Selectief slopen en ontmantelen Sloopinventaris afvalstoffen Studiedag Grondverzet en selectief slopen december 2010 - januari 2011 Philippe Van de Velde OVAM -Afvalstoffen en Materialenbeheer - dienst Ketenbeer – team Eindverwerking en Bouw
Even situeren Bijna 2 ton bouw- en sloopafval per Vlaming (gemiddeld 11 miljoen ton per jaar)
90 % van het bouw- en sloopafval wordt gerecycleerd Jaarlijks 11 miljoen ton gerecycleerde granulaten
3
Beleid bouw- en sloopafval Sectoraal Uitvoeringsplan “Milieuverantwoord materialengebruik en afvalbeheer in de bouw” (2007) Doel: materialenkringlopen sluiten (cradle to cradle) verspilling vermijden - delfstoffengebruik verminderen 5 projecten Project 1: Milieuverantwoord materiaalgebruik in de bouw Project 2: Selectief slopen Project 3: Ketenbeheerssysteem puingranulaten Project 4: Steenachtige fracties Project 5: Recyclage specifieke bouwmaterialen
4
Invoeren van Ketenbeheerssysteem Invoering i.s.m. de sector Eenheidsreglement vervangt keuringsreglementen Doel is “kwaliteit” en “traceerbaarheid” gerecycleerde puingranulaten te garanderen Startpunt : het selectief slopen ⇒ belangrijk!
5
Bouw- en sloopafval aanpak overheidsbesturen Gebruik van gerecycleerde granulaten bij overheidswerken verhogen. Projecten 3 en 4 garanderen de “kwaliteit” en “traceerbaarheid” van de geleverde gerecycl. granulaten Uitvoering : de sloop- en breeksector
Selectief slopen ⇒ project 2 is een belangrijk startpunt voor het project 3. Uitvoering: de bouwheer of aangestelde sloopdeskundige, deels m.b.t. de opvolging en de aansturing een door de gemeenten “mede” op te nemen rol
6
Wetgeving sloopinventaris afvalstoffen (project 2)
Sloopinventaris afvalstoffen < Artikel 5.2.2.1, § 4 van het VLAREA De houder van een stedenbouwkundige vergunning is verplicht om vóór het slopen of ontmantelen van bedrijfsgebouwen en gebouwen die geheel of gedeeltelijk een andere functie dan het wonen hadden en die een bouwvolume omvatten van meer dan 1000 m³, een sloopinventaris afvalstoffen te laten opmaken door een architect of een door de opdrachtgever aangestelde deskundige
8
Sloopinventaris afvalstoffen < Selectief slopen en/of ontmantelen van bedrijfsgebouwen die een bouwvolume omvatten van minder dan 1000 m³ en van wegeniswerken = Ook in de gevallen waarvoor nog geen sloopinventaris afvalstoffen verplicht is, wordt de opstelling ervan toch aangeraden = De overheid kan in overleg met de sector in de toekomst de sloopinventaris afvalstoffen uitbreiden voor alle sloop- en/of ontmantelingswerken
9
Sloopinventaris afvalstoffen < De houder van de stedenbouwkundige vergunning moet: = een architect of een deskundige inschakelen om de sloopinventaris afvalstoffen op te maken (de architect/deskundige moet voor het uitvoeren van deze opdracht niet over een erkenning beschikken) = aan de ontmantelaar/sloper vóór de toewijzing van de sloop- of ontmantelingswerken een ingevulde sloopinventaris kunnen voorleggen. = de inventaris bevat alle gevaarlijke en niet-gevaarlijke afvalstoffen die zullen vrijkomen n.a.v. de sloop- en/of ontmantelingswerken = de transportdocumenten en de aanvaardingsbonnen gedurende een periode van vijf jaar bijhouden
10
Modelformulier sloopinventaris afvalstoffen
11
Sloopinventaris afvalstoffen < Het formulier ‘sloopinventaris afvalstoffen’ bevat = de identificatie van de bouwplaats = de lijst van alle gevaarlijke en niet-gevaarlijke afvalstoffen die zullen vrijkomen
< Per afvalstof = de benaming = de bijhorende EURAL-code = de vermoedelijke hoeveelheid uitgedrukt in m³ en in ton = de plaats binnen het gebouw waar de afvalstof voorkomt = de verschijningsvorm
< Modelformulier ‘sloopinventaris afvalstoffen’ - www.ovam.be
12
Voordelen selectief slopen <Scheiden van bouwafvalstoffen (gevaarlijke en nietgevaarlijke afvalstoffen) aan de bron
13
Selectief slopen door lokale besturen
14
Beheersysteem milieukwaliteit gerecycleerde granulaten (project 3)
Beheersysteem milieukwaliteit gerecycleerde granulaten < Kwaliteitsborgingsysteem voor gerecycleerde granulaten < Hoogwaardig gesloten cyclus met hergebruik van bouwmaterialen start bij selectief slopen/ontmantelen! < Het scheiden van alle gevaarlijke en niet-gevaarlijke afvalstoffen aan de bron is van cruciaal belang < Belangrijk deel in beheersysteem opgenomen over selectief slopen/ontmantelen
16
Beheersysteem milieukwaliteit gerecycleerde granulaten = Transport - identificatieformulier voor (niet-)gevaarlijke afvalstoffen - ‘verklaring van selectieve sloop/ontmanteling’ wordt opgemaakt door de architect of de deskundige en geeft aan dat het puin zuiver is en dat aan artikel 5.2.2.1, §4 van VLAREA is voldaan
= Overdracht puin aan breker - exploitant breekinrichting neemt kennis van ‘verklaring van selectieve sloop/ontmanteling’ en, als hij dit nodig acht, ook van de sloopinventaris afvalstoffen - alvorens de breekactiviteiten te starten
= Indeling puin - indien geen ‘verklaring van selectieve sloop/ontmanteling’ en geen sloopinventaris afvalstoffen conform VLAREA ⇒ puin met ‘hoog milieurisicoprofiel’
17
Beheersysteem milieukwaliteit gerecycleerde granulaten = Indeling puin - op basis van ‘verklaring van herkomst’ en sloopinventaris afvalstoffen kan het puin door de exploitant van de breekinrichting al dan niet als puin met een ‘laag milieurisicoprofiel’ worden aangemerkt - indien geen ‘verklaring van herkomst’ en geen sloopinventaris afvalstoffen ⇒ sowieso puin met ‘hoog milieurisicoprofiel’ - puin van containerparken met grotere kans op vervuiling en negatieve milieu-impact, dus hoog milieu-risico
= Modelformulier ‘verklaring van selectieve sloop/ontmanteling’ - wordt opgesteld door CASO in overleg met OVAM - OVAM-website
18
Gevolg beheersysteem voor lokale besturen = Indeling puin - beter zicht op herkomst puingranulaten - mogelijkheden voor inzet bij hogere toepassingen - betrouwbaarheid milieutechnische kwaliteit
= Steenpuin op containerparken - moeilijk om puinsoorten te scheiden - verontreiniging - mogelijkheid tot scheiden inert afval - hogere kosten, moeilijke afzet door hoog-milieurisico puin
19
Handhaving selectief slopen
Handhaving selectief slopen < De architect of de door de opdrachtgever aangestelde deskundige volgt de afvalstoffentransporten op en stuurt deze zo nodig bij < De toezichthoudende overheid controleert of de wetgeving inzake selectief slopen en ontmantelen uitgevoerd wordt conform de modaliteiten van het VLAREA en neemt indien nodig passende maatregelen (sancties) < De OVAM geeft alle inkomende klachten en illegale praktijken over bouw- en sloopafval door aan de toezichthoudende overheid voor verder onderzoek < De Samenwerkingsovereenkomst 2008-2013 die de gemeenten afsluiten met de Vlaamse overheid op het vlak van milieu, moedigt gemeenten aan om te controleren en op te volgen of de vergunde sloopwerken op een selectieve manier gebeuren
21
Samenwerkingsovereenkomst gemeenten < Thema afval - Passieve sensibilisatie over selectief slopen en sorteren aan de bron = De gemeente voert een passieve sensibilisatie uit over selectief slopen en sorteren aan de bron = Actie op basisniveau d.w.z. verplichte actie indien de gemeente de samenwerkingsovereenkomst heeft ondertekend = Modelartikel beschikbaar = OVAM evalueert de rapportages van de gemeenten
< Thema instrumentarium - Handhaving sloopwerken m.b.t. selectief slopen = De gemeenten worden aangemoedigd om te controleren en op te volgen of de vergunde sloopwerken op een selectieve manier gebeuren = Actie op onderscheidingsniveau m.a.w. niet verplicht
22
Brochure selectief slopen
Brochure selectief slopen < Opmaak brochure door OVAM i.s.m. VCB en CASO < Inhoud brochure = toelichting wetgevend kader = verantwoordelijkheden architect/deskundige, houder stedenbouwkundige vergunning, sloper = inhoud sloopinventaris = betekenis verklaring 'selectieve sloop/ontmanteling' = link naar beheersysteem milieukwaliteit gerecycleerde granulaten: overdracht puin aan breker, verklaringen, hooglaag milieurisicoprofiel = handhaving
24
OVAM-website
OVAM-website < Modelformulier van de sloopinventaris afvalstoffen < Standaardbestek voor sloop- en ontmantelingswerken < Modelformulier van een ‘verklaring van selectieve sloop/ontmanteling’ < Lijst met veel gestelde vragen (FAQ) over selectief slopen en ontmantelen < Downloaden brochure
26
