Samenvatting Recreatie en toerisme is voor de gemeente Putten een belangrijke sector. Zowel in economisch als maatschappelijk opzicht. Het zorgt voor werk en inkomen. Op de Veluwe is ongeveer 35% van de banen in de vrijetijdssector te vinden. Vergeleken met andere gemeente in Gelderland is het aandeel van werkgelegenheid binnen recreatie en toerisme in Putten met meer dan 8% hoog. Veel van de toeristische attracties zijn ontstaan vanuit de landschappelijk en historische kenmerken in het gebied. Binnen het programma Vitale Vakantieparken werken acht gemeenten in de regio Noord-Veluwe, provincie Gelderland, de recreatiesector en vele andere partijen aan een kwaliteitsimpuls voor de vakantieparken. In dit programma zijn een drietal sporen opgenomen. Dit plan is het economisch spoor, gericht op innovatie van de sector. Het provinciaal, regionaal en gemeentelijk beleid zetten in op een duurzame en gezonde vrijetijdseconomie. Als gastvrije regio wil de gemeente ruimte bieden aan kwaliteitsverbeteringen en innovatie van verblijfsrecreatie en waar mogelijk uitbreiding van dagrecreatie. De provincie Gelderland heeft samen met het Bureau voor Ruimte & Toerisme in 2015 een rapport uitgebracht over verblijfsrecreatie, in het bijzonder op de kampeer- en bungalowsector. Dit onderzoek geeft resultaten over de kwantitatieve ontwikkeling van de markt voor verblijfsaccommodaties, verhouding van vraag en aanbod en de actuele (beleids) ontwikkelingen op de Veluwe en haar regio’s. De onbalans van vraag en aanbod zorgt onder andere voor een daling van het aantal overnachtingen. Ondernemers zijn hierdoor kwetsbaarder voor onrechtmatig gebruik. Door verschillende leefstijlen tegemoet te komen ontstaat er balans tussen vraag en aanbod. Daarnaast vormen 55-plussers en tweeverdieners een grote groep in onze samenleving. Deze doelgroepen hebben veel potentie voor de recreatiesector. Inzetten op deze groepen is een kans. Putten wil zich ontwikkelen tot een authentiek dorp met een eigen gezicht op de Veluwe. Dit willen we doen door de toeristische potentie optimaal te benutten door aan te trekken, te verbinden en te stimuleren. Dit zorgt voor een duurzame economische structuur waardoor Putten nog meer tot leven komt. Door zijn rijke cultuurhistorie en landschappelijke gebiedskenmerken hebben Putten en zijn buurgemeenten een groot toeristisch potentie. Putten wil zich onderscheiden in een vernieuwend en divers aanbod van verblijfs- en dagrecreatie. Om de aantrekkelijkheid van Putten en de Veluwe als toeristische bestemming te behouden en versterken, zijn promotie en marketing en markt/productontwikkeling belangrijke middelen. Het is aan ondernemers om te innoveren binnen de sector recreatie. Zij geven vorm aan nieuwe initiatieven, waarbij de gemeente een positieve grondhouding inneemt. Het effect van deze middelen is te meten aan de hand van monitoring. De gemeente wil verbindingen creëren door samenwerking met overheden en ondernemers. Ook verbindingen tussen de verschillende lokale landschappelijke contrasten en integrale afstemming van het beleid, zorgen voor stimulering en versterking van de recreatieve sector. Daarnaast wil de gemeente een brede doelgroep aantrekken naar de Veluwe. Door middel van een gevarieerd aanbod van verblijf- en dagrecreatie, vernieuwing van verblijfsrecreatie, vervlechting van routes en het ontwikkelen van een eigen identiteit komt het Bomendorp tot leven. 2 van 29
Inhoudsopgave Samenvatting............................................................................................................................2 Inhoudsopgave .........................................................................................................................3 1.
2.
3.
4.
Inleiding .............................................................................................................................4 1.1
Putten verliest zijn recreatieve aantrekkingskracht .....................................................4
1.2
Een gezonde vrijetijdseconomie door verbinden, stimuleren en aantrekken................5
1.3
Leeswijzer .................................................................................................................6
Economisch profiel van Putten ...........................................................................................7 2.1
Huidig toeristisch en recreatief aanbod.......................................................................7
2.2
Betekenis recreatie en toerisme voor Putten ............................................................10
2.3
Beleidskaders ..........................................................................................................11
Analyse toeristisch en recreatief aanbod ..........................................................................14 3.1
Interne analyse ........................................................................................................14
3.2
Externe analyse trends en ontwikkelingen................................................................16
3.3
SWOT analyse ........................................................................................................17
Visie: Putten komt tot leven..............................................................................................18 4.1
Algemene ontwikkeling ............................................................................................19
4.1.1
Promotie en marketing .........................................................................................19
4.1.2
Monitoring............................................................................................................19
4.1.3 Innovatie en markt/productontwikkeling................................................................20 4.2 Regionale en lokale verbindingen leggen .................................................................20 4.2.1
Bijdragen ontwikkelingsmogelijkheden vanuit andere overheden..........................20
4.2.2
Beter een goede buur dan een verre vriend..........................................................21
4.2.3
Ondernemers zijn de experts ...............................................................................21
4.2.4
Afstemming integraal beleid .................................................................................22
4.2.5 Van bospad tot aan strandboulevard ....................................................................22 4.3 “De Veluwe” van internationale toerist tot aan de bewoner .......................................23
5.
4.3.1
Variatie van het recreatief aanbod........................................................................23
4.3.2
Vernieuwing van het aanbod verblijfsrecreatie......................................................23
4.3.3
Vervlechting van routes........................................................................................24
4.3.4
Putten authentiek met een eigen gezicht ..............................................................25
4.3.5 Waterrijk Veluwe als Unique Selling Point ............................................................25 Activiteitenplan.................................................................................................................26
3 van 29
1. Inleiding In de gemeente Putten is recreatie en toerisme een belangrijke sector, zowel in economisch als maatschappelijk opzicht. De kracht is zijn landschappelijke variatie. Het bos, de traditionele landerijen, het strand Nulde en de kleinschalige winkels in het winkelcentrum zorgen voor een gevarieerde omgeving en verspreid over het jaar zijn er afwisselende evenementen. In Putten kom je tot rust of je kan er voor kiezen om lekker actief bezig te zijn. Ongeacht het weer is er altijd wat te beleven in het aantrekkelijk authentieke centrum. Heerlijk eten, een stoere mountainbiketocht, recreëren op Strand Nulde en wild spotten in onze bossen. Met deze veelzijdigheid behoort Putten tot een interessante recreatiegemeente op de Veluwe.
1.1 Putten verliest zijn recreatieve aantrekkingskracht Sinds de jaren ’70 is de Veluwe een aantrekkelijk gebied voor toeristen en recreanten. De laatste jaren is er een lichte daling geconstateerd.
Bron: Continu Vakantie Onderzoek / /Bewerking Bureau Economisch onderzoek Provincie Gelderland
Putten heeft het moeilijk in recreatief opzicht. De huidige vrijetijdseconomie in Putten is niet optimaal. Dit komt onder andere door het verschil van vraag en aanbod. Daarnaast heeft Putten een traditioneel imago. Veel recreatieterreinen in de regio voldoen niet meer aan de eisen van de hedendaagse recreant. Dit zorgt voor een afname van het aantal bezoekers. Deze nota geeft sturing binnen de recreatieve sector in Putten en is het toeristisch-recreatief beleid van de gemeente tot 2030. Het creëert een basis waarin samenwerking met het toeristisch bedrijfsleven en de maatschappelijke organisaties uitvoering geven aan het activiteitenplan (hoofdstuk 5). Het zorgt daarnaast voor een kwaliteitsimpuls van de recreatieve sector en een vergroting van de synergie tussen het dorp Putten en strand Nulde. Binnen het programma Vitale Vakantieparken werken acht gemeenten in de regio NoordVeluwe, provincie Gelderland, de recreatiesector en vele andere partijen, aan een kwaliteitsimpuls voor de vakantieparken1. In dit programma zijn een drietal sporen opgenomen. Dit plan is de economische uitwerking van de drie sporen: 1. Economisch spoor: gericht op innovatie van de sector; 2. Ruimtelijk spoor: mogelijkheden scheppen om innovatie mogelijk te maken; 3. Openbare orde en veiligheidsspoor: een plezierig verblijf op de parken bevorderen Om het beleid te toetsen wordt het activiteitenplan tussentijds geëvalueerd. De noodzaak van dit plan wordt versterkt doordat het voorgaande plan verouderd is.
1
Programma Vitale Vakantieparken. (z.j.).
4 van 29
1.2 Een gezonde vrijetijdseconomie door verbinden, stimuleren en aantrekken Toerisme en recreatie staan niet op zichzelf, maar kennen een brede inbedding in het gemeentelijk beleid. Het heeft raakvlakken met de ruimtelijke ordening, het economisch beleid en het beheer van de publieke buitenruimte. Ook wordt het toeristisch-recreatief beleid voor een belangrijk deel beïnvloed door de bestuurlijke omgeving. Dit komt doordat gemeenten kiezen voor samenwerking en daarnaast is het beleid van de provincie Gelderland van invloed op de ontwikkeling in Putten. Verdere ontwikkeling van de toeristisch-recreatieve sector vraagt om samenwerking tussen ondernemers, maatschappelijke organisaties en de overheden. De samenwerking met regiogemeenten (Convenant Veluwe), Regio Noord Veluwe en provincie Gelderland zijn belangrijk voor het realiseren van de doelstellingen. Voor het realiseren van dit recreatieplan willen we als gemeente samenwerken met ondernemers als PROV(Puttense Recreatie Ondernemers Vereniging), RECRON (vereniging van Recreatieondernemers Nederland), Leisurelands, Individuele ondernemers en/of georganiseerde ondernemers uit andere sectoren (detailhandel, horeca etc). Het is belangrijk voor Putten om te blijven investeren in de promotie en marketing van Putten en de regio Veluwe. De gemeente wordt hierin ondersteund door organisaties als Visit Veluwe en VVV Putten Plus. De gemeente wil de komende jaren investeren in behoud en versterking van een vitale toeristisch-recreatieve sector. Het accent ligt daarbij op het faciliteren van bestaande en nieuwe recreatiebedrijven in hun ontwikkeling en het investeren in een aantrekkelijke recreatieve omgeving. Door verruiming van ontwikkelingsmogelijkheden zijn ondernemers in staat om aantrekkelijke product/ marktcombinaties te ontwikkelen, nieuwe doelgroepen te bereiken en daarmee de economische en maatschappelijke betekenis van toerisme en recreatie te versterken. De gemeente is vooral voorwaardenscheppend om in deze ontwikkelingen tegemoet te komen. Door ruimte te bieden aan ondernemerschap worden ondernemerszin, bedrijfsontwikkelingen en werkgelegenheid behouden en verder ontwikkeld. Daarbij willen we onze dienstverlening verbeteren en waar mogelijk ook de regels waarmee ondernemers te maken krijgen verminderen. Hiermee willen we het toeristisch bedrijfsleven stimuleren om nieuwe initiatieven te ontplooien en deze met een positieve grondhouding te ontvangen. Naast de samenwerkingen en de rol om de ontwikkelingen van de toeristisch-recreatieve sector te stimuleren heeft de gemeente ook de rol van controleur en handhaver. Deze rol willen we op een duidelijke manier invullen; we maken vooraf duidelijk wat kan en wat niet kan.
5 van 29
1.3 Leeswijzer In deze recreatienota is - in hoofdstuk 2 - een beeld geschetst van het economisch profiel van Putten en de regio. Daarnaast is de economische betekenis van de toeristisch-recreatieve sector uitgelegd. In hoofdstuk 3 vindt een analyse plaats van het aanbod. De analyse mondt uit in een weergave van sterke en zwakke punten, kansen en bedreigingen. Op basis van de analyse en gesprekken met de belangrijkste stakeholders is in hoofdstuk 4 een visie geformuleerd en zijn speerpunten benoemd. Vervolgens zijn in samenwerking met de regio en het bedrijfsleven de speerpunten vertaald in een actieprogramma.
6 van 29
2. Economisch profiel van Putten 2.1 Huidig toeristisch en recreatief aanbod In deze paragraaf is het toeristisch en recreatief aanbod in hoofdlijnen op de Veluwe in beeld gebracht. Het toeristisch recreatief aanbod is te onderscheiden in:
Dagrecreatie (musea, bezienswaardigheden, natuur, openluchtrecreatie, leisure en evenementen),
verblijfsrecreatie,
toeristische infrastructuur.
Horeca, winkelaanbod en een aantal culturele voorzieningen (bibliotheken, bioscopen, theaters) zijn buiten beschouwing gelaten. Horeca en winkelaanbod is in de detailhandelsnota uitgewerkt. Veluwe in cijfers In 2011 heeft de provincie Gelderland een monitoring gedaan op regionaal niveau (Veluwe, Achterhoek, Arnhem-Nijmegen en Rivierenland). Dit onderzoek geeft inzicht op het aantal, de capaciteit en de bezettingsgraad van logiesaccommodaties. Van alle logiesaccommodaties in Nederland bevindt zich 14% in Gelderland waarvan 43% zich op de Veluwe bevindt. Van het totaal aantal slaapplekken in Gelderland ligt 50% op de Veluwe. Ongeveer 36% van hotels, pensions en jeugdaccommodaties in Gelderland ligt 36% op de Veluwe. Het aantal slaapplaatsen op de Veluwe telt gemiddeld 318 slaapplaatsen. Dit is aanzienlijk meer dan het gemiddeld aantal slaapplaatsen in Gelderland, 282 slaapplaatsen. De accommodaties op de Veluwe zijn met gemiddeld 89 slaapplaatsen groter dan landelijk met 69 slaapplaatsen. Bijna 65% van de Gelderse bungalowparken bevindt zich op de Veluwe. Ongeveer 45% van de groepsaccommodaties in Gelderland ligt op de Veluwe. In de onderstaande tabel staat een overzicht van het aantal accommodaties en slaapplaatsen in de verschillende regio’s in Gelderland, waaronder de Veluwe.
Bron: Statistiek Logiesaccomodaties CBS 2011
7 van 29
Het aandeel dagrecreanten in Gelderland tussen de 45 en 54 jaar en van 75 jaar en ouder ligt aanzienlijk hoger dan de leeftijdscategorie tussen de 18 en 34 jaar. Activiteiten als buitenrecreatie en attracties zijn sterk in trek. Dit komt voornamelijk door de vele mogelijkheden om te wandelen of te fietsen. De Veluwe is een populaire fietsbestemming, 49% van alle fietstochten in Gelderland wordt op de Veluwe gedaan. Dagrecreatie Veel van de toeristische attracties zijn ontstaan vanuit de landschappelijk en historische kenmerken in het gebied. Putten heeft een divers landschap en beschikt over een rijke historie. Veel van de dagrecreatie is gerelateerd aan de omgeving van het gebied. Bekende cultuurhistorische attracties zijn Landgoed Schovenhorst, de Mariahoeve, Liberation route, Museum de Tien Malen en het stoomgemaal Putten. Landgoed Schovenhorst bestaat sinds 1848 en kent drie karakteristieke gebouwen. De Werkstee, het Koetshuis en het tuinpaviljoen De Hop-eest. Het landgoed biedt ruimte voor allerlei activiteiten en (groeps)arrangementen. Het is geschikt voor vergaderingen, teambuilding, personeelsuitjes, workshops, studiedagen, heidagen en recreanten die het landgoed willen verkennen. Ook zijn rondleidingen mogelijk. De Mariahoeve is een boerderij uit 1907 waarin de familie van den Brink woonde. De zusters Geertje, Maria en Steventje en broer Gerrit leefden daar op een sobere manier en deden enkele concessies als het ging om modernisering, zoals elektriciteit, telefoon en een eigen pompinstallatie. In 2003 overleed Maria en sindsdien is de tijd stil blijven staan. De Liberation Route is een internationale herdenkingsroute. De route laat de opmars zien van de geallieerden. Het vormt een schakel tussen de belangrijkste regio’s. De route kenmerkt zich door middel van historische locaties, luisterplekken, begraafplaatsen, monumenten, musea, gedenktekens en vestingwerken. Putten heeft een drietal luisterstenen die onderdeel vormen van deze route. De verhaallijn van deze stenen zijn via de Liberation Route Europe app te beluisteren. Putten heeft bekende natuurgebieden. De oerbossen en grafheuvels in het Putterbos en de dansende bomen in het Speulder- en Sprielderbos. En als onderdeel van de randmeren kunnen vissers, water- en natuurliefhebbers hun hart ophalen in het Nuldernauw. De talloze watervogels in het natuurgebied Delta Schuitenbeek, de weidevogels in het nationaal landschap Arkemheen-Eemland en het strandparc Nulde.
8 van 29
Het Bosbad in Putten is zowel een maatschappelijk als toeristisch een trekpleister. Het beschikt over een divers aanbod aan faciliteiten. Het beschikt onder andere over een subtropisch zwembad, buitenbad, ligweide, restaurant en wellness. Daarnaast kent Putten evenementen als bijvoorbeeld de Ossenmarkt in het centrum, de Puttense Automobielparade, beach on wheels(motorcross) en beach pull (truck en tractor pulling) op strand Nulde. Verblijfsaccommodaties Verblijfsrecreatie vormt een groot aandeel van de toeristische sector in Putten. Naast de recreatieclusters Koudhoorn en Krachtighuizen zijn er ook hotels, bed-& breakfast bedrijven, groepsaccommodaties, pensions, camperplaatsen en een jachthaven (WSV Nulde) Putten heeft vier hotels met 3 of 4 sterren (Hof van Putten, Best Western Premier Kasteel de Vanenburg, Postillion Amersfoort Veluwemeer en Hampshire Hotel). Deze vestigingen beschikken ieder over minimaal 100 hotelbedden. Het gros van deze hotels richten zich voornamelijk op de zakelijke markt. Daarnaast proberen de hotels overige toeristen via aanbiedingen en arrangementen te trekken. Het aanbod van bed – & breakfast in Putten is gevarieerd. De kleinschaligheid van deze categorie neemt een klein aandeel van de totale beddencapaciteit in. Het gaat vaak om minder dan 5 bedden per accommodatie. Het aanbod van campings en bungalowparken in Putten is groot. Putten telt 58 recreatieterreinen waarvan 1 camping en een aantal mogelijkheden om te kamperen bij de boer. Landal Heihaas is met zijn 186 bungalows de grootste in de gemeente. Om een duidelijk beeld te schetsen van de beschikbare hotelcapaciteit en de relatieve omvang in vergelijking met omringende gemeenten is nadere monitoring nodig. Toeristisch infrastructuur Ongeveer 46% van de recreanten in Gelderland bezoekt de activiteit met de auto en 25% met de fiets. Bijna 60% van de recreanten legt per fiets tussen de 0 en 20 kilometer af om een activiteit te bezoeken. Recreatie is de op één na belangrijkste reden voor vrijetijdsmobiliteit. Hierbij gaat het voornamelijk om openluchtactiviteiten, zoals wandelen, fietsen, recreatieve autoritjes en uitstapjes naar pretparken en dierentuinen.2
2
Bloemberg, A., Riefel, A., & Wagenaar, M. (2011, 1 december).
9 van 29
2.2 Betekenis recreatie en toerisme voor Putten Recreatie en toerisme is een belangrijke factor voor Putten. Het zorgt voor werk en inkomen. Nederlandse vakantiegangers gaven in 2010 op de Veluwe per persoon per dag 24,30 euro uit. Dit verschilt nauwelijks met omringende gebieden als de achterhoek, Arnhem/Nijmegen en Rivierenland. De gemiddelde bestedingen per zakenreis bevinden zich op de Veluwe in de periode 2006-2008 met € 270,- ongeveer op het landelijke gemiddelde. Tijdens dagtochten of vrijetijdsactiviteiten wordt landelijk het meest besteed aan winkelen (40%), uitgaan (26%) en het bezoek aan een evenement (9%). Op de Veluwe is ongeveer 35% van de banen in de vrijetijdssector te vinden. De gemiddelde groei van de toeristische-recreatieve werkgelegenheid in de regio Veluwe is opvallend. Met 2,3 % ligt dit percentage boven het gemiddelde van Gelderland (1,9%) en Nederland (1,8%). Het aandeel van werkgelegenheid binnen recreatie en toerisme in Putten is met meer dan 8% hoog.
Bron: Provinciale Werkgelegenheidsenquête, Bureau Economisch Onderzoek, Provincie Gelderland, 2011
Bron: PWE Gelderland/Bureau Economisch Onderzoek, provincie Gelderland 2011
10 van 29
2.3 Beleidskaders Omgevingsvisie Provincie Gelderland De provincie Gelderland draagt door middel van twee hoofddoelen bij aan een toekomstbestendig Gelderland en doet dit door middel van:
Een duurzame economische structuur
Het borgen van de kwaliteit en veiligheid van onze leefomgeving:
De provincie en haar partners zien de volgende opgaven voor een gezonde vrijetijdseconomie, ruimte bieden aan kwaliteitsverbeteringen en innovatie van recreatiebedrijven:
voorzien in een kwalitatieve en kwantitatieve behoefte voor vrijetijdsbesteding in Gelderland en een verhoging van de kwaliteit van het toeristisch product;
vergroten van de bijdrage van vrijetijdseconomie aan de werkgelegenheid en het inkomen van de mensen in Gelderland;
de vrijetijdseconomie ondersteunen bij het aanpassen aan de eisen van deze tijd (duurzaam, maatschappelijk verantwoord ondernemen, ruimtelijke kwaliteit);
ondersteunen van de vrijetijdseconomie als nieuwe economische drager op het platteland;
het initiatief nemen voor een Gelders wandelnetwerk om het recreatief toeristisch product 'Gelderland wandel-provincie nr.1' te ontwikkelen en een infrastructuur te bieden die bewegingsarmoede tegengaat.
De provincie heeft per deelgebied uitgeschreven waar zij naar streven. In de regio NoordVeluwe is de inzet van de gemeenten, maatschappelijke organisaties, ondernemers en provincie nodig om in te spelen op de opgaven. De gezamenlijke inspanningen richten zich op vier speerpunten: gastvrije, zorgzame, duurzame en bereikbare regio. In deze nota is het speerpunt gastvrije regio van toepassing. Deze staat voor:
het stimuleren van toeristische bestedingen en banen;
Veluwe als sterk merk neerzetten: de 'Waterrijke Veluwe' meer aanprijzen als een Unique Selling Point. Denk aan de randmeren, het Apeldoorns Kanaal en de IJssel. Hiervoor is een verdere ontwikkeling nodig, denk bijvoorbeeld aan meer faciliteiten voor watersporters;
doorontwikkelen van het gebied tot dé fietsregio van Nederland: o
Groot en aansluitend netwerk van paden en routes en sportieve voorzieningen;
o
Koppelen fietsroutes met kunst en cultuur;
Zorgdragen voor voldoende oplaadpunten voor elektrische fietsen;
regionaal verbindende thema's (Hanzesteden, Zuiderzeestraatweg, Apeldoorns Kanaal, Hessenwegen) ontwikkelen en gebruiken als marketingtools;
aandacht voor nieuwe doelgroepen en daarvoor aanbod creëren: kwaliteit boven kwantiteit;
11 van 29
bestaande kwaliteiten beter benutten: de mooie natuur, de rust en de ruimte inzetten om bezoekers naar de regio te trekken;
toegankelijk maken van landgoederen en defensieterreinen;
revitalisering vakantieparken.
Omgevingsagenda Noord-Veluwe 2015-2020 In de Omgevingsagenda geven de acht gemeenten van de Noord-Veluwe aan waarop zij regionaal willen samenwerken in de periode 2015-2020. Niet alleen als gemeenten onderling, maar nadrukkelijk ook met ondernemers, maatschappelijke partners en de provincie Gelderland3. De omgevingsagenda kent vier opgaven. De opgave voor dit plan is het versterken van het toeristisch product. Deze opgave kent vijf deelopgaven:
Een bijdrage leveren aan de centrale opgave voor de Veluwe Verbeteren van de kwaliteit en kwantiteit van de verblijfsrecreatie: het gaat om passend aanbod in een aantrekkelijk gebied. Stimuleren van water- en buitenrecreatie (sport en bewegen): het gaat om de kwaliteit van het gebied, waar de mogelijkheden voor buiten recreëren en sportief bezig zijn beter economisch benut kunnen worden. Vergroten aantrekkelijkheid van binnensteden: zij trekken veel toeristen naar de NoordVeluwe. Inzetten van cultuur(historie) en erfgoed.
Collegeprogramma 2014-2018 Het collegeprogramma ‘Samen doen’ met de daarin besproken ambities dienen als input voor het nieuw op te stellen toeristisch en recreatief beleid. Het college wil de komende tijd onder meer geld steken in verbetering van de kwaliteit van de openbare ruimte, in verkeersveiligheid en in bedrijvigheid. De gemeente zet daarbij in op verschillende speerpunten. Voor recreatie en toerisme is dit ‘Werken aan een gezonde economie’. De gemeente wil de kwaliteit en kwantiteit verbeteren van de vakantieparken. Daarnaast wil de gemeente de mogelijkheden voor verblijfsrecreatie vergroten, zoals het kamperen bij de boer, bed & breakfast en camperplaatsen in het centrum. Het werken aan een gezonde economie en recreatiemogelijkheden. Daarnaast wil de gemeente de synergie tussen Putten en Nulde versterken. Hierbij wordt ingezet op het verhogen van de kwaliteit, tegengaan van verrommeling, verbeteren van de bewegwijzering en het fietsnetwerk. Daarnaast wil de gemeente slecht weer-arrangementen stimuleren en mogelijkheden voor een Putten-kaart onderzoeken. Structuurvisie Putten 2030 De recreatiesector blijft ook in de toekomst een belangrijke sector in Putten. Er wordt ingezet op de kwaliteitsverbetering van de verblijfsrecreatie en de versterking en waar mogelijk uitbreiding van de dagrecreatie. Buiten de bestaande recreatieclusters wordt geen nieuwe verblijfsrecreatie meer toegestaan. De verschillen in toeristische beleving tussen de Veluwe en de Randmeerkust
3
Omgevingsagenda 2015-2020. (z.j.)
12 van 29
worden aangezet en waar mogelijk worden de kansen benut om beide gebieden tot elkaar te brengen, zodat zij elkaar kunnen versterken. Hierbij zet Putten in op een aantrekkelijk en divers aanbod aan dagrecreatieve- en verblijfsvoorzieningen. Daarnaast is het verhogen van de ruimtelijke kwaliteit en de toeristische-recreatieve beleving in Krachtighuizen een speerpunt. Het recreatieve netwerk in Putten wordt vervolmaakt en de verbindingen tussen het bosgebied en de Randmeerkust, via het centrum, versterkt. Om het recreatieve product ‘Putten ook in de toekomst sterk en innovatief te houden, zet de gemeente in op het versterken van de samenwerking tussen de verschillende partijen in de recreatieve sector. Toekomstvisie Putten In 2030 is Putten een authentiek dorp op de Veluwe waar kwaliteit boven kwantiteit staat. Het is een plek met veel variatie. Putten is binnen de Veluwe een herkenbaar product met een eigen gezicht. Putten heeft vier verschillende thema’s benoemd om deze toekomstvisie te realiseren. In deze nota zijn twee thema’s van toepassing: 1.
Putten bestaat uit een samenleving in een groene en gastvrije omgeving met ruimte voor rust en dynamiek. Hiervoor wordt de focus gelegd op de volgende punten: a. het stimuleren van verbindingen binnen de recreatieve sector ter versterking van de uitstraling en beleving van Putten; b. het verbeteren van de langzaam verkeersverbindingen tussen bos, dorp, station en randmeerkust.
2. Een samenleving waarin ruimte is voor creativiteit en innovatie. Hiervoor wordt de focus gelegd op de volgende punten: a. het ruimte bieden aan (kleinschalige) ondernemingsinitiatieven middels ontmoetingsruimten voor ondernemers; b. Flexibel, gericht en daadkrachtig ‘meedenken’ met ondernemers die initiatieven willen nemen die ten goede komen aan de gewenste ontwikkeling van Putten.
3.
13 van 29
3. Analyse toeristisch en recreatief aanbod 3.1 Interne analyse De provincie Gelderland heeft samen met het Bureau voor Ruimte & Toerisme in 2015 een rapport uitgebracht over verblijfsrecreatie, in het bijzonder op de kampeer- en bungalowsector. Dit onderzoek geeft resultaten over de kwantitatieve ontwikkeling van de markt voor verblijfsaccommodaties, verhouding van vraag en aanbod en de actuele (beleids) ontwikkelingen op de Veluwe en haar regio’s. Nadere uitleg van de leisure leefstijlen zijn te vinden in het rapport ‘Verblijfsrecreatie op de Veluwe, onderzoek naar het perspectief voor de sector’. Conclusie kwantitatieve ontwikkelingen
De markt voor bungalowparken op de Veluwe is verzadigd, het aantal overnachtingen daalt sneller dan dat het aanbod aan slaapplaatsen krimpt.
De markt is in tien jaar tijd herverdeeld: processen van schaalvergroting en sanering hebben gezorgd voor forse verschuivingen aan de aanbodzijde.
De Veluwe heeft, in vergelijking met Gelderland, een vergelijkbare terugloop van het aantal overnachtingen op bungalowparken. Na het piekjaar 2009 is het volume op de Veluwe en in heel Gelderland met ongeveer 20 procent afgenomen.
De bezettingsgraad is in tien jaar tijd aanzienlijk gedaald (-26%), iets sterker dan de landelijke ontwikkeling. Dit zet de bedrijfsresultaten en de vitaliteit van de sector onder druk en dit maakt ondernemers kwetsbaarder voor het toestaan van onrechtmatig (oneigenlijk) gebruik.
Conclusies verhouding van vraag en aanbod
Bron: Maak kennis met de vrijetijdseconomie in Gelderland 2011
De oververtegenwoordiging van aanbod voor de rustig groene leefstijl is zichtbaar in de regio Noord -Veluwe. Een index van 157 betekent dat er anderhalf keer zoveel aanbod is ten opzichte van de vraag.
Er is een oververtegenwoordiging van het aanbod voor de gezellig lime leefstijl;
Er is een lichte oververtegenwoordiging van het aanbod voor de uitbundig gele leefstijl;
14 van 29
Het aanbod voor ingetogen aqua is aan de lage kant ten opzichte van de vraag;
Voor de paarse, rode en blauwe leefstijlen, die over het algemeen vernieuwende en deels ook luxere accommodaties verlangen, zien we dat het aanbod ver tot zeer ver achterblijft bij de vraag van toeristen.
Conclusies actuele (beleids) ontwikkelingen De regio Noord-Veluwe bestaat uit de volgende gemeenten: Putten, Ermelo, Harderwijk, Nunspeet, Elburg, Oldebroek en voor dit onderzoek ook Hattem, Heerde en Epe. De regio onderscheidt zich voor toerisme en recreatie ten opzichte van de andere regio’s op de Veluwe door:
Natuur: de aaneengesloten bossen en heiden, met uiteenlopende recreatiemogelijkheden in de natuur;
Rust én uitdaging: de goede watersportmogelijkheden op en aan de randmeren, met zandstranden, grote en kleine jachthavens en mogelijkheden voor kite- en windsurfers. In de bossen zijn daarnaast volop mogelijkheden voor wandelen, fietsen, paardrijden, mountainbiken, klimbossen en outdoor-activiteiten;
Attracties: het Dolfinarium als grote trekker voor de regio;
Cultuur: de oude Hanzesteden Harderwijk, Hattem en Elburg als culturele pareltjes.
Aantrekkelijkheid op leefstijlen Rustig groen en ingetogen aqua komen in de regio Noord Veluwe aan hun trekken door de vele natuur. Cultureel en inspirerend rood en ondernemend en sportief paars vinden deze natuur vooral aantrekkelijk door wat zij er kunnen beleven met hun actieve leefstijl. Ook de actieve watersportmogelijkheden zijn aantrekkelijk voor de rode en paarse leefstijlen. De stranden van de randmeren zijn aantrekkelijk voor gezellig lime en uitbundig geel. De oude Hanzesteden zijn in de basis aantrekkelijk voor de aqua en rode leefstijlen en door de evenementen die er plaatsvinden kunnen ze ook andere leefstijlen aanspreken, zoals lime (markten en braderieën), geel (haven- en muziekfestivals), paars en blauw (culinaire evenementen). Op dit moment zijn er geen kwantitatieve en kwalitatieve gegevens op het gebied van recreatie en toerisme in Putten bekend. Deze zijn van belang om het effect van het beleid te meten. Waarom bezoeken mensen Putten? Hoeveel mensen bezoeken Putten? Hoe lang blijven ze? Wat besteden ze? Wat interesseert ze? Wat missen ze? De onbalans van de vraag en aanbod zorgt onder andere voor een daling van het aantal overnachtingen. Ondernemers zijn hierdoor kwetsbaarder voor onrechtmatig gebruik. Door verschillende leefstijlen tegemoet te komen ontstaat er balans in de vraag en aanbod. Om de kwaliteit en kwantiteit te toetsen is monitoring op lokaal niveau nodig.
15 van 29
3.2 Externe analyse trends en ontwikkelingen Deze paragraaf beschrijft kort de trends en ontwikkelingen op het gebied van toerisme en recreatie. Ontwikkelingen aan zowel de vraag- als de aanbodkant worden hieronder beschreven. Innovatie technologisch ontwikkelingen nemen een belangrijke rol in de vrijetijdsbesteding De vrijetijdsbesteding van de consument wordt steeds meer beïnvloed door technologische ontwikkelingen. Het is belangrijk dat ondernemers hierop inspelen, bijvoorbeeld snel en goed bereikbaar gratis internet en op pad aan de hand van GPS en apps. Veranderende consumentenvraag onder meer: opkomst multigeneratievakanties: met (groot)ouders en (klein)kinderen gezamenlijk op vakantie. Mensen gaan vaker en korter op vakantie en men boekt steeds vaker op het laatste moment. Informatie en boekingen via internet Het zoeken naar informatie en het boeken van de accommodatie via internet neemt sterk toe. Het is belangrijk om informatie effectief te presenteren om de recreant aan te trekken. Daarnaast hebben review- en boekingssites een groeiende macht. Nagenoeg iedereen boekt een vakantie pas na het lezen van online reviews. De leeftijdscategorie 55- plus, een groep met veel potentie voor de recreatiesector De 55- plusser blijft een interessante doelgroep voor de vakantiemarkt. Niet alleen in volume, maar ook in besteding. Deze doelgroep heeft gemiddeld meer te besteden tijdens een vakantie en heeft ook meer vrijheid, zoals buiten het hoogseizoen op vakantie gaan. Concurrentie stijgt Korte vakanties (2-4 dagen) zijn in Nederland in trek. Ongeveer driekwart van de korte vakanties spendeert de Nederlander binnen de landsgrenzen. Bij middellange- en lange vakanties wint het buitenland van Nederland. De verwachting is dat dit gat tussen het buitenland en Nederland alleen maar groter wordt. Evolutie van luxe in de vakantiemarkt Er is continu sprake van evolutie van het begrip luxe, dit geldt voor de vakantiewereld. Tegenwoordig wordt vakantie niet meer als luxe gezien, maar als een basisbehoefte. Immateriële luxe heeft betrekking op zachte aspecten, zoals de vakantie- ervaring of - beleving en komt voort uit een behoefte aan persoonlijke ontwikkeling en verrijking.
16 van 29
3.3 SWOT analyse Sterke kenmerken
Zwakke kenmerken
Landschappelijke gebiedskenmerken:
De Puttense gemeenschap is bijzonder
Unieke ligging van Putten aan bos, polder
actief, maar samenwerking tussen de
en water. Rust en ruimte en de dorpse
partijen is nog niet optimaal.
schaal.
Kwaliteit in verblijfsrecreatie is, met name
Veel wandel- en fietsmogelijkheden.
op recreatieterreinen, laag. Er zijn veel
Groot aanbod aan
problemen met permanente bewoning op
overnachtingsmogelijkheden.
recreatieterreinen.
Putten is een dorp met een christelijk karakter, wat o.a. tot uiting komt in de
jongeren en jong volwassenen.
aanwezigheid van diverse kerken en
Weinig aansprekend aanbod voor Weinig toeristische gegevens over het
geloofsgemeenschappen.
bezoek, bijvoorbeeld aantallen, motieven
Putten heeft een rijke historie.
en herkomst.
Putten heeft geen duidelijke identiteit naar de toerist/bezoeker.
De Veluwe heeft een traditioneel imago waardoor afname van het aantal bezoekers goed te merken is.
Geen grote trekker.
Kansen
Bedreigingen
Regionale samenwerking.
Het leggen van regionale en lokale
verwarring bij bezoekers.
verbindingen als het gaat om routes en attracties.
Aantrekken van nieuwe leefstijlen.
Duurzaamheid is tegenwoordig een duurzaam aanpakken. Verlengen van de bezoekersduur, bijvoorbeeld door middel van regionale en lokale arrangementen.
55-plussers is een doelgroep waar veel potentie ligt voor de recreatieve sector.
Ontwikkelen van nieuwe product/marktcombinaties door relaties te leggen met waarden (cultuurhistorie, landschappelijke kenmerken etc.) in het gebied en door samenwerkingsverbanden.
Het buitenland is een concurrent voor middellange- en lange vakanties;
belangrijk begrip, nieuwe investeringen
Rommelige bewegwijzering, zorgt voor
Tegemoet komen in de vraag voor de leefstijlen waar op dit moment te weinig aanbod is (zie paragraaf 3.1).
17 van 29
4. Visie: Putten komt tot leven Putten wil zich ontwikkelen tot een authentiek dorp met een eigen gezicht op de Veluwe. Het heeft een rijke cultuurhistorie en is gelegen tussen één van de grootste natuurgebied van Nederland en de randmeren, tussen het Kröller-Müller Museum en het Dolfinarium. Putten en zijn buurgemeenten hebben om deze redenen een grote toeristisch potentie. Het biedt mogelijkheden voor een breed publiek. Putten wil haar toeristische potentie benutten door aan te trekken, te verbinden en te stimuleren. Dit zorgt voor een duurzame economische structuur waardoor Putten tot leven komt. Daarnaast wil Putten zich onderscheiden in een vernieuwend en divers aanbod van verblijfs- en dagrecreatie. De gemeente zet hiervoor in op monitoring, promotie en marketing en innovatie en markt/productontwikkeling. Ook wil de gemeente verbindingen creëren door samenwerking met overheden en ondernemers. Deze samenwerking stimuleert de recreatieve sector en versterkt de aantrekkelijkheid van het centrum. Daarnaast wil Putten verbindingen leggen tussen de verschillende lokale fraaie landschappelijke contrasten en het beleid integraal afstemmen. Om nieuwe leefstijlen aan te trekken en een breder publiek tegemoet te komen in het recreatief aanbod wil de gemeente een gevarieerd en vernieuwd aanbod van recreatie. Door een eigen identiteit te creëren (Putten Bomendorp en waterrijk Veluwe) is Putten een herkenbaar beeld op de Veluwe. In de volgende paragrafen is deze visie uitgewerkt in een aantal speerpunten.
18 van 29
4.1 Algemene ontwikkeling 4.1.1 Promotie en marketing Om de aantrekkelijkheid van Putten en de Veluwe als toeristische bestemming te behouden zijn promotie en marketing belangrijke middelen. Om die reden wil Putten blijven investeren op actieve promotie en marketing van zowel Putten en de regio Veluwe. Dat doet de gemeente niet zelf, maar de organisaties die hier bij betrokken zijn worden door de gemeente (financieel) ondersteund. Het gaat om VVV Putten Plus en Visit Veluwe. Ook inwoners, bedrijven, gasten, terreinbeherende organisaties en vele anderen dragen bij aan de promotie van Putten en de Veluwe als een aantrekkelijke recreatiebestemming. Putten wil zich profileren als een aantrekkelijke toeristische bestemming. Door middel van effectieve informatievoorziening wil de gemeente meer gasten trekken die langer verblijven in het gebied. 4.1 activiteit
Investeren in promotie van Putten en de regio Veluwe
Doel
Positie van de Veluwe en Putten als toeristische bestemming versterken.
Uitwerking
Gezamenlijke marketing en promotie van Putten en de Veluwe voortzetten
Betrokken
Gemeente Putten, VVV Putten Plus en Visit Veluwe.
partijen Rol gemeente
Financieren en participeren
Tijdsspanne
Doorlopend
4.1.2 Monitoring Om het beleid te toetsen en de ontwikkelingen binnen de sector recreatie en toerisme te volgen is monitoring en bezoekersonderzoek noodzakelijk. Hierbij wordt de omvang, samenstelling van het aanbod en de waardering van de gasten in beeld gebracht. 4.2 activiteit
Uitvoering van monitoring en bezoekersonderzoek
Doel
Het verkrijgen van inzicht in de effecten van het toeristisch-recreatief beleid met als doel te komen tot een verdere optimalisering van het toekomstig beleid
Uitwerking
Het houden van een terugkerende enquête onder zowel Puttense ondernemers en bezoekers
Betrokken
Gemeente Putten, Regio Noord- Veluwe en het reguliere bedrijfsleven
partijen Rol gemeente
Financiering en uitvoering in samenwerking met Puttense bedrijfsleven
Tijdsspanne
Doorlopend
19 van 29
4.1.3 Innovatie en markt/productontwikkeling Innovatie binnen de sector recreatie is een doorlopend proces. Het is aan ondernemers om hier invulling aan te geven door het ontwikkelen van nieuwe product/markcombinaties. De gemeente neemt een positieve grondhouding in ten opzichte van initiatieven. Voorbeelden hiervan zijn verbindingen tussen recreatie en de ruitersport, natuurbeleving, wellness etc. De gemeente wil gezamenlijk met ondernemers zoeken naar mogelijkheden voor het realiseren van recreatieproducten. Het gaat om producten die bijdragen aan het toeristisch product en/of de exploitatie van het recreatiebedrijf. 4.3 activiteit
Innoveren en ontwikkelen van nieuwe product-markt-combinatie’s
Doel
Gebruik maken van de economische kansen door vervlechting van andere sectoren. Dit vergroot het aantal arbeidsplaatsen en economische concurrentiekracht.
Uitwerking
Onderzoek naar de economische mogelijkheden door nieuwe productmarktcombinaties in Putten en de regio.
Betrokken
Gemeente Putten, Regio Noord- Veluwe, VVV Putten Plus en het reguliere
partijen
bedrijfsleven
Rol gemeente
Stimuleren
Tijdsspanne
Doorlopend
4.2 Regionale en lokale verbindingen leggen 4.2.1 Bijdragen ontwikkelingsmogelijkheden vanuit andere overheden De ontwikkelingsmogelijkheden voor de recreatiesector worden mede beïnvloedt door andere overheden (provincie, Rijk). We willen onze invloed aanwenden om bij te dragen aan een recreatievriendelijk beleid. We gebruiken onze contacten en ons netwerk om beleid van provincie, Rijk en andere organisaties ten gunste van de recreatieve ontwikkelingen te beïnvloeden. 4.4 activiteit
Bijdrage leveren vanuit andere overheden
Doel
Behalen van recreatieve doelstellingen
Uitwerking
Lobbyen, Invulling geven aan de gebiedsopgave voor de regio Veluwe, met als opgave: Balans vinden tussen en impuls geven aan natuurlijke kwaliteit en economie. Door middel van thema’s als natuur, landschap en erfgoed, bereikbaarheid, activiteiten en verblijf.
Betrokken
Gemeente Putten, Regio Noord-Veluwe, Provincie Gelderland
partijen Rol gemeente
Participeren
Tijdsspanne
Doorlopend
20 van 29
4.2.2 Beter een goede buur dan een verre vriend Veel recreatieve elementen grenzen aan of lopen door in andere gemeenten. Vanuit het gezamenlijk belang om de Veluwe weer op één te krijgen willen we met omringende gemeenten samenwerken. Deze samenwerking draagt bij aan de verkenning, uitwerking en onderhoud van recreatieve mogelijkheden. 4.5 activiteit
Samenwerken met andere gemeenten
Doel
Verkennen, uitwerken en onderhouden van de recreatieve mogelijkheden.
Uitwerking
Regelmatig contacten onderhouden
Betrokken
Gemeenten regio Veluwe
partijen Rol gemeente
Participeren
Tijdsspanne
Doorlopend
4.2.3 Ondernemers zijn de experts Voor de uitvoering van het recreatieplan willen wij samenwerken met het toeristisch bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties. Onze primaire partners daarbij zijn de Puttense Recreatie Ondernemers Vereniging (PROV) en de VVV Putten Plus. Met beide organisaties overleggen we regelmatig waarbij we de voortgang van de voorgenomen activiteiten bespreken. In deze samenwerking verwachten wij van PROV en VVV Putten Plus ook zelf een actieve bijdrage aan het behalen van de doelstellingen en het bereiken van de maatschappelijke effecten die in dit plan zijn vastgelegd. Om recreatieve doelstellingen te bereiken is het belangrijk voor de gemeente te weten wat onder de ondernemers en recreanten leeft. 4.6 activiteit
Contacten onderhouden met ondernemers
Doel
Verkennen wat de ontwikkelingen en wensen zijn van ondernemers en de bezoekers.
Uitwerking
Regelmatig contacten door middel van netwerkbijeenkomsten voor ondernemers te stimuleren/organiseren en bedrijfsbezoeken afleggen.
Betrokken
Gemeente Putten, VVV Putten Plus, ondernemers (PROV)
partijen Rol gemeente
Participeren en stimuleren
Tijdsspanne
jaarlijks
21 van 29
4.2.4 Afstemming integraal beleid Toerisme en recreatie is een onderdeel van een integrale afweging en wordt per situatie afgewogen. We zoeken daarom naar verbindingen en mogelijkheden om toerisme en recreatie te stimuleren. In het bijzonder denken we daarbij aan de herinrichting van het centrumgebied, maar ook aan bijvoorbeeld het beleid op gebied van cultuur, sport, zorg en natuur. 4.7 activiteit
Oppakken van integraal beleid
Doel
Samenwerking vergroten tussen de verschillende disciplines.
Uitwerking
Gezamenlijke afstemming
Betrokken
Gemeente Putten, de Coöperatie Gastvrije Randmeren, Regio Noord
partijen
Veluwe, regio gemeenten
Rol gemeente
Participeren
Tijdsspanne
Doorlopend
4.2.5 Van bospad tot aan strandboulevard We willen de recreant verleiden om meer van Putten en de regio te ontdekken. Het bos, de traditionele landerijen, het strand Nulde en de kleinschalige winkels in het winkelcentrum geeft aan hoe divers Putten is. Deze mogelijkheid willen we bieden door middel van recreatieve voorzieningen en mogelijkheden af te stemmen op het type recreant (zie leefstijlen paragraaf 3.1). Voordat dit verder uitgewerkt wordt is het belangrijk om te weten wat het gedrag van de recreant is. Hierin speelt monitoring een belangrijke rol. 4.8 activiteit
Synergie versterken tussen bosgebied en strand Nulde
Doel
Vergroten en verlengen van verblijfstijd en bestedingen in Putten en de op de Veluwe.
Uitwerking
Ontwikkelen van regionale en Puttense arrangementen
Betrokken
Gemeente Putten, VVV Putten Plus, ondernemers
partijen Rol gemeente
Participeren en stimuleren
Tijdsspanne
Doorlopend
22 van 29
4.3 “De Veluwe” van internationale toerist tot aan de bewoner 4.3.1 Variatie van het recreatief aanbod Een gevarieerd aanbod van verblijf- en dagrecreatie levert een divers aanbod. Een evenementenaanbod maakt Putten aantrekkelijk voor toeristen. De vele evenementen worden georganiseerd door een breed scala aan initiatiefnemers die samenwerken. Van VVV Putten Plus verwachten wij een coördinerende rol (afstemmen en programmeren) om te komen tot een aantrekkelijk evenementenaanbod. In deze rol kan VVV Putten Plus ook andere partijen stimuleren om nieuwe evenementen te ontwikkelen. 4.9 activiteit
Variatie van het aanbod in zowel dag als verblijfsrecreatie
Doel
Aantrekkelijkheid van Putten vergroten en nieuwe doelgroepen aantrekken
Uitwerking
Onderzoeken naar economische mogelijkheden om diversiteit te vergroten in dag- en verblijfsrecreatie
Betrokken
Gemeente Putten, VVV Putten Plus, ondernemers
partijen Rol gemeente
Stimuleren
Tijdsspanne
Doorlopend
4.3.2 Vernieuwing van het aanbod verblijfsrecreatie Recreatie blijf recreatie, wat ook wordt gestimuleerd. Transformatie en sanering van een recreatieve bestemming is alleen mogelijk wanneer dit een verbetering oplevert voor het toerisme en recreatie in de gemeente. Verblijfsrecreatie, met name de recreatieterreinen, zijn een belangrijke speler op het gebied van toerisme en recreatie in Putten. Zeker in termen van bezoekersaantallen en financiën. De recreatieterreinen hebben een faciliterende accommoderende functie. Deze terreinen hebben een belangrijke aantrekkingskracht, stimulans en garanderen wellicht het bestaansrecht voor de overige recreatie en toerisme. Het beleid “Recreatie blijft Recreatie” biedt daarom ruimtelijke kaders aan de (verblijfs)recreatieve sector. Tegelijk stimuleert het kansen voor vernieuwing en uitbreiding en neemt het planologische belemmeringen weg. 4.10 activiteit
Verblijfsrecreatie: Recreatie blijft recreatie
Doel
Het aantrekken van nieuwe doelgroepen en het vergroten van de aantrekkelijkheid.
Uitwerking
De recreatiesector stimuleren waarbij planologische belemmeringen worden weggenomen. (zie nota “Recreatie blijft recreatie”)
Betrokken
Gemeente Putten, regionale bedrijfsleven
partijen Rol gemeente
Stimuleren
Tijdsspanne
2016-2030
23 van 29
4.3.3 Vervlechting van routes De gemeente wil investeren in verbindingen. Verbindingen aan de hand van de routes en informatievoorziening om de gasten kennis te laten maken met Putten (zie paragraaf 3.1). Door een optimale toeristische infrastructuur aan te bieden, wordt de gast in Putten zowel op de fiets, in de auto of te voet op een slimme manier verspreid. Putten beschikt over een groot netwerk van recreatieve fietspaden en maakt ook onderdeel uit van het fietsknooppuntennetwerk Veluwe. We willen dit netwerk in stand houden en optimaliseren en meer recreatie- en horecabedrijven in dit netwerk opnemen. Daarnaast wil de gemeente onderzoeken of we met andere Veluwe-gemeenten onderdeel kunnen zijn van een landelijke LF-route. Samen met de andere Veluwe-gemeenten onderzoeken we de mogelijkheid om een knooppuntennetwerk voor wandelroutes te realiseren. In tegenstelling tot veel andere regio’s heeft de Veluwe nog geen knooppuntennetwerk van wandelroutes. Daarnaast is het interessant om een netwerk te creëren voor de mtb-routes en de ruiter- en menroutes binnen de regio Veluwe. 4.11 activiteit
Meer economisch rendement halen met het versterken en in stand houden van netwerken voor langzaam verkeer
Doel
Gebruik maken van de economische kansen die vervlechting van routes en recreatie- en horecabedrijven oplevert, met als doelen het aantal arbeidsplaatsen en aantal bedrijven vergroten.
Uitwerking
Het huidige netwerk onderzoeken op economische mogelijkheden voor nieuwe routes in Putten en de regio.
Betrokken
Gemeente Putten, Regiogemeenten, Regionale bedrijfsleven
partijen Rol gemeente
Participeren en financieren
Tijdsspanne
2016-2018
Binnen de bewegwijzering streeft Putten naar uniformiteit en rust. De bewegwijzering naar recreatiebedrijven vindt plaats via de voorgeschreven bruine bebording. Door te streven naar een eenduidige, eenvoudige bewegwijzering voorkomt de gemeente verrommeling door verschillende systemen. 4.12 activiteit
Uniforme bewegwijzering
Doel
Voorkomen van verrommeling
Uitwerking
Een update van het huidige systeem
Betrokken
Gemeente Putten, Regionaal bedrijfsleven
partijen Rol gemeente
Stimuleren en faciliterend
Tijdsspanne
2017-2018
24 van 29
4.3.4 Putten authentiek met een eigen gezicht Vanuit de samenwerking met De Diamant van Midden-Nederland 2.0 hebben aangesloten gemeentes elk een onderscheidend thema gekozen waarmee zij haar gemeente gaat promoten. Voor Putten is dit Putten Bomendorp. Bij ieder initiatief en ontwikkeling wordt gekeken naar de aansluiting op dit thema. Het centrum draagt bij aan een eigen gezicht en aantrekkelijke recreatieve omgeving. Dit is verder uitgewerkt in het centrumplan. Dit plan gaat verder in op de beleving van de Veluwse dorpen, bereikbaarheid en parkeren en de kwaliteitsimpuls voor de horeca. 4.13 activiteit
Putten een eigen gezicht op de Veluwe meegeven
Doel
Aantrekken van doelgroepen en vergroten van de herkenbaarheid en aantrekkelijkheid van het dorp.
Uitwerking
Aansluiting zoeken op het thema “Putten bomendorp” en uitwerking aan de hand van het centrumplan.
Betrokken
Gemeente Putten, Regionaal bedrijfsleven en VVV Putten Plus
partijen Rol gemeente
Participeren en stimuleren
Tijdsspanne
Doorlopend
4.3.5 Waterrijk Veluwe als Unique Selling Point Vanuit de provinciale omgevingsvisie is de promotie en ontwikkeling van het waterrijke karakter een doelstelling. Onder de vlag van de Coöperatie Gastvrije Randmeren wordt samengewerkt om de randmeren te promoten bij watersporters en andere recreanten. De ambitie van de gezamenlijke gemeenten is om dit de komende jaren te versterken. 4.14 activiteit
Strand Nulde als Unique Selling Point
Doel
Aantrekken van nieuwe doelgroepen waaronder watersporters
Uitwerking
Promotie en stimulering van ontwikkelingsmogelijkheden binnen de randmeren voortzetten.
Betrokken
Gemeente Putten, Regionaal bedrijfsleven en Coöperatie Gastvrije
partijen
Randmeren
Rol gemeente
Participeren en stimuleren
Tijdsspanne
Doorlopend
25 van 29
5. Activiteitenplan Om de speerpunten vanuit hoofdstuk 4 te realiseren is in dit hoofdstuk een activiteitenplan gemaakt. Dit is een schematische weergave van activiteiten die de komende jaren worden ondernomen of al in gang gezet zijn. In de onderstaande tabel staat het speerpunt met de bijbehorende activiteit en tijdspanne beschreven. De kosten van de onderstaande activiteiten zijn deels opgenomen in de vastgestelde programmabegroting of daarvoor is reeds een budget geregeld. Voor een aantal activiteiten onderzoekt de gemeente of hiervoor gemeentelijk budget beschikbaar is of dat een marktpartij dit oppakt. De uitvoering van een activiteit is afhankelijk van het budget. Het ondergenoemde activiteitenplan is geen uitputtende lijst. De gemeente Putten is ontvankelijk voor aanvullende activiteiten en nodigt daarom partijen uit om projecten aan te dragen. 4.1
Investeren in promotie van Putten en de regio Veluwe Samenwerking en financiering van Visit Veluwe doorzetten. Na
Doorlopend
positieve evaluatie de gezamenlijk promotie en marketing van de Veluwe voortzetten;
Samenwerking en financiering van VVV Putten Plus
Doorlopend
doorzetten. 4.2
Uitvoering van monitoring en bezoekersonderzoek Tweejaarlijks een monitoring uit laten voeren. Inzichtelijk
2017, 2019
maken van kwalitatieve en kwantitatieve gegevens van Putten en de Veluwe. 4.3
Innoveren en ontwikkelen van nieuwe product-markt-combinatie’s Met ondernemers aan tafel zitten om de nieuwe product/markt
Doorlopend
combinaties te bespreken. De ondernemer is hierin de initiator. 4.4
Aanleg van glasvezelnetwerk in het buitengebied van Putten.
2017
Bijdrage leveren vanuit andere overheden Lobbyen, om projecten te realiseren zet de ambtelijke
Doorlopend
organisatie zich in om kansen te benutten voor de regio (RNV);
Deelnemen aan werkateliers om de basis voor de programmering in de Veluwe Agenda te vormen.
4.5
2016-2017
Samenwerken met andere gemeenten Informatie-uitwisseling op basis van ambtelijke
Doorlopend
overlegmomenten en samenwerkingsverbanden 4.6
Contacten onderhouden met ondernemers
Organiseren van een netwerkbijeenkomst voor ondernemers;
Jaarlijks
Met regelmaat lokale recreatieondernemers bezoeken;
Een vast en herkenbaar aanspreekpunt voor ondernemers
Doorlopend Doorlopend
binnen de gemeente.
26 van 29
4.7
Oppakken van integraal beleid Projecten die zich aandienen intern integraal uitzetten.
4.8
Doorlopend
Synergie versterken tussen bosgebied en strand Nulde Ontwikkeling van arrangementen geïnitieerd door bijvoorbeeld
Doorlopend
de ondernemers of VVV Putten Plus. 4.9
Variatie van het aanbod in zowel dag als verblijfsrecreatie Ontwikkeling van variatie in aanbod wordt geïnitieerd door de
Doorlopend
ondernemers. De gemeente neemt een positieve grondhouding aan ten opzichte van nieuwe initiatieven. 4.10
Verblijfsrecreatie: Recreatie blijft recreatie
Ondernemers houvast bieden met initiatieven die
Doorlopend
vakantieparken vitaliseren. Het document “Recreatie blijft Recreatie” biedt deze houvast. 4.11
Meer economisch rendement halen met het versterken en in stand houden van netwerken voor langzaam verkeer
Het huidige fietsknooproutenetwerk optimaliseren;
Mogelijkheden voor LF-route via Veluwe/Putten onderzoeken
2017 2016
samen met andere gemeenten;
Huidig netwerk van fiets- en wandelroutes in stand houden
Doorlopend
door beheer en onderhoud;
Haalbaarheid van MTB-routes en router- en menroutes met
2017-2018
buurgemeenten verkennen;
Onderzoeken of het aantal oplaadpunten voor elektrische fietsen voldoende is.
4.12
Uniforme bewegwijzering
Een update van het huidige systeem, waarbij ondernemers
2017-2018
opnieuw de mogelijkheid krijgen om deel te nemen aan de uniforme bruine bewegwijzering;
Voorkomen en verwijderen van afwijkende bewegwijzering
Doorlopend
door individuele bedrijven. 4.13
Putten een eigen gezicht op de Veluwe meegeven
Zoeken naar een andere plek voor de kermis, op loopafstand
2016-2018
van het centrum. Dat zorgt voor meer gezelligheid in het centrum. Bovendien kan de horeca dan meeprofiteren van de kermis;
Het Fontanusplein wordt opnieuw ingericht;
2016-2018
Het verkeerscirculatieplan sluit het centrum deels af voor
2016-2018
auto’s en optimaliseert verbindingen naar het centrum;
Mogelijkheden onderzoeken waar het thema Putten
Doorlopend
Bomendorp toe te passen is;
Onderzoek mogelijkheden naar uitbreiding camperplaatsen in het centrum.
27 van 29
2017-2018
4.14
Strand Nulde als Unique Selling Point
Mogelijkheden onderzoeken voor kleinschalige ontwikkelingen
2016-2025
van recreatieve functies op strand Nulde;
Uitbreiding van de kioskfunctie samen met nieuwe dag-
2016-2025
recreatieve activiteiten op de omliggende gronden;
Ontwikkelingsmogelijkheden voor nieuwe dag-recreatieve
2016-2025
activiteiten onderzoeken en stimuleren;
Realisatie van een nieuw restaurant tussen het benzinestation
2017-2018
en het bestaande hotel;
Uitbreidingsmogelijkheden van camping strand Nulde nader
2016-2025
onderzoeken en stimuleren;
De ontsluiting tot de voorzieningen verbeteren, onderzoeken
2016-2025
voor de aanleg van nieuwe wandel- fietspaden;
Wijziging gronden strand Burg, van dag-recreatieve functie naar verblijfsrecreatieve functie, als onderdeel van camping Strandparc Nulde
28 van 29
2016-2025
Literatuurlijst Bloemberg, A., Riefel, A., & Wagenaar, M. (2011, 1 december). Maak kennis met de vrijetijdseconomie in Gelderland. Geraadpleegd van http://www.gelderland.nl/vrijetijdsonderzoek Bügelhajema. (2015). Toekomstvisie Putten. Geraadpleegd van https://www.putten.nl/Inwoners/Wonen_bouwen_verbouwen/Ruimtelijke_plannen/ Ruimtelijke_visies/Toekomstvisie_Putten Bügelhajema. (2015). Structuurvisie Putten 2030. Geraadpleegd van https://www.putten.nl/Inwoners/Wonen_bouwen_verbouwen/Ruimtelijke_plannen/ Ruimtelijke_visies/Structuurvisie_Putten_2030_vastgesteld Gebiedsvisie Strand Nulde 2015-2025. (2015, 27 juli). Geraadpleegd van https://www.putten.nl/dsresource?type=pdf&objectid=c64414cd-9dc2-41f4-b1cdc28a26f87783&versionid=&subobjectname= Gemeente Putten. (2013). Samen doen! Coalitieakkoord gemeente Putten 2014-2018. Geraadpleegd van http://putten.begroting.pepperflow.nl/collegeprogramma-20142018 Gemeente Putten. (2013). Collegeprogramma 2014-2018. Geraadpleegd van http://putten.begroting.pepperflow.nl/collegeprogramma-2014-2018 Omgevingsagenda 2015-2020. (z.j.). Geraadpleegd van http://www.regionoordveluwe.nl/omgevingsagenda Omgevingsvisie Gelderland (verdieping). (2015, 1 december). Geraadpleegd van http://www.gelderland.nl/omgevingsvisie Omgevingsvisie Gelderland (visie). (2015, 1 december). Geraadpleegd van http://www.gelderland.nl/omgevingsvisie Programma Vitale Vakantieparken. (z.j.). Geraadpleegd van http://www.vitalevakantieparken.nl/Programma/default.aspx Regio Noord-Veluwe. (21 januari 2016). Veluwe op één, gebiedsopgave Veluwe, eerste schets. Geraadpleegd van Siepel, R. J. (2015). Stimuleringsagenda Toerisme en Recreatie 2015-2018. Geraadpleegd van Straaten, R. van der. (2008). Binnenpret en Buitenkansen, Economische visie Hilversum 20082020 uitwerkingsnota Toerisme en Recreatie. Geraadpleegd van https://www.hilversum.nl/Ondernemen/Economische_visie/Toerisme/ Beleid_toerisme
29 van 29
