1
Impulsdag sociaal werk netwerk online
2 april 2015
Sociale netwerksites op het werk Wat mag , wat mag niet en hoe moet het?
Ronny Saelens Doctoraal onderzoeker VUB/LSTS rsaelens@vub,ac,be 2
Indeling van de sessie Participeren op SNS: wat speelt er?
1) Privacy en persoonsgegevens 2) Controlerecht van de werkgever 3) Hoe omgaan met SNS op het werk?
4) Social media policy 5) Discussie? 3
Communiceren en privacy
Uitingsvrijheid Communiceren is meer dan gesprekken en tekst Openbaar en in beslotenheid
Privacy Persoonlijke autonomie in een maatschappelijke context: Zelfbepaling, keuzevrijheid vrij van controle Geen inmenging van de overheid of derden
Communicatie en privacy Intenties van de partijen en vorm van het medium Ongeacht de aard van de communicatie
4
Duiding Als ik mij op een publieke plaats bevind en openlijk mijn opinie ventileer over mijn werkgever, dan geef ik uiting aan mijn communicatievrijheid. Mijn uitingen vinden niet alleen plaats op een openbare plaats, het is ook gericht aan een onbepaalde groep personen. Daardoor krijgen mijn uitingen een publiek karakter. Hier speelt de vrije meningsuiting Wanneer ik mijn opinie op dezelfde plaats kenbaar maak, maar dan expliciet binnen een welbepaalde kring, dan speelt mijn communicatievrijheid opnieuw. Maar nu komt het besloten karakter op de voorgrond: de communicatie is alleen bestemd om door deze personen te worden gehoord. Het gesprek wordt als vertrouwelijk beschouwd, afgeschermd van derden. Wanneer de communicatie (terloops) ook betrekking heeft op mijn persoonlijke of familiale situatie, komen de bescherming van de communicatie- en privacybescherming samen. In dat geval wordt een extra bescherming aan mijn communicatievrijheid toegevoegd, namelijk de bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Familiale zaken vallen ontegensprekelijk onder de bescherming van de privacy. 5
Bescherming van persoonsgegevens (1)
Iedere informatie herleidbaar tot een individu Geautomatiseerde verwerking of systematische raadpleging (dossiers) Behalve uitsluitend persoonlijk of huishoudelijk gebruik Niet noodzakelijk risico voor de privacy Andere belangen spelen mee
6
Verwerken van persoonsgegevens (2)
Basisprincipes Gewone of triviale gegevens: Toegelaten, mits toestemming, wet, zwaarwegend belang “Gevoelige” gegevens: kenmerken, gezondheid, gerechtelijk (ruime invulling) Verboden tenzij schriftelijke toestemming, specifieke wet Gerechtelijk: persoonlijk belang, specifieke wet Precieze omschrijving van het doel, noodzakelijk en proportioneel 7
Controlerechten (3)
1) Informatierecht: Wie, waarom, welke gegevens en voor wie? 2) Recht van inzage: geen motivering vereist inzage en/of kopie? 3) Recht van verzet: marketing doeleinden 4) Recht van verbetering en verwijdering van gegevens 5) Toegang tot de rechter
Uitzonderingen: politie, veiligheid van de staat, gerecht 8
Werkgever – werknemer Zoeken naar een evenwicht
werkgever
Gezag en beslissen
controleren
werknemer
Privacyverwachting
Andere Deelnemers? 9
Wat mag en wat mag niet? (1)
De werkgever mag: Beslissen over de toegang tot het internet Toegang tot bepaalde websites blokkeren Bij duidelijke aanwijzingen controleren Deelnemen aan openbare communicatie van de WN Toegang tot professioneel profiel verwachten De werkgever mag NIET: Privacybeleving totaal onmogelijk maken Op slinkse wijze communicatie controleren Doen en laten van de WN na werkuren controleren Pro forma zich toegang tot privécommunicatie van WN verschaffen of overeenkomen
10
Wat mag en wat mag niet? (2)
De werknemer mag: In zekere mate privacy-aanspraken inroepen Tot op zekere hoogte zich kritisch uitlaten over het bedrijfsbeleid De WN mag NIET: Zonder toestemming WG gebruik maken van internet Zich op lasterlijke en ongeoorloofde wijze uiten Bedrijfsgeheimen prijsgeven De WN onthoudt zich beter van: Gevoelige informatie tijdens en na werkuren op SNS mededelen
11
Voorbeelden (3)
-Ikea “Welke domme, rare, onmogelijke vragen van de klanten krijg je als medewerker van Ikea? Laat het ons weten, zo kunnen we samen lachten” - Personeel van een winkelketen: “Waar vind ik halfvolle melk Jo Vally” (moet “Joyvalle” zijn)
-
Leerkracht die op Facebook spot over een vierjarige leerling die in tranen uitbarst
12
Social media policy
Wat moet er in staan? -
Inspraak werknemers Doelstelling van het reglement Al dan niet toegang tot het internet Voor wie: functionaliteit Wanneer? Professioneel profiel? Quid deelnemers communicatie?
13
Convergentie en vervaging van grenzen
Privé vs Professioneel Na het werk? Openbaar
WG uw “vriend”?
SNS
14
Discussie
Vragen?
15
