Sociaal plan voor cliënten ‘Spelregels bij veranderingen herontwerp’
Zorgvuldig, betrokken en transparant Voor veel cliënten van Amerpoort gaat er komende jaren wat veranderen. Dat komt door ingrijpende wijzigingen in de langdurige zorg. Wij beseffen heel goed dat de veranderingen veel onzekerheid met zich mee brengen. Zowel voor cliënten als voor verwanten. De consequenties zijn voor iedere cliënt anders. Daarom kijken we per cliënt naar de impact van de veranderingen en wat dit betekent. De persoonlijk begeleider is daarvan het best op de hoogte en dus zal deze medewerker de cliënt in de verandering het meest nabij zijn. We kiezen bewust voor deze persoonlijke aanpak die voor de cliënt en diens vertegenwoordiger het meest vertrouwd is. Onze begeleiding is dus maatwerk. Echter, het is van belang dat cliënten en verwanten weten hoe wij om gaan met deze veranderingen. Daarom willen wij spelregels afspreken. Op deze manier weten cliënten, met alle onzekerheid over de veranderingen, wat zij van ons kunnen verwachten. Hieronder beschrijven we in hoofdlijnen met welke veranderingen cliënten van Amerpoort te maken krijgen en hoe wij als organisatie daarmee om zullen gaan: zorgvuldig, betrokken en transparant. Zoals gezegd, daar kunt u ons op aanspreken. In grote lijnen De AWBZ verandert in de Wet langdurige zorg (Wlz). Sommige taken die eerst bij de rijksoverheid lagen, gaan over naar de gemeenten, op grond van bijvoorbeeld de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en de Jeugdwet. 2015 is hierbij een overgangsjaar. Afhankelijk van politieke besluitvorming zal dan de Wlz of een versmalde AWBZ van toepassing zijn, waarbij de uitgangspunten weinig van elkaar verschillen. Hoewel de volledige besluitvorming nog niet helemaal is afgerond, is duidelijk dat de wijzigingen de komende jaren grote persoonlijke gevolgen voor cliënten hebben: + Cliënten (vanaf 18 jaar) met een indicatie voor verblijf en een zorgzwaartepakket (ZZP) van 3 (VG) en hoger blijven in de Wlz. Zij houden dezelfde rechten op zorg, zowel in wonen als in dagbesteding. Voor ZZP 1 en 2 VG bestaat in 2015 een keuzemogelijkheid. + Cliënten (vanaf 18 jaar) met een extramurale indicatie die begeleiding van een medewerker van Amerpoort ontvangen, krijgen te maken met de gemeente, die vanaf 1 januari verantwoordelijk is voor hun begeleiding. + Cliënten (vanaf 18 jaar) met een extramurale indicatie die een dagbestedingslocatie van Amerpoort bezoeken, krijgen te maken met de gemeente, die per 1 januari verantwoordelijk is voor hun begeleiding. Door een overgangsregeling behouden zij in 2015 een plaats in de dagbesteding, al kunnen daar al wijzigingen optreden (minder dagdelen of een grotere groep). + Voor kinderen (tot 18 jaar) gelden andere regels. Afhankelijk van de beperking ontvangen zij zorg en ondersteuning vanuit de Wlz of Jeugdwet. Voor kinderen in het onderwijs geldt dat zij te maken krijgen met de onlangs ingevoerde wet Passend Onderwijs.
1 24 september 2014
Algemeen Rust, voorspelbaarheid en continuïteit in woning, werk en begeleiding zijn voor cliënten essentieel. Zodra er een verandering optreedt naar aanleiding van de transities in AWBZ, Wmo of Jeugdwet treedt het Sociaal Plan Cliënten in werking. Alle cliënten die met de transitie te maken hebben, brengen we individueel in beeld. Een werkgroep bewaakt het proces en het tijdpad. De begeleider C zorgt voor begrijpelijke informatie naar cliënten en verwanten. Alle cliënten met een extramurale indicatie hebben een overgangsrecht. Amerpoort zal een deel van deze cliënten in 2015 overdragen aan andere aanbieders. Een ander deel van de cliënten blijft in 2015 en mogelijk daarna ondersteuning van Amerpoort ontvangen. Voor de cliënten die te maken krijgen met de transitie wordt per cliënt in beeld gebracht: o wat de huidige zorglevering inhoudt; o welke wijziging de transitie inhoudt voor deze cliënt; o of er overgangsrecht van toepassing is; o welke keuze(s) de cliënt kan maken en of de cliënt daarbij advies nodig heeft; o wie wat met de cliënt/verwant communiceert en waar de cliënt/verwant terecht kan. Dit wordt door een werkgroep gecoördineerd. Dit proces is cruciaal in het kader van de goede advisering van cliënten en verwanten, en voor de gemeente die de verantwoordelijkheid van de begeleiding gaat overnemen. Op deze manier borgen we de continuïteit van de begeleiding. Dit vormt de basis voor de warme overdracht die later in deze spelregels wordt toegelicht. De begeleider C coördineert dit proces. Deze kan ook onder andere de zorgconsulent betrekken voor een adviesgesprek. Klachten en beroep We spreken gedurende het herontwerp een aantal extra mogelijkheden af voor cliënten om, wanneer daar sprake van is, hun ongenoegen en klachten te kunnen delen. Dit doen we door middel van:
Mogelijkheid beoordeling besluit door tweede gedragsdeskundige (van Amerpoort, maar niet direct betrokken bij de zorg voor de cliënt); Mogelijkheid om ongenoegen en klachten te uiten bij de cliëntvertrouwenspersoon en de manager; De reguliere klachten- en beroepsprocedures voor cliënten. Wanneer Amerpoort binnen een gemeente actief is, verbinden we ons ook aan de daar geldende procedures; Indien een cliënt via de gemeente opnieuw zorg van Amerpoort ontvangt en daar ontevreden over is, kan hij gebruik maken van de klachtenregeling van Amerpoort.
2
Andere structuur Als gevolg van de veranderingen in de langdurige zorg past Amerpoort de organisatie aan. In de nieuwe organisatie gaan we nog meer uit van de cliënt. Dat betekent onder meer dat elke cliënt één persoonlijk begeleider en een vaste gedragsdeskundige heeft. Cliënten die zowel bij Amerpoort wonen als naar dagbesteding gaan bij Amerpoort, krijgen één persoonlijk begeleider die op beide fronten hun zorg en ondersteuning coördineert. Datzelfde geldt voor de gedragsdeskundige. Amerpoort beseft dat continuïteit van groot belang is voor de cliënt. Personeel is hierbij een belangrijke factor. Als grote organisatie kent Amerpoort personele wisselingen. We proberen deze veranderingen voor de cliënt zo goed mogelijk te begeleiden. De manager of begeleider C zal cliënten en hun vertegenwoordigers daarover zo tijdig mogelijk voor de wisseling informeren. Indien er een wijziging van begeleider noodzakelijk is en er zijn klachten, dan zijn er goede afspraken hoe hier mee om wordt gegaan. Tevens brengen we het aantal leidinggevenden terug. Er komen minder directeuren en managers; de functie van teamleider verdwijnt. Zodra bekend is welke manager we op welke plaats benoemen, laten we dit aan cliënten en hun verwanten weten. Na het aantreden zal de (nieuwe) manager zo snel mogelijk kennis met hen maken. Warme overdracht AWBZ / Wmo / Jeugdwet Er zijn cliënten die op grond van hun indicatie straks geen recht meer hebben op zorg vanuit de AWBZ (straks de Wlz). Zij zullen de zorg elders moeten zoeken. Wij zullen hen daarover tijdig informeren, ook over overgangsregelingen. Onze medewerkers dragen de zorg aan anderen over en – als dat binnen wettelijke kaders is toegestaan – ook de dossiers. Zolang we verantwoordelijk zijn voor de zorg en ondersteuning, blijven we die uiteraard leveren op de manier die iedereen van ons gewend is. Amerpoort heeft een adviserende rol richting de cliënten en gemeenten bij de overdracht. Onderwerpen die hierbij aan de orde komen zijn:
Voorbereidende gesprekken met de gemeente(n); Voorbereidende gesprekken met cliënten en verwanten; Voorbereiden cliënten en verwanten op gesprekken met gemeenten; Zorgen voor een goed overdrachtdossier (passend bij wet en regelgeving rond o.a. privacy); Mogelijkheid adviesgesprek zorgconsulent.
We hebben gekeken naar een eventuele minimale termijn van overdracht. De vormgeving van de overdracht is echter zo cliëntspecifiek, dat een algemene afspraak over een minimale termijn geen toegevoegde waarde heeft. Daarnaast zijn wij gebonden aan de afspraken die we hierover met gemeente(n) kunnen maken. Wij zullen bewaken dat een cliënt niet in een vacuüm terecht komt tijdens de overdrachtsperiode. Dit betekent dat wij de zorg blijven leveren tot de overdracht is voltooid. Hierbij is wel de randvoorwaarde dat de financiering door blijft lopen. Daarnaast ziet Amerpoort het als een morele verplichting om aan te geven welke zorg een cliënt nodig heeft. Wanneer Amerpoort constateert dat de overdracht niet goed verloopt, dan geeft zij hierover een signaal af bij de gemeente.
3
Anders wonen Door bezuinigingen op de Wlz zal het aantal woonlocaties van Amerpoort krimpen. Kleinschalige locaties zullen opgaan in grotere. We kunnen niet uitsluiten dat sommige zelfs dichtgaan. Bij verhuizing naar een grotere woonvoorziening gaat het om de hele groep cliënten. Dat wil niet automatisch zeggen dat iedereen naar dezelfde locatie gaat; er kunnen nieuwe (groeps-) samenstellingen ontstaan. Wij streven ernaar een nieuw woonaanbod in de eigen woonplaats te doen en de groep in één keer te laten verhuizen, maar we kunnen dat niet garanderen. Zolang er cliënten in de voorziening wonen, blijven zorg en veiligheid op peil. Amerpoort zal in voorkomende gevallen de cliënt een voorstel voor de nieuwe woning doen. Hierbij wordt ook gekeken naar de wensen van de cliënt over een type woning. Bij verschil van inzicht met de cliënt of diens vertegenwoordiger vragen we een tweede gedragsdeskundige om advies. Daarna nemen wij een beslissing. De cliënt heeft wel inspraak over de inrichting van de nieuwe woning. De kosten van de verhuizing komen voor rekening van Amerpoort. We houden ons hierbij aan onze brochure ‘Daar heeft u recht op bij Amerpoort’ ( bijlage 1a). Alle afspraken leggen we vast in het persoonlijk plan. Proces Het herontwerpproces kan leiden tot verhuizingen van cliënten vanwege verandering van woning, doelgroep etc. Hiervoor maken we gebruik van de reguliere richtlijn verhuizen met bijgaand stappenplan (bijlage 1b). Het thema ’woonperspectief’ wordt standaard opgenomen in de zorgplanbesprekingen. Daarmee zijn de direct betrokkenen in staat om regelmatig vast te stellen of de cliënt nog goed woont. De vraag of een cliënt nog goed woont wordt beïnvloed door een aantal factoren:
Wat is de zorg vraag van de cliënt? Past de cliënt fysiek en/of mentaal nog voldoende in de woning? Wat is de leeftijd van een cliënt? Past de cliënt fysiek en/of mentaal nog in de groep? Heeft de cliënt binding met andere bewoners en samenstelling van de groep? Blijft de woning bestaan? Houdt de woning dezelfde bestemming qua doelgroep? Kan in de woning de gevraagde zorg en ondersteuning geboden worden?
Daarnaast weten we vanuit ervaringen met andere verhuizingen dat de volgende punten belangrijk zijn bij een aankomende verhuizing:
Zorgvraag op gebied van wonen in overleg met cliënten/verwanten (woonprofiel vaststellen); Persoonlijk begeleider is spil in het verhuisproces; We maken op maat een verhuisplan per cliënt: wanneer communiceren met cliënt, wel of niet bezoeken van nieuwe woning, foto- en/of filmmateriaal gebruiken; We verstrekken, naast het persoonlijk plan aanvullende informatie over de cliënt: wie is deze cliënt, wat is belangrijk, hoe gaat cliënt met verschillende situaties om, eventueel vergezeld met foto- en/of filmmateriaal.
4
Andere dagbesteding Alle cliënten uit de Wlz behouden passende dagbesteding van eenzelfde kwaliteitsniveau binnen de financiële kaders. De gemeenten worden verantwoordelijk voor de dagbesteding aan cliënten die thuis wonen (via de Wmo of Jeugdwet). Op dit moment heeft nog geen enkele gemeente daarvoor uitgewerkte plannen. Daardoor wordt 2015 een overgangsjaar. Naast de dagbesteding aan cliënten die onder de Wlz vallen, streven wij ernaar ook activiteiten aan cliënten te blijven aanbieden die straks onder verantwoordelijkheid van de gemeente vallen. Omdat al vaststaat dat de gemeenten minder budget hebben, worden groepen soms groter. Ook zullen cliënten minder dagdelen naar de dagbesteding kunnen. Het is zelfs mogelijk dat de cliënt geen dagbesteding van Amerpoort meer kan krijgen. Dat is afhankelijk van het beleid van de gemeente. Proces Inhoudelijk kan er ten aanzien van de dagbesteding de komende tijd het nodige veranderen. Voor cliënten die overgaan naar de Wmo of Jeugdwet geldt dat de gemeente in overleg met de cliënt bepaalt in welke mate en met welke invulling dagbesteding aan de orde is. Bij de Wlz-cliënten geldt dat zij mogelijk te maken krijgen met andere locaties en vormen van dagbesteding. Voor de toekomstige Wmocliënten worden de veranderingen pas duidelijk bij de zorginkoop door gemeenten (najaar 2014). 2015 is hierin een overgangsjaar. De verwachting is dat de gemeenten voor 2015 op het gebied van de dagbesteding een en ander laat zoals het nu is. Wel zal de prijs die Amerpoort voor de begeleiding krijgt aanzienlijk dalen. Dit heeft mogelijk gevolgen voor de organisatie van de dagbesteding. In het herontwerpproces gaan we uit van 1 begeleider C en 1 persoonlijk plan. Het voordeel van één persoonlijk plan is dat het de cliënt helderheid geeft over welke zorg en ondersteuning we bieden op alle vlakken. De begeleider C is verantwoordelijk voor de coördinatie van cliënten die bij ons wonen voor zowel wonen, vrije tijd en werk & dagbesteding. Als cliënten niet bij ons wonen, is de werkleider (begeleider C van dagbesteding) verantwoordelijk voor de coördinatie van de zorg en begeleiding op de dagbesteding.
5
