Schoolondersteuningsprofiel 2014-2016
Marnix College
1
Inhoud 1.
Inleiding ........................................................................................................................................... 3
2.
Algemene gegevens......................................................................................................................... 5
3.
Visie van het samenwerkingsverband op ondersteuning ............................................................... 7
4.
Basisondersteuning ......................................................................................................................... 9
5.
Extra ondersteuning ...................................................................................................................... 13 5.1 Huidig beleid met betrekking tot onderwijs en (extra) ondersteuning aan leerlingen............... 13 5.2 Toelaatbaarheidsbepaling ........................................................................................................... 17 5.3 Begeleiding door de school ......................................................................................................... 18 5.4 Activiteiten met betrekking tot het volgen van de leerling ........................................................ 20 5.5 Specifieke aanpak door alle docenten om tegemoet te komen aan de extra ondersteuningsbehoeften van leerlingen ......................................................................................... 21 5.6 Betrokkenheid ouders en leerlingen ........................................................................................... 22
6.
Ambities met betrekking tot extra ondersteuning........................................................................ 23
7.
Algemene conclusie....................................................................................................................... 24
2
1. Inleiding In het kader van de Wet Passend Onderwijs zijn alle scholen verplicht om een schoolondersteuningsprofiel op te stellen. In dit profiel wordt beschreven welke ondersteuning de school kan bieden en hoe deze ondersteuning is georganiseerd. De school dient minimaal de basisondersteuning te realiseren die in het samenwerkingsverband is afgesproken. Daarnaast kan de school extra ondersteuning aanbieden. Het schoolondersteuningsprofiel geeft een beeld van de mogelijkheden, grenzen en ambities die de school heeft als het gaat om het bieden van passend onderwijs aan leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften die de basisondersteuning ontstijgen. Het is tevens het document op basis waarvan de school kan beargumenteren of het wel of niet aan de onderwijs- en ondersteuningsbehoefte van een leerling kan voldoen. Het Samenwerkingsverband VO Gelderse Vallei legt alle schoolondersteuningsprofielen van de scholen voor voortgezet onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs in de regio Ede, Wageningen en Rhenen bij elkaar om te beoordelen of het daarmee een dekkend onderwijsondersteuningsaanbod kan realiseren. Doel is immers dat alle leerlingen in onze regio een passende onderwijsplek krijgen, thuisnabij en met de juiste ondersteuningsmogelijkheden. Dit wordt beschreven in het ondersteuningsplan van het samenwerkingsverband. Het schoolondersteuningsprofiel is op schoolniveau ontwikkeld. Een gefaseerd proces in nauwe samenwerking tussen schoolbestuur, directieleden, zorgfunctionarissen en het samenwerkingsverband. Het wettelijk kader Passend Onderwijs (9 oktober 2012) en het Referentiekader Passend Onderwijs (januari 2013) vormden hierbij het uitgangspunt. Gezien de ontwikkelingen rondom (de invoering van) passend onderwijs, is besloten dit schoolondersteuningsprofiel vast te stellen voor een periode van twee jaar, namelijk voor de schooljaren 2014-2015 en 2015-2016. Na opstelling is dit schoolondersteuningsprofiel ter advisering voorgelegd aan de medezeggenschapsraad van de school. In de schoolgids wordt verwezen naar het vastgestelde schoolondersteuningsprofiel, gepubliceerd op de website van de school, zodat voor iedereen (ouders, leerlingen en andere partijen) inzichtelijk is wat de mogelijkheden van de school zijn voor (extra) ondersteuning. In dit schoolondersteuningsprofiel wordt de ondersteuning aan leerlingen op twee niveaus beschreven: de basisondersteuning en de extra ondersteuning1. De basisondersteuning is ontwikkeld en vastgesteld op het niveau van het samenwerkingsverband. Het betreft een afgesproken geheel van preventieve en licht curatieve interventies, geldend voor alle scholen van het samenwerkingsverband. Deze interventies krijgen vorm binnen de onderwijsondersteuningsstructuur van de school. De school voert regie en is verantwoordelijk voor een planmatige uitvoering. De scholen committeren zich aan een overeengekomen kwaliteitsniveau van de basisondersteuning. De basisondersteuning wordt door de scholen gefinancierd vanuit de lump sum.
1
De ondersteuningsmogelijkheden voor leerlingen waarvoor ook deze binnenschoolse mogelijkheden ontoereikend blijken, zoals plaatsing in een bovenschoolse voorziening of toelating tot het speciaal onderwijs, worden beschreven in het ondersteuningsplan van het samenwerkingsverband. 3
De extra ondersteuning beschrijft de specifieke mogelijkheden van de school, die verder gaan dan de afspraken die gemaakt zijn over de basisondersteuning. Afhankelijk van de ondersteuningsbehoefte van de leerling(en) kan de begeleiding variëren in intensiteit, duur en kosten. De extra ondersteuning wordt door de school gerealiseerd al dan niet met behulp van middelen, menskracht of expertise van buiten de school. De schoolbesturen en het samenwerkingsverband maken gezamenlijke afspraken over de verdeling van de hiervoor beschikbare middelen. In dit ondersteuningsprofiel worden tevens de ambities van de school verwoord: welke ondersteuningsmogelijkheden wil en kan de school in de (nabije) toekomst realiseren. Het bevoegd gezag van het Marnix College heeft het schoolondersteuningsprofiel voor de periode 2014-2016 na advies van de MR vastgesteld op [dd-mm-jjjj].
4
2. Algemene gegevens Contactgegevens school Naam van de school Naam van het bevoegd gezag Brinnummer Adres Postcode en Plaats Telefoonnummer Mailadres Website Naam rector Contactpersoon ondersteuning leerlingen Denominatie
Marnix College Stichting Marnix College 02UP Prins Bernhardlaan 30 6713 MC EDE 030 650035
[email protected] www.marnixcollege.nl Drs L.P. Spelt mevr. S. Bokdam oecumenisch
Opleidingsmogelijkheden school Alle leerjaren
Alleen onderbouw
Opmerking
Praktijkonderwijs Vmbo bbl Vmbo bbl met lwoo Vmbo kbl Vmbo kbl met lwoo Vmbo gl Vmbo gl met lwoo Vmbo tl/mavo Vmbo tl met lwoo Havo Vwo Gymnasium VM2-trajecten
Welke uitstroomprofielen biedt de school? Vervolgonderwijs Arbeidsmarkt a) arbeid in een regulier bedrijf, in combinatie met landelijk erkend(e) certificaat/certificaten b) arbeid in een regulier bedrijf, zonder certificaten c) (beschermde) arbeid in sociale werkvoorziening Arbeidsmatige dagbesteding d) arbeidsmatige dagbesteding e) taak- of activiteitsgerichte dagbesteding f) belevingsgerichte dagbesteding
5
Contactgegevens Samenwerkingsverband Naam en nummer Swv Adres Postcode en plaats Telefoonnummer E-mail Website Naam directeur
Samenwerkingsverband VO Gelderse Vallei 25.10 (Ede, Wageningen, Rhenen) Hendrik Stafweg 2 6712 EA Ede 06 20 40 14 73
[email protected] www.swvgeldersevallei.nl drs. M.A.C.H. (Maartje) Krüse - van Helmond
Kengetallen school
Teldatum 01-10-2010 01-10-2011 01-10-2012 01-10-2013
totaalaantal totaalaantal totaalaantal lgf-leerlingen Totaalaantal leerlingen leerlingen (leerlingen met een CvI-beschikking) leerlingen per school LWOO en met een Cluster Cluster Cluster Cluster PrO dyslexieverklaring 1 2 3 4 1508 0 2 0 2 5 90 1522 0 2 0 2 8 95 1586 0 2 0 2 7 100 1586 0 1 0 1 6 100
Gemiddeld aantal docenten per klas 1e leerjaar Praktijkonderwijs Vmbo bbl Vmbo met lwoo Vmbo kbl Vmbo gl Vmbo tl/mavo Havo Vwo Gymnasium Vm2-trajecten Opmerking:
12 12 12 13
2e leerjaar
14 14 13 16
3e leerjaar en hoger
16 15 15 16
6
3. Visie van het samenwerkingsverband op ondersteuning Passend Onderwijs betekent dat ieder samenwerkingsverband voor iedere leerling een passende onderwijsplek moet bieden. Met andere woorden, er moet sprake zijn van een dekkend aanbod van onderwijsondersteuningsvoorzieningen binnen de regio. In deze lijn is gekozen een regionale visie op ondersteuning te formuleren waar alle betrokken scholen zich in kunnen vinden en die het uitgangspunt vormt voor de ontwikkeling van een passende onderwijsondersteuningsstructuur voor de individuele scholen. De schoolbesturen van SWV VO Gelderse Vallei hebben de volgende visie op begeleiding en ondersteuning van leerlingen geformuleerd: “Alle scholen van Samenwerkingsverband VO Gelderse Vallei gaan uit van de talenten en mogelijkheden van iedere leerling en zoeken hierbij actief naar een passend aanbod voor hun leerlingen. In het Samenwerkingsverband hebben de scholen gezamenlijk een antwoord op de onderwijs- en ondersteuningsvragen van leerlingen in onze regio. We kijken naar datgene wat een leerling nodig heeft. Ons onderwijs en onze ondersteuning zijn zodanig ingericht dat we samen iedere leerling toeleiden naar een maatschappelijk geaccepteerde kwalificatie die past bij zijn of haar capaciteiten.”2 De organisatie van de begeleiding en ondersteuning Samenwerkingsverband is als volgt weer te geven:
van
leerlingen
binnen
het
Speciaal als het moet
Steun waar nodig
Een sterke basis FUNDAMENT Iedere leerling op de juiste plek
-
Fundament
Het fundament voor de begeleiding en ondersteuning van leerlingen ligt in het uitgangspunt: Iedere leerling op de juiste plek.
2
Bij het realiseren van de beschreven visie geldt de beschikbaarheid van voldoende financiële middelen als kritische factor. 7
-
Een sterke basis
Binnen Samenwerkingsverband VO Gelderse Vallei streven wij naar een sterke basis binnen de scholen zelf: het zwaartepunt voor de begeleiding en ondersteuning van leerlingen ligt in de scholen. Een voorwaarde om passend onderwijs te bieden, is een goed werkende basisondersteuningsstructuur in en om de school.
-
Steun waar nodig
Voor een deel van de leerlingen is de sterke basis binnen de scholen niet voldoende om tegemoet te komen aan hun onderwijs- en/of ondersteuningsvraag. Voor deze groep leerlingen wordt een ontwikkelingsperspectief opgesteld. Zij krijgen extra ondersteuning die de basisondersteuning overstijgt. Deze ondersteuning kan kortdurend of langdurend zijn, gericht op een individu of een groep, en binnen de school of buiten de school worden geboden.
-
Speciaal als het moet
Een klein deel van onze leerlingen heeft een dusdanige ondersteuningsvraag dat dit de mogelijkheden van het reguliere voortgezet onderwijs overstijgt en plaatsing in het voortgezet speciaal onderwijs (VSO) noodzakelijk is. Voor deze groep leerlingen wordt een toelaatbaarheidsverklaring afgegeven door het samenwerkingsverband. Uitgangspunt voor plaatsing in het VSO moet in principe zijn ‘gericht op doorstroom of terugkeer naar het reguliere VO’, maar het samenwerkingsverband erkent dat er een doelgroep leerlingen is die vanwege de ernstige aard van hun beperkingen hun schoolcarrière binnen het VSO zal afronden.
8
4. Basisondersteuning
Basiszorg in de klas Er wordt didactisch gedifferentieerd lesgegeven aan leerlingen die extra 1 begeleiding nodig hebben 2
Docenten realiseren een veilig en stimulerend pedagogisch klimaat
Alle docenten zijn in staat zo nodig extra begeleiding aan leerlingen te verlenen in de klassensituatie. Alle docenten zijn in staat tot het tijdig signaleren van extra onderwijs- en 4 zorgbehoefte Alle docenten weten hoe zij een beroep kunnen doen op de interne 5 zorgstructuur, waardoor zij in staat zijn eigen aandacht te begrenzen. Alle docenten zijn in staat om te gaan met de meest voorkomende leer-, 6 gedrags- en sociaal emotionele problematiek Mentor (of andere functionaris) informeert docenten over zorgleerlingen 7 en hun ontwikkelplannen Er zijn ontwikkelplannen voor alle leerlingen die extra begeleiding nodig 8 hebben. Leerlingen worden altijd geïnformeerd over zorgmaatregelen die henzelf 9 betreffen. Ontwikkelplannen worden altijd met de ouders van betreffende leerling 10 besproken en geëvalueerd. Binnen het lesprogramma wordt aandacht besteed aan sociale 11 vaardigheden en faalangstreductie. Binnen het lesprogramma wordt aandacht besteed aan 12 loopbaanoriëntatie en begeleiding (LOB).
Nog niet
x x
3
Basiszorg in de school De school heeft structureel de beschikking over de volgende 1 gekwalificeerde deskundige (specifieke functionaris): a Interne zorgcoördinator (ZC-er) gedragsspecialist / ambulant begeleider (gedrags- psychiatrische b problematiek) school / jeugdmaatschappelijk werk (samenwerking school–oudersc hulpverleners)(mits externe financiering)
In ontwikkeling
Marnix College
Volledig gerealiseerd
Zoals reeds gezegd heeft het overgrote deel van de leerlingen in onze regio voldoende aan de basisondersteuning. De basisondersteuning is niet landelijk vastgesteld; samenwerkingsverbanden bepalen zelf het niveau van basisondersteuning dat de aangesloten scholen bieden. Binnen ons samenwerkingsverband hebben we een standaardnorm afgesproken aan preventieve en licht curatieve interventies die iedere school aan alle leerlingen moet kunnen bieden. Dit heeft geresulteerd in een format op samenwerkingsverband-niveau, waarin iedere school vervolgens aangeeft waar zij staat in het realiseren van de basisondersteuning. Hieronder wordt dit schematisch weergegeven.
x x x x x x x x x x
x x x
9
d e 2 3 4 5
dyslexiespecialist rekenspecialist Bovenstaande functionarissen zijn in staat onderzoeksverslagen van specialisten om te zetten naar handelingsgerichte adviezen aan docenten en leerlingen Er is een intern zorgoverleg / intern zorgteam Bij de toelating / intake van leerlingen is er voldoende en speciale aandacht voor (potentiële) risicoleerlingen. Bij de overdracht van leerlingen naar werk of vervolgopleiding is er voldoende en speciale aandacht voor (potentiële) risicoleerlingen.
Alle interventies volgens ontwikkelplan, uitgevoerd binnen de school, zijn mét de effectbeschrijvingen vastgelegd in een leerlingdossier. Voor zorgleerlingen wordt een eigen leer- en begeleidingslijnen 7 vastgelegd (ontwikkelings- en uitstroomperspectief). Een functionaris (casemanager) vanuit de school begeleidt af8 /uitstromende leerlingen tot en met toelating op een andere VO-school, inclusief warme overdracht. Op onze school is er uitstroombegeleiding voor leerlingen zonder 9 startkwalificatie, inclusief warme overdracht. Wij hanteren een verzuimprotocol en rapporteren dienovereenkomstig 10 aan Leerplicht; Onze school heeft een goed werkend leerlingvolgsysteem waarin ook de 11 zorggegevens worden ondergebracht en waarvan de autorisatie helder is geregeld Op onze school zijn meerdere keren per jaar leerling-/groepsbespreking12 en waarin het persoonlijk functioneren van de leerlingen en de groep als geheel besproken wordt. Op onze school wordt gewerkt met een format voor de leerling13 /groepsbesprekingen. 14 Onze school kent steunlessen/RT/trainingen voor bepaalde vakken Wij onderzoeken de effecten van hulp/trainingen die door de school 15 buiten de reguliere les worden verzorgd. Wij hanteren bij de beoordeling en evaluatie van onze zorg de 16 inspectiecriteria De volgende items zijn door de school beschreven (en terug te vinden in door de school vastgestelde documenten)
x x x x x x
6
x x x x x x
x x x x x
1
onderwijszorgprofiel
x
2
visie op leerlingenzorg
x
3
zorgbeleid, algemeen en specifiek
x
4
onderwijsaanbod
x
5
signaleren zorgbehoeften leerlingen (hoe signaleren we?)
x
6
procedures leerlingenzorg (van signalering tot aanpak)
x
7
expertise t.b.v. ondersteuning docenten en leerlingen
x
8
rollen, taken en verantwoordelijkheden t.a.v. ondersteuning
x
9
organogram en zorgstructuur
x 10
10 ontwikkelperspectief (leerling individueel)
x
11 handelingsplan groep
x
12 groepering van leerlingen (zie toelichting)
x
13 doelgroepenbeleid
x
14 verzuimprotocol
x
15 verwijzingsbeleid (incl. VAVO)
x
16 betrokkenheid ouders
x
17 effectiviteit leerlingenzorg
x
18 taalbeleid
x
19 rekenbeleid protocol m.b.t. hoe en aan wie verantwoording wordt afgelegd over 20 aangeboden zorg. 21 ontwikkelagenda/jaarplan
x
22 geschillen en klachtenregeling
x
x x
23 andere documenten (a.u.b. toelichten bij opmerking)
Conclusie Het Marnix College heeft een aantal beleidsvoornemens geformuleerd om het gewenste niveau van basisondersteuning te realiseren. Hieronder worden deze voorgenomen acties schematisch weergegeven.
Beleid korte termijn (1 jaar) Actie: Beschrijving van de activiteit(en)
Het Marnix College zal zich richten op het vervolmaken van de basisondersteuning die wij conform de afspraken binnen het samenwerkingsverband bieden aan onze leerlingen.
Doelgroep: wat is de doelgroep?
Onze eigen docenten- en begeleiderspopulatie.
Resultaat: Opbrengsten in producten en of processen in SMART-termen en hoe te meten?
Op alle gebieden m.b.t. de basisondersteuning zijn wij over een jaar minimaal in ontwikkeling (score 2) en op minimaal 50% is de basisondersteuning volledig gerealiseerd (score 1) De basisondersteuning is in de dagelijkse praktijk volledig op orde.
Effecten: Op welke wijze zijn de effecten van deze activiteit(en) direct merkbaar bij / voor leerlingen? Effecten: Op welke wijze zijn de effecten van deze activiteit(en) direct merkbaar bij / voor andere betrokkenen (welke)?
De basisondersteuning is in de dagelijkse praktijk volledig op orde.
11
Borging: Hoe worden opbrengsten geborgd?
De opbrengsten worden rechtstreeks verwerkt in het openbare document Marnix Zorgweb.
Eigenaar: Wie is verantwoordelijk voor het realiseren en borgen (eventueel via anderen) van resultaten? Realisatie: Globaal tijdstip afronding
Trio: rector, plv. rector, zorgcoördinator
Augustus 2014
Beleid middellange termijn (2 en 3 jaar) Actie: Beschrijving van de activiteit(en)
Het Marnix College zal zich richten op het optimaliseren van de basisondersteuning die wij conform de afspraken binnen het samenwerkingsverband bieden aan onze leerlingen.
Doelgroep: wat is de doelgroep?
Onze eigen docenten- en begeleiderspopulatie.
Resultaat: Opbrengsten in producten en of processen in SMART-termen en hoe te meten?
Op alle gebieden is de basisondersteuning volledig gerealiseerd (score 1) met uitzondering van B1.
Effecten: Op welke wijze zijn de effecten van deze activiteit(en) direct merkbaar bij / voor leerlingen? Effecten: Op welke wijze zijn de effecten van deze activiteit(en) direct merkbaar bij / voor andere betrokkenen (welke)? Borging: Hoe worden opbrengsten geborgd?
De basisondersteuning is volledig op orde en kwalitatief van hoog niveau.
Eigenaar: Wie is verantwoordelijk voor het realiseren en borgen (eventueel via anderen) van resultaten? Realisatie: Globaal tijdstip afronding
Trio: rector, plv. rector, zorgcoördinator
De basisondersteuning is volledig op orde en kwalitatief van hoog niveau. De opbrengsten worden rechtstreeks verwerkt in het openbare document Marnix Zorgweb.
Augustus 2017
12
5. Extra ondersteuning Zoals beschreven in het voorgaande hoofdstuk is de te bieden basisondersteuning voor alle scholen in het samenwerkingsverband gelijk. In het aanbod van de extra ondersteuning kunnen de scholen echter verschillen, afhankelijk van de specifieke mogelijkheden op individuele scholen. De extra ondersteuning kan variëren in intensiteit, duur en kosten. Op deze manier kan maatwerk worden geboden aan die leerlingen die meer nodig hebben dan de basisondersteuning. In dit hoofdstuk wordt de extra ondersteuning beschreven die de school kan bieden naast de basisondersteuning. Aan de hand van een kruisjeslijst wordt aangegeven welke activiteiten het Marnix College op dit moment biedt aan leerlingen die extra ondersteuning behoeven. Hierbij komen de volgende aandachtsgebieden achtereenvolgens aan bod: het huidige beleid van de school met betrekking tot de ondersteuning aan leerlingen; de toelaatbaarheidsbepaling; de begeleiding door de school; de activiteiten met betrekking tot het volgen van de leerling; de specifieke aanpak die alle docenten hanteren om tegemoet te komen aan de extra ondersteuningsbehoeften van leerlingen; de betrokkenheid van ouders en leerlingen. 5.1 Huidig beleid met betrekking tot onderwijs en (extra) ondersteuning aan leerlingen Visie van het Marnix College op ondersteuning aan leerlingen Leerlingbegeleiding bestaat uit alle pedagogische en didactische maatregelen waarmee onze school leerlingen ondersteunt in hun leer- en /of ontwikkelingsproces. Voor goede leerlingbegeleiding gelden de volgende doelstellingen: • de leerlingbegeleiding moet eraan bijdragen dat de leerling de onderwijsdoelstellingen van de school haalt op het niveau waarop hij geplaatst is en dat hij in de periode na het VO succesvol zal zijn; • de school heeft een belangrijke signaleringsfunctie; • een leerling met problemen weet waar hij / zij kan aankloppen; • in het zoeken naar de juiste begeleiding worden ouders zo veel mogelijk in het proces betrokken; • kennis van zaken bij docenten en mentoren kan een preventieve functie hebben bij problemen; • school is geen zorginstelling. Wanneer het vinden van oplossingen voor problemen buiten ons bereik liggen, wordt actief gezocht en doorverwezen naar geschikte begeleiding buiten school. Het Marnix College positioneert zich als een kennisschool die de omschreven basisondersteuning aan alle leerlingen biedt. Speciale ondersteuning bieden wij uitsluitend aan voor zover dat in dit stuk omschreven is. Het Marnix College heeft dan ook geen specialisten als een orthopedagoog en psychotherapeut in dienst. Is de hulp van dergelijke specialisten gewenst, dan signaleert de school dat en bemiddelt zij bij het vinden van die zorg buiten de deur. Bij plaatsing van leerlingen met bijzondere ondersteuningsvragen, moet de school altijd een afweging maken tussen de belangen van de leerling met de hulpvraag en de belangen van de overige leerlingen in een groep. Als uit het onderwijskundige rapport van de basisschool blijkt dat een leerling gedrag vertoont waardoor anderen ernstig belemmerd worden in de onderwijsparticipatie dan kan het Marnix College zo een leerling niet plaatsen. Zorg en/of ondersteuning in het onderwijs is lastig omdat aan de éne kant onderwijs en zorg/ondersteuning verschillende dingen zijn en dus niets met elkaar te maken hebben terwijl aan de andere kant onderwijs en zorg/ondersteuning niet los van elkaar kunnen worden gezien. Wij dragen eraan bij dat onze leerlingen “goed in hun vel zitten”, zodat ze zich volledig kunnen concentreren op 13
hun leerproces en sociale activiteiten op school. Pas wanneer dit het geval is, kunnen zij zich zo volledig mogelijk ontplooien. Hierdoor zal het rendement ook hoger zijn waardoor een goede doorstroming en examenresultaten kunnen worden bevorderd. Om bovenstaande reden kiezen we bij het Marnix College dan ook liever voor de term ‘begeleiding’, waarbij we onderscheid maken tussen ‘basisbegeleiding’ en ‘extra begeleiding’. In het hoofdstuk Zorgweb in de praktijk wordt dit nader toegelicht. Is een leerling eenmaal toegelaten op het Marnix College dan doen we er alles aan om de schoolloopbaan tot een succes te maken. Daarbij is het van groot belang dat leerlingen zich prettig voelen op school en dat ze bij problemen de juiste hulp krijgen. Begeleiding begint op het Marnix College bij onze docenten. Deze docenten geven niet alleen een vak, maar zijn ook didactisch en pedagogisch geschoold en in staat om, tot op zekere hoogte, individuele begeleiding te geven aan een leerling. Ze geven niet alleen les aan groepen leerlingen, maar geven ook les aan individuen die met hun eigen (hulp)vragen komen. Begeleiding krijgt verder vorm in de mentorlessen en zijn zoveel mogelijk geïntegreerd in de lespraktijk. De mentor is de zogenaamde “spin in het web”. Hij/zij weet wat er speelt, weet welke behoefte er is en probeert deze begeleiding te bieden. Hij/zij wordt hierbij ondersteund en gecoacht door de mensen in de tweede lijn van de leerlingbegeleiding, zoals de intern (leerling)begeleider . Noodzakelijke extra begeleiding buiten de lessituatie om, is van tijdelijke aard en altijd gericht op een zo goed mogelijk functioneren binnen het reguliere onderwijsprogramma. Worden door de school ondersteuningsbehoeften van leerlingen specifiek op de volgende gebieden gemeten? Zo ja, bij welke leerlingen of op welke wijze?
a) Meten cognitieve ontwikkeling Wordt niet gemeten Wordt gemeten d.m.v. intelligentietest, bij leerlingen die niet op de goede plek terecht gekomen lijken te zijn. Anders, nl. , bij leerlingen die
b) Meten didactische ontwikkeling: Wordt niet gemeten Via rapportcijfers Via specifieke toetsen, bijv. Taal via Diataal, ABC-toets, etc. Via leerling-/groepsbespreking Anders, nl. , bij leerlingen die Specifieke aandacht voor het meten van: Leerachterstand begrijpend lezen, bij leerlingen die alle leerlingen in klas 1 en 2 Leerachterstand spelling, bij leerlingen die alle leerlingen in klas 1 Leerachterstand rekenen, bij leerlingen die alle leerlingen in klas 1, 2, 3 en 4
c) Meten gedrag, sociaal-emotionele ontwikkeling: Wordt niet gemeten Wordt gemeten via testen, toetsen door de school afgenomen, bijv. GSV, SVL, KIVPA Wordt gemeten via psychologisch/pedagogisch onderzoek vanuit/via de school Anders, nl. d.m.v. Er is structureel specifieke aandacht voor het signaleren van: faalangst, d.m.v. SVL, KIVPA problemen in prestatiemotivatie, d.m.v. SVL, KIVPA emotionele instabiliteit, d.m.v. SVL, KIVPA teruggetrokken gedrag, d.m.v. SVL, KIVPA 14
psychiatrische stoornis, d.m.v. KIVPA intimidatie/geweld/misbruik, d.m.v. KIVPA plegen strafbare feiten, d.m.v. ongeoorloofd verzuim, d.m.v. absentenadministratie andere sociaal-emotionele problemen, namelijk ambitie, sociabiliteit , d.m.v. SVL, KIVPA
d) Gezondheid, medische situatie Geen actiepunt voor de school Signalering n.a.v. rapportcijfers Signalering via leerling-/groepsbespreking Signalering via medisch onderzoek vanuit/via de school en/of jeugdgezondheidszorg Anders, nl. d.m.v.
e) Schoolloopbaanontwikkeling: Voortgang zichtbaar middels LOB (loopbaanoriëntatie en –begeleiding) Voortgang zichtbaar middels rapportcijfers Voortgang expliciet aandachtspunt in leerling-/groepsbespreking Voortgang op basis onderzoek vanuit/via de school Anders, nl. d.m.v. Specifieke aandacht voor het signaleren van: Verkeerde studiekeuze, d.m.v. decaangesprekken Geen keuze voor vervolgopleiding, d.m.v. decaangesprekken Eén of meer eerdere studie/niveauwisselingen (incl. afstroom), d.m.v.
f) Thuissituatie/gezinssituatie: Signalering via functionaris in de school (mentor, zorgcoördinatie, schoolleiding, etc.) Signalering via leerling-/groepsbespreking Via ZAT Anders, nl. d.m.v. Er is structureel specifieke aandacht in geval van: gezinsvoogdij andere thuissituatie/gezinssituatie, namelijk
Expertise binnen de school en in relatie met ketenpartners t.b.v. ondersteuning docenten en leerlingen
in school
op afroep beschikbaar
niet beschikbaar
Remedial teacher Dyslexiespecialist Dycalculiespecialist Decaan Stagecoördinator Vertrouwenspersoon Logopedist Ambulante begeleider Schoolmaatschappelijk werker Counselor/leerlingbegeleider 15
in school
op afroep beschikbaar
niet beschikbaar
Psycholoog/(ortho)pedagoog Trainer faalangstreductie Trainer sociale vaardigheden Schoolverpleegkundige Schoolarts Contactpersoon Bureau Jeugdzorg Politie Leerplicht Arbeidsdeskundige (UWV) Contactpersoon begeleid werken Medewerker GGZ
Opmerking: Specifieke ondersteuningsarrangementen voor leerlingen die extra aandacht behoeven: Nee Ja, time-out groep Ja, leerling volgt de lessen bij een beperkt aantal docenten Ja, structuurklas Ja, (t)huiswerkvrije groep Ja, anders, nl. de school heeft een speciale ondersteuner voor leerlingen met een stoornis in het autistisch spectrum die de betreffende leerlingen op regelmatige basis begeleidt. Samenwerking gericht op maatwerk Heeft de school een formele samenwerking (anders dan afspraken binnen het samenwerkingsverband) met een andere VO- of VSO-school, gericht op het bieden van maatwerk voor leerlingen met extra onderwijsbehoeften of doorstroommogelijkheden? Ja, namelijk: Nee Opmerking: De school voldoet aan de afspraken gemaakt in het samenwerkingsverband m.b.t. de basisondersteuning Ja Nee Opmerking: grotendeels in orde, aantal zaken nog in ontwikkeling
16
Organogram ondersteuningsstructuur
5.2 Toelaatbaarheidsbepaling a. Welk advies van de school voor primair onderwijs is nodig om toegelaten te worden? in ieder geval VMBO-tl b. Welke Citoscores zijn nodig om toegelaten te worden? M.u.v TVWO kennen wij geen harde ondergrens c. Welke andere criteria/voorwaarden gelden om toegelaten te worden? Een leerling is toelaatbaar indien uit het advies van de basisschool en het onderliggende onderwijskundig rapport en de relevante informatie aangeleverd door de ouders blijkt dat hij in staat is met de vastgestelde basisondersteuning een van de opleidingen die wij aanbieden succesvol af te ronden. Zulks ter beoordeling van de toelatingscommissie. d. Procedurebeschrijving toelaatbaarheidsbepaling van leerlingen a. Aanmelding vanuit primair onderwijs Toelatingscommissie b. Aanmelding vanuit het V(S)O De afdelingsleider beoordeelt het dossier en adviseert de rector
17
e. Welke criteria gelden voor leerlingen die tussentijds instromen op deze schoollocatie (dus niet vanuit het (speciaal) basisonderwijs of speciaal onderwijs)? Positief advies, bevorderbaar op basis van onze criteria, voldoende plaats beschikbaar, informatie van afleverende school f. Afwijzingsprocedure Toelatingscommissie of de afdelingsleider beslist, mededeling schriftelijk g. Positie en rol ouders bij toelaatbaarheidsbepaling Geen h. Andere nog niet genoemde zaken m.b.t. toelating n.v.t. 5.3 Begeleiding door de school Begeleidingsmogelijkheden van de school
Aanwezig (In de reguliere les. Dus voor alle of groepen leerlingen)
Aanwezig (Alleen voor leerlingen die het nodig hebben. Meestal buiten de les)
Niet aanwezig (Indien leerling dit nodig heeft, wordt doorverwezen)
Remedial teaching taal Dyslexiebegeleiding Remedial teaching rekenen Dyscalculiebegeleiding Faalangstreductie training Examenvreesreductie training Sociale vaardigheidstraining, namelijk (denk aan: Rots & Water, Equip, Kanjertraining, etc.) Agressieregulatie training Motorische remedial teaching Rouwverwerking Studiebegeleiding (gericht op leren leren) Bijles (gericht op vakinhoud) Huiswerkbegeleiding Counseling Stagebegeleiding Begeleiding bij arbeidsinpassing Logopedie Psycho-educatie Anders, nl. Opmerking:
18
Maatregelen om tegemoet te komen aan extra ondersteuningsbehoeften van (groepen) leerlingen?
Minder dan 8 docenten per klas Weinig wisseling lokalen Schoolregels hangen zichtbaar in elk lokaal Prikkelarme inrichting lokalen Afgeschermde werkplekken (= bv. tafel met schot) Prikkelarme verlichting Werken met blokuren (clusteren) “Denkvakken” in de ochtend, “doevakken” in de middag Persoonlijk begeleider (meer dan mentor) Les in speciale groep ('groep in school') Pauzebegeleiding De school is rolstoelvriendelijk Een rustige plek waar de leerling zich kan 'terugtrekken' Beschikbaarheid 'voorleesapplicatie' (zoals Kurzweil) Beschikbaarheid van laptops/computer voor toetsen Vergroot lesmateriaal Verlenging toetstijd Voorlezen toetsen Voorlezen examen Anders, namelijk: Opmerking:
Voor alle leerlingen
Voor een groep Voor leerlingenmet individuele extra leerlingen met ondersteunings extra behoefte ondersteunings behoefte
n.v.t
n.v.t.
n.v.t.
Vindt specifieke en gerichte ondersteuning plaats bij gemeten taalachterstanden? Ja, namelijk door: Meten taalvorderingen en vervolgens aanpassen aanpak of leermiddelen Extra begeleiding voor begrijpend lezen Extra begeleiding voor vergroten woordenschat Extra begeleiding voor technisch lezen Extra begeleiding voor spelling Extra tijd op het rooster voor inlopen taalachterstand (in leerjaar ….) Taalprofielklas Anders, namelijk Nee Opmerking: Vindt specifieke en gerichte ondersteuning plaats bij gemeten rekenachterstanden? Ja, namelijk: Meten rekenvorderingen en vervolgens aanpassen aanpak of lesmateriaal 19
Extra tijd op het rooster voor rekenen/wiskunde (in leerjaar …) Anders, namelijk steunlessen voor individuele leerlingen en/of kleine groepen Nee
Opmerking: Vindt specifieke en gerichte ondersteuning plaats van kwetsbare jongeren? Ja, namelijk: Leerwerktraject (afdeling ) VM2 traject Branchecertificaten Trainen beroepsvaardigheden (Entreeopleiding AKA) Toeleiding naar de arbeidsmarkt of beschermde werkvormen Anders, namelijk Nee Opmerking: Vindt specifieke en gerichte ondersteuning plaats gericht op (hoog)begaafde Leerlingen? Ja, namelijk: Extra uitdaging binnen vakken Extra uitdagingen op vakoverstijgende vaardigheden Extra vakken mogelijk Versneld doorlopen van de opleiding Leonardoklas Anders, namelijk Nee Opmerking: Vindt specifieke en gerichte ondersteuning plaats voor nieuwkomers? Ja, namelijk: NT2 Aanpassing lessentabel Anders, namelijk Nee Opmerking:
5.4 Activiteiten met betrekking tot het volgen van de leerling Zet de school de intakegegevens van leerlingen in een geautomatiseerd LVS? Ja, altijd Ja, incidenteel Nee Opmerking: Waarvoor worden de intakegegevens gebruikt? Indeling van de groepen/klassen Vaststellen van de basisaanpak (didactisch/pedagogisch) van de groep Opstellen individuele (handelings-)plannen Anders, namelijk 20
Opmerking: Zijn de mentoren op de hoogte van de instroomgegevens van hun nieuwe leerlingen? Ja, de mentor kent de gegevens van al zijn/haar leerlingen Ja, de mentor kent de gegevens van veel van zijn/haar leerlingen Ja, de mentor kent de gegevens van enkele van zijn/haar leerlingen Nee Opmerking: Houdt de school begeleidingsgegevens van de leerlingen bij in een geautomatiseerd LVS? Ja, altijd Ja, incidenteel Nee Opmerking: Worden met behulp van het LVS structureel en planmatig ontwikkelingen van leerlingen geëvalueerd? Ja, van alle leerlingen Ja, incidenteel Nee Opmerking: Draagt de mentor dossiers ‘warm’ over aan de mentor van het volgende leerjaar? Ja, voor alle leerlingen Ja, voor specifieke leerlingen Nee Opmerking: Structurele bespreking van leerlingen voor alle groepen/klassen (Niet alleen cijferbesprekingen. Wel handelingsgerichte besprekingen) Structurele bespreking van leerlingen voor alle groepen/klassen meer dan 8 keer per jaar 4-8 keer per jaar 1-3 keer per jaar Incidenteel (wanneer zich een probleem voordoet) Nooit
voor alle groepen/klassen
Opmerking: in de brugklassen 1-3 keer per jaar, in de overige klassen naar behoefte
5.5 Specifieke aanpak door alle docenten om tegemoet te komen aan de extra ondersteuningsbehoeften van (groepen) leerlingen Voor alle leerlingen
Voor een groep
Voor Niet van individuele toepassing leerlingen
Expliciet wordt aandacht besteed aan verduidelijking van lesopbouw en regels in de 21
les (waar mogelijk visueel maken) Expliciet wordt aandacht besteed verduidelijking van taken in de les (werken met stappenplannen) Expliciet wordt gericht aandacht besteed verduidelijking van grenzen aan gedrag (waar mogelijk visueel maken) Expliciet wordt gericht aandacht besteed aanmoediging en feedback in de les Uitbreiding instructietijd Leerstof aanbieden in kleinere delen Elke dag starten met de mentor Structureel werken volgens een programma/methode gericht op gedrag, namelijk (denk aan: Equip, Rots & Water) Anders, namelijk: Opmerking:
5.6 Betrokkenheid ouders en leerlingen Specifieke activiteiten t.b.v. ouders van leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben Afleggen van (preventief) huisbezoek Bespreken handelingsplan met ouder(s) Bespreken handelingsplan met ouder(s) (en leerling) Structurele voortgangsbesprekingen met ouder(s) Organisatie van themabijeenkomsten m.b.t. zorg door de school Anders, namelijk: Opmerking:
Nooit
Soms
Vaak
Altijd
Specifieke activiteiten t.b.v. leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben Peermediation leerlingmentoren, leerlingtutoren, etc. (leerlingen begeleiden leerlingen) Bespreking handelingsplan met leerling Structurele voortgangsbesprekingen met leerling Anders, namelijk:
Nooit
Soms
Vaak
Altijd
Opmerking:
22
6. Ambities met betrekking tot extra ondersteuning In dit hoofdstuk worden de ambities van de school op het gebied van extra ondersteuning verwoord. Het realiseren van de ambities is mede afhankelijk van de beschikbaarheid van financiële middelen, menskracht en expertise. Hiervoor is het te nemen besluit over de verdeling van het ondersteuningsbudget van het samenwerkingsverband van essentieel belang. De ambitie van het Marnix College is gelegen in het verder (en uiteindelijk volledig) optimaliseren van de te bieden basisondersteuning. Op het gebied van het ontwikkelen van het aanbod van extra ondersteuning heeft het Marnix College vooralsnog geen ambities. In onderstaand schema wordt het scholingsbeleid weergegeven dat het Marnix College in de (nabije) toekomst wil uitvoeren.
Scholingsbeleid Wat voert de school uit aan Het programma m.b.t. deskundigheidsdeskundigheidsbevordering op korte termijn? Zo bevordering op dit en andere gebieden wordt concreet mogelijk: wat, voor wie, hoe, wanneer? vrijwel geheel door de teams, secties en individuele docenten vraaggestuurd bepaald. De school stelt een adequaat budget ter beschikking aan de teams, secties en individuele docenten. Wat voert de school uit aan deskundigheids- Het programma m.b.t. deskundigheidsbevordering op middellange termijn? Zo bevordering op dit en andere gebieden wordt concreet mogelijk: wat, voor wie, hoe, wanneer? vrijwel geheel door de teams, secties en individuele docenten vraaggestuurd bepaald. De school stelt een adequaat budget ter beschikking aan de teams, secties en individuele docenten. Welke behoefte is er aan gezamenlijke scholing Geen specifieke behoefte vanuit het swv?
23
7. Algemene conclusie Dit schoolondersteuningsprofiel levert een beeld van de mogelijkheden die het Marnix College kan bieden in de (extra) ondersteuning aan haar leerlingen. Tegelijkertijd geeft dit document ook de grenzen van de ondersteuningsmogelijkheden van de school aan. We erkennen dat er altijd een groep leerlingen zal blijven die meer ondersteuning nodig heeft dan het Marnix College of een collega-school voor regulier voortgezet onderwijs binnen ons samenwerkingsverband kan bieden. Deze leerlingen zal een passend onderwijsondersteuningsarrangement geboden moeten worden in een bovenschoolse voorziening of middels plaatsing in het voortgezet speciaal onderwijs. Nu de schoolondersteuningsprofielen van alle scholen van het samenwerkingsverband zijn opgesteld, kunnen we kritisch bekijken waar de ondersteuningsmogelijkheden en –onmogelijkheden in het reguliere voortgezet onderwijs in onze regio zitten. We signaleren dat er met ons huidige aanbod een groep leerlingen is die thuiszit. Tevens is er een hogere deelname aan het voortgezet speciaal onderwijs in ons samenwerkingsverband ten opzichte van het landelijke gemiddelde. Dit zijn zaken die de komende tijd nader onderzoek vragen. We zullen ons regionale aanbod, zowel de huidige situatie als de ambities van de afzonderlijke scholen, moeten toetsen aan de ondersteuningsbehoeften van de leerlingen die in onze regio woonachtig zijn. Vervolgens dient bepaald te worden hoe de toewijzing van de (extra) ondersteuning plaatsvindt, zodat iedere leerling krijgt waar hij / zij recht op heeft. Hierbij is de afstemming tussen regulier en speciaal onderwijs noodzakelijk, de samenwerking met de medewerkers binnen de schoolorganisatie, alsmede de betrokkenheid van ouders en leerlingen en de samenwerking met de gemeenten die verantwoordelijk zijn voor de jeugdzorg. Kortom, het realiseren van een passend onderwijs- en ondersteuningsaanbod in de regio Ede, Wageningen en Rhenen is een continu proces waarvoor we gezamenlijk de verantwoordelijkheid dragen.
24