SPANNENDE WEDSTRIJD GRATIS WANDELBOEKJE ARGUS WANDELZOEKTOCHT EEN PLANTASTISCH! DAGJE MECHELEN

ENDE N N A D SP STRIJ 8.11 D E W - 31.0 1 1 . 01.05 GRATIS JE BOEK L E D WAN

ARGUS WANDELZOEKTOCHT

EEN PLANTASTISCH! DAGJE

MECHELEN www.argusmilieu.be

ARGUS informeert en inspireert voor een duurzame, milieuvriendelijke samenleving. Sinds 1970 het frisse, groene buitenbeentje van KBC en sinds 2006 ook dat van Cera. Een greep uit onze activiteiten: jaarlijkse fotowedstrijd rondreizende fototentoonstelling wandelzoektochten in tal van steden fietstochten in de mooiste gebieden van Vlaanderen debatten, lezingen, filmvoorstellingen en colloquia natuur- en milieuprojecten i.s.m. derden milieunieuwssite: www.argusactueel.be Meer weten? Surf naar www.argusmilieu.be. Teken er in op de ARGUStelex. Zo blijf je op de hoogte en mis je niks van deze wandelrally! ARGUS, het milieupunt van KBC en Cera Eiermarkt 8, 2000 Antwerpen, tel. 03 202 90 70, [email protected] Open op werkdagen van 9 tot 12 uur en van 13 tot 16 uur COLOFON Redactie: Hilde Van den Berge, ARGUS vzw Fotografie: Erwin Donvil (KBC) Druk: Van der Poorten, Kessel-Lo – Gedrukt op chloorvrij papier MET DANK AAN Anne Van der Auwera, Stad Mechelen | Marketing & Communicatie Annelies Decraene, Mechelen Kinderstad Chris Jacobson, ARGUS Christel Kersemans, MMMechelen vzw Christine van der Heijden, Technopolis® Dirk Evenepoel, KBC Femke Gebruers, Technopolis® Hildegard Van de Velde, KBC Rockoxhuis Jef Van Loon en Jan Verduyn, KBC Johan Van Damme, Igemo Kristof Verrelst, Stad Mechelen | Dienst Natuur- en Groenontwikkeling Ingrid Pauwels, ARGUS Lieve Jaspaert, Stad Mechelen | UiT in Mechelen Maaike Janssens, Stad Mechelen | Marketing & Communicatie Nico Wouters, Stad Mechelen | Erfgoedontwikkeling Lamot Rebekka Koch, Stad Mechelen | Dienst Toerisme Saskia Alaert, Indaver Tina Vanhoye, Dienst Toerisme | UiT in Mechelen Tine Vandeweerd, Technopolis®

VU: Helga van der Veken, ARGUS vzw, Eiermarkt 8 , Antwerpen

2

GOED OM TE WETEN VOOR JE OP STAP GAAT ARGUS organiseert een wandelrally (4 - 5 km) in Mechelen. De focus ligt op de leefbaarheid van de stad. Omdat ARGUS partner is van de tentoonstelling Plantastisch! in Technopolis® krijgt de wandeling ook een plant-aardige toets. Dit betekent dat we bijzondere aandacht besteden aan planten.

Inhoud wandelboekje Goed om te weten voor je op stap gaat

3

NIET VERGETEN: 8 foto’s die je in de juiste volgorde moet zetten

5

Informatie over Mechelen met 23 wedstrijdvragen. OPGELET: In de groene kaderstukjes staan superinteressante weetjes  over het plantenleven. Ze hebben geen invloed op de wedstrijdvragen. Een vraag met een stoeltje

6 - 30

kun je ook thuis (vanuit je luie stoel) oplossen.

Antwoordformulier wandelrally Met de creatieve slotvraag DOE IETS PLANTASTISCH! Ook los van de rallywedstrijd kun je voor jouw creatieve bijdrage plantastische prijzen winnen.

Middenkatern

Stratenplan31

Belangrijk: Juniorformulier nodig ( = wedstrijdblad voor kinderen van 6 tot 12 jaar)? Surf naar www.argusmilieu.be of vraag het aan bij de verdeelpunten van dit wandelboekje.

Vanaf 1 mei 2011 kun je het wandelboekje* afhalen op deze verdeelpunten:

ARGUS, Eiermarkt 8 (onderaan KBCToren), Antwerpen, 03 202 90 70, open op werkdagen van 9 tot 12u en 13 tot 16u UiT in Mechelen, Hallestraat 246, (aan Grote Markt), 070 222 800, ma vrij: 9u30-17u30, za, zo en feestdagen: 9u30-16u30 KBC, Grote Markt 27, Mechelen, ma vrij: 9u-12u30 en 14u-16u30, In mei en juni open op za van 9u-12u Technopolis®, Technologielaan, Mechelen, 015 34 20 00, dagelijks open van 9u30 tot 17u * Wandelboekjes gratis en zolang de voorraad strekt.

3

Naar de startplaats (Grote Markt) vanuit Station Mechelen:

Te voet (20 min.): sla de Hendrik Consciencestraat in (= achter café Friends).

Deze loopt verder in de Gr. van Egmontstraat, dan (winkelstraat) Bruul tot je de Grote Markt bereikt. Met de bus (9 min.): neem een bus (1-7) aan perron 1 (vlakbij hoofdingang station). Aan de derde halte (Botermarkt) stap je af. Volg de winkelstraat Bruul tot je de Grote Markt bereikt.

De wandeling

Start en einde: Grote Markt Mechelen. Je kunt de wandeling elke dag (op eigen houtje) doen. Afstand: 5 km (reken dus op ongeveer 3 uur)

Tentoonstelling

Technopolis®

in Technopolis® Mechelen

Tot 31 augustus 2011 kun je in een bezoek brengen aan een boeiende thematentoonstelling die de geheime wereld van planten onthult. Veertig interactieve opstellingen belichten het dynamische leven van planten en hun interactie met mensen, dieren, insecten en elkaar. Zeker voor kinderen is deze ontdekkingstocht in de plantenwereld een aanrader. Voor een bezoek aan deze tijdelijke thematentoonstelling en aan de permanente tentoonstelling in Technopolis® trek je best 3 uur uit. Combineer het samen met de wandelzoektocht en je kunt een hele dag op stap! Bus 282 of 682 (aan perron 3, vlakbij brasserie Maroon) brengt je van het Station Mechelen naar Technopolis®. KBC-cliënten krijgen op vertoon van hun bankkaart 1 euro korting voor elk gezinslid (uitgezonderd op feestdagen en in schoolvakanties). Meer info over toegangsuren en tarieven: www.technopolis.be.

Prijzenpot

Er zijn 30 prachtige rallyprijzen te winnen, waaronder fietsen, Ecoverpakketten en waardebons. Er worden (ongeacht het aantal foute antwoorden) nog 3 ‘lucky-deelnemers’ uitgeloot. Ook zij krijgen een mooie prijs. Stuur je antwoordformulier dus zeker terug! Met de Juniorwedstrijd kunnen kinderen een van de 5 hippe juniorprijzen winnen.

Prijsuitreiking

Alle winnaars worden uitgenodigd op de prijsuitreiking in Mechelen.

Oplossingen rallywedstrijd

De antwoorden kun je vanaf 16 oktober 2011 afhalen bij ARGUS of aanvragen via www.argusmilieu.be.

Errata / wegwijzigingen

worden meegedeeld aan de balie van ARGUS, UiT in Mechelen en KBC Mechelen. Het volledige wedstrijdreglement vind je bij ARGUS of op www.argusmilieu.be.

4

FOTOBLAD De onderstaande foto’s vind je langs het parcours. Noteer de letters onder de foto’s in de volgorde dat je ze tegen komt op het antwoordblad.

B

A

C

D

F

E

G

H 5

1

GROTE MARKT Welkom in het hart van Mechelen. Dit plein heeft in de loop der eeuwen tal van gedaantewisselingen ondergaan. De historische gebouwen aan de oostzijde van het plein - met van links naar rechts het Paleis van de Grote Raad, een (onvoltooid) belfort en de voormalige lakenhal, hebben het allemaal zien gebeuren. Ook de toren (97 m) van de Sint-Rombouts-kathedraal houdt al eeuwenlang een oogje op de ijverige Mechelaars die iets van hun stad willen maken. En er zijn gluurders op de Grote Markt! Van op de daken kijken zelfs dieren toe!

VRAAG 1.1 In welke richting kijkt het varkentje? A. Sint-Romboutskathedraal B. Stadhuis Vroeger hadden de woningen geen huisnummer. Daarom staan er soms dieren of planten afgebeeld op de huizen. Zo kon men zich beter oriënteren. Het varkentje en de beer zijn de zeldzame restanten uit het verleden. Tijdens deze wandeling schenken we bijzondere aandacht aan planten. Op een van de mooiste historische gevels van de Markt, zowat recht tegenover ‘den Amitié’, vind je tal van laurierkransen. Goed geraden, ze staan symbool voor de winnaars van deze wedstrijd!

VRAAG 1.2 Door hoeveel engeltjes worden ze omringd? A. 24 B. 26 C. 28 D. 29 Vandaag is de Grote Markt een ruim, overzichtelijk plein waar auto’s vakkundig geweerd worden en je als wandelaar rustig een terrasje kunt doen. Veel groen is er niet, behalve rond dat ene beeldje in de schaduw van het stadhuis…

VRAAG 1.3 Luister naar wat Opsinjoorke zegt, dan vind je de ontbrekende letters écht. Met die letters vorm je de naam … van planten die je vaak in ‘t bos ziet staan. DIE MIJ B_VRIJDT VAN WEDE_ _AL BEZIT DE GROOT_TE KU_ST VAN _L In het najaar van 2011 wordt een groter deel van de binnenstad autoluw. De stad heeft een nieuw circulatieplan uitgetekend waardoor het hier nog aantrekkelijker zal worden om te wonen, te winkelen, te wandelen en te fietsen. Je zal onderweg ontdekken hoe dergelijke stadsvernieuwingsprojecten de woonkwaliteit en de leefomgeving beter maken. Verlaat het plein via de Befferstraat (links van het stadhuis, aan Restaurant d’Hoogh). Die komt uit op de Veemarkt. 6

2

OP EN ROND DE MECHELSE ‘VEEMET’ In de 13de eeuw lag de huidige Veemarkt op het kruispunt van twee verharde wegen. Archeologen ontdekten naast de wegen grote afvalkuilen voor groente-, fruit- en tuinafval. Dergelijk afval werd ook gebruikt voor ophoging van de lager gelegen westzijde van de Veemarkt. Zo was je in één wip van al dat afval af. Recyclage avant-la-lettre dus.

In de schaduw van het Sint-Romboutscollege vind je het standbeeld van Neptunus. Als god van de golven en het stromende water staat hij hier uitstekend op zijn plaats. Uit opgravingen blijkt dat hij in de 18de eeuw boven een waterpomp prijkte. Die pomp stond in verbinding met een waterput. Voor die tijd lag hier een zogeheten ‘bronput’ waar de Mechelaars hun watervoorraad kwamen halen. Ook al was het woord ‘milieu’ toen nog niet uitgevonden, de zorgen over waterschaarste en vervuiling bestonden ook toen al. Een tekort aan water in de warme zomermaanden was nefast, niet alleen voor de dorstige kelen maar ook voor de moestuintjes.

VRAAG 2.1 Ook al zijn de moestuintjes nu verdwenen, toch kun je hier nog planten vinden. Ga naar het midden van de Veemarkt en kijk zo hoog je kan. Kortom, sla je ogen op ten hemel. Zelfs daar, jawel, ontdek je ongetwijfeld twee bloempotten, gevuld met geschubde bloemknoppen van een bepaalde eetbare distelsoort. Wat is de naam van die delicatesse? A. Aardpeer B. Pastinaak C. Artisjok D. Venkel

7

Wandel verder langs de Veemarkt in de richting van de kerk. Zo kom je in de ‘Keizerstraat’. Links zie je de prachtig gerestaureerde Stadsschouwburg. Aan huisnummer 20 vind je de binnentuin van het Gerechtshof van Mechelen (helaas enkel toegankelijk tijdens kantooruren). Welkom in het Hof Van Savoye, het voormalige paleis van Margareta van Oostenrijk. Wat een ontdekking! Wandel langs de gezellige paadjes en geniet van het strakke, evenwichtige tuinontwerp. Toen de tuin enkele jaren geleden duchtig werd opgefrist, bleef het oorspronkelijke ontwerp onaangeroerd, uit respect voor het verleden. Verder in de Keizerstraat, aan je linkerkant zie je een inham: het Margaretaplein. Daarachter ligt het vroegere O.L.V-Gasthuis. Het oude ziekenhuis heeft een rijke geschiedenis. Je vindt er tal van verwijzingen naar vroegere tijden, naar weldoeners en betrokken instanties. Het gebouw wordt gerestaureerd en krijgt een nieuwe bestemming. Op het Margaretaplein staan enkele valse christusdoorns (Gleditsia triacanthos), niet te verwarren met de valse acacia (Robinia pseudoacacia). De beide bomen zijn peuldragers, maar de stam verraadt met wie je te maken hebt. De valse christusdoorn heeft een gladde bast, terwijl je de valse acacia winter en zomer herkent aan zijn typische ruwe, grijsbruine bast. De oorspronkelijke inwoners van Noord-Amerika gebruikten de lange peulen van de valse christusdoorn om het leven zoeter te maken: ze maakten er een pap van die dienst deed als zoetstof en als grondstof voor bier.

VRAAG 2.2 De Mechelaars zijn trots op ‘hun’ Margareta van Oostenrijk. Je mag niet vergeten dat Mechelen de hoofdplaats van de Nederlanden werd toen zij hier regeerde. In welke eeuw was dat ook alweer? Keer nu op je stappen terug en sla links de Korte Maagdenstraat in. Aan het eerstvolgende kruispunt steek je schuin links over en wandel je de Bleekstraat in. Je wandelt die straat helemaal uit tot je aan de Zandpoortvest komt. Die sla je rechts in. Ter hoogte van ’t Stiphuis (nr. 17) steek je over aan het zebrapad. Ga wat verder naar rechts. Tussen de Jeugdherberg en de Lessius Hogeschool ligt een grasveldje. Dat sla je in. Wandel tot voorbij het fietsenrek.

8

3

LANGS DE VESTEN Je bevindt je nu op een smalle spie tussen de Zandpoortvest - de oorspronkelijke stadsomwalling en de hoger gelegen spoorweg. De kunstmatig aangelegde heuvels zorgen voor een avontuurlijke en frisse aanblik en vormen een natuurlijke afbakening met de parkeerplaatsen. De aanplanting met grassen tovert seizoenen lang een groen, fris kleurtje tevoorschijn. Of hoe je met planten een aangename sfeer kunt creëren!

De ontploffing van het opgeslagen buskruit in de oude zandpoort in 1546 verwoestte een derde van de stad en eiste 200 mensenlevens. © Stadsarchief Mechelen - www.beeldbankmechelen.be

Ga naar rechts. Je bent nu aan de achterzijde van de Hogeschool Mechelen. Volg het betonnen wandelpad. De wallen werden aangelegd in de 13de eeuw, samen met nog twaalf stadspoorten waarvan er slechts een bewaard is gebleven. In die tijd was Mechelen zeer welvarend door de bloei van de lakenindustrie. Al snel laaide de afgunst van Antwerpen op. De Hertog van Brabant schonk de stapelrechten voor wol namelijk aan de Mechelaars en de Sinjoren zagen heel wat inkomsten aan hun neus voorbij gaan. De ruwe wol was afkomstig uit Engeland en Schotland. Er waren talrijke handelingen nodig om de wol te bewerken. Het wassen gebeurde in de stadsgrachten. Ga onder de glazen doorgang door en vervolg je weg.

VRAAG 3.1 Scholen ademen altijd weer die aparte sfeer uit… Letters, lijnen en formules, je krijgt er vast een punthoofd van. Gebruik je argusogen om deze kijkvraag op te lossen. Welke tekening hoort hier thuis?

9

Wat verder kom je uit op een parkeerterrein. Loop helemaal naar links. Aan de rand van de parkeerplaats zie je hoe de Dijle de binnenstad binnenstroomt. Helaas verdwijnt ze een poosje onder de grond en dat geeft een verwaarloosde indruk. Gelukkig tekende de stad voor ambitieuze plannen in de ruime buurt van het station en wordt ook deze omgeving verfraaid. Dit houdt in dat de Dijle hier opengelegd wordt en opnieuw een prominente plaats krijgt in het stadsbeeld. Voor het verven van de stoffen gebruikten de wolververs o.a. plantenextracten. Ze haalden gele verfstof uit de wouw (Reseda luteola) en rode uit de meekrap (Rubia tinctorum), enz. Blauwe kleurstof werd gewonnen uit inheemse wede (Isatis tinctoria) of uit de indigostruik (Indigofera tinctoria), ingevoerd uit India. De kleurstof werd uit de bladeren gehaald. Na de oogst moesten de bladeren weken. Dat proces duurde gewoonlijk van zaterdagmiddag tot maandagmorgen. Dan moesten de bladeren drogen, wat de ververs een adempauze gaf. Zo ontstond de uitdrukking ‘blauwe maandag’. Aan de rand van de parkeerplaats, zie je links een rij bomen. Die platanen (Platanus acerifolia) zijn eenhuizig: de mannelijke en vrouwelijke bloemen groeien op eenzelfde boom. Als de bomen in bloei staan, zie je meteen enkele belangrijke eigenschappen van een windbestuiver. De bloemen van de plataan zijn opmerkelijk minder geurig en kleurig dan bloemen die rekenen op insecten of andere organismen voor hun voortbestaan. Bovendien maken windbestuivers grote hoeveelheden pollen aan, omdat de kans dat hun stuifmeel op een plataanstamper terechtkomt veel kleiner is.

VRAAG 3.2 Welke schors hoort bij de plataan?

A

B

C

Verlaat de parkeerplaats. Ga opnieuw naar de Zandpoortvest en steek over. Je ziet links een houten gebouw (Volmolen) met daarnaast een gerestaureerd pand met een trapgeveltje (het Molenhuis). Wandel daar naartoe. Ga de Kruidtuin binnen door het hek. Welkom!

10

4

KRUIDTUIN Ooit was de kruidtuin een middeleeuwse tuin met een slotgracht, daarna een statische Franse tuin. In de 19de eeuw toverde tuinarchitect Louis Fuchs de tuin om in een park in Engelse landschapsstijl. De tuin doorstond dus vele tuinstijlen. De rode draad in de verschillende tuinontwerpen was het water. Op de centrale waterpartij na, zijn de vijvers nu nog de stille getuigen van de middeleeuwse slotgracht. Tot op vandaag is het een groene oase in de stad waar je op adem kunt komen. En de toekomst ziet er veelbelovend uit, want de tuin wordt grondig aangepakt. Zoals je kunt zien, werd het Molenhuis al prachtig gerestaureerd. Wandel het park binnen. Voor je ligt een vijver. Oorspronkelijk bevonden er zich sluizen maar die hebben de tand des tijds niet doorstaan. Er komt een nieuw sluizensysteem waardoor het water sneller zal stromen. De vijver is in de warmere seizoenen opvallend groen gekleurd door de aanwezigheid van het eendenkroos (Lemna) op het wateroppervlak. Die woekeraar gedijt best in stilstaand water dat rijk is aan voedingsstoffen. Als er onvoldoende concurrenten zijn, zoals andere waterplanten en vissen die wel een hapje kroos lusten, kunnen de minuscule plantjes uitgroeien tot dikke tapijten op het wateroppervlak. Mooi en sfeervol, dat wel, maar helaas laat een deken van kroos geen licht en zuurstof door waardoor alle waterleven afsterft. Ga linksaf en volg dan het wandelpad langs het water van de Dijle. De oevers worden op natuurlijke wijze heraangelegd. Dat komt de vegetatie ten goede. Een opvallende wilde plant die uitstekend gedijt aan de waterkant is het groot hoefblad (Petasites hybridus). De grote bladeren vormen een trekpleister voor insecten die er op zoek gaan naar voedsel en met wat geluk word je begroet door een pad die er beschutting vindt tegen de zon.

VRAAG 4.1 Wat kun je nog vinden onder het grote hoefblad? Deze kleine kreeftachtige beestjes worden vaak voor lelijkaards versleten. Toch zijn ze nuttig. De tips hiernaast doen vast een belletje rinkelen.

11

Laat ‘Het Arsenaal’ (aan de ijzeren wandelbrug) links liggen en wandel verder. Je komt aan een splitsing. Neem het wandelpad uiterst rechts. Zo beland je pal voor een indrukwekkende, omheinde beuk (zie plannetje).

De rode beuk (Fagus silvatica ‘Purpurea’) op het grasveld is meer dan 150 jaar oud. Met een stamomtrek van meer dan vier meter is hij een van de opvallendste verschijningen in de Kruidtuin. Er staan trouwens nog meer opmerkelijke bomen in het park. De Japanse notenboom (Ginkgo biloba) is naaldboom noch loofboom en zijn bladeren worden gebruikt in thee en schoonheidsproducten. Ook staan er enkele jonge reuzensequoia’s of mammoetbomen (Sequoiadendron giganteum), een van de grootste boomsoorten ter wereld. Door het nieuwe inrichtingsplan krijgt de Kruidtuin (met respect voor haar rijke parktraditie) een hedendaagse invulling. De eerste stap was de heraanleg van de Dodoenstuin in 2010. Daarna komt er een vast podium, wordt de boogbrug gerestaureerd, het centrale grasveld vergroot en de vijvers opgewaardeerd. De serre en kwekerij zullen plaats moeten ruimen voor een grote avontuurlijke speelplaats. Van een metamorfose gesproken! Wandel verder om de beuk heen. Bij de splitsing van het wandelpad ga je rechtdoor. Zo bereik je de Dodoenstuin (volg het plannetje hierboven). Mechelen is trots op Dodoens, een 16de eeuwse stadsgeneesheer/botanist die als eerste de heilzame eigenschappen van planten ontdekte en ze uitgebreid optekende. Hij beschreef zowat 1 340 soorten. In zijn Cruydeboeck (of Cruijdenboeck / Cruydt Boeck) uit 1554 koos hij voor een rangschikking van planten op basis van hun kenmerken i.p.v. louter alfabetisch. Dat was zeer vernieuwend en een mijlpaal in de biologie.

VRAAG 4.2 Wat is de voornaam van Dodoens? 12

VRAAG 4.3 We nemen een duik in Dodoens’ gerenommeerde kruidenboek:

A. Welke boomsoort helpt als je met de schors wormen wilt bestrijden en met de bloemen bloed wilt stelpen? B. Welk kruid is heilzaam tegen buikloop en blaasstenen? Geef telkens de Nederlandse naam. Let op het ontwerp van de gloednieuwe wandelpaden en kruidenbakken. Je wandelt als het ware over de stengel van een hopplant (Humulus lupulus). De kruiden zijn ondergebracht in hopbellen en hopbladeren. De planten zijn niet willekeurig gekozen. De vijf hopbellen bevatten kruiden uit vijf hoofdstukken van Dodoens’ beroemde kruidenboek, zoals ‘bloemen en geurige kruiden’, ‘grassen en distels’ en ‘kruiden, wortelen en vruchten die in de keuken gebruikt worden’. De zeven bladeren zijn gevuld met thematisch geschikte planten, zoals ‘groenten’, ‘aantrekkelijk voor vlinders’ en ‘gebruikt in likeuren en bieren’. In die laatste vind je een echte hopplant. Keer op je stappen terug en ga voor de beuk rechtsaf. Wat verder aan je linkerkant zie je een beeld van twee geliefden.

VRAAG 4.4 Wat klopt niet aan dit beeld? Jouw antwoord begint met “Vijf …” Ga nu in de richting van het beeld van een meisje en een hond en verlaat de Kruidtuin via de doorgang aan het Pitzemburg-instituut. Je komt uit op de Bruul. Ga links de Fonteinbrug over en sla onmiddellijk links af. Daar daal je af naar het Dijle-wandelpad. Wandel zo verder ‘op het water’.

13

5

HET WANDELPAD LANGS DE BINNENDIJLE De stad Mechelen koos er bewust voor om zijn band met het water aan te halen en liet daarom deze vlottende wandelesplanade aanleggen. Een ingenieus geleidingssysteem met pontjes zorgt ervoor dat het wandelpad op het water drijft. De loopplanken volgen de rondingen van de oevermuur. Je maakt het waterleven van dichtbij mee: het water, de eendjes, de vissen, de waterplanten en … de oevervegetatie!

Muurplanten hebben weinig nodig om te gedijen op bakstenen muren. Ze zijn dan ook nauw verwant met de oorspronkelijke rotsplanten. Ze houden van verweerde muren vol barsten en scheuren, metselwerk dat bestaat uit kalkhoudende specie, vocht en schaduw. Eerst verschijnen algen, schimmels en bacteriën. Een tijdje later komen de eerste pionierplanten tevoorschijn.

Muurleeuwenbek

Gele helmbloem

De populairste muurbewoners zijn de muurvaren (Asplenium ruta-muraria), de muurleeuwenbek (Cymbalaria muralis) en de gele helmbloem (Pseudofumaria lutea). Net als korstmossen hebben ze weinig voedingsstoffen nodig, maar zijn ze wel erg gevoelig voor luchtverontreiniging.

14

VRAAG 5 Wie weet, kun je langs het Dijlepad ook die gele muurbloempjes bewonderen. Wat is de naam van deze plant? Kijk met argusogen om de letters terug te vinden.

ANTWOORDFORMULIER* WANDELRALLY 2011 MECHELEN Voornaam: .......................................... Naam: ..................................................... Straat: ........................................................................................... Nr.: ................ Postnr.: Tel.:

.....................

Plaats:

.................................................................

..................................................................

E-mail:

Leeftijd:

..............................

................................................................................................................

School/beroep: .............................................. Datum van deelname: ....................... Handtekening

Stel dat jouw antwoord op de creatieve slotvraag een gedicht of een lied is, en je wordt genomineerd (zie verder), ben je dan bereid om je inzending voor te lezen of te zingen op de prijsuitreiking? O JA O NEE, LIEVER NIET

O Ik neem deel aan de speciale actie voor KBC-gepensioneerden (zie Trefpunt 41). Personeelsnummer: ...................................................................... O Ik neem deel aan de Cera-actie van 25.06.11. Cera-Vennotennummer: ...............................................................

* Elke deelnemer mag slechts 1 antwoordformulier indienen. Het moet eigenhandig geschreven en ondertekend zijn. Wie meerdere formulieren indient, wordt gediskwalificeerd. Het volledige wedstrijdreglement vind je bij ARGUS of op www.argusmilieu.be. Over deze wedstrijd wordt geen briefwisseling gevoerd.

Uitneembaar middenkatern

15

ANTWOORDBLAD WANDELRALLY 2011 MECHELEN VRAAG 1.1*: A

B

VRAAG 1.2*: A

B

C

D

VRAAG 1.3: .......................................................................................................................... VRAAG 2.1*: A

B

C

D

VRAAG 2.2*: ........................................................................................................................ VRAAG 3.1*: A VRAAG 3.2*: A

B B

C

D

C

VRAAG 4.1: .......................................................................................................................... VRAAG 4.2: ......................................................................................................................... VRAAG 4.3 A: ...................................................................................................................... VRAAG 4.3 B: ...................................................................................................................... VRAAG 4.4: ......................................................................................................................... VRAAG 5: ............................................................................................................................. VRAAG 6: ............................................................................................................................ VRAAG 7.1: .......................................................................................................................... VRAAG 7.2: .......................................................................................................................... VRAAG 8.1: .......................................................................................................................... VRAAG 8.2*: A

B

C

VRAAG 9.1: .......................................................................................................................... VRAAG 9.2: ......................................................................................................................... VRAAG 10.1: ........................................................................................................................ VRAAG 10.2: ........................................................................................................................ VRAAG 10.3: ........................................................................................................................ VRAAG 10.4: ....................................................................................................................... * Omcirkel het correcte antwoord.

16

SLOTVRAAG WANDELRALLY 2011

DOE IETS PLANTASTISCH!

BELANGRIJK: je verdient hiermee 1 (onmisbaar) punt in de rallywedstrijd! Als creatieve slotopdracht van de rallywedstrijd (maar ook los van deze wedstrijd) mag je de wondere wereld van planten op een creatieve manier uitdrukken in woord of in beeld. Een papaverkunstwerk, een bloementekening, een lindelimerick, een boterbloemlied, een natuurfoto of een gedicht, het kan allemaal! Ook los van de rallywedstrijd kun je hieraan deelnemen en mooie prijzen winnen. De vijf origineelste inzendingen worden bekroond met een plantastische prijs! Afspraken: 1. Maak je kunstwerk niet te groot, zodat het in de ARGUS brievenbus past en schrijf je naam aan de onderkant van je creatie. 2. Maak je gedicht, lied, verhaal of tekst niet te lang: 12 regels is het maximum. 3. Als je inzending (foto, collage, tekening) op een apart blad staat, hecht je het met een nietje vast aan jouw antwoordformulier.

17

FOTOZOEKTOCHT Op de fotobladzijde (zie blz. 5) staan 8 foto’s (van A tot H). Noteer de letters van die foto’s in die volgorde waarin je ze langs het parcours terugvindt. Als je G als eerste ontdekt, noteer je G in het eerste vakje, enz.

SCHIFTINGSVRAAG 1 Je kunt tijdens de rallyperiode een bezoek brengen aan Technopolis® en er genieten van de thematentoonstelling 'Plantastisch!'  Hoeveel bezoekers zal men er tellen van 01.10.2010 tot en met 31.08.2011? ANTWOORD: .............................................. SCHIFTINGSVRAAG 2 Hoeveel ingevulde antwoordformulieren zullen we vanaf vrijdag 26 augustus t.e.m. donderdag 1 september 2011 uit onze brievenbus halen? ANTWOORD: ..............................................

Stuur je ingevulde antwoordformulier uiterlijk op 31.08.2011 terug naar ARGUS, het milieupunt van KBC en Cera, Eiermarkt 8, 2000 Antwerpen - fax. 03 202 90 88 Je kunt het ingescande antwoordformulier ook mailen naar [email protected]. 18

Geniet van een uitzonderlijk uitzicht op de binnenstad. Langs dit pad kun je heerlijk onthaasten. Verkeersdrukte, rumoer en uitlaatgassen maken plaats voor de rustige beweging van het water. Kunnen bloemen bewegen? Sommige wel! Paardenbloemen (Taraxacum officinale) openen zich als de zon opkomt en sluiten als de avond valt of als het regent. Onvolwassen zonnebloemen (Helianthus annuus) draaien met de zon mee. Zodra ze volwassen zijn, verliezen ze die eigenschap. En dan heb je nog het kruidje-roer-mij-niet (Mimosa pudica), een plant met pluizige, roze bloemetjes, die zijn bladeren vliegensvlug dichtklapt wanneer je hem aanraakt. Het zijn motorische cellen die plantbeweging mogelijk maken. De plant kan namelijk naar believen water in of uit die speciale motorische cellen pompen. In normale toestand zitten die motorische cellen vol met water, maar wanneer ze een prikkel van buitenaf krijgen, stroomt het water uit de cellen. Na een tiental minuten bereik je het einde van het wandelpad. Daar verlaat je het pad en kom je op de Haverwerf uit. Aan je linkerkant vind je het congrescentrum Lamot.

19

6

LAMOT Dit gebouw was oorspronkelijk een brouwerij. Toen het bedrijf tien jaar geleden de deuren sloot, maakte de stad Mechelen van de gelegenheid gebruik om het complex te renoveren en daarmee de buurt een nieuwe impuls te geven. Het brouwerijgebouw werd omgetoverd tot een centrum voor stedelijk cultureel leven met een congrescentrum, een erfgoedcentrum en een grand café. Kortom, het Lamotgebouw is een geslaagd staaltje hedendaagse architectuur in het hart van Mechelen en bovendien een inspirerend voorbeeld van hergebruik van industrieel erfgoed. Het initiatief had veel bijval. In 2003 kreeg het gebouw de ‘Thuis in de Stad’-prijs van de Vlaamse overheid die hiermee haar waardering uitdrukte voor de herintegratie van verloren stadsdelen. Het Congres- en Erfgoedcentrum Lamot beschikt over acht multifunctionele zalen en faciliteiten voor bedrijfscongressen, -feesten en evenementen. Verder heeft Lamot een gevarieerd programma waarin erfgoed, kunst en geschiedenis een prominente plaats innemen. Een greep uit de agenda: Beneden (links naast de traphal) loopt het project ‘erfgoedmobiel’. In deze permanente tentoonstelling stelt een Mechelse speler zijn/haar erfgoed voor. De geschiedenis van de brouwerij wordt her en der in het gebouw toegelicht. Zo vind je op de derde verdieping een vitrinekast met een verzameling van ‘brouwerijerfgoed’. Deze ruimten zijn in principe vrij toegankelijk tijdens de kantooruren. Van 11 juni tot 18 september loopt een tentoonstelling over Rik Wouters in zaal Scala. Info over openingsuren en tarief vind je ter plaatse.

20

VRAAG 6 Vergelijk de foto uit de oude doos met de huidige situatie. Wat is niet bewaard gebleven: de schouw, de brug, het dakvenster of het opschrift?

Door de aanwezigheid van omliggende hop- en graanvelden en het vele Dijlewater, kon Mechelen in vervlogen tijden onbelemmerd bier brouwen. Door het bereidingsproces was bier gezonder dan water, dat dikwijls aan kwaliteit te wensen over liet. Je dronk bier als je dorst had of je bereidde er gerechten mee. Het bier werd vervoerd in tonnen, vervaardigd uit duigen (gebogen planken) van kastanje, es of waterwilg. Zoals je uit de naam kunt afleiden, werd hier op de Haverwerf ooit haver verscheept en verhandeld. Ook vandaag nog staat handel centraal in Mechelen, maar niet om het even welke handel. Mechelen mag zich sinds 2007 ‘Fair trade-gemeente’ noemen. Eerlijke handel of Fair trade geeft lokale boeren in derdewereldlanden een eerlijke prijs voor hun producten en wil zo de armoede in de wereld bestrijden. Wie bijvoorbeeld bananen met het Max Havelaar keurmerk voor Fair trade koopt, weet dat daar een eerlijke prijs voor betaald is. Voor het milieu is het echter nog altijd beter om voor lokaal seizoensfruit te kiezen. Een appeltje smaakt ook verrukkelijk en hoeft geen duizenden kilometer per boot, of erger nog, per trein getransporteerd te worden, toch? Waarom zijn de bananen krom? Het is een klassieker, maar ken je ook het antwoord? Dat zit zo. Alle planten, ook bananenplanten, groeien omhoog. ’t Is te zeggen: de bovengrondse delen groeien omhoog, de wortels zoeken het midden van de aarde op. Als er kleine bananen aan de plant verschijnen, groeien ook die recht omhoog. Maar bananen groeien in een tros, en die tros wordt al snel veel te zwaar: de tak met de banentros begint door te hangen. De bananen willen nog steeds omhoog groeien. Daarvoor moeten ze een bocht maken: de bananen groeien krom! Wandel wat verder langs het water. Neem daar de volgende straat links: de Hertshoornstraat. Aan het kruispunt sla je rechts de Adegemstraat in. Steek over om de eerste straat aan je linkerkant, de Karmelietenstraat, in te slaan. Stop eventjes aan huisnummer 4.

21

7

MARTIN’S PATERSHOF De verrassing is vast groot als je merkt dat je hier voor een kerkgebouw staat dat momenteel de functie van hotel vervult. Oorspronkelijk maakte de kerk deel uit van een 19de-eeuws Minderbroederklooster. Het klooster sloot einde jaren ’90 zijn deuren. De kerk werd ontwijd en het complex kreeg enkele jaren geleden een volledig nieuwe bestemming, met name: een hotel.

VRAAG 7.1 Bloemen zijn uiterst decoratief. Dat wisten de bouwers van deze kerk ook. Welke van de onderstaande bloemen vind je op de gevel terug? De tulp of de zonnebloem? De lelie misschien? Of is het de gele margriet?

De initiatiefnemers gaven een stijlvolle invulling aan het gebouw. Maar er is meer. Martin’s Hotels kiest resoluut voor het concept van maatschappelijk verantwoord ondernemen en gaat voluit voor milieu, eerlijke handel en humanitaire acties.

22

De hotelketen wil ‘CO2- neutraal’ zijn en onderneemt actie om de CO2-uitstoot te beperken en te compenseren. Martin’s Hotels wil daarom optimaal energie besparen en het gebruik van duurzame bronnen bevorderen. Ook de gasten kunnen hun steentje bijdragen. Ze worden aangemoedigd om de ecologische impact van hun verblijf te beperken door bijvoorbeeld de airconditioning en de verwarming op een verantwoorde manier te gebruiken en te kiezen voor milieuvriendelijk vervoer. Als dank voor hun inspanningen verdienen ze Ecobonnen die ze kunnen omruilen voor cadeaucheques van de hotelketen. De compensatie van de volledige CO2-uitstoot gaat naar de aanmaak van hernieuwbare energie in groei- en ontwikkelingslanden (door de VN erkende projecten). De mens is in grote mate verantwoordelijk voor de opwarming van de aarde. Vooral economische activiteiten spelen een rol maar ook de uitbreiding van de landbouw en de massale ontbossing eisen hun tol. Met het kappen van bossen, verdwijnen ook de bijbehorende dieren en planten. Volledige ecosystemen gaan verloren en er ontstaat erosie. Gelukkig wordt er over de hele wereld actie ondernomen in het kader van verantwoord bosbeheer. Daarom werd bijvoorbeeld het FSC-keurmerk (Forest Stewardship Council) in het leven geroepen. Wie FSC-gelabeld hout koopt, weet dat het afkomstig is uit duurzaam beheerde bossen. Daarvoor is meer landoppervlakte nodig, maar de milieu-impact is kleiner dan voor eenzelfde hoeveelheid niet-FSC-hout. Bij het beheren van FSC-bossen, wordt ook rekening gehouden met de impact op de lokale, inheemse bevolking. In de omgeving van het hotel doet men terecht een oproep om de buurt proper te houden. Wie met de hond op stap gaat, neemt best een poepzakje mee.

VRAAG 7.2 Welke slogan komt hier dan ook goed van pas? Wandel verder in de Karmelietenstraat. Houd rechts aan bij de splitsing. Zo kom je in de Korte Pennincstraat. Zo’n twintig meter verder vind je de toegangspoort van de Karmelietentuin.

23

8

KARMELIETENTUIN De voormalige kloostertuin van de Minderbroeders onderging onlangs een ingrijpende opknapbeurt. Enkel de grot en het wandelpad aan de buitenrand van het park waar de paters de brevieren lazen, verwijzen naar vervlogen tijden…

Vandaag vormt het glooiend grasperk een groene oase in de stad. Het recentste ontwerp zorgde ook voor de aanplanting van nieuwe bomen en de keuze viel daarbij op gesnoeide groepjes van haagbeuken (Carpinus betulus) en Bloemessen (Fraxinus ornus) Een linde (Tilia) kan zeer oud worden. Bijen en hommels zijn er gek op. De vruchten zijn voorzien van een langwerpig blaadje. Als de rijpe vrucht van de boom valt, zorgt het blaadje voor een tollende beweging die de zaadjes langer in de lucht houdt zodat de wind ze beter kan verspreiden. Komt het door de hartvorm van de bladeren dat de lindeboom vroeger een favoriete boom was om een huwelijk bij af te sluiten? De jonggehuwden namen een lindetak mee om hun huis tegen geesten en heksen te beschermen. Dit buurtparkje werd met veel zorg aangelegd. Bewonersparticipatie, interdisciplinaire aanpak, beplanting en veiligheid zijn hier de toverwoorden. Daarover wordt zichtbaar gecommuniceerd. Ook aan het milieu wordt aandacht geschonken…

VRAAG 8.1 In het grasveld vind je een onkruidsoort die stikstof uit de lucht omzet in voedingsstoffen die dan door planten opgenomen kunnen worden. Als dat geen gemakkelijke manier van bemesting is. Welke planten zorgen hiervoor? Buurtparken zijn gegeerde ontmoetingsplaatsen voor jong en oud. In een dicht stadsweefsel zorgt dat al eens voor overlast. Je kunt dus maar beter goede afspraken maken. Het park wordt ’s avonds gesloten en de buurtbewonersvereniging Heihoek houdt een oogje in het zeil. 24

VRAAG 8.2 Wat je op dit pictogram Hoe lang is de rode lijn dan? A. Minder dan 1 meter B. Tussen 1 en 2 meter C. Meer dan 2 meter

ziet, maak je levensecht.

Wie geniet er niet van de adembenemende kleurenpracht van een mooie bloementuin? Rode, paarse, blauwe, oranje en gele schakeringen zorgen voor een onvergetelijk schouwspel in lente en zomer. Maar wist je dat insecten nog meer zien? Gedurende de evolutie hebben planten gekleurde bloemen ontwikkeld om allerlei bestuivers aan te trekken. Sommige bloemen hebben een ultraviolet kleurenpatroon dat de insecten naar het hart van de bloem leidt. Wij kunnen die kleur niet zien, maar bijen weten zo de lekkere nectar meteen te vinden. Verlaat het park via de Kroonstraat (overkant van de ingang). Sla de Kroonstraat rechts in. Loop die volledig uit tot je het kruispunt met de Adegemstraat bereikt. Steek over en wandel de Keerbergstraat in. Wandel die uit tot aan de ‘Dijle’ (dat is hier ook de straatnaam).

Wie op weekdagen, tijdens de kantooruren, een mooie tuin wil ontdekken, begeeft zich eventjes naar huisnummer 17a. Daar vind je de tuin van Indaver. Je mag gerust een kijkje nemen, maar respecteer het private karakter. Keer daarna gewoon op je stappen terug. Indaver is specialist in afvalbeheer in al zijn aspecten. Het bedrijf richt zich tot overheden en industriële bedrijven en stelt ‘duurzaam ondernemen’ centraal. Deze voortuin behoorde vroeger tot een Karmelietessenklooster. Toen Indaver er zijn intrek nam, liet ze de gebouwen en de tuin renoveren met veel eerbied voor het verleden, in combinatie met een hedendaagse architectuur. Ga naar rechts en vervolg de weg langs de Dijle tot je aan de Kraanbrug komt. Kijk nog even in de richting van de Haverwerf, waar je nog een paar prachtige gevels uit de middeleeuwen vindt. Wandel de brug over en sla rechts de Persoonshoek in. Zo kom je uit op de Melaan. Sla linksaf. Je wandelt nu opnieuw langs het water. Zowel de gracht als de straat dragen de naam ‘Melaan’.

25

9

MELAAN In de 19de eeuw doorkruisten tal van vlieten, zijrivieren van de Dijle, de binnenstad. Het water zorgde bij vloed al eens voor een overstroming en de stad zorgde voor de aanleg van het omleidingskanaal. De vlieten verloren daardoor aan belang. In het tijdperk van de industrialisatie en bevolkingstoename werden ze open riolen. Het stadsbestuur liet ze dempen of overwelven. Dat lot was in 1913 ook de Melaan beschoren. Maar tijden veranderen en Mechelen kreeg - net als vele andere steden heimwee naar het water in de stad. In 2006 startten de werkzaamheden om de Melaan opnieuw te voorschijn te brengen en in 2007 was de opening een feit. Het Europese project ‘Water in Historic City Centres’ (Water in historische stadscentra) steunde dat project. De stad engageerde zich tegelijkertijd om de waterkwaliteit goed te controleren. Als het zuurstofgehalte van de Melaan te laag is, zorgt de brandweer voor bijkomende beluchting. Ook ’s nachts brengt een circulatiesysteem de nodige zuurstof in het water. Mechelen werd vroeger het Venetië van het Noorden genoemd. De historische stadskern telde tot amper honderd jaar geleden nog vele schilderachtige bruggetjes over de talrijke Vlietjes. Door de industrialisering en de sterke toename van de bevolking in de 19e eeuw werden de vlietjes echter open riolen en de oorzaak van epidemieën. In het begin van de 20e eeuw werden grote werken ondernomen. Vele vlietjes werden voorzien van rioolbuizen en daarna gedempt, anderen werden overwelfd. Op de Dijle werden sluizen geplaatst en de wateroverlast werd opgevangen via een omleidingkanaal, zodat de binnenstad sindsdien geen overstromingen meer kent. De charme van vlietjes en bruggetjes ging echter verloren.

26

VRAAG 9.1 Kijk en zie: Mechelen heeft wat met poëzie. Vul aan: Als toilet, bad en hond staan voor kat, staat een lach, een traan en de zon voor: … De brug aan het conservatorium is een prachtig voorbeeld van hoe je een nieuw eigentijds concept kunt uitwerken in harmonie met het historische erfgoed. Als je tomaten eet, eet je de zaden meestal mee op. Tomatenzaden zijn erg sterk. Je spijsverteringsstelsel krijgt ze niet stuk en ze komen heelhuids in het toilet en in onze riolen terecht. Als rioolwater aan de oppervlakte komt, bijvoorbeeld na een overstroming, zorgt de grote kiemkracht van tomatenzaden ervoor dat er op de vreemdste plaatsen tomatenplanten tevoorschijn komen.

VRAAG 9.2 Dichter langs de Melaan, vul de vergelijking aan: “Als Mechelen een web is, dan is de Romboutskerk met toren een …” Ontdek de fascinerende wereld van waterplanten. Moerasplanten, zuurstofplanten of drijfplanten, ze hebben alle hun functie en brengen leven in en rond het water. Die trekken dan weer kleine dieren en insecten aan, zoals libellen, kevers, salamanders en waterspinnen. Wist je dat zo’n waterspin onder water leeft? Ze vult haar nest – dat zich tussen waterplanten bevindt – eigenhandig met lucht. Knap! Aan het kruispunt met de Arme-Clarenstraat en het Jef Denynplein ga je rechts de brug over. Welkom in de Minderbroedersgang.

27

10

ONDER DE TOREN Stop even aan Minderbroedersgang 12. Als de poort openstaat mag je naar binnen gluren (maar respecteer de privacy van de bewoners). In dit geklasseerde monument De Cellekens woont beeldhouwster Mariette Teugels. Ooit was hier een tehuis voor alleenstaande behoeftige vrouwen. Na jaren van leegstand en verval kwam het in handen van de kunstenares die er na een jarenlange restauratie een culturele bestemming aan gaf. Zoals je kunt zien, gebeurde dat met veel respect voor de originele toestand en met hergebruik van oude materialen. Ze is er glansrijk in geslaagd om van dit historische pand een uitzonderlijk kunst- en cultuurcentrum te maken.

VRAAG 10.1 De restauratie van De Cellekens werd bekroond met de Europa Nostra Award, een prestigieuze Europese onderscheiding ter herwaardering van het erfgoed. Hoeveel jaar geleden was dat? Met een beetje geluk vind je hier wilde viooltjes (Viola tricolor). De naam ‘viooltje’ zou afgeleid zijn van ‘vion’ wat ‘welriekend’ betekent. Er is geen bloemetje dat zo vaak poëtische bijnamen kreeg. Wat vind je van ‘glazen muiltje’ of ‘drievuldigheidsbloempje’ ? De Engelse benamingen doen het nog beter, met ‘Jack-jump-and-kiss-me’, ‘Call-me-toyou’ en ‘Meet-me-in-the-entry’. 28

Aan de rechterkant van de Minderbroedersgang vind je de vroegere Minderbroederskerk. Die is nu onderdeel van het Cultuurcentrum Mechelen. Vervolg je weg tot je aan een verbreding uitkomt. Aan je rechterkant (Minderbroedersgang 1 & 3 ) vind je het figurentheater Mechelen vzw. Dit poppentheater bouwt voort op de lange traditie van het Mechels stadspoppentheater.

VRAAG 10.2 Van Der Auwera deed het in 1908 maar Van Der Auwermeulen deed het al in 1683. Wie was de Bijzondere Weldoener van dit pand in 1906? Wandel de straat uit. Recht voor je, dus aan de linkerzijde van de kathedraal, lag hier vroeger het SintRomboutskerkhof. Begin 2011 werd hier één van de grootste kerkhofopgravingen in West-Europa afgerond. In totaal werden zo’n 4000-tal skeletten uit de periode 1000 tot 1785 opgegraven. In de plaats komt nu een ondergrondse parking en park. Wil je voor 15 euro peter of meter worden van een middeleeuws skelet of iemand het peterschap cadeau doen? Dat kan! Maak dan een afspraak met de stedelijke dienst archeologie, 015 29 77 37 Ga naar rechts. Zo bereik je de hoofdingang van de Sint-Romboutstoren. Heeft biodiversiteit in een stad enige betekenis? Zeker weten! Bekijk de kerktoren door de ogen van een vogel… en je ziet een massieve rots of een enorme klif. Precies daarom voelen slechtvalken zich ertoe aangetrokken. De toren lijkt immers op hun natuurlijke broedbiotoop. Sinds 2003 huist er een slechtvalkenkoppel in een nestkast op de toren. Valken leggen hun eieren op de harde ondergrond. Het broeden is een succes want jaarlijks worden twee tot vier jongen geboren. Elke avond vliegt het ouderpaar rond, op zoek naar prooien. Vooral stadsduiven moeten er aan geloven. Naarmate ze ouder worden leren de jongen zelf jagen wat bijzonder spectaculair is om te zien. Als je onderaan de toren restjes vindt van prooien, zoals een kop of vleugels, dan weet je nu hoe dat komt! Bewonder de kathedraal ietsje verder rechts in de richting van de Grote Markt…

VRAAG 10.3 Als je linksonder Haarlem en rechtsonder Parma voelt, welke stad ligt daar dan tussenin?

29

We naderen stilaan het einde van de wandeling in Mechelen. Dat Mechelaars trots zijn op hun stad zal je vast niet verbazen. Sterker nog: ze blijven er voor altijd trouw aan. Dat lees je overigens ook op hun wapenschild: In trouwen vast (of ook In Fide Constans). Verder vind je op hun wapenschild griffioenen.

Een griffioen is een fabeldier, met het bovenlijf van een adelaar en het onderlijf van een leeuw. Het symboliseert de heerschappij over twee rijken: de lucht (adelaar) en de aarde (leeuw). De griffioen staat ook vaak symbool voor Christus (twee naturen in één persoon).

VRAAG 10.4 Het Christusbeeld in de schaduw van de Romboutskathedraal lijkt afscheid te nemen. Zoek voor je terugzwaait nog even op welk zoogdier zich boven de griffioenen bevindt. Hier eindigt de wandelrally. Een geleide beklimming van de Sint-Romboutstoren! Zin om Mechelen en omstreken te bewonderen van op de skywalk van de SintRomboutstoren? Het loont beslist de moeite. Het is niet voor niets het paradepaardje van de Maneblussers. Er is dagelijks (behalve op maandag) een bezoek mogelijk tussen 10.00 tot 18.00 uur. Ga je liever met een gids op stap? Dat kan elke maandagavond om 19 uur (tot en met 13 september). Tarief: Volwassene: 7,5 euro, 12 jarige: 3,5 euro, Senioren (+ 55): 5 euro Reservatie en tickets: UiT in Mechelen, Hallestraat 2-4-6, (aan Grote Markt), 070 222 800, ma vrij: 9u30-17u30, za, zo en feestdagen: 9u30-16u30 Met de bus terug naar het station? Ga naar het standbeeld van Margareta van Oostenrijk. Achter haar rug ligt de Schoenmarkt en de bushalte. Alle bussen (1-7) brengen je naar het station.

30

PARCOURS WANDELRALLY 2011 MECHELEN

31

ONZE PARTNERS De Dienst Natuur- en groenontwikkeling werkt actief mee aan ontwikkelen van een groene visie voor de stad en haar buitengebieden. Naast het beoordelen en/of begeleiden van vergunningen maakt deze dienst ook beheerplannen op voor haar parken. Op de website van de stad Mechelen vinden bezoekers (onder leven / milieu, natuur en duurzaamheid) uitgebreide informatie rond de Mechelse parken en natuurgebieden. Dienst Natuur- en Groenontwikkeling, Befferstraat 25, 2800 Mechelen, 015 29 75 82 [email protected]

Ik leef verstandig organiseert acties om burgers, verenigingen en scholen aan te moedigen om verstandiger met het milieu om te springen. Het gaat om eigen initiatieven (de Groene Goochelaar, biowijn proeven, spoedles composteren …) en om acties van derden (de wandelrally, de langste veggietafel, de quiz ‘de duurzaamste mens ter wereld’…). Ik leef verstandig is een initiatief van Berlaar, Bonheiden, Bornem, Duffel, Lier, Mechelen, Putte, Puurs, Sint-Amands, SintKatelijne-Waver en Willebroek. Ik leef verstandig, Schoutetstraat 2, 2800 Mechelen, www.ikleefverstandig.be

In Technopolis®, het Vlaamse doe-centrum voor wetenschap en technologie, ontdek je de wereld van DE wetenschap door zelf overal je neus in te steken. Naast de meer dan 280 permanente, interactieve opstellingen, kan je nog tot 31 augustus 2011 de wondere plantenwereld ontdekken in de thematentoonstelling Plantastisch!. Ontwerp je eigen bloem, help een bij om voldoende stuifmeel te verzamelen en ontdek hoe planten hun zaden verspreiden. Bovendien kom je te weten hoe belangrijk de plantenwereld is voor het overleven van de mens. En je krijgt stof tot nadenken over belangrijke actuele thema’s zoals biodiversiteit en klimaatverandering. Technopolis®, Technologielaan, 2800 Mechelen, 015 34 20 00, www.technopolis.be

Mechelen is een stad voor en door kinderen. De stad biedt een kindvriendelijke omgeving met een aanbod op maat. Meer dan 40 organisatoren brengen onder de noemer Mechelen Kinderstad elk jaar opnieuw een veelzijdig aanbod aan activiteiten en evenementen op kindermaat. Mechelen Kinderstad wil ook door duurzame acties de stad nog kindvriendelijker maken! Bij heel wat van de recente Mechelse vernieuwingswerken is aandacht voor kinderen een bepalend criterium. In de binnenstad komt er extra ruimte voor speelelementen en de lokale partners worden gestimuleerd om ‘kindvriendelijkheid’ actief op te nemen in hun werking. www.mechelenkinderstad.be len che rstad MeKin de

UiT in Mechelen is de balie bij uitstek voor alle informatie over het vrijetijdsaanbod van de stad. Van theater- en dansvoorstellingen, via festivaltickets en hotelreservaties tot stadswandelingen en gidsen. Je vindt op één punt een antwoord op al je vragen én kan er meteen ook tickets kopen! UiT in Mechelen, Hallestraat 2-4-6, 2800 Mechelen, 040222800, www.uitinmechelen.be