JL* Rekenkamei OOST-NEDEHIAND Provinciale StatenvanOverijssel T.a.v. griffie, mevrouwR.Wiggers Postbus10078 8000GB Zwolle Deventer, 2juni 2009
PROVINCIALESTATEN VANOVERIJSSEL Reg.nr. PS/HCOCj/SlC a.d.
S£,
0 3JUN 2009
Routing
Betreft: jaarverslag Rekenkamer Oost-Nederland2008 Geachteledenvande Provinciale StatenvanOverijssel, Hierbij biedenwij uhetjaarverslag2008aanvande Rekenkamer Oost-Nederland. Het jaarverslag bevat deverantwoording over het gevoerde beleid,definanciele jaarrekening endegoedkeurendeaccountantsverklaring. Wij zijn gaarnebereidomdeinhoudvandit jaarverslagwaar nodigextra toe te lichten. Ukunt zich danwendentot ondergetekende. Hoogachtend, Namenshet bestuurvande Rekenkamer Oost-Nederland -/
ClaudioBruggink Secretahsldirecteur Cc:
-CommissarisvandeKoningin, de heer mr. G.J.Jansen - Gedeputeerde Staten,deheer J.W. Klaassen
Bijl.:
6K©HK.311TI6X
Jaarverslag2008
Jaarverslag 2008
Rekenkamer Oost-Nederland, Deventer, mei2009
Inhoudsopgave
Colofon Leeswijzer Voorwoord 1.
1
Rekenkameronderzoeken2008
2
1.1. 1.2. 1.3.
Afgerondeonderzoeken Lopendeonderzoeken Onderwerpselectie 2. SamenwerkingWaterschap GrootSalland metdeRekenkamer Oost-Nederland
2 3 5
3.
6
6
Interne organisatie 3.1. 3.2. 3.3.
Strategie PersoneelenOrganisatie Samenwerkingeninformatie-uitwisseling
6 6 7
4.
Toelichting lasten 2008
8
5.
Staatvanbatenen lastenRekenkamer Oost-Nederland
6.
Balans31 december 2008
7.
Grondslagenvanwaarderingen resuItaatsbepaling
16
8.
Toelichtingstaatvanbatenen lasten
19
9.
Toelichtingopdebalans
10.
Overigegegevens
13 16
20 20
10.1. Accountantsverklaring 10.2. Voorstelvoorresultaatsbestemming Bijlage 1
Toelichtingjaarrekeningposten
Bijlage 2
Gerealiseerde cijfers 2008 en 2007
20 22 24 26
Colofon DeRekenkamerOost-Nederlandisopgericht bij besluit van Provinciale StatenvanGelderland envanOverijssel per 1 januari 2005.Vanaf dat moment iservolgenseengezamenlijkonderschreven besluit een Rekenkamer -eeninstelling onder regiemvandeWet Gemeenschappelijke Regelingen. Haaronderzoekisalgemeengericht op verbetering enbevorderingvancontrole enkaderstellingdoor debeide ProvincialeStaten. DeRekenkamer wordt gevormddoor eendriehoofdig bestuur eneen uitvoeringsorganisatie. Hetbestuur wordt gevormd door devolgende leden: P.van Dijk, voorzitter drs. R.S.deHeusEMIA RO mr.Th.O.J.Lucardie Desecretaris-directeur isdrs. C.F.M. BrugginkRO Degegevensvande Rekenkamer Oost-Nederland zijn: Rekenkamer Oost-Nederland Achter deMurenZandpoort6 7411GEDeventer Telefoon: 0570665800 E-mail:
[email protected]
Leeswijzer Hetjaarverslag2008vande Rekenkamer Oost-Nederlandstart met net voorwoord enisvervolgens opgebouwd uit twee delen. Inhet eerste deel, hetjaarverslag,verantwoordt het bestuur vande Rekenkamer zichover hetgevoerde beleid.Allereerst komenin hoofdstuk 1deafgerondeenlopende rekenkameronderzoekenaande ordeenwordt aandacht besteedaandeonderwerpselectie vande Rekenkamer. Vervolgenswordt in hoofdstuk 2ingegaanopdestandvan zakenrandomdemogelijkesamenwerkingtussen hetwaterschap Groot Sallandende Rekenkamer. Inhoofdstuk 3komt deinterne organisatie vande Rekenkamer aandeorde.Tot slot geeft hoofdstuk4een toelichtingopdeverschillen tussende budgetten ende realisatie. Inhet tweede deel, dejaarrekening,vindt definanciele verantwoording plaats. Eenoverzicht vandebatenenlastenvindt uin hoofdstuk5 waarna in het 6ehoofdstuk de balansisweergegeven. Dehoofdstukken7, 8en9gevendegrondslagen entoelichtingen aanten aanzienvande staat vanbaten enlastenende balans. Inhoofdstuk 10tot slot isde verklaringvandeaccountant bij dejaarrekening enhet voorstelvan het bestuur voor deresultaatsbestemmingopgenomen.
Voorwoord Dit ishetvierdejaarverslagvande Rekenkamer Oost-Nederland.De Rekenkamer heeft ookin 2008eenaantalonderzoeken afgerond,enaan deStaten aangeboden. Behalvedeonderzoeken diegepland stonden,iser ookeenonderzoekgedaan,waartussentijds toe beslotenwerd:de Treasuryvanbeide provinciesisonderzocht. Hoeweldeuitkomstdaarvan alleszinstot tevredenheid stemde: er issprakevaneengrote zorgvuldigheid enrisicomijding, ishet onderzoektochzeer interessant, omdat deuitvoeringvanhet beleidzozeer binnende kadersblijft, dat er feitelijk nauwelijks effect vandekaderstelling endesturingwaar te nemenvalt. Hoeweldeuitkomst feitelijk niet tot dedatavan het jaar 2008 behoort, willen we niet onvermeldlaten dat deinzet omte komen tot samenwerkingmet het Waterschap Groot-Sallandniet tot positief resultaat heeft geleid. Devraagvan hetWaterschap aandeStatenvan OverijsselenGelderland leidde met nameinGelderland tot afwijzing op juridischegronden. OmdatdeledenvandeProvinciale Statenonzebelangrijkste doelgroep vormen, hebbenweeensymposiumgeorganiseerd rond hetthema indicatoren. Datwasgoedbezocht enhet doel, dat desturingdoorde Statenteverbeteren,iszeker weer eenstapje dichterbij gekomen. WatwealsRekenkamerweleensbetreuren, isdat deaanbevelingen bij elk rapport niet standaardtot eenStatenbesluit leiden.Voor alle duidelijkheid: zo'n besluit hoeft niet altijd de Rekenkamer in alles te volgen -alwaarderen wedat natuurlijk wel!Maar het isvan belangom instemmingof afwijzing vastte leggen,zodat er ookconcreet nieuw beleid uit voortvloeit. DaarmeezorgendeStatenerzelf ookvoor dat de bestede middelenaande Rekenkamer ookdaadwerkelijk renderen. Wat betreft definanciele gangvanzaken,kanworden geconstateerd, dat deStaten de Rekenkamer vanvoldoende middelen hebbenvoorzien.Met betrekkingtot het rekeningresultaat gevenwij uin overwegingomdeze te bestemmenvoor definancieringvandeevaluatie vanderekenkamer in 2010. Zokijkenweopnieuw terugopeenvruchtbaar jaar, waarin de Rekenkamer gegroeidisquainhoud.Onzestrategiewaseniserop gericht indezesjarige bestuursperiode elk terrein vanhet provinciaal bestuur eensonderde loepte nemen.Wezijn daaringoedopweggekomen, getuige ookdit jaarverslag. Onzewensis,dat onskritisch werk magbijdragen tot uwsuccessen! r
Namenshet bestuur enmedewerkers,
~-
So?"
P.van Dijk, voorzitter
Jaarverslag 2008 Rekenkamer Oost-Nederland Mei2009
yy
/
//
iy C.F.M. Bruggink, directeur
1.
Rekenkameronderzoeken 2008
Indit hoofdstukkomenachtereenvolgens deafgeronde onderzoeken (§1.1) endelopendeonderzoeken van2008aanbod (S1.2). Daarnavolgen deactiviteiten diezijn verricht omtot het onderzoeksprogramma2009 te komen(S1.3). 1.1.
Afgeronde onderzoeken
DeRekenkamerleverdein200810rekenkamerrapporten (5per provincie) openorganiseerde eensymposiumvoor deProvincialStatenvan Gelderland enOverijssel. Het gaatom: 1. Provinciatewegen 2. Onderbesteding 3. Watertoets 4. Symposium 'Staten waarstuurt uop?' 5. OostNV 6. Treasury Ad 1. Provinciate wegen Infebruari 2008ishet onderzoek 'Scherper sturenopwegen: Sturing gratewegenprojecten indeprovincies Gelderland enOverijssel' gepubliceerd. Inhet rapportwordt duidelijk dat desturingop wegenprojecten opeenaantal punten goedindesteigersstaat maardat er ookonderdelen zijn waar eenscherperesturing noodzakelijk is.Zo duren projecten bijvoorbeeld regelmatiglangerdangeplandenis niet altijd duidelijk of de provincie debelangrijkste knelpunten aanpakt. Ad. 2. Onderbesteding Bij het onderzoek naaronderbesteding gaat het om het inzichtelijk maken vandeomvangenoorzakenvanonderbesteding enhoe onderbesteding zoveelmogelijkvoorkomenkanworden. Uit het in april2008 gepubliceerde onderzoek komt naarvorendat de provincies Gelderland enOverijssel minder geld hebbenuitgegevenvoor provinciale activiteiten danvooraf wasingeschat. Onderbestedingverdient vooral aandacht wanneer deprovincie dit hadkunnenvoorkomen enalsdedoelenvoorde maatschappij niet zijn gehaald. Beide provincies hebbenaandachtvoor onderbesteding, maareenanalysevandeoorzakenvan onderbesteding laatzien dat er nogmeer kanworden gedaanomonderbesteding te voorkomen. Ad3. Watertoets Hetdoelvanhet in mei2008gepubliceerde onderzoekwasom duidelijk te makenin hoeverre deprovincies dewatertoets gebruiken om het waterhuishoudkundige belanginderuimtelijke ordeningtewaarborgen. Dit isgedaandoor te kijken naardewijze waaropdeprovincies invulling geeft aandeverschillende rollenrandomdewatertoets.De hoofdconclusie luidde dat er goedestappenzijn gezetdoor de provincie maar dat tegelijkertijd er noggeensystematischinzicht bij PS enGS inde effectiviteit vandewatertoets. Omdatopzetenuitvoeringvan het onderzoekeensamenwerkingbetrof vandeZuidelijke Rekenkamer ende Rekenkamer Oost-Nederland, iser injuli 2008een bestuurlijke brief verstuurd aandebeideStaten. Hetdoeldaarvanwasomopbasisvande
Jaarverslag 2008 Rekenkamer Oost-Nederland Mei2009
provinciespecifiekerapporten (Gelderland, Limburg, Noord-Brabant en Overijssel) enkeleaandachtspunten aante reiken. Ad4. Symposium 'Statenwaarstuurt uop?'zoluidde detitel vanhet symposiumdatde Rekenkamer heeft georganiseerdop 11juni 2008. Inhet dualestelsel hebben Provinciate Staten o.m. een kaderstellende encontrolerende rol. Documentenalsdeprogrammabegrotingenjaarstukken endedaarin opgenomenindicatoren moetendezerollenvanProvinciale Staten faciliteren. Meteensymposiumover het nut enhet gebruikvan indicatoren wil de Rekenkamer Provinciale Staten ondersteunen.Na inleidingen over de (on)mogelijkhedenvanhet sturenop indicatoren (door deheer ElsenaarvanDeloitte) endeervaringenvaneenvoormalig gedeputeerde (mevrouwHolsheimer-Wezeman)kondendeaanwezigen in eenvandedrieworkshopszelf aandeslagrandomhetthema indicatoren.Vervolgens heeft deheerAardema(Open Universiteit Nederland) onder detitel 'Hebben indicatoren eenziel' zijn visieover het themavan het symposium gegeven. Uitdeevaluatie isgebleken dat het symposiumeensucceswas. Deaanwezigenwaardeerden het initiatief en beoordeelden inhoud, organisatieenlocatie met een ruimvoldoende.Alle aanwezigen enookalle Statenleden dieer niet bij kondenzijn, hebben vande Rekenkamer eenCD-romontvangenwaaropzowelinwoord,beeld alsgeluid deinhoudvan het symposiumisvastgelegd. Ad5. OostNV Hetonderzoek, in november2008aandeStaten gestuurd, richt zichopde kwaliteit vandesturingsrelatietussendeprovinciesGelderland en Overijssel enontwikkelingsmaatschappij Oost NV. Deuitkomst isdat beide provincies duidelijke afspraken hebbengemaakt metde Ontwikkelingsmaatschappij OostNVover economischedoelen,takenen prestaties. Weiishet moeilijkvastte stellenwat het relatieve aandeelis vanOostNVop het economischbeleidvanbeideprovincies. Ad6. Treasury Inhet onderzoeksprogramma2008wasruimteopgenomenvoor eennader te bepalenonderzoek. Daarmeeheeft de Rekenkamer de mogelijkheidom inte kunnenspelenopeenactueel onderwerp. Ditonderwerp deedzich voor toendiverseoverhedengeldkwijt raaktendoor beleggingen bij een Uslandsebank. DeRekenkamer heeft ineen kortlopend onderzoek de treasuryfunctie in kaart gebracht, waarbij defocus-geziendecontext en dehuidigefinanciele positievandeprovincies -vooralop het uitzetten vangelden lag. Uit het onderzoekisonder meer naarvorengekomendat het treasurybeleid vanbeide provincies prudent enrisicomijdendis,de organisatievandetreasury goedgeregeldisendetreasuryparagraaf in begroting enrekening PS inzicht biedt in detreasuryfunctie. Daarnaast heeft de Rekenkamer enkeleaanbevelingen geformuleerd. Het onderzoek isindecember2008aanPS aangeboden. 1.2.
Lopende onderzoeken
Naastdeafgeronde onderzoeken isin2008gewerkt aanvier onderzoeken voor Gelderland enOverijsselmet devolgendethema's: 1. Reservesenvoorzieningen 2. Jeugdzorg 3. Nationale Landschappen 4. Follow-upverdrogingsbestrijding Jaarverslag 2008 Rekenkamer Oost-Nederland Mei2009
Ad 1.Reserves en voorzieningen DeRekenkamerstreeft er naar omieder jaar eenonderzoek uit tevoeren ophetterrein vanplanningencontrol.Voor2008isdaarbij de keuze gevallen ophet onderwerp reservesenvoorzieningen. Deaanleiding daarvoor isgelegenin het feit dat reservesenvoorzieningen het budgetrecht van PS betreffen, daarnaast gaat het omgrote bedragenen gaat het ommiddelendie (nog) nietzijn ingezet. Devraagstellingvan het onderzoek richt zich enerzijds opdedoeltreffendheid endoelmatigheid vanhet beleidten aanzienvan reservesenvoorzieningen, anderzijds staat deinformatievoorzieningaanPS over reservesenvoorzieningen centraal. Hetonderzoekisinmiddelsafgerondenin maart2009aan PS aangeboden. Ad2. Jeugdzorg Dejeugdzorgiseen belangrijk themavoor de provinces, ergaatveelgeld inomendejeugdzorg magzichineenenormebelangstellingverheugen. Dezebelangstelling uit zich ineentoenemendeaanspraakopjeugdzorg, in mediaaandacht, maarookinde hoeveelheidonderzoeken dieopdit terrein zijn enworden gedaan.Omdatde Rekenkamer toegevoegde waardewil bieden met haar onderzoeken,isin2008eenverkenning uitgevoerd op het thema omte komentot eengoedonderzoeksonderwerp. Injuni 2009wil de Rekenkamer deuitkomstenvande verkenningendeinvullingvan het onderzoeksonderwerp onder de aandachtvandebeide Staten brengen. InSeptember 2009start de uitvoeringvanhet gekozenonderzoeksonderwerp over deJeugdzorg. Ad3. Nationale landschappen DeRekenkamer heeft eentussentijdse evaluatieopgestart naar het provinciale beleid gericht opdenationale landschappen in Gelderlanden Overijssel. Indit onderzoek naar nationale landschappen staan twee onderwerpen centraal: • debestuurlijke rol vandeprovincie Eenanalysevande rolvandeprovinciale bestuurslaag biedtPS kennisvandewijze waaropdeprovincie invulling heeft gegeven aanhaar bestuurlijke positiein het nationale landschappenbeleid (onder andere afsprakenensamenwerkingmet partners).
• eendoeltreffendeuitvoering Eenanalysevandestandvanzakenin deuitvoeringvan het nationale landschappenbeleid biedt PS actuele kennisvande eerste resultaten vanhet gevoerde beleid. Hetonderzoek dient daarnaast inzicht te bieden in devraagof aandevoorwaarden is voldaan, omdegesteldedoelstellingen binnen de bepaalde termijnente behalen. Hetonderzoek maaktduidelijk wat de sterkeenzwakke puntenvan het gevoerde beleid zijn. Inhet najaar 2009wordt het rapport Nationale Landschappen gepubliceerd. Ad4.Follow-upverdrogingsbestrijding Inhet onderzoeksprotocol isaangegevendat de Rekenkamer enigetijd na het aanbiedenvaneenonderzoeksrapport eenfollow-up traject opstart. Follow-up onderzoek kijkt terugopdeeffectiviteit vaneerder gedaan rekenkameronderzoek, andersgezegd:wat iser metdeconclusiesen aanbevelingen concreetgedaan?
Jaarverslag 2008 Rekenkamer Oost-Nederland Mei2009
In2008heeft deRekenkamerhet follow-up traject voor het onderzoek 'Pappenen Nathouden,verdrogingsbestrijding in de provincies Gelderland enOverijssel' opgestart. Aande handvandocumentenengesprekken met betrokkenen binnende provinciate organisatie iseenanalysegemaaktvande procesgangvan het Rekenkamerrapport (aandacht), deactiesop het terrein van verdrogingsbestrijding (actie) endestandvanzakenten aanzienvan resultaten opdit gebied (resultaten). Publicatievande resultatenvan het follow-up traject vindt plaatsin het tweede kwartaalvan2009. 1.3.
Onderwerpselectie
Hetidentificeren vaninteressante enrelevante onderzoeksonderwerpen iseenbelangrijke kernactiviteitvande Rekenkamer immershetgaat hier omde kernvraag"doenwedegoedeonderzoeken". Binnenhet bestuur enbinnen hetonderzoeksteamzijn deverschillenden provinciale beleidsonderwerpen enthema'sverdeeld. Daardoor kande aandacht worden gefocust enisdeskstudyenhet bezoekenvan bijvoorbeeld provinciale commissie- enStatenvergaderingen makkelijker te realiseren. Eenandere belangrijke input zijn deonderzoeksverzoeken aande Rekenkamer. In2008ishiervan mondjesmaatgebruik gemaakt. Eendoor deGelderseStaten gesteundverzoek betrof eenonderzoek naarde verdelingvandeRijksgelden richtingdeprovincies. DeRekenkamer heeft dit verzoek inoktober '08 gemotiveerdafgewezenentevensmondeling toegelicht indeStatencommissievergaderingAlgemeen Bestuuren Financienvandecember '08. Het bestuur vandeRekenkamer vindt debetrokkenheid vandeStaten bij deonderwerpselectie vangroot belang.Zij wil in2009het contact met ProvincialeStatenverder intensiveren omzo nogbeter inzicht te krijgen inonderzoekswensen vanuit debeideStaten.
Jaarverslag 2008 Rekenkamer Oost-Nederland Mei2009
2.
SamenwerkingWaterschap GrootSallandmetde RekenkamerOost-Nederland
Begin2007isde Rekenkamer door hetWaterschap Groot Salland benaderd omnate denkenover demogelijkheidomsamentewerken.De achtergrond isdat hetWaterschap eenonafhankelijke rekenkamer wil instellen hoeweldit volgensdewaterschapswetgeving geen verplichting is. Aansluiting bij eenreedsoperationele rekenkamer isin deogenvan het Waterschap het meesteffectief enefficient. Het bestuur vande Rekenkamer acht eendergelijke samenwerking kansrijkeninnovatief. Ookin deStatenvanbeide provincies isuitgesproken dat mende samenwerkingin principe ondersteunt. Gedeputeerde Statenvande provincie Gelderland heeft aan Provinciale Staten advies uitgebracht over devoorgenomensamenwerking.Haar standpunt isdat dezesamenwerkingomjuridische redenen geendoorgang kankrijgen. Daarvoor isvolgensGS eerst eenwetswijziging nodig.Het Waterschap GrootSalland heeft samenmet de Rekenkamer advies gevraagdaanprofessor Elzingavande Rijksuniversiteit Groningen. Zijn adviesluidt dat dewet voldoende ruimte laat omde samenwerking mogelijkte maken. Beideverschillende standpunten zijn op 1 april j l . aan deordegeweest in deGelderse Provinciale StatencommissieAlgemeen Bestuur enFinancien. Bij meerderheidvanstemmenishet besluit genomenhet college te steunenin haar advies. Daarmeeisde samenwerkingtussenWaterschap en Rekenkamer niet haalbaar gebleken.
3. 3.1.
Interne organisatie Strategie
Bestuur enonderzoeksbureauvande Rekenkamer hebbenin het najaar van2008eenstrategiebespreking gehouden. Hetdoelwasomduidelijk te krijgenwaar deRekenkamer nustaat indeuitvoeringvanhaar rolen welkezakenverbeterd zouden moetenworden. Debelangrijkste bespreekpunten betroffen deonderwerpselectie, decommunicatieen omgangmet debelangrijkste stakeholderswaar onder uiteraard PS en GS. Eenvandeconcrete actiepunten die hieruit naarvorenzijn gekomenis dat de Rekenkamer in deperiodeapril/mei contact gaat zoeken met alle fracties vandebeide Staten. Hetdoelvandit gesprekisomduidelijk te krijgen hoedeStaten de Rekenkamer zien, welkeverwachtingen zij hebbenenopwelke puntende relatie met de Rekenkamer verbeterdzou kunnenworden. 3.2.
PersoneelenOrganisatie
Depersoneelssamenstellingvande Rekenkamer isin 2008stabiel gebleven.Medio '08iser alsgevolgvandehoeveelheidwerk tijdelijk extra capaciteit (0,5fte) aangetrokken voor demanagementassistentiefunctie. Inde loopvan2009zal het bestuur vande Rekenkamer besluiten of dezetijdelijke capaciteit omgezet kanworden in structurele formatie. Verder ismedio 2008eenextra tijdelijke onderzoeker aangetrokken. Ookvoor dezefunctie zalindeloopvan2009 duidelijk moetenworden of zeomgezet kanwordeninstructurele formatie. Jaarverslag 2008 Rekenkamer Oost-Nederland Mei2009
Daarbij isindeafweging steedsaandeorde aandeenekant dewensvan deStatenomeencollectief onderzoeksgeheugen opte bouwen bij haar Rekenkamerenaandeanderekantvoldoende mogelijkhedente creeren omwaar nodigexterne capaciteit in te kunnenhuren. Met alle medewerkersvande Rekenkamer heeft dedirecteur gesprekken gevoerdconform dejaargesprekscyclus vandeprovincie Gelderland.De voorzitter vanhet bestuur vande Rekenkamer voert dezegesprekken met de directeur. Bestuur enmedewerkers hebbenverschillende opleidingstrajecten gedaan omdenoodzakelijke kennisenvaardigheden oppeilte houden. 3.3.
Samenwerkingeninformatie-uitwisseling
DeblikvandeRekenkamer isvan 'buiten naar binnen' gericht. Erwordt veelgedaanomdeexterne gerichtheid concreetvormte geven.Zozijn ledenvanhet bestuur enonderzoekers regelmatigaanwezigin het provinciehuis. Decommissie- en PS-vergaderingen worden regelmatig bezocht. Erzijn verder reguliere contactmomenten met Gedeputeerde StatenendeCommissarissenvandeKoningin. In2008isdeRekenkamer gestart ombij aanvangvaneenonderzoek betrokken ambtenarente informerenover doelenopzetvan het onderzoekeniser degelegenheid tot het stellen vanvragen.Deeerste ervaringen latenziendat dezezogenaamdekick-off bijeenkomstenineen behoeftevoorzien. Uiteraard isersprakevanintensieveinformatie-uitwisseling tussende vier overige provinciale rekenkamers. Ookwordt regelmatigover mogelijkesamenwerkinggesproken. Desamenwerking met de Zuidelijke Rekenkamer bij het onderzoek naardewatertoets isdaarvaneen voorbeeld. Bij het inventariseren vande mogelijkheden tot samenwerking wordt telkens een kosten/baten afweging gemaaktwaarbij de meerwaardevoor deinhoudelijke resultaten vooropstaat. Besturenen directeuren vande Provinciale Rekenkamerszien er elkaar regelmatig,zo ookdeonderzoekersendemanagement-assistentes. DeRekenkamer Oost-Nederlandislid vandeNederlandseVerenigingvan RekenkamersenRekenkamercommissies(NVRR).Devoorzitter vande Rekenkamer istevensvice-voorzitter vandeNVRR.DeNVRRkent verschillende themagerichtesamenwerkingsverbanden (zogenaamde kringen). DeRekenkamer isbetrokken bij dejuridische ende rechtmatigheidskringen bij deOostelijke Kringwaarbij degemeentelijke rekenkamers uit deprovincie Overijsselzijn aangesloten.
Jaarverslag 2008 Rekenkamer Oost-Nederland Mei2009
4.
Toelichting lasten 2008
Indit hoofdstukwordt destaatvan baten enlastenzoalsweergegeven in hoofdstuk 5vaneentoelichtingvoorzien. Detoelichtingisgebaseerd conform hetgeen hierover is bepaaldin hoofdstuk 8(toelichting staatvan batenenlasten). Bestuuren Personeel Reis enverblijfkostenpersoneel Hetaantal personeelsleden isgegroeid (zie 3.1) waardoor ookde reiskostenzijn gestegen.Verder iserin het kadervande uitgevoerde onderzoeken meer gereisddanwasvoorzien. Ookdereiskostenvan het bestuur zijn, andersdanvoorgaandejaren, hier geboekt. Opleidingen Erisintensief gewerkt aanhetverder vergrotenvan het kennis-en vaardighedenniveau vandeindividuele medewerkers. Ookopteamniveau iser geinvesteerd. Geziendekennisintensievewerkzaamhedenvande Rekenkamerzalhet opleidingsbudget indetoekomst belangrijk blijven. Inhuur Externe deskundigen Het beschikbare budgetvoor deinhuur vanexterne deskundigen bleek voldoende te zijn omdegeplandeonderzoeken uit te kunnenvoeren.In 2008waseenextra budgetvoor externe inhuur beschikbarevan € 100.000,-. Ditextra budget isin2009e.v. niet meer beschikbaar. In 2008istevensdelijn verder doorgezet omonderzoeken zoveel mogelijk vanuit heteigen personeeluit te latenvoerenwaarbij,veelalop onderdelen vanhet onderzoeksproces, inhuur vanexterne deskundigheid mogelijk is. Dit resulteert in eenverhogingvandeeigencapaciteit (zie salariskosten enuitzendkrachten) entoenamevandeopbouwvaneigen kennisenkundebinnenderekenkamer. Hetinhuurbudget blijft evenwel erg belangrijk omdat het niet mogelijk isomte alien tijde zowel kwantitatief alskwalitatief decapaciteit in eigen huiste hebben. Uitzendkrachten In2008bleek steedsduidelijker dat debeschikbare capaciteit voor management-assistentie (0,5fte) onvoldoendewasvoor de hoeveelheid werk. Middelsdeinhuur vanuitzendkrachten is hieraantegemoet gekomen. Indeloopvan2009wordt besloten omdezecapaciteit aldan niet structureel in tevullen. Huisvesting Energielasten Deenergielasten zijn inde praktijk lager uitgekomenenzullenvoorde toekomst lagerworden begroot. Verzekeringen Indepraktijk blijkt dat depostverzekeringen lager begroot kanworden.
Jaarverslag 2008 Rekenkamer Oost-Nederland Mei2009
Servicekosten Schoonmaakkosten Dezekostenzijn lagerdan begroot. Het budgetzal hierop worden aangepast.
Beveiligfng Bezienzalwordenof het mogelijkisde post beveiliging lager te begroten. Onderhoudskosten Deonderhoudskosten zijnvooraf lastiginte schatten. Inde praktijk worden kostenalsgevolgvanincidentele aanpassingen aandeinheriting vanhet kantoor enhet onderhoudvandetuin hierop geboekt.
Telefoonkosten Detelefoonkosten vallen lager uit dan begroot. Deervaringscijfersvoor dezekostenzullenwordengebruikt voor dekomendebegrotingen. Informatievoorziening Onderhoudcomputerapparatuur Deonderhoudskosten zijn lager danbegroot. Derekenkamerwerkt met laptops. Gezienderelatief kleine aantallen computers ishet lastigeen betrouwbare inschatting te makenvandeonderhoudskosten. Gezien het belangvangoedonderhoudzalhiervoor het gereserveerde budgetworden aangehouden. Externdrukwerk DeRekenkamer heeft eengroot aantalonderzoeken uitgevoerd in2008 hetgeen heeft geresulteerd inextra rapporten c.q. drukwerk. Verder isin enkele rapporten meer kleur gebruikt waardoor ookde kosten zijn toegenomen.
Boeken Indepraktijk blijkt deinformatievoorziening voor eengroot deel te vinden te zijn bij deinformatievoorzieningcentra (bibliotheken) vande beide provincies,deintranetten vandebeide provincies enop het internet. Daardoorzijn relatief weinigeigen boekenaangeschaft. Het beschikbare budgetzalietsverlaagdworden maarwelvoldoende ruimte moetenbieden omnoodzakelijke vakliteratuur te kunnen aanschaffen. Aanschafautomatiseringsapparatuur In2008isconform degeldendeafschrijvingstermijn eendeelvande gebruikte ICTvervangen. DaarnaastwasookuitbreidingvanICTapparatuur noodzakelijk geziendetoenamevanhet (ingehuurde) personeel. Dekostenkomendirect ten lastevande resultatenrekening. Daardoor washet niet nodigde bedrijfsreserve hiervoor aantespreken. Kantoor Kantoorbenodigdheden Deinstallatie vannieuwe ICT-apparatuur leidt tot hogerekosten. Aanschafmeubilair Doordetoenamevanhet personeelwarenookextra werkplekken
noodzakelijk. Jaarverslag 2008 Rekenkamer Oost-Nederland Mei2009
Accountantskosten Deaccountant heeft aangegevendatzij extra kosten hebbenmoeten doorberekenen aande Rekenkamerten behoevevandecontrolewerkzaamheden ten behoevevandejaarrekeningvande Rekenkamer. Overig Bankkosten Ditzijn derentebijschrijvingenover hettegoedvande Rekenkamer.De rentebijschrijvingenzullen fluctueren met degeldende rentetarievenen debanksaldi. Delaatstezalfluctueren afhankelijk vanhet momentvan bestedingenontvangstvandeliquide middelen. Doorbovengenoemde onzekerheden isdeomvangvandeze post lastigte begroten. Algemene uitgaven Inde begroting2008wasdezepost nogniet begroot. Deuitgavendie zijn geboekt opalgemene kosten hebbenonder meer betrekkingopde aanschafvanalgemeengangbare huishoudelijke producten die nodigzijn omalszelfstandige organisatie-eenheidzonder facilitaire dienst te kunnenfunctioneren. Ookde huurvanvergadermogelijkhedenin het land enwaar nodigcateringworden hieropgeboekt. Zoisonder meer dehuur vandeschouwburgten behoevevanhet rekenkamer congresover prestatie-indicatoren injuni 2008hierop geboekt. Reserves BTW-compensate Deprovincies hebbendemogelijkheidomviadezogenaamde transparantiemethodededoor de Rekenkamer betaalde BTWterug te ontvangenvanhet BTW-compensatie-fonds. Dete declareren BTWover 2008bedraagt in totaal€ 140.226,-. DeRekenkamer heeft dezeBTW, ieder voor dehelft, doorgeschoven naardebeide provincies. Bedrijfsreserve (overschot/ tekort) DeRekenkamer heeft eenbedrijfsreserve voor o.m. investeringen in ICT, telefonie enkantoorinrichting voor zover dezeniet uit de lopende begroting bekostigd kunnenworden.Ookkunneneventuele extra activiteiten zoalsbijvoorbeeld hetorganiseren vaneensymposium hiermeeworden gefinancierd. In2008zijn er ICT-investeringengedaan. Dezekondendirect worden afgeboekt opde resultatenrekening.De bedrijfsreserve kan met maximaal2% vanhet totaal budget per jaar worden gevoedt.w. met€ 18.675,- (totaal budget2008is€933.775,-) mitsdetotale omvangvande bedrijfsreserve niet hogerisdan3% van het totale budget. Dehuidigestandvande bedrijfsreserve bedraagt € 15.244,-. Het bestuur kiestervoor debedrijfsreserve aantevullen met € 12.769,-. Daarmeeishet maximumvan3% voor debedrijfsreserve, dit is €28.013,-, bereikt. Onverdeeldresultaat Het onverdeelde resultaat vandeRekenkamer over 2008bedraagt €43.811,-. Debelangrijkste verklaring hiervoor isgelegenineen lagere uitgave danbegroot opde post Mnhuurexternedeskundigen'.
Jaarverslag 2008 Rekenkamer Oost-Nederland Mei2009
10
DeRekenkamerheeft metdehaarbeschikbaar gestelde middelende prestatiesvolgens planningkunnenleveren.Enkeleonderzoekenvan2008 lopen nogdoor in 2009. Definanciele lasten hiervan blijven echter beperkt waardoor dereeds beschikbaar gestelde middelen voor2009 voldoende zijn voor derealisatie vannetonderzoeksprogramma.
Jaarverslag 2008 Rekenkamer Oost-Nederland Mei2009
11
Jaarrekening 2008
Jaarverslag 2008 Rekenkamer Oost-Nederland Mei2009
12
5.
Staatvanbaten en lasten Rekenkamer Oost-Nederland
Baten Rekenkamer Oost-Nederland 2008 Budget2008 excl. BTW
Baten BijdragenProvlndes
€
Realisatie 2008 excl. BTW
Verschil € excLBTW
Bijdrage provincie Gelderland
416.160
423.849
Bijdrage provincie Overijssel
353.736
353.736
0
Onttrekking aanreserve
101.455
258.568
•157.113
BTW-Compensatieprovincie Overijssel Totaal
62.424
-7.689
70.113 933.775
Jaarverslag 2008 Rekenkamer Oost-Nederland Met2009
-7.689 1.106.266
-172.491
13
Lasten Rekenkamer Oost-Nederlandper 31december2008 Budget2008 excl. BTW
Lasten Bestuuren Personeel Bestuursvergoedingen en-kosten Salarissenvast personeel Reisenverblijfkosten personeel Advertentiekosten werving personeel Opleidingen
€
Reallsatie 2008 excl.BTW
€
VerscWI excl.BTW
41.616
35.992
3.624
344.960
379.498
-34.538
20.400
26.771
-6.371
0
0
0
20.400
22.571
-2.171
0
0
Overige personeelskosten Subtotaal
427.376
466.832
-39.456
Inhuur Extemedeskundigen
152.617
284.473
Uitzendkrachten
0
Subtotaal
131.856
20.728 284.473
-20.728 173.345
111.128
Huisvesting Energielasten
4.162
2.393
Verzekeringen
1.000
489
511
23.929
25.311
-1.382
500
431
69
Huren Onroerendezaak belasting Subtotaal
29.591
1.769
28.624
967
Servtcekosten Schoonmaakkosten
3.433
4.974
Beveiliging Onderhoudskosten Telefoonkosten
1.541
600
378
222
3.000
1.644
1.356
5.202
4.342
860
Subtotaal
9.797
13.776
3.979
Informatievoorziening Onderhoudcomputerapparatuur Extern drukwerk Boeken Contributielidmaatschappen Aanschafautomatiseringsapparatuur Aanschaftelefonieapparatuur
9.000
13.499
-4.499
12.750
15.164
-2.414
1.000
502
498
1.750
1.850
-100
8.500
19.707
-11.207
0
Subtotaal
0 33.000
0 50.722
-17.722
Kantoor Kantoorbenodigdheden Aanschaf meubilair Uitbesteding adm. AanPrv. Gld. Accountantskosten Subtotaal
9.364
6.220
3.144
0
4.149
-4.149
6.557
6.557
0
3.640
4.955 19.561
Jaarverslag 2008 Rekenkamer Oost-Nederland Mei2009
-1.315 21.881
-2.320
14
Lasten Budget2008 excl.BTW
€
Realisatie 2008 excl.BTW
€
Verschilexcl. BTW
€
Overig Bankkosten Overige opbrengsten Algemeneuitgaven
0
•10.768
0
0
0
0
11.913
-11.913
Subtotaal
0
10.768
1.145
-1.145
Reserves BTWcompensatie
124.848
140.226
Overschot/tekort
1.150
12.769
-11.619
0
157.114
-157.114
Overdracht rekeningresultaat Onverdeeld resultaat Subtotaal
Totaal
0
-15.378
-43.811
43.811 125.998
356.013
-230.015
933.775
1.106.266
-172.491
Jaarverslag 2008 Rekenkamer Oost-Nederland Mei2009
15
6.
Balans31december 2008
BalansRekenkamerOost-Nederlandper31 december2008 Activa
2008
2007
Crediteuren
307.783
175.419
9.493
Transitoria
2.132
Onverdeeld resultaat
12.686 43.811
157.114
33
1.525
Algemenereserve
0
101.454
Transitoria
4.494
52.948
28.013
15.244
Debiteuren
46.252
0
392.293
495.279
392.293
495.279
BNG
2008
2007
335.203
429.181
5.364 947
Postbank Afstemrekening BNG Afstemrekeninggiro
Totaal
7.
Bedrijfsreserve
Totaal
46.048
Grondslagenvanwaarderingen resultaatsbepaling
Inleiding Dejaarrekeningisopgemaakt metinachtnemingvandevoorschriften die het Besluit begrotingenverantwoording provincies engemeentendaarvoor geeft. Dezevoorschriften zijn eveneensvantoepassingopdeRekenkamer Oost-Nederland. Grondslagen voor het opstellen van dejaarrekening Indejaarrekening isonderscheid gemaakttussenalgemeneenspecifieke grondslagenvanwaarderingenresultaatsbepaling. Despecifieke grondslagen betreffen enerzijds grondslagenzoalsopgenomeninde 'Financiele verordeningGelderland 2003' (vastgesteld door Provinciale Staten) ende 'UitvoeringsregelingFinancieleVerordening Gelderland 2003' (nadere uitwerkingvandefinanciele verordeningdoor Gedeputeerde Staten). Anderzijds betreft het grondslagendie nietals zodanigzijn vastgelegd,maardeafgelopenjarenvolgensde bestendige gedragslijn zijngehanteerd. Algemene uitgangspunten Debegrotingscijfers bestaanuit deprimaire begrotingenalledoor het bestuurvande Rekenkamer Oost-Nederland goedgekeurde begrotingswijzigingen betreffende het verslagjaar. Hetstelselvanbaten enlastenisvantoepassing. Batenenlastenworden tot het brutobedragverantwoord.Onder baten enlastenvallenookde over het eigenvermogenberekende bespaarde rente. Dejaarrekeninggeeft, volgens normendievoordeprovince en dientengevolge voor deRekenkamer Oost-Nederland alsaanvaardbaar worden beschouwd,eenzodaniginzicht dat eenverantwoord oordeelkan worden gevormdover definanciele positie enover debatenenlasten. Dejaarrekeningendetoelichtingen gevengetrouw, duidelijk en stelselmatigdebaten en lastenvanhet begrotingsjaar, evenals hetsaldo ervanweer. Dejaarrekening geeft tevenseengetrouw, duidelijk en Jaarverslag 2008 Rekenkamer Oost-Nederland Mei2009
16
stelselmatiginzichtin definanciele positie aannet eindevan het begrotingsjaar. Dewaarderingvandeactiva enpassivaende bepalingvan het resultaat vindt plaatsopbasisvan historische kosten.Tenzij bij het desbetreffende balanshoofd andersisvermeld,wordendeactiva enpassivaopgenomen tegen nominalewaarden. Debatenenlastenwordentoegerekend aanhetjaar waaropzij betrekking hebben. Batenenwinsten worden slechtsgenomenvoor zoverzij op balansdatumzijn gerealiseerd.Verliezen enrisico'sdie hunoorsprong vindenvoor het eindevanhet begrotingsjaar, worden in acht genomen indienzij voor het opmakenvandejaarrekeningbekendzijn geworden. Personeelslastenworden in principetoegerekendaanhet boekjaar waarop zebetrekking hebben.Alsgevolgvan het formeleverbodophetopnemen vanvoorzieningen c.q. schulden uit hoofdevanjaarlijks terugkerende arbeidskostengerelateerde verplichtingen vanvergelijkbaar volumeworden sommigepersonele lastenechter toegerekend aande periodewaarin uitbetaling plaatsvindt; daarbij moetwordengedacht aancomponenten zoalsoverlopendevakantiegeld- enverlofaansprakenendergelijke. Voor arbeidskosten gerelateerde verplichtingen vaneen jaarlijks vergelijkbaar volumewordt geenvoorzieninggetroffen of opandere wijze eenverplichting opgenomen. Dereferentieperiodeisdezelfde alsdievan de meerjarenraming tewetenvier jaar. Activa Vaste activa Allevaste activazijn gewaardeerd tegen deverkrijgings- of vervaardigingsprijs. Specifieke investeringsbijdragen vanderdenwordenop dedesbetreffende investeringin minderinggebracht; in diegevallen wordt op het saldoafgeschreven. Materiele vasteactiva met economisch nut. Alle investeringen met eeneconomisch nut -dit zijn verhandelbaredan welmiddelengenererende investeringen -worden geactiveerd, tenzij sprakeisvaneenideaalcomplex. Vlottende activa Vorderingen enoverlopendeactiva Devorderingenworden gewaardeerd tegen nominale waarde.Voor verwachte oninbaarheid iseenvoorzieningin mindering gebracht. Liquidemiddelenenoverlopendeposten. Dezeactivawordentegen nominalewaardeopgenomen. Passiva Vasteschulden Vasteschuldenwordengewaardeerd tegende nominalewaarde verminderdmet gedaneaflossingen. Devasteschulden hebbeneen rentetypische looptijd vaneenjaar of langer.
Jaarverslag 2008 Rekenkamer Oost-Nederland Mei2009
17
Vlottendepassiva Devlottende passivawordengewaardeerd tegendenominalewaarde. Specifiekegrondslagen Investeringen,waarderingactiva en afschrijving Financiele verordening Gelderland 2003 Deprovincie Gelderland hanteert devolgendeafschrijvingstermijnenvoor investeringen met eeneconomisch nut: • geactiveerde kostenvanagioendisagio: 5jaar; • bedrijfsgebouwen: 40jaar; • renovatie, restauratie enaankoop bedrijfsgebouwen: 20jaar; • veiligheidsvoorzieningen in bedrijfsgebouwen, telefooninstallaties enkantoormeubilair: 10jaar; • zwaretransportmiddelen, aanhangwagens, personenauto's, lichte motorvoertuigenentechnische hulpmiddelen: 5jaar; • automatiseringsapparatuuren-programmatuur: 3jaar; • bijdragen aanactiva ineigendomvanderden: 15jaar. Opgronden enterrein wordt niet afgeschreven. Kostenverbonden aanhet afsluiten vangeldleningen worden direct ten lastevande exploitatie gebracht. Dematerielevaste activa met economisch nut met een verkrijgingsprijs lager dan€25.000,-worden niet geactiveerd, met uitzonderingvan grondenenterreinen diealtijd wordengeactiveerd. Uitvoeringsregeling Financiele Verordening Gelderland 20031 Activawordenannu'fteitsgewijsafgeschreven. Opnieuweactivawordt afgeschreven alsop30juni vanhetjaar meerdan dehelft vanhet begrote bedragvoor het nieuweactivumisuitgegeven. Hetdaaraangerelateerde afschrijvingsbedragwordt gebaseerdop: • debegroteinvesteringalsnogniet het gehele begrote bedragis uitgegeven; • dewerkelijke investeringalsgeenbedragen meer worden uitgegeven. Deuitgaventot enmet 30juni wordenop 1 julivastgesteld. Rente Bestendigegedragslijn Dejaarlijkse rente isberekendvolgensde renteomslagmethodiek.De systematiekvanrenteomslagisalsvolgt. Derentediewordtomgeslagen betreft rentevanopgenomenlanglopende geldleningen, detoevoeging vanrente of inflatiecorrectie aanreservesenvoorzieningen (bespaarde rente) enderente over het financieringstekort.
1
Deuitvoeringsregeling isvastgestelddoor Gedeputeerde Staten,eniseennadere uitwerkingvande Financiele Verordening,diedoor ProvincialeStaten isvastgesteld. Jaarverslag 2008 Rekenkamer Oost-Nederland Mei2009
18
Alle reservesenvoorzieningen krijgen eeninflatiecorrectie teneindede geplande activiteiten te kunnenblijven reallseren. Over hettotaalaan reservesenvoorzieningen wordt een rentevergoeding berekend tegeneen rentepercentage dat gebaseerdisopdekapitaalmarkttarievenvanhet afgelopenjaar. Hetverschil tussendezerentevergoedingende inflatiecorrectie wordt toegevoegd aandereserve 'Egalisatiefonds reservesenvoorzieningen'. Derente over het financieringstekort betreft een renteberekening over hetverschiltussendestandvandebestemmingsreservesende boekwaardevandevaste activa. Ditverschilwordt vervolgens vermenigvuldigd met een rentepercentage -afgeleidvan geldmarkttarieven- engeeft het rentebedrag. Overeen beperkt aantal reservesenvoorzieningenzijn specifieke voorschriftenvoor rentetoerekeningbepaalddoor het Rijk c q . d e EuropeseCommissie. Hetverschil met detoegerekende inflatiecorrectie wordt gecorrigeerd opdeoverrente dieistoegerekend aan het 'Egalisatiefonds reservesenvoorzieningen'. Desomvanbovenstaande drie elementen (rente langlopende geldleningen, bespaarde rente enrente financieringstekort) wordt omgeslagenover devaste activa.Vervolgens komt deze rente ten laste vanfuncties, kostenplaatsen enactiva. Metdeopbalansdatumlopende rentevanopgenomenen verstrekte langlopende geldleningenis rekeninggehouden.
8.
Toelichtingstaatvanbatenen lasten
Baten DeRekenkamerOost-Nederlandwordt, zoalsafgesproken inde WGR RekenkamerOost-Nederland,ieder voordehelft gefinancierd doorde provincies OverijsselenGelderland. DeRekenkamer betaalt BTWover dedoor haaringekochte leveringenen diensten. Opgrandvandezogeheten transparantiemethodekandeze BTWdoordeprovincies geclaimdworden bij hetBTW-compensatiefonds. Dit betekent persaldodat het beschikbaar gestelde budget geheelten goede kankomenaanactiviteiten vande Rekenkamer. Voorde beide provinciesverloopt deBTW-verrekening budgetneutraal. Dehiervoor beschrevenwerkwijze isterugte voeren opdebesluiten die daarover zijn genomendoor de Provinciate Staten vande provincie Overijssel (kenmerk PS/2006/80, 23januari 2006) endoor Gedeputeerde Statenvande provincie Gelderland (zaaknummer2006-001079, 17januari2006). Lasten Indestaat vanbatenenlastenworden deuitgaven (realisatie) afgezet tegen de begrote budgetten van2008.Decijferswordenvaneen toelichtingvoorzien wanneer: • er sprakeisvaneenafwijking van 10%meerof minder ten opzichtevanhet budget (bij verschillen die minder bedragendan €500,-wordt geentoelichting gegeven);
Jaarverslag 2008 Rekenkamer Oost-Nederland Mei2009
19
•
of wanneer deafwijking meerisdan€50.000,-; Alle gerealiseerde bedragen zijn exclusief BTW.
Alsextra informatieisin bijlage 2eenoverzicht opgenomenvande gerealiseerde cijfers van2008en2007.
9.
Toelichtingopdebalans
Hieronderwordenenkele postenvande balans (zie hoofdstuk 6) nader gespecificeerd. Debiteuren Het betreft de nogte vorderen BTWbij de provincies Overijsselen Gelderland. Crediteuren Dezepost bestaat voor het grootste deeluit dedoorbelastingvande salarissenvanhetvierde kwartaal 2008envanenkele nogte betalen facturen vandienstverleners. Transitoria (passiva) Hetgaatomnogte betalen kostenwaar onder enkele dienstverleners. Onverdeelderesultaat Dezepostisgelijk aanhet resultaat vandestaat vanbaten en lasten (hoofdstuk 5). Algemene reserve Dezepost betreft de bestemmingvan het resultaat uit 2005vande Rekenkamerenisviadejaarrekening2005toegekend aandealgemene reservevande Rekenkamer voor dejaren 2006,2007en2008.Voor2009 e.v. isdezereserve niet meer beschikbaar. Bedhjfsreserve Indebegroting2008isaangegevendat eenbedrijfsreserve opgenomen zalwordenconform de richtlijnen diedeprovincie Gelderland hierover heeft afgesproken. Debedrijfsreserve isbedoeldvoor deaanschafvan computerapparatuur, telefonie enmeubilair enextra activiteiten zoals bijvoorbeeld het organiserenvaneensymposium.
10.
Overigegegevens
Indit hoofdstuk isindeeerste paragraaf deverklaringvandeaccountant bij dejaarrekening 2008vande Rekenkamer opgenomen.Vervolgensisin detweede paragraaf eenvoorstelvoorderesultaatsbestemming beschreven. 10.1. Accountantsverklaring Verklaringbetreffende dejaarrekening Wij hebbende (indit rapport opgenomen oppagina 13tot en met22) jaarrekening 2008vande Rekenkamer OostNederland, bestaande uit de balansper 31december2008endestaat vanbatenen lasten over2008 met detoelichting gecontroleerd. Jaarverslag 2008 Rekenkamer Oost-Nederland Mei2009
20
Verantwoordelijkheid vanhet bestuur Het bestuur vandeRekenkamerOostNederland isverantwoordelijk voor het opmakenvandejaarrekening, alsmedevoor het opstellen van het jaarverslag, beide inovereenstemmingmet het Besluit begrotingen verantwoording provinciesengemeenten. Dezeverantwoordelijkheid houdt onder meerindat de jaarrekening zoweldebatenenlasten alsdeactivaenpassivagetrouw dient weer te geven, endat dein dejaarrekeningverantwoorde baten, lastenen balansmutatiesrechtmatigtot standzijn gekomen. Rechtmatige totstandkomingbetekent inovereenstemming met de begroting,en met devantoepassingzijnde wettelijke regelingen en provinciale verordeningen zoalsdoor de provincie Gelderland in het Statenbesluit PS2004-907isbevestigd. Dezeverantwoordelijkheid omvatonder meer: het ontwerpen, invoeren enin stand houdenvaneenintern beheersingssysteemrelevant voor het opmakenvanengetrouwweergeven in dejaarrekening vanzowelde baten en lasten alsdeactiva en passiva,zodanigdat dezegeen afwijkingen van materieel belangalsgevolgvanfraude of fouten bevaten voor de nalevingvanderelevantewet- enregelgeving, het kiezenen toepassenvanaanvaardbaregrondslagenvoor financiele verslaggevingen het makenvanschattingen dieonder degegevenomstandigheden redelijk zijn. Verantwoordelijkheid vandeaccountant Onzeverantwoordelijkheid ishet gevenvaneenoordeel overde jaarrekeningopbasisvanonzecontrole, alsbedoeld inartikel217, tweede lid vande Provinciewet. Wij hebbenonzecontrole verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder het Besluit accountantscontrole provincies engemeente. Dienovereenkomstigzijn wij verplicht te voldoen aandevoor onsgeldendegedragsnormenenzijn wij gehouden onzecontrole zodanigte plannen enuit te voerendat een redelijke matevanzekerheidwordt verkregen dat dejaarrekeninggeen afwijkingen vanmaterieel belangbevat. Eencontrole omvat het uitvoeren vanwerkzaamhedenter verkrijgingvan controle-informatieover debedragen endetoelichtingen inde jaarrekening. Dekeuzevandeuit tevoerenwerkzaamheden is afhankelijkvandeprofessioneleoordeelsvormingvande accountant, waaronder begrepenzijn beoordelingvanderisico's vanafwijkingen van materieel belangalsgevolgvanfraude of fouten. Indie beoordeling neemtdeaccountant inaanmerkinghetvoor het opmakenvanen getrouw weergeven indejaarrekeningvanzowelde batenenlastenals deactivaenpassiva,alsmede hetvoor denalevingvandewet- en regelgeving relevante interne beheersingssysteem,teneinde een verantwoorde keuzete kunnen makenvandecontrolewerkzaamhedendie onder degegevenomstandigheden adequaatzij, maardie niet tot doel hebbeneenoordeelte gevenover deeffectiviteit vanhet interne beheersingssysteem vande Rekenkamer Oost Nederland.Tevensomvat eencontrole onder meer eenevaluatievandeaanvaardbaarheid vande toegepaste grondslagenvoor financieleverslaggeving,vande redelijkheid vanschattingen die het bestuur vande Rekenkamer Oost Nederland heeft gemaakt, eneenevaluatievan het algehele beeldvandejaarrekening. Debij onzecontrole toegepaste goedkeuringstolerantie bedraagt voor fouten 1%vandetotale lasten. Jaarverslag 2008 Rekenkamer Oost-Nederland Mei2009
21
Dezegoedkeuringstolerantie isdoordeProvinciate Staten Gelderland in haarvergaderingvan26januari 2005vastgesteld. Wij zijn vanmeningdat dedoor onsverkregen controle-informatie voldoende engeschikt isalsbasisvoor onsoordeel.
Oordeel Naaronsoordeel geeft dejaarrekeningvandeRekenkamerOost Nederland eengetrouw beeldvandegrootte endesamenstellingvan zowelde batenenlastenover 2008alsvandeactivaen passivaper31 decernber2008in overeenstemming met het Besluit begrotingen verantwoording provinciesengemeenten. Voortszijn wij vanoordeeldat dein dezejaarrekening verantwoorde baten enlasten alsmededebalansmutatiesrechtmatigtot stand zijn gekomeninovereenstemming met de begrotingenmet devantoepassing zijnde wettelijke regelingen waaronder provinciate verordeningen. Verklaringbetreffende anderewettelijke voorschriften en/of voorschriften vanregelgevende instanties Opgrandvandewettelijke verplichting ingevolgeartikel 217lid 3onderd Provinciewet meldenwij dat het jaarverslag,voorzoverwij dat kunnen beoordelen,verenigbaar ismet dejaarrekening.
Almelo, 12mei2009 Eshuis, Registeraccountants B.V.
drs.M.H.W.Schaepers RA
10.2. Voorstelvoorresultaatsbestemming Het rekeningresultaat 2008voor resultaatbestemming bedraagt €56.580,-. Detoevoegingaandebedrijfsreserve bedraagt€ 12.769,-. Het bestuur vande Rekenkamer steltvoor het rekeningresultaat van €43.811,- conform het besluit BegrotingenVerantwoording,ieder voor dehelft, toe te voegenaandeAlgemeneReservesvande provincies Gelderland enOverijssel. Wij gevendeStatenvanbeide provincies in overwegingomhet rekeningresultaat 2008niet toe tevoegenaandeAlgemene Reservemaar expliciet te bestemmenvoor definancieringvande kosten die voortvloeien uit deevaluatievanderekenkamer in 2010. Het betreft de evaluatie zoalsbedoeld in artikel 22lid 2vandeGemeenschappelijke Regeling Rekenkamer Oost-Nederland.
Jaarverslag 2008 Rekenkamer Oost-Nederland Mei2009
22
Bijlagen
Jaarverslag 2008 Rekenkamer Oost-Nederland Met2009
23
Bijlage 1 Toelichtingjaarrekeningposten Onderdejaarrekeningposten worden devolgendeonderdelen gevat: BestuurenPersoneel Bestuursvergoedingen enkosten Salarissenvast personeel
Opleidingen Reis-enverblijfkosten personeel
Vergoedingen Toelagen Consignaties Brutosalaris Socialelasten/premies Secundaire arbeidsvoorwaarden Eenmalige toelagen Overwerk Gratificaties Overige personeelskosten Cursussen Seminars Opleidingen Dienstreizen Woon-werkverkeer
Advertentiekosten werving personeel Inhuur Externedeskundigen
Inhuurextracapaciteit projecten Uitbesteding onderzoeken
Uitzendkrachten Huisvesting Energielasten Verzekeringen
Gas,water, licht Brand-/inboedelverzekering Aansprakelijkheidsverzekering
Huren Onroerendezaak belasting Servicekosten Schoonmaakkosten Beveiliging Telefoonkosten
Schoonmaakpand binnenen buiten Vaste telefonie Mobiele telefonie
Onderhoudskosten Informatievoorzienlng Onderhoud computerapparatuur Extern drukwerk Boeken Contributie lidmaatschappen Aanschafautomatiseringsapparatuur Aanschaf telefonieapparatuur
Kantoor Kantoorbenodigdheden Aanschaf meubilair Uitbesteding administratieaanprv. Gelderland Accountantskosten
Jaarverslag 2008 Rekenkamer Oost-Nederland Mei2009
Vakliteratuur Abonnementen Laptops,server, netwerk etc. Telefooncentrale, vastetelefoons, mobiele telefoons
Papierwaren Postzegels Kantoormachines Kantoormeubelen (kasten,stoelen ed.) Verlichting Financiele administratie Personele administratie Jaarrekeningcontrole rekenkamer
24
Overig Bankkosten Overige opbrengsten Algemenekosten Reserves BTWcompensatie Bedrijfsreserve (overschot/tekort) Overdracht rekeningresultaat 2006 Onverdeeld resultaat
Jaarverslag 2008 Rekenkamer Oost-Nederland Mei2009
Te betalen rente Nagekomenclaimvanhet BTW-compensatiefonds Tuinonderhoud
TebetalenBTW Bedrijfsreserve rekenkamer, max. 5% tot. Budget
25
Bijlage2 Gerealiseerde cijfers 2008 en 2007
Lasten Bestuuren Personeel
Realisatie 2007 excl.BTW
Realisatie 2008 excl.BTW
Bestuursvergoedingen en-kosten Salarissenvast personeel Reisenverblijfkosten personeel Advertentiekosten werving personeel Opleidingen Overige personeelskosten
35.922
36.952
379.498
308.650
26.771
21.704
0
6.176
22.571
15.618
0
Subtotaal
466.832
389.100
Inhuur Extemedeskundigen Uitzendkrachten
152.617
261.745
20.728
13.050
Subtotaal
173.345
274.795
Huisvesting Energielasten Verzekeringen Huren Onroerendezaakbelastlng
2.393
2.689
489
182
25.311
23.687
431
891
Subtotaal
28.624
27.449
Servicekosten Schoonmaakkosten Beveiliging Onderhoudskosten Telefoonkosten
3.433
3.400
378
72
1.644
3.360
4.342
4.051
Subtotaal
9.797
10.883
Informatievoorziening Onderhoudcomputerapparatuur
13.499
7.821
Externdrukwerk
15.164
2.389
Boeken Contribute lidmaatschappen Aanschaf automatiseringsapparatuur Aanschaf telefonieapparatuur
502
217
1.850
1.756
19.707
1.076
0
0
Subtotaal
50.722
13.259
Kantoor Kantoorbenodigdheden
6.220
Aanschaf meubilair
4.149
0
Uitbestedingadm. AanPrv. Gld.
6.557
7.650
4.955
3.623
Accountantskosten Subtotaal
Jaarverslag 2008 Rekenkamer Oost-Nederland Mei2009
5.722
21.881
16.995
26
Overig Bankkosten Overige opbrengsten Algemeneultgaven
-10.768
-13.164
0
-2.400
11.913
7.234
Subtotaal
1.145
-8.330
Reserves BTWcompensatie
140.226
Overschot/tekort Overdracht rekeningresultaat 2006 Onverdeeld resultaat
136.163
12.769
15.244
157.114
195.052
43.
157.114
Subtotaal
Totaal
356.013
503.573
1.106.266
1.227.724
Realisatie 2008
Realisatie 2007
Bijdrageprovinde Gelderland
423.849
414.881
Bijdrage provinde Overijssel
353.736
346.800
Onttrekking aanreserve
258.568
397.962
70.113
68.081
Baten Bijdragen Provincies
BTW-Compensatieprovinde Overijssel
1.106.266
Totaal
Jaarverslag 2008 Rekenkamer Oost-Nederland Mei2009
1.227.724
27