Spaar energie! Hugo Vanderstraeten
steeg de elektriciteitsprijs met 7 à 12% (Bron: CREG). Energie besparen = geld
Energieverbruik op hol
sparen. – 3/4 van onze energie komt uit fossiele brandstoffen. De verbranding van deze brandstoffen zorgt voor een te grote CO2-uitstoot.
Dit
leidt
tot
de
opwarming van de aarde en het Het energieverbruik in de wereld, in Europa en in ons land neemt de laatste jaren alleen maar toe. We verbruiken met z'n allen veel meer energie dan we nodig hebben. De elektriciteitsrekening swingt de pan uit. We moeten dringend
broeikaseffect. Het klimaat maakt allerlei
vreemde
sprongen.
De
luchtvervuiling neemt toe en er zijn steeds meer natuurrampen. Energie besparen = de natuur sparen. – Ons land kan zelf onvoldoende elektricteit leveren. Wij voeren 2% van
zuiniger met energie omgaan.
ons
totale
verbruik
in
uit
onze
Waarom besparen?
buurlanden. Energie besparen = geld
– Als we zo doorgaan, zullen een aantal
sparen.
energiebronnen uitgeput raken. Vooral
– Elektriciteit uit kernenergie is niet
de overblijvende hoeveelheid fossiele
zonder
brandstoffen vermindert snel. Volgens
kerncentrale van het Japanse
bepaalde bronnen dreigt er binnen 50
Fukushima wijst ons op de gevaren van
jaar een tekort aan olie. Energie
kernenergie
besparen = de aarde niet uitputten.
'Kernenergie:
– Energie is duur en neemt een hele hap
Energie besparen = de natuur sparen.
risico.
De
(zie
ramp
ook
vriend
in
de
Van-A-3 of
vijand?')
uit ons budget. De voorbije twee jaar
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.1
Spaar energie!
Maand van de energiebesparing
die kan oplopen tot € 1000. Vanaf 2012 zal de Vlaamse regering jaarlijks 3000 huurwoningen van mensen met een laag inkomen gratis isoleren.
Europa wil zich inzetten om het energieverbruik te doen dalen. Daarom stelde de Europese Commissie in 2007 een actieplan voor om tegen 2020 in alle landen van de EU 20% minder energie te verbruiken, dus ook in Vlaanderen. Uit een onderzoek van de Vlaamse regering blijkt dat in een gemiddelde Vlaamse woning bijna 90% van het energieverbuik naar verwarming en warm water gaat. De Vlaamse overheid wil dit cijfer naar omlaag halen en stelt zich tot doel om alle woningen energiezuinig te maken tegen 2020. Sinds 2008 heeft de overheid daarom oktober uitgeroepen tot maand van de energiebesparing. Wie het dak of de zoldervloer van zijn huis goed isoleert, krijgt een premie
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.2
Groene energie Momenteel halen we 42% van onze energie uit aardolie, 25% uit aardgas, 15% uit kernenergie, 10% uit steenkool en 5% uit andere brandstoffen. Slechts 3% komt uit hernieuwbare energiebronnen (bron: economie.fgov.be). Dit betekent dat
97%
van
onze
energie
uit
milieuonvriendelijke energiebronnen komt. Hoog tijd om hieraan iets te doen! Door allerlei campagnes van de
Spaar energie!
overheid stappen steeds meer mensen over op het gebruik van duurzame energiebronnen of groene energie. Ook elektriciteitsproducenten
gebruiken
vaker groene energie. Groene of hernieuwbare energiebronnen zijn bv. zonne-energie, bio-energie, windenergie en waterenergie. Het grote voordeel van groene energie is dat er veel minder CO2-uitstoot is en dat we de aarde niet verder uitputten.
Windmolens De nummer twee van de hernieuwbare energiebronnen is windenergie. Steeds meer zien we grote windmolens opduiken in het landschap. De grote schroeven brengen een reuzedynamo in beweging en maken zo elektriciteit. Windenergie is nog milieuvriendelijker dan bio-energie.
E-85 Op dit moment is bio-energie de meest gebruikte hernieuwbare energiebron. Via een scheikundig proces haalt men energie uit biomassa of plantaardig materiaal. Bio-ethanol en biodiesel zijn de bekendste biobrandstoffen.
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.3
Spaar energie!
Zonnepanelen
Van-A-3 tips!
Bij zonne-energie denken we aan
Van-A-3 heeft een tiental energie-
zonnepanelen die zonlicht omzetten in
besparende tips verzameld: vijf tips
elektriciteit, aan een zonneboiler die
voor op school en vijf voor thuis. Je
water voor ons bad verwarmt of aan
kunt ze natuurlijk ook voor beide
onze zakrekenmachine die werkt op
gebruiken.
lichtcellen. Net zoals de wind is ook de zon gratis en besparen we daardoor op fossiele brandstoffen. Ondanks dat er meer mensen zonnepanelen op hun dak leggen, levert zonne-energie maar 8% van de totale hernieuwbare energie in België (bron: edora.be). Voor de installatie van zonnepanelen krijgt men premies en belastingverminde-
1. Zet de verwarming één graadje
ring.
lager. Trek een warme trui aan. Een halfuur voor je de klas verlaat, zet je de verwarming uit. Zo is het alle dagen dikke truiendag, in plaats van enkel op 16 februari. 2. Bij het verlaten van de klas: altijd licht uit! 3. Gang- en klasdeuren dicht bij koud weer, de laatste sluit de deur. 4. Geen kledij of andere zaken op de radiatoren achterlaten. Zo belet je dat
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.4
Spaar energie!
de warmte zich in de klas kan
bieden een energiescan aan en geven
verspreiden.
raad
5. Milieuvriendelijk naar school: te
verminderen.
om
de
energiekosten
te
voet, met de fiets, met het openbaar vervoer of doe aan carpooling. 6. Elektrische toestellen volledig uitschakelen. Toestellen in slaapstand blijven energie verbruiken. Bij een gemiddeld gezin kan dit oplopen tot 10% van het jaarlijkse verbruik. Zet je televisie altijd uit en bespaar 10%. 7. Gebruik spaarlampen, die verbruiken minder elektriciteit dan gloeilampen. Vanaf eind 2012 mogen
10. Zet de motor van je auto af als je
er in huis geen gloeilampen meer
moet wachten voor de overweg, aan de
gebruikt worden.
verkeerslichten of in de file.
8. Neem een douche in plaats van een bad. Je verbruikt de helft minder warm water. Gebruik je bovendien een spaardoucheknop, dan bespaar je nog eens de helft. 9. Isoleer je woning. Laat je huis doorlichten op warmteverlies, zo kan
Energie besparen = de natuur sparen = geld sparen
je de warmte binnen en de koude buiten houden. Elektriciteitsbedrijven
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.5
Spaar energie!
Verklarende woordenlijst
energie: kracht om dingen te laten
De schuin gedrukte woorden uit de
werken
tekst worden hieronder verklaard.
EU: Europese Unie, 27 landen van Europa
boiler: toestel dat warm water maakt
Europese Commissie: regering van de
en het water warm houdt
EU
budget: het bedrag dat je voorziet om
fossiele
aan iets te besteden
aardolie, aardgas of steenkool
broekaseffect: door het teveel aan
hernieuwbare energie: energie uit
broeikasgassen
onuitputtelijke bronnen
(o.a.
CO2)
in
de
brandstof:
brandstof
uit
dampkring koelt de aarde onvoldoende
isoleren: er voor zorgen dat er geen
af en warmt ze op, te vergelijken met
warmte ontsnapt
het effect van een serre
premie: hier: geld dat je krijgt van de
carpoolen: een auto delen, samen
overheid
naar school rijden met de auto
risico: gevaar
CO2: koolstofdioxide, kleurloos en reukloos
gas
dat
vrijkomt
bij
verbranding van fossiele brandstoffen; de mens ademt ook CO2 uit CREG: commissie die ervoor zorgt dat de
wetten
en
reglementen
voor
elektriciteit en gas toegepast worden dynamo: machine waar binnenin een magneet draait en zo elektriciteit opwekt
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.6
Spaar energie!
En nu jij! 1. Zoek op in Van-A-3 of gebruik een informatiebron naar keuze. groene energie = ____________________________________________ biobrandstof = ______________________________________________ bio-ethanol = _______________________________________________ maand van de energiebesparing = __________________________ milieuonvriendelijke energiebronnen = ____________________________________ Dikketruiendag valt dit schooljaar op = ____________________________________ Waarom? ______________________________________________________________
2. Bespaart jouw school energie? Tijd voor een energiescan van je school. Zet je veiligheidshelm op en ga op onderzoek uit! Bespreek de resultaten in je klas en kom samen tot een advies. Overhandig jullie bevindingen op een plechtig 'energiemoment' aan de directie.
Kleur het passende bolletje. a. Worden er op school spaarlampen gebruikt? O overal op school O in enkele klassen O geen b. Blijven de lichten onnodig lang aan? O overal op school O in enkele klassen O niet c. Wordt de verwarming op school één graad lager gezet en zo 7% minder energie verbruikt? O ja O nee d. Zijn de daken op school geïsoleerd? O overal op school O in enkele klassen O geen e. Worden er op school acties ondernomen om de kinderen milieuvriendelijk naar
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.7
Spaar energie!
school te laten komen? O ja O nee Zo ja: welke? _____________________________ f. Worden de buitendeuren bij koud weer gesloten? O ja O niet altijd O nee g. Koopt de school elektrische toestellen met het A++-label (weinig verbruik)? O ja O nog niet O soms h. Gebruikt de school groene stroom? Zijn er zonnepanelen? O beide O één van beide O geen van beide i. Worden de leerlingen ingelicht over het energieverbruik op school? O ja O soms O neen j. (Noteer hier je eigen vraag over energiebesparing op school.) _____________________________________________________________________
ONS ADVIES: _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________
Plaats je school op de energieladder hieronder.
(Illustratieverantwoording: het copyright op de gebruikte illustraties berust bij de volgende personen, firma's en instellingen: © gourmecana - Fotolia.com (p.1), © Roman Milert - Fotolia.com (p. 2), © Yahia LOUKKAL - Fotolia.com, © Destinyvp - Fotolia. com, © zentilia - Fotolia.com (p. 3), © Saskia Massink - Fotolia.com, © Calek - Fotolia.com (p. 4), © Yahia LOUKKAL - Fotolia.com (p. 8))
© Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.8
