| Thema | Waarom isoleren? |
Waarom isoleren? Energieverbruik verminderen Verwarmingskosten besparen Milieu beschermen Waarde van gebouw verhogen
Details, illustraties, algemene technische informatie en diagrammen in dit document zijn slechts algemene omschrijvingen en tonen slechts een schematische weergave van de basisfuncties. Het betreft géén detailengineering. Concrete toepassing van het product kan in het concrete geval verschillen, afhankelijk van de omstandigheden ter plaatse. Specificaties dienen dan ook te allen tijde te worden aangepast voor het project specifieke werk. De documentatie dient dan ook niet als presentatie voor het werk, noch als verwerkingsvoorschrift. De verwerker/klant is zelfstandig verantwoordelijk voor het bepalen van de geschiktheid van het betreffende product in relatie tot de ondergrond. Aangrenzende werken zijn in de illustraties slechts schematisch weergegeven. De technische productspecificatie en productinformatie in de technische merkbladen, systeembeschrijvingen/adviezen, dient te allen tijde als uitgangspunt te worden genomen.
Inhoud Waarom isoleren?
4
Binnen- of buitenisolatie?
6
Nieuwbouw of renovatie
7
Regelgeving en premies
10
Soorten isolatie
14
Garanties en verzekeringen Sto NV
16
Verklarende woordenlijst
17
Waarom isoleren? Een woning isoleren biedt tal van voordelen. Twee springen er echt bovenuit : • de energiewinst • de milieubijdrage Als voorbeeld nemen we een muur opgetrokken uit holle betonblokken van 19 cm dikte. Hierop berekenen we de theoretische energiewinst door te isoleren. Opmerking De k-waarde, uitgedrukt in W/m²K, staat voor warmtedoorgangscoëfficiënt door een bouwdeel, in dit geval de buitenmuur. Hoe kleiner deze waarde, hoe beter het bouwdeel geïsoleerd is. Voorbeeld k-waarde W/m²K
Energiebesparing uitgedrukt in liter mazout
Vermindering CO²uitstoot in kg/m²
Muur bestaande uit betonblokken van 19 cm
2,05
Muur bestaande uit betonblokken van 19 cm met 5 cm EPS-isolatie
0,57
12,42 l/m² / jaar
32,8 kg/m²
Muur bestaande uit betonblokken van 19 cm met 10 cm EPS-isolatie
0,33
14,43 l/m² / jaar
38,1 kg/m²
Muur bestaande uit betonblokken van 19 cm met 20 cm EPS-isolatie
0,18
15,69 l/m² / jaar
41,4 kg/m²
Sto NV kan dergelijke theoretische berekeningen voor uw woning ter beschikking stellen.
Legende thermografische foto's Warmteverlies = max.
Geïsoleerd
Zeer goed geïsoleerd! 4
/
Niet-geïsoleerd
Warmte verliezen
19 cm metselwerk
19 cm metselwerk 10 cm isolatie
5
Binnen- of buitenisolatie?
Muur zonder isolatie • Binnenwanden zeer warm in de zomer en zeer koud in de winter • Energievreter • Vorming van condensatie • Oncomfortabel binnenklimaat • Onbeschermde muren
Binnen Buiten
Muur met binnenisolatie • Vaak enige oplossing om het buitengevelaanzicht te behouden (beschermde gebouwen,…) • Projectmatig bouwfysische prestaties berekenen • Bouwknopen goed ontwerpen om koudebruggen te reduceren. • Het verlies aan binnenruimte wordt beperkt door hoogwaardige isolatiematerialen.
Binnen Buiten
Muur met gevelisolatie • Comfortabel binnenklimaat door: - Muren met constante temperatuur - Het warmte-accumulerend vermogen van de muur wordt optimaal benut • Koudebruggen uitgesloten - vermindering energieverbruik - geen vochtigheid
Binnen Buiten 6
Nieuwbouw (Gevelisolatie-ETICS) ref = traditionele spouwmuur met 14 cm snelbouw, 9 cm isolatie PUR, 3 cm spouw en 9 cm gevelsteen U-waarde = half open bebouwing verwarming aardgas grondopp. omtrek muuropp. bruto muuropp. netto snelbouw 29/14/14 isolatie spouwmuur (PU) 9 cm poroton 29/19/14 silicaatsteen 15 cm betonblokken 39/14/19
Systemen* referentiespouwmuur snelbouw met 12 cm Sto Therm Classic snelbouw met 14 cm Sto Therm Classic snelbouw met 16 cm Sto Therm Classic betonblok met 14 cm Sto Therm Classic betonblok met 16 cm Sto Therm Classic poroton met 12 cm Sto Therm Classic poroton met 14 cm Sto Therm Classic cellenbeton met 10 cm Sto Therm Classic cellenbeton met 12 cm Sto Therm Classic silikaatsteen met 12 cm Sto Therm Classic silikaatsteen met 14 cm Sto Therm Classic
cellenbeton 15 cm gevelstenen module 65 voegwerk Sto Therm Classic 10 cm Sto Therm Classic 12 cm Sto Therm Classic 14 cm Sto Therm Classic 16 cm fundering prijs 1m³ aardgas thermische opbrengst voor 1m³ aardgas in kW aantal stookdagen temperatuurverschil in K
0,24 W/m²K 80 m² 36 m 175 m² 120 m² 63 €/m² 23 €/m² 64 €/m² 60 €/m² 62 €/m²
U-waarde in W/m²K
totale dikte muur in cm
0,24 0,24 0,21 0,18 0,21 0,19 0,21 0,19 0,24 0,21 0,24 0,21
35 27 29 31 29 31 32 34 26 28 28 30
45 €/m² 92 €/m² 13 €/m² 120 €/m² 124 €/m² 128 €/m² 132 €/m² 150 €/m³ 0,68 €/m³ 8,86 € 200 15
ruimtewinst m² per verdiep
kostprijs opbouw muur in €/m²
verschil kostprijs muur tov ref in €/ m²
kostprijs fundering
verschil kostprijs fundering tov ref
energiebesparing in kW/m² per jaar
energiebesparing in €/jaar
opbrengst na 10 jaar in €
2,0 1,5 1,0 1,5 1,0 0,7 0,2 2,2 1,7 1,7 1,2
191 € 187 € 191 € 195 € 190 € 194 € 184 € 188 € 165 € 169 € 184 € 188 €
-4 € 0€ 4€ -1 € 3€ -7 € -3 € -26 € -22 € -7 € -3 €
788 € 378 € 378 € 378 € 378 € 378 € 558 € 558 € 398 € 398 € 398 € 398 €
-410 € -410 € -410 € -410 € -410 € -230 € -230 € -390 € -390 € -390 € -390 €
0,00 0,00 2,16 4,32 2,16 3,60 2,16 3,60 0,00 2,16 0,00 2,16
0€ 20 € 40 € 20 € 33 € 20 € 33 € 0€ 20 € 0€ 20 €
890 € 718 € 547 € 838 € 564 € 1378 € 1104 € 3510 € 3339 € 1230 € 1059 €
Alle prijzen zijn excl. BTW, incl. plaatsing. Berekend op basis van Sto-Top32 isolatiemateriaal. Sto-systemen opgegeven dikte = dikte isolatiemateriaal
7
Woning vóór renovatie
Woning na renovatie
Renovatie (Gevelisolatie - ETICS) muuropp bruto muuropp netto prijs 1m³ aardgas thermische opbrengst voor 1m³ aardgas in kW aantal stookdagen temperatuurverschil in K CO² uitstoot in kg per m³ aardgas
systemen* niet geïsoleerde spouwmuur (voor renovatie)** met 7 cm StoTherm Classic met 8 cm StoTherm Classic met 10 cm StoTherm Classic met 12 cm StoTherm Classic met 14 cm StoTherm Classic
systemen* niet geïsoleerde volsteense muur (voor renovatie) met 7 cm StoTherm Classic met 8 cm StoTherm Classic met 10 cm StoTherm Classic met 12 cm StoTherm Classic met 14 cm StoTherm Classic
U-waarde muur in W/m²K 2,44 0,35 0,31 0,26 0,22 0,20
U-waarde in W/m²K 1,60 0,35 0,32 0,27 0,23 0,20
175 m² 120 m² 0,68 € 8,86 200 15 1,8
Rd-waarde isolatie in (m².K)/W
energiebesparing in kW/m² muur per jaar
besparing verbruik aardgas in l/m² muur per jaar
besparing CO²-uitstoot in kg per jaar
--2,19 2,50 3,13 3,75 4,38
0 142,73 146,81 152,61 156,41 159,17
16,11 16,57 17,22 17,65 17,97
3.480 3.579 3.720 3.813 3.880
Rd-waarde isolatie in (m².K)/W
energie-besparing in kW/m² per jaar
--2,19 2,50 3,13 3,75 4,38
0 81,41 85,49 91,28 95,09 97,85
besparing verbruik aardgas in l/m² per jaar 9,19 9,65 10,30 10,73 11,04
besparing CO²-uitstoot in kg per jaar 1.985 2.084 2.225 2.318 2.385
energiebesparing in €/ jaar 1.315 € 1.352 € 1.405 € 1.441 € 1.466 €
energiebesparing in €/ jaar 750 € 787 € 841 € 876 € 901 €
* Alle prijzen zijn excl. BTW, incl. plaatsing ** De spouw dient bij na-isolatie gevrijwaard te zijn van circulerende lucht Sto-systemen berekend op basis van Sto-Top 32 isolatiemateriaal. Geen rekening gehouden met toekomstige prijsstijgingen brandstof. Opgegeven dikte = dikte isolatiemateriaal. Rd-waardes: Vlaanderen: Rd ≥ 2 - Brussel ≥ 2 - Wallonie ≥ 2. Spouwmuur 14/5/9 cm. Volsteense muur 30 cm
8
Foto historisch pand
Foto binnenisolatie
Renovatie (Binnenisolatie - ITICS) muuropp bruto muuropp netto prijs 1m³ aardgas thermische opbrengst voor 1m³ aardgas in kW aantal stookdagen temperatuurverschil in K CO² uitstoot in kg per m³ aardgas
systemen* niet geïsoleerde spouwmuur (voor renovatie) met 1,5 cm StoTherm In Aevero met 2 cm StoTherm In Aevero met 3 cm StoTherm In Aevero met 4 cm StoTherm In Aevero
systemen* niet geïsoleerde volsteense muur (voor renovatie) met 1,5 cm StoTherm In Aevero met 2 cm StoTherm In Aevero met 3 cm StoTherm In Aevero met 4 cm StoTherm In Aevero
U-waarde muur in W/m²K 2,44 0,73 0,59 0,43 0,34
U-waarde in W/m²K 1,60 0,63 0,53 0,40 0,32
175 m² 120 m² 0,68 € 8,86 200 15 1,8
Rd-waarde isolatie in (m².K)/W
energiebesparing in kW/m² muur per jaar
--1,37 1,69 2,33 2,94
0 123,06 133,01 144,71 151,12
Rd-waarde isolatie in (m².K)/W
energie-besparing in kW/m² muur per jaar
--1,37 1,89 2,50 3,13
0 61,73 76,13 85,49 91,25
besparing verbruik aardgas in l/m² muur per jaar 13,89 15,01 16,33 17,06
besparing verbruik aardgas in l/m² muur per jaar 6,97 8,59 9,65 10,30
besparing CO²-uitstoot in kg per jaar 3.000 3.243 3.528 3.684
besparing CO²-uitstoot in kg per jaar 1.505 1.856 2.084 2.225
energiebesparing in €/ jaar 1.133 € 1.225 € 1.333 € 1.392 €
energiebesparing in €/ jaar 569 € 701 € 787 € 840 €
* Alle prijzen zijn excl. BTW, incl. plaatsing. Na advies Sto Sto-systemen berekend op basis van Sto-Aevero isolatiemateriaal. Geen rekening gehouden met toekomstige prijsstijgingen brandstof. Opgegeven dikte = dikte isolatiemateriaal. Rd-waardes: Vlaanderen: Rd ≥ nvt - Brussel ≥ 2 - Wallonie ≥ 1,5. Spouwmuur 14/5/9 cm. Volsteense muur 30 cm.
9
De regelgeving voor nieuwbouw (Gevelisolatie - ETICS) Woningen
Laag energie
BEN
Scholen/burelen
Brussel**
≤ K40 en ≤ E70 Umax muur = 0,24
≤ 30 kWh/m² vloer per jaar
≤ 15 kWh/m² vloer per jaar
≤ K45 en ≤ E75 Umax muur = 0,24
Wallonië**
≤ K40 en ≤ E 80 Umax muur = 0,24
≤ 30 kWh/m² vloer per jaar
≤ 15 kWh/m² vloer per jaar
≤ K45 en ≤ E 80 Umax muur = 0,24
Vlaanderen* **
≤ K40 en ≤ E60 Umax muur = 0,24
≤ 30 kWh/m² vloer per jaar
≤ 15 kWh/m² vloer per jaar
≤ K40 en ≤ E60 Umax muur = 0,24
* Minimum aandeel hernieuwbare energie vereist ** Bouwknopenberekening
De regelgeving voor renovaties (Gevelisolatie - ETICS)
Brussel
Wallonië
Vlaanderen*
Woningen
Laag energie
Zeer lage energie
Rd iso ≥ 2 (m².K)/W
≤ 60 kWh/m² vloer per jaar
Rd min iso ≥ 2 (m².K)/W Rd st. iso ≥ 3,5 (m².K)/W
≤ 30 kWh/m² vloer per jaar
≤ 15 kWh/m² vloer per jaar
Rd iso ≥ 2 (m².K)/W
≤ 30 kWh/m² vloer per jaar
≤ 15 kWh/m² vloer per jaar
≤ 30 kWh/m² vloer per jaar
BEN
≤ 15 kWh/m² vloer per jaar
* Het rooilijnendecreet van 8 mei 2009 heeft de mogelijkheid gecreëerd voor de gemeenten om wel een bouwvergunning af te leveren in het geval dat buitengevelisolatie wordt toegepast op bestaande gebouwen. Zo kan men tot 14 cm buiten de rooilijn gaan.
10
Premies bij nieuwe woningen (Gevelisolatie - ETICS) Woningen
Wallonië
Laag energie Vlaanderen
BEN
Brussels Gewest
Uitgifte door
Bedrag
Voorwaarden
Meer info
Région Wallonne
1.500 € + 110 € /eenheid E onder E 65
Maximale premie = 5.000 €
www.energie.wallonie.be
Uitgifte door
Bedrag
Voorwaarden
Meer info
Intercommunales
1.800 € + 50 € extra E-peilpunt verbetering
E peil ≤ 30
www.energiesparen.be
Uitgifte door
Bedrag
Voorwaarden
Meer info
30, 35, 40 €/m² tot 100 m² 15, 20, 25 €/m² van 100 tot 150 m²
Max. 100.000 € per jaar per aanvrager
Brussels Gewest dienst Leefmilieu
Bonus 10 €/m² bij natuurlijk isolatiemateriaal
Wallonië
Région Wallonne
6.500 €
www.ibgebim.be Premies gebaseerd op inkomenscategorie
Niet cumuleerbaar met de premie voor gewone woningen. Niet van toepassing op collectieve huisvesting.
www.energie.wallonie.be
11
Premies voor Sto gevelisolatiesystemen bij renovaties (Gevelisolatie - ETICS) Woningen
Uitgifte door
Type werk
Bedrag
Voorwaarden
Gevelrenovatie
Variabel
Woning gebouwd vóór 1945
Brussels Gewest dienst Leefmilieu
Gevelisolatie
40 - 50 €/m²
Eéngezinswoning en collectieve huisvesting: Rd ≥ 3,5 m² K/W, = min. 11 cm EPS Top 32
www.ibgebim.be
Brussels Gewest dienst Leefmilieu
Gevelisolatie
bonus 10 €/m² bij natuurlijk isolatie-materiaal
Max. 50% factuur
www.ibgebim.be
Brussels Gewest
30 €/m² à 42 €/m² indien 2 ≥ Rd < 3,5 m² K/W Wallonië
Région Wallonne
Gevelisolatie
Bonus 20 €/m² indien Rd ≥ 3,5 (m².K)/W Bonus 3 €/m² bij natuurlijk isolatiemateriaal
Vlaanderen*
Intercommunales
Gevelisolatie
15 €/m² gevel
Meer info
Isolatie houtwolplaten: Rd ≥ 3,5 m² K/W, = min. 15 cm houtwolplaat Max. 120 m² per woning Woning gebouwd vóór 1/12/1996, + energie audit (Premies gebaseerd op inkomenscategorie) Min. 8 cm EPS (Rd ≥ 2 m²K/W)
energie.wallonie.be
www.energiesparen.be www.premiezoeker.be
*Combipremie: buitengevel- of spouwisolatie + hoogrendementsbeglazing
Brussels gewest
Laag energie
Uitgifte door
Brussels Gewest dienst Leefmilieu
Type werk
Bedrag
Voorwaarden Max. 100.000 € per jaar per aanvrager
Gevelisolatie
70, 75, 80 €/m² tot 100 m² 55, 60, 65 €/m² van 100 tot 150 m² bonus 10 €/m² bij natuurlijk isolatiemateriaal
Zeer lage energie
BEN
12
Brussels Gewest dienst Leefmilieu
Brussels Gewest dienst Leefmilieu
Gevelisolatie
Gevelisolatie
Meer info
www.ibgebim.be Premies gebaseerd op inkomenscategorie
100, 105, 110 €/m² tot 100 m² Max. 100.000 € per jaar 85, 90, 95 €/m² per aanvrager van 100 tot 150 m² Premies gebaseerd op bonus 10€/m² bij natuurlijk inkomenscategorie isolatiemateriaal 130, 135, 140 €/m² tot 100 m² Max. 100.000 € per jaar per aanvrager 115, 120, 125 €/m² van 100 tot 150 m² Premies gebaseerd op bonus 10€/m² bij natuurlijk inkomenscategorie isolatiemateriaal
www.ibgebim.be
www.ibgebim.be
De regelgeving voor renovaties (Binnenisolatie - ITICS)
Woningen
Brussel
Wallonië
Vlaanderen
Rd iso ≥ 2 (m².K)/W
Rd iso ≥ 1,5 (m².K)/W
/
Premies voor Sto isolatiesystemen bij renovaties (Binnenisolatie - ITICS) Woningen
Uitgifte door
Type werk
Bedrag 20, 25, 30 €/m²
Brussels Gewest
Brussels Gewest dienst Leefmilieu
Binnenisolatie
Bonus 10 €/m² bij natuurlijk isolatiemateriaal
20, 24, 28 €/m² Wallonië
Région Wallonne
Binnenisolatie
Bonus 3 €/m² bij natuurlijk isolatiemateriaal
Voorwaarden
Meer info
Max. 50% van de factuur www.ibgebim.be Premies gebaseerd op inkomenscategorie Max.120 m² eengezinswoning Max. 240 m² ander gebouwtype
energie.wallonie.be
Premies gebaseerd op inkomenscategorie
13
Soorten isolatie voor buitengevelisolatie
Polystyreen EPS 15
Polystyreen TOP 32
Rotswol Speedlamelle
Houtwol
0,038 W/(m.k)
0,032 W/(m.k)
0,035 - 0,040 W/(m.k)
0,042 - 0,046 W/(m.k)
30
30
1
3
B-s2.d0
B-s2.d0
A2-s1.d0
B-s1.d0
Beschikbare diktes
4 tot 40 cm
4 tot 40 cm
4 tot 22 cm
4 tot 16 cm
Systeem
StoTherm Classic
StoTherm Classic Top 32
StoTherm Mineral
StoTherm Wood
Vergelijking prijs
100%
105%
120%
130%
Opmerking
Beste "prijs/kwaliteit" -verhouding
Beste isolatiewaarde
ʎd
μ
Ecologische voetafdruk Brandreactieklasse systeem
Elasticiteit Weerstand tegen schokken
14
Label "Nature Plus", "Respect voor het milieu en duurzaam bouwen"
Soorten isolatie voor binnenisolatie
Aerogel
Perlite
0,016 W/(m.k)
0,046 W/(m.k)
10
5
Volgens EN 13501: B-S1 d0 Volgens DIN 4102: B2
Volgens DIN 4102: A2
Beschikbare diktes
1 tot 4 cm
5 tot 20 cm
Systeem
StoTherm In Aevero
StoTherm In Comfort
Vochtregeling
Capilair actieve kleef- en wapeningsmortel
Capilair actieve isolatie
Vergelijking prijs
100%
50%
Opmerking
Beste isolatiewaarde voor binnenisolatie
Label "Nature Plus", "Respect voor het milieu en duurzaam bouwen"
ʎd
μ
Ecologische voetafdruk
Brandreactieklasse systeem
Verzekeringen en garanties De Sto systemen aangebracht door een Sto België gespecialiseerde plaatser, genieten een verzekerde garantie van 10 jaar.
Wees steeds waakzaam! Verschillende buitenstukadoors stellen u de wettelijke garantie van 10 jaar voor, zonder dat deze echter door een verzekeringsmaatschappij gedekt is! De 10-jarige verzekering van Sto NV is gedekt door Protect via de makelaar Euracor. Hiertoe vindt een sporadische controle van de werven plaats. Deze verzekering biedt meerdere voordelen: • Deze verzekering is alleen van toepassing bij een gespecialiseerde plaatser van Sto NV. Deze bedrijven leggen een attest voor bij de start van de werf, die de dekking door de verzekeringsmaatschappij bevestigt. • De dekking blijft 10 jaar geldig, zelfs in geval van stopzetting van de activiteiten van de fabrikant of plaatser. • Het bedrag van de verzekering is niet aflopend, behalve in geval van totaal verlies. • Het verzekerde kapitaal is indexgebonden. • Het werk is 10 jaar verzekerd zonder bijkomende premie. • De verzekeringspremie is inbegrepen in de aannemingsprijs opgesteld door de gespecialiseerde verwerker. • De verzekering geldt op het gebouw en is dus overdraagbaar naar een nieuwe eigenaar.
Belangrijke opmerking Om zeker te zijn van de echtheid en juistheid raden we u steeds aan onze website www.sto.be te raadplegen voor de meest recente lijst van gespecialiseerde plaatsers. Vraag bovendien een kopie van het aanmeldingsattest bij de verzekering vóór de aanvang van de werken.
16
Woordenlijst Beschrijving van afkortingen ʎd
Warmtedoorgangscoëfficiënt van het bouwmateriaal zelf (gemakkelijkheidsgraad van de warmte die door het materiaal gaat) Eenheid W/(mK). Hoe kleiner deze waarde is, hoe beter.
U Warmtedoorgangscoëfficiënt van een bouwdeel (bv. gevel), rekening houdend met al zijn samenstellende materialen en delen. Eenheid W/(m².K). Hoe kleiner deze waarde is, hoe beter. Formule: 1/R=U Rd Warmteweerstandscoëfficiënt van een bouwdeel, rekening houdend met al zijn samenstellende materialen en delen. Eenheid (m².K)/W. Formule: Rd = dikte isolatiemateriaal (meters) ʎd µ
Dampdoorlaatbaarheidscoëfficiënt van een bouwmateriaal.
K
Isolatieniveau van een gebouw.
E
Peil dat de netto jaarlijkse energiebehoefte aangeeft van een woning
Bouwknoop Is een plaats in de gebouwschil waar extra warmteverlies kan optreden, vroegere naam was "koudebrug" EPB
Energieprestatie en binnenklimaat
17
Sto NV Z.5 Mollem 43 B-1730 Asse Tel. +32 2 453 01 10 Fax +32 2 453 03 01
[email protected]
Rev.-Nr. 06/02.2014 Printed in Belgium
www.sto.be