Schoolplan Hooghuis Heesch 2014 en 2015 Vierde concept – 19 november 2013
Voorwoord Het schoolplan van de locatie Heesch van het Hooghuis is een richtinggevend document dat de koers uitzet voor de kalenderjaren 2014 en 2015. Het document is binnen de kaders van de Stichting Carmel College geformuleerd en is onlosmakelijk verbonden met het schoolplan van de scholengemeenschap en de beide teamplannen van de locatie. Daarom is het schoolplan alleen op hoofdlijnen geschreven.*
1. Hooghuis Heesch in de regio Oss-Bernheze-Uden De ambitie van de Heesche vestiging van Het Hooghuis is om ook de komende jaren een kwalitatief goede school te zijn voor leerlingen in de regio Oss-Bernheze-Uden. Een thuishaven voor leerlingen die er samen met hun ouders en leerkrachten uit halen wat er in zit. Het liefst in een ononderbroken leerweg in vier jaren naar hun diploma tl/gl of in vijf jaar naar hun diploma havo. De van oudsher gerichtheid van de school op leerlingen die een extra duwtje in de rug nodig hebben, vertaalt zich in de komende jaren in de uitbouw van passend onderwijs. De school koestert haar kleinschaligheid binnen een grote scholengemeenschap en onder een Stichting Carmel college dat ruimte laat voor een eigen identiteit. De school blijft inzetten op een stabiele leerlingenpopulatie van 100-110 leerlingen per leerjaar met een uitloop naar 125-135 leerlingen per leerjaar na starten gunning van een volwaardige vijfjarige havo diplomalijn voor het profiel CM en/of EM in het schooljaar 2015-2016.
2. De weg naar meer rendement De ingeslagen weg naar kwaliteitsverbetering zal versterkt worden voortgezet. Daarvoor hebben we enige jaren terug een systeem van kwaliteitszorg in gang gezet: a. Op drie niveaus loopt het verbeteringsproces: op individueel niveau, op vakgroepniveau en op teamniveau. De locatieleiding bundelt de beoogde verbeteringen in een managementcontract, het zgn. Management Afspraken Venster. Dit is gekoppeld aan de investeringsagenda . De resultaten worden jaarlijks aan de hand van kengetallen verantwoord. Pagina 1 van 6
b. Op elk niveau worden concreet uitvoerbare plannen gemaakt, gemonitord, geëvalueerd en bijgesteld. Daarvoor gebruiken we het PDCAmodel: plan, do, check en act. Elk plan heeft een eigenaar. c. De beide teams hebben het primaat in de sturing van de ontwikkeling. Afstemming vindt plaats in het verbrede managementteam van de locatie Heesch. In dit overleg participeren ook de beide onderwijsontwikkelaars die als LD-stafdocenten inhoudelijk leiding geven aan genoemde onderwijsontwikkelingen. (LC-vakgroep onderwijsontwikkelaars.) d. Een werkgroep “kwaliteitszorg” ondersteunt het team en de vakgroepen in het verzamelen van kengetallen en het bijhouden van verantwoordingsdocumenten. Deze groep bestaat uit een LC-docent in opleiding, een oud schoolleider van een Carmelschool en de locatiedirecteur met twee managementondersteuners. De werkgroep heeft een eigen verantwoordelijkheid v.w.b. het signaleren en onderzoeken van geleverde onderwijskwaliteit en het onderhouden van het gekozen kwaliteitssysteem. In de komende twee kalenderjaren ligt het accent van kwaliteitsverbetering op de volgende gebieden: 0. Onderwijsaanbod versterken waar het gaat om waardering van niet cognitieve capaciteiten. “Niet iedereen hoeft te excelleren op het cognitieve domein. De samenleving heeft ook behoefte aan creativiteit, probleemoplossend vermogen, samenwerking, culturele en morele sensitiviteit, zorgzaamheid en vakmanschap. Om de eigenwaarde van alle jongeren te bevorderen en iedereen optimale levenskansen te bieden, is meer waardering voor deze capaciteiten nodig en worden andere talenten aangesproken”. Hooghuis Heesch zet daarvoor de volgende ontwikkelingen in gang: a. Uitbouw van de X-plore lessen waarbij talent getoond mag worden. De komst van Talentencampus in Oss is een onderdeel van deze uitbouw. Door X-plore onderwijs aan de hele onderbouw inclusief de schakelklassen aan te bieden, is een begin gemaakt met een minder strikte scheiding van leerlingen naar onderwijsniveau bij niet-cognitieve curriculumonderdelen b. Anne Frank project als nieuw waardenontwikkelingsproject maar ook blijvende aandacht voor burgerschapsvorming (gemeenteraadproject, project Europees parlement), aandacht voor vakoverstijgende vaardigheden als problemen oplossen, samenwerken en communiceren (sociale vaardigheidstraining, cyberwellnesslessen, competentiegesprekkencyclus). c. Naast de systematische aandacht voor basisvaardigheden en –kwaliteit bezint Hooghuis Heesch zich op hernieuwde aandacht voor de creatieve ontwikkeling van de leerlingen (onderzoek naar de haalbaarheid van KV II), de ontwikkeling van practische vaardigheden (kwaliteitsverbetering van het Beta-practicum) en andere initiatieven die de verschraling van het aanbod kan verkleinen. 1. Onderwijsaanbod in alle vakken gedifferentieerd aanbieden. Naast het gemiddelde standaard niveau, wordt er aparte lesstof aangeboden voor zwakkere leerlingen en idem voor sterkere leerlingen met als doel een ononderbroken schoolloopbaan voor alle leerlingen en eruit halen wat er in zit. Het staat vakgroepen vrij om dit naar eigen inzichten voor elkaar te krijgen, passend bij de doelgroep en het vakeigen karakter van het curriculum. Enkele vakgroepen hebben aangegeven zelf gedifferentieerde lesstof te willen ontwikkelen of dit te Pagina 2 van 6
componeren op basis van beschikbaar materiaal. Deze vakgroepen worden daarvoor uit de investeringsagenda d.m.v. lesverminderende uren deels gefaciliteerd. Een enkele vakgroep(wiskunde o.a.) probeert nieuw lesmateriaal uit met derden (SLO). Alle vakgroepen hebben de opdracht om dit in een periode van twee jaren neer te laten dalen in de lesstofplanners. 2. Uitbannen van het doubleren van leerlingen. Een data-analyse van de doubleurs in de cohorten van de afgelopen schooljaren levert ons de basis van mogelijke interventies en oplossingen. Doubleren is immers in strijd met ons streven om leerlingen in een ononderbroken leerweg naar het diploma te brengen. De beide teams nemen deze opdracht serieus en werken twee jaar lang aan dit verbeterproces. Hierin laten we ons adviseren door het TBL die hierin al betekenisvolle vooruitgang heeft geboekt. 3. Verhogen van de resultaten. Met de kernvakken Nederlands, Engels en wiskunde voorop , zijn er concrete doelen gesteld om hoger te scoren met de eindexamencijfers. Het examenjaar 2013 is een positief keerpunt geweest in dit rendementsstreven. Mede dankzij het datateam zijn de resultaten bij Engels zichtbaar omhoog gegaan. In zijn algemeenheid is de aandacht in de afgelopen twee jaren voor hogere resultaten een vruchtbare poging geweest om nog eens goed na te denken over interventies die er toe doen. Zonder volledig te willen zijn, lijken de volgende zaken het leerrendement in onze school te verhogen: a. Meer (verlengde) instructie, b. Andersoortige instructie b.v. in de vorm van Youtube instructiefilmpjes rondom kernbegrippen van vakken; meer variatie in lesstof aanbod, c. Beter leesbare lesstofplanners, d. (Nog) meer structuur in de organisatie van de lessen in de stamlokalen, e. Aanbieden van minimaal twee niveaus lesstof, f. Gebruik maken van de begeleidingskaarten in de stamlokalen, g. Systematische aandacht voor het eigen-aardige van elke leerling, h. Systematisch feedback geven aan de leerling over hun leerresultaten, i. Systematisch feedback vragen aan leerlingen over het lesgeven, j. Een goede taakverdeling tussen de twee docenten in de stamgroep, k. Waar ouders en team goed samenwerken groeien de resultaten. De opsomming is grotendeels een optelsom van ervaringen van leerkrachten en feedback van leerlingen in de enquête-resultaten van Vensters voor Verantwoording.
4. Motiveren van leerlingen. De motivatie van leerlingen voor het dagelijkse leren willen we in onze school versterken door de volgende aanpassingen: a. Inspelen op de verschillen tussen de leerlingen d.m.v. niveaudifferentiatie, b. Keuzevrijheid in de Xplore klassen te vergroten: meer andersoortige workshops buiten de school aanbieden – meer variatie in duur van de workshops, c. Herinrichting van de trits mentorlessen/steunlessen/examentraining, d. Versterken van de practicumcomponent in het leergebied Mens en Natuur en de eindexamenvakken biologie en Nask I en t.z.t. Nask 2, Pagina 3 van 6
e. Feedback op leerresultaten van leerlingen in alle vakken serieus nemen, f. Leren en kennis opdoen over eigen verantwoordelijkheid van de leerling, g. De Leerlingenraad nog meer dan nu inzetten als plenum van wat er leeft op de school.
5. Diversificatie in leerweg voor alle leerlingen. De gemiddelde leerling bestaat niet maar deze staat wel in het middelpunt van ons dagelijkse onderwijs. Hooghuis Heesch gaat op drie manieren meer werk maken van het personifiëren van het leerproces: a. Naast de hoofdstroom van tl/gl als voorbereiding op het MBO, wordt er m.i.v. 14-15 een mavo diplomalijn (topklas) met goede aansluiting op havo aangeboden. D.m.v. schakeluren voor de kernvakken worden deze leerlingen goed voorbereid op de doorstroom naar 4/5 Havo. T.z.t. komt er een versterkt MVT-aanbod voor Engels. Deze leerlingen krijgen geen intrasectoraal programma aangeboden maar wel Duits en nask (in plaats van de keuze in leerjaar 3 tussen Duits of nask) en de mogelijkheid om Nask 2 te kiezen. b. Onderzoek wordt gedaan naar welke vakken afgesloten kunnen worden in het derde leerjaar in combinatie met de mogelijkheid om een 8e of 9e vak te kiezen. c. De ingezette koers naar meer gedifferentieerd onderwijs speelt in o p de verschillende talenten van onze leerlingen. De Xplore klassen zullen meer dan nu gaan inspelen op de interesses van onze leerlingen.
6. Leerlingbegeleiding optimaliseren. Ongeveer 25% van onze leerlingenpopulatie heeft extra hulp nodig om in een ononderbroken leerweg in vier jaar tijd het diploma te halen. Deze leerlingen hebben doorgaans een LeerWegOndersteunings indicatie (LWO-indicatie) of kunnen gebruik maken van een LeerlingGebondenFinanciering (LGF). Hooghuis Heesch heeft al werk gemaakt van passend onderwijs in de vorm van schakelklassen in de onderbouw. Deze leerlingen leren in een kleine setting en krijgen veel begeleiding. Onze locatie zal actief participeren in het nieuwe Samenwerkingsverband. De volgende verbeteringen in de begeleiding staan in de komende twee jaren op de rol: a. Som-leerlingevolgsysteem ook voor bovenbouwleerlingen operationeel, b. Zorgvierkant voor alle leerlingen van onze school geactualiseerd, c. Het gekend zijn van het eigene van elke leerling in de stamgroep, d. Som reporters in gebruik als hulpmiddel binnen de kwaliteitszorg, e. Zorginzet begeleidingsarrangement herijkt op basis van aangetoonde rendementsverbeteringen, f. Nieuw protocol om leerlingen die sociaal emotioneel dreigen te ontsporen sneller dan voorheen te voorzien van (externe) adequate zorg of verwijzing naar ander type onderwijs.
7. Vernieuwing van het schoolgebouw. Ons schoolgebouw dient verder aangepast te worden aan de moderne eisen: a. Bouw stamlokaal en dienstruimten voor leerjaar 4 (beschikbaar in januari 2015),
Pagina 4 van 6
b. Renovatie van de oude toiletten en airco onderbouw (wordt door HF meegenomen met voornoemde bouw), c. Verduurzamen kwadrant uit de jaren vijftig, d. Renovatie patio oudbouw (gereed voorjaar 2014).
8. Lerarenkorps 100% bevoegd. De tijd is voorbij dat onbevoegden nog voor de klas mogen staan. Hooghuis Heesch streeft ernaar om: a. Alle docenten die onderbevoegd zijn hun bevoegdheid binnen drie jaar te laten halen. Deze trajecten zijn al enige tijd in gang gezet en worden ondersteund met de lerarenbeurs. b. Geen onderbevoegde of onbevoegde docenten in te zetten zonder vooraf gemaakte scholingsafspraak (tijdelijken kunnen wel onbevoegd zijn). c. Ambitie om eerste graads te halen ondersteunen.
9.
Didactische scholing binnen teamverband en in vakgroepverband. De teams geven zelf aan waarin zij bijgeschoold willen worden. Het betreft altijd een onderdeel dat vermeld staat in het schoolplan. De teambrede bijeenkomsten worden opgenomen in de jaarplanning en zijn verplicht voor alle docenten. Daarnaast zal er om te beginnen met het schooljaar 14-15 weer geschoold kunnen worden in vakgroepverband. Deze bijscholing wordt in overleg met de vakgroepen vastgelegd en zowel binnen als buiten de school aangeboden. Als dit niet in de vijf scholingsdagen kan plaatsvinden wordt onderzocht in hoeverre dit b.v. door vervanging toch mogelijk is. Hooghuis Heesch hecht aan een professioneel lerarenkorps dat tijd vrij maakt voor na- en bijscholing.
10. Havo onderwijs in een vijfjarige opleiding in Hooghuis Heesch. Onze school heeft in 1994 een strategische keuze gemaakt door school te worden onder de Stichting Carmel College te Hengelo. De tweede keus was een actieve bijdrage te leveren aan de totstandkoming van een brede s.g. die er onder de naam van Het Hooghuis in 2000 kwam. De derde en minstens zo betekenisvolle stap is de uitbouw met een heuse Havo opleiding alwaar veel vraag naar is en een logische vervolgstap is bezien vanuit de vraag in de regio en de verschuiving van tl/mavo naar havo. We zetten in op een goede voorbereiding zoals we dit ook voor de schakelklas hebben gedaan. 2015-2016 beschouwen we als startjaar voor een eerste groep brugklassers havo.
3. Voorwaarden tot succes Het succes van het hier geschetste perspectief van Het Hooghuis Heesch voor de komende twee jaren, hangt af van een aantal voorwaarden die we hier kortweg benoemen: 0. De mate waarin Hooghuis Heesch er in slaagt om het leerlingenaantal te laten groeien naar circa 500 leerlingen door enerzijds het aanbod kwalitatief sterk te maken van een Pagina 5 van 6
nieuwe diplomalijn havo naast de continuering van de tl/gl/mavo leerlijn (inclusief het passend onderwijs) en anderzijds de focus te houden op het bovengemiddeld presteren van eindexamenresultaten. 1. De onderlinge verbondenheid van het Heesche team van leerlingen, onderwijsgevenden, onderwijsondersteunend personeel, schoolleiding en ouders. De kleinschaligheid, het gekend zijn, de waardering voor ieders talent, het bewaken van de collectieve spankracht en verbintenis met elkaar koesteren blijft het devies. 2. Professionele uitwisseling van goede praktijkvoorbeelden van collega’s in andere locaties . Onze spankracht wordt hiermee nadrukkelijk vergroot en daarmee vermoedelijk ook onze kwaliteit. Niet in de laatste plaats levert deze intensievere samenwerking op het gebied van de gestelde prioriteiten ons meer werkplezier op. 3. Behoud van de relatieve (financiële) autonomie zoals verankerd in de Carmeltraditie. Met de benoeming van meer stafdocenten LC en LD is de basis gelegd voor een breder draagvlak van professionele inzet van onze leerkrachten. De geschetste uitbreiding van het onderwijsaanbod met mavo en havo en de beoogde rendementsverhoging kunnen alleen plaatsvinden door de focus te houden op het primaire proces. Daar liggen de kansen. Verdere centralisering en uniformering binnen Het Hooghuis, gepaard gaande met verschuiving van middelen van locatie naar centraal , kunnen haaks komen te staan op dit proces.
Heesch, 19 november 2013. Francis Elkerbout
Uit een smalle kijk op onderwijskwaliteit, een publicatie van de Onderwijsraad 2013.
Pagina 6 van 6