Santiago uitdaging
9-daagse ontdekkingsreis Sarria – Santiago de Compostela
i.s.m.
De Santiago uitdaging Tussen 25 april en 3 mei 2014 hebben acht jongeren van TriviumLindenhof een trektocht gemaakt over het oude pelgrimspad tussen Sarria en Santiago de Compostela in Spanje. Deze reis werd deels gesponsord door Stichting pelgrimsvrienden van Sint Jacob, waarvoor onze dank. Lees hieronder het reisverslag. Bij jeugdzorgorganisatie TriviumLindenhof en Stichting de Gele Pijl bestond de wens om het trainings- en coachingprogramma van laatstgenoemde organisatie aan te bieden aan jongeren binnen TriviumLindenhof. Speciaal aan dit programma is dat het al lopende plaatsvindt tijdens een intensieve negendaagse pelgrimstocht. De eerste reacties van de jongeren binnen TriviumLindenhof waren enthousiast: ze wilden erg graag mee, zoals onder meer bleek tijdens een eerste kennismakingswandeling in Nationaal Park De Biesbosch. De voorbereiding De doelgroep voor de 'Santiago uitdaging' was jongeren tussen de zestien en twintig jaar. Jongeren in deze leeftijd staan meestal op een kruispunt in hun leven. Gedurende deze jaren zijn zij bezig met het afronden van een opleiding, zelfstandig leren wonen en het regelen van de eigen financiën. Om vanuit het (te) grote aantal aanmeldingen een selectie te maken, hebben we de jongeren een motivatiebrief laten schrijven. In hun brieven schreven de kandidaten welke doelen zij tijdens deze pelgrimstocht wilden realiseren. Een kleine greep hieruit: 'zelfvertrouwen krijgen en niet afstandelijk zijn', 'zelfstandig zijn zonder vrienden en familie in de buurt', 'rust in het hoofd en de communicatie verbeteren', 'grenzen verleggen in emotie en conditie', 'nadenken over verleden en toekomst', 'vertrouwen leren hebben', 'mezelf ontdekken' en, tenslotte, 'het avontuur aandurven'. Tijdens de voorbereiding van hun tocht kregen de jongeren, naast het regelen van allerlei praktische zaken, de opdracht een persoonlijke coachvraag verder uit te werken. Achteraf gezien, was de voorbereidingstijd erg kort, ook vanwege de noodzaak om voldoende te trainen. Dagenlang flinke afstanden afleggen met een rugzak van acht kilo is immers niet niks! De jongeren hebben met veel inzet en enthousiasme gewerkt om zichzelf hiervoor klaar te stomen. De echte vuurdoop volgde nadat ze met zijn allen bij Outdoor XL in Barendrecht wandelschoenen hadden gekocht. Vanaf daar zijn ze met de nieuwe schoenen aan de voeten en met volle bepakking teruggelopen naar het Jakobus Ziekenhuis in Zwijndrecht voor de eerste stempel in hun pelgrimspaspoort. Een tocht van bijna twintig kilometer. En die werd volbracht! De bijna wekelijkse bijeenkomsten vooraf gaven veel positieve energie. Opvallend was de grote inzet van Jacques van de Ven en Yvette Ballijns van TriviumLindenhof om alle zaken op tijd geregeld te krijgen. Vanuit de Gele Pijl hebben met name John van der Sluis en Ben Noorloos veel bijgedragen.
Het is zover! Met een groep van acht jongeren, twee begeleiders vanuit TriviumLindenhof, Nienke Drenkelford en Litenne Gentle, en twee trainers/coaches vanuit De Gele Pijl, John en Ben, vlogen we op 25 april naar La Coruña in Spanje. Van daaruit gingen we met een busje naar Sarria, het beginpunt van onze pelgrimstocht. Vanaf dat moment was het negen dagen lang, 24 uur per dag met elkaar op pad: samen lopen, samen eten, slapen in de pelgrimsherbergen, elkaar constant om je heen hebben, weinig momenten voor jezelf, met alle lol, gemopper en verdriet die daarbij horen. Het programma Tijdens de voettocht gingen de jongeren aan de slag met hun eigen coachvraag. Negen dagen lang werd al wandelend 'gepelgrimeerd'; ging men op zoek naar antwoorden. Welke stap kunnen deze jongeren vervolgens maken? Wat krijgen ze mee door deze speciale 'interventie'? De uitgangspunten van het programma waren als volgt:
De ontdekkingsreis is geïnspireerd op mindfulness, NLP en pelgrimeren met ervaringsgerichte werkvormen onderweg.
Lopend gaan de jongeren op pad met een vraag of thema voor de dag, waarbij ze open staan voor hun ervaringen onderweg.
Metaforisch doorlopen ze het zogenaamde NLP-coachmodel en staan al lopende stil bij onder meer de volgende vragen: Waar sta ik? Waar ben ik naar onderweg? Waar loop ik warm voor? Waar loop ik tegenaan? Wie ben ik? Wat wordt mijn eerstvolgende stap?
Om het pelgrimeren (loslaten, vertrouwen en omgaan met hoe de weg zich aandient) helemaal te ervaren, wordt ook de bagage door iedereen zelf gedragen.
Hoewel er een planning is in termen van dag etappes, afstanden en plaatsen waar we kunnen overnachten, moet ook daarmee flexibel kunnen worden omgegaan.
Er is tijd om onderweg te genieten en ook om andere mensen te ontmoeten.
Het doel van dit alles is om jongeren de weg terug naar zichzelf te laten vinden om van daaruit een kansrijke stap te zetten richting de toekomst. De afzonderlijke elementen die voor dit doel worden ingezet, zijn fysieke inspanning (lopen), emotionele ervaringen (loslaten, vertrouwen, ontmoeten) en reflectie onderweg en achteraf. De tocht Op de eerste wandeldag hadden alle jongeren een houten pijl meegekregen, zoals die bij handboogschieten worden gebruikt. De opdracht was om deze tijdens de tocht zorgvuldig te bewaren en alle persoonlijke hindernissen erop te schrijven: de zogenaamde beren op de weg.
De pijlen pasten natuurlijk niet in de rugtas, ze werden ernaast gebonden. Dit gaf onderweg veel aanleiding tot gesprek met andere pelgrims. Het nieuws bleek achteraf voor ons uitgesneld, dat er een groep jongeren met pijlen onderweg was. Toen we Santiago inliepen, merkten we dat mensen wisten dat we eraan kwamen: mooi en bijzonder! De route was voor de jongeren en begeleiders best zwaar. Na twee dagen van twintig kilometer lopen, begon de moed een beetje in de schoenen te zakken. Soms hadden we regen onderweg, maar de temperatuur was prima om te lopen. Natuurlijk gingen de spieren opspelen en werden de voeten vermoeid. De afstanden voor de laatste dagen hebben we daarom iets aangepast. Sommige deelnemers lieten de rugzak twee keer vervoeren. Maar de groep groeide steeds meer naar elkaar toe. De jongeren hielpen elkaar als het moeizaam ging. Strijdliederen werden gezongen en soms werd zelfs gedanst over de weg! Dansend naar Santiago, hoe metaforisch kan het zijn? Begeleider Nienke verwoordde het zo… Er is een zaadje geplant!
Wandelend met acht jongeren en drie collega’s vanaf Sarria naar Santiago de Compostella, combineerde ik mijn persoonlijke passie, reizen, en mijn professionele passie, jeugdhulpverlening, in een onvergetelijke reis. Acht jongeren zijn de wandeltocht aangegaan met een doorzettingsvermogen waar je 'u' tegen zegt. Iedere dag opnieuw leverde iedere jongere weer een individuele strijd, die je ook als begeleiding niet in de koude kleren gaat zitten. Dat je 24 uur per dag groepsleiding moet zijn, is een hele opgave. Als jeugdzorgwerker wil je tijdens zo’n reis in eerste instantie constant je professionaliteit behouden. Ik heb ervaren dat dit niet te doen is: je bent ook mens met emoties en dit mag je best eens laten zien aan de jongeren. Wanneer ik terugkijk op de gehele reis is het eerste woord dat me te binnen schiet ‘intens’. Alles was namelijk intens. Het contact dat we met elkaar hadden, de lol die we samen maakten, de energie die in de groep hing, emoties die werden geuit, verdiepende opdrachten die de jongeren
zowel groepsgewijs als individueel deden, en niet te vergeten het wandelen zelf dat veel van iedereen vergde op mentaal én fysiek gebied. Wat me blij verraste, was dat de energie tijdens de eerste bijeenkomst na de reis weer volledig was te voelen. Het delen van deze reis schiep een band die misschien deels zal slijten, maar nooit zal verdwijnen. Jongeren hebben letterlijk een stap gezet op een nieuw pad in hun leven. Ze hebben een succeservaring mogen hebben die ze helemaal zelf hebben waargemaakt. Er is tijdens de wandeltocht een zaadje geplant bij iedereen. Ik ben dankbaar dat ik hier als begeleider mijn steentje aan heb mogen bijdragen. Het is verder aan de jongeren om dit zaadje tot bloei te laten komen. Hier zullen we ze als begeleiders af en toe bij helpen door terug te gaan naar de herinneringen die we met elkaar hebben opgebouwd. Ze mogen de tijd nemen voor het maken van hun volgende stap en in hun eigen tempo een vervolg geven aan wat zij hebben ervaren tijdens de wandeltocht naar Santiago de Compostella. Onderweg hadden we een vlag mee van TriviumLindenhof. Deze werd om de beurt door een jongere gedragen. ’s Avonds tijdens het reflectiemoment, werd door iedereen een enkel woord op de vlag geschreven. Het is een prachtig symbool voor deze groep geworden.
In de woorden van deelnemer Kim… Ik nam deel aan de wandeltocht omdat ik mijn gedachten op orde wilde krijgen en weer met beide benen op de grond te komen. De sfeer onderweg was vrij goed: overwegend gezellig en leuk. Soms waren er natuurlijk irritaties, maar die trokken vanzelf weer weg! Aan het begin was het lopen heel zwaar en de meesten van ons hebben dan ook twee dagen zonder rugzak gelopen. Ondanks dat was de tocht mooi en vooral rustgevend. Santiago binnenlopen was absoluut een hoogtepunt.
Toen we Santiago inliepen, of eigenlijk al toen we de heuvel afgingen richting Santiago, kon je gewoon voelen dat iedereen energieker en vrolijker werd. hoe dichterbij we kwamen, hoe mooier de stad werd. Het voelde zó goed om eindelijk bij onze eindbestemming aan te komen! Een ander hoogtepunt was op, denk ik, de tweede dag. We moesten een behoorlijk hoge heuvel oplopen en bovendien waren we allemaal doodop. Toen we eenmaal boven waren, moesten we stoppen en achterom kijken. 'Dit hebben jullie gedaan,' werd er gezegd. Waar de een dan gewoon een weg ziet, ziet een ander echt zijn hele leven achter zich liggen. Op dat moment viel ik ook wel echt even stil. Om op zo'n mooie manier door te krijgen wat je allemaal hebt bereikt, daar zijn gewoon bijna geen woorden voor. Een dieptepunt daarentegen, was toen ik niet meer op mijn linkervoet kon staan en tien kilometer heb moeten lopen met twee stokken. Maar ik heb doorgezet. Ik heb niet opgegeven of de taxi gebeld. Daar ben ik trots op. Ik heb nu ook het gevoel dat ik mijn persoonlijke doel heb behaald: ik ben gewoon een stuk rustiger geworden in mijn hoofd. Dat heeft nog steeds invloed op de keuzes die ik maak. Voordat ik naar Spanje ging, deed ik altijd mijn best om alle mensen om me heen tevreden te houden. Ik denk dat ik nu meer voor mezelf aan het kiezen ben. Ik ben dan ook heel blij dat ik de reis heb gemaakt. Ik ben zeker van plan om het later nog een keer te doen! Thuis Op 3 mei kwamen we rond 19.30 weer in Dordrecht aan. Iedereen was moe maar voldaan, blij te worden ingehaald door familie, vrienden en bekenden. Het zaadje is geplant... de reis heeft de jongeren een basis gegeven om verder op te bouwen. Deze basis zal voortaan onderdeel zijn van hun toekomst. En wat John en Ben betreft, twee dagen na thuiskomst konden ze allebei hun draai niet vinden. Ze misten vooral de positieve energie van de jongeren. Het was voor beiden een ongelofelijke ervaring. Wat zijzelf hebben geleerd: don’t dream your life, live your dream! Buen Camino, TriviumLindenhof, Stichting De Gele Pijl
