pagina 4
pagina 6
De huiskamer, Birgit: lekker net als thuis kletsen met vriendinnen
pagina 8
pagina 10
Artsen helpen Lelystad
De planning is het hart van De Trappenberg
Scala
NR. 5 DECEMBER 2006
nieuwsbrief Revalidatiecentrum De Trappenberg
SCALA 5 • 2006
STICHTING
Vrienden van De Trappenberg Met uw hulp komen droomwensen uit!
Ja, ik word een Vriend van De Trappenberg!
Ben je gezond en kun je je normaal bewegen, dan heb je eigen-
Ik meld mij aan als Vriend van De Trappenberg en doneer – tot
lijk geluk gehad. In Revalidatiecentrum De Trappenberg komen
wederopzegging – tenminste E 15,00 per jaar. Dit bedrag komt
mensen, van jong tot oud, die dit geluk niet hebben. De Vrienden
rechtstreeks ten goede aan het welzijn van de revali- danten
van De Trappenberg zetten zich actief in om het welzijn te
in De Trappenberg. Via de Vrienden Nieuwsbrief word ik regel-
bevorderen van iedereen voor wie De Trappenberg voor korte
matig op de hoogte gehouden.
of langere tijd een thuis is. Want naast optimale medische zorg, heeft ook de omgeving waarin men revalideert een gunstige invloed op het revalidatieproces. Om deze omgeving huiselijk
Dhr/Mw: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
te maken en te voorzien van goede speel- en spelattributen, is vaak geen geld. Voor dat geld zorgen de donateurs van de
Adres: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Stichting Vrienden van De Trappenberg. Elk jaar bereiken ons vele wensen van de verschillende afdelin-
Woonplaats: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
gen. Van de peuter- en kinderafdeling tot en met de paramedische dienst. Soms gaat het om kleine ‘Vriendendiensten’; een
U kunt mij noteren als Vriend van De Trappenberg. Ik wil
andere keer betreft het een droomwens, zoals het speelterras
graag de folder ontvangen en maak mijn donatie à E...
voor de kinder- afdeling, dat dankzij donateurs dit jaar kan wor-
over op ABN/AMRO 55 17 21 154.
den gerealiseerd. Met uw steun komen droomwensen uit! Dus meld u nu aan als Vriend van De Trappenberg. U helpt de reva-
Deze coupon in een envelop zenden aan:
lidanten enorm.
Vrienden van De Trappenberg, Kamperzand 13, 1274 HK Huizen
KZZao^_Y^\^cbVVilZg`
c YZg BVjg ]ZZ[i YZ _j^hiZ WVaVch \ZkdcYZc de ]Zi \ZW^ZY kVc dgi]deZY^hX]Z hX]dZciZX]c^Z`# H^cYh &-.- ^hcYZgBVjg!heZX^Va^hi^cdgi]deZY^hX]ZhX]dZc" iZX]c^Z`!hjXXZhkdaYddgeZg[ZXibVVilZg`!kV`lZg`Zc]Vgi kddgVa]VVg`aVciZc#KZZaZ^hZcYZ`aVciZc!Y^Zl^aaZcYVi]jc dgi]deZY^hX] hX]dZ^hZa c^Zi kVc »\ZldcZ¼ l^c`ZaegdYjXiZc ^h iZ dcYZghX]Z^YZc# c YZg BVjg lZg`i YVVgdb kddgiYjgZcY VVc YZ [jcXi^dcVa^iZ^i! ]Zi kZgWZiZgZc kVc YgVV\Xdb[dgi! ]Zi WZeZg`Zc kVc ]Zi \Zl^X]i Zc VVc ]Zi Z^\Zci^_Yh!XgZVi^Z[kdgb\ZkZckVcYZhX]dZcZc#
@dc^c\^cL^a]Zab^cVlZ\).* (,(,7<
%()+"'*. )*.
;Vm/
%()+"'*. )+%
:"bV^a/ ^c[d5^cYZgbVjg#ca >ciZgcZi/ lll#^cYZgbVjg#ca
: : : , 1 ' ( 5 0 $8 5 1 /
> C C DK6I > : K : D G I = D E : 9 > H 8 = : H 8 = D : C I : 8 = C > : @
Dr L. Heijnen, directeur patiëntenzorg
Inhoud
De huiskamer is inmiddels een
4
De revalidant centraal
volwaardig onderdeel van de
Het wordt soms makkelijk gezegd: de revalidant staat centraal. In deze Scala kunt u
behandeling van kinderen en
in een aantal artikelen lezen dat dit in De Trappenberg ook werkelijk zo is.
jongeren.
Veel ouders geven aan dat zij hun kind ook tijdens een intensieve revalidatieperiode, niet alleen in het weekend, maar ook door de week ‘s avonds graag thuis hebben. En de kinderen willen dit ook. Op basis van deze vraag is een semi-klinisch behandelaanbod ontwikkeld waarin de huiskamer een belangrijke rol speelt. U kunt hierover lezen in “Net als thuis!”
6
Birgit heeft leren communiceren en
praat nu via mail, MSN en de webcam.
Het verhaal over Birgit Offerman laat zien hoe belangrijk een individueel behandel plan en individuele aanpassingen zijn om goed te kunnen leren communiceren met je omgeving en als resultaat gewoon lekker te kunnen “kletsen” met je vriendinnen. Ook bij de planning staat de revalidant centraal als de puzzelaars hun uiterste best doen de programma’s zo goed mogelijk af te stemmen op zowel het voorschrift van de revalidatiearts, als ook op de aanwezigheid van de vaste behandelaars en de mogelijkheden van de revalidant. Bij patiënten met het chronisch vermoeidheidsyndroom speelt de vermoeidheid een centrale rol in hun leven. Een nieuw behandelprogramma wordt uitgeprobeerd voor deze groep patiënten met als doel dat de patiënt minder belemmeringen ervaart bij activiteiten binnen het gezin, werk en opleiding. Meer hierover kunt u lezen in “Valkuilen overbruggen”.
8
Revalidatieartsen helpen tekort in Lelystad op te vangen.
In “Nieuwe werkvelden” kunt u lezen dat revalidatieartsen vanuit De Trappenberg ook in Lelystad zowel kinderen als volwassenen begeleiden. Dat ook voor de Raad van Bestuur de revalidant centraal staat, moge blijken uit de manier waarop wij naar de adviezen van de Revalidantenraad luisteren. In deze Scala beschrijft de Revalidantenraad twee van de adviezen. Het tweede advies betreft het rookbeleid. Sinds 1 november 2006 is er in De Trappenberg een rookbeleid van kracht, dat tot stand is gekomen in overleg met de Revalidantenraad. Op basis van dit advies heeft de Raad van Bestuur besloten om in plaats van een rookverbod op het hele terrein een buitenring aan te geven waar wél gerookt mag worden. Verder onderschrijft de revalidantenraad evenals de Raad van Bestuur het belang van het wettelijk rookverbod met het oog op de gezondheid van zowel de revalidanten, als de medewerkers en bezoekers.
10
Verder treft u het verslag aan van de eerste Trappenberglezing: het was een succes. Tenslotte zullen onze trouwe lezers een artikel herkennen: “Ondersteunde Communicatie” van Caroline Bockweg; het is nogmaals geplaatst, omdat er bij de vorige versie enkele fouten ingeslopen waren.
De planning is het hart van De Trappenberg
Namens de redactie wens ik u veel leesplezier. Uw vragen en opmerkingen zijn welkom op ons redactieadres (zie colofon). Dr. L. Heijnen, hoofdredacteur
SCALA 5 • 2006
b e h a n d e lt e a m b e l i c h t
Net als thuis!
De kracht van de huiskamer
De behandeling door een Fysio- en ergotherapeut
Het huiskamerproject van De
vervolgt Annemarie Loenen. “Zo kun-
klinische en semi-klinische revalidanten
Trappenberg blijkt zo’n groot succes,
nen kinderen af en toe ook eens rustig
met elkaar in contact komen. Zo krijgen
dat ‘project’ uit de naam geschrapt
een boek lezen, of met een wat kleiner
ze inzicht in het revalidatietraject;
mag worden. De ‘huiskamer’ is inmid-
gezelschap een spelletje spelen. In de
ze kunnen zien wat er voor en wat er
dels een volwaardig onderdeel van de
huiskamers vind je - op grote borden
achter hen ligt. Daarnaast is het voor
behandeling van kinderen en jongeren
- de dagroosters van de kinderen. Zo
de kinderen prettig dat zij, wanneer
van nul tot twintig jaar. De huiskamer
weten we precies wie wel en wie niet
de behandeling geïntensiveerd of juist
is voor veel kinderen niet alleen leuk -
naar de Mytylschool gaat, en hoe laat de
minder intensief wordt, in dezelfde
een plek waar zij kunnen lezen, spelen,
kinderen verwacht worden in de behan-
omgeving - de huiskamer - kunnen
kletsen of computeren - het is vooral
delruimte. Voor de kinderen zelf is een
blijven. Het komt voor dat kinderen
een verlengstuk van de verschillende
dagrooster ook erg prettig: overzicht en
die klinisch behandeld zouden moeten
behandelingen. Revalidatiearts Nienke
structuur.”
worden, eerst semi-klinisch komen ‘wennen’. Andersom kan natuurlijk ook: de
Bakker, (voormalig) operationeel teamleider Harriet Poot en pegago-
Semi-klinisch
behandeling van klinische revalidanten
gisch medewerker Annemarie Loenen
“Veel ouders willen dat hun kind ’s
wordt via een semi-klinisch programma
vertellen.
avonds lekker thuis slaapt, maar vin-
langzaam afgebouwd.”
den het moeilijk om het kind overdag Rondleiding
te begeleiden, zegt Nienke Bakker.
Maatschappij
Een rondleiding over de kinderafde-
“Kinderen die voor behandeling komen
“Wat erg belangrijk is, is dat de kinderen
ling leert dat De Trappenberg er alles
hebben een recent verworven hersen-
(weer) leren deelnemen aan het dage-
aan doet om de kinderen zich thuis te
beschadiging of andere beperkingen,
lijkse leven”, vindt Annemarie Loenen.
laten voelen. Annemarie Loenen: “Als
waardoor ze nog niet naar school kun-
“Om participatie te bevorderen hebben
je de slaapkamers van onze klinische
nen en veel therapie nodig hebben. Een
we een kook- en bakgroep, en gaan we
revalidanten bekijkt, zul je zien dat deze
semi-klinische behandeling is een ideale
iedere vrijdag ‘de maatschappij in’. Naar
nauwelijks verschillen van een ‘gewone’
oplossing, omdat in de dagbesteding de
de bioscoop, winkelen, een terrasje pak-
jongens- of meisjeskamer.” En inder-
doelen van de therapieën kunnen wor-
ken, of naar de kinderboerderij. Erg ver-
daad: posters van de favoriete popgroep,
den verwerkt. Overdag gaan de kinderen
moeiend, maar ontzettend leuk!” Harriet
knuffels en plantjes maken van een
naar De Trappenberg, waar zij door een
Poot en Nienke Bakker herinneren zich
kamer in De Trappenberg een doorsnee
professioneel team intensief worden
nog de kinderen met brandwonden, die
kinderkamer. In de gezellige huiskamer
behandeld en begeleid, en ’s avonds zijn
in De Trappenberg behandeld werden.
zie je kleine kinderen rondrennen, de
zij gewoon thuis.” “In de huiskamer vind
Nienke Bakker: “Deze kinderen gingen
wat oudere kinderen spelen tafelvoet-
je natuurlijk ook kinderen die klinisch in
af en toe eens wandelen in een bos, of
bal, of zitten achter de computer.”We
De Trappenberg verblijven”, vult Harriet
naar een donkere bioscoop. Maar toen
hebben drie verschillende huiskamers”,
Poot aan. “Ik denk dat het goed is dat
de zomer aanbrak heeft de hele groep in
SCALA 5 • 2006
b e h a n d e lt e a m b e l i c h t
medewerker samen met de zorgcoör-
Tevreden?
dinatoren en het verpleegkundigteam
“Contact met ouders is erg belangrijk”,
verantwoordelijk voor de ontwikkeling
zegt Annemarie Loenen. “Wanneer
en het handhaven van een dergelijk
kinderen klinisch worden behandeld,
pedagogisch klimaat. “Ik heb het idee dat
komen de ouders natuurlijk regelmatig
alle kinderen - van welke leeftijd of met
op bezoek. Soms gaan zij samen met
welke problematiek ook - het leuk vinden
hun zoon of dochter in de slaapkamer
in de huiskamer. We hebben momenteel
zitten, wanneer ze behoefte hebben aan
bijvoorbeeld een meisje van zeventien en
een rustig gesprek. Maar vaak zitten ze,
een meisje van zes jaar die onafscheide-
samen met andere ouders en kinderen,
lijk zijn. Dat is niet alleen leuk om te zien,
in de huiskamer. Dat is voor ons een
het heeft ook een therapeutisch effect:
goede gelegenheid om even bij te pra-
het is voor kinderen met een aandoening
ten: wat vinden zij van de behandeling,
fijn wanneer zíj eens iemand kunnen
zijn er ontwikkelingen, zijn ze tevre-
helpen. Met spelen bijvoorbeeld, of met
den?” Harriet Poot: “Ik ben ontzettend
eten. Natuurlijk moeten, juist omdat het
blij dat we de huiskamer hebben. Vóór
om zo’n diverse groep kinderen gaat,
het huiskamerproject merkten we dat
enkele regels worden gedefinieerd.
ouders behoefte hadden aan een derge-
Bijvoorbeeld wat wel en wat niet mag
lijk initiatief. Hun kind kon gewoonweg
op de computer. Of als de wat oudere
nog geen hele dag thuis zijn of er was
kinderen een film kijken die eigenlijk niet geschikt is voor de allerjongsten; wat doe je dan?” Nienke Bakker vervolgt: een overvolle binnenstad op het terras
“Achter alle huiskameractiviteiten schuilt
gezeten. Een mooi voorbeeld van een
een duidelijke (pedagogische) visie. We
- grote! - stap in de goede richting.”
zetten kinderen niet zomaar voor een
“Natuurlijk houden we ook rekening met
televisie. Het huiskamerproject - dat dus
kinderen die door motorische of cogni-
eigenlijk geen project meer is - is een
tieve beperkingen nog niet mee kunnen
belangrijk onderdeel van de behandeling.
tijdens de vrijdagmiddagactiviteit.
Annemarie Loenen is, als pedagogisch
Voor hen regelen we bijvoorbeeld een
medewerker, één van de behandelaren
beamer, zodat we een ‘thuisbioscoop’
van het team. Dit betekent dat de leden
in De Trappenberg kunnen maken”, vult
van het multidisciplinaire behandelteam
Annemarie Loenen aan.
( revalidatieartsen, fysio- en ergotherapeuten en de psychologen) buiten de
De ‘paarse’ huiskamer
Pedagogisch klimaat
wekelijkse teambespreking, regelmatig
“Omdat de leeftijden van de kinderen
met haar overleggen. Het verpleegkun-
variëren van nul tot twintig jaar, is het
dig team en zij zien tenslotte hoe kinde-
een intensieve poliklinische nabehande-
soms lastig om een veilige en tegelijker-
ren buiten de individuele behandeling
ling geïndiceerd en wij konden - op een
tijd uitdagende sfeer te creëren. Het is
reageren, en hoe zij toepassen wat zij
klinische opname na - niets passends
belangrijk dat zowel een peuter van 4
van bijvoorbeeld een fysio- of ergothera-
bieden! Dit klopte niet; we konden het
als een puber van 17 zich prettig voelt
peut hebben geleerd. De lijntjes tussen
ethisch gezien niet over ons hart ver-
in de huiskamer”, zegt Harriet Poot.
de pedagogisch medewerker en de
krijgen om die vraag naar semi-klinische
Annemarie Loenen is als pedagogisch
andere behandelaren zijn kort.”
behandeling te negeren. We hebben toen geld ‘geregeld’, en de huiskamers klaar gemaakt voor gebruik.” Annemarie Loenen besluit: “Ik heb het idee dat de kinderen die in De Trappenberg worden behandeld zich thuis voelen in de huiskamer. Bij ontslag krijgt ieder kind een rugzakje, waar iedereen een persoonlijke boodschap op geschreven heeft. Deze positieve afsluiting typeert de hele behandeling, vind ik.”
V.l.n.r. Nienke Bakker, Annemarie Loenen en Harriet Poot
SCALA 5 • 2006
E r va r i n g s v e r h a a l
Communiceren kun je leren
aangevraagd. Birgit heeft tijd nodig om zich verstaanbaar te maken. Op school nam iedereen hier de tijd en moeite voor. Maar Birgit was bang dat de mensen haar niet zouden verstaan als ze stage ging lopen en daarna van school ging. Bovendien komen er met alle veranderingen veel nieuwe woorden bij, die Birgit nog niet meteen kent. Door ze eerst in het spraakapparaat te zetten,
Birgit Offerman (19) heeft van haar
kan Birgit meteen communiceren met
vierde levensjaar tot vlak voordat ze
mensen, maar heeft ze ook de tijd om
negentien werd op de Mytylschool van
de woorden rustig te leren.
De Trappenberg gezeten. Het eerste jaar volgde ze nog logopedie buiten
Birgit vindt het spannend om met
De Trappenberg. Zo kon ze langzaam
nieuwe mensen te praten. Ze maakt
wennen.
daarbij gebruik van een combinatie van zelf spreken, het spraakapparaat en de Bliss-symbolen. Het liefst spreekt Birgit
Na een jaar kwam Birgit ook in behan-
zelf, maar soms zijn symbolen sneller en
deling bij De Trappenberg. Ze vond de
als mensen haar niet kunnen verstaan,
therapie leuk maar ook moeilijk. Naast
gebruikt ze haar spraakapparaat met
fysiotherapie en ergotherapie, ging
letters (ze typt dan de woorden in) en
ze meerdere keren per week naar de
symbolen.
Blissgroep van Caroline Bockweg. In deze groep zat ze met zes andere kinde-
In augustus is Birgit van school gegaan.
ren van de Mytylschool. Samen konden
Omdat er geen vervolg voor haar niveau
ze praten en gingen (en gaan!) ze ook
is gaat ze nu vier dagen naar een acti-
naar de Bliss-weekenden, die de Bliss-
viteitencentrum en krijgt ze één dag in
stichting organiseert in België.
de week thuis les. Ze komt nog steeds naar De Trappenberg voor fysiotherapie.
Met Caroline maakte Birgit een kleine
Birgit wil ook graag verder gaan met
Bliss-kaart met de symbolen, die zij op
logopedie. Door te oefenen met klanken
dat moment nodig had. Terwijl Birgit
uitspreken kan ze nog beter leren
groeide en haar wereld groter werd,
praten. Dit zou een uitkomst zijn nu zij
werd ook het aantal symbolen dat zij
verloop van tijd begon ze de woorden
ouder wordt en meer kan en wil praten.
nodig had groter. Na ruim vier jaar
te herhalen. Samen met de logope-
Ze wordt steeds volwassener en is zich
stopte ze met de Bliss-groep maar de
distes van De Trappenberg heeft zij
meer bewust van haar spraak.
Bliss-kaart bleef groeien. Inmiddels is
haar spraak toen verder ontwikkeld en
het een dik boek met honderden symbo-
verbeterd.
len en het groeit nog steeds.
Soms mist Birgit de Mytylschool wel. Zeker omdat er weinig mensen van haar
Haar eerste spraakapparaat was vaak
eigen leeftijd zijn in het activiteitencen-
In de vijftien jaar dat Birgit op de
zoek. Voor het kringgesprek moest
trum. Gelukkig heeft ze nog veel contact
Mytylschool zat, heeft zij drie logopedis-
het apparaat van de rolstoel af, anders
met de vriendinnen, die ze kent van
tes gehad, Caroline, Els en Elsbeth. Dat
kon Birgit niet aanschuiven aan tafel.
de Mytylschool. Ze gebruikt hiervoor
was altijd even wennen want een andere
Ook bij de verschillende behandelingen
het programma Doc-reader. Dit is een
logopediste doet en wil weer andere
werd het apparaat vaak van de rolstoel
combinatie tussen Word en een spraak-
dingen. Maar gelukkig was het, na een
gehaald om beter te kunnen oefenen……
computer. Er kan tekst getypt worden.
tijdje, altijd weer leuk met de nieuwe
en dan bleef het apparaat wel eens per
Na iedere zin wordt de zin eerst woord
logopediste.
ongeluk ergens achter. Maar naar-
voor woord en dan totaal voorgelezen.
mate Birgit beter leerde praten was dit
De tekst kan daarna geknipt en geplakt
Toen Birgit ongeveer zeven was en in de
minder erg en uiteindelijk heeft Birgit
worden in een mailbericht. Ook inko-
middenbouw zat, kreeg zij haar eerste
op school jaren zonder spraakapparaat
mende tekst of tekst van het internet
spraakapparaat een ‘My Voice’. Mede
gecommuniceerd.
kan met Doc-reader gelezen worden.
door dit apparaat is zij gaan praten.
Op deze manier kletsen en lachen de
Ze liet het apparaat keer op keer een
Twee jaar voor Birgit van school ging
vriendinnen heel wat af via mail, MSN
woord uitspreken en luisterde goed. Na
heeft ze toch weer een spraakapparaat
en de webcam.
SCALA 5 • 2006
I n n o vat i e
Valkuilen overbruggen Proefperiode nieuw behandelprogramma voor CVS-patiënten
leven. Hoe plan je een dag, een week; waar krijg je energie van en wat kost energie. Een psycholoog en maatschappelijk werker proberen - samen met de patiënt - gedragspatronen bloot te leggen. Bij de maatschappelijk werker komt ook de partner (of andere naaste)
Alle voorbereidingen zijn getroffen: De Trappenberg kan starten met de
mee. Waar liggen mijn valkuilen, en hoe
implementatie van een zorgvernieuwingsproject, gericht op behandeling van
kan ik daar overheen stappen? Door
volwassen patiënten met het Chronisch Vermoeidheids Syndroom (CVS). De
middel van activiteitentherapie maken
Trappenberg heeft reeds ervaring met de behandeling van kinderen en jong
patiënten kennis met nieuwe manieren
volwassenen met CVS, maar ook (verwijzers van) volwassen patiënten bleken
van ontspanning. Ook passen ze daar
vraag naar de behandeling te hebben. De zorgverzekeraars zegden toe de nieuwe
toe wat ze geleerd hebben bij fysio- en
behandeling te financieren, op voorwaarde dat de effecten nauwkeurig in beeld
ergotherapie. Tenslotte zoekt de patiënt
worden gebracht. Revalidatiearts Loes Swaan en onderzoekscoördinator Anita
samen met een bewegingsagoog naar
Beelen vertellen over de behandeling van volwassenen met CVS, en over het
een geschikte en vooral leuke vorm van
gedetailleerd vastleggen van effecten.
sport of lichaamsbeweging.”
Chronisch Vermoeidheids Syndroom
Al deze uitdrukkingen zeggen iets over
Meetbaar
“CVS werd ook wel ME genoemd”,
de psychische toestand van mensen,
Op papier ‘klinkt’ de behandeling suc-
begint Loes Swaan, “maar de gezond-
maar op een fysieke manier.”
cesvol. Nu moet in praktijk blijken of
heidsraad heeft besloten om alleen
patiënten met CVS herstellen wanneer
de term CVS te gebruiken. Behalve de
Behandelprogramma
zij het programma volgen. “We moeten
langdurige vermoeidheid die niet beter
Loes Swaan: “Het behandelprogramma
aantonen welke effecten de behande-
wordt van rust, hebben mensen met
kan zowel klinisch (8 weken, met 8
ling nu precies sorteert”, vertelt Anita
CVS ook vaak last van slaapproblemen,
weken poliklinische nabehandeling) als
Beelen. (onderzoekscoördinator). “We
keel- of spierpijn, moeite met aandacht
geheel poliklinisch (18 weken) worden
zijn niet het enige revalidatiecentrum
en concentratie (cognitieve klachten).
gevolgd. Het programma begint met
dat een dergelijk programma aanbiedt,
Het gaat om een verzameling van klach-
een indicatietraject. De revalidatiearts,
maar zowel wijzelf als de zorgverze-
ten, die niet direct verklaarbaar zijn.
een psycholoog en een maatschappelijk
keraars vinden het belangrijk dat wij
Mensen die CVS krijgen, zijn vaak lang-
werker kijken of revalidatiebehandeling
de resultaten van onze behandeling
durig overbelast. Je kunt het vergelijken
geschikt is en welke vorm. In alle geval-
vastleggen. We hebben een protocol
met een veer die steeds verder uitge-
len moet de patiënt zélf willen revalide-
ontwikkeld, dat door de zorgverzeke-
rekt wordt, en die uiteindelijk knapt,
ren. Wanneer de patiënt verwacht dat
raars is goedgekeurd. Nu kunnen we dus
bijvoorbeeld als gevolg van een virusin-
wíj hem of haar beter maken, dan heeft
van start gaan. We gaan verwijzers op
fectie, of na een operatie of ingrijpende
een behandeling geen zin.
korte termijn informeren over de nieuwe
gebeurtenis.” Met de ontwikkeling van
De behandeling bestaat uit verschil-
behandeling, zodat zij weten welke
een behandelprogramma voor patiën-
lende onderdelen. Een fysiothera-
patiënten met CVS in De Trappenberg
ten met CVS probeert De Trappenberg
peut leert de patiënt om op een laag
terecht kunnen. We hebben minimaal 36
deze patiënten te helpen. “We gaan
inspanningsniveau te beginnen met een
patiënten nodig die het hele programma
uit van herstel”, vervolgt Loes Swaan.
geleidelijke, consequente opbouw. Veel
doorlopen om effecten - ook statistisch
“De behandeling is niet gericht op het
patiënten met CVS hebben een patroon
gezien - te kunnen aantonen. De effec-
beter leren omgaan met de aandoe-
dat bestaat uit hoge pieken en diepe
ten worden onderzocht aan de hand van
ning, maar op aantoonbare functionele
dalen. Wanneer zij zich goed voelen,
vragenlijsten. We hebben een aantal
verbetering. De weg naar herstel is niet
doen zij vaak veel te veel. Gevolg is dat
succescriteria geformuleerd. Primaire
altijd gemakkelijk. De oplossing zit in
ze ontzettend moe worden, en niets
succescriteria zijn natuurlijk of de
de meeste gevallen namelijk in mensen.
meer kunnen. De fysiotherapeut leert
patiënt minder moe is, en of de patiënt
Patiënten moeten zichzelf een spiegel
patiënten wat reëel en haalbaar is: niet
minder belemmeringen ervaart wat
voorhouden, hun eigen valkuilen onder
te veel en niet te weinig. De haptothera-
betreft activiteiten binnenshuis en bin-
ogen leren zien, soms tegen hun gevoel
peut leert patiënten hoe zij om moeten
nen het gezin, activiteiten buitenshuis,
ingaan door ondanks de moeheid toch
gaan met lichamelijke signalen. Een
sociale relaties en werk en opleiding. De
actief te worden. Mensen vinden het
voorbeeld: wanneer ’s ochtends vroeg
patiënten vullen de vragenlijsten vier-
vaak gemakkelijker om te praten over
de wekker gaat, zegt je lichaam ‘Zet uit!
maal in: vóór de behandeling, aan het
fysieke klachten dan over de psyche.
Doorslapen!’ Niet verstandig, dus het
einde van de behandeling, drie maanden
Denk alleen maar aan uitdrukkingen
is beter om dit signaal te negeren. Een
na de behandeling, en zes maanden na
als ‘op je tenen lopen’, ‘iets op je nek
ergotherapeut helpt patiënten met prak-
de behandeling. Pas dan krijg je inzicht
nemen’, of ‘er de buik vol van hebben’.
tische toepassingen in het dagelijkse
in structurele veranderingen.”
SCALA 5 • 2006
O p l o c at i e
Nieuwe werkvelden
Nederland kampt met een tekort aan revalidatieartsen. Om de verschillende gaten op te vullen, wordt regelmatig ‘geschoven’ met professionals. Peter ten Hengel is als revalidatiearts
Revalidatieartsen helpen in Lelystad
verbonden aan De Trappenberg, maar reist meerdere malen per week naar de IJsselmeerziekenhuizen, locatie Lelystad, waar hij een behandelteam aanstuurt. Ook revalidatiearts Els Borst – hoewel gepensioneerd - helpt om het tekort in Lelystad het hoofd te bieden. Deze uitwisseling vormt het fundament onder de steeds intensievere samenwerking tussen de IJsselmeerziekenhuizen en De Trappenberg. Els Borst: “Al langere tijd is er in Lelystad behoefte aan een arts die de revalidatiegeneeskundige zorg voor kinderen coördineert. Behalve het structurele gebrek aan een revalidatiearts, was er ook geen volledig behandelteam. Een maatschappelijk werkende, een orthopedagoog of psycholoog ontbraken, terwijl deze specialismen
Els Borst, aan het werk in Lelystad
essentieel zijn voor een compleet, goed functionerend team. Dit probleem werd deels ondervangen door een aantal enthousiaste kindertherapeuten, die al langere tijd - in de zin van jaren - uitstekende zorg bieden. Naast de individuele behandelingen hebben zij zelfs de mogelijkheid gecreëerd om jonge kinderen te behandelen in een speciale peutergroep. Deze peutergroepen zijn niet alleen op therapeutisch gebied van grote waarde, maar zeker ook op het gebied van diagnostiek. Ondanks de enorme inzet van de kindertherapeuten, werd de vraag naar een volledig, gestructureerd team dat zorg draagt voor diagnostiek, begeleiding en behandeling steeds dringender. Op verzoek van de directie van De Trappenberg ben ik in september 2006 gestart om de kinderrevalidatie in Lelystad op de kaart te krijgen. Het team is aangevuld met een maatschappelijk werkende en een psycholoog. Daarnaast is er secretariële ondersteuning. Mijn primaire werkzaamheden in Lelystad komen overeen met de werkzaamheden van een willekeurige revalidatiearts. De meeste tijd besteed ik nu aan spreekuren voor kinderen van zeer uiteenlopende leeftijden met zeer gevarieerde problematiek. Voor de
SCALA 5 • 2006
O p l o c at i e
kinderen in het behandelteam starten
enkele tijdelijke functies bekleed. En
ziekenhuis, kan ik gemakkelijker de
we binnenkort met teambesprekingen
nu ga ik, met veel plezier, tweeënhalve
ontwikkelingen die in de revalidatie-
met ouders. Het is van groot belang dat
dag per week naar Lelystad. Daar ben
geneeskunde plaatsvinden “meene-
ook ouders bij de behandeling van hun
ik verantwoordelijk voor de dagbehan-
men” naar het ziekenhuis. Zo is het
kinderen betrokken worden.”
deling van volwassenen. Ik stuur het
Revalidatie Activiteiten Profiel (RAP),
behandelteam aan, op inhoudelijk en
dat in De Trappenberg al gebruikt
organisatorisch gebied.”
werd, overgenomen door het behandel-
“Waar ik verder druk mee bezig ben, is het in beeld krijgen van de sociale kaart: met wie heb je - als revalidatiearts voor
team IJsselmeerziekenhuizen, locatie “Natuurlijk zijn er verschillen tussen
Lelystad. Toen de status van volwasse-
kinderen - te maken? Het gaat dan o.a.
De Trappenberg en de IJsselmeer
nen – een document waarin de gege-
om de relatie en samenwerking met ver-
ziekenhuizen. De werkdruk in het
vens van patiënten worden opgeslagen
wijzers, andere hulpverlenende instan-
ziekenhuis is thans groter. Er is daar
– gereviseerd werd, nam ik dat mee naar
ties en perifere therapeuten. Dit contact
behoefte aan een fulltimer en ik ben
Lelystad en is het daar ook geïntrodu-
is nu nog incidenteel. Naar aanleiding
daar maar halftime beschikbaar. Er is
ceerd. ‘Onze’ orthopedisch schoenma-
van individuele gevallen wordt er af en
nog steeds een vacature voor een reva-
ker (de firma George in der Maur) komt
toe heen en weer gebeld of geschreven.
lidatiearts, hopelijk wordt deze vacature
nu ook in de IJsselmeerziekenhuizen.
Ik zou graag zien dat - wanneer ik deze
in 2007 ingevuld. Dan heb ik meer tijd
Ook De Trappenberg kan profiteren van
contacten allemaal in beeld heb - ik
om structurele dingen aan te pakken.
de ontwikkelingen in het ziekenhuis.
dit een meer structureel karakter kan
Zoals intensievere contacten met de
In het ziekenhuis zijn we bijvoorbeeld
geven.
specialisten van het ziekenhuis en de
momenteel druk bezig om behandel-
huisartsen. Een ander verschil is dat in
richtlijnen, gericht op de diabetische
“Na verloop van tijd moet blijken of die
De Trappenberg alles veel gestructureer-
voet, op te stellen. Als dit goed werkt
ene dag dat ik in Lelystad ben, vol-
der verloopt en vrijwel alles is geproto-
kan De Trappenberg dit overnemen.
doende is voor het aanbod van patiën-
colleerd. In de IJsselmeerziekenhuizen
ten. Door mijn beperkte aanwezigheid is
is dit minder het geval. Dit is zeker geen
“Ik hoop op niet al te lange termijn
bijvoorbeeld het contact met de ortho-
nadeel. Flexibiliteit blijkt ook erg goed
de mankracht op orde te krijgen. De
pedische schoenmaker en instrument-
te werken. De lijnen zijn kort, waardoor
revalidatie dient in Lelystad meer uit-
maker moeilijk te organiseren ondanks
problemen gemakkelijk worden opgelost.
gedragen te worden naar de eerste lijn.
de medewerking van hun kant. De bedoeling is dit stukje formatie in te
Peter ten Hengel tijdens zijn ronde
passen in een meer uitgebreide formatie van een collega in De Trappenberg. Ik ben blij dat er inmiddels met een volledig team gewerkt wordt en dat we de wachtlijst kunnen weg werken - maar er is op het gebied van revalidatiegeneeskundige zorg voor kinderen nauwelijks tijd voor uitwisseling van ervaring en kennis met De Trappenberg, bijvoorbeeld op het gebied van verslaglegging. Samenwerking tussen centrum en periferie is in mijn ogen onontbeerlijk.” Peter ten Hengel: “Ik stuur al enkele jaren - met wisselende intensiteit - een behandelteam aan in De IJsselmeerziekenhuizen, locatie Lelystad. Ik ben begonnen op de vol-
In het ziekenhuis probeer ik zoveel
Wanneer we wat meer ruimte hebben,
wassenenafdeling van De Trappenberg
mogelijk de revalidatie-opvattingen uit
kunnen we ook de samenwerking met
in Huizen en heb een tijd lang met
te dragen, samen met mijn behandel-
het ziekenhuis in Almere verbeteren.
kinderen gewerkt waar ik onderdeel
team. Door de korte lijnen met de speci-
Daar is nu (nog) te weinig tijd voor.
ben geweest van het Mytylschoolteam.
alisten verlopen de contacten gemakke-
Ondanks de grote drukte heb ik het
Daarna ben ik – naast mijn werkzaam-
lijker dan in het revalidatiecentrum.
uitstekend naar mijn zin in Lelystad: een
heden in De Trappenberg – een aantal
prima team, een prima sfeer.”
jaren consulent geweest in Ziekenhuis
“Ik ben heel tevreden over de samen-
Hilversum. Ons revalidatieteam in
werking tussen het ziekenhuis en De
Almere heeft een aantal malen perso-
Trappenberg. Doordat ik werkzaam
nele problemen gehad. Ik heb daar toen
ben in zowel De Trappenberg als het SCALA 5 • 2006
KWaliteit
De puzzelaars van De Trappenberg
Vandaag de dag is de afdeling planning niet meer weg te denken uit ons centrum. Op deze afdeling zetten de beste puzzelaars van De Trappenberg zich dagelijks in om een zo optimaal mogelijk rooster te maken voor zowel de behandelaar als de revalidant. Al puzzelend zijn zij continu op zoek naar het juiste evenwicht tussen het realiseren van wensen van behandelaren en revalidanten, het inplannen van soms ingewikkelde behandelprogramma’s en het behalen van onze productienormen. Hoewel de planning
het voor je in.’ De centrale planning was
om de afdeling planning verder te opti-
tegenwoordig gezien wordt als de spil
geboren.
maliseren. De werkplekken zijn uniform gemaakt zodat bij ziekte of afwezigheid
van onze organisatie, is deze afdeling eigenlijk bij toeval ontstaan binnen De
In de jaren die volgden maakte de plan-
de planners moeiteloos elkaars werk
Trappenberg.
ning, net als De Trappenberg zelf, een
kunnen overnemen.
enorme ontwikkeling door. Toen zuster Toen De Trappenberg nog het Goois
Buijs het niet meer alleen redde, kwam
Ook de informatie rondom het voor-
Kinderziekenhuis (GKZ) was en alle kin-
er een medewerker bij. Met potlood
schrift voor behandeling en de inplan-
deren intern waren, stelden de behan-
werden de roosters op papier gemaakt.
ning daarvan is geautomatiseerd.
delaren hun eigen rooster samen en
Er werd heel veel geschreven, gegumd,
Hierdoor kan er geen informatie meer
haalden zelf de kinderen van de afdelin-
geschreven en weer gegumd. Op grote
tussen wal en schip raken. Wachtlijsten
gen. De kinderen kregen dus hun behan-
planborden aan de muur werden, met
worden geautomatiseerd bijgehouden
delingen maar er was geen overzicht wie
een soort lego-systeem, de roosters van
en zijn voor iedereen inzichtelijk. Als
wanneer waar was. De toenmalige hoofd-
de behandelaren, de roosters van de
een revalidant gestart is, controleert
zuster, zuster Buijs, werd daar soms gek
revalidanten en een jaaroverzicht van de
de computer of dat wat is aangevraagd
van. Toen zij, door omstandigheden, haar
vakanties gevisualiseerd.
ook is ingepland. Zoniet, dan wordt het
eigen taken minder kon uitvoeren begon
tekort of teveel automatisch getoond op
ze bij te houden waar de kinderen waren.
Begin jaren negentig werden de planbor-
de deelwachtlijsten waarmee de planner
Dit deed ze aan de hand van de roosters,
den aan de muur vervangen door een
meerdere keren per week zijn planning
die ze bij de verschillende behandelaren
geautomatiseerd computersysteem. In
optimaliseert. Informatie rondom de
op vroeg. In eerste instantie maakte zij
eerste instantie was dit nog zeer beperkt
planning van de behandelingen wordt
een overzicht op papier maar al snel ver-
en stond in de computer slechts de
uitgeprint en meegegeven naar verschil-
scheen er een planbord aan de muur.
structuur en de lopende week. Er werd
lende overlegvormen, zodat men te allen
nog steeds veel op papier bijgehou-
tijde inzicht heeft in de huidige stand van
Deze nieuwe werkwijze bleek erg prettig
den en er ging nog steeds een enorme
zaken.
te werken. Zuster Buijs had overzicht
papierstroom naar en van de planning.
over de kinderen en bovendien bleek
Inmiddels hebben de computerprogram-
Op dit moment werken er zes (groten-
zij met dit overzicht een betere afstem-
ma’s ARA-PC, Prodis en Ecaris elkaar
deels parttime) medewerkers op de
ming te kunnen bewerkstelligen tussen
opgevolgd en zijn we in het bezit van een
afdeling planning en neemt de afde-
de behandelingen en andere activiteiten
omvangrijk patiëntenregistratiesysteem,
ling een belangrijke plaats in binnen de
die plaatsvonden op de afdeling. Logisch
waar het planbord deel vanuit maakt.
organisatie. Niet voor niets wordt vaak
vervolg hierop was dat zuster Buijs tegen
gezegd ‘De planning is het hart van De
de behandelaren zei ‘Vertel mij hoe vaak
Daarnaast zijn er de afgelopen jaren ver-
je het kind per week wilt zien, dan plan ik
schillende kwaliteitsprojecten uitgevoerd
0
SCALA 5 • 2006
Trappenberg’.
op de trap
Rectifi catie* * i.v.m. h e t we g vallen va n een de tekst in e l va n d de vorig e e scala, artikel v publicere an Caroli n wij het ne Bockw eg nogm aals.
Caroline Bockweg Over Bliss-symbolen, ondersteunde communicatie en het ondersteund communicatiecentrum
Ondersteunde Communicatie Bliss-symbolen zijn een vorm van ondersteunde communicatie. Ondersteunde communicatie wil zeggen dat je iets gebruikt ter aanvulling op en ondersteuning van je huidige vormen van communicatie: mimiek, wijzen, kijken, symbolen en/of gebaren gebruiken. Iedereen maakt gebruik van ondersteunde communicatie, alleen niet sprekenden moet je leren verschillende vormen te gebruiken. Er is een scala aan mogelijkheden die kinderen
Logopediste Caroline Bockweg is sinds 1972 in dienst van De Trappenberg, dat
helpen communiceren. De keuze voor
toen nog Revalidatiecentrum GKZ (Goois Kinderziekenhuis) heette. En nu, na
een communicatievorm is afhankelijk van
34 jaar aan werkervaring, leert zij nog steeds. Ik voel me absoluut niet vast-
handicap en niveau. Soms maken kinde-
geroest. Er is zoveel veranderd in de afgelopen jaren, en er zijn nog steeds zo
ren de keuze voor een bepaalde manier
veel veranderingen gaande, dat mijn werk blijft boeien. In 1973 introduceerde
van communiceren zelf, maar wij kunnen
zij samen met haar collega Els Koerselman het Bliss-symbolensysteem in De
ze er zeker bij helpen. Ik heb bijvoorbeeld
Trappenberg (en daarmee in Nederland), zij legde zich toe op ondersteunde
een jongetje behandeld met een motori-
communicatie en is sinds januari vorig jaar coördinator van het Ondersteund
sche beperking, die met zijn spraakcom-
Communicatie Centrum (OCC).
puter alleen maar prachtige volzinnen wilde maken. Dat duurde natuurlijk een
Prille begin
nooit gekomen en zijn symbolen eindig-
eeuwigheid. Mijn advies was om wat
Toen ik op De Trappenberg - of eigenlijk
den aanvankelijk in een la. Uiteindelijk
zinnen of zinsdelen in zijn computer te
het GKZ - kwam werken, had de organisa-
hebben een paar Canadezen de Bliss-
programmeren, dat versnelde de com-
tie zich al ontwikkeld tot een revalidatie-
symbolen uit die la gehaald, en zijn er
municatie aanzienlijk. Maar daar maakte
centrum, alleen het etiketje “ziekenhuis”
mee aan de slag gegaan. En wat bleek?
hij liever geen gebruik van, hij communi-
leek maar niet te willen verdwijnen. Er
Het werkte! Geen wereldvrede natuurlijk,
ceerde op zijn eigen manier
hingen regelmatig kaarten met “van
maar de symbolen hielpen niet- spre-
harte beterschap” boven de bedden van
kende kinderen zichzelf duidelijk te
Ondersteunde Communicatie Centrum
de spastische kinderen. In 1974 besloot
maken. Omdat zij dachten dat de symbo-
Onlangs is het Ondersteund
de toenmalige directie het ziekenhui-
len de niet- sprekende kinderen zouden
Communicatie Centrum (OCC) opgericht.
simago definitief van zich af te schudden,
kunnen helpen communiceren, hebben
Het OCC is een informatiecentrum, zowel
en werd de naam - op basis van een wed-
zij een brief naar dhr. Bliss geschreven,
voor medewerkers als revalidanten van
strijd! - veranderd in Revalidatiecentrum
met de vraag of ze zijn symbolen ook
De Trappenberg als voor niet spreken-
De Trappenberg. Aanvankelijk werden in
zouden mogen gebruiken. In eerste
den en hun omgeving van buiten De
De Trappenberg alleen kinderen behan-
instantie wees hij hun verzoek af; voor
Trappenberg. Het centrum verschaft
deld; pas in 1981 konden ook volwassenen
deze kinderen waren zijn symbolen niet
algemene informatie over communica-
in De Trappenberg revalideren. Hoewel
bedoeld! Later stemde hij alsnog toe,
tievormen- en middelen en geeft ook
ik ook een tijdje met volwassenen heb
maar hij wilde er verder niet te veel mee
persoonlijk advies. Onder het OCC vallen
gewerkt, heb ik uiteindelijk besloten
te maken hebben. Met niet-sprekende
het Regionaal Communicatie Advies
mezelf toe te leggen op de kinderkant.
kinderen bepaal jíj vaak het gespreks-
Team (RCAT) en de organisatie rond het
Een goede keuze, is gebleken! Ik blijf
onderwerp en verloop. Jíj vraagt, en zij
COCP-programma, een programma ter
mezelf specialiseren: ik weet steeds meer
kunnen reageren, bijvoorbeeld door ja
bevordering van de Communicatieve
van steeds minder.
of nee te knikken. Met Bliss-symbolen
Ontwikkeling van niet sprekende kinderen
kunnen de kinderen ook zelf initiatief tot
en hun Communicatie Partners. Ik ben
Dhr. Bliss
een gesprek nemen en het gesprek stu-
ontzettend blij met het OCC. Omdat ik
Sinds 1973 werk ik met niet-sprekende
ren. We hebben de Bliss-symbolen vaak
altijd met ondersteunde communicatie
kinderen. Tijdens de behandeling maak ik,
gebruikt, en we gebruiken ze nog steeds,
bezig ben geweest, voel ik me verant-
als dat mogelijk en wenselijk is, gebruik
ondanks het feit dat er tegenwoordig ook
woordelijk. Ik wil iedereen attenderen op
van Bliss-symbolen. Deze symbolen zijn
veel andere systemen of methodieken
het belang van ondersteunde commu-
ontwikkeld door dhr. Bliss, die veronder-
zijn. We hebben het Bliss-symbolen-
nicatie. Want ook niet sprekers hebben
stelde dat, wanneer er één gemeenschap-
woordenboek inmiddels vertaald in het
vaak een heleboel te vertellen!
pelijke taal zou zijn, en iedereen (met
Nederlands, en volgend jaar geven we
name wetenschappers) met elkaar zou
weer een Bliss-cursus in Nederland en
kunnen communiceren, er sprake zou zijn
Vlaanderen.
van wereldvrede. Tot wereldvrede is het
SCALA 5 • 2006
11
NIE U W S
nieuws… Vrienden en Sponsors
speeldomein kon direct na de
nu precies een gangbeeld analyse
realiseren nieuw
zomervakantie worden aangelegd,
is (dit stond groot op onze shirts),
kinderspeelterras voor De
zodat de kinderen nog dit najaar van
klonk om 12.40 ons startschot. De
Trappenberg
enkele mooie dagen buiten kunnen
promotie voor het looplab aan de
genieten.
hand van dit opvallende gangbeeld-
Wat een beetje energie, een paar stevige schouders, doorzettings-
logo was dus al gelukt, toen nog de kilometers.
het eindresultaat
Rennend van Dam tot Dam
vermogen en pakkende artikelen in de krant al niet kunnen bewerkstel-
Ook C&A Bussum deed een duit in
ligen…. het werkt! De Vrienden van
het zakje. Echt serieus werd het
De Trappenberg hebben zich hard
met een bijdrage uit het Westland
gemaakt voor een nieuw speel-
Familiefonds. De realisatie van
terras voor de jongste, klinische
het project werd een feit door een
revalidanten. Na een intensieve
vorstelijke bijdrage uit het Rabobank
lobby bij instellingen en bedrijven is
Coöperatief fonds.
met het juiste gangbeeld!
Samen met ongeveer 33.000 anderen zijn we van Amsterdam
er een totaal bedrag opgehaald van E 26.000. Op 6 oktober jl. kon een
Daarmee is de Stichting Vrienden
schitterend nieuw speelterras naast
van De Trappenberg in staat
de kinderafdeling in gebruik worden
gesteld om een speelterras bij
genomen.
de kinderafdeling voor klinische revalidanten te laten uitvoeren zoals
Dit prachtige bedrag is ingezameld
het zou moeten. Met toestellen en
bij particulieren, fondsen en bedrij-
ontspanningsmogelijkheden voor
ven. Alfred De Kleermaeker gaf met
alle leeftijdsgroepen en voor alle
zijn New York Marathon sponsorloop
specifieke behoeftes van revalide-
de aftrap. Na publicaties over de
rende kinderen. Ook zij willen zich
slechte staat van het terras hebben
gewoon kind kunnen voelen en met
de Vrienden van De Trappenberg
andere revalidanten en bezoekende
17 september 2006.
Centraal naar Zaandam gerend.
vele sympathieke en spontane
familieleden en met vriendjes
Het hardloopteam van de
Onderweg luid toegejuicht door de
reacties gekregen van particulieren.
buiten kunnen spelen. Het nieuwe
Trappenberg liep mee met de Dam
honderdduizenden toeschouwers.
tot Damloop Businessloop.
Anneke Spanjers wist ons op ludieke
‘s Ochtends vroeg opgestaan
wijze aan te moedigen met een door
en goed ontbeten. Er was bij de
Antoinette Hemmelder gecreëerd
meesten van ons toch een lichte
spandoek ( het spandoek is nog
spanning in de benen te voelen, voor
steeds te bewonderen op oefenzaal
de 10 mijl (16,1 km) die nog moesten
2 van FT). Eerst door de IJ-tunnel
komen. Om 11 uur was er afgesproken
met lopers zover het zicht strekt,
op perron 2 van het Centraal Station
daarna over de verschillende dijken
te Amsterdam. Nadat sommigen nog
tot de finish in Zaandam. Sommigen
snel even langs de Etos moesten om
wat sneller dan anderen, maar
veiligheidsspelden te halen, konden
iedereen met veel plezier.
sponsors van het nieuwe speeldomein van De Trappenberg, v.l.n.r. vertegenwoordigers van het Rabo Coöperatief fonds, C&A Bussum, oud-burgemeester J. Verdier namens het Westland familiefonds en A. De Kleermaeker.
Deelnemers van de Trappenberg: Eva de Graaf, Katinka Folmer, Colette v.h. Schip, Lisette Miltenburg met vriend Jeroen, Eef Peters, Maarten Hienekamp, Harry Nanninga, Sandra Kleijer, Jitske van der Bom
de startnummers bevestigd worden.
12
SCALA 5 • 2006
Hier en daar werd een banaan en wat
Onder de 1494 teams wist de
sportdrank gedeeld. Dan, na meer-
Trappenberg te finishen als 145ste.
dere toiletstops en hier en daar wat
Niet slecht voor een eerste keer.
uitleg gegeven te hebben over wat
Zo werd de Trappenberg de eerste
n i e uw s
… Trappenberg Lezing
zorginstelling die de finish bereikte. Maarten Hienekamp (1:11:13) en Jitske
laesie is. Hierbij blijkt dat als er een milde laesie is het meeste herstel
van der Bom (1:13:58) wisten als
Op 11 oktober jl. was de eerste
spontaan is. Als er sprake is van een
eerste van ons team te finishen.
Trappenberg lezing in de Dokter
middelmatige laesie is het meeste
Hoffmanzaal. De titel van deze lezing
herstel door functierestitutie. Bij
Na de finish verenigde iedereen
was “veranderde bewegingssturing
een grote laesie is het herstel met
zich in het plaatselijke zwembad
van de hemiplegische arm en hand
name afhankelijk van de functionele
om de spieren weer wat rust te
na CVA: implicaties voor revalidatie”.
compensatie.
geven. Onder het genot van een biertje, een glas Sangria en Spaanse tapas is vervolgens nog uitgebreid
bestuurslid HaCé Westland van het Westland familiefonds in actie tijdens de barbecue voor de revalidanten.
nagepraat over de belevenissen van
De lezing werd gegeven door Prof. Dr. Peter Beek, bewegingsweten-
Dit betekent dat hier binnen de the-
schapper, en Hoogleraar aan de VU
rapieën rekening mee moet worden
Medisch Centrum te Amsterdam.
gehouden:
de dag. Moe, voldaan en een beetje
- weer een wens van De Trappenberg
Hij gaf aan dat hij een kader wil
Intensieve therapie van de arm/hand
stram, keerde iedereen na het eten
gerealiseerd kan worden. Dit
neerzetten om van daaruit verder na
is aangewezen bij patiënten met
huiswaarts. Met dit enorme succes
najaar werd daar zelfs een schepje
te denken hoe de theorie binnen de
een milde tot matige laesie en
en enthousiasme van iedereen
bovenop gedaan en boden er zich
revalidatie gebruikt kan worden.
stoornissen. Bij grotere laesies wordt
zijn de meesten van ons team
helpende handen aan. Het Westland
vastbesloten om hier tijdens de
Familiefonds, dat begin dit jaar is
Hij refereerde hierbij naar het arti-
functie herstel. Als successen hier
Zevenheuvelenloop, op 19 november
opgericht naar aanleiding van het
kel van Robertson en Muree uit 1999.
van uitblijven, dan overschakelen op
een vervolg aan te geven.
70-jarig bestaan van Westland Kaas,
Deze delen het functieherstel na een
functionele compensatie. Deze keuze
stelt niet alleen geld beschikbaar
hersenletsel op in 3 stappen:
zou moeten gebeuren op basis van
Wil je het sportieve imago van
voor goede doelen, maar ook man-
- spontaan herstel
de aard van de laesie, in relatie tot
de Trappenberg verder tot een
kracht. De werknemers van Westland
Dit vindt het meeste plaats in de
scores van meetinstrumenten die
hoogtepunt brengen, loop mee met
Kaas krijgen een dag ter beschikking
eerste weken na het CVA. Hierbij
functionele veranderingen meten.
ons tijdens de hardlooptraining die
om te besteden aan een van de
neemt het oedeem af en neemt de
Voorwaarden om van therapieën te
elke dinsdagavond (17:15 uur) vanaf
gekozen goede doelen.
doorbloeding in de penumbra (=
kunnen profiteren die inzetten op
de Trappenberg start (aanmelden bij
Zo gezegd, zo gedaan. Op een
het gebied rondom het letsel) toe.
functieherstel is dat er voldoende
Lisette Miltenburg).
heerlijke zonnige dag konden de
geadviseerd eerst in te zetten op
- Functie restitutie
restfunctie van de hand en arm is,
revalidanten van de volwasse-
Dit vindt het meeste plaats in het
maar ook voldoende volgehouden
Wij willen Sjoerd Vegter en Lily
nenafdeling deel nemen aan een
eerste half jaar, maar kan langer
en gerichte aandacht en intellectu-
Heijnen heel hartelijk bedanken
herfstbarbecue die mede door het
doorgaan. Dit gebeurt op basis
ele capaciteiten
voor hun financiële -en mentale
Westland Familiefonds mogelijk
van plasticiteit van het brein:
ondersteuning.
werd gemaakt. Zowel bestuursleden
hierbij worden hersencellen die
De lezing leidde tot een levendige
van het fonds als medewerkers van
nog goed zijn anders ingezet.
discussie van de zaal met de
Sportieve groet van de organisatie,
het bedrijf waren de hele middag in
- Functionele compensatie
spreker. Helaas zijn er nog geen
touw om het de revalidanten zoveel
Hierbij worden dezelfde taken op
vast omlijnde richtlijnen welke
Lisette Miltenburg en Colette van
mogelijk naar de zin te maken.
een andere manier uitgevoerd.
revalidant, op welk moment, een
het Schip
Petje af voor dit initiatief, dat niet
Dit moet aangeleerd worden,
bepaalde therapie moet krijgen. Wel
alleen de revalidanten een grandi-
bijvoorbeeld als compensatie
hebben we een uitbreiding van de
oze middag heeft bezorgd, maar ook
van uitval van het gevoel wordt
theoretische basis gekregen, waarop
Helpende handen bij
mensen van buiten De Trappenberg
bij bewegingen van de hand
behandelaars met elkaar in discus-
herfst barbecue
meer begrip heeft bijgebracht voor
meer grijpkracht gebruikt.
sie kunnen gaan.
de wereld van de revalidatie. De Vrienden van De Trappenberg
Robertson en Muree hebben verder
zijn altijd blij wanneer er - dankzij
gekeken of er een samenhang van
donaties, giften en schenkingen
het herstel met de grootte van de
L. van der Dussen, revalidatiearts
SCALA 5 • 2006
13
w e e tj e s
weetjes… Open dag Trappenberg
Uitslag Externe Toetsing
gebied van revalidatie van kinderen.
www.ikwilfietsen.nl
trekt veel bezoekers
In de vorige Scala heeft u kunnen
De uitgenodigde wetenschapper
Sinds een jaar bestaat de stichting
Op zaterdag 14 oktober had De
lezen dat De Trappenberg op 3
geeft in de vorm van een lezing een
Ik wil fietsen. Deze stichting richt
Trappenberg haar deuren geopend
oktober bezocht zou worden door
samenvatting van nieuwe weten-
zich op mensen met een beperking
voor geïnteresseerden. Op die dag
een bezoekteam Externe Toetsing.
schappelijke bevindingen en vertaalt
die nog de mogelijkheid hebben
mocht iedereen een kijkje komen
Dit bezoekteam is inmiddels langs
deze naar de behandelpraktijk. Door
om te fietsen. Voor deze groep is
nemen in ons centrum. Op het
geweest om De Trappenberg onder
middel van het stellen van vragen
het vaak moeilijk om een geschikte
Phelpsplein in de centrale hal waren
de loep te nemen. Op het moment
en discussie kunnen de deelnemers
fiets te vinden. Op de website van
diverse informatiestands ingericht.
van het drukken van deze Scala is
hun theoretisch en praktisch ken-
de stichting kunnen zij op zoek gaan
Naast De Trappenberg, waren ook
het eindoordeel van de toetsing
nisniveau verhogen.
naar een geschikte (aangepaste)
de Vrienden van De Trappenberg
helaas nog niet bekend. Wel heeft
Uiteraard zijn gasten welkom!
fiets, zodat zij nog heerlijk kunnen
en astmacentrum Heideheuvel ver-
het bezoekteam al zijn eerste
tegenwoordigd deze laatste in het
indruk gegeven van ons centrum. De
De eerstvolgende Trappenberg
kader van de toekomstige fusie. De
algemene indruk is goed. We hebben
– Lezing wordt gehouden op woens-
Kijk voor meer informatie op
bezoekers konden de Trappenberg-
complimenten gekregen voor het
dag 28 maart 2007 van 19.00 uur tot
www.ikwilfietsen.nl
film bekijken en daarna een rondlei-
perfect aangeleverde documenta-
21.00 uur. Als spreker is uitgenodigd
ding krijgen door het gebouw, waar
tiemateriaal. Ook de organisatie
Prof. Dr. J. Becher Hoogleraar
extra aandacht was voor de activi-
van de dag is prima verlopen. We
Revalidatiegeneeskunde (in het
www.nah-info.nl
teitenbegeleiding, de snoezelkamer
vertrouwen erop weer een goede
bijzonder de Kinderrevalidatie) aan
De website van nah-info is gemaakt
op de TPG en de hoog-laag keuken
beoordeling te krijgen, net als bij de
de VU, Amsterdam
door NAH patiënten en mensen uit
bij de ergotherapie. Uiteindelijk zijn
vorige toetsing het geval was. In de
De titel van zijn lezing is; Nieuwe
hun omgeving. De website heeft als
er rond de 90 bezoekers op de open
volgende Scala (editie maart) zullen
wegen voor de neurorevalidatie
doel het leggen van lotgenotencon-
dag geweest. Voor ons een erg grote
we uitgebreid deze beoordeling met
bij kinderen
tact en een verzamelplaats te zijn
opkomst. Uit de enquête die we de
u delen.
genieten van een tochtje op de fiets.
van informatie uit hersenletselland.
bezoekers hebben laten invullen
Binnen de lezing zal er o.a. aandacht
Ook is het mogelijk om oproepjes te
bleek dat zij het een leuke open dag
besteedt worden aan de behande-
plaatsen op de website.
vonden, waar ze veel informatie
Aankondiging tweede
ling van de arm en hand van het
kregen. We hopen dan ook volgend
Trappenberg–Lezing
CP-kind en de rol van de NDT hierbij,
Kijk voor meer informatie op
jaar weer veel bezoekers te trekken
In het Revalidatiecentrum De
vanuit huidig perspectief bekeken.
www.nah-info.nl
met onze open dag.
Trappenberg worden twee keer per jaar de zogenaamde Trappenberg
Voor meer informatie zie:
– Lezingen gehouden. Het doel
hiervan is dat de behandelaars van
Contactpersoon:
het revalidatiecentrum door weten-
Dhr. N. Oskam, ergotherapeut
schappers geïnformeerd worden
RC De Trappenberg,
over uitkomsten van wetenschappe-
[email protected]
lijk onderzoek die relevant zijn voor
Aanmelden voor deelname:
het behandelen van revalidanten
www.trappenberg.nl
[email protected]
binnen onze doelgroepen. Het theoretisch en praktisch kennisniveau
Aanmeldingen worden tot uiterlijk
wordt op deze manier verhoogd,
26 maart 2007 aangenomen.
waardoor de behandeling door de medewerkers op evidenties gebaseerd zijn. Het zwaartepunt hierbij ligt op het gebied van CVA-behandeling, behandeling van pijn en op het
14
SCALA 5 • 2006
Revalidantenraad In de afgelopen maanden heeft de Revalidantenraad een aantal keren advies gegeven op verzoek van de Raad van Bestuur
het gedrag van hun bezoek en wordt overlast
tegemoet gekomen aan de wensen van de
voorkomen.
rokende patiënt. Een rokende patiënt mag geen
De Revalidantenraad wenst een aanpassing
overlast bezorgen door zijn/haar rookgedrag. De
van De Trappenberg. Zo is voorgekomen dat
in het beleid voor het nuttigen van alcohol door
Tabakswet schrijft voor dat medegebruikers van
overlast veroorzaakt werd door alcoholgebruik
bezoek wanneer een revalidant ‘iets te vieren’
een gebouw voor gezondheidszorg geen hinder
van revalidanten en hun bezoek. Een beleid is
heeft, met andere woorden; een verjaardag,
of overlast mogen ondervinden van tabaksrook.
geformuleerd en voorgelegd ter advisering aan de
trouwdag etcetera. Het advies is om tenminste
Waaruit voortvloeit dat in gebouwen in beginsel
Revalidantenraad.
voor bovengenoemde situaties een uitzonderings-
niet gerookt mag worden. De Tabakswet heeft
regel in het beleid op te nemen. Dit laatste is door
het over gebouwen en niet over terreinen in de
de Raad van Bestuur overgenomen.
buitenlucht. De Revalidantenraad is dan ook van
Het eerste advies van de Revalidantenraad: een alcohol en softdrugsbeleid is noodzakelijk en de Raad kan zich in grote lijnen vinden in de
Een tweede advies betreft het rookbeleid. Het
mening dat het voorgestelde rookbeleid te ver
uitgewerkte procedure. Maar wij hebben hier wel
voorgestelde rookbeleid houdt in dat het roken,
een kanttekening bij geplaatst. In de uitwerking
op enkele speciaal daarvoor aangewezen plekken
wordt gesteld dat alleen alcohol gedronken wordt
na, in alle gebouwen en op terreinen van De
een ontmoedigend rookbeleid tot resultaten kan
door klinische revalidanten, niet door bezoek.
Trappenberg verboden is.
leiden indien De Trappenberg aan de revalidanten/
Als alcohol (ook in kleine hoeveelheden) wordt
doorgevoerd is. De Revalidantenraad is verder van mening dat
De belangenbehartiging van de
medewerkers de mogelijkheid biedt om te stoppen
toegestaan voor klinische revalidanten lijkt het de
Revalidantenraad betreft ook de beharti-
met roken aangezien dit medisch gezien altijd ver-
Revalidantenraad werkbaarder om dit ook toe te
ging van belangen van rokende patiënten.
antwoord is. Bijvoorbeeld door het aanbieden van
staan voor bezoek. Het zijn dan immers de regels
Vanzelfsprekend is het ons bekend dat roken
cursussen stoppen met roken. Algemeen moet wel
van het huis (het centrum) en waarom onder-
slecht voor de gezondheid is. Echter, het voert
gesteld worden dat revalidanten zelf verantwoor-
scheid maken tussen revalidanten en bezoek.
de Revalidantenraad te ver om een algeheel
delijk blijven voor hun eigen gezondheid en zelf
Als de duidelijke regels vooraf doorgesproken
rookverbod in te stellen op de terreinen van De
willen en kunnen inzien dat stoppen met roken
worden met de klinisch revalidanten maken deze
Trappenberg. Met het plaatsen van de rooka-
het beste (medische) advies is.
de klinisch revalidanten verantwoordelijk voor
bri’s op de daartoe aangewezen plekken wordt
orthopedische instrumentmakerij kastanjehof Erkend leverancier voor alle zorgverzekeraars van: Prothesen Orthesen Korsetten Therapeutische Elastische Kousen O
O
O
O
O
O
O
Vestiging Huizen De Trappenberg
Crailoseweg 116, 1272 EX Huizen (NH) Telefoon (035) 692 96 36 Fax (035) 692 16 87 E-mail [email protected] www.oim-kastanjehof.nl Hoofdvestiging Apeldoorn Tevens vestigingen in: Almere, Deventer en Zutphen.
Gratis abonnement
Colofon
Ja, ik wil Scala gratis ontvangen.
Scala is een uitgave van
Organisatie: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
De Trappenberg is een regionaal centrum voor
Naam: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . m/v Adres: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Revalidatiecentrum De Trappenberg.
revalidatie. Het centrum heeft een hoofdvestiging in Huizen en een dependance bij het Flevoziekenhuis in Almere. In De Trappenberg worden kinderen en vol-
Postcode/Plaats: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wassenen met lichamelijke en/of cognitieve
Telefoonnummer: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
beperkingen klinisch of poliklinisch behandeld.
E-mail: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zowel in Huizen als in Almere vindt diagnostiek, advisering en behandeling plaats.
(als u deze nieuwsbrief al op naam ontvangt, hoeft u deze bon niet op te sturen)
! Afmelden abonnement Ik wil geen Scala meer ontvangen.
Scala verschijnt vier keer per jaar in een oplage van 3600 exemplaren.
Redactie Lily Heijnen (Hoofdredacteur) Lavina Jamanica (Eindredacteur) Kristel Klomp
Organisatie: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Naam: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . m/v Adres: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Caroline Bockweg Josefien Tolido Kitty Roozen Mariette Eijkenaar Saskia Koning
Postcode/Plaats: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Telefoonnummer: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . E-mail: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
!
Tekst Marloes Konings Kitty Roozen Lavina Jamanica
Adreswijziging
Fotografie
Ik wil Scala naar een ander adres laten sturen.
Lavina Jamanica
Judith Michels
Kitty Roozen
Oude adres
Communicatieafdeling IJsselmeerziekenhuizen Medewerkers van De Trappenberg
Organisatie: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Naam: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . m/v Adres: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Vormgeving Ontwerpstudio De Toekomst BV Hilversum
Postcode/Plaats: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Telefoonnummer: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Druk
E-mail: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Drukkerij De Toekomst BV Hilversum
Nieuwe adres
Redactieadres
Organisatie: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Revalidatiecentrum De Trappenberg T.a.v. Bureau Voorlichting
Naam: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Crailoseweg 116
Adres: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1272 EX Huizen
Postcode/Plaats: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Telefoonnummer: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
telefoon: 035-6929620 Fax 035-6929699 e-mail: [email protected]
E-mail: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
!
Adreswijzigingen
Knip de bon die u wilt insturen uit en stuur deze in een gefrankeerde envelop naar:
Niets in deze uitgave mag worden gepubliceerd
Revalidatiecentrum De Trappenberg / T.a.v. Bureau Voorlichting / Crailoseweg 116 / 1272 EX Huizen
Zie redactieadres
zonder toestemming van Revalidatiecentrum De Trappenberg.
U kunt uw aan-, afmelding of wijzigingen ook sturen naar [email protected] © november 2006
