LICG Huisdierenbijsluiter | Discusvis
www.licg .n l
Serie vissen
Discusvis Symphysodon aequifasciatus & Symphysodon discus De discusvis behoort tot de familie van de cichliden. Het zijn scholenvissen, afkomstig uit het Amazonegebied. Discusvissen zijn genoemd naar de kenmerkende vorm van hun lichaam: een ronde, vertikaal in het water staande schijf. Ze komen voor in allerlei kleuren en zijn ongeveer twintig centimeter lang. Als u overweegt om discusvissen als huisdier te kopen, is het belangrijk dat u zich van tevoren goed laat informeren. Deze huisdierenbijsluiter is hierbij een hulpmiddel.
Juli 2009
www.licg .n l
LICG Huisdierenbijsluiter | Discusvis
Verschillende varianten
ruimte (ongeveer honderd liter per vis)
Er bestaan twee soorten discusvissen
nodig.
waarvan één weer verdeeld is in drie ondersoorten: Symphysodon discus
De watertemperatuur moet tussen 26 en
heckel, de echte discus, Symphysodon
32 graden Celsius liggen. Gebruik een
aequifasciatus axelrodi, de bruine
verwarmingselement en een thermostaat
discus, Symphysodon aequifasciatus
zodat de temperatuur niet schommelt.
aequifasciatus, de groene discus en
De pH-waarde van het water mag niet te
Symphysodon aequifasciatus haraldi,
hoog zijn, tussen zes en zeseneenhalf
de blauwe discus. Daarnaast bestaan er
is het beste. Discusvissen hebben
allerlei kweekvormen met diverse kleuren
zacht water nodig met een totale
en aftekeningen.
hardheid tot ongeveer vier DH. Een waterfilter en verlichting horen ook tot
Natuurlijk gedrag
de basisuitrusting van het aquarium.
Discusvissen leven in groepen, waarin
Omdat de discusvis erg gevoelig is
een rangorde bestaat. Van nature leven
voor watervervuiling en bovendien veel
discusvissen in warm en schemerig
afvalstoffen produceert is een goed
langzaam stromend water tussen
biologisch filter extra belangrijk. Filteren
boomwortels in het Amazonegebied.
over turf helpt om de watersamenstelling
Dit water is zacht en een beetje zuur.
goed te houden.
Discusvissen hebben een uitgebreide broedzorg.
Zorg ervoor dat het licht tenminste twaalf uur per dag aan staat maar het
Huisvesting
licht mag voor de discusvis niet te fel
Omdat discusvissen erg op rust gesteld
zijn. Drijfplantjes zorgen voor een wat
zijn en specifieke eisen stellen aan de
schemerige omgeving waar de discusvis
waterkwaliteit, kunt u hen het beste als
zich prettig in voelt. Ook helpen planten
enige soort in een biotoop-aquarium
om de waterkwaliteit op peil te houden.
houden. Hooguit kunt u er rustige, kleine
Kies wel planten die tegen het warme
vissen zoals kardinaaltetra’s bijzetten. Het
water kunnen. Discusvissen hebben graag
is verstandig om minstens vijf exemplaren
een zachte bodem, zoals donker zand.
te houden zodat ze hun natuurlijke scholengedrag kunnen uitvoeren.
Kweken met de discusvis is niet zo
Discusvissen hebben open zwemruimte
eenvoudig. Wilt u het proberen dan kunt u
nodig om als school heen en weer te
het beste een aparte kweekbak gebruiken
kunnen zwemmen. Ze gebruiken vooral
met water dat tussen 29 en 31 graden
de middelste waterlaag. Om discusvissen
Celsius is, een pH tussen vijfeneenhalf
te houden heeft u een aquarium nodig
en zeseneenhalf en een hardheid van
van tenminste 150 centimeter lang
hoogstens vier DH. In de kweekbak moet
en minimaal 50 centimeter hoog.
het water regelmatig ververst worden,
Zorg, als u nakweekvissen heeft, voor
elke dag of om de dag is het beste. Er
minstens vijftig liter water per vis.
moet een verticaal oppervlak zijn om
Wildvangexemplaren stellen hogere eisen
de eieren op af te zetten, zoals een
aan de waterkwaliteit en hebben meer
afzetkegel van aardewerk.
2
www.licg .n l
LICG Huisdierenbijsluiter | Discusvis
Bij het opzetten en inrichten van een
worden. Gebruik attributen die voor het
aquarium komt heel wat kijken. Bij ‘het
aquarium bestemd zijn, zoals een emmer
tropisch zoetwateraquarium’ op de
en schepnetje, alleen voor het aquarium
website www.licg.nl, leest u hoe u dat aan
en niet voor andere huishoudelijke
kunt pakken.
activiteiten. Was altijd uw handen nadat u met het aquarium bezig bent geweest.
Verzorging
Gebruikt u een hevelslang, zorg er dan
Dagelijks moet u de vissen even bekijken
voor dat u geen water binnen krijgt.
om te zien of ze gezond zijn. Controleer
Vissen kunnen salmonella bij zich
meteen de watertemperatuur. Kijk
dragen en sommige visziekten zijn ook
elke dag of er geen voedselresten in
besmettelijk voor mensen.
het aquarium liggen. Deze kunt u met
Meer informatie vindt u in de handleiding
een speciale zuiger of een schepnetje
over het tropisch zoetwateraquarium op
verwijderen. Haal elke week losse
de website www.licg.nl.
plantenresten weg. Het filter moet regelmatig worden schoongemaakt. Ook
Voeding
moet relatief vaak een deel van het water
Discusvissen eten dierlijk voer, liefst
ververst worden, tenminste eens per vier
levend zoals muggenlarven, watervlooien
dagen 25 procent. Gebruik hiervoor altijd
of tubifex. Diepvriesvoer of zelf
water op de juiste temperatuur, eventueel
ingevroren voer kan ook, het voordeel
voorbehandeld met een waterbehandelaar.
is dat hier geen ziekteverwekkers meer
Om te zorgen voor de juiste zuurgraad
in kunnen zitten. Laat diepvriesvoer
en hardheid kunt u het mengen met
wel eerst ontdooien. Ook vlees, zoals
gedestilleerd water. Zorg ervoor dat het
runderhart of kalkoenhart, kan gegeven
verse water eerst de goede samenstelling
worden, maar doe dit niet te vaak om een
heeft voor u het in het aquarium doet.
overmaat aan flagellaten (zweepdiertjes) in de darmen te voorkomen. Door dit
In de dierenspeciaalzaak zijn allerlei
eerst in te vriezen zorgt u ervoor dat
testsetjes te koop waarmee u de
eventuele parasieten zoals wormen dood
waterkwaliteit kunt controleren. Belangrijk
zijn. Droogvoer wordt vaak na enige
zijn daarbij vooral de zuurgraad (pH),
gewenning geaccepteerd. Afwisseling
de hardheid en de hoeveelheid nitriet,
in het voer is belangrijk voor een goede
nitraat en ammonium. Check het water
gezondheid van de vissen.
regelmatig want de discusvis is erg gevoelig voor nitriet en ammonium.
Pasgeboren discusvissen eten de eerste weken een afscheidingsprodukt van de
De ruiten van het aquarium kunt u
huid van hun ouders. Na een dag of vijf
schoonhouden met een krabber, een pluk
kunt u hen bijvoeren met artemia of
filterwatten of een magneetveger. Gebruik
watervlooien. Voer twee of drie keer per
liefst geen schoonmaakmiddelen, maar
dag een klein beetje, en geef zoveel als
mocht u dit toch nodig vinden, gebruik
de vissen in één tot twee minuten op
dan uitsluitend schoonmaakmiddelen die
hebben. Jonge vissen voert u vijf tot tien
geschikt zijn voor een aquarium.
keer per dag hele kleine hoeveelheden.
TL-lampen moeten elk jaar vervangen
Geef het voer op meerdere plaatsen zodat
3
www.licg .n l
LICG Huisdierenbijsluiter | Discusvis
alle vissen de kans krijgen ervan te eten.
Ziekten
Voerresten moeten verwijderd worden
Discusvissen zijn erg gevoelig voor
omdat ze het water vervuilen.
afwijkingen van de watersamenstelling.
Als u ook droogvoer geeft, zet het potje
Om te zien of de vissen gezond zijn, let u
dan niet op de lichtkap van het aquarium,
vooral op de huid, de vinnen en de manier
want dan wordt het te warm en gaan de
van zwemmen.
vitaminen verloren. Discusvissen zijn net als andere cichliden Van jong tot volwassen dier
gevoelig voor ‘gaatjesziekte’. Hierbij
Het onderscheid tussen mannetjes
ontstaan gaatjes in de huid van de kop.
en vrouwtjes is alleen te zien aan de
Dit wordt veroorzaakt door een tekort
geslachtspapil, een verdikking bij de aars.
aan mineralen in het water. Hoewel
Deze is bij de vrouwtjes rond en plat en
discusvissen zacht water nodig hebben,
bij de mannetjes puntig. Dit is met name
moeten altijd voldoende mineralen en
in de paartijd en bij het eieren afzetten
sporenelementen in het water aanwezig
te zien. Discusvissen vormen paren die
blijven. Vul dit eventueel aan met behulp
zich afzonderen en een territorium gaan
van zeezout of mineraalzout uit de
verdedigen. Voor ze eieren afzetten,
dierenspeciaalzaak.
poetsen ze eerst een stuk schoon op de afzetkegel of ander substraat. Daarna zet
Flagellaten (zweepdiertjes) die normaal
het vrouwtje de eieren af in een sliert.
in de darmen van vissen voor kunnen
Hierbij is duidelijk een legbuis te zien.
komen, zorgen bij cichliden nogal eens
Vervolgens zwemt het mannetje over de
voor ziekteverschijnselen, zeker als er
eieren heen om ze te bevruchten.
sprake is van verlaagde weerstand door stress, andere ziekten of een tekort aan
Er worden 100 tot 250 eieren gelegd.
voedingsstoffen. Symptomen zijn een
De ouders bewaaieren de eieren met
donkere verkleuring van de huid, angstig
hun vinnen. Na twee tot drie dagen
gedrag, witte ontlasting en gebrekkige
komen de jongen uit, ze worden hierbij
eetlust. Bij verdergaande besmetting
door de ouders opgezogen en even
worden de dieren mager en verdwijnen
verder neergezet aan een kleefdraad.
de vinranden, doordat de parasiet
Na weer twee tot drie dagen zwemmen
voedingsstoffen uit de darmen wegneemt.
de jongen vrij rond. Ze eten dan van
Een oorzaak kan liggen in het te veel
een speciale afscheiding op de huid van
voeden met vlees van warmbloedige
hun ouders, die wordt gemaakt door
dieren.
speciaal tijdens de broedzorg gevormde cellen. Het is een mengsel van weefsel
Bacteriën kunnen onder andere ‘witte vlek
en bacteriën dat de jongen voedt en
ziekte’ veroorzaken, waarbij wit-grijze
beschermt. De jongen groeien snel. Na
vlekken op de huid en de vinnen te zien
ongeveer drie maanden krijgen ze een
zijn.
echte discusvorm en met twee jaar zijn ze geslachtsrijp. Discusvissen kunnen
‘Discuspest’ kan zich voordoen na
zeker tien jaar oud worden.
aanschaf van nieuwe vissen. De huid
4
www.licg .n l
LICG Huisdierenbijsluiter | Discusvis
van de vissen laat los en ze hangen aan
Kosten
het wateroppervlak. Om discuspest te
Discusvissen kunt u kopen bij
voorkomen, is het raadzaam om nieuwe
de aquariumspeciaalzaak of bij
vissen eerst gedurende ongeveer vier
gespecialiseerde kwekers. Jonge
weken in quarantaine te doen. Vervolgens
discusvissen koopt u voor ongeveer zes
doet u gedurende twee weken beetje
euro, maar er zijn ook kweekvormen die
bij beetje wat aquariumwater in de
veel duurder zijn, zo’n 150 euro per stuk.
quarantainebak. Ook moet tegelijkertijd
De opstartkosten van een aquarium zijn
met kleine hoeveelheden wat water uit
vrij hoog, ook omdat u een grote bak
de quarantainebak in het aquarium
nodig heeft. Omdat discusvissen graag
gedaan worden zodat de daarin
levend voer eten en niet zo snel genoegen
aanwezige vissen kunnen wennen aan
nemen met droogvoer, bent u ook met
eventuele vreemde bacteriën van de
voer wat duurder uit. Daarnaast kunt u
nieuwkomers.
voor kosten komen te staan als er ziekten in het aquarium ontstaan.
Vinrot wordt veroorzaakt door een bacterie die toeslaat als de weerstand
Bijzonderheden
van de vis verlaagd is doordat de
• Let er bij het kopen van vissen op dat
omstandigheden in het aquarium niet
ze uit schone bakken komen. Er mogen
optimaal zijn of bij stress. Door snelle
geen zieke of dode dieren in de bak
behandeling kunnen de aangetaste vinnen
zitten. Laat de meest actieve vissen
binnen een aantal weken weer herstellen.
vangen en vermijd ‘kneusjes’. Let erop dat de vissen een mooie schone
Bij de dierenspeciaalzaak vindt u
huid hebben, niet mager zijn en niet
medicijnen om ziekten te behandelen.
achtergebleven zijn in de groei. Dat
Bovendien kunt u daar terecht voor advies
laatste is bij de discusvis te herkennen
en met vragen over ziekten. Er zijn ook
aan ogen die te groot zijn voor de
dierenartsen die gespecialiseerd zijn in vissen.
grootte van het lichaam. • Laat nieuw gekochte vissen geleidelijk wennen aan de nieuwe
Om uw vissen gezond te houden is het
wateromstandigheden (zie: het tropisch
erg belangrijk om te zorgen voor een
zoetwateraquarium op de site www.licg.
goede waterkwaliteit en goede voeding.
nl), nog beter is het om nieuwe vissen
Stress kunt u voorkomen door de vissen
in een quarantainebak te plaatsen.
zoveel mogelijk met rust te laten en een
• Wildvangexemplaren stellen hogere
vast dagpatroon aan te houden. Zet geen
eisen aan ruimte en watersamenstelling.
soorten bij elkaar die elkaar lastigvallen.
Als u nog geen ervaring hebt met discusvissen kunt u dus het beste
Benodigde ervaring
Voor het op een verantwoorde wijze houden van dit huisdier is vrij veel ervaring nodig, de discusvis is erg gevoelig voor de watersamenstelling. Zorg ervoor dat u zich van tevoren goed informeert. 5
nakweekexemplaren kopen. • Laat kinderen nooit alleen met huisdieren!
LICG Huisdierenbijsluiter | Discusvis
www.licg .n l
Kijk voor de meest recente informatie op www.licg.nl
Het LICG is hét informatiepunt voor het ‘houden van huisdieren’. Deze stichting geeft onafhankelijke en betrouwbare informatie over het op een verantwoorde wijze kopen en verzorgen van huisdieren. Deze informatie is op de meest recente inzichten gebaseerd en wordt bovendien wetenschappelijk getoetst. Door het bieden van informatie en het organiseren van campagnes, levert het LICG een bijdrage aan verbetering van de gezondheid en het welzijn van huisdieren in Nederland.
6
