LICG Huisdierenbijsluiter | Sluierstaartgoudvis
www.licg .n l
Serie vissen
Sluierstaartgoudvis
Carassius auratus De sluierstaartgoudvis is een variant van de gewone goudvis, een gekweekte zoetwatervis uit de familie van de karperachtigen. Hij wordt ook wel kortweg ‘sluierstaart’ genoemd. In de natuur komen sluierstaarten niet voor. Sluierstaartgoudvissen worden gekenmerkt door een gedeelde staartvin en anaalvin en een korte en gebogen ruggegraat. De sluierstaartgoudvis wordt gemiddeld vijftien tot vijfentwintig centimeter lang. Om tot zijn maximale lengte uit te groeien heeft deze vis voldoende ruimte nodig. Als u overweegt om een sluierstaartgoudvis als huisdier te kopen, is het belangrijk dat u zich van tevoren goed laat informeren. Deze huisdierenbijsluiter is hierbij een hulpmiddel.
Juli 2009
www.licg .n l
LICG Huisdierenbijsluiter | Sluierstaartgoudvis
Verschillende varianten
komt. Hierdoor kan minder zuurstof
Er bestaan diverse vormen van de
uitgewisseld worden. Ook werkt de
sluierstaartgoudvis. Ze komen voor in
gebogen wand als vergrootglas en is
verschillende kleuren, zoals oranje, rood,
er geen beschutting door middel van
wit, zwart of gevlekt. Daarnaast zijn er
een achterwand mogelijk, wat stress
vormen zonder rugvin, met uitpuilende
oplevert voor de vissen. Een aquarium
ogen of bolle koppen. Enkele voorbeelden
voor sluierstaarten moet minimaal 60
zijn:
centimeter lang zijn maar groter is beter,
Telescoopoog (demekin): een vis met een
want alleen in een ruim aquarium groeien
kort lichaam, met grote uitpuilende en
de vissen tot hun maximale afmetingen
naar voren gerichte ogen.
door. Houd de sluierstaart niet samen
Ruykin: dé sluierstaart, met verlengde
met snellere, grote goudvisvarianten of
vinnen en een kort lichaam.
andere drukke of agressieve vissen, dit
Hemelkijker: deze variant heeft een iets
geeft teveel stress voor de langzaam
langer lichaam met uitpuilende, naar
zwemmende sluierstaarten. Bovendien
boven gerichte ogen.
kunnen mannelijke ‘gewone’ goudvissen
Blaasoog: een lichaamsbouw zoals de
de bolle vormen van de sluierstaart
hemelkijker maar met onder elk oog
aanzien voor kuitrijpe vrouwtjes en hen
een grote, met vocht gevulde, hangende
achterna gaan jagen.
blaas.
Sluierstaarten kunnen minder goed tegen
Moor of zwarte sluierstaart: dit is
koud water dan gewone goudvissen.
de zwart gekleurde versie van de
Ze zijn, afhankelijk van de kweekvorm,
telescoopoog en heeft een gedrongen
bestand tegen temperaturen van 12
lichaam met uitpuilende ogen. Soms
tot 24 graden Celsius. Daarbij kan
worden deze vissen op latere leeftijd
bijvoorbeeld de zwarte sluierstaart beter
oranje, dit kan komen door een warme
tegen lage temperaturen dan vormen
watertemperatuur. Zwarte sluierstaarten
als de blaasoog en de hemelkijker. Een
zijn sterker dan sommige andere
temperatuur tussen 18 en 22 graden is
siervormen.
het meest gunstig. In warm water zijn de vissen actiever dan in koud water. Een
Natuurlijk gedrag
verwarmingselement is niet nodig als
Sluierstaartgoudvissen kunnen door
uw kamertemperatuur redelijk stabiel is,
hun bouw niet zo snel zwemmen. Het
maar zorg ervoor dat de temperatuur niet
zijn rustige, vreedzame vissen die graag
teveel schommelt. Hier kunnen de vissen
met soortgenoten in een bak leven.
niet goed tegen. Het water kan eventueel
Sluierstaarten zijn wat gevoeliger en
bewerkt worden met een neutraliserend
kwetsbaarder dan de gewone goudvis.
middel dat schadelijke stoffen zoals koper en chloor bindt. De pH-waarde van het
Huisvesting
water moet ongeveer tussen 7 en 7,5
De meest geschikte huisvesting voor
liggen, de totale hardheid tussen zes
de sluierstaart is een aquarium. Een
en zestien DH. Een filter en verlichting
vissenkom is niet geschikt, deze heeft
horen tot de basisuitrusting van het
een relatief klein wateroppervlak zodat
aquarium. Pas op dat u geen luchtpompje
maar weinig water met de lucht in contact
heeft dat belletjes op het wateroppervlak
2
www.licg .n l
LICG Huisdierenbijsluiter | Sluierstaartgoudvis
veroorzaakt, dit kan problemen met
voorzichtig verwijderen. Voer vervolgens
de zwemblaas van uw sluierstaarten
wat minder. Haal elke week losse
veroorzaken. De stroming mag niet te
plantenresten weg. Het filter moet
sterk zijn, omdat sluierstaarten daar
regelmatig worden schoongemaakt. Ook
niet tegenin kunnen zwemmen. Zet de
is het verstandig om regelmatig een deel
verlichting tien tot twaalf uur per dag aan.
van het water te verversen omdat het
Sluierstaartgoudvissen woelen de bodem
moeilijk is uw aquarium zo in balans te
van het aquarium om. Gebruik daarom
krijgen dat het filter en de planten alle
geen scherpe bodembedekking. U kunt
afvalstoffen verwijderen. Vervang eens
het beste aquariumkiezels van vijf tot
per twee weken een derde van het water.
acht millimeter gebruiken.
Gebruik hiervoor water op de juiste
Planten zijn decoratief in het aquarium
temperatuur. In de dierenspeciaalzaak
en bieden de vissen schuilplaatsen.
zijn testsetjes te koop waarmee u de
Bovendien helpen planten om de
waterkwaliteit kunt controleren. Belangrijk
waterkwaliteit op peil te houden, ze
zijn daarbij vooral de zuurgraad (pH), de
gebruiken bijvoorbeeld het afvalproduct
hardheid en de hoeveelheid nitriet, nitraat
nitraat als voedsel. Daarnaast vormen
en ammonium.
planten een goede aanvulling op het dieet
De ruiten van het aquarium kunt u
van de sluierstaart.
schoonhouden met een krabber, een pluk filterwatten of een magneetveger. Gebruik
Bij het opzetten, inrichten en
liefst geen schoonmaakmiddelen, maar
onderhouden van een aquarium komt heel
mocht u dit toch nodig vinden, neem
wat kijken. In de handleiding ‘het tropisch
dan uitsluitend schoonmaakmiddelen die
zoetwateraquarium’ leest u hoe u dat aan
geschikt zijn voor een aquarium en alleen
kunt pakken.
aan de buitenzijde. TL-lampen moeten, afhankelijk van het
Sluierstaarten zijn minder geschikt dan
type, regelmatig vervangen worden.
‘gewone’ goudvissen om in een vijver
Gebruik attributen die voor het aquarium
gehouden te worden, doordat ze niet
bestemd zijn, zoals een emmer en
tegen lage watertemperaturen bestand
schepnetje, alleen voor het aquarium
zijn. Ze kunnen dus niet in de vijver
en niet voor andere huishoudelijke
overwinteren. Heeft u uw sluierstaarten
activiteiten. Was altijd uw handen nadat
’s zomers in een vijver, span dan een net
u met het aquarium bezig bent geweest.
tegen reigers en katten. Sluierstaarten
Gebruikt u een hevelslang, zorg er dan
vormen een gemakkelijke prooi omdat ze
voor dat u geen water binnenkrijgt.
langzaam zwemmen.
Sommige visziekten zijn ook besmettelijk voor mensen en bovendien kunnen vissen
Verzorgen en hanteren
de Salmonella bacterie bij zich dragen.
Dagelijks moet u de vissen even bekijken om te zien of ze gezond zijn. Controleer
Voeding
meteen de watertemperatuur. Kijk
Sluierstaarten zijn alleseters, ze eten
elke dag of er geen voedselresten in
zowel dierlijk als plantaardig voer.
het aquarium liggen. Deze kunt u met
Gebruik voor sluierstaarten altijd
een speciale zuiger of een schepnetje
zinkende voerkorrels, geen drijvend voer.
3
www.licg .n l
LICG Huisdierenbijsluiter | Sluierstaartgoudvis
Bij het happen naar drijvend voer krijgt de
(mede afhankelijk van de temperatuur
sluierstaart snel teveel lucht binnen. Als
van het water) komen de jongen uit
hoofdvoer kunt u droogvoer gebruiken
en blijven dan nog enkele dagen aan
dat geschikt is voor sluierstaarten.
de planten hangen. De ouders eten
Daarnaast kunt u levende, gedroogde of
hun jongen op, er moet dus voldoende
diepgevroren watervlooien, muggenlarven
schuilgelegenheid tussen planten zijn.
of tubifex geven. Diepvriesvoer dient u
Voer de jongen met algen, opfokvoer en
wel te ontdooien en op kamertemperatuur
klein dierlijk voedsel zoals muggenlarven.
te geven. Het zelf vangen van
De jongen zijn erg gevoelig voor
insectenlarven is mogelijk, maar er
temperatuurschommelingen.
bestaat een risico dat u ziekteverwekkers
Sluierstaartgoudvissen worden donker
meebrengt in uw aquarium.
gekleurd geboren, het duurt een maand
Als plantaardig voedsel eten
of acht voor ze oranje kleuren. Ze kunnen
sluierstaartgoudvissen graag
ongeveer vijftien tot twintig jaar oud
waterplanten, zoals waterpest, of algen. U
worden, hoewel ze dit in een aquarium
kunt hen ook geblancheerde blaadjes sla,
lang niet altijd halen.
spinazie of waterkers geven. Geef de vissen één keer per dag voer.
Ziekten
Af en toe een dag overslaan is niet erg,
Om te zien of de vissen gezond zijn,
goudvissen eten snel teveel. Omdat hun
let u vooral op de huid, de vinnen en
spijsverteringskanaal is vervormd, kunnen
de manier van zwemmen. Parasieten,
sluierstaarten door een overdaad aan voer
bacteriën en schimmels slaan vooral
extra snel last krijgen van verstopping.
toe als de weerstand van de vissen is
Voer de vissen zoveel als ze in twee tot
verlaagd of de slijmlaag op de schubben
drie minuten op kunnen eten, zorg dat er
is aangetast.
geen resten blijven liggen.
Sluierstaarten hebben snel last van teveel lucht in hun zwemblaas. Dit kan
Van jong tot volwassen dier
veroorzaakt worden door lucht happen
Het onderscheid tussen mannetje en
tijdens het eten van drijvend voer, of
vrouwtje kunt u pas zien als de vissen
door een luchtpompje dat belletjes aan
geslachtsrijp zijn, meestal op een
het wateroppervlak veroorzaakt. Door
leeftijd tussen één en drie jaar oud.
de lucht in hun zwemblaas raken de
Als het tijd is om te paren, heeft het
vissen uit evenwicht en gaan op hun kop
vrouwtje een vollere buik, de mannetjes
zwemmen. Ook kunnen ze soms moeilijk
vertonen ‘paaiuitslag’, witte stipjes op de
overeind blijven doordat ze last hebben
kieuwdeksels en soms op de borstvinnen.
van verstopping.
Het vrouwtje zet de eieren af tussen
‘Witte stip’ is een veel voorkomende
planten, geholpen door tenminste
visziekte die ook bij de
twee mannetjes die tegen haar zijkant
sluierstaartgoudvis op kan treden. Dit
duwen met hun kop. Dit kan een dag
wordt veroorzaakt door een parasiet
duren en er worden duizenden eitjes
die de huid aantast. Het is te herkennen
afgezet. Deze worden door de mannetjes
aan witte stipjes op de huid van de vis.
bevrucht. Goudvissen vertonen geen
De ziekte ontstaat vaak bij stress of
broedzorg. Na ongeveer vijf dagen
verlaagde weerstand door bijvoorbeeld te
4
www.licg .n l
LICG Huisdierenbijsluiter | Sluierstaartgoudvis
koud water of plotselinge veranderingen
Zet geen soorten bij elkaar die elkaar
in watersamenstelling. Witte stip
lastig vallen.
verspreidt zich snel en moet dan ook meteen behandeld worden.
Benodigde ervaring
Vinrot wordt veroorzaakt door een
Voor het op een verantwoorde wijze
bacterie en tast de vinnen aan, waardoor
houden van dit huisdier is geen specifieke
die steeds verder wegrafelen. Als u
ervaring nodig. Zorg ervoor dat u zich van
snel een behandeling inzet, kunnen de
tevoren goed informeert.
aangetaste vinnen binnen een aantal weken weer herstellen.
Kosten
Net als andere karperachtigen kunnen
Sluierstaartgoudvissen kunt u kopen bij
sluierstaarten last hebben van
de aquarium- of dierenspeciaalzaak of bij
erythrodermatitis, waarbij rode vlekken
kwekers. Een sluierstaartgoudvis is een
in de huid ontstaan die openbarsten.
goedkope vis. Kleine exemplaren koopt
Deze aandoening wordt veroorzaakt
u al vanaf twee euro per stuk, grotere
door bacteriën en moet snel behandeld
sluierstaarten kosten tot ongeveer zes
worden.
euro per stuk. Sommige varianten zijn
Waterzucht is een aandoening waarbij de
iets duurder. De opstartkosten van een
vis opzwelt en de ogen kunnen uitpuilen.
aquarium zijn vrij hoog, maar hangen af
Vaak is dit een gevolg van een bacteriële
van de grootte van het aquarium en de
of virusinfectie, die de nieren aantast
gewenste techniek. De kosten voor voer
waardoor vloeistoffen in het lichaam
vallen mee, maar komen natuurlijk wel
worden vastgehouden. De zieke dieren
regelmatig terug. Daarnaast kunt u voor
kunnen meestal niet meer genezen
kosten komen te staan als er ziekten in
worden.
het aquarium ontstaan.
Parasieten kunnen de huid beschadigen en ziekten overbrengen. Een voorbeeld
Bijzonderheden
hiervan is de karperluis, die zich aan de
• Let er bij het kopen van vissen op dat
vis hecht om bloed te zuigen. Deze kunt
ze uit schone bakken komen. Er mogen
u op de vis zien zitten als een grijsbruin
geen zieke of dode dieren in de bak
vlekje van ongeveer een halve centimeter
zitten. Laat de meest actieve vissen
doorsnede.
vangen en vermijd ‘kneusjes’. Let
In de dieren- of aquariumspeciaalzaak
erop dat de vissen een mooie schone
kunt u terecht voor advies over ziekten
huid hebben, niet mager zijn en niet
en mogelijke behandelwijzen. U vindt er het geschikte bestrijdingsmiddel tegen
achtergebleven zijn in de groei. • Laat nieuw gekochte vissen
veel ziekten. Ook zijn er dierenartsen die
geleidelijk wennen aan de nieuwe
gespecialiseerd zijn in vissen.
wateromstandigheden (zie: het
Om uw vissen gezond te houden is het
tropisch zoetwateraquarium), nog
erg belangrijk om te zorgen voor een
beter is het om nieuwe vissen in een
goede waterkwaliteit en goede voeding.
quarantainebak te plaatsen.
Stress kunt u voorkomen door de vissen zoveel mogelijk met rust te laten en een vast dagpatroon aan te houden. 5
LICG Huisdierenbijsluiter | Sluierstaartgoudvis
www.licg .n l
Kijk voor de meest recente informatie op www.licg.nl
Het LICG is hét informatiepunt voor het ‘houden van huisdieren’. Deze stichting geeft onafhankelijke en betrouwbare informatie over het op een verantwoorde wijze kopen en verzorgen van huisdieren. Deze informatie is op de meest recente inzichten gebaseerd en wordt bovendien wetenschappelijk getoetst. Door het bieden van informatie en het organiseren van campagnes, levert het LICG een bijdrage aan verbetering van de gezondheid en het welzijn van huisdieren in Nederland.
6
