Beste examenkandidaat, Je zit nu in klas 4, voor jou een spannend jaar want immers in mei zijn de Centrale examens. Je schoolexamen cijfers van het 3e jaar tellen mee in dit 4e jaar en maken deel uit van je eindlijst en dus je diploma. Wat daar allemaal bij komt kijken, wat je wanneer moet doen en hoe de beoordeling van de verschillende onderdelen eruit ziet, lees je in deze bundel. Deze bundel bestaat uit drie onderdelen: 1.De inleiding met het examenreglement. Hierin staat welke regels en afspraken er gelden voor de examens. Hoe is de gang van zaken bij schoolexamens, welke regels en afspraken gelden er tijdens het examen, wat mag en wat mag niet, welke uitzonderingen er zijn. In dit deel vind je ook informatie over de Centrale examens. Bij de slaag/zakregeling lees je over de verplichte rekentoets en de verzwaring van de exameneisen. 2.Een lijst met gedragsregels tijdens de examens. Hierin staat duidelijk wat er van je verwacht wordt, welke spullen je wel of juist niet mag gebruiken bij de examens. 3.Het programma van toetsen en afsluiten zelf. Dit bevat een beschrijving van de schoolexamens. Voor ieder vak waarin je examen gaat doen is precies aangegeven wat je in welke periode moet leren, maken en doen. Per vak kun je opzoeken of er sprake is van toetsen, praktische opdrachten en/of handelingsdelen. Lees het geheel goed door, vraag aan je mentor en/of vakdocent als iets onduidelijk is. Alle informatie uit dit PTA kun je ook terugvinden op de website van de Rosa. Je moet daarvoor naar het tabblad leerlingen gaan, daar vind je de link naar de studiewijzers van de bovenbouw. Omdat je examen gaat doen op basis- of kaderniveau bestaat jouw Centraal Examen uit twee onderdelen. 1.Het Centraal Schriftelijk en Praktisch Examen (CSPE), waarin veel praktische vaardigheden worden getoetst. 2.Het Centraal Schriftelijk Examen. (CSE) Voor basisleerlingen worden alle vakken digitaal (op de computer) afgenomen. Voor de digitale examens gelden andere examendata en examentijden dan het officiële programma van alle andere centraal schriftelijke examens. De juiste data en tijden hiervoor krijg je van je mentor. Wie nog extra informatie wil over de Centrale Examens kan daarvoor de website www.examenblad.nl raadplegen. Hierin worden alle officiële regelingen gepubliceerd, maar ook de examenstof voor alle vakken, ook kun je er oude examens en uitwerkingen vinden. Alle medewerkers van de Rosa wensen je veel succes, Mevr. D. Duin Examensecretaris
Mevr. U.T. Op ’t Land Directeur
1
Programma van toetsing en afsluiting INLEIDING bij het PTA VMBO Het Centraal Examen (CE) is voor alle leerlingen in Nederland hetzelfde. Scholen verschillen onderling nogal en daarom is er ook een manier van examineren die past bij het eigen karakter van de school. Dit onderdeel van het examen heet schoolexamen (SE). In dit schoolexamen word je getoetst op kennis, inzichten en vaardigheden die je in de loop van de jaren hebt opgedaan. En wel zo dat sfeer en omstandigheden zoveel mogelijk gelijk zijn aan wat je op school en in de klas gewend bent in de afgelopen jaren. Hierna wordt de gang van zaken beschreven bij het schoolexamen. In het VMBO beginnen leerlingen al in klas 3 met het afronden van delen van het schoolexamen. De periode voor het schoolexamen voor bepaalde vakken duurt dus twee jaar. Het centraal examen aan het einde van de schoolloopbaan blijft gewoon bestaan. Je doet afhankelijk van jouw leerweg schoolexamen in acht vakken. Afhankelijk van de leerweg sluit je vijf vakken af met een centraal examen. Op drie vakken na, Maatschappijleer 1, Kunstvakken 1 en Lichamelijke opvoeding, kennen alle vakken een centraal examen. Het PTA biedt een overzicht van de onderdelen van het examenprogramma die in het schoolexamen worden getoetst, de inhoud van deze onderdelen en de wijze waarop het schoolexamen plaatsvindt. Hierbij wordt ook aangegeven welk gewicht een bepaalde toets heeft. Dit staat in het PTA vermeld als gewicht. Examendossier Het programma van toetsing en afsluiting van het schoolexamen krijgt de vorm van een examendossier en de onderdelen hiervan kunnen op, daarvoor door de school bepaalde momenten, gedurende leerjaar 3 en 4 worden afgesloten. In de vakbeschrijvingen van het PTA is uitgegaan van de examenprogramma’s VMBO. De eisen voor het schoolexamen in de verschillende vakken staan vermeld in het PTA. Je moet aan alle eisen uit het PTA voldaan hebben om aan het centraal examen deel te kunnen nemen. Je krijgt toegang tot het centraal examen als ook de programmaonderdelen uit het examendossier die geen centraal examen kennen met ‘voldaan’ of minimaal met een ‘voldoende’ zijn afgesloten. De producten van het examendossier, zoals werkstukken, proefwerken en verslagen, worden na het inleveren door de docenten op school bewaard. Iedere docent houdt voor zijn vak de verantwoordelijkheid over het bewaren van producten en documenten van het examendossier. De producten van het examendossier en de uitwerkingen van het centraal examen worden tot een half jaar na de uitslag bewaard. Je moet schriftelijk aangeven na deze periode over jouw werk te willen beschikken. Aangepast examineren Door omstandigheden; bijvoorbeeld dyslexie, een handicap of korter dan 6 jaar in Nederland zijn, kan je meer tijd of bijzondere hulpmiddelen nodig hebben bij het afleggen van je examens. Hiervoor heb je een verklaring van een deskundige nodig. Deze verklaring dient voor 15 oktober van het derde leerjaar in het bezit van de examencommissie te zijn. De wijze van extra ondersteuning wordt door de directeur bepaald en geldt zowel voor het SE als voor het CE. De leerlingen van klas 4 tekenen hiervoor een formulier in mei, voorafgaand aan het CE. De verlenging van de tijdsduur bij het schoolexamen is net zoveel als de verlengingsduur bij het centraal examen. Duurt het schoolexamen 50 minuten dan mag er 15 minuten verlengingstijd erbij genomen worden. Bij het centraal examen van twee uur is de verlengingstijd dertig minuten.
2
Beoordeling Bij het centraal examen is precies geregeld hoe het cijfer berekend moet worden. De docenten zullen vooraf met je bespreken waar precies op wordt gelet wordt en hoe er wordt beoordeeld. Betekenis van de cijfers: 1=Zeer slecht 2=Slecht 3=Zeer onvoldoende 4=Onvoldoende 5=Bijna voldoende 6=Voldoende 7=Ruim voldoende 8=Goed 9=Zeer goed 10=Uitmuntend Hoe het cijfer per vak berekend wordt, is per vak omgeschreven en wordt afgerond op één decimaal. Zodra de eindcijfers van je schoolexamens vaststaan, moet je op de formulieren van de examenadministratie je cijfers te controleren en deze lijst tekenen. Dit gebeurt minimaal een week vóór het begin van het centraal examen. Het examen bestaat doorgaans alleen uit een centraal schriftelijk examen, een toets waarbij kandidaten vragen en opdrachten schriftelijk beantwoorden. Beroepsvak Het beroepsgerichte vak Zorg en Welzijn kent naast een schriftelijk gedeelte ook een praktijkgedeelte. Dit is het Centraal Schriftelijk en Praktisch Examen (CSPE). Op tijd inleveren van werk Je moet je houden aan de datum die de docent heeft aangegeven voor het inleveren van werk. De docent zal het ingeleverde werk vervolgens beoordelen en besluiten of aanvulling of aanpassing alsnog mag plaatsvinden. Het te laat inleveren van werk kan gevolgen hebben voor de beoordeling. Inhalen Wanneer je door ziekte een schoolexamen moet missen, dienen je ouders dit voor aanvang van dat schoolexamen telefonisch te melden bij de conciërge/administratie. Afwezigheid tijdens een schoolexamen die te maken heeft met een voorziene omstandigheid, zoals een begrafenis of jubileum, moet op tijd met de mentor en/of vakdocent besproken zijn, zodat een oplossing kan worden gevonden. Indien je ongeoorloofd afwezig bent wordt geen cijfer toegekend. Herkansingen Je hebt recht om een onderdeel van het schoolexamen te herkansen als je dit schriftelijk en met goede reden aangevraagd hebt. Redenen voor aanvraag herkansing: - ziek - overmacht, bijv. openbaar vervoersproblemen - overlijden familielid - trouwerij e.d. Het onderdeel moet volgens het PTA herkansbaar zijn. Indien het herkansingcijfer lager is dan het eerste cijfer, blijft het cijfer ongewijzigd. Regels voor afsluiting schoolexamen Een kandidaat heeft het schoolexamen afgerond indien: -de kunstvakken -CKV I- en lichamelijke opvoeding zijn beoordeeld met “voldaan” ofwel “voldoende” of “goed”. -de praktische opdrachten en toetsen van de overige vakken aangegeven in het programma van toetsing en afsluiting zijn afgelegd en derhalve is voor deze vakken een eindcijfer verkregen. -de handelingsopdrachten van de door de kandidaat gevolgde vakken naar behoren zijn afgerond. Dit wil zeggen, zijn beoordeeld met een “voldaan” ofwel “voldoende” of “goed”. Een kandidaat kan niet aan het centraal examen deelnemen indien één of meer van de eerder genoemde onderdelen niet zijn afgerond.
3
Centraal examen In het begin van het vierde leerjaar word je op de hoogte gesteld van de onderdelen die voor een vak bestudeerd moeten worden voor het centraal schriftelijk eindexamen. Voor de basisberoepsgerichte leerweg geldt nu ook dat het eindcijfer het rekenkundige gemiddelde is van het schoolexamencijfer en het centraal examencijfer (50% - 50%) . Als er voor een vak geen centraal examen is, dan is het eindcijfer de afronding van je schoolexamencijfer op een heel getal. Slaag/zakregeling De slaag/zakregeling is voor het eindexamen sinds 2013 op twee belangrijke punten veranderd. Met ingang van dit examen moeten alle kandidaten gemiddeld een voldoende halen voor het centraal schriftelijk examen. Je bent dus gezakt als het gemiddelde cijfer voor jouw CE lager is dan een 5,5. Bovendien wordt een rekentoets afgenomen en een afgestemd examen Nederlands, beide vakken op niveau 2F. Voor beide examens moet minimaal een 5,0 behaald worden. Verder geldt de slaag/zakregeling voor het VMBO zoals omschreven in het eerste en tweede lid van artikel 49 van het Eindexamenbesluit. Dit luidt als volgt: 1. De kandidaat die eindexamen VMBO heeft afgelegd, is geslaagd indien hij: a. voor ten hoogste één van zijn examenvakken het eindcijfer 5 heeft behaald en voor zijn overige examenvakken een 6 of hoger, of b. voor ten hoogste één van zijn examenvakken het eindcijfer 4 heeft behaald en voor zijn overige examenvakken één 6 of hoger, waarvan ten minste één 7 of hoger, of c. voor twee van zijn examenvakken, het eindcijfer 5 heeft behaald en voor zijn overige examenvakken één 6 of hoger, waarvan tenminste één 7 of hoger. 2. In aanvulling op het eerste lid geldt tevens dat voor de vakken lichamelijke opvoeding en het kunstvak uit het gemeenschappelijk deel de kwalificatie ‘voldoende’ of ‘goed’ is behaald. Het beroepsvak telt bij de bepaling van de uitslag mee als twee eindcijfers! Het vak maatschappijleer telt als volwaardig vak mee in de slaag/zakregeling, ondanks het ontbreken van een centraal examen maatschappijleer 1. Herkansen Centraal Examen Je mag één van de algemene vakken van het Centraal Examen en het beroepsgerichte vak herkansen. De keuze voor het vak overleg je met de examensecretaris en je mentor. De herkansing dien je, middels ondertekening van een formulier, aan te vragen bij de examencommissie op de ochtend na de uitslag van het eerste tijdvak. Diploma en cijferlijst Ben je geslaagd, dan ontvang je een diploma en een cijferlijst van alle betrokken vakken. Een voorlopige cijferlijst krijg je op de dag van de uitslag. Deze gebruik je bij de aanmelding voor een vervolgopleiding. Het officiële diploma en de officiële cijferlijst zijn pas beschikbaar vanaf het moment dat de diploma uitreiking plaatsvindt. Je ontvangt je diploma en cijferlijst op de avond van de diploma-uitreiking. Als je daar niet bij aanwezig kunt zijn, kun je je diploma en cijferlijst later op school komen ophalen. Dit kan niet door een ouder of iemand anders worden gedaan omdat je diploma pas rechtsgeldig is als jij in de aanwezigheid van een medewerker van de school je diploma tekent. Bewaar je diploma goed want kopieën van diploma’s of cijferlijsten kan je alleen verkrijgen via de Informatie Beheer Groep in Groningen.
4
Gezakt Ben je helaas gezakt, dan ontvang je een cijferlijst met alle betrokken vakken. In een gesprek op school met je ouder(s)/verzorger(s), mentor en schoolleiding wordt besproken wat de beste volgende stap voor je is: klas 4 opnieuw doen of op een lager niveau instromen in het mbo. Als je ervoor kiest om klas 4 opnieuw te doen op de Rosa, moet je er rekening mee houden dat je alles van klas 4 opnieuw moeten doen en dat alle oude cijfers van het 4e leerjaar vervallen. Daarmee heb je wel weer een hele nieuwe kans om je cijfers goed te verbeteren en daarmee je kans op slagen te vergroten.
Onregelmatigheden Als je je tijdens het schoolexamen of het centraal examen niet aan de regels hebt gehouden (ook al heb je het werk al ingeleverd, maar bevind je je nog in het lokaal waar het SE/CE-onderdeel is afgenomen), dan meldt de aanwezige docent dit onmiddellijk aan de schoolleiding wanneer het een schoolexamen betreft en aan de examencommissie of aan de directie wanneer de onregelmatigheid een centraal examen betreft. De Schoolleiding of directie kan dan maatregelen nemen. Zo’n maatregel kan zijn: - Het toekennen van het cijfer 1 voor een toets van het schoolexamen of het Centraal Examen. - Het ontzeggen van deelname of verdere deelname aan het schoolexamen of het Centraal Examen. - Het ongeldig verklaren van een of meer toetsen van het reeds afgelegde schoolexamen of Centraal Examen. - Het bepalen dat het diploma en de cijferlijst slechts kunnen worden uitgereikt na een hernieuwd examen in de door de directeur aan te wijzen onderdelen. Voor het Centraal Examen geldt dat dit pas in het volgende tijdvak kan gebeuren. Voordat er een maatregel of een combinatie van maatregelen wordt genomen bij een onregelmatigheid tijdens een centraal examen, wordt je eerst gehoord door de examencommissie. Je kunt je dan laten bijstaan door een meerderjarig persoon die je zelf mag uitkiezen. De examencommissie adviseert de directie die hierna binnen drie dagen een beslissing neemt. Deze procedure neemt maximaal 2 weken in beslag. De directie brengt jou en je ouders/verzorgers schriftelijk op de hoogte van de beslissing. In deze beslissing staat ook vermeld hoe je beroep aan kunt tekenen tegen de beslissing bij de commissie van beroep. De examencommissie bestaat uit : - Lid schoolleiding - Twee docenten - Examensecretaris Commissie van beroep Je kunt tegen een beslissing van de directie in geval van onregelmatigheden in beroep gaan bij de commissie van beroep. Het beroep moet je binnen vijf dagen nadat je de beslissing op schrift hebt ontvangen, schriftelijk bij de commissie van beroep inleveren. De commissie stelt een onderzoek in en beslist binnen twee weken op het beroep tenzij zij de termijn met redenen omkleed heeft verlengd met ten hoogste twee weken. De commissie besluit en bericht je schriftelijk welke beslissing er is genomen en stuurt dit bericht ook aan ouders/verzorgers, aan de directeur en aan de inspecteur. Het adres van de commissie van beroep is:
Commissie van Beroep van Stichting ZAAM, postbus 12426, 1100 AK Amsterdam. Wat betreft de procedure bij de Commissie van Beroep, geldt de regeling Beroep tegen examenbeslissingen van Stichting ZAAM. Informatie hierover staat vermeld op de website www.zaam.nl/regelingen.html. Slotbepaling In alle gevallen waarin dit examenreglement niet voorziet, beslist de directeur.
5
Regels SE Aan het begin van het schoolexamen wordt gecontroleerd of iedereen er is. Blijkt er een leerling te ontbreken, dan wordt er direct contact opgenomen met thuis. Je mag tot een halfuur na het begin van de zitting van het schoolexamen worden toegelaten. Het examen eindigt echter op de vastgestelde tijd. Een uitzondering hierop vormen luistertoetsen, practica, presentaties en mondelingen; bij deze SE-onderdelen mag je niet te laat komen. Afwezigheid bij een schoolexamen, die te maken heeft met voorziene omstandigheden, zoals een begrafenis of jubileum, dient tijdig van tevoren met de mentor en de directeur besproken te worden, zodat er een oplossing kan worden gevonden. Indien dat niet gebeurt is het verzuim ongeoorloofd Regels Centraal Examen Protocol gedragsregels tijdens het Centraal Examen. Je moet een half uur voor het begin van het examen op school aanwezig zijn. Jassen en tassen bij de kapstok. Geen etuis op tafel. Mobiele telefoons en andere elektronische apparatuur zijn tijdens het examen niet toegestaan en moeten geheel uitstaan. Mobieltjes en andere apparatuur mogen niet op het lichaam bewaard worden, maar moeten in het kluisje opgeborgen worden. Het mobieltje mag niet als rekenmachine gebruikt worden. Je mag slechts onder begeleiding van een surveillant gebruik maken van het toilet. Als je eerder klaar bent bij het Centraal examen, moet je blijven zitten tot het einde van het examen. Pas als al het examenwerk door de surveillanten is opgehaald mag je het lokaal verlaten. Als je eerder klaar bent bij het Centraal Examen, dan mag je tot een kwartier voor tijd het lokaal verlaten, maar niet eerder dan een half uur (BBexamens) of één uur (overige examens) na aanvang van het examen. Degene die het lokaal eerder verlaat mag geen examenwerk, opgaven of kladpapier meenemen. Het laatste kwartier blijft iedereen in het lokaal. Pas als al het examenwerk door de surveillanten is opgehaald mag je het lokaal verlaten. Op het door de school verstrekte examenpapier moet altijd je naam en het vak worden vermeld. Dit geldt ook voor het kladpapier. Het examenwerk wordt gemaakt met een (bal)pen. Uitzonderingen zijn tekeningen en grafieken. Deze worden gemaakt met potlood. Gebruik van Typp-ex is niet toegestaan. Er is een lijst met toegestane hulpmiddelen voor alle vakken (zie examengids) Deze hulpmiddelen worden aan het begin van de zitting gecontroleerd door de aanwezige surveillanten. Bij ziekte of andere bijzondere omstandigheden bij het Centraal Examen moet er direct contact worden opgenomen met de mentor en de examencommissie. Afwezigheid bij een centraal examen, om wat voor reden dan ook, wordt sterk afgeraden aangezien dit kan leiden tot deelname aan het derde tijdvak (augustus), waardoor de start van de vervolgopleiding in gevaar kan komen. Bij fraude loopt je de kans van verdere deelname aan het examen te worden uitgesloten. Ook bij constatering van fraude na afloop van het examen kunnen vergaande maatregelen worden genomen. Door deelname aan een examenzitting geeft je te kennen op de hoogte te zijn van en in te stemmen met de strekking van het examenreglement
6
