slimmer, schoner, veiliger en efficiënter goederenvervoer
Actieplan goederenvervoer 2015-2020
tie 1.Innova
tiek 2. Stadslogis
3. Lage Weide - Port of Utrecht
4. Bouwlogistiek
5. Consum entenlog istiek
Slimmer, schoner, veiliger en efficiënter goederenvervoer Bedrijfsleven en gemeente werken in Utrecht nauw samen op het gebied van goederenvervoer. Gezamenlijk spannen we ons in voor efficiënter werken en voor slim en schoon goederenvervoer. Deze samenwerking heeft de afgelopen jaren met het eerste Actieplan goederenvervoer zijn vruchten afgeworpen. Het krijgt dan ook een vervolg met het Actieplan goederenvervoer 2015 – 2020. De ervaringen met het eerste actieplan, de ontwikkelingen in het werkveld en de visie Utrecht Aantrekkelijk en Bereikbaar, zijn de basis van de doelstelling van het nieuwe Actieplan goederenvervoer: De gemeente Utrecht streeft samen met het bedrijfsleven naar hogere efficiëntie in de logistiek en naar de best mogelijke inpassing van slim en schoon goederenvervoer in Utrecht, als bouwstenen van een aantrekkelijke en bereikbare stad. Het Actieplan goederenvervoer 2015 2020 richt zich op:
• • • • • • •
Verbetering van de leefbaarheid en gezondheid Verbetering van ruimtelijke kwaliteit Verbetering van het economisch functioneren Verbetering van de bereikbaarheid Reductie van het energiegebruik Beperking van de milieudruk (lucht en geluid) Verbetering van de verkeersveiligheid
Werkwijze Actieplan goederenvervoer Om onze doelen op het gebied van goederenvervoer te bereiken, gaan we als volgt te werk: 1. Zoeken naar “win-win”: werken aan goederenvervoer betekent steeds zoeken naar balans. Bijvoorbeeld tussen het commerciële en het maatschappelijke belang. Of tussen het lokale en het stads- of regiobrede belang. In Utrecht blijven we zoeken naar de beste balans, waar nodig zetten we regelgeving in om de balans te bereiken. 2. Netwerken en flexibiliteit: het succes van maatregelen of initiatieven is niet van tevoren te voorspellen. Veel hangt bijvoorbeeld af van op het juiste moment aanwezig zijn of de juiste persoon aanspreken. Daarom is het belangrijk om snel te kunnen reageren op kansen die zich voordoen. Actief betrokken zijn in netwerken buiten en binnen de gemeentelijke organisatie is een van de manieren om snel op kansen te kunnen inspelen. 3. Ruimte voor ondernemen: om de doelen voor goederenvervoer te kunnen realiseren, zijn commerciële partijen bepalend. Daarom moet er ruimte zijn voor innovatief en creatief ondernemerschap. In Utrecht willen we faciliteren en stimuleren dat bedrijven met nieuwe oplossingen komen.
2
Het Actieplan goederenvervoer 2015 – 2020 bestaat uit vijf thema’s: innovatie, stadslogistiek, Lage Weide – Port of Utrecht, bouwlogistiek en consumentenlogistiek. In deze uitgave vertellen we aan de hand van deze vijf thema’s welke kant we op willen met het goederenvervoer in Utrecht. Het volledige Actieplan goederenvervoer vindt u op onze website: utrecht.nl/aantrekkelijk-en-bereikbaar/actieplannen Meer informatie over goederenvervoer vindt u op utrecht.nl/goederenvervoer Utrecht maken we samen. Dat geldt ook voor het onderwerp goederenvervoer. Daarom nodigen we u uit om uw ideeën voor efficiënter, duurzamer, veiliger of slimmer goederenvervoer met ons te delen. Vragen, opmerkingen, ideeën, initiatieven? Neem contact op met programmamanager Dymph Hoffmans via d.hoffmans@ utrecht.nl
tie 1.Innova
stiek i g o l s d a St
tiek 2. Stadslogis
3. Lage Weide - Port of Utrecht
4. Bouwlogistiek
Lage Weide
Bouwlogistiek
5. Consum entenlog istiek
Consumen tenlogis
t i ek
Innovatie Slimmer, schoner, veiliger en efficiënter goederenvervoer in de stad
• ‘Zero Emission Stadslogistiek’ •
schonere voertuigen die minder ritten maken in winkel- en erblijfsgebieden. Verbetering van de kwaliteit van de openbare ruimte gebruiken om schone en slimme stads distributie te ontwikkelen.
• Efficiënte en duurzame •
• Samenwerking voor duurzaam
aan- en afvoer van bouw materialen én bouwvakkers. Minder gevaar en hinder op en rond de bouwplaats.
goederenvervoer voor stad en regio, via weg, water en spoor.
• Organiseren van de levering •
3
van goederen direct bij de consument met zo min mogelijk ritten door woonwijken. Maar wel met groot gemak en service voor de consument.
tie 1.Innova en Algeme
3. Lage Weide - Port of Utrecht
tiek 2. Stadslogis
interview
4. Bouwlogistiek
5. Consum entenlog istiek
1. Innovatie
Slimmer, schoner, veiliger en efficiënter
Wat willen we bereiken? Slimmer, schoner, veiliger en efficiënter goederenvervoer door het gebruik van innovatieve technieken en processen. Dat is waar we in Utrecht op inzetten. Hierbij leggen we de nadruk op nieuwe schone voertuigtechnieken en op logistieke vernieuwingen die ervoor zorgen dat er minder (auto)ritten nodig zijn.
Welke ontwikkelingen zien we? Uit het Stimuleringsfonds voor goederenvervoeroplossingen konden we al verschillende innovatieve projecten met succes ondersteunen. Daarom gaan we er ook in de komende periode mee door. Ook willen we meer gebruik gaan maken van open
data voor bijvoorbeeld routegeleiding en verkeersmanagement. Initiatieven voor afhaalpunten voor consumenten willen we met elkaar gaan verbinden, om te komen tot meer efficiency. Wat gaan we doen? Innovatieve mobiliteitstoepassingen voor goederenvervoer: het digitale Smart Mobility Platform Utrecht zorgt ervoor dat private en publieke informatie rondom mobiliteit op een eenvoudige manier te vinden en te gebruiken zijn. We willen bedrijven stimuleren om digitale informatiediensten te ontwikkelen die goederenvervoer in Utrecht comfortabeler en/of efficiënter maken. Losplaats- en routemanagement: door de nieuwste ICT-technologie toe te passen willen we ervoor zorgen dat we laad- en losplaatsen beter kunnen benutten. Stimuleren gebruik bakfiets: de markt voor de bakfiets in het goederenvervoer ontwikkelt zich vanzelf. Toch willen we bedrijven in Utrecht expliciet blijven wijzen op het voordeel van de inzet van bakfietsen. De toename van het aantal bakfietsen kan ook nadelige effecten hebben, zoals ruimtegebrek in winkelstraten en op fietspaden. We bekijken per project hoe we deze nadelige gevolgen kunnen beperken. Daarnaast staan we open voor slimme nieuwe concepten en mogelijkheden die u ziet. We nodigen u daarom nadrukkelijk uit om ideeën en initiatieven aan te dragen.
4
tie 1.Innova en Algeme
tiek 2. Stadslogis
3. Lage Weide - Port of Utrecht
interview
4. Bouwlogistiek
5. Consum entenlog istiek
Interview: belevenis in winkel, online bestellen voor gemak Innovatie is een belangrijk factor bij het terugdringen van het goederenvervoer in de stad. Local Today, een nieuw initiatief maakt optimaal gebruik van de digitale mogelijkheden. Lokale producten van een winkelier in de stad binnen twee uur bij je thuis bezorgd. Dat is het idee van LocalToday. Deze online bestel- en bezorgdienst wil starten met een pilot in de Twijnstraat. Jelle de Bruin, één van de oprichters van de dienst kwam op het idee omdat hij zelf behoefte had aan zo›n service. «Ik woon in het centrum en heb weinig tijd om bij verschillende winkels mijn boodschappen te doen. Maar ik wil wel dat die winkels levensvatbaar blijven, anders krijg je een stad die niet meer leeft.” Multichannel Volgens De Bruin is het belangrijk dat winkeliers een zogenaamd multichannelaanbod hebben. De fysieke winkel voor de belevenis; bestellingen via internet voor het gemak. “Op zaterdag loop je even de wijnhandel in de stad binnen om bijgepraat te worden over je favoriete wijn, of een chateau dat nieuw is in het assortiment. Als
ik door de week plotseling eters krijg of een feestje geef dan bestel ik online. En wil ik de producten snel thuis afgeleverd hebben.” “In vergelijking met de Verenigde Staten staat deze service hier nog in de kinderschoenen. Wij starten nu met winkeliers uit één straat in Utrecht, de Twijnstraat. Met deze pilot willen we zoveel mogelijk data verzamelen: wie koopt wat en wanneer online.” “Reizen worden al voor tachtig procent online geboekt en ook kleding en elektronica worden meer en meer online besteld. Dat gaat vaak via landelijke ketens, die het product vanuit een centraal magazijn versturen. Dat betekent veel onnodige vervoerskilometers, want de meeste producten liggen ook in een winkel twee straten verderop. Daar spelen wij op in.” Over vijf jaar? “Je ziet in feite twee ontwikkelingen. Aan de ene kant ontstaan er steeds meer afleverpunten van bezorgdiensten die landelijk opereren. Aan de andere kant stijgt de vraag naar snelle bezorging van lokale producten, vooral bij food. Dat zal alleen maar toenemen.”
5
tie 1.Innova
tiek 2. Stadslogis Algemeen
3. Lage Weide - Port of Utrecht
interview
2. Stadslogistiek Zero Emission Stadslogistiek: schoner, slimmer en minder ritten Wat willen we bereiken? In de historische binnenstad is de ruimte beperkt en het aantal gebruikers (winkels, horeca) groot. De vele winkels en horecabedrijven krijgen per dag soms meerdere vervoerders aan de deur om goederen af te leveren. Efficiënte bevoorrading is hier daarom van groot belang. Niet alleen in de binnenstad overigens, maar ook in Hoog Catharijne, andere winkelgebieden en voor kantoren en bedrijven. We zetten in op minder ritten van leveranciers in de winkelgebieden en het gebruik van schonere voertuigen. Het Actieplan Goederenvervoer sluit aan bij de Green deal Zero Emission Stadsdistributie (ZES). Dit betekent dat we ernaar streven om in 2020 de binnenstad en in 2025 de hele stad emissieloos te bevoorraden.
Welke ontwikkelingen zien we? Flexibel en snel inspelen op behoeften en initiatieven is belangrijk om projecten te laten slagen. Een voorbeeld zijn de initiatieven die ontstaan voor vernieuwing in de bevoorrading van winkels, zoals overslag naar schoon vervoer dichtbij de binnenstad en afleverpunten aan de rand van winkelgebieden. Er blijkt bij ondernemers verder een groeiend enthousiasme te zijn voor emissieloze stadsdistributie (ZES). Ook hier spelen we de komende jaren op in, met ontkoppelpunten en laadpunten voor elektrische koeling bij laad- en losplaatsen.
6
4. Bouwlogistiek
5. Consum entenlog istiek
tie 1.Innova
tiek 2. Stadslogis Algemeen
3. Lage Weide - Port of Utrecht
interview
Wat gaan we doen? 1. Stop en drop locaties voor bevoorrading horeca: aan de rand van horecagebieden ontwikkelen we laad- en losplaatsen waar voertuigen langere tijd mogen staan. Voor elektriciteit om hun koeling te laten draaien, kunnen ze gebruik maken van laadpalen. Dit vermindert de uitstoot én de geluidsoverlast voor omwonenden. 2. In winkelgebieden buiten de binnenstad is de noodzaak voor logistieke verbeteringen voor ondernemers minder groot. Om ook hier de bevoorrading efficiënter en schoner te maken, gaan we waar mogelijk verbetering van de openbare ruimte gebruiken als aanjager voor logistieke innovaties. 3. Flexibele laad- en losplaatsen: laad- en losplaatsen blijven vaak grote delen van de dag ongebruikt. We gaan onderzoeken of het mogelijk is om deze plaatsen een deel van de dag zichtbaar te maken als laad- en losplaats en verder gewoon onderdeel van de omgeving te laten zijn. Ook dubbelgebruik is mogelijk. De ruimte is dan een deel van de dag beschikbaar voor laden en lossen en de rest van de dag voor andere functies, bijvoorbeeld fietsparkeren, taxistandplaatsen of terrassen. Hiervoor willen we gebruik maken van bijvoorbeeld LEDtechnologie in de bestrating. 4. We stimuleren vervoerders om zoveel mogelijk schone voertuigen in te zetten. Waar nodig zetten we beperkende maatregelen in om gebruik van vervuilende voertuigen te ontmoedigen. We hopen dat u nog met nog veel meer goede ideeën en mogelijkheden komt om de ambitie van ZES in 2020 te kunnen realiseren.
7
4. Bouwlogistiek
5. Consum entenlog istiek
tie 1.Innova
tiek 2. Stadslogis Algemeen
3. Lage Weide - Port of Utrecht
interview
4. Bouwlogistiek
5. Consum entenlog istiek
Interview: Sligro legt haar vrachtwagen ‘aan de stekker’ De afgelopen vijf jaar zijn aan de rand van veel steden distributiecentra verschenen. Ook horecagroothandel Sligro heeft een distributiecentrum in Nieuwegein, van waaruit men de horeca in Utrecht belevert. “Maar het bezorgen van levensmiddelen kan je niet vergelijken met het bezorgen van een postpakketje”, aldus Henk Verberk, operation manager Transport bij Sligro Food Group.
Verberk: “Wij dienen altijd de voedselveiligheid te borgen en mogen tijdens de levering de koelmachine niet uitzetten. Als we de vrachtwagen ergens parkeren om op meerdere adressen goederen af te leveren, dan moet deze blijven draaien voor gekoelde en diepvriesproducten. Dat geeft altijd enige overlast.”
Aan de stekker Verberk: “Samen met de gemeente Utrecht en onze collega’s Deli XL en Gepu zoeken we naar goede plaatsen in de stad, waar we koelwagens ‘aan de stekker’, ofwel aan het elektriciteitsnet , kunnen leggen. Binnenkort starten we met een proef op Neude, waar we kunnen koelen via het elektriciteitsnet. Dat is pure winst, want elektrisch koelen is aanmerkelijk stiller en voldoet volledig aan de ‘Green Deal Zero Emission’- eisen. Eigenlijk zou er op elk horecaplein een aantal stekkers moeten zijn”. Sligro verzorgt dagelijks met zes vrachtwagens de leveringen in de stad Utrecht. Eén van die vrachtwagens is hybride. De ‘rem-energie’ wordt gebruikt om accu’s op te laten. Verberk: “Tot aan het centrum rijdt die auto op diesel. In het centrum aangekomen schakelt de chauffeur over op elektrisch rijden via die accu. Die stille vrachtwagen wordt zeer gewaardeerd. Als die in onderhoud is krijgt de chauffeur meteen opmerkingen: waar is jouw stille vrachtwagen?“ Over 5 jaar? Verberk: “Dan zijn er op alle horecapleinen voldoende stekkerplaatsen om onze vrachtwagens elektrisch te kunnen koelen. Ik denk dat we hiermee ook een grotere winst behalen dan met volledig elektrische vrachtwagens. Wij rijden relatief weinig kilometers in de stad, maar onze verblijftijd daarentegen is weer relatief lang. Voor volledig elektrisch vervoer heb je grote en zware accu’s nodig, wat ten koste gaat van het laadvermogen. Ik verwacht dat we tegen die tijd in de binnenstad meer hybride rijden.”
8
tie 1.Innova
tiek 2. Stadslogis
3. Lage Weide - Port of Utrecht Algemeen
interview
4. Bouwlogistiek
5. Consum entenlog istiek
3. L age Weide – Port of Utrecht Samenwerking en duurzaamheid via weg, water en spoor Wat willen we bereiken? In de provincie Utrecht is Lage Weide het grootste bedrijventerrein. Het is daarnaast het enige terrein in de provincie dat bereikbaar is via weg, water én spoor. Lage Weide is daarmee de toegangspoort voor goederenvervoer voor stad en regio. Gemeente en bedrijfsleven werken samen aan duurzaam goederenvervoer in het platform Port of Utrecht. Samen werken we aan het zo goed mogelijk benutten van water en spoor, efficiënter vervoer over de weg en meer inzet van schone voertuigen. Welke ontwikkelingen zien we? Het samenwerkingsverband de Port of Utrecht ging in 2012 van start. De initiatieven voor Lage Weide worden vooral in dit verband opgepakt. De betrokken partijen zijn tevreden over de samenwerking en zijn van plan om hiermee ook in de toekomst door te gaan. Welke ideeën aanslaan en welke niet, is tevoren lastig te voorspellen. Bedrijven moeten de noodzaak voelen om mee te doen, het moet qua timing en onderwerp passen bij wat er speelt. Flexibiliteit en inspelen op de situatie zijn dus de belangrijkste voorwaarden voor het slagen van projecten.
9
tie 1.Innova
tiek 2. Stadslogis
3. Lage Weide - Port of Utrecht Algemeen
Wat gaan we doen? Realisatie van een logistiek ontkoppelpunt: de tijd lijkt rijp voor de realisatie van een logistiek ontkoppelpunt (LOP) op Lage Weide. Het LOP op Lage Weide wordt letterlijk en figuurlijk het hart van dit bedrijventerrein. Truckspotting: om in contact te komen met bedrijven die goederenvervoer verzorgen in de regio, gaan we op de belangrijke wegen letterlijk spotten welke trucks er rijden. Zo komen we in contact met vervoerders die gebruik maken van de wegen in onze regio. In overleg bekijken we dan of deze vervoerders een bijdrage kunnen leveren aan efficiënter en schoner goederenvervoer.
4. Bouwlogistiek
interview
Logistieke makelaar :uit de Toekomstthermometer die de Port of Utrecht heeft laten opstellen, blijkt dat individuele contacten met bedrijven het beste werken om de ondernemers te helpen bij het oplossen van logistieke knelpunten. Dit gaan we vormgeven met een logistieke makelaar die de contacten met bedrijven gaat onderhouden. Op die manier weten we wat er speelt, kunnen we snel inspelen op vragen en partijen met elkaar in contact te brengen. Heef u ideeën voor slimme en duurzame projecten op Lage Weide? Die horen we graag van u!
10
5. Consum entenlog istiek
tie 1.Innova
tiek 2. Stadslogis
3. Lage Weide - Port of Utrecht Algemeen
4. Bouwlogistiek
interview
5. Consum entenlog istiek
Interview: Lage Weide: the best of three worlds Waar spoor, water en weg bij elkaar komen ontstaan unieke mogelijkheden voor een logistieke hotspot. Theo van Oijen, voorzitter van de Industrievereniging Lage Weide prijst zich dan ook gelukkig met de combinatie van deze drie vervoersstromen.
Van Oijen: “De afgelopen jaren zijn we op zoek geweest naar een goede koppeling van weg, water en spoor. We doen dat samen met de gemeente en provincie Utrecht binnen de publiek-private samenwerking The Port of Utrecht. Doel is om de verkeersdoorstroming, leefomgeving en de economie gelijktijdig te verbeteren.” “Het Logistiek Ontkoppelpunt, LOP, is daar een goed voorbeeld van. Hier is plaats voor LZV’s, lange zware vrachtvoertuigen van wel 25 meter lang, die steeds vaker gebruikt worden. Op deze LOP gaan we de grote volumes overslaan in kleinere wagens, die van daaruit de stad in rijden.” In de berm “Daarnaast krijgt het LOP ook een functie als vrachtwagenparkeerplaats met voorzieningen voor de chauffeurs, zoals een kiosk. Wij willen een alternatief bieden aan de rondscharrelende vrachtwagens. Je ziet nog te vaak chauffeurs in de berm hun potje koken. Als je zo’n LOP hebt kun je ook zeggen, daar moeten jullie parkeren. Het dient ook een maatschappelijk belang.”
11
Ook het vervoer over water wordt binnen The Port of Utrecht gestimuleerd. “Vervoer over water is een schone vorm van transport die zeker voor Lage Weide nog tal van kansen biedt. De laatste tijd wordt er steeds meer stukgoed over water vervoerd. De Container Terminal Utrecht speelt daarbij een grote rol.” Over 5 jaar? “We streven ernaar om de centrale ligging van Lage Weide met al haar multimodale mogelijkheden optimaal te benutten. De locatie is heel interessant; we hebben goud in handen. Door de verbrede A2 zijn vervoerders vanaf Schiphol sneller op Lage Weide dan in het centrum van Amsterdam De A2 is een zegen voor ons. De aansluiting is prima. Wij hopen dat de Noordelijke Randweg een tweede aansluiting voor grotere volumes wordt. Dat is belangrijk voor goed wegvervoer. Daarnaast biedt het spoor duidelijk perspectief. De infrastructuur ligt er en we hebben al twee terminals. Als de volumes groter worden kunnen we uitbreiden.”
tie 1.Innova
tiek 2. Stadslogis
3. Lage Weide - Port of Utrecht
4. Bouwlogistiek
Algemeen
4. Bouwlogistiek Efficiency en duurzaamheid, minder gevaar en hinder Wat willen we bereiken? Waar gebouwd wordt, zijn veel mensen en materialen nodig. Dat moet allemaal naar de bouwlocatie vervoerd worden. Wij willen ervoor zorgen dat de aan- en afvoer van bouwmaterialen en bouwvakkers effectief en duurzaam is. Niet alleen om de kosten van het bouwproces te beperken, maar ook om hinder door verkeersopstoppingen, op en rond het bouwterrein geparkeerde voertuigen, geluid en luchtvervuiling te verminderen. Welke ontwikkelingen zien we? De afgelopen jaren ging de aandacht vooral naar het Stationsgebied, de grootste bouwlocatie van de stad. De oplossingen die hier zijn bedacht, zijn ook elders te gebruiken. Denk bijvoorbeeld aan het werken vanuit een bouwlogistiek centrum (BLC) of de inzet van ICT om de transportketen beter te kunnen volgen en sturen. Behalve het transport van materialen was en is ook het vervoer van werknemers in de bouw een aandachtpunt. Daarnaast hebben we de afgelopen jaren bekeken of en hoe we duurzame bouwlogistiek als eis mee kunnen laten wegen in aanbestedingen. Zeker als de gemeente opdrachtgever is, zijn er mogelijkheden om dit op te voeren als eis. De gezamenlijke inspanningen zijn erop gericht om te voorkomen dat individuele bedrijven allemaal hun eigen bouwlogistieke oplossingen moeten bedenken en opzetten. De samenwerking leidt tot efficiënte en duurzame oplossingen. Wat gaan we doen? De afgelopen jaren hebben we samen met het bedrijfsleven verschillende bouwlogistieke oplossingen ontwikkeld. Deze ontwikkelingen blijven we stimuleren. Het gebruik van BLC’s en de inzet van ICT moet komende jaren groeien. We blijven bedrijven ondersteunen die voor hen nieuwe toepassingen willen invoeren. Dit kan bijvoorbeeld met een vorm van startsubsidie uit het Stimuleringsfonds goederenvervoer of met behulp van regelgeving.
12
interview
5. Consum entenlog istiek
tie 1.Innova
tiek 2. Stadslogis
3. Lage Weide - Port of Utrecht
4. Bouwlogistiek
Algemeen
interview
5. Consum entenlog istiek
Interview: In de bouw is nog een wereld te winnen Bouwgerelateerd verkeer zorgt voor dertig procent van de vervoersbewegingen en zelfs voor veertig procent van de uitstoot van schadelijke stoffen. Nog te zwijgen van de overlast voor verkeer en omgeving. Volgens Ruben Vrijhoef, lector Vernieuwing van de Bouwketen aan de Hogeschool Utrecht is er dan ook nog een wereld te winnen.
“Er is de laatste tijd al wel behoorlijk wat veranderd”, zegt Vrijhoef. “Twee grote bouwers in Utrecht hebben aan de rand van de stad een Hub of Bouw Logistiek Centrum ingericht. BAM aan de noordzijde op industrieterrein Lage Weide en VolkerWessels in het zuiden langs de A12 bij Nieuwegein. In zo’n BLC vindt de overslag plaats waardoor minder vrachtwagens met vollere belading de stad in gaan en bouwmaterialen gerichter en op de exacte tijd naar de bouwlocatie vervoerd worden.” Meer dan een uur Zeker is dat internet in de toekomst een grotere rol binnen de bouwlogistiek gaat spelen. Vrijhoef: “Het aan- en afrijden van vrachtwagens kun je beter regelen. Laat ze buiten de stad wachten en pas naar de bouwlocatie rijden als er ook echt plek is om te lossen. Nu staan vrachtwagens vaak meer dan een uur te wachten terwijl ze binnen een halfuur gelost kunnen worden.”
Door een goede logistieke sturing tot en met de bouwplaats waar het materiaal verwerkt wordt zal ook de productiviteit van de bouwvakkers omhoog gaan. Volgens verschillende onderzoeken ligt die nu rond de vijftig procent. Omdat de materialen niet op tijd geleverd zijn, of omdat er tijd verspild wordt aan het onnodig zoeken en verplaatsen van materiaal. Met een betere logistiek is ook daar veel winst te halen. Over 5 jaar? Vrijhoef: “Naar verwachting worden de Hub’s of BLC’s aan de rand van de stad permanent en ook ‘circulair’ want de sector bouw produceert het meeste afval: het afval dat vrachtwagens uit de stad mee terugnemen, wordt hier gerecycled en geüpcycled tot hernieuwde producten en materialen voor de stad. In het ideale geval krijg je zo een autarkische stad die wat bouwmateriaal betreft voor zichzelf kan zorgen.
13
Een andere ontwikkeling is een verdere digitalisering. We gaan bouwprojecten op wijk en stedelijk niveau beter oördineren. Waar gaan we de komende jaren slopen en waar bouwen? Hoe kunnen we die projecten zodanig plannen dat minimale overlast voor de omgeving ontstaat? En hoe kunnen die activiteiten van elkaar profiteren door sloop materiaal weer in te zetten als bouwmateriaal? Tot slot zal de bouwlogistiek en vooral de uitstoot van CO2, stikstof en fijn stof een grotere rol gaan spelen bij aan bestedingen en wellicht zelfs ook bij vergunningverlening. De overheid heeft per slot van rekening afgelopen juni zelfs een zorgplicht door de rechter opgelegd gekregen om broeikasgassen terug te dringen voor de bescherming van haar burgers en het leefmilieu.”
tie 1.Innova
tiek 2. Stadslogis
3. Lage Weide - Port of Utrecht
4. Bouwlogistiek
5. Consum entenlog istiek Algemeen intervie w
5. Consumentenlogistiek Gemak en service en zo min mogelijk ritten Wat willen we bereiken? Steeds vaker leveren bedrijven rechtstreeks aan de consument. Het gemak voor de consument is groot: hij bestelt online en krijgt de goederen thuis bezorgd. Soms moeten bezorgers meerdere keren rijden om het pakketje te kunnen afleveren. Dit levert extra kilometers en daarmee extra verkeersdrukte en uitstoot op. Wij willen bereiken dat bezorgers minder kilometers hoeven te rijden door de aflevering van pakketjes efficiënter te organiseren. Welke ontwikkelingen zien we? Consumentenlogistiek is een nieuw thema in het Actieplan goederenvervoer. Het is toegevoegd vanwege de groeiende goederenstroom rechtstreeks naar de consument vervoeren. Consumenten (én bedrijven) bestellen goederen steeds vaker online. Deze worden veelal thuis afgeleverd, met als gevolg dat er meer kilometers worden gereden in woonwijken. Tegelijkertijd groeit het aantal afleverpunten waar consumenten hun online bestelling kunnen afhalen. Deze afleverpunten zijn voor leveranciers vaak beter bereikbaar. Bovendien hebben ze de zekerheid dat ze daadwerkelijk kunnen afleveren.
Uw ideeën of projecten voor slim en efficiënt afleveren van pakketjes bij consumenten, met schone vervoermiddelen, zijn ook meer dan welkom.
14
Wat gaan we doen? 1. Samenwerking afleverpunten: vervoerders en winkelketens zetten vaak ieder voor zich een eigen netwerk van afleverpunten op. Wanneer meerdere vervoerders en bedrijven gebruikmaken van dezelfde afleverpunten, kunnen ze kosten besparen. We gaan bekijken of zo’n samenwerking zinvol is en of we het afleveren voor consumenten hieraan kunnen koppelen. 2. Locaties afhaalpunten en kluizenwanden: afleverpunten in winkels, kluizenwanden op stations, de vraag naar nieuwe locaties voor aflevering van goederen stijgt. We gaan in overleg met leveranciers en vervoerders bekijken waar we afleverpunten zouden willen realiseren en hoe we ervoor kunnen zorgen dat bedrijven hun afleverpunten op de gewenste locaties ontwikkelen. 3. Aflevermogelijkheden nieuwbouw: het is mogelijk om bij woningen zogenaamde afleverboxen te maken. Pakketten kunnen zo op ieder moment worden bezorgd, ook als de bewoner niet thuis is. We gaan onderzoeken of we hiermee in Utrecht een proef kunnen doen.
tie 1.Innova
tiek 2. Stadslogis
3. Lage Weide - Port of Utrecht
4. Bouwlogistiek
5. Consum entenlog istiek Algemeen intervie w
Interview: Het slimme bezorgen van DHL We kopen steeds meer en steeds vaker spullen via internet, die vervolgens thuis bezorgd moeten worden. Maar we willen niet elke keer een ronkende vrachtwagen voor de deur. Marijn Slabbekoorn houdt zich bij DHL Express bezig met stadslogistiek en zoekt slimme oplossingen voor de bezorging aan huis.
Slabbekoorn: “Als bezorger hebben we niet alleen rekening te houden met de wensen van de persoon aan wie het pakket gericht is, maar ook de verzender stelt eisen aan de bezorging. Zo willen verschillende verzenders dat hun goederen persoonlijk door de geadresseerde in ontvangst worden genomen. Daar spelen wij als DHL uiteraard op in.” Onderweg “Zo maken we steeds meer gebruik van ‘On Demand Delivery’. Mensen krijgen een sms-bericht dat hun zending onderweg is. Vervolgens bepalen ze zelf waar én wanneer ze het bezorgd willen hebben. Dat kan ook in de avonduren. Zo treffen we de ontvanger meteen bij de eerste afleverpoging thuis. Ook zijn we voortdurend op zoek naar mogelijkheden om letterlijk ‘om de hoek’ te zijn. Zodat een pakket afgegeven of opgehaald kan
worden in de buurt van huis en op een tijdstip dat het de ontvanger schikt. Je kunt voertuigkilometers immers beter besparen dan groener maken.” DHL bezorgt de artikelen op verschillende manieren. “Naast de bestelwagen maken we steeds vaker gebruik van parcycles. Dit zijn bakfietsen die speciaal door DHL in Nederland ontwikkeld zijn om snel en efficiënt te kunnen bewegen en parkeren in binnensteden. Met 160 liter laadruimte kunnen er behoorlijk wat pakketjes mee. Waar mogelijk zet DHL de fiets in. We hebben nu 35 fietsen in meer dan 20 steden in Nederland waaronder ook in Utrecht. In gebieden waar toch een wagen nodig is, voldoet deze altijd aan de eco-normen. En, binnenkort nemen we ook de eerste volledig elektrische voertuigen in gebruik”.
15
Over 5 jaar? “Dan streven wij ernaar pakketten in zoveel mogelijk binnensteden te bezorgen zonder uitstoot van fijn stof en CO2. Dat kan per fiets of met volledig elektrisch vervoer. Ook ons bedrijf als geheel stoot dan minder CO2 uit. Onze doelstelling is om in 2020 de uitstoot van CO2ten opzichte van 2007 met 30% verminderd te hebben. Daarmee zijn we al een heel eind op weg. Tegen die tijd komen de artikelen die wij bezorgen ook steeds meer uit de stad zelf. Een trend waar we als DHL in de toekomst graag op in willen spelen. Een koerier pikt een online-besteld artikel bij de dichtstbijzijnde winkel op en bezorgt het bij de consument thuis.”
tie 1.Innova
tiek 2. Stadslogis
Colofon Een uitgave van de Gemeente Utrecht, augustus 2015 Fotografie Jan Lankveld Pagina 3 van links naar rechts 1e Stadslogistiek: Robert Oosterbroek 2e Bouwlogistiek: Robert Oosterbroek 3e Lage Weide: Port of Utrecht 4e Consumentenlogistiek: Jan Lankveld Pagina 15 DHL, corporate communications Interviews De Firma Grondzaken Vormgeving DDK
3. Lage Weide - Port of Utrecht
4. Bouwlogistiek
5. Consum entenlog istiek