Zweterige oksels
eloofSommige pubers kunnen echt ong ve hal sbe lijk hard stinken. Dat is alle ? lekker. Heb jij er ook last van goed voor je. Zweten is heel normaal en zelfs ervoor dat het Het zuivert je lichaam en zorgt Zweet* op zich op de juiste temperatuur blijft. ën op onze is zo goed als geurloos. De bacteri zorgt soms huid breken het zweet af en dat voor een ondraaglijke stank. Waarom ga je harder ruiken? zijn ‘feromoIedereen heeft geurstoffen. Dit en, maar toch nen’. Je kan ze niet bewust ruik trekkelijk vinhebben ze invloed op wie we aan verdoezelen, den. Je hoeft je geur dus niet te ! Onthoud wel want die kan juist heel sexy zijn belangrijk is. dat een algemene hygiëne heel beetje funky Als iemand die je kent soms een zeg het hem ruikt en het zelf niet doorheeft, of haar discreet (niet in groep).
roral uit water ve *Zweet bestaat vo ut. zo je et heel klein be mengd met een t ne je s n je arm al Lik maar eens aa ven. zal het zeker proe je gesport hebt,
zie op p. 109
? Wat kan je doen om fris te blijven bad of een r doo - Verfris jezelf regelmatig wast, dag elke douche te nemen. Als je je Was s. kan krijgen de bacteriën weinig tsdelen. dagelijks je oksels en je geslach p. zee e Gebruik weinig of neutral je een - Draag altijd schone kleren. Als dag in ge 31 vori T-shirt aantrekt waar je de dat d ken spre gezweet hebt, is het vanzelf je niet zo fris ruikt. katoe- Als je echt veel zweet, draag dan st. mee het mt nen kleren. Deze stof ade l vee er t heb Je - Gebruik een deodorant. het jou r voo ke verschillende. Test uit wel niet te beste werkt. En gebruik ook hier veel van. dag en - Poets je tanden twee keer per was je haren regelmatig. tje - Als finishing touch kan je een bee parfum gebruiken. niet Een beetje, welteverstaan! Je wil voor en ruik nen dat je vrienden je al kun je er goed en wel bent. Meisjes Ook je vagina heeft een luchtje. Dat is normaal. Gebruik alleen water of ph-neutrale zeep om je Jongens van onderen te wassen, want geSowieso moet je je penis elke dag wone zeep kan je vagina irritewassen. Trek de voorhuid terug als ren (en daardoor kan je minder je niet besneden bent, en maak je prettig ruiken). De binnenkant penis goed schoon. Als je dat niet van je vagina mag je niet wasdoet, kan je ophopingen krijgen sen. Je kan het best, om fris te onder je voorhuid van een soort blijven, katoenen ondergoed talg, smegma genaamd. Dat kan dragen. Van synthetische stofjes onfris ruiken en je kan er zelfs een ga je nog meer zweten. ontsteking van krijgen. Een besneden penis is makkelijker schoon te houden, maar ook die moet je elke dag wassen.
n e t s i u p n e s l Pukke
van puistjes Bijna iedereen krijgt last eigenlijk? Mag in de puberteit. Waarom frieten meer je nu geen chocolade en godsnaam zo eten? En hoe krijg je ze in snel mogelijk weer weg?!
arte e zw
lein
ijn k tjes pun
Hoe krijg je ze weer weg? is je gezicht twee Het beste wat je kan doen lauw water en een keer per dag reinigen met kan de puistjes beetje zeep. Te veel zeep goed na en dep de er zek el verergeren, dus spo huid droog.
dit z
Hoe krijg je pukkels? Tijdens de puberIn je huid zitten talgklieren. en meer talg. Soms teit produceren deze meer pt en verschijnt er raken je huidporiën versto overal op je lieen puist! Talgklieren zitten voor in het gezicht, chaam. De meeste komen . Hier komt acne de nek, de borst en de rug Acne is een verzadus ook het meeste voor. kels en mee-eters. melnaam voor puisten, puk
uit want zo krijg je Knijp zeker geen puistjes kan je ook produclittekens. Bij de apotheek helpen in je strijd ten krijgen, die je zullen tegen de pukkels. t van puisten, kan Als je echt heel veel last heb of huidspeciater je het best eens naar de dok g voorschrijelin and list gaan. Die kan een beh je puisten Dat d. ven aangepast aan jouw hui n, maar te eze bew t krijgt van chocolade is nie d voor je. goe it noo veel ongezonde voeding is
Uitknijp en doe je bete want zo r niet krijg je litteken s.
33
Ben ik te dik? In ons land is één jongere op de vijf te dik. De oorzaak is meestal te weinig lichaamsbeweging en een ongezond eetpatroon. Als je wil weten of jij een gezond gewicht hebt, kan je dit heel eenvoudig uitrekenen met deze som: Gevarieerd eten en voldoende lichaamsbeweging vormen de basis voor een gezond lichaam. Kom dus vanachter de computer en ga zwemmen, voetballen, skaten, shoppen, … met je vrienden! Of neem de fiets naar school, daar moet je sowieso naartoe en misschien zie je onderweg die knapperd nog ook! Iets te dik of te dun is helemaal niet zo erg. Je lichaam is immers aan het veranderen en daardoor kan het een beetje uit verhouding zijn. Als je je zorgen maakt over je gewicht, praat er dan over met iemand die je vertrouwt, bijvoorbeeld je dokter.
k sui ers
zuiv el
rs s & ge vi an s, rv ee ve vl ees vl
driehoek gebruiJe kan de voedings or een gezond ken als richtlijn vo je duidelijk in eetpatroon. Zo zie je dagelijks het welke verhoudingen best eet en drinkt.
en
ten
t ui fr
gran
en
gro
35
BMI berekenen: Deel je gewicht door het kwadraat van je lengte in meters. Dus: gewicht : (leng te x lengte) = … Stel: je weegt 50 kil o en je lengte is 1,5 0 meter. Je BMI is dan 50 : (1, 50 x 1,50 = 2,25) = 22 Check je uitslag hiero nder: Als je tusse Let op! en maar een Een BMI is alle t nt nog aan he richtlijn. Je be p je niet klam groeien, dus cijfers. vast aan deze
n 11 en 15 ja
ar bent: tot 14 te ma ger 15 - 23 ge zond lichaamsgewicht 23 - 25 te dik 25 en ho ger veel te dik
Het kan ook helemaal mis gaan met een gezond eetpat roon. Lees op de volgende pagina ’s over eetstoornissen.
