SLINGSHOT HIP HOP. Jackie Reem Salloum- Dit lesmateriaal bestaat uit drie delen:

SLINGSHOT HIP HOP Jackie Reem Salloum- www.slingshothiphop.com

Dit lesmateriaal bestaat uit drie delen: DOCENTENHANDLEIDING Deze bevat handvatten om de documentaire te behandelen. U kunt zelf op basis van tijd, behoefte en niveau bepalen hoeveel u uit dit materiaal gebruikt. Achtergrondinformatie Deze hoort bij de docentenhandleiding en kan gelezen worden door docenten (en eventueel leerlingen) als extra ondersteuning in de informatie over het onderwerp en de documentaire. Opdrachten voor leerlingen Deze kan apart geopend en/of geprint worden voor de leerlingen. Deze opdrachten komen ook terug in de docentenhandleiding. Let op! Wanneer u het lesmateriaal uitprint, verwijzen de links niet meer naar de directe pagina’s op de site zoals wanneer u deze aanklikt.

01 / 7

VOOR DE FILM Wat is een documentaire? U kunt voor de vertoning van de documentaire een aantal algemene aspecten van documentaire bespreken. Het definiëren van documentaire film is niet eenvoudig. Door documentaire te vergelijken met de speelfilm en de nieuwsreportage kan het begrip duidelijk gemaakt worden. Vervolgens wordt in de verwerkingsopdrachten de voorkennis van de leerling geactiveerd. Om de leerlingen voor te bereiden kunt u aan de slag aan de hand van opdracht 1. Zonder direct op de specifieke inhoud in te gaan kunt u vooraf en na afloop aan de slag met de voorbeelden op www.docschool. nl/docenten. Ook staan daar titels die te bestellen zijn als u meer documentaires in de klas wilt bekijken.

Toelichting

Opdracht 1

Met name wanneer het politiek beladen onderwerpen betreft worden termen als waarheid en werkelijkheid, die onlosmakelijk zijn verbonden aan documentaire, hete hangijzers in menige discussie. Want in hoeverre is de in de documentaire gepresenteerde werkelijkheid echt? En is de documentairemaker, die altijd manipuleert, eigenlijk wel in staat in het brengen van dé waarheid? Waar het in speelfilms gaat om het vertellen van een fictief verhaal, daar worden documentaires gestuurd door een zekere argumentatie. De maker heeft een bepaalde visie over iets of iemand. Met behulp van hetgeen een documentaire toont, worden als het ware bewijzen aangeleverd die deze visie onderbouwen. De ene documentaire presenteert dit als een zeer objectieve argumentatie, de andere documentaire geeft een meer persoonlijke invulling. In alle gevallen is er sprake van een subjectieve benadering. De maker gunt ons immers een blik op de wereld om ons heen, waarbij zijn/haar visie het uitgangspunt is. Dit onderscheidt documentaire film van de journalistieke praktijk. Hoewel de laatste uiteraard ook mede wordt bepaald door een ideologische invalshoek.

Heb je wel eens een documentaire

Context Niet alle documentaires zijn even makkelijk te begrijpen of op waarde te schatten als de context waarbinnen het onderwerp van de documentaire valt niet of onvoldoende bekend is. Dit onderdeel voorziet ­­— indien nodig! — in achtergrondkennis over de context.

Het Palestijns-Israëlische conflict De problemen en ellende waar de rappers in Slingshot Hip Hop over zingen, hebben een lange geschiedenis. Hieronder de verkorte versie in vijf reuzesprongen:

1. Op 14 mei 1948 roept de joodse gemeenschap de staat Israël uit. Enkele uren later rollen tanks van Egypte, Syrië, Jordanië en Libanon richting Israël: de Onafhankelijkheidsoorlog is een feit. Na een jaar wordt een wapenstilstand ondertekend. Honderdduizenden joodse immigranten ves-

2/7

gezien? Vertel in het kort over die documentaire. Wie waren de hoofdpersonen en wat gebeurde er? Waar is de documentaire gemaakt? Wat is je het meest bijgebleven?

voor DE FILM tigen zich in Israël. Tegelijkertijd vlucht tachtig procent van de Palestijnse bevolking uit Israël weg. Zij komen terecht in vluchtelingenkampen vlak over de grens. In 1964 wordt de Palestine Liberation Organization (PLO) opgericht. Zij wijst de internationale gemeenschap op het grote Palestijnse vluchtelingenprobleem, maar Israël peinst er niet over om vluchtelingen te laten terugkeren.

2. In de zomer van 1967 voert Israël een preventieve oorlog tegen de Arabische buurlanden. Tijdens deze Zesdaagse Oorlog bezet Israël de gebieden, die nog altijd het strijdtoneel vormen voor Palestijnen tegenover joodse kolonisten (fanatieke Zionisten) en het Israëlische leger. Het gaat om de Golanhoogte (Syrië), de Westbank (Jordanië), de Gazastrook (Egypte) en Oost-Jeruzalem.

3. In de Yom Kippoer-oorlog (1973) trekken Egypte en Syrië gezamenlijk ten aanval en boeken kleine succesjes. Eind jaren zeventig sluiten de Israëlische premier Begin en de Egyptische president Sadat zelfs een vredesverdrag. Even lijkt er hoop, maar door het stichten van joodse nederzettingen in de bezette gebieden blijft verdere toenadering uit. In de jaren tachtig wordt de nederzettingenpolitiek onder leiding van de conservatieve Likoed-partij geïntensiveerd.

4. Groeiende onrust in de bezette gebieden beantwoordt Israël met harde strafmaatregelen. Naast de PLO worden ook steeds meer islamitische fundamentalisten (o.a. Hamas) actief. Op 8 december 1987 breekt de Eerste Intifada uit, waarbij Palestijnse opstandelingen slaags raken met het Israëlische leger. Wanneer in de zomer van 1992 Rabin premier wordt, lijkt er een einde te komen aan de aanhoudende onrust. Dankzij bemiddeling van de Amerikaanse president Clinton bereiken Rabin en PLO-leider Arafat een akkoord over beperkt Palestijns zelfbestuur in de bezette gebieden en een gefaseerde Israëlische terugtrekking.

5. Maar dan vermoordt in 1995 een jonge Israëlische nationalist premier Rabin tijdens een vredesmanifestatie. Als kort daarop de conservatieve Netanyahu aan de macht komt, lijkt de situatie weer terug bij af. Er worden weer volop joodse nederzettingen gebouwd. Dankzij internationale druk wordt er ook bezet gebied teruggegeven. Deze lijn zet de nieuwe premier Barak in 1999 voort. Vele Palestijnse gevangenen komen vrij en onderhandelingen met Syrië en Libanon volgen. Maar als medio 2000 de coalitie van Barak uiteenvalt en een centrumrechtse coalitie onder leiding van Sharon het voor het zeggen krijgt, lijkt het definitief gedaan met het optimisme van tien jaar eerder. Eindeloze onderhandelingen, bloedige zelfmoordaanslagen, liquidaties en ‘bulldozergeweld’ van het Israëlische leger: de Tweede Intifada is een feit.

Toelichting Uw leerlingen kunnen opdracht 2 zowel voor als na de filmver-

3/7

voor DE FILM toning maken. Individueel of in groepjes bepalen uw leerlingen welke beelden representatief zijn voor een periode in de geschiedenis van het conflict tussen de Palestijnen en Israël. Als momentopname kan een enkele foto enorme zeggingskracht hebben. Maar waar zit hem die zeggingskracht van het beeld in? Discussieer hier eventueel over met uw leerlingen. Veelal is beeld sterker dan tekst. Een krachtige foto is sneller in staat informatie over te brengen dan een briljant geschreven lap tekst. Toch is niet elke persfoto even duidelijk zonder onderschrift met informatie over waar de foto is genomen en wat er precies is te zien. Ook in documentaire is de wijze waarop beeld en tekst zich tot elkaar verhouden iets waar telkens weer kritisch naar gekeken kan en moet worden.

Opdracht 2 Zoek in kranten en tijdsschriften of op internet naar vijf (of meerdere) foto’s, die elk van de vijf genoemde periodes in de geschiedenis illustreren. En bepaal per foto, waarom deze de betreffende periode zo treffend illustreert.

Inhoud Enige voorkennis over de inhoud maakt een documentaire eenvoudiger te plaatsen en te interpreteren. Ook voorkomt het eventuele onaangename verrassingen. Laat uw leerlingen de korte inhoudsbeschrijving van de documentaire voor de vertoning lezen. Deze is te vinden op het opdrachtenblad voor de leerlingen.

NA DE FILM

Waar gaat Slingshot Hip Hop over? ‘Meen Erhabi,’ rappen de drie leden van DAM, de eerste en bekendste Palestijnse hiphopgroep in Israël. Vrij vertaald: ‘Wie is hier de terrorist?’ Het nummer wordt meer dan 1 miljoen keer gedownload. En opent de ogen van vele Palestijnse jongeren om hun woede over hun situatie te uiten via rapmuziek. Geen laffe tekstjes over je meisje dat het heeft uitgemaakt, maar verbale mokerslagen over het alledaagse leven. Een leven vol frustratie, vernedering en onmacht. Oorzaak: Israël en de wijze hoe zij haar Palestijnse bewoners behandelt. Of je nu woont op de Westbank of de Gazastrook, binnen de bezette gebieden voelt elke Palestijn zich een gevangene. Een trip van 30 kilometer duurt 7 uur, dankzij het alsmaar moeten wachten bij de zoveelste checkpoint . En een reis vanuit de Westbank naar Gaza kan je wel helemaal vergeten: niet toegestaan voor Palestijnen. Het snel gemonteerde Slingshot Hip Hop voert je mee in de Palestijnse hiphopscene. Van de opkomst van DAM naar PR in Gaza tot de vrouwelijke rappers van Arepayat en de populaire zangeres Abeer, die eigenlijk niet mag optreden van haar familie. Hoe geïsoleerd ze ook leven, hun muzikale verzet overstijgt zelfs de hoogste scheidingsmuur. ‘Rappen is als zuurstof.’

Toelichting

Opdracht 3

Met behulp van opdracht 3 worden uw leerlingen aangezet om na te denken over keuzes die een regisseur moet maken om zijn documentaire zo interessant mogelijk te laten zijn. Hij/zij wil immers de aandacht van het publiek vasthouden. Het is aan uw leerlingen om te verwoorden in hoeverre deze documentairemaker daarin is geslaagd. Het is belangrijk ele-

Wat vond je van de documentaire?

4/7

Probeer uit te leggen wat je goed en minder goed vond. Waarom heeft de maker gekozen voor de titel ‘Slingshot Hip Hop’?

NA DE FILM menten uit de documentaire te bespreken die de meningen van uw leerlingen onderbouwen. Titelverklaring: wat veel Palestijnse jongeren met stenen doen, namelijk zich verzetten tegen de Israëlische bezettingsmacht, vatten de rapgroepen samen in krachtige teksten. Een slingshot is een katapult, hét voorwerp voor de spreekwoordelijke David (ironisch genoeg van joodse afkomst) om de reus Goliath te vellen.

Wie is de maker? Waarom maakt iemand documentaires? Dit onderdeel biedt informatie over de regisseur van de documentaire. U kunt deze informatie voor of na de vertoning met uw leerlingen bespreken.

Jackie Reem Salloum Kunstenaar en filmmaker Jackie Reem Salloum is in Amerika geboren, woont in New York en ze heeft een PalestijnsSyrische achtergrond. Volgens Salloum is het voor jonge Arabische vrouwen erg lastig om hun familie te vertellen dat zij kunstenaar willen worden. Ze moeten vechten tegen het vastgeroeste idee, dat een vrouw thuis blijft om te koken en schoon te maken. Salloum: ‘Toen ik mijn ouders vertelde dat ik als kunstenaar wilde werken, waren ze teleurgesteld dat ik niet voor apotheker of bibliotecaresse doorleerde. Ik ben mijn ouders vervolgens tegemoet gekomen door Grafisch Ontwerp te gaan doen. Dat was voor hen in ieder geval iets.’ Maar het kunstenaarsbestaan laat Salloum niet los. Haar werk trekt veel aandacht in de media en haar ouders zien opeens dat je ook met een artistiek leven succesvol kunt zijn. Het centrale thema van haar films is de wijze waarop Arabieren in de media worden neergezet. Salloum nuanceert graag de stereotypering van Palestijnen. Salloum: ‘Veel filmfestivals hebben Slingshot Hip Hop vertoond. Voor heel wat mensen was het de eerste keer dat zij andere beelden van Palestijnen zagen dan die het journaal doorgaans toont. De rappers in mijn documentaire bieden op geheel eigen wijze een venster op het Palestijnse leven.’

Toelichting

Opdracht 4

Uw leerlingen kunnen opdracht 4 maken nadat zij Slingshot Hip Hop hebben gezien. Individueel of klassikaal behandelen, waarbij de leerlingen stilstaan bij de beeldvorming door de media en in hoeverre zij gebruik maken van stereotypering in hun verslaggeving. Stereotypering maakt het voor journalisten eenvoudiger om voor een groot publiek kort en bondig een beeld te schetsen van een situatie. Stereotypering laat echter weinig ruimte voor nuancering. Documentaire is bij uitstek een geschikt medium om de tijd te nemen voor een onderwerp zonder rekening te moeten houden met de ‘beperkte’ kennis van de gemiddelde televisiekijker. Het kan voor een documentairemaker een uitdaging zijn om het stereotype beeld te vervangen voor een andere blik op het

Als je afgaat op wat je in het nieuws

5/7

over Palestijnen hoort en ziet. Hoe verhoudt zich dat tot hetgeen je ziet in Slingshot Hip Hop ? In hoeverre toont

de documentaire je andere kijk op de Palestijnen en de situatie waarin zij leven?

NA DE FILM onderwerp. Als je ervoor open staat, kan het kijken van een documentaire een verrijking opleveren van hoe jij de wereld om je heen ziet. Discussieer met uw leerlingen in hoeverre Salloum hier met haar documentaire in geslaagd is.

Idee & voorbereiding Wat zijn de beweegredenen van een documentairemaker om een bepaald onderwerp nader te belichten? Dit onderdeel geeft inzicht in hoe een idee ontstaat en zich ontwikkelt. U kunt deze informatie voor of na de vertoning met uw leerlingen bespreken.

Jackie Reem Salloums idee In 2002 hoort Salloum voor het eerst Palestijnse hiphop op de radio. Het is het nummer ‘Meen Erhabi’ van DAM. Salloum is er zo van ondersteboven dat ze er spontaan een videoclip voor maakt. Salloum: ‘Toen ik tijdens de Tweede Intifada mijn familie op de Westbank bezocht, werd de situatie steeds uitzichtlozer. Maar de rappers van DAM gaven mij hoop.’ Salloum besluit een documentaire over hen en andere Palestijnse hiphopgroepen te maken. Het kost haar uiteindelijk vijf jaar om de film te voltooien. Salloum: ‘Ik had nooit gedacht dat er zoveel bij kwam kijken!’ Het grootste probleem voor Salloum is om voldoende geld te vinden om haar productie te financieren. Potentiële geldschieters moet zij altijd zeggen dat haar film zal gaan over de Palestijnse hiphopscene. Salloum: ‘De meeste mensen dachten in eerste instantie dat mijn film zou laten zien hoe Israëli’s en Palestijnen via hip hop nader tot elkaar zouden komen. Maar zodra ze zich realiseerden dat het alleen maar zou gaan over Palestijnen, verloren ze meteen hun interesse.’ Uiteindelijk is Salloum helemaal blut en gaat zij weer wonen bij haar ouders en werken in hun ijszaak. Overdag werkt Salloum, ’s avonds monteert ze. Zo weet ze haar documentaire alsnog te voltooien. Salloum: ‘Als dankbetuiging heb ik op de aftiteling Fresh Booza Productions vermeld. ‘Booza’ betekent ijs in het Arabisch. Zonder hen en de hulp van vele andere bevriende kunstenaars had ik Slingshot Hip Hop nooit kunnen maken.’

Toelichting

Opdracht 5

Volgens Salloum zelf is rapmuziek wereldwijd één van de meest populaire muziekstijlen. Het is bij uitstek de muziekvorm voor de onderdrukte bevolkingsgroepen. Rappers zijn dus in staat om op effectieve wijze hun boodschap over te brengen aan jonge Palestijnen. Salloum: ‘Hiphop is van grote invloed op de jongste generatie.’

Waarom denk je dat hiphop zo succes-

Het maken van een documentaire Elke documentaire is uniek, omdat het productieproces nooit van te voren in zijn geheel vastligt. Dit onderdeel biedt inzicht in de totstandkoming, wat er allemaal bij komt kijken om een

6/7

vol is onder Palestijnse jongeren?

na DE FILM documentaire te maken. U kunt deze informatie na de vertoning met uw leerlingen bespreken. Opdracht 6

Het filmen van Slingshot Hip Hop Het verwezenlijken van haar plan voor de documentaire is niet eenvoudig voor Salloum. Israël binnenkomen is voor haar als Palestijns-Amerikaanse een hele opgave. Het is niet ongebruikelijk dat iemand met een Palestijnse achtergrond zonder verklaring wordt teruggestuurd. Salloum: ‘Ik werd altijd aangehouden en ondervraagd. Soms duurde dat wel zeven uur. In de bezette gebieden heb je ook als filmmaker te maken met de ontelbare checkpoints . Daar is het me zelfs overkomen dat een soldaat mijn camera stuk gooide. Voordat ik weer terugvloog naar Amerika was het telkens weer spannend of ze me doorlieten zonder dat mijn filmmateriaal werd ingenomen.’ Salloums familie woont op de bezette Westbank en is daardoor wel wat gewend. Tijdens het filmen raakt Salloum dan ook het meest geschokt door de wijze waarop Palestijnen moeten leven ín Israël. Zo zijn de leden van DAM officieel Israëlische burgers, maar zij worden stelselmatig gediscrimineerd. Om te kunnen overleven onderdrukken velen hun Palestijnse identiteit. Salloum: ‘Of Palestijnen nu in Israël of de bezette gebieden wonen, ze leven in een openlucht gevangenis. Hiphop is hetgeen dat Palestijnse jongeren verbindt, waar zij ook leven.’

Salloum leeft voor haar werk. Uiteraard is zij als Palestijnse erg verbonden met het onderwerp van de film. Ze gaat zelfs zover dat zij noodgedwongen bij haar ouders moet intrekken en werken om haar documentaire te kunnen voltooien. Bedenk zelf een onderwerp voor een documentaire dat zich afspeelt in jouw eigen omgeving of over iets dat je erg raakt. Waarover zou het dan gaan? Wat zou je allemaal filmen en hoe? Wat vertel je? Welke boodschap zou je de kijker willen meegeven? En wat is de titel van jouw documentaire?

Extra: Vorm tweetallen en beantwoord de bovenstaande vragen gezamenlijk. Jullie zullen vervolgens over het gekozen onderwerp een documentaire filmen. Eén van jullie wordt cameraman/vrouw, de ander zal de interviews doen. Maak het

Toelichting

jezelf niet te moeilijk! Kies een onder-

U kunt opdracht 6 maken nadat uw leerlingen Slingshot Hip Hop hebben gezien. Door opdracht 6 individueel (en per tweetal) te behandelen krijgen de leerlingen inzicht in de productie van een documentaire. Hieronder valt het bedenken van wat er allemaal moet worden verteld. En wat wil een leerling met zijn/haar documentaire duidelijk maken?

werp of iets uit jullie directe omgeving, zodat je snel aan de slag kunt. De documentaire hoeft niet langer dan 5 minuten te duren. Bedenk van te voren goed wat jullie willen filmen en wie er geïnterviewd moet worden.

COLOFON .

tot slot IDFA is altijd benieuwd naar de manier waarop bovenstaande opdrachten in de klas zijn behandeld. Heeft u tips en/of aanvullingen voor andere docenten? Dan kunt u deze mailen naar [email protected], op het uit de praktijk gedeelte van Docschool worden deze onderling uitgewisseld.

SLINGSHOT HIP HOP, Jackie Reem Salloum. Palestina, 2008, 89 min. Deze film is een titel van Fresh Booza Productions Auteur: Olivier ten Kate Eindredactie: IDFA, Josette de Vroeg Vormgeving: Madelinde Hageman Technische realisatie: Driebit

www.docschool.nl / www.idfa.nl 020 6273329

7/7

achtergrondinformatie Inhoud Waar gaat Slingshot Hip Hop over? ‘Meen Erhabi,’ rappen de drie leden van DAM, de eerste en bekendste Palestijnse hiphopgroep in Israël. Vrij vertaald: ‘Wie is hier de terrorist?’ Het nummer wordt meer dan 1 miljoen keer gedownload. En opent de ogen van vele Palestijnse jongeren om hun woede over hun situatie te uiten via rapmuziek. Geen laffe tekstjes over je meisje dat het heeft uitgemaakt, maar verbale mokerslagen over het alledaagse leven. Een leven vol frustratie, vernedering en onmacht. Oorzaak: Israël en de wijze hoe zij haar Palestijnse bewoners behandelt. Of je nu woont op de Westbank of de Gazastrook, binnen de bezette gebieden voelt elke Palestijn zich een gevangene. Een trip van 30 kilometer duurt 7 uur, dankzij het alsmaar moeten wachten bij de zoveelste checkpoint. En een reis vanuit de Westbank naar Gaza kan je wel helemaal vergeten: niet toegestaan voor Palestijnen. Het snel gemonteerde Slingshot Hip Hop voert je mee in de Palestijnse hiphopscene. Van de opkomst van DAM naar PR in Gaza tot de vrouwelijke rappers van Arepayat en de populaire zangeres Abeer, die eigenlijk niet mag optreden van haar familie. Hoe geïsoleerd ze ook leven, hun muzikale verzet overstijgt zelfs de hoogste scheidingsmuur. ‘Rappen is als zuurstof. ’

Wie is de maker?

Jackie Reem Salloum Kunstenaar en filmmaker Jackie Reem Salloum is in Amerika geboren, woont in New York en ze heeft een Palestijns-Syrische achtergrond. Volgens Salloum is het voor jonge Arabische vrouwen erg lastig om hun familie te vertellen dat zij kunstenaar willen worden. Ze moeten vechten tegen het vastgeroeste idee, dat een vrouw thuis blijft om te koken en schoon te maken. Salloum: ‘Toen ik mijn ouders vertelde dat ik als kunstenaar wilde werken, waren ze teleurgesteld dat ik niet voor apotheker of bibliotecaresse doorleerde. Ik ben mijn ouders vervolgens tegemoet gekomen door Grafisch Ontwerp te gaan doen. Dat was voor hen in ieder geval iets.’ Maar het kunstenaarsbestaan laat Salloum niet los. Haar werk trekt veel aandacht in de media en haar ouders zien opeens dat je ook met een artistiek leven succesvol kunt zijn. Het centrale thema van haar films is de wijze waarop Arabieren in de media worden neergezet. Salloum nuanceert graag de stereotypering van Palestijnen. Salloum: ‘Veel filmfestivals hebben Slingshot Hip Hop vertoond. Voor heel wat mensen was het de eerste keer dat zij andere beelden van Palestijnen zagen dan die het journaal doorgaans toont. De rappers in mijn documentaire bieden op geheel eigen wijze een venster op het Palestijnse leven.’

Idee & voorbereiding

Jackie Reem Salloums idee In 2002 hoort Salloum voor het eerst Palestijnse hiphop op de radio. Het is het nummer ‘Meen Erhabi’ van DAM. Salloum is er zo van ondersteboven dat ze er spontaan een videoclip voor maakt. Salloum: ‘Toen ik tijdens de Tweede Intifada mijn familie op de Westbank bezocht, werd de situatie steeds uitzichtlozer. Maar de rappers van DAM gaven mij hoop.’ Salloum besluit een documentaire over hen en andere Palestijnse hiphopgroepen te maken. Het kost haar uiteindelijk vijf jaar om de film te

voltooien. Salloum: ‘Ik had nooit gedacht dat er zoveel bij kwam kijken!’ Het grootste probleem voor Salloum is om voldoende geld te vinden om haar productie te financieren. Potentiële geldschieters moet zij altijd zeggen dat haar film zal gaan over de Palestijnse hiphopscene. Salloum: ‘De meeste mensen dachten in eerste instantie dat mijn film zou laten zien hoe Israëli’s en Palestijnen via hip hop nader tot elkaar zouden komen. Maar zodra ze zich realiseerden dat het alleen maar zou gaan over Palestijnen, verloren ze meteen hun interesse.’ Uiteindelijk is Salloum helemaal blut en gaat zij weer wonen bij haar ouders en werken in hun ijszaak. Overdag werkt Salloum, ’s avonds monteert ze. Zo weet ze haar documentaire alsnog te voltooien. Salloum: ‘Als dankbetuiging heb ik op de aftiteling Fresh Booza Productions vermeld. ‘Booza’ betekent ijs in het Arabisch. Zonder hen en de hulp van vele andere bevriende kunstenaars had ik Slingshot Hip Hop nooit kunnen maken.’

Het maken van een documentaire Het filmen van Slingshot Hip Hop

Het verwezenlijken van haar plan voor de documentaire is niet eenvoudig voor Salloum. Israël binnenkomen is voor haar als Palestijns-Amerikaanse een hele opgave. Het is niet ongebruikelijk dat iemand met een Palestijnse achtergrond zonder verklaring wordt teruggestuurd. Salloum: ‘Ik werd altijd aangehouden en ondervraagd. Soms duurde dat wel zeven uur. In de bezette gebieden heb je ook als filmmaker te maken met de ontelbare checkpoints. Daar is het me zelfs overkomen dat een soldaat mijn camera stuk gooide. Voordat ik weer terugvloog naar Amerika was het telkens weer spannend of ze me doorlieten zonder dat mijn filmmateriaal werd ingenomen.’ Salloums familie woont op de bezette Westbank en is daardoor wel wat gewend. Tijdens het filmen raakt Salloum dan ook het meest geschokt door de wijze waarop Palestijnen moeten leven ín Israël. Zo zijn de leden van DAM officieel Israëlische burgers, maar zij worden stelselmatig gediscrimineerd. Om te kunnen overleven onderdrukken velen hun Palestijnse identiteit. Salloum: ‘Of Palestijnen nu in Israël of de bezette gebieden wonen, ze leven in een openlucht gevangenis. Hiphop is hetgeen dat Palestijnse jongeren verbindt, waar zij ook leven.’

LEERLINGEN Opdracht 1 Heb je wel eens een documentaire gezien? Vertel in het kort over die documentaire. Wie waren de hoofdpersonen en wat gebeurde er? Waar is de documentaire gemaakt? Wat is je het meest bijgebleven?

Opdracht 2 Zoek in kranten en tijdsschriften of op internet naar vijf (of meerdere) foto’s, die elk van de vijf genoemde periodes in de achtergrondgeschiedenis illustreren. En bepaal per foto, waarom deze de betreffende periode zo treffend illustreert. Waar gaat Slingshot Hip Hop over? ‘Meen Erhabi,’ rappen de drie leden van DAM, de eerste en bekendste Palestijnse hiphopgroep in Israël. Vrij vertaald: ‘Wie is hier de terrorist?’ Het nummer wordt meer dan 1 miljoen keer gedownload. En opent de ogen van vele Palestijnse jongeren om hun woede over hun situatie te uiten via rapmuziek. Geen laffe tekstjes over je meisje dat het heeft uitgemaakt, maar verbale mokerslagen over het alledaagse leven. Een leven vol frustratie, vernedering en onmacht. Oorzaak: Israël en de wijze hoe zij haar Palestijnse bewoners behandelt. Of je nu woont op de Westbank of de Gazastrook, binnen de bezette gebieden voelt elke Palestijn zich een gevangene. Een trip van 30 kilometer duurt 7 uur, dankzij het alsmaar moeten wachten bij de zoveelste checkpoint. En een reis vanuit de Westbank naar Gaza kan je wel helemaal vergeten: niet toegestaan voor Palestijnen. Het snel gemonteerde Slingshot Hip Hop voert je mee in de Palestijnse hiphopscene. Van de opkomst van DAM naar PR in Gaza tot de vrouwelijke rappers van Arepayat en de populaire zangeres Abeer, die eigenlijk niet mag optreden van haar familie. Hoe geïsoleerd ze ook leven, hun muzikale verzet overstijgt zelfs de hoogste scheidingsmuur. ‘Rappen is als zuurstof.’

Opdracht 3 Wat vond je van de documentaire? Probeer uit te leggen wat je goed en minder goed vond. Waarom heeft de maker gekozen voor de titel ‘Slingshot Hip Hop’ ?

Opdracht 4 Als je afgaat op wat je in het nieuws over Palestijnen hoort en ziet. Hoe verhoudt zich dat tot hetgeen je ziet in Slingshot Hip Hop ? In hoeverre toont de documentaire je andere kijk op de Palestijnen en de situatie waarin zij leven?

Opdracht 5 Waarom denk je dat hiphop zo succesvol is onder Palestijnse jongeren?

Opdracht 6 Salloum leeft voor haar werk. Uiteraard is zij als Palestijnse erg verbonden met het onderwerp van de film. Ze gaat zelfs zover dat zij noodgedwongen bij haar ouders moet intrekken en werken om haar documentaire te kunnen voltooien. Bedenk zelf een onderwerp voor een documentaire dat zich afspeelt in jouw eigen omgeving of over iets dat je erg raakt. Waarover zou het dan gaan? Wat zou je allemaal filmen en hoe? Wat vertel je? Welke boodschap zou je de kijker willen meegeven? En wat is de titel van jouw documentaire? Extra: Vorm tweetallen en beantwoord de bovenstaande vragen gezamenlijk. Jullie zullen vervolgens over het gekozen onderwerp een documentaire filmen. Eén van jullie wordt cameraman/vrouw, de ander zal de interviews doen. Maak het jezelf niet te moeilijk! Kies een onderwerp of iets uit jullie directe omgeving, zodat je snel aan de slag kunt. De documentaire hoeft niet langer dan 5 minuten te duren. Bedenk van te voren goed wat jullie willen filmen en wie er geïnterviewd moet worden.