname van CDK & ASSOCIATES NV, een Belgische vennootschap die actief is in het topsegment van de markt. Door de overname van CDK & Associates wil B-management haar operationele efficiency vergroten om nog beter te kunnen beantwoorden aan de noden van de bedrijven inzake flexibele managemenJoseph Sadis, toplossingen. Door deze acquisitie wil gedelegeerd bestuurder B-management een nog kwalitatiever van B-management en sneller antwoord kunnen geven op de vragen van de klanten. Sedert begin 2008 is zij haar front en back office aan het uitbreiden door het aantrekken van nieuwe consultants en de versterking van haar search- en selectiecapaciteit. “Door de overname van CDK, waarvan de professionele aanpak, de ethiek en de excellente reputatie ons bekoorden, bundelen wij niet alleen twee klantenportefeuilles maar ook veertig jaar sectorervaring, en zodoende zorgen wij ervoor dat wij onze klanten nog meer toegevoegde waarde kunnen brengen en de beste interim managers kunnen aantrekken en “fideliseren”” zegt Joseph Sadis, gedelegeerd bestuurder van B-management en, samen met Frank Van Steelandt, één van de mede-oprichters van B-Management in 2004. Mede dankzij deze ontwikkeling zal B-management haar omzet kunnen verdubbelen en op korte termijn de kaap van de 10 miljoen EUR nemen.● B-management Munsterstraat 10 1000 Brussel t +32 2 641 1101 f +32 2 640 2202 [email protected] www.b-management.be

Indass ontwikkelt een software om het wagenpark te beheren De vele wetswijzigingen en het complexe beheer van het wagenpark (40-dagen regel, aftrekbeperking in functie van de CO2-uitstoot, geschiktheidsproeven) nopen tot verhoogde waakzaamheid. Inderdaad, de fiscale en sociale aspecten met betrekking tot bedrijfswagens kunnen de belangrijkste criteria bij de aankoop van een nieuwe wagen worden. De groep Indass heeft een berekeningsprogramma (ISCAR) ontwikkeld met een volledig en geautomatiseerd beheer van de bedrijfswagens die aan de werknemers ter besschikking worden gesteld voor persoonlijk gebruik. Die educatieve software behandelt alle fiscale en sociale verplichtingen van de onderneming in verband met de bedrijfswagens op basis van de persoonlijke gegevens van de onderneming en van haar werknemers. Bovendien worden de (oude en nieuwe) wettelijke bepalingen en de uitgevoerde berekeningen zorgvuldig bewaard, wat een meerwaarde kan leveren bij controle. Op initiatief van de groep Indass en van belangrijke spelers op de automarkt wordt ISCAR gratis vanaf september 2008 toegestuurd naar de 20.000 Belgische ondernemingen met meer dan 20 werknemers. ● Indass Rue Oscar Kaisin 1 5150 Floreffe t +32 81 44 74 30 f +32 81 44 74 39 www.indass.be

leden trefpunt

Mezquita & Associates opent de HR Garden Party dan de analyse van het C.V., en wel in dat veel wijder, bijna omzeggens informeel, van de relaties en de gewaarwordingen tussen een bepaalde persoon en een welbepaalde onderneming.» ● Mezquita & Associates Lambermontlaan 418 1030 Brussel t +32 2 726 88 78 f +32 2 726 89 02 [email protected] www.mezquita.be Xavier Mezquita en Bernard Clerfayt


Mezquita & Associates, het Executive Search kantoor, huldigt het concept « HR Garden Party » in, waarbij het informele karakter gekoppeld wordt aan gezelligheid. Het doel ? Een antwoord bieden op de harde tendens in de aanwerving, die voorrang geeft aan waarden boven de analyse van alleen de nodige bekwaamheden. «Vandaag de dag zijn er meer dan genoeg HR-seminaries», zegt Xavier Mezquita, baas en stichter van Mezquita & Associates. « Hetgeen daarentegen ontbreekt, zijn de momenten van geheel informele ontmoetingen, zonder rechtstreeks commercieel belang, enkel om gewoon wat ideeën uit te wisselen, zonder dat men zich aan enige dagorde dient te houden.» Gelet op het succes van deze eerste uitgave, diende dit initiatief natuurlijk navolging te krijgen. «De tweede uitgave is reeds geprogrammeerd», zo verheugt zich Xavier Mezquita, die sedert vijf jaar de «Private Wine Degustation» organiseert volgens hetzelfde concept, voor een meer CEO-gericht publiek, en waarvan de 15de editie, waarop 150 genodigden aanwezig waren, plaatsgevonden heeft in maart laatstleden. Waarom uitdrukkelijk voorrang geven aan de informele kant van de manifestatie? «Men voelt thans zeer goed dat de ondernemingen niet meer de kandidaat met alleen de nodige bekwaamheden zoeken, maar ook en vooral, een persoonlijkheid en een beantwoording aan de waarden. Hier beweegt men zich duidelijk in een ander register

Herman Vyverman, wordt nieuwe voorzitter van de Brusselse Havengemeenschap De Algemene Vergadering van de Brusselse Havengemeenschap heeft met ingang van vandaag 03 juni , Herman Vyverman aangesteld als nieuwe Voorzitter in opvolging van Yvan Huyghebaert, Voorzitter Beci. De Brussel Havengemeenschap integreert bij Beci onder de naam Beci Port Community. Beci Port Community staat voor meer dan 350 bedrijven die in en rond de Brusselse Haven zijn gevestigd en ongeveer 13.000 werknemers tellen die hier direct of indirect zijn bij betrokken.

In zijn toespraak onderlijnt Vyverman ondermeer de strategische rol die de Beci Port Community als vertegenwoordiger van de bedrijven speelt in de relatie met enerzijds Het Brussels Gewest /Kabinet van Staatssecretaris Brigitte Grouwels en anderzijds met de Haven van Brussel, Laurence Bovy. Tijdens dezelfde AV worden het concrete actieplan van het nieuwe Referentiecentrum IRIS-TL als tewerkstellingsproject …. En de herinrichting van de Havenlaan voorgesteld. Verder wijst Vyverman nog op het belang van de komst van de Katoennatie, het BILC en beklemtoont hij de rol van de Brusselse Haven en het belang van de

communicatie met de andere Havens van belgië, Antwerpen, Gent, Charleroi, Luik. Uitbreidingsmogelijkheden voor de ontwikkeling van de havenactviteiten zijn volgens Vyverman een must en denkt daarbij aan een snelle realisatie van Schaerbeek Formation. ●

Brusselse Havengemeenschap Havenlaan 104-106 bus 12 1000 Brussel t +32 2 426 72 88 f +32 2 426 25 19 [email protected]

moving!

Officity stelt een nieuwe generatie virtueel kantoor voor


12

Nectil, de Brusselse online software uitgever, vult zijn productgamma aan met het op de markt brengen van een nieuwe virtueel kantoor: Officity. Officity is een ontwikkelde oplossing voor het beheer van publicatie en emarketing, het eindresultaat van vier jaren ontwikkeling en commercialisering. François Dispaux Deze oplossing maakt het mogelijk om onmiddellijk en in veelvoud via e-mail te communiceren; agenda en andere databestanden te delen; het organiseren, klasseren en categoriseren van zijn contacten in werkgroepen; e-mail of e-marketing voorlichtingscampagnes te programmeren; on-line toepassingen te ontwerpen en op een website publiceren; de nodige op maat gemaakte toepassingen te ontwikkelen.

De hulpbronnen van Officity komen van Sushee, een open source Office Management Framework uitgegeven door Nectil. Dat is een volledige gespecialiseerde tool voor het beheer van alle soorten activiteiten (bedrijven, verenigingen, liberale beroepen, …) bestemd voor op maat toegepaste ontwikkeling en integratie van Officity in uw informatica systeem. Officity wordt via drie distributiekanalen verdeeld om alle behoeften en alle budgetten te voldoen: in SaaS (Software as a Service of ASP), in licentie verhuring, en het verkoop van een klassiek licentie. ● Nectil Charles Demeer Straat 21A 1020 Brussel t +32 2 427 04 84 [email protected] www.nectil.com

My PC-Academy : uw kennis op peil in een mum van tijd Steunend op een ruime professionele ervaring, heeft My PC-Academy modulaire opleidingsprogramma’s ontworpen, gebaseerd op praktijkgerichte video-opnames. Deze video’s zijn flexibel en zullen de computergebruikers stap-voor-stap begeleiden in hun leerproces. My PC-Academy begeleidt de eindgebruikers bij de migratie naar Microsoft® Windows Vista en Office 2007 en brengt hun kennis op peil in een mum van tijd dankzij een doelgerichte en systematische aanpak. Daardoor kunnen zij onmiddellijk met hun nieuwe computertools aan de slag en bereiken al snel eenzelfde vaardigheidsniveau. In parallel, en in partnership met “gp3 Groupe Conseil (Canada, België en Luxemburg)”, geeft My PC-Academy adviezen in leiding van projecten en beleid van migratie projecten teneinde de Ondernemingen in hun plannen te helpen.

My PC-Academy bestaat uit een team van vakmensen die een ruime ervaring hebben verworven in de ondersteuning van PC-gebruikers, voornamelijk binnen een grote wereldgroep in de landbouw- en voedingssector. Deze ervaring in het doorvoeren van migraties en de ondersteuning van meer dan 50.000 gebruikers over heel Europa, gaf My PC-Academy, de aanzet tot een vernieuwende aanpak van opleidingen, toegespitst op de noodzakelijke praktische kennis voor een efficiënt dagelijks gebruik van PC en bureautica-toepassingen. ● My PC-Academy. Paleizenstraat 44 b39 1030 Brussel t +32 497 99 48 04 ofwel +32 497 99 48 05 www.mypc-academy.com

Yvan Dierckxsens, CEO en partner bij

Sales Consult Yvan Dierckxsens is aan de slag gegaan als CEO en partner bij Sales Consult en Sales People, twee snelgroeiende start-ups opgericht door Angela Leone (oprichter van GRH Management), gespecialiseerd in het outsourcen van Sales professionals in B2B en B2C. Tot eind vorig jaar bekleedde Yvan Dierckxsens de functie van Executive Vice President bij USG People nadat hij jaren actief was als CEO bij Unique. Dierckxsens was bovendien ruim zes jaar voorzitter van Federgon, de vereniging van partners voor werk. Yvan Dierckxsens: “Ik wou weer terug naar een rol van creatieve, passievolle ondernemer. Dicht bij mijn medewerkers en klanten staan en innovatieve ideeën ontwikkelen om hun succes te waarborgen … Dat gevoel wou ik terugvinden. Daarom is het een waar plezier om aan het roer te staan van Sales Consult en Sales People.” Sales Consult werd 2 jaar geleden opgericht en is gespecialiseerd in het vinden, binden en boosten van klanten voor bedrijven in de Business to Business (B2B). Sales People bestaat slechts 9 maanden en is gespecialiseerd in de outsourcing van sales teams in B2C (direct sales). Zij vermarkten de diensten en producten van bedrijven in Business to Customer (B2C) en Small Office en Home Office (SOHO) segmenten. ● Sales Consult Belgicastraat 7 Bus 1 Fountain Plaza 502 1930 Zaventem t +32 02 735 66 61 f +32 2 735 66 64 [email protected] www.salesconsult.be

BETERE KLEUREN, LAGERE KOSTEN. DE HP OFFICEJET PRO SERIE. ‘s Werelds betrouwbaarste merk op het vlak van printing Betere kleurkwaliteit dan laser printers* Tot 50% lagere kleuren printkosten per pagina dan laser pinters Sneller dan laser printers** Opmerkelijk lager energieverbruik dan concurrentiële laser printers*** *Gebruik makend van “coated” paper. **Gebaseerd op snelste afdruksnelheid in kleur. ***Gebaseerd op energieverbruik tijdens afdrukken.

HP Officejet PRO L7590

HP Officejet Pro K5400n

%FTOFMTUFBMMPOPOF Prijs BTW incl recupel en reprobel : 299 `

De snelste kleurenprinter. Prijs Btw incl recupel: 169

Specificaties:

Specificaties:

t"VUPNBUJTDIFEVQMFY t*OHFCPVXEFOFUXFSLJOUFSGBDF t(FIFVHFOLBBSUMF[FS t,BOJOFFO$JUSJYPNHFWJOH worden gebruikt t,BOEJSFDUOBBSFNBJMPG PDF scannen

t*OHFCPVXEFOFUXFSLJOUFSGBDF t)JTQFFE64#QPPSU %VQMFYNPEVMF

`

Algemene informatie L7590 & K5400n Snelheid: 35 p. zwart/wit, 34 p. kleur Maximumgebruik: 7.500 pagina’s per maand.

ANBOD A L E E N O I PROMOT

3

100 A4 BLADZIJDEN

jaar garantie

inclusief vervangen defecte printer binnen

3 INKTPATRONEN

CD-ROM BUSINESS MARKETING DESIGN

KBBSHSBUJTHBSBOUJFPQEF)10GmDFKFU1SP- - - -"*0 ,TFSJFT

24u

**

www.hp.com/eur/mybusiness

moving!

Sfeer in de keuken

L’atelier des Chefs : de nieuwe generatie kookcursussen Al meer dan een jaar is het geleden dat L’atelier des Chefs zich in Brussel heeft gevestigd. Verder bouwend op het aanhoudende succes in Frankrijk hebben de broers Bergerault onze hoofdstad uitgekozen als vertrekpunt voor hun eerste internationale expeditie. Een ervaring die hen vleugels heeft gegeven, want het jaar nadien hebben ze ook Lille, Londen en Nantes de weg naar de keuken getoond. In september opent hun nieuwe atelier in Parijs en aan de horizon lonken al franchises in het Midden-Oosten en de Verenigde Staten! Waarom zetten ze zo een vaart achter hun ontwikkeling? “Simpel, omdat onze formule werkt. Een keuken, gemotiveerde professionele chef-koks en een ontspannen sfeer dat zijn de ingrediënten van ons succes, bena-

drukt Nicolas Bergerault. Wij hebben nu 400 tot 500 klanten per dag. Het publiek voelt de behoefte om opnieuw de keuken in te trekken. Onze aanpak is nooit eerder gezien: simpel, ludiek, maar ook spectaculair. De verwachtingen zijn hetzelfde in Frankrijk, België of zelfs Engeland.” In vier jaartjes heeft L’atelier des Chefs zich opgewerkt tot eenzame hoogten. Wat gisteren nog een zotte droom was van twee broers is nu een KMO van 50 loontrekkenden (sinds zijn ontstaan wordt per maand meer als één job gecreëerd) dat in 2007 een zakencijfer van 4,7 miljoen euro realiseerde. Een cijfer dat zijn oprichters verviervoudigd willen zien tegen 2010. ● L’Atelier des Chefs Kathuizerstraat 17 1000 Brussel t + 32 2 511 51 17 – f + 32 2 511 58 17 www.atelierdeschefs.com

NR 9 - SEPTEMBER 2008 - DYNA MI EK

14

Febelgra Bruxelles steunt grafische opleidingen In het kader van de steun die het verleent aan de grafische opleidingen in het Hoofdstedelijk Gewest, heeft Febelgra Brussel eind juni prijzen aan verdienstelijke leerlingen uitgereikt in de grafische scholen te Brussel. De laureaten ontvingen een certificaat en een geschenkcheque. Een overzicht van de scholen : Haute Ecole Francisco Ferrer (Technisch Hoger Onderwijs), Institut Diderot (secundaire beroeps- en technisch onderwijs), Institut Don Bosco (7e aanvullende jaar grafisch onderwijs), Institut Diderot (sociale promotie). Febelgra is de koepel van de Belgische grafische industrie en vertegenwoordigt alle zelfstandige ondernemingen in de drukkerijsector, de prepress- en de afwerkingbranches. De zeer arbeids- en kapitaalintensieve sector stelt 15.997 mensen tewerk. De grafische sector is een uitgesproken KMO sector en realiseert een omzetcijfer van 3,85 miljard €, waarvan bijna 40 % wordt gerealiseerd door export. ●

Febelgra Belliardstraat 20 Bus 16 1040 Brussel t +32 2 411 22 96 f +32 2 513 56 76 [email protected] www.febelgra.be

De verdienstelijke leerlingen van de Haute Ecole Francisco Ferrer : Jérôme Liesse (1e jaar), Myriam Santos-Neves (2e jaar). Vincent Marion (3de jaar),

Bobex : de grootste Europese online marktplaats voor bedrijven Het Belgische Bobex is de grootste Europese online marktplaats die ondernemers samenbrengt. Na de succesvolle opzet van platformen in België, Groot-Brittannië, Frankrijk, Duitsland, Nederland en Luxemburg, start het bedrijf nu ook een Zweeds online handelsplatform. Bobex is een online marktplaats die ondernemers en KMO’s samenbrengt. Bedrijven sturen er hun projectaanvragen uit, waarop aanbieders antwoorden met voorstellen op maat. De Bobex handelsplaats zorgt ervoor dat beide partijen elkaar op een vlotte manier vinden, mits kwaliteitscontroles. Meer en meer bedrijven halen een behoorlijk deel van hun omzet via dit unieke kanaal. De Belgische versie van de handelsplaats telt meer dan 37.000 Belgische KMO-gebruikers. Bobex.com is een Belgisch bedrijf dat in 2000 opgericht werd, in volle ‘dotcom boom’. “Bobex is opgestart met België als testmarkt, ervan uitgaande dat als het in België lukte, het ook in andere landen succesvol zou verlopen. Ons systeem heeft zich intussen bewezen in de Benelux, waar we vandaag de onbetwiste marktleider zijn. Een verdere internationale ontwikkeling leek ons dan ook een logische volgende stap.” vertelt Jean-Louis Van Marcke, CEO van Bobex. ● Bobex Centre Dansaert Aloststraat 7 1000 Brussel t +32 2 502 66 68 – f +32 2 502 45 15 [email protected] – www.bobex.com

Jean-Louis Van Marcke, CEO van Bobex

Eindverantwoordelijke Moving: Stéphanie Brisson

Bespaar liever op uw betalingsverkeer met de KBC-Business Comfortrekening. Voor uw zaak, praktijk of onderneming gebruikt u bijna dagelijks uw zichtrekening, uw bank- of kredietkaart, elektronisch bankieren, … Voor elk van deze diensten betaalt u apart en meestal op verschillende tijdstippen. Dat maakt het moeilijk om uw totale kostprijs op jaarbasis in te schatten. Als ondernemer bent u nochtans gesteld op duidelijkheid en betalingscomfort. Daarom is, uit onze ervaring in het adviseren van ondernemers, het idee ontstaan om de meest courante betalingsbehoeften te bundelen en aan te bieden tegen een vaste, voordelige pakketbijdrage. Met de KBCBusiness Comfortrekening spaart u dus niet alleen geld uit, maar u kunt het pakket ook uitbreiden met andere bankdiensten op uw maat. Surf dus snel naar de website en ontdek wat u in de praktijk kunt besparen. Of kom er gerust eens over praten. Want praten werkt.

www.kbc.be/kbcbusiness/comfortrekening

we hebben het voor u

Een onderneming van de KBC-groep

job days

TEWERKSTELLING

Mobiliteit van Europese burgers stimuleren Sinds 2 jaar organiseert de Europese Commissie European Job Days in meer dan 200 Europese steden. In Brussel deed ze dat samen met Beci: Job Day Europe. De Commissie zit hierin een middel om de mobiliteit van de werknemers te stimuleren. Jimmy Jamar, Communicatieverantwoordelijke bij het Directoraat-Generaal Werkgelegenheid, Sociale Zaken en Gelijkheid van Kansen van de Europese Commissie, geeft meer uitleg over werkgelegenheid en mobiliteit van de Europese burgers. Sinds drie jaar organiseert de Europese Commissie European Job Days in heel Europa. Waarom dit initiatief?


16

Beci kwam in 2006, het Europese Jaar van de mobiliteit van werknemers, met het voorstel om deel te nemen aan hun Brussels Job Days en in het bijzonder aan de Job Day Europe die zij naar aanleiding hiervan lanceerden. Wij hebben vastgesteld dat jobbeurzen in alle landen van de Unie op verschillende momenten worden georganiseerd. Om deze initiatieven een echt Europese impact te geven en om de doeltreffendheid van de inspanningen op het vlak van werkgelegenheid en verbetering van de vaardigheden op Europees vlak beter te kunnen meten, hebben we voorgesteld om in alle landen gelijktijdig jobbeurzen te organiseren aan het begin van de herfst. Het eerste jaar al antwoordden meer dan 200 steden op onze uitnodiging. Dit jaar zullen meer dan 250 steden en meer dan 200.000 deelnemers meedoen. Maar dit initiatief moet er natuurlijk vooral toe leiden dat er duizenden nieuwe banen worden gecreëerd.

Wat is de specifieke bijdrage van de Commissie aan dit initiatief? Onmiskenbaar het mobiliteitsaspect. De toegevoegde waarde van de Europese Commissie bestaat erin te benadrukken welke voordelen werken in het buitenJimmy Jamar Communicatieverantwoordelijke bij het Directoraat-Generaal Werkgelegenheid, Sociale Zaken en Gelijkheid van Kansen van de Europese Commissie.

land voor de burgers kan opleveren. Dat vertaalt zich op alle vlakken: kennismaken met een nieuwe taal, een nieuwe cultuur, een nieuwe werkomgeving. Let wel: wij zeggen ook dat mobiliteit pas doeltreffend kan zijn als ze zowel goed voorbereid als goed begeleid wordt. Dat zijn de twee taken van EURES.

EURES, dat is het Europees portaal voor beroepsmobiliteit. Wat houdt dit specifiek in? EURES is zowel een portaal als een netwerk. Als portaal biedt het elke burger dagelijks rechtstreekse toegang tot bijna anderhalf miljoen online werkaanbiedingen in zijn eigen taal. Dat is het resultaat van een enorm werk, dat drie jaar in beslag genomen heeft en waaraan 30 Europese overheidsdiensten voor arbeidsbemiddeling hebben meegewerkt. Vandaag bijvoorbeeld wordt elke aanbieding die door een van de drie Belgische diensten voor arbeidsbemiddeling – VDAB, Forem, ACTIRIS – wordt gepubliceerd, automatisch opgenomen in het Europese portaal. EURES biedt daarnaast aan elke Europese burger de mogelijkheid om gratis zijn cv online te plaatsen – elke dag zijn het er meer dan 300.000 – en aan elke werkgever om zijn werkaanbiedingen te publiceren – meer dan 12.000 werkgevers maken hier momenteel gebruik van. Tot slot is EURES ook een netwerk van bijna 800 adviseurs verspreid over de hele Unie, die werknemers en hun gezinnen concrete hulp bieden bij alles wat te maken heeft met mobiliteit.

Vallen de resultaten op het vlak van mobiliteit ondanks alles niet een beetje tegen? De brutocijfers lijken inderdaad wat magertjes uit te vallen. Volgens de statistieken waarover wij beschikken, zou 2 % van de Europese burgers in een ander land wonen en werken. Maar dat zijn toch 8 miljoen mensen! Eén kanttekening: die ramingen komen uit jaarlijkse statistieken. Ze houden geen rekening met seizoensgebonden mobiliteit, die in sommige landen en in sommige sectoren zeer groot kan zijn, denk maar aan hotels, de bouw, de landbouw. Ze houden evenmin rekening met de meer dan een miljoen grensarbeiders die in sommige landen zoals Luxemburg een aanzienlijk deel van de arbeidsmarkt uitmaken.

Wat kan de Unie concreet ondernemen om de mobiliteitsmogelijkheden in Europa te verbeteren? Wij blijven onvermoeibaar allerlei obstakels voor de mobiliteit uit de weg ruimen. Die kunnen van allerlei aard zijn: juridische, administratieve, maar ook praktische, zoals taal, huisvesting of de toegang tot de arbeidsmarkt voor het gezin van de mobiele werknemer. Er zijn nog andere factoren, zoals het feit dat periodes in het buitenland later voor de beroepsloopbaan maar in beperkte mate gevaloriseerd kunnen worden, of de problemen om zich opnieuw in te schakelen in de arbeidsmarkt wanneer men naar zijn land van herkomst terugkeert. Zoals u ziet, hebben

job days

we nog heel wat voor de boeg voor we kunnen spreken van een echte mobiele Europese arbeidsmarkt.

De Europese Commissie heeft twee jaar geleden besloten om de Brusselse Job Days te steunen door ze te laten plaatsvinden in haar hoofdkwartier, het Berlaymontgebouw. Waarom dit engagement?

Het gaat om een symbolische geste. Wij wilden aantonen dat de Europese Commissie begaan is met wat uit alle enquêtes bij de mensen op de eerste plaats komt, namelijk werk vinden. Daarom hebben we de 50ste verjaardag van het verdrag van Rome symbolisch willen vieren door 50 werkgevers uit te nodigen om rechtstreeks in de gebouwen van de Commissie mensen aan te werven. Dit initiatief

Isabella Lenarduzzi

Job Day in de Haven van Brussel

l’album

Midden juni vond een ietwat bijzondere Job Day plaats. Een korte blik achter de schermen van de Job Day voor ondernemingen in de Haven van Brussel.

18

De Brussels Job Day “Havengebied” vond plaats op 13 juni op de “Biouel”, een schip dat aan de Becokaai lag aangemeerd.

Zoals op alle Brussels Job Days werden de kandidaten onthaald en doorverwezen door de tewerkstellingsadviseurs van Actiris. Speciaal voor de gelegenheid werd er ook een persconferentie georganiseerd, voorgezeten door Brigitte Grouwels, voogdijminister van de Haven van Brussel, en door Laurence Bovy, voorzitster van de Haven van Brussel.

Meer dan 800 kandidaten hadden een gesprek bij een twintigtal ondernemingen, zowel uit de haven (Pavan, Mory Europe, SITA Recycling Services, …), als uit de transportsector, de logistiek of de distributie (ABX Logistics, MIVB, Colruyt, Besix, …).

Voor sommigen verliepen de gesprekken zeer goed: bijna 300 kandidaten werden later opnieuw gecontacteerd voor een tweede selectieronde.

Job Day Europa in het Berlaymontgebouw, de 27 september 2008. Inlichtingen en inschrijvingen via www.jobdays.eu

© Foto’s : Job Day


heeft onze stoutste verwachtingen overtroffen: er waren bijna 10.000 deelnemers en ongeveer 1000 mensen hebben een job gevonden! Het succes van dit initiatief heeft ons er in ieder geval toe aangezet om het te herhalen. Afspraak dus op 27 september in het Berlaymontgebouw voor de Job Day Europe editie 2008!

Foto’s : Thierry Dauwe

internationaal

De Brussels Infrastructure Business Club staat op de rails

Ontbijten onder de kroonluchter van het Plaza

In mei lanceerde BECI officieel de “Brussels Infrastructure Business Club”, waarin bedrijven uit Brussel worden samengebracht die producten, installaties en diensten aanbieden voor de bouw van infrastructuren in Afrika.

D

e Brussels Infrastructure Business Club telt momenteel een dertigtal leden en heeft de ambitie om tegen 2009 een honderdtal bedrijven te groeperen. De website van de club, www. brussels-ibc.be, wil de leden de nodige zichtbaarheid geven, maar hen ook informatie uit de eerste hand bieden over de doellanden in Afrika, over infrastructuurprojecten, over referentiecontacten en over geldschieters die projecten in Afrika financieren. Voor de ontwikkeling van de infrastructuren in Afrika richt de

Club zich op de volgende sectoren: transport, milieu (waterzuivering en afvalverwerking), energie, ICT, gezondheidszorg, toerisme, industrie en onderwijs. Dit initiatief belangt heel Afrika aan. ●

Vertegenwoordigers van ambassades van Afrikaanse landen in gesprek met de Europese Commissaris.

Wilt u tot de Club toetreden? Neem dan contact op met JeanPhilippe Mergen op het nummer 02 210 01 77 – [email protected] U wilt weten wat de volgende internationale activiteiten van Beci zijn? Raadpleeg dan onze agenda op pagina 61

19

Louis Michel benadrukte het belang van de privésector

Advertentie

De meest betrouwbare manier voor uw internationale kleine zendingen.

Swiss Post International biedt u een betrouwbare en feilloze service voor het wereldwijd versturen van brieven en postpakketten: Business to Consumer International. Gaande van de voorbereiding tot de levering, met mogelijkheid tot Track & Trace en Retourmogelijkheid. Wenst u persoonlijk advies? Contacteer ons op het telefoonnummer 078 15 21 45 of bezoek ons op www.swisspost.be

special C managers

Vrouwen aan de top: een andere manier van leiding geven? Bestaat er zoiets als een typisch vrouwelijke managementstijl? Hoe worden de vrouwen gezien door de bril van hun mannelijke en vrouwelijke collega’s? Kun je vrouw zijn combineren met manager zijn? Naar aanleiding van het “World Association of Woman Entrepreneurs” congres dat van 15 tot 20 oktober in Brussel plaatsvindt, laat Dynamiek vrouwen aan het woord die het ‘glazen plafond’ 20

hebben doorbroken en zijn

NR 9 - SEPTEMBER 2008 - DYNA MI EK

doorgestoten tot functies met hoge verantwoordelijkheid. Onder hen Sophie Dutordoir, “bazin” van Fluxys. Voor haar is leadership alles … behalve een kwestie van geslacht.

SOPHIE DUTORDOIR, CEO VAN FLUXYS

“Er bestaat niet zoiets als een vrouwelijke managementstijl”

E

en strookjesjurk, maar braaf met discrete make-up. Innemende glimlach, opgewekte stem, doorgrondende blik. Sophie Dutordoir heerst over Fluxys vanuit haar licht, gezellig, maar sober kantoor. Een grote kaart met gaspijpleidingen aan de wand herinnert de bezoeker aan de inzet en de ambitie van het werk dat onder haar hoede wordt verricht. Op de grote lijst, een kindertekening, bloedrood en rond, losjes met een punaise in een hoekje van de kaart geprikt. Een knipoog naar die andere realiteit. Een vrouw.

Sophie Dutordoir is dat ook tot in de kleine details. Nochtans doet ze het idee dat het vrouw zijn enige impact zou hebben op haar managementstijl als ridicuul af. “Het zit in je gebakken, het heeft niets te maken met het geslacht.”

Denkt u dat er zoiets bestaat als een vrouwelijke managementstijl? Ik moet eerlijk toegeven dat ik over de tegenstelling man-vrouw niet echt wakker lig. Ik groeide op in een gezin met een zus en vier broers waar

iedereen gelijk was, waar iedereen dezelfde kansen kreeg en iedereen volledig autonoom zijn eigen weg kon gaan. Bij mijn eerste contact met de arbeidsmarkt moest ik inderdaad mijn weg banen in een overwegend mannelijke omgeving. Eerst in de politiek, in het begin van de jaren ’80, als woordvoerster van de minister en vervolgens in de elektriciteitssector om tot slot terecht te komen in de gaswereld. Als ik terugblik, voel ik persoonlijk, op professioneel vlak dan, geen enkel verschil tussen mannen en vrouwen. Ik ben ervan

special C managers

Woorden van C

Kunt u ons toch enkele vrouwelijke eigenschappen aanduiden die belangrijk zijn voor een directiefunctie? De eerste is ontegensprekelijk de zin voor organisatie die leidt tot meer efficiëntie. Alle vrouwen moeten meerdere dingen tezelfdertijd runnen, meer bepaald een gezin en een carrière, en dus hebben ze er een hekel aan om tijd te verliezen aan nutteloze zaken. Een van mijn eerste beslissingen hier bij Fluxys had betrekking op het uurrooster van de vergaderingen. Ik hecht ook enorm veel belang aan flexibiliteit. Als bedrijfsleider sta ik erop dat die flexibiliteit volgens het principe van geven en nemen verloopt: ook de werknemers moeten op ieder moment toegankelijk zijn en het beste van zichzelf geven in ruil voor de flexibiliteit die de werkgever hen verleent. Een ander kenmerk van de vrouwen is naar mijn mening hun rechttoe rechtaan aanpak. Dat houdt uiteraard ook verband met hun zin voor efficiëntie. Door recht op het doel af

Vrouwen zijn minder autoritair dan mannen, maar ze zijn uitermate verantwoordelijk. Ze voelen zich persoonlijk betrokken bij het reilen en zeilen van de onderneming, het welzijn van de medewerkers en bij het al dan niet behalen van resultaten. Politiek en carrière maken kan hen minder boeien, maar ze gaan zich wel toespitsen op resultaten en succes willen ze delen met hun team. Dominique Leroy Country Manager & VP customer Development (Unilever Belgium)

te gaan win je heel wat tijd en kun je de neuzen weer in dezelfde richting zetten wanneer de discussie het doel uit ogen dreigt te verliezen of wanneer men zich in minder belangrijke details dreigt te verliezen. Ik heb een absoluut vertrouwen in de intellectuele kwaliteiten van de medewerkers

te delen. Je moet de mensen naar het probleem kunnen brengen en ze stimuleren om mogelijke oplossingen aan te dragen. Zo heb ik ook een hekel aan geschreven communicatie wanneer die het kader van bondige instructies of beknopte mededelingen overstijgt.

21

Woorden van C Vrouwen die leiding geven zijn over het algemeen en voor het merendeel pragmatisch ingesteld. Veelal hebben ze moeten leren om de huishoudelijke taken, de opvoeding van de kinderen en hun beroepsactiviteit tegelijk en efficiënt te beheren. Ze hebben geen tijd te verliezen en stevenen dan ook recht op het doel af, gaan de waarheid niet uit de weg en zijn niet gediend met een vermijdingsstrategie, noch met een wollig taalgebruik. Catherine Calmels Specialist in Corporate Communication en Public Affairs

in dit bedrijf. Op duizend medewerkers hebben er overigens driehonderd een ingenieursdiploma op zak. Vergaderingen worden echter belegd rond een bepaald thema en niet om oeverloos al je kennis op dat vlak mee

Woorden van C Kun je als manager je vrouwelijkheid behouden? Ik denk wel dat je ALLES wat BENT ook als manager kunt blijven. In mijn geval is dat dan: vrouwelijk, zelfstandig, burgerlijk, onkreukbaar, vrolijk, goedlachs, vriendelijk, anders ... Het geeft me ongelofelijk veel macht, maar houdt tegelijk een zware plicht in om te zijn wie ik ben. Trots en open. Onze vrouwelijkheid zijn is een pluspunt voor de onderneming en voor de wereld! Marylin Droog Afgevaardigd bestuurder (Abunde cvba)

Voorts ben ik de mening toegedaan dat je de moed moet hebben om elkaar de dingen in het gezicht te zeggen. Bij vrouwen gebeurt dat wellicht spontaner dan bij mannen. Problemen raken op die manier ook sneller opgelost. En tot slot moet ik toegeven dat vrouwen makkelijker aanvoelen wanneer iemand een moeilijke periode doormaakt op zowel privé- als op professioneel gebied.

Hoe waren de reacties van uw medewerkers toen een vrouw het roer in handen nam? Persoonlijk heb ik geen verbaasde of wat vertwijfelde reacties opgemerkt, maar ik mag wel veronderstellen dat ik niet de eerste persoon ben bij wie

NR 9 - SEPTEMBER 2008 - DY NA MI EK

overtuigd dat de manier waarop een onderneming wordt geleid of wordt ervaren, eerder het resultaat is van de waarden en prioriteiten die de onderneming zelf naar voren schuift — om precies te zijn, de waarden en de principes waartoe in teamverband door het directiecomité wordt beslist — en niet door het geslacht van de persoon die op de voorzittersstoel van die onderneming zit. Als er dan echt iets telt, dan zijn het de eigen waarden en de compatibiliteit van die waarden met deze van de onderneming.

special C managers

Woorden van C Ja, voor mij bestaat er wel degelijk zoiets als een typisch vrouwelijke managementstijl. De beslissende factor daarbij is de andere manier van met macht omgaan. Een vrouw vecht om haar doel te bereiken. Ze stelt alles in het werk om daar te geraken waar ze wil. Ze houdt echter wel steeds rekening met het advies van diverse al dan niet ondergeschikte collega’s. Ze doet navraag naar hun wensen, zoekt contact met hen en neemt vervolgens de beslissingen collegiaal. Je hoort me niet zeggen dat mannen geen respect hebben voor hun collega’s, alleen zijn ze meer vastberaden om hun eigen ideeën door te drukken. Evelyn Gessler Managing Director (Decider’s)

N° 9 - SEPTEMBRE 2008 - E NTR E P R E N D R E

22

men zijn hart gaat uitstorten. Er is uiteraard de gebruikelijke en menselijke reactie bij het aantreden van een nieuwe baas. En of het daarbij om een man of een vrouw gaat, maakt weinig uit. Ik heb bijvoorbeeld een aantal kleinere beslissingen genomen die echter een impact hebben op het organisatiemodel en dus – weer eens – de efficiëntie van de onderneming. Ik heb gevraagd enkele wijzigingen door te voeren in de organisatie van de cafetaria zodat de medewerkers er zich beter thuis zouden voelen. Nog een wijziging die ik doorvoerde,

was de organisatie van het eindejaarsfeest. Traditioneel werd er overdag een receptie gehouden. Ik gaf de voorkeur aan een feestmoment ‘s avonds. Ik hecht ook enorm veel belang aan stijl en stiptheid en heb hierover van gedachten gewisseld met de leden van het directiecomité en het leidinggevend kader van Fluxys. Ik weet dat die beslissingen tot commentaar leidden binnen de onderneming, maar dat was niet omdat die beslissingen van een vrouw kwamen, dan wel omdat er komaf werd gemaakt met enkele vastgeroeste gebruiken.

Ik veronderstel ook dat er wat werd gemopperd omdat ik geen ingenieursopleiding heb. Wat kwam een romanist-fiscalist hier zoeken, dachten sommigen? Ik heb hen duidelijk gemaakt dat ik deze nieuwe rol perfect aankon.

Waarom denkt u dat u voor deze functie werd benaderd? Omwille van mijn passie voor de energiesector. Er gebeurt daar zoveel: technische ontwikkelingen, met implicaties op politiek-maatschappelijk vlak, strategische en economische belangen die op het spel staan. Ik heb met eerdere professionele ervaringen aangetoond dat ik complexe en subtiele situaties aankan, dat ik knopen kan doorhakken, dat ik een strategische visie voor het bedrijf en voor de medewerkers die het bedrijf maken, in de steigers kan zetten. Ik werk efficiënt en resultaatgericht en ken de Belgische politieke wereld. Een niet oninteressant detail voor deze sector. Niets meer, niets minder. Ik ben er zeker van dat het feit dat ik een vrouw ben hierbij helemaal geen rol heeft gespeeld.

Kunt u bevestigen dat de betrekkingen met uw medewerkers op dezelfde manier verlopen met u als met uw voorgangers van het mannelijke geslacht? Volgens Trends is Sophie Dutordoir een van de drie machtigste zakenvrouwen van België.

Net als een man stap ik samen met een patrouilleteam in een helikopter en daal ik met veiligheidslaarzen af in het reservoir van de terminal in Zeebrugge. Ik bezoek mijn medewerkers in alle vestigingen van Fluxys. Bij Fluxys staat transversaliteit centraal. Een van de belangrijkste functies van het management is de medewerkers stimuleren om met elkaar te praten en om niet rond de pot te draaien. Mensen moeten zich durven uiten en een team vormen opdat ze beslissingen kunnen nemen waarmee iedereen zijn voordeel kan doen - ook al blijken die soms minder gunstig te zijn voor de eigen afdeling. De belangrijkste taak van de baas bestaat erin zijn medewerkers op alle niveaus zin te geven om dingen sa-

special C managers

men te doen en elkaar te stimuleren door persoonlijke inbreng en inzet. Daartoe moet je durven delegeren en je medewerkers verantwoordelijkheden toevertrouwen. Teamwork is een must en moet worden bevorderd en onderhouden. Daar sta ik op. Bij mijn voorgangers was dat echter niet anders. Nogmaals, het is een zaak van personen, niet van geslacht. Je moet doordrongen zijn van communicatie. Het is heus niet zo dat alleen vrouwen hier goed in zijn, maar ze hebben op dit gebied wellicht toch een streepje voor. ●

Woorden van C Een vrouwelijke managementstijl? Wel, dat is … een uitzonderlijke werkkracht en een groot vermogen om diverse taken / verantwoordelijkheden tezelfdertijd te beheren. Je moet continu je professionele ambities combineren met je privéleven (hoofdzakelijk de kinderen). Het is een management vol ‘engagement’ en, waarom niet, vol ‘passie’. Een carrière is een wereld waar je tot ontplooiing kunt komen; althans met een gezond evenwicht tussen werk en privé. Monique Corda, Regional Manager (Randstad Belgium)

Carline Taymans

Quota’s voor vrouwen in de RvB? locx, meer bepaald omdat vrouwen in vergelijking met mannen minder waarde hechten aan dergelijke functies. “Alvorens in te gaan op een voorstel in die zin vraagt een vrouw zich steeds af wat dat haar oplevert”, stelt hij, waarbij hij jammer genoeg ook moet toegeven dat de bedrijfswereld een zeker seksisme niet vreemd is, inclusief vanwege de vrouwen zelf. Voor ondernemingen die overwegen vrouwen in hun raad van bestuur te benoemen heeft hij het volgend advies. In plaats van te focussen op de rol van maatschappelijke verantwoordelijkheid van een onderneming is het beter zich de vraag te stellen

10,23% Percentage vrouwen dat zetelt in de raad van bestuur van Brusselse ondernemingen met een zakencijfer van meer dan 10 miljoen euro (11.161 mandaten). Vlaanderen Wallonië doen iets beter met respectievelijk 12,60% en 11,50% vrouwelijke bestuurders.

of “het normaal is dat een organisatie als de onze geen vrouwelijke leden telt in haar directiecomité?”. Dat leidt, althans volgens Olivier Willocx, tot praktische conclusies. “Een aantal bedrijven dat zich over deze problematiek heeft gebogen, belegt sindsdien geen topvergaderingen meer op woensdagnamiddag en geeft op die dag voorrang aan het gezinsmoment dat voor alle moeders centraal staat.”

➡


Op de uitermate controversiële vraag rond quota’s voor vrouwen in de directiecomités van bedrijven antwoordt Olivier Willocx, afgevaardigd bestuurder van Beci, in eerste instantie met een geschokte blik. Hij is niet gekant tegen de aanwezigheid van vrouwen in directiecomités, inteOlivier Willocx, gendeel, maar alleen al het afgevaardigd bestuurder idee dat ze op een dag bij wet van Beci een zitje zouden moeten krijgen, schrikt hem af. “Het zou blijk geven van misprijzen, enerzijds ten aanzien van de vrouwen, die de indruk kunnen hebben dat ze daar enkel zitten om de onderneming aan haar quota’s te helpen en niet omwille van hun intrinsieke kwaliteiten. Anderzijds ook voor de bedrijven, die de indruk zouden geven dat ze kandidaten uitsluitend opnemen omwille van hun geslacht en niet omwille van hun vaardigheden.” “Toegegeven,” zo stelt hij, “het opleggen van quota’s in de politiek enkele jaren terug, waarbij er twijfel rees om dezelfde bovenvermelde redenen, zorgde echter voor een gezonde opening waarmee privéorganisaties evenzeer hun voordeel zouden kunnen doen.” “Er is nog heel wat werk aan de winkel”, stelt hij eenvoudig. En, in eerste instantie, pleiten voor een betere kennis van de vrouwelijke eigenschappen, zowel in positieve als in negatieve zin. “Onderzoek naar intelligentie toont aan dat er meer briljante vrouwen dan briljante mannen zijn.” Als in de raden van bestuur van ondernemingen slechts 12 % vrouwen zetelen, is dat, aldus Olivier Wil-

23

Mededeling

GLOBAL: de wereld evolueert, de kantoren ook! Herstructureringen, overnames, personeelsverloop, nieuwe technologieën ... Verandering is vandaag een wezenlijk onderdeel geworden van elk bedrijf. En werkruimtes moeten gelijke tred houden, als echte stuwende krachten die een invloed hebben op de flexibiliteit en zo ook op de duurzaamheid van de onderneming. Studiebureau GLOBAL deelt die mening. En verlegt meteen ook de grenzen van office management ... © Foto Marc Detiffe

GLOBAL wordt opgericht in 1992. Het studiebureau, dat op dat moment een handvol gepassioneerde medewerkers telt, is van bij het begin georganiseerd rond twee essentiële pijlers: de creatie van werkruimtes, als specialiteit van het huis, en een methode die ongezien is in de sector. In de loop der jaren breidt GLOBAL zijn werkterrein uit om in te spelen op de vraag in de sectoren van de woningen, winkels en hotels, met enkele prestigieuze projecten voor de groep Accor (Mercure / Sofitel), nH en ook het nieuwe fastfoodrestaurant Woké.

Umicore sa, Broekstraat 31 in 1000 Brussel

De core business van Global blijft echter gericht op zijn eerste grote liefde. Umicore, Wilmer Hale, Dexia, Jones Day, SPE, McKinsey, Hunton&Williams, Bain&Company … GLOBAL beschikt over een unieke expertise op het vlak van de selectie en inrichting van werkruimtes, dankzij zijn grondige kennis van de bedrijfswereld en de uitdagingen en problemen die daarmee gepaard gaan.

Eerst denken, dan doen Verhuizing, fusie, herinrichting … welke nieuwe opdracht GLOBAL ook binnenkrijgt, altijd wordt die bekeken door een reeks filters, voor er een eerste creatief concept op tafel wordt gelegd. Alain le Grelle, Managing Director: “GLOBAL luistert, bestudeert en analyseert de dagelijkse manier van werken van elke klant, zijn identiteit en zijn bedrijfsdoelstellingen. Deze analysefase, in wezen een introspectie van onze klant, is essentieel om de kantoren te integreren in de evoluerende strategie van de onderneming.” Over de nieuwe regels van de economische markt zegt Alain le Grelle: “Werkruimtes kunnen niet meer alleen op basis van esthetische of financiële criteria worden gecreëerd. De wereld evolueert steeds sneller en de prestaties van een bedrijf worden nu afgemeten aan de hand van zijn vermogen om zich aan te passen aan de veranderingen. De rentabiliteit van de werkruimtes heeft vandaag niet alleen te maken met de flexibiliteit op lange termijn, maar ook met het comfort dat wordt aangeboden aan de medewerkers of de aanpassing aan de bedrijfswaarden. Dit alles samensmelten in een globale visie met vele facetten is een complexe maar essentiële taak.”

Zodra de analysefase rond is, werkt GLOBAL een concept uit waar een hele waaier van competenties bij komt kijken. Design, meubilair, technieken, ergonomie, verlichting, akoestiek … Deze parameters worden allemaal in overweging genomen en zijn, na goedkeuring, bepalend voor de keuze van de leveranciers die op elk vlak het beste te bieden hebben. Tijd om in actie te schieten en dat kan GLOBAL als geen ander. Het studiebureau staat in voor “de coördinatie van de vaklui en de kwaliteitscontrole. We zien toe op de naleving van de planning en budgetten en nemen contact op met de officiële instanties om de nodige vergunningen te krijgen. Indien nodig zorgen we ook voor de noodzakelijke verhuizingen en zelfs de tijdelijke hervestiging van de onderneming tijdens de duur van de werkzaamheden. GLOBAL neemt alle aspecten van een project voor zijn rekening en blijft de enige gesprekspartner van de klant tot de oplevering van het project.” In zijn 15-jarige bestaan heeft GLOBAL een solide reputatie opgebouwd, niet alleen door zijn knowhow inzake projectmanagement, maar ook omdat GLOBAL zijn klanten kan helpen om een visie uit te denken die verder reikt dan alleen de inrichting van kantoren. In dit opzicht zet het studiebureau, via zijn firma Vert-Immo, vandaag zijn eerste stappen in de wereld van energiezuinige woningen. Doelstelling: deze innovatieve groene oplossingen toepassen in werkruimtes. Alain le Grelle besluit: “Onze rijkdom? Wij bundelen alle ervaringen die we opdoen en kunnen zo voortdurend blijven evolueren … en de hoogste kwaliteitsnormen aanbieden aan onze klanten.”

Alain le Grelle, gedelegeerd bestuurder van Global

Global scrl Terhulpsesteenweg 181 – 1170 Brussel Tel. : 02 676 71 71 e-mail : [email protected] Web : www.global-dpm.be

© Foto Dimitri Lowette

Dirigent

special C managers

Programma van het World Association of Woman Entrepreneurs Congres van 15 tot 18 oktober 2008 in Brussel 19.00 tot 20.00 u

11.15 tot 12.30 u

Welkomstcocktail in de zaal ‘En plein ciel’ Spotlight op Brussel

Donderdag 16 oktober 2008 10.00 tot 10.45 u

11.15 tot 12.00 u

12.15 tot 14.00 u 14.30 tot 15.15 u

15.45 tot 16.30 u 18.45 tot 20.30 u 21.00 tot 23.30 u

Vrouwelijk Leiderschap: organisatie uitwisselingstafels over vrouwelijk partnerschap - informeel gesprek met prominenten uit de bedrijfswereld en de financiële wereld Human Resources: zijn vrouwen relationeel sterker? Staan ze meer open voor participatief management? HRM, is dat het evenwicht tussen rationele en emotionele intelligentie? “Business” lunch Doing Business in EU: BECI - “How to do business or export your products to Brussels, gateway to Europe” Zichtbaarheid voor de kmo’s in de media Rondleidingen in Brussel “Business” cocktail “Business” diner

Vrijdag 17 oktober 2008 10.00 tot 10.45 u

Zakenman - zakenvrouw: Uitzonderlijke vrouwen die de uitdaging van de “mannelijke” carrière aangingen. Blijven bepaalde schema’s vastgeroest?

13.00 tot 14.30 u 15.00 tot 16.30 u

19.00 tot 20.30 u 20.30 tot 21.00 u 21.00 tot 23.30 u

Toekomstperspectieven: hoe kunnen wij nog evolueren in een veranderende wereld? In welke mate is de plaats en de rol van de vrouw in de maatschappij bepalend voor vooruitgang? “Networking” lunch Business to Business (B2B) networking: presentatie en tentoonstelling van de producten en diensten van de deelnemende bedrijven Cocktail in het stadhuis van Brussel Bezoek aan het Festival van de Belgische Chocolade “Prestige” diner voor het 60-jarig bestaan van de Belgische Vereniging, aan de Grote Markt van Brussel

Zaterdag 18 oktober 2008 9.30 tot 11.00 u

13.00 tot 14.30 u 15.00 tot 17.30 u 20.00 tot 24.00 u

Officiële ceremonie van het Wereldcongres (ceremonie met vlaggen) in aanwezigheid van Belgische en Europese prominenten van de economische en politieke wereld “Le Monde” lunch Algemene vergadering Afsluitspeech en aanbevelingen Galadiner met muzikale animatie

Meer informatie en inschrijvingen: www.fcem-congress2008.be

P7gjhhZah@VgiR

Main Partners

Partners Groot-Bijgaarden


Woensdag 15 oktober 2008

toolbox

FAMILIEBEDRIJVEN

Hoe een rechtmatige en geloofwaardige opvolger vinden? In België zijn twee op de drie ondernemingen familiebedrijven, goed voor meer dan 60 % van de tewerkstelling en het bnp. Ze worden gekenmerkt door de verweving van twee systemen (onderneming en familie), waarin de doelstellingen, logica en belangen soms gelijklopen en dan weer sterk kunnen verschillen. Wat hen zo sterk en dynamisch maakt, kan evengoed voor hevige conflicten zorgen.

D


26

e meest cruciale gebeurtenis voor een familiebedrijf is ongetwijfeld de opvolging van de bedrijfsleider, die vaak ook de stichter is. Deze onvermijdelijke gebeurtenis (het bedrijf overlaten) is een complex gegeven, waaraan een lange voorbereiding en veel besprekingen voorafgaan. Veel ondernemingen die zijn opgericht door de generatie van de “babyboomers” zullen de komende tien jaar worden overgelaten. Gezien hun economisch belang vormen geslaagde bedrijfsovernames een belangrijke politieke uitdaging.

zorgen deze nieuwe taken en posities bij de betrokkenen voor problemen in verschillende vormen en gradaties. Dat geldt voor de opvolger die, behalve met de problemen die inherent zijn aan het leiden van een onderneming, kan worden geconfronteerd met de angst om macht te moeten uitoefenen, om in conflict te geraken met zijn vader, om de familie te ontgoochelen of niet bekwaam te zijn of om niet om te kunnen met de verlammende idealisering van de vorige bedrijfsleider en moeite heeft vrijelijk met die voorganger te communiceren.

Delicate machtsovername De meeste bedrijfsleiders-eigenaars willen dat hun kind (of kinderen) het bedrijf overneemt (overnemen) en voortzet (voortzetten). Maar de opvolging van de ene generatie door de andere kan een bron zijn van talrijke psychologische en relationele moeilijkheden. Een van de meest delicate momenten blijkt de effectieve machtsoverdracht te zijn. Ook al werd er een opvolger gekozen en aangeduid, dan nog stellen we vaak vast dat de overdracht niet plaatsvindt en dat de bedrijfsleider nog sterk aanwezig is, wat voor een klimaat zorgt dat vaak schadelijk en nadelig is voor de onderneming. Een machtsoverdracht zorgt voor twee veranderingen. Eén op familiaal vlak, waar de asymmetrische relatie ouderkind verandert in een relatie tussen volwassenen, wat van beide partijen een andere instelling en het opgeven van bepaalde apriori’s uit het verleden vraagt. De tweede verandering is ingrijpender en behelst de verandering van de beslissingsmacht in de onderneming. Zoals bij elke verandering

De opvolger steunen Hoe moet men zich wapenen tegen deze en andere ongemakken die hierdoor kunnen ontstaan? Belangrijk is ervoor te zorgen dat tegenover alle betrokken partijen (familie, aandeelhouders, personeel, klanten, bank, ...) de opvolger als rechtmatig en geloofwaardig beschouwen en dat hij zichzelf ook rechtmatig en geloofwaardig vindt. Dit is een essentiële voorwaarde om te bekomen dat hij ieders vertrouwen krijgt en dat iedereen zich achter de opvolging schaart. Hiervoor moet de afscheidnemende bedrijfsleider hem uitdrukkelijk en oprecht (maar wel op basis van realistische criteria!) steunen. Dit kan slechts wanneer hij ervan overtuigd is dat hij een goede opvolger heeft en dat hij bewust en in alle rust heeft besloten om terug te treden. Geen enkele opvolger is geloofwaardig wanneer hij in de schaduw blijft! Met andere woorden, wanneer u uw opvolger hebt opgeleid, getraind, gekozen, ingewijd en aangesteld, is het dan niet logischer om hem het bedrijf te laten leiden?

Waarden belichamen Om zijn rechtmatige positie te kunnen opeisen, moet de opvolger de familiale waarden belichamen zodat de familiale aandeelhouders op een lijn zitten en binnen het bedrijf iedereen dezelfde richting opkijkt. Bovendien moeten zijn opleiding en loopbaan voldoen aan de vereisten die zijn opgenomen in het Familiaal charter (diploma’s, stages, ervaring in andere bedrijven, …). Een van de talrijke kwaliteiten waarover de opvolger moet beschikken, is dat hij zich goed moet voelen bij het uitoefenen van de macht. Het familiebedrijf blijft een piramidestructuur vertonen. Dus moet men erop toezien dat wie de teugels overneemt niet alleen in staat is om zijn medewerkers te motiveren en bij te staan, maar ook om ze correct en beargumenteerd te evalueren en te kunnen belonen of sanctioneren. Dat is een van de moeilijkste aspecten van machtsuitoefening: het correct uitoefenen van gezag. Ook hier moet men vaststellen dat deze onontbeerlijke taak maar kan worden volbracht door een rechtmatige en geloofwaardige opvolger. ●

Charles Sasse Voorzitter van de Belgische Vereniging voor Psychotherapie en bestuurder van het Institut de l’Entreprise Familiale.

Meer informatie: “7 Règles d’Or de la transmission de l’entreprise familiale” (7 gulden regels voor de overdracht van het familiebedrijf”) Charles Sasse verschenen bij Anthémis, 2008.

toolbox

ADVIES VAN BECI

Intellectueel eigendomsrecht, een groeiend actief! Investeert uw onderneming in de toekomst en innoveert u uitgebreid? Hebt u een aantrekkelijk merk in gedachten dat uw identiteit weerspiegelt? Bent u met andere woorden creatief? Dan moet u deze creativiteit beschermen en te gelde maken!

Het intellectueel eigendomsrecht zorgt ervoor dat derden uw innovatie niet zonder uw toestemming kunnen exploiteren. Het is met andere woorden het recht op een monopolie - weliswaar beperkt in tijd en ruimte - maar dat wel is geoorloofd. Daardoor vormt het een belangrijke uitzondering op het algemene principe van de vrije concurrentie en het vrije verkeer, dat normalerwijze het economische leven regelt.

Behoud uw voorsprong Intellectuele eigendomsrechten zijn van kracht zodra ze zijn gecreëerd. De meeste intellectuele eigendomsrechten moeten hun leven lang worden onderhouden. Zo moet u bijvoorbeeld elke adreswijziging of elke overdracht van uw rechten laten registreren. Zelfs een kleine aanpassing van uw logo kan er al voor zorgen dat u een nieuwe aanvraag moet indienen. Bovendien moet u om uw rechten te behouden periodieke belastingen betalen. U kunt uw voorsprong dus behouden als u maar waakzaam blijft. Uw concurrenten geven zich immers niet gewonnen.

Door regelmatig uw intellectuele rechten door te lichten, kunt u uw kosten terugdringen. Uw onderneming en uw markt evolueren namelijk voortdurend. Stelt u zich eens voor: u verandert van merkstrategie en kiest voor een sterke en unieke naam. Wat doet u dan met uw andere merken? Door de technologische evolutie kan uw uitvinding ook achterhaald zijn. Heeft een octrooi dan nog enig economisch nut? Met een regelmatige audit optimaliseert u uw portefeuille en maakt u hem nog doeltreffender.

aantrekken. Op die manier vormt intellectueel eigendom een actief dat zowel erkenning als groei biedt. ● Dominique Hubart Groep GEVERS [email protected]


H

et intellectueel eigendomsrecht is het geheel van rechten dat creatie en innovatie beschermt. Octrooien, merknamen, tekeningen en modellen, en auteursrechten vormen het DNA waaraan uitvindingen van ondernemingen, de originaliteit en oorsprong van hun producten en diensten en ook de creativiteit van een individu kan worden herkend en geïdentificeerd. Het is in zekere zin de uiting van het recht op anderszijn, waardoor innovatie – de basis van elke economische ontwikkeling – beschermd wordt.

Intellectueel eigendom wordt over het algemeen overdreven duur gevonden, maar moet vandaag worden gezien als een belangrijk actief omdat intellectueel eigendomsrecht een eigendomstitel is. Bovendien is het een van de belangrijkste onderdelen van het bedrijfspatrimonium omdat het de vrucht is van al het denkwerk door onderzoekers of van de marketing- en commerciële competenties van de onderneming.

Een motiverend element Menselijk kapitaal is ontegensprekelijk het belangrijkste actief van een onderneming, maar dan moet het wel worden gemotiveerd, gestroomlijnd en erkend, het moet met andere woorden worden gevaloriseerd. Intellectueel eigendomsrecht vormt ten volle de uitdrukking van deze valorisatie, omdat het de uitdrukking en vertaling vormt van de creatieve vermogens van alle medewerkers. Een bedrijf met een dynamische portefeuille aan octrooien en merken zal zijn medewerkers motiveren en op zijn beurt nieuwe breinen

Interesseert dit onderwerp u? Beci organiseert op 16 oktober een seminarie over intellectueel eigendom in samenwerking met GEVERS. Meer informatie en inschrijvingen: Talin Afsar Mirella Zaccagnini t 02 643 78 21 t 02 643 78 46 [email protected] [email protected]

toolbox

SCHULDEN

Hoe zich beschermen? De aansprakelijkheidsschulden die het patrimonium van een bedrijf en haar bestuurders kunnen belasten zijn talrijker geworden en kunnen dikwijls de voortzetting van iedere activiteit in gevaar brengen.

T

eneinde zich te beschermen tegen zulke schulden onderschrijven de bedrijven over het algemeen een verzekeringspolis die een waarborg “ B.A. uitbating” omvat, een waarborg “ B.A. na levering van producten of prestatiediensten”, evenals een waarborg “ Objectieve aansprakelijkheid brand”. De meest bedachtzame bestuurders zorgen er eveneens voor om van een verzekering “Bestuurdersaansprakelijkheid” te genieten.


28

De verzekeringen « B.A. uitbating » en « B.A. na levering » De verzekering « B.A. uitbating » heeft als bedoeling de aansprakelijkheid te dekken die het bedrijf kan aangaan ten aanzien van derden in de verschillende aspecten van de uitoefening van haar dagelijkse activiteit. Deze verzekering kan bijvoorbeeld tussenkomen in de dekking van de schade berokkend aan cliënten die slachtoffers zijn van een ongeval op een industriële site, in de dekking van de gevolgen van een accidentele milieuvervuiling die zou geschieden tijdens het verloop van de fabricatie van een product, enz. Wat de verzekering “ B.A. na levering » betreft, dekt zij de schaden aangebracht door defecte producten of door werken na hun levering. Ze neemt het over van de “ B.A. uitbating” verzekering teneinde het bedrijf te dekken tegen de risico’s die haar activiteit na

de levering van haar producten of de uitvoering van de aan haar bestelde werken veroorzaakt. Alhoewel deze twee verzekeringswaarborgen heden in België genoeg uitgespreid zijn, is de inhoud ervan nog slecht gekend door de bedrijven die deze verzekeringen onderschrijven, met als gevolg dat deze verzekeringen een bron van betwistingen zijn. Om iedere desillusie te vermijden in geval van schadegeval, dient de aandacht van het bedrijf, op het ogenblik van de onderschrijving van zulke waarborgen, op verschillende punten getrokken worden: de bepaling van de te dekken activiteiten, de dekking van de schade veroorzaakt aan de aan de verzekerde toevertrouwde voorwerpen, de identificatie van de verzekerde personen, de dekking van de terugroepingskosten van de producten, enz.

De verzekering “ Objectieve aansprakelijkheid brand” Ingevolge verschillende dramatische branden, heeft de wetgever besloten om op de exploitant van ieder vestiging die “gewoonlijk voor het publiek toegankelijk is” een objectieve aansprakelijkheid te laten berusten, dit wil zeggen een aansprakelijkheid die niet onderworpen is aan het bewijzen van een fout of een schuldige nalatigheid in zijn hoofde. Deze objectieve aansprakelijkheid die beperkt is tot bepaalde schadecategorieën en die per schadegeval geplafonneerd is, dient gedekt te worden door een verzekering. Zelfs al is het toepassingsgebied van de verzekering “ Objectieve aansprakelijkheid brand” beperkt en haar toepassing nogal zeldzaam, verantwoord de bijzondere aard van de aansprakelijkheid, die de wetgever in geval van schadegeval op de exploitant doet berusten, dat men even stil staat bij de aard van de

Aansprakelijkheden verzekeren: een pure noodzaak

vestigingen bedoeld door deze verzekeringplicht evenals bij de omvang van de aansprakelijkheid die op de exploitant berust in geval van brand of ontploffing. De sancties die toegepast kunnen worden in geval van niet naleving van de bestudeerde wettelijke bepalingen dienen eveneens door de betrokken bedrijven gekend te zijn.

Verzekering “ Bestuurdersaansprakelijkheid” riode waarin de oprichting van een rechtspersoon een voldoende middel bleek te zijn om zijn persoonlijk patrimonium veilig te stellen tegen een aansprakelijkheidschuld is vandaag afgelopen. De hypothesen waarin de persoonlijke aansprakelijkheid van een bestuurder – en bijgevolg van zijn eigen patrimonium – voor de fouten in het beheer van zijn bedrijf in gedrang kan worden gebracht, ofwel ten aanzien van de vennootschap die hij bestuurt, ofwel ten aanzien van cliënten van deze vennootschap of derden, zijn niet meer te tellen . De verzwaring van de burgerlijke aansprakelijkheid van de bestuurders versterkt het belang van de verzekering “Bestuurdersaansprakelijkheid”, dat eveneens als verzekering “D&O (Directors and Officers liability)” benoemd wordt of “B.A. maatschappelijke lasthebbers” verzekering. De doeltreffendheid van dit type waarborg vergt uiteraard een uitstekende beschrijving van het te dekken risico en een aandachtige opvolging van zijn evolutie. ● Paul-Henry Delvaux en Vincent Callewaert Advocaten

Deze verschillende vragen zullen op een diepzinnige manier bestudeerd worden op het seminarie « Quelles assurances pour les responsabilités de l’entreprise et de ses dirigeants ? »* van 30 september 2008 om 14 uur.

Inlichtingen: Eric Brabant t 02 643 78 18 ou via mail [email protected] * Wordt in het Frans gegeven

toolbox

SOCIAAL RECHT

Welke aansprakelijkheden hebben bedrijfsleiders? Sinds 1 september 2006 kunnen zaakvoerders en bestuurders van bedrijven aansprakelijk worden gesteld, dit wil zeggen medeschuldenaar zijn voor de betaling van de bijdragen van de sociale zekerheid die het bedrijf dat ze leiden, moet betalen.

De hoofdelijke en persoonlijke aansprakelijkheid in deze materie is zo onontkoombaar dat elke bedrijfsleider de toepassingsvoorwaarden maar beter goed kan kennen zodat fouten (door onachtzaamheid of administratieve reticentie) kunnen worden voorkomen.

Voorbeeld van nieuwe hoofdelijke verplichtingen van bedrijfsleiders of voorzitters van verenigingen: bij faillissementen en zware fouten met een vermoeden van zware gevolgen! De programmawet van 20 juli 2006 vormde een aanvulling op respectievelijk de artikelen 265 (bvba), 409 (cvba) en 530 (nv) van het Wetboek Vennootschappen en had tot doel de RSZ een persoonlijke en hoofdelijke aansprakelijke te geven voor alle of een deel van de verschuldigde bijdragen op het ogenblik van het faillissement. In welke gevallen kan de RSZ hiervan gebruikmaken? Telkens wanneer de natuurlijke persoon als maatschappelijk mandataris van het bedrijf een

zware fout heeft begaan die aan de basis ligt van het faillissement of indien gedurende de vijf jaar die voorafgaan aan de uitspraak van het faillissement dezelfde persoon betrokken is geweest bij minstens twee faillissementen, vereffeningen of gelijkaardige operaties met schulden ten aanzien van een inningsorganisme van de sociale zekerheid. De bedrijfsleider wordt dan de enige debiteur voor alle sociale bijdragen, toeslagen, verwijlinteresten en ook eventuele speciale forfaitaire schadevergoedingen. De enige beperking heeft betrekking op de datum van de invordering van deze bijdragen: de betaling aan de RSZ betreft het totaal van de bedragen die verschuldigd zijn op het ogenblik dat het faillissement wordt uitgesproken. De verjaringstermijn bedraagt vijf jaar krachtens artikel 199 van het Wetboek Vennootschappen. Wordt beschouwd als een zware fout elke vorm van ernstige en georganiseerde fiscale fraude in de zin van de witwaswetgeving.

Welke aansprakelijkheden bij bedrijfsleiders die worden aangeworven in het kader van een arbeidsovereenkomst? De rechtspraak laat vandaag toe dat de maatschappelijke mandatarissen, net als de gedelegeerde voor het dagelijks bestuur, het voorwerp van een arbeidsovereenkomst kunnen uitmaken. In het bedrijfsleven zijn er bestuurders met een statuut van kaderlid-bediende, die afgevaardigd zijn als bestuurder in een dochtervennootschap en van wie de nevenactiviteit bijvoorbeeld uitsluitend bestaat uit het dagelijks bestuur van de onderneming. Het is belangrijk om in deze gevallen – die relatief veel

voorkomen – de organisatie en aard van de functies na te gaan waarin de fout zou zijn begaan. Of om, indien de activiteit exclusief in de arbeidsovereenkomst ligt vervat, “loonvrijwaring” in te roepen voor de burgerlijke aansprakelijkheid.

Zware fout of ernstige fout? Deze bijzonderheid is niet zonder belang, maar moet worden gezien in het licht van de nieuwe hoofdelijke aansprakelijkheden. Zo is in de nieuwe tekst het vermoeden van een “zware fout” die valt onder de aansprakelijkheid van de bedrijfsleider-werknemer niet noodzakelijk de noodlottige zware fout van artikel 18. De beoordeling van een zware fout die een grove en ontoelaatbare fout is, hangt af van de arbeidsovereenkomst of de wettelijke normen waaraan de werknemer zich moet houden bij de uitvoering van zijn arbeidsovereenkomst. Die hangt ook vaak af van de aansprakelijkheden of van de functie van de werknemer.


D

eze nieuwe aansprakelijkheid richt zich ook tot de feitelijke bedrijfsleiders, aangezien zij worden omschreven als “alle andere personen die ten aanzien van de zaken van de vennootschap werkelijke bestuursbevoegdheden hebben gehad” (Art. 409 § 1 en 530 § 1 van het Wetboek Vennootschappen). De nieuwe regeling is gestoeld op twee elementen: de “zware fout” van de bedrijfsleider (inzake faillissementen) en het gebrek aan informatie (of laattijdige of onvolledige informatie) bij de bedrijfsleider die instaat voor het dagelijks bestuur van bedrijven en grote vzw’s, naar de eigen debiteuren van hun bedrijf of vereniging.

Het arbeidsrecht blijkt in deze echter gunstig voor de bedrijfsleider-werknemer: de hoofdelijke schulden kunnen volgens ons niet rechtstreeks worden gerecupereerd bij de bedrijfsleiders die binnen het kader van hun arbeidsovereenkomst hebben gehandeld, tenzij in de reeds aangehaalde gevallen (bedrog, zware fout, lichte maar herhaaldelijke fouten). ● Jacques van Drooghenbroeck advocaat Janson Baugniet

Interesseert dit onderwerp u? Neem dan deel aan het seminarie “Bedrijfsleiders: persoonlijk aansprakelijk en schuldplichtig – Aspecten inzake sociaal recht” *, op maandag 13 oktober 2008, van 14 tot 17 u.

Inlichtingen: Frédéric Simon t 02 643 78 17 ou via mail [email protected] * Wordt in het Frans gegeven

toolbox

FISCALITEIT

Hoe zijn vastgoed beheren? Het beheer van het industriële patrimonium van een onderneming is geen sinecure. Een voordelige oplossing voor de ene onderneming is niet noodzakelijk even voordelig voor de andere. Het blijkt nuttig te zijn om een onderscheid te maken tussen vastgoed en exploitatie. De aftrekbaarheid van de btw blijft behouden.

B


30

edrijfsleiders doen al jaren hun best om hun industrieel patrimonium te beveiligen en het te scheiden van de feitelijke exploitatie. Ze willen dit niet blootstellen aan het ondernemingsrisico. In het verleden werd het opnemen van vastgoed in een patrimoniumvennootschap vaak beschouwd als een goede oplossing voor de opvolging in het familiebedrijf. De kinderen die niet actief zijn in het bedrijf kregen dus delen van het onroerend goed, terwijl de kinderen die wel actief zijn in het bedrijf de eigenlijke onderneming kregen. Deze verdeling zorgde ervoor dat de niet-actieve kinderen een aanzienlijk lagere afkoopsom moesten betalen. De kinderen die het bedrijf gingen overnemen, konden dit dan weer goedkoper doen.

Gebeurt deze splitsing systematisch? Gezien de toename van het aantal overnames door iemand van buiten de familie is deze splitsing minder aantrekkelijk geworden. De koper is geïnteresseerd in een totaalaanbod en wil er zeker van zijn dat hij kan beschikken over de bedrijfsterreinen. Toch hebben we vastgesteld dat dit soms gepaard gaat met ontgoochelingen. Oorzaak is de manier waarop bedrijven momenteel worden geschat. De populaire schattingsmethode op basis van de EBITDA (het vermenigvuldigen van de exploitatiecashflow met een bepaalde factor, minus de nettoschulden) houdt immers geen rekening met de intrinsieke waarde van het vastgoed. Een onderneming met een zware afschrijving op het vastgoedpatrimonium zal daarom zijn terreinen en gebouwen niet kunnen valoriseren. De overlater heeft meer te winnen bij een onderneming zonder vastgoed en een lager rendement door de huurlasten. De lage waarde van de onderneming wordt in

dat geval (over)gecompenseerd door de waarde van de patrimoniumvennootschap die hij behoudt.

De heel vermogende overnemers betreuren zelden dat de gebouwen geen deel uitmaken van de overname. Meer nog, zij kiezen vaak zelf voor een scheiding, om financiële redenen. Als het industriële patrimonium gevrijwaard moet blijven van het exploitatierisico, wat zijn dan de oplossingen die inzake btw moeten worden overwogen? In de eerste plaats het verhuren van het gebouw door de patrimoniumvennootschap aan een exploitatievennootschap. Toch is in dergelijk geval de btw niet aftrekbaar door de vrijstelling van de huurkosten voor het gebouw. Ze wordt dan een gewone kostenpost, wat niet zo interessant is. Hoewel het huren van industriële gebouwen vrijgesteld is van btw, is het huren van magazijnen en garages dan weer wel onderworpen aan de btw. In dat geval gaat men ervan uit dat een gewoon huurcontract is afgesloten.

Welke oplossingen zijn er om de btw voor de bouw of de aankoop van zo’n gebouw te recupereren? Krachtens dit principe is het gebouw opgetrokken door de patrimoniumvennootschap, maar wordt het verhuurd aan de exploitatievennootschap in het kader van een leasingovereenkomst met toepassing van de btw-regelgeving (vastgoedleasing). Voor zover deze overeenkomst aan een aantal strikte voorwaarden voldoet, is ze dus onderworpen aan de btw en op die manier kan de patrimoniumvennootschap de

verschuldigde btw volledig aftrekken. De exploitatievennootschap van haar kant recupereert de btw voor het volledige leasingbedrag dat zij moet betalen. Er bestaat trouwens een zakelijk recht op een “nieuw” bestaand gebouw. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk om een “nieuw” gebouw met een vruchtgebruik te belasten ten voordele van de exploitatievennootschap. Dat vruchtgebruik is onderworpen aan de btw (van rechtswege of optioneel) en machtigt de overlater tot aftrek van de btw. De overnemer van het zakelijke recht, die het gebouw gebruikt voor zijn economische activiteit, kan de btw die hem wordt aangerekend, ook recupereren.

Andere formules Sinds 1 april 2007 heeft de wetgever het begrip “btw-eenheid” ingevoerd. Volgens dit begrip kunnen verschillende personen samen één en dezelfde belastingplichtige vormen. In onze context is het vooral van belang dat de handelingen tussen de leden niet langer onderworpen zijn aan de btw (neutraliteit). De vrijgestelde verhuring van een gebouw door een patrimoniumvenootschap aan een exploitatievennootschap valt in dit geval niet meer onder de btw, gesteld dat beide partijen een en dezelfde belastingplichtige vormen. Andere gebruiksovereenkomsten voor het gebouw door de exploitatievennootschap, zoals gemeenschappelijke terbeschikkingstelling en gebruik, ondernemingscentra en de dienstencentra, en eventuele andere overeenkomsten zijn dan weer minder eenvoudig. Die zijn onderworpen aan strikte voorwaarden en bieden dus minder garanties. ● Dominique Deliège - Emmanuel Rivera

telex door Stéphanie Brisson

Een hele maand design in Brussel © BITC - O. van de Kerchove

Van 7 tot 30 september is het in Brussel al design wat de klok slaat. Het festival Design September organiseert dan immers meer dan 50 evenementen rond design. Verschillende verenigingen, instellingen en organisaties stellen talrijke activiteiten voor: tentoonstellingen, conferenties, design in de keuken, workshops, een wandelroute door de stad, ontmoetingen met designers, … Een jaarlijks evenement dat ontwerpers de kans biedt om hun initiatieven en projecten in Brussel in de kijker te zetten. www.designseptember.be Mode en design in Brussel

Een opleiding voor handelaars De minister voor Economie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is gestart met het project “Handel 2020”. Dit project wordt geleid door de Union des Classes Moyennes (UCM), in samenwerking met De Vitrines van Brussel en de verschillende handelaarsverenigingen in Brussel. Dit initiatief wil de zelfstandige handelaars en kmo’s helpen om professioneler te werken via gepersonaliseerde opleidingen die zijn aangepast aan ieders behoeften. Het vormt een aanvulling op het programma “Parels voor kwaliteit”, dat in 2004 werd opgestart en handelaars de mogelijkheid biedt om hun klanten een beter onthaal en een betere dienstverlening aan te bieden. “Handel 2020” is opgebouwd rond vijf onafhankelijke pijlers: het verkrijgen van de “Parels voor kwaliteit” (een label voor onthaal en dienstverlening); modules voor de initiatie tot en de bevordering van verkoopberoepen, in samenwerking met Actiris en Bruxelles Formation; workshops over marketing, verkoop en bedrijfsbeheer met handel als centrale thema; een proefproject; een audit van de commerciële innovatie in kleine ondernemingen; en toegang tot individuele begeleiding. www.ucm.be

Brussels Exclusive Labels Zo luidt de nieuwe naam van de Kamer van Hoge Koophandel voor Vakmanschap en Luxe. Deze vereniging verzamelt de meest prestigieuze merken van de hoofdstad, zoals: Delvaux, Marcolini, De Greef, Serneels, Godiva. Samen met het BITC heeft het “The Guide – Brussels Exclusive Labels”, editie 2008-2009, uitgegeven. www.brusselsexclusive-labels.be

Praktische tip Op www.micecalendar.be vindt u alle salons, beurzen en tentoonstellingen in Brussel tot 2010!

61.202 Brusselaars werken buiten het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Nieuw in Brussel: de cluster van de voedingsmiddelensindustrie Volgens het Brussels Observatorium van de Arbeidsmarkt en de Kwalificaties doet één op de vijf voedingsbedrijven aan O&O. Desondanks heeft het BAO vastgesteld dat de voedingsbedrijven het moeilijk hebben om nieuwe markten te veroveren en weinig samenwerken met onderzoeksinstellingen. Het Brussels Agentschap voor de Onderneming heeft dus besloten om AgroBruSyn op te richten, een belangengroep van de verschillende partijen in de voedingswaardeketen die als doel heeft samenwerkingsverbanden tot stand te brengen tussen de verschillende partijen in de sector. www.abe.be

ZOGEZEGD “Brussel is België in het klein. Wij moeten erkenning krijgen en kunnen zelfs als inspiratiebron fungeren. Sinds het Gewest bestaat, slagen wij er ondanks alle communautaire spanningen in een evenwicht te bewaren. Nochtans zou er niets zo gemakkelijk zijn als de communautaire druk in Brussel op te voeren. Met onze regering zijn we erin geslaagd aan te tonen dat er een manier bestaat om Brussel correct te besturen.” Guy Vanhengel (Open Vld), minister in de regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, bevoegd voor Financiën


Betere dienstverlening en beter onthaal voor de klant!

bizzbox news

actualiteit over de Brusselse economie

Een Bizzbox folderrek in uw onderneming? Communiceren via het Bizzbox netwerk? 02 345 74 55 - [email protected] INFORMEREN. COMMUNICEREN. De ondernemingen hebben eindelijk hun eigen netwerk.

BIZZ

BOX

Dankzij 200 verdeelpunten in 390 Brusselse ondernemingen, verspreiden de Bizzbox folderrekken – opgericht in samenwerking met Beci – economische en institutionele informatie van de Brusselse spelers. Dit netwerk heeft een dubbel doel: de betrekkingen verstevigen tussen de instellingen in de hoofdstad en de Brusselse economische activiteit promoten. Met de rubriek Bizzbox News willen we dat nog versterken.

Voor deze maand september 2008 wijzigen wij uitzonderlijk de formule van de Bizzbox News en stellen wij u enkele van de acties van onze partners voor dit laatste kwartaal van 2008 voor.

Software in Brussels : gratis gids met IT-oplossingen


32

U wil uw bedrijf competitiever maken door te investeren in recente IToplossingen? Een totaaloverzicht van wat er op de markt aanwezig is, kan dan bijzonder nuttig zijn. Dat overzicht vindt u in de nieuwe brochure “Software in Brussels” van het Brussels Agentschap voor de Onderneming (BAO). De oplossingen van 57 Brusselse software-uitgevers worden er uitgebreid in voorgesteld, alsook de overheidsinstanties en onderzoekscentra die deze sector ondersteunen. Wenst u een gratis exemplaar? Stuur uw postadres per mail op naar rgy@ abe.irisnet.be

Steun voor de ontwikkeling van partnerschappen met bedrijven uit Québec Wist u dat de directie Externe Betrekkingen (Brussels Hoofdstedelijk Gewest) het industriële en technologische samenwerkingsprogramma met Québec ondersteunt? Om u te helpen uw partnerschappen te ontwikkelen, biedt de directie u de ondersteuning van sectorale experten om uw technologische profiel op te stellen, voor te bereiden en in te dienen. Interesse? Informatie bij het BAO: t + 32 2 422 00 21, of [email protected]

Milieumanagement: Seminaries ‘à la carte’ Leefmilieu Brussel en Ichec-Ondernemingen stellen deze herfst vier opleiding voor: de milieusensibilisatie van het personeel, de bedrijfsrestaurants, het beheer van gevaarlijke producten en afval in de kantoren, en het duurzaam aankoopbeheer in de dienstensector. Deze tweetalige en betaalbare opleidingen (50€/seminarie), kunnen

zich inschrijven in het kader van het Brusselse ecolabelprogramma « Milieudynamische onderneming ». Info en Inschrijvingen : ICHEC-Ondernemingen t 02/739 37 49 [email protected], of www.bruxellesenvironnement.be

Networking tijdens de Europese week van regio’s en steden: van 6 tot 9 oktober Van 6 tot 9 oktober organiseert het Comité van de Regio’s van de Europese Unie de vijfde Europese week van regio’s en steden in Brussel. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest levert zijn bijdrage via het BIRTH-netwerk (Bringing Innovative Regions Together for Health) en organiseert twee seminaries over de innovatieve technologie op het vlak van gezondheidszorg en de financiering van die technologie. Ook het vermelden waard: het ‘Investors Café’, dat networking biedt voor privébedrijven, regionale experten, politici en investeerders, en dat in 2007 maar liefst 4.000 bezoekers trok. Meer weten? Surf naar: http://ec.europa.eu/regional_policy/conferences/od2008/index.cfm

Versiering voor de museumbus! De historische bussen van de MB-lijn (museumbuslijn) gaan voortaan met humor en tekstballonnen op hun ramen de voornaamste musea van de hoofdstad verbinden. Versierd door Johan De Moor, in samenwerking met het Belgisch Centrum van het Beeldverhaal, schetsen de personages de collecties uit de musea. Deze bussen rijden tussen 13u30 en 17u30 op zaterdagen en zondagen, tot 26 oktober.

“Do You Speak European?”: wedstrijd en informatie over Europa Deze wedstrijd rond spreken in het openbaar, die uitgaat van de Vergadering van de Regio’s van Europa, vindt plaats op 3 december 2008 in de Sint-Gorikshallen (Brussel). Na een Europese selectie zullen jongerenteams (14 tot 18 jaar) antwoorden op de vraag “Wat betekent Europa voor jou?” De directie Externe Betrekkingen (Brussels Hoofdstedelijk Gewest), die het evenement coördineert, zal hiervoor een infodag organiseren over wat Europa jongeren kan bieden (werk, opleidingen, studies, enz.). Meer info: www.dyse.irisnet.be

Mededeling

EVENT

15 visies op ondernemen Ondernemen is iets mysterieus, stelt de OESO. Zelfs grootse theorieën slagen er niet in om het mysterie in kaart te brengen. Maar één ding is zeker, ondernemers zijn mensen. Hun drijfkracht is dan ook eerst en vooral menselijk. Alleen zij kunnen een tip van het mysterie oplichten. Academici kunnen vanuit hun ivoren toren de wereld aanschouwen, maar ondernemers moeten in de wereld zelf staan. Tussen mensen zoals hen. Hoe doen ze dat? Waarom doen zij wat ze doen? De enige manier om dat te weten te komen, is door hen zelf aan het woord te laten. Kort en krachtig geven 15 visionaire ondernemers in elk 15 minuten meer dan 500 jaar levenservaring door. Een unieke, vaak sensationele, maar altijd leerrijke kijk op ondernemen! Laat ons samen al een tipje (of tips) van de sluier oplichten…

Tip 1: “Eén strategie: duurzaam rendabel ondernemen” Zelfs bij zijn nieuwe uitdagingen blijft Julien Dewilde trouw aan dit motto. Na Bekaert staat hij nu aan het roer bij Agfa-Gevaert. ‘Onder mij zal het bedrijf niet failliet gaan’, schreeuwt hij het uit. Toch houden de aandeelhouders hun hart vast: het aandeel is nu nog slechts één vijfde waard van de introductieprijs. En de Belgen tekenden massaal in op dit aandeel. Een bedrijfsleider moet oog hebben voor de verschillende stakeholders. Een ondernemer moet weten wat er leeft bij zijn klanten, collega’s, buren, leveranciers… Duurzaam ondernemen, waarbij men rekening houdt met alle aandeelhouders, moet niet tegengesteld zijn aan rendabel ondernemen. Dank maar aan de onlangs overleden Anita Roddick, stichter van Bodyshop. De Business Angel die £4.000 in haar bedrijf stak om later meer dan één miljoen winst te maken, zal deze strategie zeker niet tegenspreken.

Tip 2: Goede menselijke relaties zijn cruciaal Netwerken is een van de belangrijkste manieren om van elkaar te leren. Zo kan visie uitmonden in actie. “Ik hecht veel belang aan de kwaliteit van de menselijke relaties”, stelt de van oorsprong Tsjechische, maar perfect Frans- en Nederlandstalige Adrienne Axler, algemeen directeur van Sodexo. “Een onderneming is slechts waard wat de mensen die er werken waard zijn. Kwaliteitsvol omgaan met deze vluchtige en steeds schaarser wordende ‘materie’ is van levensbelang voor een onderneming.”

Tip 3: Motivatie, motivatie, en nog eens motivatie Autonomie, en niet geldgewin, is meestal de grootste motivatie om een onderneming te starten. De persoonlijke motivatie daarvoor verschilt van persoon tot persoon. De stichtster van Père Olive zei dat haar grootste motivatie is dat zij van olijven houdt. Katia Gilliot, drijvende kracht achter het succesverhaal Noukie’s, omschrijft haar motivatie als volgt: “ik wilde minder werken en meer tijd spenderen met mijn familie”.

Tip 4: Ondernemen is maatschappelijk verantwoord Ondernemen is menselijk, maar ook economisch als bron van werkgelegenheid en welvaart. Toch draagt het woord ‘ondernemen’ dikwijls een negatieve connotatie. Uit een VRT-enquête bleek dat één op vier ondervraagden ondernemers als dieven aanzag. En volgens een enquête van Delta Lloyd zijn zelfs 66% van de ambtenaren tegen ondernemerschap. We moeten dan ook “ons enthousiasme communiceren omdat er tot nog toe niets beter is gevonden om jobs en welvaart te garanderen dan het ondernemerschap” stelt voormalig advocaat en Paradisio-parkuitbater Eric Domb.

Zij geven hun visie Beci steunt 15X15! Samen met heel wat anderen, komen al deze ondernemers hun wijsheid en ervaring met ons delen op 15x15. Vijftien ondernemers en managers geven er op één dag hun visie op het ondernemerschap. Een unieke ervaring dus, te beleven op dinsdag 30 september in het Kursaal van Oostende. Info en inschrijving: www.15x15.be

Johnny Thijs, ceo De Post - Julien Dewilde, voorzitter Agfa-Gevaert - Christian Jourquin, Voorzitter van het Uitvoerend Comité van Solvay - Marc Michils, ceo Saatchi & Saatchi - Amid Faljaoui, Directeur franstalige magazines Roularta - Jean-Pierre Delwart, ceo Eurogentec - Katia Gilliot, ceo Amtoys (Noukie’s) - Flor Joosen, gedelegeerd bestuurder nv Joosen-Luckx Aqua Bio (Royal Belgian Caviar) - Inge Geerdens, ceo CVWarehouse - Alain Courtois, Beheerder van vennootschappen - Luc Bertrand, ceo Ackermans & van Haaren -Julie Bajart, ceo Entreprise Bajart - Pierre Wynants, Comme chez Soi Adrienne Axler, Algemeen Directeur Sodexho - Eric Domb, Directeur et stichter van het Park Paradisio.

duurzaam ondernemen, duurzaam milieubeheer

Vakbeurs voor Milieutechnologie, Milieuzorg en Energie

21-23 oktober 2008 10:00 – 18:00 | woe. 10:00 – 20:00

Flanders Expo | Gent | België Ifest is uitgegroeid tot de meest toonaangevende vakbeurs rond milieutechnologie in de Benelux: een vast trefpunt voor alle professionals uit de sector van milieu, energie en arbeidsveiligheid. Maar Ifest is veel meer dan een vakbeurs alleen! Zo worden trends op de voet gevolgd, seminaries georganiseerd en awards uitgereikt. Met het oog op morgen worden de laatste nieuwe technologieën voorgesteld en nieuwe afzetmarkten besproken.

NIEUW Vlaams Milieucongres • Vlario-dag • CEO VIP-Event • Gratis pre-registratie bezoekers op website • Speciale aandacht voor het innovatietraject met opening door Vlaams Minister van Innovatie Patricia Ceysens

Meer info en gratis registratie: www.ifest.be

Energie Titre Dossier Titre article 1 Kernenergie in België: Titreafvoeren article 2of meer van dat? 35 Is article de energiemarkt in Brussel vrijgemaakt? 40 Titre 3 Van plasticfl Titre article 4 es tot herbruikbare zak 43 Zuinig omspringen met energie: Titre article 5 hoe breng je je medewerkers Titre article 6 verantwoordelijkheidsbesef bij? 44

DEBAT

DOSSIER Nom auteur

Kernenergie in België: afvoeren of meer van dat?

Moet de uitstap uit kernenergie in het licht van de industriële productie van elektriciteit, zoals bepaald in de wet van 31 januari 2003 worden teruggeschroefd? De wet voorziet in de geleidelijke sluiting van alle kerncentrales in België tussen 2015 en 2025. Sindsdien worden heel wat argumenten aangedragen om het onrealistische van die doelstelling aan de kaak te stellen.

I

ntussen staat Kyoto weer volop in de belangstelling met als doel de uitstoot van broeikasgassen terug te schroeven. Daarbij geldt de verhandeling van CO2 uitstootrechten als stok achter de deur. Wie betaalt intussen de rekening? Temeer daar wat broeikasgassen betreft kernenergie helemaal geen lelijk eendje is. En de uit de pan swingende olieprijzen reiken de kernenergiefanaten een gouden argument aan: sinds 2003 verveertienvoudigde de prijs voor een vat ruwe olie!

De Europese commissie is eveneens een pleitbezorger voor kernenergie

Terug naar de kern van de zaak Een reeks factoren, voorvechters en onderzoeken poetsten het blazoen van kernenergie weer op en maakten brandhout van de doelstelling om in 2025 volledig uit kernenergie te stappen.

Stappen we morgen uit kernenergie?

door te wijzen op de noden op het gebied van energievoorzieningszekerheid, en de actieve strijd tegen de uitstoot van broeikasgassen. Daarbij laat ze niet na de voordelen van kernenergie, evenals de lagere en relatief stabiele kostprijs te prijzen (verslag van 10 januari 2007). Eveneens vanuit het standpunt om het gebruik van koolstofarme energiebronnen te bevorderen, beveelt de Intergouvernementele Werkgroep inzake klimaatverandering (GIEC) in haar verslagen naast het gebruik van hernieuwbare energiebronnen, eveneens kernenergie als oplossing aan. De Belgische regulator van de elektriciteits- en gasmarkt (CREG) wees in 2007 al op de tekortschietende productiecapaciteit voor elektriciteit in België, “die zou kunnen leiden tot een


35

dossier

energie

algemene stijging van de elektriciteitsprijs in ons land.” Intussen werd de diagnose van de ondercapaciteit bevestigd met de cijfers voor het eerste kwartaal 2008 waarin België gemiddeld 17 % van zijn elektriciteit invoerde met pieken tot 31 %. Het onderzoek naar de herziening van de afbouw van de kerncapaciteit vanaf 2015 staat op de agenda van de oranjeblauwe regering, maar werd verdaagd door de federale minister voor Energie en Klimaat, Paul Magnette (PS), tot na de gewestverkiezingen van juni 2009. Momenteel verzorgt kernenergie echter meer dan 55 % van de Belgische elektriciteitsproductie.

Welke studie heeft de waarheid in pacht?


36

Volgens de gevoeligheden is de Belgische kernenergie voor de enen overbodig en voor de anderen onmisbaar. Er worden oeverloos argumenten aangedragen waarbij de neuzen nooit in dezelfde richting wijzen. Een compromis is niet haalbaar omdat de verschillende argumenten uitgaan van verschillende scenario’s, tegengestelde belangen en niet-verenigbare politieke projecten. Hoe dan ook, aan aanbevelingen ontbreekt het niet. Het verslag van de Commissie Energie 2030, opgesteld op vraag van de voormalige minister voor Energie, Marc Verwilghen (Open VLD), en voorge-

Het aandeel van elektriciteit opgewekt met hernieuwbare energiebronnen in ons land stijgt maar heel traag en blijft vrij gering. België kondigde in 2001 nochtans op vrijwillige basis aan dat dit aandeel tegen 2010 zou stijgen tot 6%

steld in juni 2007, adviseert het langer open houden van de centrales in de strijd tegen de opwarming van de aarde en voor de stabilisering van de elektriciteitsprijs. Het federaal Planbureau (in een studie van oktober 2007), dat het wettelijke kader schept voor de uitstap uit kernenergie en dat tevens gebruik maakt van de resultaten van eerder onderzoek, voorspelt in haar referentiescenario een gevoelige verhoging (25,2 miljoen ton extra) van de CO2-uitstoot tussen 2000 en 2030, of 32 % meer dan in 1990, het referentiejaar van het Kyoto protocol. Het meest optimistische scenario op het vlak van CO2-uitstoot gaat voor een verhoging van ongeveer 3 %; hoofdzakelijk - en in alle hypotheses - toe te schrijven aan de transportsector en de sector gebouwen. Daarop heeft de federale regering in juni 2008 beslist om een nieuwe studie op het vlak van kernenergie aan

Sinds 2003 verveertienvoudigde de prijs voor een vat olie

te vragen. Volgens minister Magnette “gaat het niet om een vijfde rapport, maar wel om een rapport dat de synthese moet maken van de vier vorige”. Afspraak dus in 2009. Dan wordt op basis van de resultaten van dat zoveelste rapport dus beslist of we al dan niet helemaal afstappen van kernenergie!

Meer en meer interesse voor groene energie Ook al wordt België wat energie betreft niet echt door de natuur in de watten gelegd, toch steeg het aandeel energie op basis van hernieuwbare bronnen slechts in geringe mate en scoort het nog steeds bijzonder zwak (2 % in 2007 tegenover 1,1 % in 1999). In 2001 werd nochtans op volledig vrijwillige basis aangekondigd dat dit aandeel tegen 2010 zou stijgen tot 6 %. Tegen 2020 wil de Europese commissie, met het oog op het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen, het veiligstellen van de energievoorziening en het stabiliseren van de energieprijzen, het aandeel energie uit hernieuwbare bronnen opvoeren tot 20 %. België wordt daarbij gevraagd om ervoor te zorgen dat 13 % van de productie uit groene energie bestaat. Volgens de Waalse sectorfederatie voor groene stroom, EDORA, is een percentage van 14,11 % een haalbare kaart mits een gericht en zuiver vrijwillig beleid waarbij ook het verbruik dient te worden teruggedrongen. Voor de elektriciteitsproductie schuift Edora een percentage van 18,24 % naar voren. Daartoe wordt een beroep gedaan op hernieuwbare bronnen die als volgt zijn verdeeld: offshore windenergie (5,8 %), onshore windenergie (4,8 %), hydraulische energie (0,6 %), fotovoltaïsche zonne-energie (0,6 %), biomassa (6,5 %). Tegen 2010 moet

Zoek de 6 andere elementen om energie te besparen. Niet evident om ze allemaal te vinden? Geen probleem. Electrabel helpt u met een energie-audit. Sommige energiebesparende oplossingen zijn makkelijk zelf te vinden, voor de andere is de hulp van energiedeskundigen onmisbaar. Daarom kunt u voor uw bedrijf een energieaudit aanvragen bij Electrabel. Onze energiedeskundigen nemen dan uw persoonlijke situatie onder de loep en bezorgen u een grondige analyse van uw verbruik en installaties. Ze geven u ook concreet advies, aangepast aan uw beroepssituatie. Zo helpen ze u energie én geld besparen, terwijl u zich volledig kunt concentreren op uw business. Niet alles gevonden? Surf naar www.electrabel.be/audit. U kunt er ook een energie-audit aanvragen. Meer info? Bel de Electrabel Energielijn op 078 35 33 33 of ga naar onze website.

dossier

energie

het offshore windmolenpark op 46 km van de kustlijn een vermogen leveren van 846 MW. Dankzij de ondersteuning van het systeem van groene stroomcertificaten is de elektriciteitsproductie uit windenergie in België gestegen van 9,3 MW in 1999 tot 167,4 MW in 2005.

2

Het voordeel van biomassa (energie uit hout en andere) is dat ze kan worden opgeslagen. Biomassa is dan ook de belangrijkste hernieuwbare energiebron in België. Aan welke problemen moeten de ‘groene’ investeerders in ons land het hoofd bieden? Zoektocht naar beschikbare en aan de elek-

triciteitsdistributeur (Elia) gelinkte terreinen; verkrijgen van de vergunningen – eerst op federaal niveau en vervolgens op regionaal niveau (milieuvergunning). ● Vincent Delannoy

vragen voor Pierre Tonon,

Permanent lid van de Commissie Energie 2030, regeringscommissaris van het FANC (Federaal Agentschap voor Nucleaire Controle), bestuurder bij Belgonucleaire en het IRE (Nationaal Instituut voor radio-elementen).


38

Dreigt er een onderbreking van de bevoorrading in België?

Werd de kostprijs om uit kernenergie te stappen correct gewaardeerd?

Het land heeft de afgelopen jaren niet voldoende geïnvesteerd in middelen voor het produceren van elektriciteit. Om de periode 2008-2017 te overbruggen is er dus nood aan extra capaciteit. Zelfs wanneer er rekening wordt gehouden met een verlengde levensduur van de oude, vervuilende thermische eenheden met laag rendement blijft de situatie de komende jaren zorgwekkend wanneer we geen energie zouden invoeren. Die blijft meer dan ooit onmisbaar. Maar kan ze worden ingeschakeld tegen een ‘redelijke’ prijs? Niets is minder zeker. Alle ons omliggende landen moeten fors investeren in productiemiddelen. Wie eerst zaait, eerst maait en de anderen zullen het spel van vraag en aanbod moeten ondergaan.

De twee belangrijkste redenen voor een verhoging van de elektriciteitsprijs zijn enerzijds de stijging van de prijs voor gas, de belangrijkste vervanger van kernenergie, en anderzijds de substantiële toename van de verplichtingen op het vlak van het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen waartoe ons land zich tegen 2030 heeft verbonden. Hoe meer gas we verbruiken, hoe sterker we bovendien afhankelijk worden van invoer waarvan we de prijs nooit onder controle hebben. Het stilleggen van de kerncentrales houdt ook in dat we de provisie die wordt geraamd op 1 miljard euro en die werd aangelegd voor de ontmanteling van de centrales, moeten aanspreken. Je mag ook de omvang van de kosten als gevolg van de verplichtingen op het vlak van het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen (en dus van CO2) die op de verschillende energieproductieketens van toepassing zijn, niet onderschatten.

Bij die al risicovolle situatie dient nog rekening te worden gehouden met een stijgende vraag naar “andere complementaire productie” (3000 tot 3600 MW) om vanaf 2015 de productie van de eerste stilgelegde nucleaire installaties te compenseren. Het is dus helemaal niet zo gek om stil te blijven staan bij het risico van een onderbreking van de energievoorzieningszekerheid voor elektriciteit. Bij dat alles dienen de kerncentrales uiteraard te worden vervangen door STEG-installaties (stoom- en gasturbine-installaties). Dat leidt op zijn beurt dan weer tot een drastische verhoging van de kosten inherent aan de CO2–uitstoot en een jaarlijks verlies van 40 % beschikbaarheid (5000 h/jaar voor STEGinstallaties tegen 8000 h/jaar voor kernenergie). Vandaag kan worden gesteld dat slechts de helft van het vermogen kernenergie dat wordt afgebouwd, zal worden vervangen door andere productiecapaciteit. En wat die onvermijdelijke import van elektriciteit betreft? Het absurde van een situatie waarbij ons land de kerncentrales op eigen bodem stillegt en tegelijk elektriciteit uit Frankrijk invoert die wordt opgewekt in een nieuwe kerncentrale op amper enkele kilometer van de grens met België, zal wellicht niemand ontgaan!

Het terugschroeven van de uitstoot van broeikasgassen in combinatie met de opeenvolgende sluitingen van kerncentrales in 2015, 2023 en 2025 (die hoofdzakelijk worden vervangen door gascentrales) en de postnucleaire periode tot 2030 houden voor ons land een kostenplaatje in van 15 tot 20 miljard euro. In het licht van die bedragen worden er in het komende jaar wellicht verschillende tussenscenario’s uitgewerkt en verfijnd die de politieke overheid in staat moeten stellen om voor eind 2009 – uiterste datum voor het bestellen en reserveren van de splijtstof die nodig is om de productie van kernenergie na 2015 voort te zetten – een beslissing te nemen om al dan niet de eerste kerncentrales te sluiten. V.D.

GALERIA

96%* van de klanten van EDF Belgium

is tevreden over hun elektriciteitsleverancier. Wedden dat we onze klanten minstens even tevreden kunnen maken met de levering van aardgas?

Onze klanten zijn zeer tevreden over de commerciële relatie met hun expert van EDF Belgium. Ze zijn ook bijzonder enthousiast over de efficiëntie van onze klantendienst. De reden? EDF Belgium levert energie exclusief aan ondernemingen. Wij kennen onze business. Win aan energie.

ts- of elektricitei as g n ee el sn g Vraag uw ondernemin n va t aa m p o offerte ales.be w.edfbelgium-s • Surf naar ww 8** 32 • Bel 02/221 0

Win aan energie. * Telefonisch onderzoek uitgevoerd in april 2007 door BizXsell bij een aselecte steekproef van 90 ondernemingen. Het volledige onderzoek is beschikbaar op eenvoudige vraag op nr. 070 35 21 21. ** Van maandag tot vrijdag van 9u00 tot 18u00

energie

dossier

CONCURRENTIE

Is de energiemarkt in Brussel vrijgemaakt? Wettelijk gezien, ja. Sinds 1 januari 2007 voor alle gebruikers. In de praktijk laten de nieuwe leveranciers slechts een tip van de sluier zien. Althans op de residentiële markt. Vanwaar die afwachtende houding?

A


40

ls laatste fase in de vrijmaking van de energiemarkt in België werd ook de gas- en elektriciteitsmarkt voor residentiële klanten (en gemengde klanten zoals vrije beroepen, etc.) op 1 januari 2007 opengegooid. Hebben de Brusselse klanten hier hun voordeel mee kunnen doen? Konden ze sindsdien hun leverancier weloverwogen kiezen? De distributie naar de eindklant blijft echter het monopolie van Sibelga (in het Brussels gewest), het transport van Elia (elektriciteit) en van Fluxys (gas). Uitgedrukt in volume energie die via het lokale transport- en distributienet bij de eindklant terechtkomt, is Brussel (cijfers voor 2007) goed voor 9,2 % van het nationale totaal voor elektriciteit en 5,2 % voor aardgas (9,9 TWh). In dat laatste segment is ECS met 95,1 % van het volume, gespreid over de 19 gemeenten, de leverancier bij uitstek.

Brussel, weinig in trek Nog steeds op basis van het geleverde volume elektriciteit is Brussel de regio waar de alternatieve leveranciers het minst vertegenwoordigd zijn: 8,3 % (6,7 % in 2006), tegenover 31,2 in Wal-

Brussel is het gewest waar de alternatieve leveranciers het minst sterk aanwezig zijn: 8,3 %, tegenover 31,2 in Wallonië en 29,4 % in Vlaanderen.

lonië en 29,4 % in Vlaanderen. In het in 2007 geliberaliseerde segment van de residentiële klanten zijn de alternatieve leveranciers, met Lampiris op kop, goed voor een kleine 1,2 % van het geleverde volume. In het segment van de professionele verbruikers, dat sinds 1 juli 2004 is vrijgemaakt, zijn de belangrijkste alternatieven voor de historische elektriciteitsleverancier SPE, Nuon Belgium en EON Belgium. Een lichte stijging kan echter worden opgetekend wat het volume gas betreft dat door de alternatieve leveranciers (hoofdzakelijk SPE, Nuon Belgium en Essent Belgium) wordt geleverd: 3,3 % in 2007 tegenover 2,6 % in 2006. En in het nieuwe segment van de residentiële verbruikers zijn de alternatieve leveranciers goed voor 1,4 %, met op kop Lampiris - uiteraard na de historische leverancier.

Het onderscheid tussen verschillende leveranciers zit hem ook in het aandeel alternatieve energie

De regionale netwerkbeheerder Sibelga merkt op dat “de concurrerende leveranciers op de Brusselse markt vrij discreet bleven in de maanden die aan de liberalisering voorafgingen en eveneens op het ogenblik dat de markt daadwerkelijk werd vrijgemaakt. Stap na stap hebben ze echter hun activiteit opgedreven. Tegen het eind van het jaar (2007) waren 11.488 leveringspunten voor elektriciteit en 9.288 leveringspunten voor aardgas overgegaan in andere leveranciershanden.” Een erg mager resultaat in het licht van het totaal aantal leveringspunten in het gewest. Proportioneel gezien veranderden slechts 1,7 % van de leveringspunten voor elektriciteit en 1,9 % van de leveringspunten voor gas van leverancier. Als de leveranciers elkaar op de Brusselse markt niet voor de voeten lopen, is dat omdat die markt slechts een beperkt potentieel biedt en vooral dan wat betreft het residentiële segment. Andere niet te ontkennen factoren: de sociologische samenstelling van de Brusselse bevolking en het statuut van “beschermde klanten” (omschreven in twee ordonnanties: zij die recht hebben op een specifiek sociaal tarief of een schuldbemiddelingsprocedure hebben lopen) die, hoewel ze enerzijds een sociaal opvangnet vormen, anderzijds een domper zetten op het enthousiasme van de leveranciers.

Enig idee hoe elektriciteit tot bij ons wordt gebracht?

Elia staat als eigenaar en beheerder van het Belgische hoogspanningsnet in voor het transport van elektriciteit. Vanuit een windmolenpark in zee, een stuwdam in de Alpen of een elektriciteitscentrale in België tot bij de grote industriële verbruikers of tot bij uw distributienetbeheerder, die ze tot in uw woonkamer brengt. Onze teams van experts gebruiken daarvoor geavanceerde en milieuvriendelijke technologieën, voor uw comfort. Als centrale speler werken we permanent aan de verbetering van de elektriciteitsmarkt. Door nieuwe systemen te ontwikkelen die het mogelijk maken de voordeligste elektriciteit te halen om het even waar in Europa. Om meer te weten over Elia, surf naar www.elia.be.

dossier

energie

Verschillen die ertoe doen


42

“Ons statuut van historische leverancier zadelt ons ook op met een verantwoordelijkheid die we helemaal niet willen ontlopen. De Brusselse markt is, in vergelijking met deze van de twee andere gewesten, sterk gereglementeerd. De contracten hebben er een looptijd van drie jaar en kunnen uitsluitend tegengeworpen worden aan de leveranciers. En nog een origineel element: een overeenkomst kan slechts worden verbroken na een juridische uitspraak,” verduidelijkt Fernand Grifnée, directeur communicatie van Electrabel Customer Solutions. In Vlaanderen en Wallonië kunnen klanten hun verbruik beheren met budgetmeters. In Brussel stimuleert het systeem van vermogensbeperking de klant niet noodzakelijk tot het binnen de perken houden van de factuur. Het risico van onbetaalde rekeningen is hier dan ook groter dan elders”. Een zelfde geluid bij SPELuminus, dat precies om die redenen niet aanwezig is op de residentiële markt in Brussel. SPE-Luminus hoopt bovendien dat de ordonnantie opnieuw wordt bekeken zodat ook in

Brussel de liberalisering een feit kan worden. Voegen we daar nog aan toe dat de late stemming over de Brusselse ordonnantie (14 december 2006), amper twee weken voor de volledige vrijmaking, niet echt heeft bijgedragen tot het stimuleren van nieuwe spelers om hun eerste stappen op de Brusselse energiemarkt te zetten. In het licht van dat alles is het meten van de mate van liberalisering aan het verlies van marktaandeel vanwege de historische operator toch gebonden aan enkele beperkingen. Hoewel de klanten van Electrabel klant zijn vanuit een historische context, zijn de meesten dat toch uit vrije keuze (contractvolume van 70 % in Vlaanderen, meer dan 50 % in Wallonië en ongeveer 40 % in Brussel). Indicatoren zoals prijsverlaging, de kwaliteit van de dienstverlening en de keuzemogelijkheid zijn duidelijk veel meer zeggend.

De juiste prijs? Een groot deel - ongeveer 55 % - van de prijs van elektriciteit die door de residentiële consument wordt be-

taald, ligt voor alle leveranciers vast. Daarin zijn de transportkosten (Elia), de distributiekosten (Sibelga) en de fiscale lasten vervat. En de marge voor de leveranciers waarmee ze met elkaar in concurrentie kunnen treden, wordt hierdoor rechtevenredig beperkt. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat de door de verschillende leveranciers aangeboden prijzen onderling niet sterk verschillen. Liggen de Belgische prijzen te hoog? “Mocht dat zo zijn,” vertelt Fernand Grifnée, “zouden wellicht alle leveranciers zich op de Belgische markt storten. Daar is echter geen sprake van. De prijzen in Frankrijk liggen lager dan de onze, maar dat ligt aan de strategie van de Franse beleidsmakers en EDF, met als gevolg dat concurrentie daar niet mogelijk is. De prijzen in Engeland liggen lager dan bij ons door de btw die daar beperkt is tot 5,5 %. Daarnaast liggen de prijzen in landen met een vergelijkbare btw (Nederland en Duitsland), duidelijk hoger dan in België”. ● Vincent Delannoy

In de bedrijfswereld Wat betekent voor de bedrijfswereld de vrijmaking van de energiemarkt die nu vier jaar geleden werd ingezet? We legden de vraag voor aan een Brusselse klant, Vedior, en aan een alternatieve leverancier, SPE-Luminus.

Het aandeel elektriciteitsleveringen aan professionele klanten stijgt van 6,7 % in 2006 tot 8,3 % in 2007 ten gunste van de alternatieve leveranciers. Hoe ziet u die ontwikkeling?

Hoe groot is uw elektriciteitsbehoefte en wat is uw mening over de vrijmaking?

Jan Robberechts (SPE-Luminus): Met 2,2 % of 130 GWh in 2007 is SPE de belangrijkste concurrent van Electrabel. Voor large accounts zijn we vooral competitief in contracten voor multisite ondernemingen en overheidsinstellingen: scholen, gemeenten, ambassades, etc. We danken ons succes aan onze klantgerichte benadering (NVDR: wat wordt bevestigd in een enquête van Test-aankoop over de klantenservice waarbij Luminus en Nuon een voorsprong hebben op Essent, Lampiris en Electrabel, maar wel Ecopower, Ebem en Belpower moeten laten voorgaan.)

Mevrouw Bergiers (Vedior): We hebben twee gebouwen die met hoogspanning worden gevoed: ons hoofdkantoor en ons kantoor aan het De Brouckèreplein. In onze zes andere Brusselse kantoren zijn telkens 4 tot 5 medewerkers aan het werk. Voor ons viel de liberalisering bijzonder gunstig uit. Wat ik wel jammer vind, is dat de situatie van gewest tot gewest verschilt. We gingen van start in Vlaanderen. Daarna volgden Brussel en Wallonië. In Vlaanderen en Brussel is Nuon onze leverancier. In Wallonië is dat Electrabel.

Waarom ging u in Brussel later van start? Waarom die verschillen? Mevrouw Bergiers (Vedior): Bij Nuon konden we rekenen op een prijsgarantie voor een periode van vijf jaar. Dat blijkt nu de juiste strategie te zijn geweest: intussen swingen de prijzen de pan uit. We krijgen een enkele factuur, mooi uitgesplitst, zonder ooit enige fout, voor al onze kantoren. Het maakt de administratie een stuk eenvoudiger. Bij het openen van een nieuw kantoor buigt onze leverancier zich over het dossier. Mooi meegenomen. In Wallonië was de prijsfactor doorslaggevend en scoorde Electrabel het best.

Jan Robberechts (SPE-Luminus): Het is een kwestie van prioriteiten. Sinds januari 2007 zijn we zeer actief in Vlaanderen en Wallonië, waar we 600.000 nieuwe klanten aan ons wisten te binden. Het is echter zo dat SPE-Luminus nu sinds 6 maanden erg bedrijvig is op de markt van kmo’s en SoHo’s (Small office and Home office) in Brussel. In het eerste semester opteerden ongeveer 4.000 nieuwe klanten voor onze service. Tegen 2009 hopen we ook onze eerste stappen te zetten op de residentiële markt; althans als de wetgeving in gunstige zin evolueert.

dossier energie

I’LL BE BAG

Van plasticfles tot herbruikbare zak In 2003 gaat Promodefi actief op zoek naar duurzame en rendabele afzetmogelijkheden. De onderneming spitst zich dan toe op de productie van herbruikbare zakken. Niet zonder reden overigens: die periode voeren de overheid en de retailers immers gesprekken over een significante vermindering van het aantal wegwerpzakjes die op de markt komen.

Al snel wordt het assortiment zakken uitgebreid en verveelvoudigt ook het aantal klanten. In 2007 is er internationale belangstelling voor “I’ll be bag”. De bestellingen lopen zodanig binnen dat het moeilijk wordt iedereen tevreden te stellen. Een productie-eenheid in China en extra bestellingen uit de Verenigde Staten en Canada breien een vervolg aan de ontwikkeling. Tussen 2005 en 2007 stijgt de omzet met 66 %. Momenteel wordt een omzet behaald van 5,5 miljoen euro. Tegen eind 2008 moet, althans volgens de ramingen, de teller op 9,5 miljoen staan.

Wegwerpzak: biologisch afbreekbaar in 400 jaar Plasticmaterialen uit fossiele grondstoffen hebben een uitzonderlijk lange levensduur. De moleculen breken pas biologisch af na … meerdere eeuwen! Weinig sterk in gebruik, maar uitermate sterk als je ze achterlaat. Overconsumptie van dergelijke zakken is oorzaak van heel wat milieuproblemen. De herbruikbare zak is een voorbeeld van een omgekeerde ontwikkeling. Die zak wordt vervaardigd uit 100 % gerecycleerde PET (polyethyleentereftalaat) en schenkt plasticflessen een tweede leven. Die worden ingezameld, behandeld en verwerkt tot een bedrukbaar doek. Eerst nog in zeefdruk en weldra ook in vierkleurendruk. Tevens is een gamma “customisable” zakken beschikbaar 80 % PET -, volgens de wensen van de klant en met een bedrukking in foto-

kwaliteit. De zak is bijzonder sterk en kan een bewegende belasting aan van 25 kg. De zak is herbruikbaar en kan worden gepersonaliseerd. Kortom, de ideale communicatiedrager voor ondernemingen. De zak draagt ook een engagerende boodschap uit voor een duurzame ontwikkeling: 1 “I’ll be bag” zak die 100 keer wordt gebruikt, voorkomt de productie van 400 wegwerpzakjes of een bijzonder significante besparing op het vlak van grondstoffen en energie. Uiteraard moet ook nog de mentaliteit veranderen opdat de herbruikbare zak zou uitgroeien tot een heuse reflex. De dikkere en betalende plasticzak verkrijgbaar in de supermarkt moet ten opzichte van de wegwerpzak minimaal vijf keer worden gebruikt, voordat de ecobalans in zijn voordeel overslaat! ● S.B. www.illbebag.com

Grondstof voor een toekomstige herbruikbare zak …


W

anneer de productie van herbruikbare zakken uit de startblokken komt, volgt het succes ogenblikkelijk! In die mate zelfs dat de activiteit in 2004 wordt ondergebracht in een zelfstandige afdeling die “I’ll be bag” wordt gedoopt.

energie

dossier

ZUINIG OMSPRINGEN MET ENERGIE

Hoe breng je je medewerkers verantwoordelijkheidsbesef bij? Het leven in een onderneming gaat gepaard met enorme verspillingen van energie. Hoe kun je bij steeds duurder wordende elektriciteit de medewerkers stimuleren om op een verantwoorde manier om te springen met energie? Hoe kun je ze warm maken om zich in te zetten in de strijd tegen de opwarming van de aarde?

V


44

erspilling van energie tegengaan, betekent niet werken in het donker en de vrieskou! Met enkele uitgekiende regeltjes en een aangepast gedrag kan de energiefactuur al aardig worden gedrukt. Hoe kun je met succes een bedrijfscultuur implementeren gericht op het zuinig omspringen met energie?

hen – op vriendelijke wijze – over de hoeveelheid energie die ze kunnen besparen door aan het eind van de werkdag het licht te doven en de computer uit te schakelen. Breng aanwijzingen aan op motoren die al dan niet kunnen worden stilgelegd wanneer ze niet worden gebruikt.

Een eenvoudige reflex? Schakel aan het eind van de werkdag je computer uit!

In de eerste plaats door de in te voeren maatregelen doordacht te plannen. Werk de sensibiliseringscampagne voor de werknemers zorgvuldig uit. Het is daarbij van belang dat eenieder wordt geïnformeerd over de te bereiken doelen op het vlak van energie-efficiëntie. Ook over de verbeteringen die worden doorgevoerd om die doelen te bereiken moet er precies worden gecommuniceerd. Creëer vervolgens een efficiënte slagzin. “Uitschakelen waar nodig? Een goede zaak voor iedereen”, “Niemand te zien? Licht uit!”, “Uitschakelen is winstgevend”, “Energie besparen, dat doen we samen”, etc.

Wedstrijden en themadag Het in de steigers zetten van een energiespaarplan vergt de inzet, het enthousiasme en de verbeelding van alle medewerkers. Vraag je team om in deze context activiteiten voor te stellen. Houd geregeld open discussies om je plannen op korte en lange termijn toe te lichten. Organiseer ad hoc wedstrijden met prijzen om te achterhalen welke dienst of welke afdeling het meest energie bespaart of

de beste ideeën aandraagt. Werk ook sensibiliseringsweken of –dagen uit. Verdeel brochures en folders onder alle werknemers of plaats ze aan de ingang van bijvoorbeeld de cafetaria. Betrek je medewerkers bij het gebeuren door een themadag in te lassen rond duidelijke maatregelen op het vlak van energie-efficiëntie. Stel een team samen dat zich specifiek toespitst op de sensibilisering. Dat team stelt dan het programma voor de themadag op en staat in voor de lancering van het hele project. Aan die themadag kunnen alle werknemers meewerken en deelnemen en het biedt je tegelijk de mogelijkheid om het energie-efficiëntieplan voor te stellen.

Dag in dag uit Controleer de energie-efficiëntie van de werkplaatsen aan het eind van de dag en noteer de werkplekken waar de computers niet waren uitgeschakeld en het licht niet werd gedoofd. Neem vervolgens contact op met de betrokken medewerkers en informeer

Kies elke maand een verschillend kernbericht. De eerste maand kun je je bijvoorbeeld toespitsen op vragen in verband met energiebeheer, de energieprijs en andere in vraag gestelde factoren. De tweede maand komen bijvoorbeeld de verlichtingstoestellen aan bod en aanverwante sensibiliseringsinitiatieven. De derde maand staat dan in het teken van de motoren en andere uitrusting. De vierde maand maak je de balans op en wijs je op het succes. Je kunt daarbij een barbecue of een personeelsfeestje organiseren. Vergeet ook niet prijzen toe te kennen aan de beste suggesties vanwege de medewerkers. Organiseer het hele jaar door events en happenings om de campagne te ondersteunen. Daaruit ontspruiten misschien continue inspanningen om suggesties in te winnen bij de medewerkers, het organiseren van themaconferenties, workshops, uitdagingen en wedstrijden. Met het implementeren van een dergelijk programma maak je van energie-efficiëntie een heuse uitdaging voor jouw onderneming. ● Jacqueline Remits

!NNUALß"%#)ß.)'(4 3!0ß,OUNGEß ßßOKTOBERßß ßU

8[Wb[WZ[h

INßTHEßJUNGLE

"Eß"RUSSELS "Eß%F½CIENT "Eß#ONSTRUCTIVE "Eß)NTERNATIONAL¨ "EßAßLEADER ¨ßINßTHEßJUNGLEß

0ROFESSORß2ENmß:AYANß5#, ßSPECIALISTßINßPSYCHOLOGIEßENßETHOLOGIEßENßBEKENDßVOORßZIJNßVERGELIJKINGENß TUSSENßDEßGEBARENßENßGELAATSUITDRUKKINGßVANßHETßDIERßENßVANßDEßMENS ßWERPTßDITßJAARßZIJNßVLIJMSCHERPEßBLIKß OPßDEßTALKßSHOWßVANßDEß"%#)ß.IGHTßß(ETß±NIET VERBALE²ßINßLEADERSHIPßISßMEERßDANßOOITßEENßINSTRUMENTß BIJßONDERHANDELENßENßNOODZAKELIJKßVOORßCOMMUNICATIEßINßHETßECONOMISCHEßENßPOLITIEKEßLEVENß 7IJßZULLENßEROVERßSPREKENßMETßONZEßGASTENßINßHETßKADERßVANßDEßACTUALITEITß %RIKß$RALANSß).' ß!DRIENNEß!XLERß3/$%8(/ 0!33 ß3OPHIEß,Eß#LERCQß*#8ß'ESTION ß %TIENNEßDEß#ALLATA·ß"ANKß$%'2//& ß!LEXANDREß#LEVENß0!24%.! ß0AULß3OETEß!'/2)! ßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßßß *EAN -ICHELß*AVAUXß%#/,/ ßDEß-INISTERSßVANßHETß"RUSSELSß(OOFDSTEDELIJKß'EWESTß"ENOsTß#EREXHEß ENß0ASCALß3METß¨ $EßTALKßSHOWßZALßWORDENßGEtLLUSTREERDßDOORß0IERREß+ROLL 7IJßKIJKENßERNAARßUITßUßOPßDEZEßAVONDßTEßMOGENßVERWELKOMEN

FbWWji0I7FBekd][ 'mNmRALß7AHISLAAN ß& ß"RUSSELß PARKINGßTERßBESCHIKKING

ß ß

/LIVIERß7ILLOCXß

%MMANUELßVANß)NNISß

!FGEVAARDIGDß"ESTUURDERß

6OORZITTER

)NSCHRIJVINGßßPERßFAXßOPßßßßßßPERßMAILßßEVENTS BECIBEßßONLINEßßWWWBECIBEEVENTS

?diY^h_`l_d]i\ehckb_[h $HR-EVRßNAAMßENßFUNCTIE 6ERGEZELDßDOOR "EDRIJFß

"47ßNUMMERß

!DRES 0OSTCODEßß

3TADß

4ELßß

&AXßß

% MAILß: :!,:5,,%.ß$%%,.%-%.ß!!.ß$%ß"%#)ß.)'(4ß/0ßß/+4/"%2ß $%%,.%-).'3+/34%.ßßßàß%8#,53)%&ß"47ß02)*3ß,%$%.ßß¯ßßßàß%8#,53)%&ß"47ß02)*3ß.)%4 ,)$,%$%. !!.4!,ß$%%,.%-%23ßß "%#)ß,)$ßß 8ßßàßß%8#,53)%&ß"47ßßà ß .)%4 ,)$ß 8ßßàßß%8#,53)%&ß"47ßßàßßßßß4/4!!,ß%8#,53)%&ßß"47ßßßß à 5WßFACTUURßENßBEVESTIGINGßWORDENßUßTOEGESTUURDßZODRAßWIJßUWßINSCHRIJVINGßHEBBENßONTVANGENß$EßPLAATSENßZIJNßBEPERKTßDUSßGRAAGßSNELßINSCHRIJVEN 3TRUCTURALßPARTNERS

/RGANIZINGßPARTNER

LOYENS & LOEFF - RUE EDWARD STEICHEN, 14 - 2951 KIRCHBERG, LUXEMBURG - PHOTO : MARC DETIFFE - COPYWRITER: VINCENT LENS - GRAPHIC DESIGN: SDESIGN

global

een nieuwe dimensie voor ruimte conceptuitwerking en realisatie van werkruimtes / woonruimtes / handelszaken / hotels TÉL +32 (0)2 676 71 71 - E-MAIL [email protected] - WWW.GLOBAL-DPM.BE ALAIN LE GRELLE +32 (0)475 27 64 16 - STEVEN VALKENIERS +32 (0)475 83 06 23

Zoeken naar en studie van de site, creatie van ruimtes, beheer van het project, aankoop van meubels, organisatie van verhuizingen... Van werkruimte tot woonruimte, van hotel tot handelszaak: Global verdiept zich in uw wereld om beter te begrijpen wat er bij u op het

spel staat en om u tenslotte de sleutels aan te bieden van ruimtes die volledig in het teken staan van uw verdere ontwikkeling. Met als reiswijzer altijd hetzelfde credo: kwaliteit, financiële discipline en zorg voor het begeleiden, geruststellen en verrassen van de klant.

Outsourcing & Facility management De kosten drukken door je toe te spitsen op de kernactiviteiten! 47 Facility Management in 7 vragen 50 AOS Studley: gebouwen uitgedacht vanuit het standpunt van de gebruikers 52 Vedior of HR à la carte 54 Sodexo weg van achter het fornuis 55

DOSSIER

DIENSTVERLENING AAN BEDRIJVEN

De kosten drukken door je toe te spitsen op de kernactiviteiten! Hélène Legrand

onderhoud van het wagenpark, de veiligheid op de parking, het verhuizen van kantoren, … het zijn maar enkele van de uiteenlopende diensten die voor een onderneming onmisbaar zijn, maar die eigenlijk geen verband hebben met de core business. Een advies: opteer voor facility management. Intern of extern? Aan ieder zijn overtuiging. Waar het op aankomt, is dat er wordt bespaard op maat van de onderneming!

I

edereen heeft er de mond vol van. Iedereen weet dat het erg belangrijk is. Niemand kan echter vertellen waar het precies om draait. Facility Management (FM) is een activiteit die alle disciplines integreert die de arbeidsomgeving binnen een organisatie kunnen optimaliseren. Met deze definitie zeggen we alles en niets. Laten we het dus even pragmatisch benaderen! “Je zou kunnen zeggen dat het gaat om het beheer van gebouwen en van diensten die niet behoren tot de core business van de onderneming,” licht Gert Potoms, voorzitter van de IFMA (International Facility Management Association) toe. Nog concreter: de rol van de facility

manager bestaat erin zich ervan te vergewissen dat alles binnen een onderneming beschikbaar is en werkt, zodat de medewerkers op efficiënte wijze aan de slag kunnen. Het actieterrein van de FM is dus eerder ruim te noemen. Het schoonmaken van de kantoren, de catering, het inrichten van de ruimten, het beheer van het airconditioningsysteem, het onderhoud van het wagenpark, de

stomerij, het fotokopieerapparaat, … De lijst is oneindig. Er mag echter slechts een enkel aanspreekpunt zijn om de maximale efficiëntie te kunnen garanderen. Daarom is het vak van facility manager uitgegroeid tot een volwaardig beroep. En de markt is veelbelovend. Er is sprake van een globale omzet van 12 miljard euro, met een jaarlijkse groei van 12 % voor de volgende drie jaar.

De markt van het facility management is veelbelovend. Er is sprake van een globale omzet van 12 miljard euro, met een verwachte groei van 12 % voor de drie volgende jaren.


Het inrichten van ruimten, het managen van de airconditioning, de stomerijdienst, het

47

dossier

outsourcing & facility management


48

Dankzij facility management kunnen de eigen medewerkers efficiënter werken

Van een noodzakelijk kwaad tot een beheersinstrument Vanwaar die boom? Over de laatste tien jaar maakte de mentaliteit ter zake een bocht van 360 graden. Nog tot voor kort werd facility management zowat beschouwd als een noodzakelijk kwaad. Intussen is het uitgegroeid tot één van de middelen van de onderneming om het verschil te maken met de concurrentie. “Met een doordacht facility management kan 10 tot 15 % per jaar worden bespaard”, vertrouwt een deskundige ons toe. Wetende dat faciliteiten, net na de lonen, de op één na grootste onkostenpost van een onderneming zijn, wordt het al snel duidelijk dat het beheer van de faciliteiten de bedrijfswereld na aan het hart ligt.

Twee scholen in de running Laten we voor eens en altijd komaf maken met een vastgeroest idee. Wie facility management zegt, denkt meteen aan outsourcing. “Globaal gezien wordt slechts 43 % van het facility management uitbesteed”, vertelt men ons bij IFMA. Dat percentage kan wel aardig schommelen van sector tot sector.

In de dienstensector is facility management bijvoorbeeld goed voor ongeveer 10 % van de omzet, waarvan 40 % wordt uitbesteed. In de industrie en de logistiek daarentegen vertegenwoordigt facility management slechts 5 % van de omzet, maar wordt wel voor 60 % uitbesteed in de logistiek en voor 40 % in de industrie. Als facility management intussen al aardig wat adelbrieven kan voorleggen in de Belgische ondernemingswereld, dan wordt outsourcing daar ook rijkelijk van bediend! Volgens recent onderzoek van Ernst & Young doen 81 % van de Belgische bedrijven een beroep op outsourcing. En niet in geringe mate! Van de landen die aan de enquête deelnamen, besteedt België het grootste aantal uiteenlopende diensten uit. Gemiddeld worden vijf diensten per onderneming aan derden toevertrouwd. Diensten die het meest in aanmerking komen voor uitbesteding zijn: schoonmaak (76 %), logistiek (73 %) en ICT-diensten (68 %), aldus de European Outsourcing Survey 2008 van Ernst & Young.

Belangrijkste reden om tot outsourcing over te gaan? De kwaliteitswinst inherent aan de expertise (33 %), verbetering van de strategische organisatie (28 %) en verhoging van de flexibiliteit (25 %), worden het vaakst door de respondenten aangehaald. Keerzijde van de medaille? “Het uit handen geven van controle en inboeten op de kwaliteit van de service”, antwoorden de Belgische bedrijfsleiders die deelnamen aan de enquête. Voor de aficionado’s van outsourcing liggen de redenen voor hun keuze voor de hand: toespitsing op de core business, maximale flexibiliteit en kostenbesparing. Uit de opgang van die twee scholen wordt ook een nieuw vak geboren: de consulent in facility management. “Het gaat om een consulent die enkele weken doorbrengt in de onderneming en die de balans opmaakt van het beheer van de faciliteiten. Hij stelt dan oplossingen voor om ze op een meer efficiënte manier te beheren”, licht Gert Potoms toe. ● Hélène Legrand

UW FACTUREN DIGITAAL BEWAREN?

HET MAG! Merak volgt de strengste wettelijke richtlijnen. U kent de voordelen van gedigitaliseerde facturen. Snel beschikbaar en U bespaart plaats en tijd. En u bent zeker. Want Merak volgt alle wettelijke procedures: uw documenten behouden dus hun juridische waarde. De oplevering gebeurt op de drager van uw voorkeur. Of indien gewenst zijn ze permanent online raadpleegbaar. Zo vindt u elke factuur gemakkelijk terug. Hebt u het origineel nodig? Geef een seintje en onze koerier brengt ze naar u toe: waar, wanneer en hoe u dat wilt.

Rekeningen van derden DIGITALISEREN Juridische draagkracht Denkt u dat voor de Administratie van Financiën alle facturen op papier bewaard moeten blijven tijdens de wettelijke bewaarperiode? Dan hebt u gelijk, tenzij … u de waterdichte procedures van Merak inschakelt. Die zijn zo nauwgezet dat de federale overheidsdienst de gedigitaliseerde kopieën als evenwaardig beschouwt.

Gewaarborgde zekerheid De authenticiteit, integriteit en leesbaarheid van uw facturen blijven na de digitalisering bewaard. Om dat aan de overheidsdiensten te bewijzen, bewaren we de papieren originelen minstens dertig dagen. Tijd genoeg voor de inspecteurs om de geldigheid van de digitale versies te verifiëren. En als u dat wilt, blijven we ze bewaren - voor alle zekerheid.

Gebruik onze expertise Tijdens de bewaarperiode blijft u uiteraard zelf verantwoordelijk tegenover de btw-administratie. Maar met de Merak-diensten is het een stuk gemakkelijker om al hun vragen precies te beantwoorden. Hoezo? U hebt meteen alles bij de hand en geniet van onze expertise in de vorm van gebruiksklaar advies.

Digitaliseren = het heeft voordelen Uiteraard behandelen we uw documenten stipt en vertrouwelijk. Exact volgens het budget en de afspraken die we bij de start van de samenwerking vastleggen. Verstrijkt de bewaartermijn? Dan vernietigen we - na een dubbelcheck - de documenten zonder sporen na te laten. We onderbouwen de kwaliteit en de veiligheid van onze aanpak volgens ons ISO 9001:2000- en ISO 27001:2005-certificaat. Kortom: uw bedrijfsgegevens zijn in de beste handen.

Interesse? Medewerkers van onze dienst Digitalisering rekeningen van derden beantwoorden uw vragen op het nummer 078 15 31 61 of via [email protected].

ISO9001/2000

-

PCI DSS

-

ISO/IEC 27001:2005

Merak n.v. - 078 15 31 61 - [email protected]

www.merak.be

CERTIFIED

dossier


MEER WETEN?

Facility Management in 7 vragen Alain Delahaut, docent voortgezette opleidingen in facility management, geeft een stand van zaken met betrekking tot deze discipline die het leven van de ondernemingen ingrijpend verandert. Wanneer een onderneming een beroep doet op een facility manager betekent dat ook extra kosten. Hoe verklaart u dat aan het eind van de rit de factuur voor de onderneming toch gunstig blijkt?


50

Alain Delahaut: In de eerste plaats schep je schaalvoordelen door het centraliseren van een hele reeks diensten. Vervolgens krijg je een globale kijk op de faciliteiten van een onderneming. Laten we een voorbeeld nemen. De IT-verantwoordelijke van een onderneming is de mening toegedaan dat het complete computerpark moet worden vernieuwd. Hij opteert voor de computers die volgens hem de beste te zijn. Om budgettaire redenen koopt hij echter gewone schermen in plaats van flatscreens. Tegelijk ziet de budgetverantwoordelijke, die in deze niet werd geraadpleegd omdat die beslissing niet rechtstreeks met zijn departement heeft te maken, de elektriciteitsfactuur achteraf sterk oplopen. Mocht de onderneming voor een globaal beheer van de faciliteiten

hebben gekozen, had ze wellicht beslist om meer geld uit te trekken voor de informatica en had ze flatscreens aangekocht om de elektriciteitsfactuur te drukken. Dat is een concreet voorbeeld van wat facility management een onderneming kan opleveren.

Al te vaak wordt facility management met outsourcing verward … Inderdaad! Nochtans is dat niet hetzelfde. Bij outsourcing ga je een activiteit uitbesteden aan een ter zake gespecialiseerde onderneming. Men opteert er bijvoorbeeld voor om het onderhoud van de informatica aan een derde toe te vertrouwen. Bij facility management daarentegen worden alle diensten die geen deel uit maken van de core business van de onderneming aangepakt. Een school kan bijvoorbeeld een facility manager aanspreken om in te staan voor alles wat niet rechtstreeks te maken heeft met onderwijzen. Die facility manager moet er dan op toezien dat de gebouwen worden verwarmd, on-

derhouden, dat er banken en ander schoolmateriaal beschikbaar zijn, …

Om het idee nog verder door te trekken, zouden we ons kunnen voorstellen dat een facilitymanagementbedrijf een deel van haar activiteiten verder delegeert; met andere woorden de onderaannemer besteedt bepaalde taken verder uit? Inderdaad. Het is een trend we vaststellen in de Verenigde Staten. Sommige grote multinationale ondernemingen geven er de voorkeur aan om alles uit te besteden aan een facilitymanagementbedrijf. De faciliteiten worden daarbij op wereldwijd niveau beheerd. Vervolgens worden ze aan lokale spelers uitbesteed. Je krijgt dan toestanden waarbij binnen het bedrijf een medewerker enkel nog verantwoordelijk is voor het beheer van de overeenkomst die de onderneming bindt aan het facilitymanagementbedrijf. Sommige ondernemingen hebben dan ook nagenoeg geen medewerkers van het type arbeider meer op de loonlijst staan.

dossier outsourcing & facility management

Ik denk dat het risico van kennisverlies binnen de onderneming daarbij niet denkbeeldig is. Bovendien kan een onderneming op die manier in een situatie terechtkomen waarbij ze totaal afhankelijk wordt van een derde die de prijzen dan naar willekeur kan bepalen. Als alles werd gedelegeerd, is het ook moeilijk om hierop terug te komen. De onderneming is met handen en voeten gebonden en de onderaannemer kan van dergelijke situaties misbruik maken. Enige terughoudendheid ten aanzien van een doorgedreven outsourcing is dan ook op zijn plaats.

Zijn er nog andere beperkingen aan facility management? Opdat het echt zou werken, moet de directie zich als één man achter facility management scharen. Er is immers niet alleen het aspect besparing. Er is ook nog de menselijke kant die een rol speelt.

En wanneer je bijvoorbeeld shared desks-concepten wilt uitwerken is het absoluut noodzakelijk dat de directie mee de schouders onder het project zet. Zo niet blijft de catastrofe niet lang uit, waarbij op alle niveaus op hevige weerstand wordt gestoten.

Facility management is ontsproten uit de schoot van IToutsourcing. Zoekt de discipline nu ook andere sferen op? Een nieuwe belangrijke trend ontwikkelt zich binnen de energiebesparing. Er ontstaat steeds meer belangstelling voor gebouwen met passieve en ja, zelfs positieve energie. Het is een trend die komt overwaaien uit Canada, dat op dit vlak ver op ons vooruitloopt. Het concept vond eerst ingang in Noord-Europa en sijpelt nu langzaam door in onze contreien.

En waar staat facility management in België? Je kunt stellen dat facility management in Brussel en Vlaanderen sinds zes à zeven jaar een aardige groei

Alain Delahaut, docent voortgezette opleidingen in facility management

kent. Wallonië hinkt ter zake wellicht wat achterop. Maar ook daar zijn de eerste sporen van een mentaliteitswijziging merkbaar. ● Hélène Legrand

G\ i ] \ Z k \ _ X i d f e ` \ Y \ ^ ` e k Y ` a cl`jk\i\e%%%

N\imè^\ej\c\Zk`\kà[\càb\emXjk & ?\kal`jk\d\\kèjkild\ek`j[\_\c]kmXe_\kn\ib

F]ÔZ\=èXeZ\C\^Xc@KK\Z_e`ZXc
:fejlckXeZp&?Xidfe`\lq\kfkXXcfgcfjjè^\e

feq\d\[\n\ib\ij\e_le

;\kXZ_\iè^&MXbdXejZ_XgXcji\[[\e[Xeknffi[

g\ijffecàb\e^X^\d\ek%

FlkgcXZ\d\ek&9\^\c\`[\e`j\\eblejk

<eXXe_\kle`\b\J\c\Zk$ ZfeZ\gk\e[\YàY\_fi\e[\ Y\[ià]jÔcfjfÔ\#[`\Xcc\Y\` [iXX`\efdkfkXXcfgcfjjè^\e

?\k[iXX`kfdl ?f\lËkffb[iXX`kf]b\\ik#_ldXei\jfliZ\j^XXkfm\iÊ_ldXeZXg`kXcË%D\ej\eqàefeq\ dXXkjkX]%<ed\kd\ej\e^Xa\Xckà[i\jg\Zkmfcfd#d\k[\ef[`^\è[`m`[l\c\XXe[XZ_k% F]_\kelbcXek\e#bXe[`[Xk\ef]d\[\n\ib\ijqàe%%%

\e[ffi^\[i\m\edXXkn\ib% Mfc^\e[\J\c\Zk$[`m`j`\jmè[\e _\kg\i]\Zk\Xeknffi[fgln ?I$miX^\e1

nnn%j\c\Zk_i%Y\

;\ebkl\iffbqffm\i6 J\c\Zk?ldXeI\jfliZ\j Effi[\icXXe(+.#)'*'8ekn\ig\e K\c%1'*-'0-.-.<$dX`c1è]f7j\c\Zk_i%Y\

Virtuoze Human Resources gi\$\dgcfpd\ek\dgcfpd\ekgfjk$\dgcfpd\ek


Waarom is ver doorgedreven outsourcing op lange termijn geen haalbare kaart?


dossier

WERKPLEK

AOS Studley: gebouwen uitgedacht vanuit het standpunt van de gebruikers Voor elke sales rep een bureau terwijl ze voor het overgrote deel van de tijd op de baan zijn? Oudere werknemers verplichten hun werkplek te delen? De behoeften verschillen, afhankelijk van de medewerkers of van hun primaire activiteiten, van onderneming tot onderneming. Alvorens kantoorruimte te huren of te kopen, dringt een beknopt onderzoek zich op.

D


52

e onderneming is al jaren bekend op de Belgische markt onder de naam DB Associates, maar veranderde onlangs zijn naam in AOS Studley, naar de naam van de Franse groep die het bedrijf opkocht. De kernactiviteiten zijn echter dezelfde gebleven: ondernemingen helpen om hun omgeving te optimaliseren. Meer bepaald: het ontwerpen van kantoorruimte voor de gebruikers. “Onze aanpak bestaat erin te luisteren naar de behoeften van de gebruikers en vervolgens een gebouw te zoeken dat beantwoordt aan die noden”, verduidelijkt Lionel Andries, manager van AOS Studley. Lionel Andries, manager AOS Studley.

Kunnen we dat dan vergelijken met het werk van een makelaar in onroerend goed? “Helemaal niet! Stellen we ons even voor dat een onderneming op zoek gaat naar een nieuw pand. Ze gaat dan in de eerste plaats een raming maken van het aantal vierkante meter die ze nodig meent te hebben om daarna contact op te nemen met een makelaar die in zijn ‘voorraad’ gebouwen nagaat wat tegemoet zou kunnen komen aan de vraag van de klant”, gaat Lionel Andries verder. Volgens de bedrijfsleider is de aanpak van de facility manager com-

pleet anders. “Wij gaan in de eerste plaats de werkelijke behoeften van de gebruiker bekijken in functie van de primaire activiteit van de onderneming. Gaat het om een bedrijf met veel vertegenwoordigers die veel op de baan zijn? Moet er worden gedacht aan ruimten waar het ‘nadenken’ wordt bevorderd? Aan vergaderruimten? Aan de hand van die gegevens gaan we op zoek naar de werkelijk vereiste ruimte. Uitgedrukt in netto vierkante meter en niet in bruto meter.”

Inspelen op de behoeften Zodra de behoeften zijn afgebakend en er een overeenkomstig gebouw is gevonden, stelt AOS Studley het inrichtingsproject op. “We kunnen offertes uitschrijven om onderaannemers te vinden”, licht Lionel Andries toe. “Het is geenszins de bedoeling om een artistiek project te verwezenlijken, maar wel om een primair instrument te creëren dat het gebruik van de gebouwen optimaliseert”. “Tot slot kunnen we de onderneming ook helpen bij het beheer van de faciliteiten. Het afsluiten van

een overeenkomst met een schoonmaakbedrijf, beslissen of het facility management beter intern dan wel extern wordt georganiseerd”. Vervolgens is het aan de onderneming om haar weg te vervolgen en haar voordeel te doen met de gerealiseerde besparingen. “Wanneer een onderneming bij ons komt aankloppen en er nog niets werd verwezenlijkt op het vlak van facility management, is het helemaal niet denkbeeldig dat ze aan het eind van het traject tot 30 % kan besparen. Wanneer we ons uitsluitend toespitsen op het beheer van kantoorruimte kan 10 tot 15 % worden bespaard”, stelt men bij AOS Studley.

Nog steeds enige terughoudendheid Nochtans doen niet alle ondernemingen die een verhuis plannen een beroep op een facility manager. Waarom niet? “Ik denk dat er nog twee aarzelingen overblijven. De eerste is van financiële aard en de tweede ligt op het menselijke vlak.” Wat het financiële aspect betreft, hebben we het al gehad over het verschil tussen bruto en netto vierkante

De bezettingsgraad van de werkplekken binnen een onderneming bedraagt niet meer dan 60 tot 70 %. Gedurende de overige tijd zijn de medewerkers op de baan, in vergadering, met vakantie, ziek, … En als je weet dat een werkplek ongeveer 12.200 euro/m2 kost, is even nadenken over gedeelde werkplekken geen loze oefening. En de prijs per vierkante meter staat voor 35 tot 40 % van de totale bezettingskost. Een goed verstaander heeft maar een half woord nodig …


De tweede rem heeft betrekking op het menselijke aspect. “Binnen de onderneming moet men overtuigd zijn van het nut van een facility manager. Lange tijd werd het beheer van bijkomende en ondergeschikte diensten immers toevertrouwd aan de verantwoordelijke van het economaat. Vaak een werknemer die aan het uitbollen was. Men kon echter niet stellen dat er binnen de ondernemingen zoiets was als een echt ontwikkelingsplan voor dit soort van diensten.” En al helemaal geen transversale aanpak van de diensten.

De kantoren aanpassen aan de activiteit Nog steeds binnen de context van het menselijke aspect binnen de

is, maar ook de vergaderzaal van de globale aanpak: het opteren voor klant of een hoekje in een Starbucks een organisatie volgens de mensen Café. Dankzij de magische driehoek die er werken is van primordiaal gsm, draagbare pc en wifi! ● belang. “We gaan geen concept met gedeelde werkplekken voorstellen aan een onderneming waar hoofdHélène Legrand zakelijk oudere werknemers aan de slag zijn”, stelt Lionel Andries. “We kunnen dergelijke projecten vandaag uit de grond stampen omdat de nodige technologie voorhanden is en de mentaliteit van de jongeren daar klaar voor is”, aldus de bedrijfsleider. Volgens hem is de jonge afgestudeerde ‘mobiel’ ingesteld. Weg met die fotolijst van het gezinnetje, netjes naast de vakantiesouvenirs op het bureau. AOS Studley heeft zich toegespitst Het bureau van op het zoeken naar kantoren die zijn de generatie aangepast aan het type personeel van van vandaag een onderneming is een ruimte die binnen de onderneming beschikbaar

Plaatsgebrek? Your Mover Logistics lost het op! • barcode op elk item • inventaris en beheerssysteem via internet • moderne magazijnen • snelle levering Contact: Anne Lenaerts [email protected] www.yourmoverlogistics.be T: 02/255 42 62

J-PH.

53 NR 9 - SEPTEMBER 2008 - DY N A M I E K

meter wat op de lange termijn resulteert in heel wat besparingen. Gemiddeld verhuist een onderneming slechts een keer om de zes jaar. Het is dus belangrijk dat men qua kantoren de juiste keuze maakt!

dossier


SPECIALISATIE

Vedior of HR à la carte Halfweg tussen toelevering en facility management staat Vedior HR Services ter beschikking van ondernemingen en zelfstandigen die in een hele reeks domeinen zijn gespecialiseerd. Erg handig in overdrukke periodes of voor het uitvoeren van een precieze opdracht die de HR-afdeling niet op zich kan nemen. Een toelichting.

B

innen Vedior, dat goed gekend is omwille van zijn uitzendactiviteiten, werd een nieuwe divisie in de steigers gezet die zich specifiek bezighoudt met human resources: Vedior HR Services. In iedere fase binnen de ontwikkeling van iemands loopbaan: van aanwerving tot selectie, via evaluatie en opleiding tot outplacement.


54

Naast die intussen klassiek geworden diensten ontwikkelde Vedior HR Services de entiteit Outsourcing. Ergens halfweg tussen facility management en outsourcing. “Het idee is om voor een bepaalde periode een deskundige

in human resources ter beschikking te stellen van de onderneming. Dat kan dan om een zeer verscheiden waaier van taken gaan. Bijvoorbeeld: een onderneming wil een nieuwe medewerker aantrekken. Onze deskundige kan dan de hele procedure voor zijn rekening nemen. Van de pre-screening tot de uiteindelijke selectie. Heel die periode zet hij de pet op van de betrokken onderneming en stelt zich als dusdanig voor aan de mogelijke kandidaten”, vertelt Delphine Lareppe, Key Account manager van Vedior HR Services. Zodra de arbeidsovereenkomst rond is, stapt de deskundige bij het bedrijf weer op. De onderneming

heeft zijn personeelsbestand dus enkel uitgebreid tijdens periode die nodig was om de nieuwe medewerker aan te trekken.

Het hoofd bieden aan een overdrukke periode Andere mogelijkheid. Bij- Delphine Lareppe, voorbeeld bij sociale ver- Key Account manager kiezingen. De HR-afdeling Vedior HR Services van een onderneming kan het extra werk om aan deze wettelijke verplichting te voldoen niet aan. Op dat moment kan ze aankloppen bij Vedior, dat de onderneming in kwes-

Gespecialiseerd in hoog technologisch materiaal

[email protected] www.dkmoves.com

I.Z Gulendelle A. De Coninckstraat, 9 3070 Kortenberg Tél.:02/725.12.12 Fax :02/720.69.69

DEKEMPENEER

Oplossingen voor elke Behandeling - Verhuis - Meubelbewaring en Stockage


“De onderneming kan steeds rekenen op vakkundig personeel. Wij doen immers een beroep op een heel legertje specialisten die allen het seniorniveau hebben bereikt. We kunnen ook een beroep doen op een hele reeks zelfstandigen”, voegt de verantwoordelijke er nog aan toe. Nog niet echt

Tot nog toe heeft de HR-onderneming nog niet de plaats ingenomen van een complete HR-afdeling van een bedrijf. Maar wat niet is, kan nog komen. “Wel plaatsen we geregeld uitzendmanagers voor de tijd van een reorganisatie in een onderneming of tot een nieuwe manager in de functie is aangesteld. Gedurende die periode staan we in voor de gehele HR-afdeling”, verduidelijkt Delphine Lareppe ook nog. Voordeel voor de onderneming die voor dit soort van dienstverlening bij ons komt aankloppen: ze beschikt over onderlegd personeel voor een vastgelegde periode voor het uitvoeren van een welomschreven taak. Je kunt het vergelijken met de klassieke uitzendarbeid.

facility management voor 100 %, maar toch meer dan de klassieke uitzendarbeid. Binnen human resources evolueren, net als elders, immers de geesten. Een teken des tijds. ● H. L.

Al gedacht aan het decentraliseren van HR?


tie gedurende de benodigde periode een extra voltijdse werkkracht ter beschikking stelt. Voor dat soort van diensten geldt momenteel een heuse boom. Dat soort van dienstverlening is momenteel overigens goed voor 30 tot 40 % van de omzet van Vedior HR Services.

J E M E R K T D AT J E V O O R V E D I O R W E R K T

WAAROM BEDRIJVEN MET VEDIOR WILLEN WERKEN. Een kwalitatieve dienstverlening Aandacht voor kwaliteit is essentieel in alle diensten en activiteiten van ons bedrijf. Wij investeren in medewerkers en nieuwe technologieën om dag na dag onze diensten af te stemmen op uw wensen. Vedior komt naar u toe en doet een beroep op zijn netwerk volgens de behoeften van uw organisatie. Door een scherpe kennis van de arbeidsmarkt en een uitgebreide database van kandidaten die snel operationeel zijn, kunnen wij elke vraag snel beantwoorden, zowel voor courante als voor meer specifieke profielen. Naast Office en Industry stelt Vedior verschillende specialisaties tot uw dienst: Vedior Call Center, Vedior Executive Secretaries, Vedior Finance, Vedior Medica, Vedior Home Care, Vedior Technica, Vedior Logistics, Vedior Inhouse Services. Vedior vereenvoudigt uw human-resourcesbeheer

Vedior Anderlecht, Dapperheidsplein 25, 1070 Anderlecht. Tel.: 02 555 04 40. Vedior Brouckère, Brouckèreplein 7, 1000 Brussel. Tel.: 02 250 32 40. Vedior Jette, Leopold I-straat 458, 1090 Jette. Tel.: 02 421 76 10. Vedior Louise, Louizalaan 104, 1050 Brussel. Tel.: 02 626 07 50. Vedior Montoyer, Montoyerstraat 41, 1000 Brussel. Tel. 02 289 07 25. Vedior Ukkel, Alsembergsesteenweg 731, 1180 Ukkel. Tel.: 02 340 18 40. Vedior Woluwe, Linthoutstraat 159, 1200 Sint-Lambrechts-Woluwe. Tel.: 02 739 43 80. Vedior Executive Secretaries, Alsembergsesteenweg 731, 1180 Ukkel. Tel. 02 645 78 03. Vedior Finance, Alsembergsesteenweg 731, 1180 Ukkel. Tel. 02 645 78 05. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met uw vertrouwde Vedior-contactpersoon of de gegevens opvragen van het Vedior-kantoor in uw buurt via www.vedior.be

lll#WWX#WZ-+))

TOP

®

EMPLOYER BE L G I UM 2 0 0 8

2008

www.vedior.be

K<#*..$7JDH6E7"66%)#%)(

Vedior neemt alle stappen en formaliteiten van de tewerkstelling van uitzendkrachten op zich: van de selectie tot de betaling van de salarissen over het opstellen van sociale documenten. Het eigen selectiebureau van Vedior kan ook instaan voor de rekrutering van uw vast personeel.

dossier


DIVERSIFICATIE

Sodexo weg van achter het fornuis Een plotselinge vloedgolf in de wereld van het facility management: de operationele bedrijven verruimen hun actieterrein, verveelvoudigen het aantal aangeboden diensten en gaan de tactische, en zelfs strategische toer op. Ter illustratie Sodexo, dat heel wat meer doet dan kookpotten opwarmen!


56

facility management. “We hebben het geluk deel uit te maken van een internationale groep en konden dus ons voordeel doen met de ervaring ter zake van andere landen”, stelt de RP.

© Sodexo

S

odexho, een naam die iedereen kent. Zijn keukens, koude gerechten, biefstuk met frieten, …. Nochtans heeft de onderneming heel wat meer in de aanbieding dan de duizenden maaltijden die ze elke dag opnieuw serveert aan ondernemingen en andere collectiviteiten.

Sinds Sodexo zijn eerste stappen zette op deze nieuwe markt heeft de onderneming het serviceassortiment rijkelijk gestoffeerd. Al enkele jaren tovert SoWaarom geen klusjesman die zich bezighoudt met alle herstellingen? Naast het klassieke aanbod dexo steeds weer andere pakt de onderneming nu diensten uit zijn hoed. werd zodanig ontwikkeld dat de hisuit met vier grote categorieën dienNaast catering biedt de onderneming torische activiteit nu Sodexo Food and sten: optimalisering van de serviceook vending (voedingsautomaten), Facilities Management Services heet, kwaliteit, budget- en uitgavenoptimultitechnisch onderhoud van gedat deze afdeling aanwezig is op 1200 malisering, gestructureerde taak- en bouwen, receptie- en onthaaldiensites en goed is voor een omzet van dienstendefiniëring, meting van het sten, etc. Of zelfs het ter beschikking 250 miljoen euro. serviceniveau en kwaliteitscontrole. stellen van een klusjesman - niet verkeerd te begrijpen - het gaat om een Zoals eerder al toegelicht bestaat een medewerker die zich buigt over alle Noodzakelijke diversificatie van de voordelen van facility managekleine taken die binnen een onderne“Voor ons ging het hier om een nament uit de besparingen die dankzij ming van essentieel belang zijn: het tuurlijke verruiming van onze actischaalvergroting kunnen worden gevervangen van kapotte lampen, het viteiten”, licht de verantwoordelijke realiseerd. “Volgens Hilde Eygemans opnieuw aanspannen van schroeven nog toe. Bovendien moest Sodexo wel moet men echter ook in acht nemen en bouten, …! diversifiëren. De onderneming deelde dat er heel wat synergieën bestaan de markt immers met slechts drie of tussen de verschillende activiteiten “Die ontwikkeling vloeit voort uit de vier concurrenten. “De cateringmarkt en dat bepaalde taken (op administravraag van onze klanten”, vertelt Hilde is uiteindelijk vrij beperkt. Om te tief vlak, qua personeelsbeleid, …) op Eygemans, communication director groeien moesten we dus wel diversifitransversale wijze worden gedekt”. En Sodexo België. “We hadden eerst een eren”, stelt Hilde Eygemans. ook dat is weer bron van besparingen. klant die nood had aan een dergelijke CQFD. ● service, toen een tweede en dan … het Sodexo België stortte zich evenwel vervolg laat zich raden.” De activiteit niet halsoverkop in het avontuur van H. L.

Performante uitbesteding van oproepen? De sector van de contactcenters kampt soms met een negatief imago. Om de vaardigheden van de actoren op te krikken, hebben de beroepsvereniging Contactcentres.be en het opleidingsinstituut Impact Cooremans de handen in elkaar geslagen om een opleiding ‘contactcenter operator’ op te starten.

De opleiding bereidt de deelnemers voor op een examen dat wordt uitgeschreven door Contactcentres.be, op basis van een programma dat beantwoordt aan de eisen van de beroepsvereniging. Bedoeling is om vaardigheden te verwerven in de volgende domeinen: talenkennis, realtime CTI, efficiënt voeren van gesprekken, doel-

gerichte communicatie, stressbeheer, arbeidsmethodologie, zelfzekerheid bij het voeren van diverse gesprekken (advies, verkoop, klachten, etc.). De opleiding richt zich enerzijds tot studenten en anderzijds tot zowel Nederlandstalige als Franstalige medewerkers van contactcenters. www.contactcentres.be

NOTULEN VAN DE STATUTAI RE ALGEMEN E

Volgende ondernemingen zijn vertegenwoordigd: Abatan, Accor Hopitality Belgium, Agora, Agoria, AIB-Vincotte, Allianz belgium, Assuralia, Astro Belgium, Audi Belgium, Besix, Carrefour Belgium, CBC-Banque, CCIB, Cegelec, Europees Centrum voor Fruit & Groenten, Chanel, Confederatie Bouw Brussel-Hoofdstad, Cofinimmo, Comelec, Aannemingsmaatschappij CFE, Immobiliënvennootschap van België, Daoust Interim, Decitime, DHL, Dialogic, D’Ieteren, Ondernemingen Jacques Delens, Essenscia Bruxelles, Ethias, Etilux, Febiac, Verbond van Belgische Ondernemingen, Verbond van de Glasindustrie, Fedustria, FIB Belgium, Fischbein, Fortis Banque, Fortis Real Estate, Fost Plus, Getronics, Gillion & Fils, Ibm, IRIS, KBC Bank, L.C.A., Majerus, Hotel Métropole, Mitiska, Mitsui & C° Benelux, MOST, ORI, Petresa International, Robert, Walters, Rohm & Haas, Schindler, Schneider, Securex, Siemens, Sitomeca, Smith & Nephew, SNC Lavalin nv, Societe Espace Leopold, Sodexo, Solvay, Sterop Overseas, Suez-Tractebel, Touring, UCB, Usine Union, Vermatex, Viangros, V. Joseph & Cie

1. Goedkeuring van de notulen van de Algemene vergadering van 24 april 2007. Deze notulen worden unaniem goedgekeurd.

2. Goedkeuring van het jaarverslag.


58

Het activiteitenverslag van het boekjaar 2007-2008 werd per post aan de leden overgemaakt. De voorzitter vermeldt er de belangrijkste gebeurtenissen uit en benadrukt met name het project “Business Route 2018 for Metropolitan Brussels”, dat samen met de drie gewestelijke werkgeversorganisaties en het VBO werd opgestart. Dit project zal op een samenhangende manier de visie van de ondernemingen vertolken aangaande

de belangrijkste uitdagingen voor de ontwikkeling van Brussel én zijn hinterland. Het slotrapport wordt aan het begin van de herfst opgesteld en openbaar gemaakt. Een ander gemeenschappelijk project is de ondertekening van het “Solidariteitspact” door de gewestelijke organisaties, de middenstandsorganisaties en het VBO. Dit pact moet 500.000 nieuwe banen opleveren tegen 2020 en de economische en sociale randvoorwaarden scheppen die daarvoor nodig zijn. U vindt de tekst van dit Pact als bijlage bij dit jaarverslag. Binnen de adviesverlenende instellingen, waar onze organisatie optreedt als spreekbuis voor de ondernemingen, heeft BECI zich uitgesproken over een aantal belang-

rijke problemen en dossiers, zoals de administratieve vereenvoudiging inzake stedenbouw en milieu, de internationale ontwikkeling van Brussel en de strategische planning van de Europese vestigingen in de hoofdstad. De belangrijkste dossiers worden samengevat in het activiteitenverslag. De komende activiteiten hebben vooral betrekking op mobiliteit en bereikbaarheid, onderwerpen die de ondernemingen van strategisch belang vinden voor de leefbaarheid en de ontplooiing van Brussel, naast onderwijs en opleiding, die van belang zijn voor de “inzetbaarheid” van de Brusselaars. Op voorstel van de voorzitter keurt de algemene vergadering dit verslag unaniem goed.

Algemene Vergadering BECI Verbond van Ondernemingen te Brussel Onze leden worden uitgenodigd tot het bijwonen van de gewone algemene vergadering van BECI – Verbond van Ondernemingen te Brussel die zal plaatsvinden in de vergaderzalen van de Louizalaan 500 op

2 oktober 2008 om 16.30 uur Agenda • Goedkeuring van de notulen van de Algemene Vergadering van 16 april 2008 • Verslag van de Raad van Bestuur • Verslag van de Commissarisrevisor • Goedkeuring van de rekeningen van het boekjaar 2008, afgesloten op 30 juni 2008 • Goedkeuring van de ontwerpbegroting en vaststelling van het bedrag van het lidmaatschapsgeld voor het boekjaar 2008-2009 • Kwijting aan de Bestuurders en Commissarisrevisor • Statutaire benoemingen • Toespraak van de Voorzitter Emmanuel van Innis Voorzitter

3. Goedkeuring van de jaarrekeningen van het boekjaar 2007

A PR I L

Deze onthouding wordt gemotiveerd door het feit dat “de rekeningen van het vorige boekjaar niet zijn gecontroleerd door een commissaris” en dat de nieuwe revisor, die op 24 april 2007 werd benoemd, “geen redelijke verzekering heeft kunnen krijgen dat de resultatenrekening van het boekjaar dat op 31 december 2007 werd afgesloten en de vergelijkende cijfers geen aanzienlijke anomalieën vertonen”.

De leden van de algemene vergadering beschikken over de rekeningen van het boekjaar 2007. Ze worden toegelicht door de bestuurder-schatbewaarder, dhr. Philippe Biart, die de nadruk legt op het zeer goede resultaat van het boekjaar : € 128.226. Dit bedrag is beter dan de initiële begroting en betekent een verbetering met € 169.038 vergeleken met 2006. De vooruitzichten voor 2008 zijn van die aard dat de geconsolideerde schuld van het VOB tegen het einde van het jaar zal kunnen worden aangezuiverd.

Op uitnodiging van de voorzitter keurt de algemene vergadering de rekeningen van het boekjaar 2007 unaniem goed.

4. Goedkeuring van het budget van het boekjaar 2008.

De heer Franzen merkt op dat de rekeningen van 2006, net als die van de vorige jaren, wel degelijk werden gecontroleerd en in een rapport van de toenmalige commissaris-revisor, dhr. F. Wilmet, zijn opgenomen. De Commissaris van BDO Bedrijfsre-

3.2. Verslag van de commissaris-revisor

1

2008

visoren zal hieromtrent informatie inwinnen bij dhr. Wilmet.1

uitzondering van de resultatenrekening, en over de vergelijkende cijfers, die het voorwerp zijn van een onthoudende verklaring.

3.1. Voorstelling van de rekeningen

Op uitnodiging van de voorzitter leest BDO bedrijfsrevisoren, vertegenwoordigd door dhr. Ghilain DOCHEN, bedrijfsrevisor, zijn verslag voor over de jaarrekeningen van het boekjaar 2007. Aan het einde van deze lezing overhandigt de revisor een verklaring over de jaarrekening zonder voorbehoud, met

16

Antwoord van dhr. Wilmet: “Ons controleverslag van de rekeningen van het VOB was steeds gericht aan de afgevaardigde bestuurder van de onderneming. In dit geval vond de revisie niet plaats in het kader van een mandaat van commissaris die werd aangesteld door de AV”.

De schatbewaarder benadrukt dat het begrotingsontwerp voor het boekjaar 2008 een periode van 6 maanden bestrijkt. Aan het einde van die periode zal, conform de statutaire wijzigingen die worden behandeld in punt 6 van de agenda, het maatschappelijk boekjaar van het VOB worden aangepast aan dat van de Kamer van Koophandel van Brussel, dat begint op 1 juli en eindigt op 30 juni. Deze begroting van 6 maanden wordt voorgelegd met een positief resultaat van € 49.300, in lijn met het resultaat van het boekjaar 2007. Op voorstel van de voorzitter keurt de algemene vergadering de begroting voor 2008 unaniem goed.

Algemene Vergadering BECI Kamer van Koophandel Brussel Wijziging van datum!! Onze leden worden uitgenodigd tot het bijwonen van de gewone algemene vergadering van BECI - Kamer van Koophandel Brussel die zal plaatsvinden in de vergaderzalen van de Louizalaan 500 op

2 oktober 2008 om 16.00 uur (en niet op 6 oktober zoals aangekondigd in het maandblad Dynamiek van juni 2008) Agenda • • • • • • • • • •

Goedkeuring van de notulen van de Gewone Algemene Vergadering van 1 oktober 2007 Verslag van de Raad van Bestuur Verslag van de Commissarisrevisor Goedkeuring van de rekeningen van het boekjaar 2007-2008 Goedkeuring van de ontwerpbegroting en vaststelling van het bedrag van het lidmaatschapsgeld voor het boekjaar 2008-2009 Kwijting aan de Bestuurders en Commissarisrevisor Benoeming van de Raad van Bestuur Benoeming van de Commissarisrevisor Toespraak van de Voorzitter Uitreiking van de Medaille van BECI Yvan Huyghebaert Voorzitter


V E RGADER I NG VAN

5. Ontlasting aan de bestuurders en aan de commissaris-revisor Door toedoen van de voorzitter en met algemene stemmen van de aanwezige leden geeft de algemene vergadering ontlasting aan de bestuurders. Ze geeft eveneens ontlasting aan de commissaris-revisor.

6. Statutaire wijzigingen. Nadat ze heeft vastgesteld dat alle vereiste meerderheidsvoorwaarden voor de wijziging van de statuten aanwezig zijn, keurt de algemene vergadering eenparig de volgende voorstellen goed voor de wijziging van de artikelen 25, 26, 34 en 35 van de statuten van het Verbond van Ondernemingen te Brussel vzw.

60

De artikelen 25 en 26 van de statuten van het VOB worden geschrapt.


Motieven: De inhoud van deze bepalingen wordt beoogd door de verplichte bepalingen van artikel 17 § 5 van de wet van 27 juni 1921, gewijzigd door de wet van 2 mei 2002. In artikel 34 van de statuten, 1ste paragraaf, wordt het woord “januari” vervangen door het woord “juli” en worden de woorden “31 december” vervangen door de woorden “30 juni”. Er wordt een derde paragraaf toegevoegd aan artikel 34 die voorziet dat: “het maatschappelijk boekjaar 2008 begint op 1 januari en afloopt op 30 juni 2008”. Motieven: Voor het gezamenlijk beheer van de vzw’s VOB en KHNB moeten de maatschappelijke boekjaren op elkaar worden afgestemd. De raad van bestuur stelt om praktische redenen voor dat het maatschappelijk boekjaar van het VOB wordt afgestemd op dat van de KHNB. Bij wijze van overgang en om deze aanpassing mogelijk te maken, zal het maatschappelijk boekjaar van het VOB in 2008 zes maanden duren en aflopen op 30 juni 2008. Artikel 35: de woorden “wet van 27

juni 1921 betreffende de verenigingen zonder winstoogmerk” worden vervangen door “de wet van 27 juni 1921 betreffende de verenigingen zonder winstoogmerk, de internationale verenigingen zonder winstoogmerk en de stichtingen”. Motieven: Deze wijziging wil het nieuwe opschrift van de wet, zoals gewijzigd door de wet van 2 mei 2002, in de statuten opnemen.

7. Statutaire benoemingen. Overeenkomstig de bepalingen van artikel 14 van de statuten heeft de raad in de loop van het boekjaar volgende personen tot bestuurder benoemd: de heren Michel DE BIEVRE, CEO van Project T & T, Paul DOR, CEO Specialised Financial Services van Fortis, Guy JOURQUIN, Senior Vice President Human Resources and Organizational Development Delhaize Group, Philippe LACROIX, Voorzitter van Federgon Brussel en General Manager van Manpower Belgium. Op uitnodiging van de voorzitter keurt de algemene vergadering deze benoemingen unaniem goed. De raad stelt voor om volgende personen (opnieuw) te benoemen in de functie van bestuurder voor een periode van 6 maanden: de heren Bernard COLS, Directeur van de Compagnie François d’Entreprises, Gaëtan PIRET, bestuurder van de Immobiliënvennootschap van België, Jean-Mary VIVIER, gedelegeerd bestuurder van L’Oréal Belgilux. Op voorstel van de voorzitter keurt de algemene vergadering deze benoemingen unaniem goed. De raad heeft in de loop van het boekjaar het ontslag om persoonlijke redenen van volgende personen aanvaard: de heren Claude ALLARD, Executive Vice President van Delhaize Group, Jean-Marc BENKER, voorzitter van Fédergon Brussel, Managing Director Robert Walter, Paul JACQUES, directeur ondernemingen voor het Brussels Gewest van Fortis Bank, Robert FRANSSEN, bestuurder AGF Belgium, Barry F. JEWITT, gedelegeerd bestuurder van Johnson Mattey, Jean-Marie SCHEPENS, Directeur van Base.

Op voorstel van de voorzitter neemt de algemene vergadering akte van deze ontslagen. Op voorstel van de raad van bestuur verleent de algemene vergadering de heren Paul HATRY en Raymond VAXELAIRE de eretitel van hun functie.

8. Varia Er wordt geen ander punt meer naar voren gebracht en de voorzitter sluit de zitting om 16u30 en nodigt de aanwezige leden uit op de plenaire slotvergadering en ook te luisteren naar de besluiten van de werkgroepen die hebben vergaderd in het kader van het participerend colloquium: “De toekomst van Brussel tekenen we met z’n allen !”. ●

Index Hierna vindt U de lijst van de adverteerders die wij danken voor de steun die zij onze aktie verlenen: · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·

· · · · ·

ACTIRIS ATTENTIA AXA BFM BROTHER DB PRINT DK MOVES DE KEMPENEER EDF EDITUS ELECTRABEL ELIA EURO-ARCHIVE GLOBAL GOOGLE HEWLETT PACKARD IFEST ING KBC BANK MERAK MINISTERIE VAN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST – BESTUUR ECONOMIE EN WERKGELEGENHEID SELECT HUMAN RESSOURCES SWISS POST BELGIUM UNIQUE INTERIM VANDERGOTEN VEDIOR INTERIM

AGENDA Organisatie • Beheer uw tijd: hij is geld waard! * Docent: Luc TOUBEAU Op 8 juli 2008 van 9 tot 17 u Volgende data: 25 september 2008 – 25 november 2008

Management • De bedrijfsatleet * Docent: Dominique Monami Op 15 oktober 2008 van 9 tot 17.30 u • Goed communiceren met de vakbonden… elke dag opnieuw * Docent: Pierre Galloux Op 2 en 9 oktober 2008 van 9 tot 17.30 u • Vergroot uw zelfkennis om beter te kunnen communiceren en motiveren * Docent: Jacques Premont Op 20 november 2008, van 9 tot 17.30 u

Commercieel • Verkoopstechnieken * Docent: Fabian Delahaut Op 1 en 8 oktober 2008 van 9 tot 12.30 u Info Brigitte van der Mensbrugghe t 02 643 78 30 [email protected]

Seminaries Sociale wetgeving • Bescherm uw onderneming tegen oneerlijke concurrentie en headhunting * Spreker: Olivier RIJCKAERT Op donderdag 9 oktober 2008 van 14 tot 17 u

• Bedrijfsleiders: persoonlijk aansprakelijk en schuldplichtig? Aspecten inzake sociaal recht * Spreker: Jacques VAN DROOGHENBROECK Op maandag 13 oktober 2008 van 14 tot 17 u • Schijnzelfstandigen: stand van zaken * Sprekers: Henri-François LENAERTS en Jean-Yves VERSLYPE Op donderdag 16 oktober 2008 van 14 tot 17 u • De RSZ-wetgeving: herhaling van de principes * Spreker: François LAGASSE Op maandag 20 oktober 2008 van 14 tot 17 u Info Frédéric Simon t 02 643 78 17 [email protected]

Fiscale wetgeving • Hoe conflicten tussen aandeelhouders voorkomen of oplossen? *

Spreker: Roland HARDY Donderdag 25 september 2008 – van 14 tot 17 u

• Welke verzekeringen voor de aansprakelijkheden van de onderneming en de bedrijfsleiders? * Sprekers: Paul-Henry DELVAUX en Vincent CALLEWAERT Dinsdag 30 september 2008 – van 14 tot 17 u Juridische woensdagen: wij beantwoorden al uw juridische vragen, elke eerste woensdag van de maand na de kantooruren vanaf 17.30 u Info Eric Brabant t 02 643 78 18 [email protected]

Informatievergadering van Beci Starters Woensdag 17/9 en 24/9, van 10 tot 11.30 u Woensdag 1/10 van 14 tot 15.30 u Info Mirella Zaccagnini t 02 643 78 46 [email protected]

Activiteiten van de internationale afdeling • Economische missies: Beci begeleidt de Brusselse ondernemingen in de delegatie, vertegenwoordigt ze in de officiële ontmoetingen en organiseert ontmoetingen met de Kamers van Koophandel of de plaatselijke federaties en hun leden. • 5-10/10/08 Prinselijke missie in Argentinië en Uruguay • 5-10/10/08 Missie van Brussel Export in Turkije (Istanbul – Izmir – Manisa) • 22-29/11/08 Prinselijke missie in Indonesië en Singapore

• Prospectiereizen: Beci organiseert een reis voor Brusselse bedrijven en stelt een programma op met zakelijke afspraken op maat in samenwerking met partners ter plaatse. Het programma met contacten wordt met elke deelnemer voorbereid op basis van zijn activiteitenprofiel en de gewenste contacten. • China • Marokko - Rabat • Oekraïne • Oost-Frankrijk (Straatsburg, Colmar)

• Middagen van de export: informatieseminarie over een land • 23/09/08 Indonesië • 21/10/08 Oekraïne • 18/11/08 Saoedi-Arabië • 9/12/08 Rusland

• Onthaal van buitenlandse delegaties • 26/09/08 Democratische Republiek Congo Delegatie Congolese zakenlui die actief zijn in de bouw en infrastructuurwerken • 14/11/08 Slovakije Grote delegatie Slovaakse bedrijven op zoek naar partners (import, export, samenwerking), een initiatief van de KHN van Slovakije.

• Export day – 14 oktober Themaworkshops over export Info Jean-Philippe Mergen t 02 210 01 77 [email protected]

Europese aangelegenheden 8/10/08 Informatievergadering over de REACHreglementering Enterprise Europe Brussels organiseert in de maanden oktober en november 2008 seminaries over de Europese financieringsprogramma’s en –mechanismen. Wat is een Europese financiering? Hoe krijgt u toegang tot Europese financiering? Hoe een Europees project opzetten? Hoe een Europees project leiden en tot een goed einde brengen? Wilt u een antwoord op al deze vragen? Wilt u op de hoogte gehouden worden van de seminaries? Aarzel dan niet ons uw interesse te melden en stuur een e-mail naar [email protected].

Job Days • Zaterdag 27/09/08 Brussels Job Day “Europe”, in het Berlaymontgebouw, in samenwerking met de Europese Commissie

• Vrijdag 7/11/08 Brussels Job Day “Verkoop, financiën en administratie”, in samenwerking met GDF SUEZ

• Vrijdag 12/12/08 Brussels Job Day “IT, ingenieurs en technici”, in het Diamant Center, in samenwerking met AGORIA * Wordt in het Frans gegeven

Events 18 / 09 / 2008 • infoavond 24 / 09 / 2008 • starters Night 02 / 10 / 2008 • Speed Business Lunch 13 / 11 / 2008 • Speed Business Lunch 13 / 11 / 2008 • 1000 Brussels

Info : www.beci.be/events [email protected]


Opleidingen

T OETREDINGSAANVRAGEN DOOR DIRECTE VOORDRACHT BIJ DE RAAD VAN BESTUUR *


62

3D Live / Eureka Conseils BVBA, Grand Rue 19 - 6927 Resteigne NACE : 73110 - Reclamebureaus afg. : Collin Pierre A-First - Anpi VZW, Rue Grandbonpré 1 - 1348 Louvain La Neuve NACE : 71209 - Overige technische testen en toetsen afg. : Antonis Mark A.BILL.T.Transformations BVBA, Molignéestraat 46 - 1160 Brussel NACE : 41201 - Algemene bouw van residentiële gebouwen afg. : Thoorens Bernard ADW Concept BVBA, Meysselaan 109 - 1020 Brussel NACE : 7420102 - De exploitatie van fotoautomaten 7722001 - de verhuur van videocassettes en -banden 82300 - Organisatie van congressen en beurzen 9329901 - de exploitatie van dansscholen en de activiteiten van dansleraren afg. : De Waele Alain Africa Promotion Centre VZW, Louisalaan 500 1050 Brussel afg. : Mwinyimbegu Khamis Shaban Alternatyvesoutc NP, Grondwetlaan 1 - 1083 Brussel NACE : 59113 - Productie van films, m.u.v. bioscoop- en televisiefilms 74103 - Activiteiten van grafische designers 90031 - Scheppende kunsten, m.u.v. ondersteunende diensten afg. : Capelle Yves Atenor Group NVBA, Koningin Astridlaan 92 - 1310 La Hulpe NACE : 64200 - Holdings afg. : Lerinckx William Atypic BVBA, Rue Grandbonpré 6 - 1348 Louvainla-Neuve NACE : 18130 - Prepress- en premediadiensten 71121 - Ingenieurs en aanverwante technische adviseurs, exclusief landmeters 73110 - Reclamebureaus 73200 - Markt- en opinieonderzoekbureaus afg. : Paulus Simon Belgium Copy BVBA, Anspachlaan 132 - 1000 Brussel NACE : 18130 - Prepress- en premediadiensten 82190 - Fotokopiëren, documentvoorbereiding en andere gespecialiseerde ondersteunende activiteiten ten behoeve van kantoren afg. : Balon-Perin Hubert Bibliotheca Wittockiana VZW, Bemelstraat 23 - 1150 Brussel afg. : Dekemel Wittock Julie Biconsulting BVBA, Van Bortonnestraat 107 - 1090 Brussel NACE : 2829901 - De vervaardiging van distilleer- en rectificeertoestellen voor aardolieraffinade 70220 - Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering afg. : Blommaert Jos Bizzbooster BVBA, Avenue Reine Elisabeth 42 - 5000 Beez afg. : De Ridder Patrick C.G.D. Compagnie Générale de Désinfection BVBA, Koning Leopold III laan 56 - 1780 Wemmel NACE : 81220 - Overige reiniging van gebouwen; industriële reiniging afg. : Depuydt Gilbert CAP Aster BVBA, Pierre Delacroixstraat 13 - 1150 Brussel NACE : 46190 - Handelsbemiddeling in goederen, algemeen assortiment 46341 - Groothandel in wijnen en geestrijke dranken 47640 - Detailhandel in sport- en kampeerartikelen in gespecialiseerde winkels 62090 - Overige diensten op het gebied van informatietec afg. : Parmentier Antoine Casa Clean BVBA, Huart Hamoirlaan 40 - 1030 Brussel NACE : 3832203 - Recuperatie van recycleerbare ferro- en non-ferrometalen door het samenpersen 8122001 - het reinigen van het interieur van allerlei gebouwen : kantoren, fabrieken, winkels afg. : Kabny Mohamed Casa Mamma NVBA, Rue du Maire André 30 - 59000 Lille- France afg. : Lorant Anne CGP Europe NV, Heilig-Georges straat 97 - 1050 Brussel NACE : 70210 - Adviesbureaus op het gebied van public relations en communicatie 70220 - Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering afg. : Gutman Charlotte Chambre Nationale des Experts Immobiliers de l’UPI - CNEI VZW, Albertlaan 29 - 1190 Brussel NACE : 94110 - Bedrijfs- en werkgeversorganisaties afg. : Sleuwaegen Theo Chantal Moens & Partners NP, Louisalaan 65 - 1050 Brussel NACE : 47791 - Detailhandel in antiquiteiten in winkels afg. : Moens Chantal Chroma BVBA, Waversesteenweg 1227 - 1160 Brussel NACE : 4753002 - De kleinhandel in vloerbekleding van kunststof, rubber, kurk, enz. 47591 Detailhandel in huismeubilair in gespecialiseerde winkels 47784 - Detailhandel in drogisterijartikelen en onderhoudsproducten in gespecialiseerde winkels afg. : Frenay Michel Cogam NV, Gieterijstraat 49 - 1601 Ruisbroek NACE : 46450 - Groothandel in parfumerieën en cosmetica afg. : Snollaerts Xavier Corné Dynastie NV, Vliegtuiglaan 24 - 1150 Brussel NACE : 1082001 - Vervaardiging van cacao, cacaoboter, cacaovet en cacao-olie 47241 - Detailhandel in brood en banketbakkerswerk in

gespecialiseerde winkels (koude bakkers) 47242 - Detailhandel in chocolade en suikerwerk in gespecialiseerde winkels afg. : Corné Jean CPM Belgium NV, Louis Schmidtlaan 3 - 1040 Brussel NACE : 78100 - Arbeidsbemiddeling afg. : Aussems Jean-Jacques Debailleul Products NV, Ganshorensestraat 27-39 - 1081 Brussel NACE : 10712 - Ambachtelijke vervaardiging van brood en van vers banketbakkerswerk 10820 - Vervaardiging van cacao, chocolade en suikerwerk afg. : Pauwels Hans Digital Print Center Atlas Copy BVBA, Heistraat 26 - 9062 Luynaarde NACE : 18120 - Overige drukkerijen 1814001 - Het vouwen, vergaren, naaien, garenloos binden, lijmen, snijden 46510 - Groothandel in computers, randapparatuur en software afg. : De Groeve Patrick Es.Sense BVBA, Luchtvaartlaan 10 - 1150 Brussel NACE : 70210 - Adviesbureaus op het gebied van public relations en communicatie 70220 - Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering afg. : Sormin Pierre Eurologos NV, Leuvensesteenweg 550 - 1030 Brussel NACE : 74300 - Vertalers en tolken afg. : Playoult Mathieu Europages Benelux BVBA, Lambermontlaan 430 - 1030 Brussel NACE : 7312001 - Het verkopen van tijd en ruimte voor publiciteit in de diverse media afg. : Houben Jean-Philippe Gold Worldwide/Club Gold NP, Brugmannlaan 217 A - 1050 Brussel afg. : Deschepper Martine Group Search NV, Riddersstraat 24 - 1050 Brussel afg. : Wayenberghe Josse Herald Consulting BVBA, Winston Churchill laan 76 - 1180 Brussel NACE : 79110 - Reisbureaus afg. : Morlet Katiouchka Info Congo Consulting BVBA, Louisalaan 500 - 1050 Brussel afg. : N’Gibo-N’Gibo Julie Inforcompta NP, Belfortstraat 44 - 1000 Brussel NACE : 69201 - Accountants en belastingconsulenten afg. : Declerck Bertrand LFC BVBA, Alsembergsesteenweg 610 - 1180 Brussel NACE : 46190 - Handelsbemiddeling in goederen, algemeen assortiment 4671002 - de groothandel in motorbrandstoffen, vetten en smeeroliën, andere oliën, enz. afg. : Van Dooren Frank LGB888 BVBA, Rue du Paradis 23 - 1420 Brainel’Alleud NACE : 43211 - Elektrotechnische installatiewerken aan gebouwen 46510 - Groothandel in computers, randapparatuur en software 62020 - Computerconsultancy-activiteiten 62090 - Overige diensten op het gebied van informatietechnologie en computer 70220 - Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer ; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering afg. : Gao Lan Mannaz NV, Brand Whitlocklaan 87 - 1200 Brussel NACE : 70220 Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer ; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering afg. : Lawlor Elisabeth Maprobel BVBA, Avenue de la Galaxie 21 - 1410 Waterloo NACE : 6420011 - Managementsactiviteiten van holdings : het tussenkomen in het dagelijks bestuur 70210 - Adviesbureaus op het gebied van public relations en communicatie 7111101 - Het verlenen van bouwkundige adviezen aan de bouwheer afg. : Vandeputte Luc Marchand Bruno BVBA, Mercuriuslaan 8 - 1180 Brussel afg. : Marchand Bruno MD2S Group BVBA, Laan Van Bever 1B - 1180 Brussel NACE : 7022001 - Het verlenen van adviezen en hulp aan het bedrijfsleven en de overheid op het g 71112 - Interieurarchitecten afg. : Deslignes Michael Michiels Ixelles NV, Straat Victor Greyson 91 - 1050 Brussel NACE : 46496 - Groothandel in sport- en kampeerartikelen, met uitzondering van fietsen 47786 - Detailhandel in souvenirs en religieuze artikelen in gespecialiseerde winkels afg. : Michiels Walter Néo Concept Group BVBA, Rue Folle France 6 1325 Chaumont-Gistoux NACE : 46431 - Groothandel in elektrische huishoudelijke apparaten en audio- en videoapparatuur 7540 - Detailhandel in elektrische huishoudapparaten in gespecialiseerde winkels reils 68311 - Bemiddeling bij de aankoop, verkoop en verhuur van onroerend goed voor afg. : Burlet Pascale Promotions CVBA, Jachtstraat 4 - 1170 Brussel NACE : 73110 - Reclamebureaus afg. : Jacob Valérie Reporters NV, Ijskelderstraat 21 - 1060 Brussel NACE : 63910 - Persagentschappen 74201 - Activiteiten van fotografen, met uitzondering van persfotografen afg. : Schroeder Alain Résabel BVBA, Gelovingenstraat 15 - 1180 Brussel NACE : 6810001 - De handel in eigen onroerend

BIJ BECI

goed : flatgebouwen en woningen niet voor bewoning 68201 - Verhuur en exploitatie van eigen of geleasd residentieel onroerend goed, exclusief sociale woningen afg. : Barbot Gérard Roos Raphaëlle NP, Drève du Bois 1a - 1325 Chaumont-Gistoux NACE : 73200 - Markt- en opinieonderzoekbureaus 82190 - Fotokopiëren, documentvoorbereiding en andere gespecialiseerde ondersteunende activiteiten ten behoeve van kantoren afg. : Roos Raphaelle Sabrina Fiorelli NP, Jetteselaan 98 - 1081 Brussel afg. : Fiorelli Sabrina Senselight CVBA, Victor Allardstraat 39 - 1180 Brussel NACE : 46473 - Groothandel in verlichtingsapparatuur 6420011 - Managementsactiviteiten van holdings : het tussenkomen in het dagelijks bestuur afg. : Safarian André Signa Screen NV, Slachthuizenlaan 35 - 1000 Brussel NACE : 1812001 - Drukkerij waar door middel van boekdruk,offset,fotogravure, flexograf ie,zeefdrukkerij 96099 - Overige persoonlijke diensten afg. : Chaillet Patrick SMEX NV, Louisalaan 326 - 1050 Brussel NACE : 46120 - Handelsbemiddeling in brandstoffen, ertsen, metalen en chemische producten afg. : Deriouguine Anatoli Softkinetic NV, Leon Mommaertslaan 24 - 1140 Brussel NACE : 62010 - Ontwerpen en programmeren van computerprogramma’s 62020 Computerconsultancy-activiteiten afg. : Tombroff Michel SO R.T NP, Schepenenstraat 63 - 1050 Brussel NACE : 82990 - Overige zakelijke dienstverlening, n.e.g. 90031 - Scheppende kunsten, m.u.v. ondersteunende diensten afg. : Reinert Stéphanie Sport Business Club / Sport Plus Belgium BVBA, Route de Genval 155 - 1380 Ohain NACE : 93199 Overige sportactiviteiten, n.e.g. afg. : Teerlinck Luc Starpole NV, Waversesteenweg 1501 - 1160 Brussel NACE : 47640 - Detailhandel in sport- en kampeerartikelen in gespecialiseerde winkels afg. : Impens Jean-Philippe Strict BV, Lange Dreef 11-f - 4131 NJ Vianen - Nederlands afg. : Bastiaenen J.L.M. Team-Manager BVBA, Emile van Bécolaan 1 - 1050 Brussel afg. : Foret Patrick The African House BVBA, Neckstraat 69 - 1081 Brussel afg. : Adeoti Naima Trade Co EBVBA, Joseph Stevensstraat 33 - 1000 Brussel afg. : Temofyeyev Andriy Tranzitions NP, Ruelle Collin 3 - 1320 Tourinnes-la-Grosse NACE : 70100 - Activiteiten van hoofdkantoren 70210 - Adviesbureaus op het gebied van public relations en communicatie 70220 - Overige adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsvoering 78100 - Arbeidsbemiddeling afg. : Guillaume Anne V.D.I.C. BVBA, Avenue Werner Marchand 19 - 1450 Chastre NACE : 26510 - Vervaardiging van meet-, controle- en navigatie-instrumenten en -apparatuur 7022001 - Het verlenen van adviezen en hulp aan het bedrijfsleven en de overheid op het gebied van planning, organisatie, efficiëntie en toezicht, het verschaffen van in afg. : Verbinnen Dominique Vandendooren Joris NP, Georges Eekhoudlaan 7 - 1030 Brussel afg. : Vandendooren Joris Virtual Words Translations BVBA, Pieere Van Obberghenstraat 87-89 - 1140 Brussel NACE : 82190 Fotokopiëren, documentvoorbereiding en andere gespecialiseerde ondersteunende activiteiten ten behoeve van kantoren 90011 - Beoefening van uitvoerende kunsten door zelfstandig werkende artiesten afg. : Léonard Pierre Weizman Ilana BVBA, Prins de Lignelaan 14 - 1180 Brussel afg. : Weizman Ilana Zeggar Kamel Chawki NP, Rue l’Arbi Ben Mhidi 41 - 16000 Alger - Algérie afg. : Zeggar Kamel Chawki kamel

* Leden die twijfels zouden hebben omtrent de eerbaarheid van de een of andere kandidatuur, worden verzocht ons dit ten spoedigste te laten weten en ons alle inlichtingen te bezorgen die de kandidaturen kunnen verduidelijken. Bijgaande lijst heeft enkel tot doel onze leden op de hoogte te brengen van nieuwe kandidaturen. Zij impliceert geen beslissing met betrekking tot de aanvaarding van de kandidaat-leden, daar deze slechts verkregen wordt na goedkeuring door de Raad van Bestuur van Beci. De kandidaat-leden zullen individueel op de hoogte worden gebracht van hun aanvaarding.

I\bilk\\i[\al`jk\g\ijffe fg[\al`jk\gcXXkj# \e_XXc[\kf\bfdjkYèe\e èlnY\[ià] Li\bilk\\ik6

Onze diensten op maat van kmo’s maken u het actieve leven gemakkelijk! Ln\ejk\\eX]jgiXXb6

Contacteer ons via de “Werkgeverslijn” op 02.505 79 15 of via [email protected]

D\k8:K@I@Jnfi[k i\bilk\i\e\\emfl[`^ Als Brusselse Gewestelijke Dienst voor Arbeidsbemiddeling stellen wij u gratis onze gepersonaliseerde dienstverlening voor.

nnn%XZkì`j%Y\ ACTIRIS verbindt zich ertoe om de diversiteit en de gelijkheid van kansen voor iedereen te respecteren en te bevorderen :-)

WWW.STAGESHOPPING.BE

VL VG. 566/BUO | BRU B-AA04.058 | WAL W.INT.031 W.RS.31 W.SO.31

Op zoek naar een stagiair? Kent u de stageshop van Oscar?

Raadpleeg de stagiair-fiches die voldoen aan uw criteria. Publiceer uw stages en word zo bekend bij studenten.

3 stages..? . r e e m f o a r t x e n a rv e e t fi o r P et h n i o m pro ck a P e m o Welc giairs! voor sta

Special C Managers. Sophie Dutordoir, CEO van Fluxys Er bestaat niet zoiets als een vrouwelijke managementstijl

Recommend Documents