Seminaries Derde graad ASO 2009 - 2010
Inhoudsopgave
2
Seminaries in de vrije ruimte 2009 - 2010
5
Seminaries in de lessentabel
5
Werken in d seminaries
5
Evaluatie
6
Concrete organisatie
6
Overzicht van de seminaries voor het vijfde jaar
7
Antieke retoriek en moderne communicatie
8
De wereld van de cryptografie en het geheimschrift
9
Gezondheidseducatie
10
Hablamos español
11
Improvisatie Engels
12
In ieder van ons zit een kunstenaar
13
Mathematiseren en oplossen van problemen
14
Ontmoeting met andere culturen
15
"Te land, ter zee en in de lucht!" De mobiele mens achterna
16
Van 3D naar 2D
17
Vrouwen in beeld: godinnen, maagden, hoeren, moeders...
18
We leren om te reizen of reizen om te leren
19
Wetenschappelijk onderzoek
20
Zegt design jou iets?
21
Zelfredzaamheid ‘Auf Deutsch, bitte!’
22
2009-2010
Seminaries
3
Overzicht van de seminaries voor het zesde jaar
23
Climat change. Wie zoekt, die vindt de waarheid...
24
Dynamische meetkunde
25
Electronika voor beginners
26
Experimenteren met mediteren
27
Interieur
28
Journalistiek
29
Kunst en wiskunde
30
Mens en milieu
31
Mens zijn in de 21e eeuw
32
Mode en maatschappij
33
SUI op de planken
34
Voorbereiding op de toelatingsproef (tand)arts
35
Water, aarde, vuur en lucht
36
Zin om te ondernemen
37
Overzicht seminaries esthetische vorming voor het zesde jaar
39
De Europese erfenis in Latijns-Amerika
40
De mens en zijn symbolen
41
De ver-beelding aan de macht
42
Kunst en fotografie
43
Zwart-Afrikaanse culturen
44
Seminaries in de vrije ruimte 2009-2010 Seminaries in de lessentabel Zoals je weet, is er ook in de derde graad van het ASO voor elke studierichting een lessentabel van 32 uur per week voorzien. Deze lessentabellen zijn opgenomen in de informatiebrochure derde graad. Daarbinnen zijn de meeste uren (28 tot 31, afhankelijk van de studierichting) door elke leerling van die bepaalde studierichting verplicht te volgen. Het gaat immers om de vakken die de eigenheid van het ASO én van de studierichting uitmaken. Uiteraard heeft of had jouw beslissing in eerste instantie te maken met je keuze voor een bepaalde studierichting. Daarnaast is er ook een beperkte ruimte voorzien, waarin je kan kiezen voor leeractiviteiten die over de vakken heen gaan, en waar je maximaal zelf aan het werk bent. Het gaat hierbij om projecten waarbij klasgroepen doorbroken worden. Je kan immers vrij uit het aanbod kiezen. Binnen deze 'vrije ruimte' voorzien we in SUI alvast voor elke ASO-studierichting 2 uur per week (3 uur in het zesde jaar) seminaries. Alleen Moderne talen-wetenschappen en Latijn-wetenschappen hebben een uur seminarie minder. Aangezien de leerlingen van Humane wetenschappen een vak esthetica hebben in het zesde jaar, wordt aan hen geen seminarie esthetische vorming aangeboden.
Werken in de seminaries In de seminaries krijgt het begeleid zelfstandig leren een bevoorrechte plaats: dit leren doe je zowel individueel als in groep. Probleemgestuurd en taakgericht werken staan centraal: je leert je eigen werk plannen, organiseren, jezelf bijsturen en verbeteren. Daartoe wordt er doorgaans gewerkt met een studiewijzer. Inzichtelijk werken en creativiteit in doen en denken worden maximaal gestimuleerd. Het gebruik van ICT, het leerhuis en het elektronische leerplatform Smartschool wordt sterk aangemoedigd. Het is meteen duidelijk dat de seminaries van jou een grote betrokkenheid en engagement vragen, in de eerste plaats tijdens de lessen zelf, maar ook daarbuiten, eventueel zelfs onder de vorm van deelname aan activiteiten na of buiten de schooluren.
4
Seminaries
2009-2010
2009-2010
Seminaries
5
Evaluatie We voorzien geen syntheseproeven voor seminaries. Zij vallen onder het systeem van permanente evaluatie. De evaluatie gebeurt aan de hand van opdrachten die je moet afwerken, en waarbij zowel proces als product belangrijk zijn. Je krijgt nuttige feedback voor beide aspecten. Seminaries tellen volwaardig mee bij de einddeliberaties in juni.
Concrete organisatie • •
•
We bieden seminaries aan in projectvorm. Seminaries omvatten altijd minimaal twee verschillende ‘vakken’ of ‘disciplines’. Elk seminarie gaat door in blokken van twee opeenvolgende lesuren. Om dit mogelijk te maken, kan het zijn dat sommige groepen een afwijkend weekrooster hebben. Onze school voorziet een ruim aanbod aan seminaries, zowel voor het vijfde als voor het zesde jaar. Door de keuze die je maakt, kan je je studierichting ofwel verder uitdiepen (via seminaries die aansluiten bij de vakken van je studierichting) ofwel verruimen (via seminaries die totaal andere thema’s aansnijden).
In deze brochure vind je het volledige aanbod voor het schooljaar 2009-2010, met daarbij een bondige beschrijving van elk seminarie, zowel voor het vijfde als voor het zesde jaar. Lees deze brochure dus aandachtig, en maak je keuze op het keuzeformulier bij je herinschrijvingsfiche einde juni. Om praktische redenen vragen we je om vier (drie voor Moderne talenwetenschappen en voor Latijn-wetenschappen) seminaries aan te kruisen. Rekening houdend met je keuzevolgorde en met de organisatorische mogelijkheden, wijzen we je een keuze toe bij de start van het schooljaar.
Overzicht van de seminaries voor het vijfde jaar
Succes bij je keuze!
6
Seminaries
2009-2010
2009-2010
Seminaries
7
Antieke retoriek en moderne communicatie
De wereld van de cryptografie en het geheimschrift
Doelgroep:
Doelgroep:
leerlingen uit alle studierichtingen met belangstelling voor communicatie en retoriek
leerlingen uit alle studierichtingen met 6u wiskunde die extra wiskundige uitdagingen zoeken
Betrokken disciplines:
Betrokken disciplines:
klassieke talen, Nederlands, moderne vreemde talen, geschiedenis, cultuur- en gedragswetenschappen
wiskunde, informatica
Beschrijving: Beschrijving: In het dagelijkse leven kom je voortdurend in situaties waarin sommige mensen je van iets willen overtuigen: denk maar aan reclame, propaganda, politieke debatten, vergaderingen, … Je hebt zeker al gemerkt dat sommigen meester zijn in het overtuigen, maar misschien gebeurt dit overtuigen soms ook wel vóór je het zelf beseft. Reeds in de oudheid was men hiervan goed op de hoogte!
Aan het begin van dit seminarie krijg je een geheimschrift dat je moet ontcijferen tegen het einde van het semester. Je doorloopt hierbij een traject in verschillende stadia: je leert getalstelsels kennen, informatie verbergen en digitaliseren, … Binnen dit traject zal je informatie coderen en decoderen door gebruik te maken van algoritmen. Je maakt ook kennis met de wiskundige theorie die aan de basis ligt van de cryptografie, zodat je de codeersystemen kan begrijpen.
Hoe kan je jezelf weerbaar maken en hoe word je kritisch tegenover overtuigingsmechanismen die in onze moderne maatschappij spelen? Via dit seminarie word je vanuit verschillende invalshoeken (historisch, taalkundig, communicatief, filosofisch, …) actief betrokken bij het thema. Via allerhande opzoekwerk of groepswerk kom je tot diverse inzichten. Zelf een redevoering houden en hierover feedback krijgen van klasgenoten, kan je tot verrassende inzichten brengen.
Tijdens het hele traject werk je zelf actief aan gevarieerde opdrachten, voornamelijk in groepjes. Voor de vele computertoepassingen maak je regelmatig gebruik van het multimedialokaal. Wiskundige uitdagingen durven aangaan en graag met de computer werken, vormen dus de voorwaarden voor deelname aan dit boeiend en leerrijk seminarie. Bij de evaluatie word je betrokken op verschillende manieren.
Binnen dit seminarie krijg je dus de kans om via de studie van antieke retoriek en hedendaagse communicatievormen zelf een kritische houding te ontwikkelen. Overtuigen of overtuigd worden… een boeiend thema! Overtuigd?
Het seminarie wordt ondersteund door een bundel en een Cd-rom, ontwikkeld op het departement voor Industriële Wetenschappen van het De Nayer Instituut op initiatief van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap.
8
2009-2010
Seminaries
2009-2010
Seminaries
9
Gezondheidseducatie
Hablamos español
Doelgroep:
Doelgroep:
leerlingen uit alle studierichtingen
leerlingen uit alle studierichtingen met uitzondering van studierichtingen met component wiskunde
Betrokken disciplines: Betrokken disciplines:
lichamelijke opvoeding, biologie
Spaans, communicatie, expressie
Beschrijving: Binnen dit seminarie krijg je de kans om actief te werken rond het gezondheidsthema. Volgende aspecten kunnen aan bod komen: • •
voeding: relaties tussen voeding en overgewicht, suikerziekte, hart- en vaatziekte, … en de vraag hoe we dit kunnen voorkomen; verslavingen: effecten op gezondheid en functioneren.
In dit seminarie willen we ons vooral scharen achter het motto “mens sana in corpore sano”. Je onderzoekt in groep of zelfstandig een gezondheidsprobleem. Hierbij ga je analytisch te werk en maak je gebruik van verschillende informatiebronnen. Je verwerkt de gevonden informatie tot een levendige presentatie en je levert een creatieve bijdrage in het kader van een sensibiliseringsproject rond het gezondheidsbeleid op school.
Beschrijving: Ben je graag met talen bezig? Wil je het ook eens verder zoeken dan het bekende? Ben je niet bang je in het “taalbad” te gooien? Het zuiderse karakter van Spanje of, wie weet, Latijns-Amerika trekt je aan en je vindt het leuk om met mensen in hun eigen taal te communiceren? Dan moet je zeker verder lezen… In het seminarie “Hablamos español” leer je al doende. Door middel van concrete opdrachten oefen je de Spaanse taal. Je leert dus in functie van wat jij wilt zeggen of doen. Zo kan je bijvoorbeeld een advertentie in het Spaans op internet plaatsen, op zoek gaan naar Spaanstalige contacten, jezelf voorstellen op een taalcursus in Spanje, je weg zoeken in een Spaanse stad. De leerkracht stelt een situatie voor en het is aan jou of je team om, in overleg met de leerkracht, de krijtlijnen van de opdracht uit te tekenen. Binnen deze lijnen ga je zelf op zoek naar de nodige taalmiddelen (handboeken, woordenboeken, grammatica’s, internet, …) om de opdracht tot een goed einde te brengen. Omdat de opdracht nooit volledig vastligt, wordt van jou wel wat engagement gevraagd. Door regelmatige zelf- en peerevaluatie verbeter je het eindresultaat en stuur je tijdig bij. Achteraf blik je terug op wat je hebt gedaan en kijk je vooruit naar een volgende opdracht. Wat heb je geleerd? Wat wil je meenemen? … Dit seminarie is een mooie uitdaging wanneer je bereid bent om in het kader van levenslang leren, al doende zelf een nieuwe taal te leren. Dit betekent dat je binnen de voorziene lesuren aan je Spaanse kennis en vaardigheden werkt, maar ook dat je buiten de lesuren regelmatig tijd vrijmaakt om aan je Spaanse weg te timmeren.
10
Seminaries
2009-2010
2009-2010
Seminaries
11
Improvisatie Engels
In ieder van ons zit een kunstenaar
Doelgroep:
Doelgroep:
leerlingen uit alle studierichtingen die hun taalvaardigheid en het Engels willen aanscherpen en/of activeren
leerlingen uit alle studierichtingen met een kunstzinnige geest en veel zin om creatief beeldend te werken
Betrokken disciplines:
Betrokken disciplines:
Engels, expressie
plastische opvoeding, esthetica, Nederlands, vreemde talen
Beschrijving:
Beschrijving:
Door middel van progressief opgebouwde improvisatieoefeningen en het inoefenen van improvisatietechnieken leer je hoe je je taalkennis activeert en uitbreidt. Je wordt mondiger in een vreemde taal, krijgt meer zelfvertrouwen en wordt weerbaarder. In dit seminarie leer je vooral om je spreekangst te overwinnen.
Door middel van kleine fantasierijke en artistieke opdrachten stimuleer je je ruimtelijk inzicht. Je maakt hierbij gebruik van lijnen, vlakken en volumes en experimenteert met eenvoudige materialen.
De voertaal is Engels. We verwachten van jou dat je steeds Engels spreekt en dat je je open stelt voor improvisatieoefeningen. Je spreekt en acteert voor de eigen groep en je moet je kunnen en willen inleven in een rollenspel. We doen niet aan toneel en je moet geen kei zijn in het beheersen van de Engelse taal, maar je moet wel bereid zijn om je taalvaardigheid te verbeteren en daar de nodige inspanningen voor te leveren.
Een artistiek werk ontstaat echter niet uit het niets! Het is pas na een grondige verdieping in de wereld van de kunst dat je kan komen tot de creatie van een eigen beeldend werk. Bij het begin van dit uitdagende proces zoek je gericht informatie op over beeldende begrippen, kunstenaars, kunststromingen, … en kom je zo tot nieuwe inzichten. Je kan voor dit opzoekwerk uiteraard terecht in het leerhuis.
Improviseren is meer dan alleen maar wat vrijblijvend praten. Elke oefening moet (al dan niet schriftelijk) voorbereid worden. Iemand die improviseert, is zich terdege bewust van wat hij doet en waar hij naartoe wil.
Ook een bezoek aan een museum of tentoonstelling kan in dit seminarie niet ontbreken. De visie en de werkwijze van kunstenaars uit heden en verleden zullen een grote bron van inspiratie zijn.
Omdat het belangrijk is dat je gedurende dit seminarie steeds taalvaardiger wordt, volgen we dit proces samen op. We vragen van jou om een reflectie op je vorderingen te noteren in een wekelijks aan te vullen journaal. De evaluatie van het seminarie gebeurt permanent, maar de ultieme proef is een sessie voor een andere groep leerlingen of leerkrachten.
Na onderzoeken, schetsen en experimenteren kan je dan uiteindelijk zelf aan de slag om jouw persoonlijk ontwerp te realiseren. De informatie die je verzamelt, verwerk je in een gestructureerde paper. Via een PowerPointpresentatie tracht je de relevante informatie te verwerken tot een boeiend geheel. Je verneemt via de presentaties meer over elkaars artistieke zoektocht en eindresultaat.
Wie weet kan je na dit seminarie meedoen aan de nieuwe (Engelse) uitgave van “alles kan beter”...!
12
Seminaries
2009-2010
2009-2010
Seminaries
13
Mathematiseren en oplossen van problemen
Ontmoeting met andere culturen
Doelgroep:
Doelgroep:
leerlingen uit alle studierichtingen met 6u wiskunde die extra wiskundige uitdagingen zoeken
leerlingen uit alle studierichtingen
Betrokken disciplines: Betrokken disciplines:
geschiedenis, aardrijkskunde, cultuurwetenschappen, economie
wiskunde, wetenschappen en informatica
Beschrijving: Beschrijving: Aan de hand van concrete opdrachten leer je om vanuit tabellen en grafieken een wiskundig model op te stellen. Het is immers de bedoeling om tot een trendlijn te komen en kritisch na te gaan of deze trendlijn zinvol is.
Wanneer we elkaar begroeten, worstelen we vaak met de vraag: één, twee of drie kussen? Het is maar een voorbeeld uit ons dagelijkse leven, maar eigenlijk gaat het hier om afspraken die onbewust gemaakt worden tussen mensen van eenzelfde ‘cultuur’. Vaak staan we hierbij stil wanneer het even fout loopt, …
Vervolgens zoek je in verschillende groepjes creatief naar verbanden tussen cijfermateriaal over onderwerpen die jou aanspreken. Zo kan je bijvoorbeeld op vraag van de leerkrachten lichamelijke opvoeding een evaluatiemodel opstellen voor hoogspringen waarbij rekening gehouden wordt met gewicht, lichaamslengte, …
Normen en waarden verschillen van plaats tot plaats en evolueren in de tijd. Weten dat onze cultuur niet de enige cultuur is, maar dat een ontmoeting met anderen een reflectie is op onze maatschappij en bijdraagt tot meer begrip en verdraagzaamheid, is het uitgangspunt van dit seminarie.
We lossen ook problemen op waarbij we volop onze wiskundige kennis van reële functies nodig hebben om rekening te kunnen houden met echte hindernissen en moeilijke omstandigheden. Een voorbeeld van zo’n reëel probleem is: het boorplatform Yatzy moet via de Schelde van Antwerpen naar Rotterdam varen. De vraag is: hoeveel tijd heeft Yatzy nodig om, rekening houdend met eb en vloed, onder een gevaarlijke hoogspanningskabel door te varen?
Vooraf wordt bepaald welke cultuur of welk land je gaat bespreken. In een eerste deel verzamel je allerhande informatie via boeken, kranten, … In een tweede deel toets je de theorie aan de praktijk. Deze toetsing kan gebeuren door middel van ontmoetingen (uitwisselingen) met mensen uit andere culturen. Ook een museumbezoek kan bijdragen tot een kwalitatieve toetsing. Het project zal leiden tot een syntheseopdracht via papers, gegevens uit interviews, ...
14
2009-2010
Seminaries
2009-2010
Seminaries
15
“Te land, ter zee en in de lucht!” De mobiele mens achterna
Van 3D naar 2D
Doelgroep:
Doelgroep:
leerlingen uit alle studierichtingen met 6u wiskunde en met interesse voor wetenschap en techniek
leerlingen uit alle studierichtingen met interesse voor technologie en plastische opvoeding
Betrokken disciplines:
Betrokken disciplines:
fysica, technologie, informatica
plastische opvoeding en informatica
Beschrijving:
Beschrijving:
Huist er een uitvinder-in-spe in jou of ben je gebeten door techniek? Dan is dit seminarie waarschijnlijk wat je zoekt! Je krijgt immers de kans om dieper in te gaan op de wetenschappelijke, technologische en maatschappelijke aspecten van mobiliteit.
In het seminarie “Van 3D naar 2D” gaan we dieper in op een aantal mogelijkheden om de driedimensionale werkelijkheid weer te geven op een plat vlak. Je zal voornamelijk praktisch bezig zijn vanuit een technische invalshoek, maar tegelijk leer je de esthetische weergave nooit uit het oog te verliezen.
Zo bestuderen we in een eerste deel de basisprincipes van een vliegtuig. Je mag deze principes toepassen op een papieren vliegertje met de bedoeling het werelduurrecord van 27 sec. te breken. In een tweede deel gaan we dieper in op de auto. Je gaat niet alleen de werking van een bepaald auto-onderdeel bestuderen en presenteren, maar je komt ook alles te weten over autoreclame en de zonnewagenrace in Australië. In een derde en laatste deel pakken we de mobiliteitsproblematiek aan: je zoekt uit hoe je de files kan oplossen en hoe we ons kunnen verplaatsen met respect voor het leefmilieu.
In de loop van het semester maak je zelfstandig een aantal werken die elk een aspect belichten van de overdracht 3D naar 2D. Via Smartschool krijg je ruime ondersteuning met instructies, voorbeelden en weblinks. De informatie staat je altijd ter beschikking zodat je zelf je werk kan plannen. Deze initiatie kan een aperitiefje zijn voor latere studies zoals architectuur, interieurarchitectuur, fotografie of productontwikkeling. Ook wanneer je gewoon eens creatief wilt werken met het gegeven ruimtelijkheid, is dit seminarie een kans.
Tijdens dit seminarie krijg je een grote waaier aan verschillende werkvormen aangeboden. Na het bestuderen van de nodige basisprincipes ga je onder andere ontwerpen, experimenteren, opzoeken op internet en presenteren. Alle opdrachten worden uitgevoerd in kleine groepjes. Je wordt zowel individueel (basisprincipes) als in groep (opdrachten) geëvalueerd.
16
Seminaries
2009-2010
2009-2010
Seminaries
17
Vrouwen in beeld: godinnen, maagden, hoeren, moeders, …
We leren om te reizen of reizen om te leren
Doelgroep:
Doelgroep:
leerlingen uit alle studierichtingen
leerlingen uit alle studierichtingen
Betrokken disciplines:
Betrokken disciplines:
kunstgeschiedenis, sociale geschiedenis, plastische opvoeding
aardrijkskunde, Nederlands, moderne vreemde talen
Beschrijving:
Beschrijving:
Waarom zijn er zoveel mannelijke wetenschappers en zo weinig vrouwelijke? En bestaan er vrouwelijke uitvinders? … Ja, ze bestaan.
Wil je er wel eens tussenuit knijpen, maar weet je niet goed hoe je dat moet aanpakken? In dit seminarie ga jij op zoek naar zowat alles wat met de reissector te maken heeft. Reisgidsen, brochures, folders, diverse websites,… brengen massa’s informatie in verband met reizen.
Waar waren de vrouwen bij de grote revoluties? Hoe zag het leven van een vrouw er uit tijdens de talrijke oorlogen uit het verleden? De geschiedenisboekjes vertellen ons hier weinig of niets over… Nochtans, vrouwen hadden een rol. Is god altijd de vader geweest of was er een tijd dat god de moeder/de minnares was? Ja, er is inderdaad een tijd geweest dat in Kreta, het Midden-Oosten en Turkije de godin haar sporen achterliet… Werden en worden er nog steeds vrouwen onderdrukt op basis van hun sekse? ... Ja, dit is nog steeds een feit … Op deze en nog veel meer vragen ga je samen met andere klasgenoten op zoek naar antwoorden. Je zoekt informatie op en selecteert relevante gegevens, zodat je een genuanceerd beeld over de vrouw doorheen de geschiedenis en in al haar facetten krijgt. Meer concreet bestudeer je allerhande beeldmateriaal of verdiep je jezelf in wat vrouwen zelf geschreven hebben. Je leest een roman van een schrijfster of je houdt een diepte-interview met een boeiende vrouw. Via biografieën van vrouwen tracht je in hun huid te kruipen. Met dit project leer je ervaren hoe vrouwen het verschil maakten en nog steeds kunnen maken!
18
Seminaries
2009-2010
Welke zijn de bestaande betalingsmiddelen? Welke hotels zijn beschikbaar of zijn er andere overnachtingsmogelijkheden? Welke service mag ik van een reisbureau verwachten? Wat is een touroperator? Wat staat er op mijn vliegtuigticket? Op deze en nog andere vragen zal je stap voor stap een klaardere kijk krijgen. Ook de verschillende opleidingen en jobs, de economische belangen en de nieuwste trends in de reissector zijn mogelijke deelaspecten. Zou je graag (uitzoeken hoe je kan) kennismaken met minder bekende gebieden en culturen? Binnen dit seminarie kan je op zoek gaan naar informatie over je eigen of een ander(e) land/cultuur door middel van reisgidsen, reisverhalen, video's, toeristische folders, beurzen, … Relevante informatie opzoeken, selecteren, verwerken, uitproberen en in gesprek gaan met 'kenners', … kan tot mooie resultaten leiden. Dit alles mag persoonlijk of in groep. Zelfs een echte reisbrochure maken over een werelddeel, behoort tot de mogelijkheden. We plannen ook een daguitstap op de laatste zaterdag van september en/of de eerste zaterdag na de krokusvakantie. Deelname is verplicht. Jouw enthousiasme en creativiteit zijn hierbij onmisbaar!
2009-2010
Seminaries
19
Wetenschappelijk onderzoek
Zegt design jou iets?
Doelgroep:
Doelgroep:
leerlingen uit alle studierichtingen met uitzondering van Wetenschappen-wiskunde
leerlingen uit alle studierichtingen met interesse voor vormgeving en die zelf creatief grenzen durven verleggen
Betrokken disciplines: Betrokken disciplines:
chemie, biologie, fysica, informatica, wiskunde en moderne vreemde talen
esthetica, cultuur- en gedragswetenschappen, kunstgeschiedenis en plastische opvoeding
Beschrijving: In dit project ontdek je hoe wetenschappelijk onderzoek tot stand komt. We werken rond twee thema’s: water en kleur. Elk thema wordt vanuit de verschillende wetenschappen benaderd. Zo onderzoek je bijvoorbeeld de hardheid van water, de werking van wasmiddelen, het verschijnsel oppervlaktespanning in het thema water. In het thema kleur ontdek je wat kleur is, waarom een voorwerp een bepaalde kleur heeft. Je identificeert stoffen door middel van kleurreacties. Je maakt ook kennis met chromatografie, een belangrijke techniek bij farmaceutisch onderzoek. Verder zetten we een eenvoudige afbeelding op papier, een "foto uit de oude doos". Deze onderwerpen onderzoek je tijdens de lessen meestal in groepjes via zelfstandig begeleid leren. Zelf experimenteren komt uitgebreid aan bod. Je zoekt over de behandelde thema’s vier artikels op in kranten of tijdschriften en legt thuis een ‘miniportfolio’ aan.
Beschrijving: In dit seminarie word je onmiddellijk ondergedompeld in de wereld van de designerontwerper. Je realiseert een aantal korte creatieve opdrachten zoals het ontwerpen van een object en het uitwerken ervan in een aangepaste 3D-techniek. Doorheen de sessies onderzoek je de verschillende aspecten van het design zoals vormgeving, kleur, materiaal en textuur. Dit kan zowel op een theoretische als een praktische manier gebeuren. Je leert hoe je een ontwerp kan omzetten in perspectieftekeningen en tekeningen met verschillende aanzichten. Van hieruit realiseer je een exacte uitvoering voor de productie. Stapsgewijs krijg je een duidelijk beeld van de ontwikkeling van gebruiksvoorwerpen door de eeuwen heen. Je zal merken dat vorm, functie en esthetiek van een object sterk kunnen evolueren. Mens en maatschappij veranderen nu eenmaal voortdurend. Verder onderzoek je in een theoretisch werk een zelfgekozen object. Je ontdekt hoe alle designaspecten gekaderd worden in een bepaalde tijd. In een meer creatieve opdracht geef je een bestaand object een nieuwe 'look'. Hier mag je je fantasie de vrije loop laten. Een bezoek aan een designbeurs of designwinkels behoort tot de mogelijkheden. Voor het werken aan theoretische opdrachten kan je terecht in het leerhuis. We verwachten voldoende motivatie voor verdere afwerking thuis van zowel theoretische als sommige creatieve opdrachten.
20
Seminaries
2009-2010
2009-2010
Seminaries
21
Zelfredzaamheid ‘Auf Deutsch, bitte!’
Doelgroep: leerlingen uit alle studierichtingen (met of zonder Duits)
Betrokken disciplines: Duits, expressie
Beschrijving: In dit seminarie vertrek je van een aantal concrete problemen waarmee je geconfronteerd kan worden bij een bezoek of verblijf in een Duitstalig land. Beeld je even in ... Bij aankomst in het hotel blijkt dat je kamer door iemand anders is ingenomen. Je reispartner krijgt een ongeluk. Je wordt gearresteerd en weet niet eens waarom. Er is ingebroken in je auto of je auto is weggesleept. Je bent allergisch aan bepaalde voedingsmiddelen, enz. Hoe en met welke minimale middelen uit de Duitse taal je je in deze verschillende omstandigheden kan behelpen, leer je stapsgewijs en onder begeleiding van de leerkracht. Zo ontdek je via een rollenspel je leemten in de Duitse taal en kan je op zoek gaan naar oplossingen door verschillende bronnen (bv. woordenboeken, boeken over grammatica, ...) te raadplegen. Op deze manier bereid je je voor op een volgend rollenspel met hetzelfde thema. Je krijgt deze keer een nieuwe gesprekspartner en we voegen een nieuw element aan de situatie toe. Misschien ontdek je zo dat je nog bepaalde woorden mist om je vlot uit te drukken of ervaar je hoe moeilijk het is om emoties (bv. ongenoegen) in een vreemde taal te uiten.
Overzicht van de seminaries
Hoe moet je een misverstand ophelderen? Hoe vraag je om hulp? ... Durf het aan om op deze en andere vragen een oplossing te vinden door te improviseren in het Duits.
voor het zesde jaar
Ben je bereid om te leren uit je fouten? Dan is dit seminarie wellicht iets voor jou!
22
Seminaries
2009-2010
2009-2010
Seminaries
23
Climate change. Wie zoekt, die vindt de waarheid tussen de rapporten van omgekochte wetenschappers
Dynamische meetkunde
Doelgroep: Doelgroep: leerlingen uit alle studierichtingen met interesse voor wetenschappelijk onderzoek
leerlingen met 6u wiskunde die extra wiskundige uitdagingen zoeken
Betrokken disciplines: biologie, aardrijkskunde, fysica, … Engels lezen en Nederlands schrijven
wiskunde, esthetica, wetenschappen, informatica
Beschrijving: Dat het klimaat drastisch aan het veranderen is, betwijfelt haast niemand nog, maar dat de mens schuldig is, wordt wél nog sterk in vraag gesteld. De wetenschap gedijt bij deze onzekerheid, maar de politiek wordt er door verlamd. Tijdens dit seminarie ben je een wetenschapper, geïnteresseerd in de waarheid en niets dan de waarheid. Terwijl je op zoek gaat naar betrouwbare informatie, merk je snel het overaanbod. Slim filteren, vergelijken met belangrijke werken (bv. The Rough Guide to Climate Change) en je conclusies toetsen aan die van professionele wetenschappers van het IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) worden vaardigheden die je een serieuze voorsprong geven in je verdere studies. Het veranderende klimaat is geen Vlaams debat, maar behoeft internationaal overleg waar je aan deelneemt. Engels wordt bijgevolg niet ontweken! Wetenschappers vergaren niet alleen kennis, maar verspreiden deze ook op een begrijpelijke en correcte manier bij de bevolking. Analoog aan Al Gores boek (en film) ‘Een ongemakkelijke waarheid’, maak je een brochure over het gevaar van het broeikaseffect, wat we eraan kunnen doen en vooral hoe we ons erop moeten voorbereiden. De klimaatsverandering met een vingerknip stoppen, behoort (nog) niet tot onze mogelijkheden.
Betrokken vakken:
Beschrijving: Ben je benieuwd naar wat parabolen gemeen hebben met de Sagrada Familia van Gaudi? Of wil je meer weten over ellipsen en de fluisterkamer in de Taj Mahal in India? Bovenstaande vragen laten je waarschijnlijk al vermoeden dat wiskunde als dynamische wetenschap en als onderdeel van cultuur het onderwerp uitmaakt van dit seminarie. Verder werk je probleemoplossend en leer je om je wiskundige taalvaardigheid verder te ontwikkelen. Je leert immers diverse bevindingen gestructureerd weergeven. Je maakt hierbij gebruik van ICT-hulpmiddelen. Meer concreet komen volgende onderwerpen aan bod: • meetkundige plaatsen: je maakt toepassingen in Cabri en Geogebra (en/of Derive) om een meetkundige opgave algebraïsch op te lossen; • poolcoördinaten en het radarprincipe: via zelfstudie, toepassingen in Cabri en met je grafische rekentoestel leer je meer over dit onderwerp; • kegelsneden: via zelfstudie van nieuwe begrippen en hun eigenschappen pas je de theorie toe om bv. de banen van planeten en kometen te beschrijven, de constructie van koeltorens te begrijpen, … .
Buiten de lesuren, op een woensdagnamiddag of een zaterdag, breng je een (verplicht) bezoek aan een wetenschappelijke installatie waar het klimaat plaatselijk gewijzigd wordt, zodat de gevolgen van de oprukkende klimaatsverandering bestudeerd kunnen worden.
24
Seminaries
2009-2010
2009-2010
Seminaries
25
Elektronica voor beginners
Experimenteren met mediteren Doelgroep:
Doelgroep:
leerlingen uit alle studierichtingen
leerlingen uit alle studierichtingen met interesse voor wetenschap en techniek
Betrokken disciplines:
Betrokken vakken:
godsdienst, filosofie
fysica, elektronica, technologie
Beschrijving:
Beschrijving:
Druk, druk, druk, … In onze prestatiegerichte samenleving lopen zovele mensen zichzelf voorbij. Ook jongeren zijn aan deze prestatiedruk onderhevig. Allerhande prikkels verlokken hen om voortdurend bezig te zijn. Hierdoor zijn spanning en stress maar al te vaak hun deel. Tegelijk verlangen heel wat mensen, ook jonge mensen, naar stilte en rust, en naar een leven waarin men niet voortdurend moet doen maar gewoon eens kan en mag zijn.
Heb je altijd al willen weten hoe een transistor werkt of hoe dat nu zit met die wonderlijke supergeleiders? Wil je graag weten hoe je maximaal rendement haalt uit zonnecellen of kun je ook je ogen niet afhouden van die leuke LED-lampjes? Dit seminarie laat je toe om spelenderwijs en op je eigen tempo kennis te maken met de wondere wereld van de elektronica. Je leert op een heel praktische manier hoe diodes, condensatoren, LEDs, zonnecellen, sensoren, etc… werken en hoe je ze kunt gebruiken. Je bouwt stroomkringen en soldeert zelf printplaatjes. Je bepaalt zelf, met de nodige begeleiding, welke onderwerpen je uitdiept, in welke richting je gaat en hoever je daarin gaat. Waar nodig diep je de theoretische achtergrond uit en bij elk experiment maak je een wetenschappelijk verslag. Je wordt geëvalueerd op je persoonlijke inzet en vooruitgang. Dit is een wetenschappelijk seminarie met het accent op “doen”, dus geen twee linkerhanden graag!
In het seminarie “Experimenteren met mediteren” verkennen we manieren om uit deze eenzijdige prestatiemodus te stappen. We onderzoeken hoe doorheen de eeuwen mensen in uiteenlopende religieuze en spirituele tradities geprobeerd hebben aansluiting te vinden bij de diepere dimensies van zichzelf en van de werkelijkheid. Aan de hand van meditatieoefeningen zoeken we uit hoe we met mildheid en aandacht meer in het nu aanwezig kunnen zijn. Het seminarie steunt op twee pijlers: een theoretische en een praktische. Enerzijds exploreren we (op theoretische wijze) twee religieuze tradities waarin meditatie al eeuwen centraal staat en die hun waarde en kracht op dit terrein hebben bewezen: het boeddhisme (Mindfulness) en het christendom. We zoeken uit waar het in beide religies om draait en hoe spiritualiteit en meditatie in deze tradities vorm hebben gekregen. Anderzijds wil dit seminarie ook heel praktisch zijn. Gedurende minstens acht weken houden we ons bezig met praktijkoefeningen. Diverse vormen van meditatie worden aangebracht, en in de klas én thuis (aan de hand van dagelijks huiswerk) ingeoefend. De betekenis en effecten ervan worden in de groep besproken. Ook hier komt een stuk theorie aan bod. Wie aan dit seminarie wil deelnemen, moet bij zichzelf de behoefte voelen om tot rust te komen. Hij of zij moet geïnteresseerd zijn om de theoretische achtergrond van meditatie uit te spitten. Hij of zij moet bereid zijn om tijdens de seminarie-uren deel te nemen aan de praktijkoefeningen. Hij of zij moet er zich ook toe verbinden om thuis dagelijks een half uur met meditatie bezig te zijn. Het huiswerk dat bij deze dagelijkse oefening hoort, wordt (op een respectvolle wijze) in de groep besproken. Maximaal zestien leerlingen kunnen deelnemen aan dit seminarie. Wie wil deelnemen, voegt bij de inschrijvingsstrook voor de seminaries een brief waarin hij zijn verlangen om deel te nemen aan het seminarie grondig motiveert.
26
Seminaries
2009-2010
2009-2010
Seminaries
27
Interieur
Journalistiek
Doelgroep:
Doelgroep: leerlingen uit alle studierichtingen met een journalistieke belangstelling
leerlingen uit alle studierichtingen met interesse voor de geschiedenis van het interieur in relatie tot de maatschappij die op creatief gebied grenzen willen verleggen en het traditionele woonidee kunnen vergeten
Betrokken vakken: geschiedenis, esthetica, cultuur- en gedragswetenschappen en aspecten van plastische opvoeding
Betrokken disciplines: Nederlands, cultuurwetenschappen, informatica (lay-out) Beschrijving: Je krijgt de kans om in team De Schoolkrant te maken. Je schrijft zelfstandig, maar onder begeleiding van de leerkracht, een viertal relatief korte artikels in verschillende genres, rubrieken en concepten. Voorbeelden zijn: kort interview, enquête, reportage, column, recensie.
Beschrijving: Dit seminarie poogt op een bescheiden manier een idee te geven van wat ‘professioneel’ ontwerpen inhoudt zonder te vervallen in louter decoratie. Vanuit een open ingesteldheid en met zin voor creativiteit werk je zelfstandig of in groep een ontwerp uit. Belangrijk is dat je houdt van esthetische vormgeving en dat het onmiddellijk bruikbare niet het enige uitgangspunt is. Verder ga je in op theoretische en geschiedkundige aspecten van interieur uit heden en verleden. Je leert eenvoudige handelingen te herdenken en je maakt hierbij een ideële groeifase door. Ontwerpen is een individueel zoekproces en jouw ontwerp zal uiteindelijk een unieke creatie worden. Je kan werken vanuit je eigen talenten. Heb je iets minder tekentalent? Geen nood, je hebt misschien heel originele ideeën of je kan heel ordelijk en/of technisch hoogstaand werken. In de evaluatie zal rekening gehouden worden met de verschillende domeinen. Er behoren zowel schriftelijke, mondelinge als praktische opdrachten tot je takenpakket. Veel taken kan je in de lessen uitvoeren, op voorwaarde dat je de nodige materialen meebrengt en de gevraagde informatie thuis hebt opgezocht.
Je brengt zelf ideeën voor artikels aan die we kort bespreken. Bij de bespreking schenken we aandacht aan de inhoudelijke en vormelijke ‘mix’ van het eindproduct. Je leert vrij gedetailleerd werken met het lay-outprogramma MS-Publisher. De Schoolkrant bevat vooral algemene artikels die verband houden met onze school maar volgt de schoolactualiteit niet op de voet (in tegenstelling tot bv. de schoolwebsite). Tijdens de seminarie-uren werk je individueel. Dit betekent o.a. dat je vragenlijsten opstelt, opzoekingwerk verricht, gesprekken of materiaal in vraag-antwoordvorm leert schrijven. Je leert ook artikels vorm te geven en hebt hierbij oog voor goede inleidingen, sprekende koppen of bijschriften en houdt rekening met de vereisten van het genre. Je bent ook bereid om een aantal taken buiten de seminarie-uren uit te voeren zoals het afnemen van korte interviews om informatie te verzamelen of het maken van foto’s.
Een goede planning en zin voor verantwoordelijkheid zijn voor dit project de sleutel tot een goed resultaat. Uiteraard begint en stopt denkwerk niet tijdens een lesuur. Buiten de lessen opzoekwerk doen in de bib of het leerhuis, een tekst of presentatie afwerken, ... het hoort erbij. Meer nog, alleen op deze manier kan je een goed onderbouwde visie ontwikkelen op interieur.
28
Seminaries
2009-2010
2009-2010
Seminaries
29
Kunst en wiskunde
Mens en milieu
Doelgroep: leerlingen uit 6u wiskunde die wiskunde en meetkunde willen aanwenden voor creatieve en kunstzinnige doeleinden
Doelgroep:
Betrokken disciplines: esthetica, plastische opvoeding, wetenschappelijk tekenen, wiskunde
Betrokken disciplines: aardrijkskunde, biologie, ecologie
Beschrijving: Je hebt interesse om te onderzoeken hoe kunstenaars op een berekende manier tot kunst gekomen zijn? Je wilt die uitdaging ook zelf aangaan? Dan is dit seminarie iets voor jou. De piramides bij de Egyptenaren, de tempels bij Grieken en Romeinen, de gotische kathedralen, de bouwwerken van Le Corbusier, ... zijn allemaal gebaseerd op meetkundige principes. Je gaat op zoek naar het gebruik van historische meetkundige constructies, zoals de ‘Gulden Snede’, toepassingen van de reeks van Fibonacci … In de zoektocht naar de wiskundige kunstenaar sta je ongetwijfeld stil bij Leonardo Da Vinci, M.C. Escher, Rinus Roelofs, Charles Perry en vele anderen. Via kleine creatieve opdrachten leer je op een praktische manier omgaan met diverse materialen om driedimensionale objecten te maken. Je ervaart verhoudingen en relaties binnen en buiten de door jouw gecreëerde vorm. Om de ontwerpen concreet te kunnen uitvoeren, doe je een beroep op perspectieftekenen en beschrijvende meetkunde. Het proces van ontwerp tot product verwerk je op een originele manier tot een persoonlijk portfolio. Voor de uitwerking van jouw creatief werk bepaal je in overleg met de leerkracht een geschikte techniek, die zowel twee- als driedimensionaal kan zijn. Denk je eraan om verder te studeren in de richtingen architectuur, burgerlijk ingenieur of wiskunde? Dan kan het ruimtelijk inzicht dat je in dit seminarie ontwikkelt, een meerwaarde zijn.
30
Seminaries
leerlingen uit alle studierichtingen met zin voor creativiteit
2009-2010
Beschrijving: Vanuit je belangstelling voor milieu en duurzame ontwikkeling, krijg je meer inzicht in enerzijds de menselijke invloed op het milieu (klimaat, biodiversiteit, ...) en anderzijds de invloed van een (verstoord) milieu op de gezondheid van de mens. Creatieve maar duurzame oplossingen voor de huidige problemen komen hierbij ruim aan bod. Na een bezoek aan het Ecohuis te Antwerpen start je met de voorbereiding op je nieuwe (fictieve) job bij het “Ministerie van milieu”. Je krijgt als taak om in team één van de huidige milieuproblemen (m.b.t. water-, lucht-, energie-, afval- en groenbeheer) te onderzoeken. Je wijst op mogelijke langetermijngevaren maar ook op duurzame oplossingen. Hierbij raadpleegt je team kritisch verschillende informatiebronnen. Je verwerkt de gevonden informatie tot een levendige presentatie en bouwt een logische argumentatie op tijdens een rollenspel of debat. Als synthese maakt je team een informatieve en attractieve poster. In overleg met de leden van de andere teams pas je de gezamenlijke kennis op creatieve maar doordachte wijze toe in het ontwerp van een alternatief en duurzaam huis. Misschien neem je daarna zelfs je eigen school kritisch onder de loep. Je werk blijft niet binnen de vier muren van je klaslokaal! Je creatieve poster en doordachte toepassingen voor de school kunnen een constructieve bijdrage leveren bij het uitwerken van een sensibiliseringsproject in samenwerking met de milieuwerkgroep MIWE en dit in het kader van het MOS-logo “groene school”. Dat is dan meteen de spreekwoordelijke rode kers op de ‘groene’ taart.
2009-2010
Seminaries
31
Mens zijn in de 21e eeuw
Mode en maatschappij
Doelgroep:
Doelgroep:
leerlingen uit alle studierichtingen met een kritische geest, met interesse voor sociale en culturele onderwerpen, en die belangstelling hebben voor actualiteit, kunst en maatschappij
leerlingen uit alle studierichtingen met een actieve interesse voor mode en maatschappij die graag de handen uit de mouwen steken om over de relatie tussen mode en maatschappij het naadje van de kous te weten te komen
Betrokken disciplines:
Betrokken disciplines:
geschiedenis, esthetica, Nederlands, moderne vreemde talen (lezen en verwerken van informatie)
geschiedenis, esthetica, cultuur- en gedragswetenschappen, economie
Beschrijving: Beschrijving: Dit seminarie wil inspelen op de actualiteit. We bekijken actuele gebeurtenissen of belangrijke feiten uit het recente verleden op zowel politiek, economisch, cultureel als maatschappelijk vlak. We gaan na op welke manier mensen omgaan met actualiteit. Hoe reageren politici, wetenschappers, filosofen, kunstenaars, de media? Wat is de rol van de publieke opinie? Hoe kunnen we een persoonlijk kritisch standpunt innemen? Zijn we zelf kritische burgers? Zijn we bereid om zelf verantwoordelijkheid te nemen? Dit seminarie is bedoeld voor iedereen die interesse heeft voor wat er in de wereld gebeurt, zowel op nationaal als internationaal niveau. Er wordt van je verwacht dat je de actualiteit volgt. Je zal je mening moeten vormen door het raadplegen van verschillende bronnen, gesprekken met verantwoordelijken, discussies en panelgesprekken, boeken, films, documentaires, enz.
In dit seminarie ga je op ontdekkingstocht naar het verband tussen mode enerzijds en samenleving/identiteit anderzijds. Waarom kleedt iemand zich sober of eerder extravagant? Is kleding kiezen en dragen een groepsgebonden gebeuren of niet? In hoeverre is wie je bent, dat wat je draagt? Is kleding een verlengde van je persoonlijkheid of letterlijk en figuurlijk een omhulling? We gaan op zoek naar de verschillende functies van onze kleding door de eeuwen heen. Deze zoektocht realiseer je zowel individueel als in groep. Je zoekt via allerlei kanalen achtergrondinformatie over de geschiedenis van de mode, de huidige jongerenculturen en de heersende normen en waarden die hun weerslag vinden in het modebeeld. Je verwerkt de informatie tot een coherent geheel en je presenteert dit aan je medeleerlingen. In workshops bedenk en realiseer je eigen ontwerpen. Je leert dus hoe je de verworven kennis over dit thema verder creatief kan aanwenden.
We bepalen samen met de groep welke thema’s aan bod komen en hoe we ze uitwerken. Dit seminarie veronderstelt dus een sterke persoonlijke inbreng.
Het spreekt voor zich dat je enthousiasme voor mode en maatschappij zich niet beperkt tot de lessen. Een tekst afwerken of voorbereiden, een idee verder uitwerken, materialen zoeken, een mode-uitstap maken naar een museum of tentoonstelling, … behoren tot de mogelijkheden.
32
2009-2010
Seminaries
2009-2010
Seminaries
33
SUI op de planken
Voorbereiding op de toelatingsproef (tand)arts
Doelgroep:
Doelgroep:
leerlingen met interesse voor theater (om organisatorische redenen komen de studierichtingen met de component wiskunde of wetenschappen niet in aanmerking voor dit seminarie)
leerlingen uit studierichtingen met component wiskunde en/of wetenschappen die zich grondig willen voorbereiden op de toelatingsproef (tand)arts of op wetenschappelijke studies
Betrokken disciplines:
Betrokken disciplines:
Nederlands, theaterkunsten
chemie, fysica, wiskunde, Nederlands
Beschrijving:
Beschrijving:
Je bent creatief, jong, dynamisch en je bent gebeten door de theatermicrobe. Het podium of de coulissen zijn voor jou een tweede thuis maar Studio Herman Teirlinck en ‘Star Academy’ zijn nog net iets te ver gegrepen. Dan ben jij de man/vrouw die wij zoeken om dit project te doen slagen!
Wil je na het secundair de studies van arts of tandarts aanvatten? Denk je aan farmacie, industrieel ingenieur, bio-ingenieur, …? Dit seminarie kan je wetenschappelijke basis voor hogere studies verstevigen.
In dit seminarie leer je om een theaterproductie tot stand te brengen hetzij als acteur, regisseur, dramaturg, decorontwerper, schrijver, vertaler of ‘allround’ kracht, … Eerst ga je samen op zoek naar de definitieve tekst. Je doet hiervoor het nodige opzoekwerk naar een geschikt stuk. Dit stuk zal je samen met de anderen vertalen, herschrijven of bewerken tot een definitief(?) script. Je leert hoe een productie tot stand komt en je bent medeverantwoordelijk voor het maken van een draaiboek. Het einddoel is het tot stand brengen van een heuse theatervoorstelling in het Nederlands. Je zal dus moeten repeteren, regisseren, decors bouwen, de belichting en het geluid/de muziekkeuze bestuderen, sponsors zoeken, het programmaboekje samenstellen, … Wil je voldoende toeschouwers en mediabelangstelling? Dan zal je moeten leren om een publicrelationscampagne uit de startblokken te krijgen. Affiches ontwerpen, artikels voor de schoolkrant aanleveren en een tekst schrijven voor de schoolwebsite zijn een greep uit de activiteiten die ook jouw inzet vragen. Een theaterproductie realiseren is echt teamwerk.
Het seminarie bestaat uit twee delen. In het eerste deel fris je de leerstof chemie op aan de hand van meerkeuzevragen. Deze vragen komen ook aan bod tijdens de chemie-olympiade en de toelatingsproef (tand)arts. Specifieke leerstofonderdelen uit chemie die onontbeerlijk zijn om de studies van (tand)arts aan te vatten, verwerk je zelf op een stapsgewijze manier en onder begeleiding van de leerkracht. Vervolgens zoek je je weg in complexe fysicavraagstukken. Als basis hiervoor wordt de leerstof fysica van het derde tot het zesde middelbaar systematisch herhaald. Bij elk onderdeel leer je meerkeuzevragen te beantwoorden zoals deze aan bod komen op de fysica-olympiade en de toelatingsproef.
Dit ambitieuze project kies je dan ook voor een volledig jaar! Je inzet blijft echter niet beperkt tot de schooluren. De laatste weken voor de voorstellingen kan/zal het nodig zijn dat er buiten de schooluren gerepeteerd wordt. Hou er dus rekening mee dat je je enkele avonden in mei moet kunnen vrij maken.
34
Seminaries
2009-2010
2009-2010
Seminaries
35
Water, aarde, vuur en lucht
Zin om te ondernemen
Doelgroep:
Doelgroep:
leerlingen uit alle studierichtingen
leerlingen uit alle studierichtingen met interesse voor ondernemen
Betrokken disciplines:
Betrokken disciplines:
geschiedenis, filosofie, het muzisch-creatieve
economie, informatica, wiskunde, Nederlands
Beschrijving:
Beschrijving:
Waterschaarste, luchtverontreiniging, onrechtvaardige grondverdeling, ... Waarom loopt het in onze samenleving vaak mis met de vier elementen aarde, water, lucht en vuur?
Heb je zin om zelf te ondernemen? Wil je weten waarop je moet letten bij het opstarten van een onderneming? Ben je benieuwd naar de juiste strategie om een product op de markt te brengen?
Voor ons lijkt bv. water een vrij banaal gegeven. We beseffen niet altijd hoe kostbaar zuiver water wel is. De kostbaarheid van water wordt echter des te duidelijker wanneer het misloopt door droogte, vervuiling, ...
Binnen dit seminarie krijg je de kans om samen met medeleerlingen zelf te ondernemen. Aan de hand van een ondernemingsplan leg je uit hoe je een product aan de man gaat brengen en hoe je onderneming financieel leefbaar zal zijn. Je verzamelt gegevens om een antwoord te vinden op volgende vragen: • Wat is een ondernemingsplan? • Wat zijn de kosten van het product? • Welke documenten moeten zeker opgesteld worden? • Wat is de positie op de markt (concurrentie, prijs, …)?
Hoe en wanneer zijn de problemen rond de vier elementen ontstaan? Wat is onze relatie tot deze elementen? Wat vertelt dit onderwerp over ons? Wat betekenden en betekenen water, aarde, lucht en vuur in verschillende culturen? In welke kunstvormen zijn water en vuur vaak inspiratiebronnen? In dit seminarie leer je gaandeweg je ervaringen over en je inzichten in de vier elementen in een totaalproject vorm te geven. Je maakt geen analytisch-objectieve voorstelling, maar een eigen 'creatie'. Je creatie is het resultaat van een eigenzinnige informatieverwerving en -verwerking. Je leert immers om tijdens je zoektocht via verschillende disciplines zoals poëzie, muziek, ... meer te weten te komen over de vier elementen van onze 'globe'. Tot slot leer je ook hoe je met kennis over en gebruik van allerlei materialen (klei, steen, kleur, textiel) de vier elementen anders kan benaderen.
Voor de verwerking van deze informatie, maak je gebruik van enkele computerprogramma’s zoals Excel en PowerPoint. Aan het einde van het seminarie maak je in groep een presentatie waarin je je onderneming en/of product voorstelt. Je maakt ook de financiële resultaten kenbaar. De leerkracht zorgt voor begeleiding via klassikale bijeenkomsten en de virtuele leeromgeving (Smartschool). Via deze virtuele leeromgeving krijg je richtlijnen, pleeg je overleg en wissel je ideeën uit. Het is de bedoeling dat je zowel zelfstandig als in groep werkt. Er wordt van jou een creatieve en actieve inbreng verwacht, zoals bij een echte ondernemer!
36
Seminaries
2009-2010
2009-2010
Seminaries
37
Overzicht van de seminaries esthetische vorming voor het zesde jaar Niet van toepassing voor humane wetenschappen
38
Seminaries
2009-2010
2009-2010
Seminaries
39
De Europese erfenis in Latijns-Amerika
De mens en zijn symbolen
Doelgroep:
Doelgroep:
leerlingen uit alle studierichtingen die interesse hebben in en openstaan voor de Latijns-Amerikaanse cultuur
leerlingen uit alle studierichtingen met interesse voor literatuur, beeldende kunst, film, architectuur
Betrokken disciplines:
Betrokken disciplines:
geschiedenis, esthetica, cultuur- en gedragswetenschappen
esthetica, Nederlands, kunstgeschiedenis
Beschrijving:
Beschrijving:
Is de tango een typisch Latijns-Amerikaans dans? Wie zijn de muralisten? Wie zijn deze mannen (vrouwen?) die van de bibliotheek van de nationale universiteit van Mexico één groot schilderij maakten? Slaagden zij niet in het ambitieuze project om een hele geschiedenis en cultuur voor te stellen? Wie kent Diego Rivera? Wie de film over Frida Kahlo heeft gezien, weet waarschijnlijk meer… Zegt het woord 'Huipil' je (n)iets? ... Het is de naam voor de traditionele bloes van de indiaanse vrouwen in Guatemala. Of zegt het nog iets meer? De optocht van de Zapatista … zegt je dat iets? Misschien wil je meer weten over Mexicocity: een wereldstad waarin oude en moderne architectuur naast elkaar bestaan…
Dat het zwaard het symbool van de gerechtigheid is en dat de leeuw sinds de oudheid een symbool is van kracht en fierheid, is ons allen bekend. Maar ken je ook de waarde van het pentagram, de 5-puntige ster? En weet je waarom de Romeinen hun zalen vol rozen schilderden? Waarom duikt plots het begrip ‘sub rosa’ op in De Da Vinci code? Waarom heeft Tolkien in In de ban van de ring nu net een ring gekozen als zinnebeeld van machtsbegeerte? Is Blauwbaard gewoon een sprookje of zit er meer betekenis achter dit verhaal? Waar staan de cirkel en de pijl voor in het logo van onze school?
Deze opsomming is een greep uit de rijke cultuur van Latijns-Amerika en kan voor jou een voorsmaakje zijn om zelf, onder begeleiding van de leerkracht, meer te willen leren over dit grote continent. Je zoekt informatie op over hoe Spanje decennia lang haar spoor heeft getrokken in dit continent. Je leert meer over 'de' Latijns-Amerikaanse cultuur en gaat na wat is overgebleven van de oorspronkelijke indiaanse cultuur. Hebben de ‘indigenas’ (de oorspronkelijke bewoners) eindelijk een plaats verworven in hun geschiedenis? Met deze en zoveel andere vragen als uitgangspunt verken je stapsgewijs een 'nieuw' continent.
Wat een simpel stilleven lijkt, kan een zeer rijke symboliek verbergen waar elke bloem, elke vrucht, elk dier drager is van een unieke betekenis. Onze wereld zit vol symbolen en hun betekenis is cultureel bepaald. Wat betekenen ze in onze en andere culturen? Communiceren we via symbolen? Wil je graag op zoek gaan naar de betekenis van deze symbolen in de literatuur, de beeldende kunst, de architectuur, het dagelijkse leven, dan biedt dit seminarie mogelijkheden. Je zoekt informatie op, zowel via ICT als in het leerhuis of in de plaatselijke bib. Informatie verwerk je zowel individueel als in groep. Via presentaties deel je aan de anderen mee wat je op je ontdekkingstocht gevonden hebt. Je leert vanuit andere invalshoeken kijken naar een schilderij of een logo. Je leest de betekenis achter een verhaal of een sprookje. Kortom, je ontdekt “de dingen achter de dingen”... wijze woorden van Frodo’s vriend Sam …
40
Seminaries
2009-2010
2009-2010
Seminaries
41
De ver-beelding aan de macht
Kunst en fotografie
Doelgroep:
Doelgroep:
leerlingen uit alle studierichtingen met zin voor creativiteit
leerlingen uit alle studierichtingen die fotografie willen ervaren als actief en creatief kijken
Betrokken disciplines: Betrokken disciplines:
esthetica, plastische opvoeding
esthetica, kunstgeschiedenis, plastische opvoeding
Beschrijving: Ben jij ook zo eentje die in een beeldenpark voor één of andere moderne sculptuur van H. Moore staat en dan de schouders ophaalt om vervolgens diep te zuchten: "Ik begrijp het toch niet ...". Beelden en vormen hebben een eigen taal en woordenschat maar je kan ze leren begrijpen en ook zelf gebruiken. Sleutelwoorden in deze beeldtaal zijn HOL en BOL. Elke ruimtelijke vorm is samengesteld uit een afwisseling van hol/bol/vlak. Hier kan je mee spelen, creëren, iets vertellen. Het lijkt abstract, maar je moet het gewoon doen. In dit seminarie zal je vooral veel zelf doen. Je leert vormen te scheppen en ontleden en zo zal je gaandeweg moderne, abstracte kunst beter begrijpen. Je gebruikt geen computer als ondersteuning. Je basismateriaal wordt klei en zachte steen. Kunstenaars van de twintigste eeuw kunnen inspireren. Hun werk illustreert hoe met begrippen zoals hol en bol, zwaar en licht gewerkt kan worden. Hun oeuvre toont hoe je met beelden iets vertelt. Zelf scheppend bezig zijn, je handen in de klei zetten en met de rasp de steen veranderen in een beeld zijn dingen die je in deze sessies vooral zal doen. Een seminarie als een zeer boeiende ervaring, een ontdekken van het land van de verbeelding en tegelijk van je eigen vermogen om materie te laten spreken . ..
42
Seminaries
2009-2010
Beschrijving: Het digitale fototoestel heeft iets teweeggebracht. Op korte tijd is een indrukwekkende technologie voor velen in het bereik gekomen. De prijzen van de toestellen dalen haast even snel als de capaciteiten toenemen. Maar met enkel techniek is geen goede foto gegarandeerd. In dit seminarie verruimen we onze kijk op fotografie en wordt duidelijk dat scherpte alleen niet volstaat als kwaliteitsnorm. Eerst bekijken we de ontstaansgeschiedenis van de fotografie. Wat was de historische context, hoe groot was de maatschappelijke impact en wat was de invloed op de beeldende kunst? Je bestudeert hiervoor werk van bekende en minder bekende fotografen, door jou zelf uitgekozen en aan de andere seminaristen voorgesteld. Een interactieve kennismaking met de fotograaf als kunstenaar die de werkelijkheid filtert door zijn objectief, leidt tot het besef dat niet alleen schilders een naam hebben, maar ook fotografen. Daarnaast is er de praktijk van het fotograferen. Je voert kleine opdrachten uit die je dwingen rekening te houden met technische aspecten die het verschil kunnen maken. Ook worden de mogelijkheden van digitale nabewerking bekeken en in beperkte mate toegepast. Met het programma Photoshop kan je ingrijpen waar je wilt en hoever je wilt. Tenzij je dit juist niet wilt natuurlijk. Een te bespreken dilemma. Je eigen portfolio aanleggen is het einddoel. Een zelfgekozen thema dat je zeer weloverwogen in beeld brengt en op een esthetische manier presenteert. Medeseminaristen die hetzelfde doel voor ogen hebben, zorgen voor een stimulerende interactie en een vrije werkomgeving prikkelt je creativiteit. Kies je voor dit seminarie, dan zal je moeten beschikken over een digitaal fototoestel en een usbstick of een mp3-speler.
2009-2010
Seminaries
43
Zwart-Afrikaanse culturen
Doelgroep: leerlingen uit alle studierichtingen met interesse voor antropologische en esthetische aspecten van het dagelijkse leven van zwart-Afrikaanse culturen en die open staan voor het 'anders'-zijn van de zwart-Afrikaanse cultuur
Betrokken disciplines: geschiedenis, esthetica, cultuur- en gedragswetenschappen, plastische opvoeding, sociologie
Beschrijving: Je wordt ondergedompeld in de esthetische aspecten van de zwart-Afrikaanse culturen. Je leert gaandeweg over de waarden en normen van een andere cultuur en je krijgt meer inzicht in de mogelijkheden van een multiculturele samenleving. In dit seminarie maak je kennis met het dagelijkse leven van de plaatselijke bevolking in zwart-Afrika via muziek, dans, architectuur, beelden, film. Ook zaken zoals culinaire gewoonten, kledij, juwelen, … zullen je inzicht verschaffen in andere culturen. Je leert hoe je over specifieke thema's informatie verzamelt en selecteert. De geselecteerde informatie (eventueel in een andere moderne taal) verwerk je tot een presentatie. In dit seminarie staan ook een aantal 'doe-lessen' op het programma die meestal begeleid worden door externen van Afrikaanse origine. Zo staan een les djembé, Afrikaans koken en een kennismaking met de Afrikaanse taal op het programma. Het aspect ontmoeten, ervaren en beleven is hierbij essentieel. Voorbereiden of afwerken van opdrachten, zoeken naar materialen, ... behoren tot je thuiswerk.
44
Seminaries
2009-2010
