s i n e d e Opvo
l e p s n e sam
p.5
Afspraken met je oppas
p.8+9
p.10
p.15
Hoe praat je met pubers?
Emile Roemer: papa en partijleider
Volop activiteiten!
www.cjglandvancuijk.nl
•mdh_HT_CJG opvoedkrant.indd 1
www.cjglandvancuijk.nl
01-10-2013 14:43:15
Opvoeden is samenspel
Beste ouders en opvoeders Opvoeden is leuk en lastig tegelijk. Het ene moment toveren kinderen de breedste lach op je gezicht, terwijl je ze een tel later liever achter het behang plakt. Welke afspraken maak je? Over bijvoorbeeld telefoons aan tafel, bedtijd of buitenspelen? En hoe help je kinderen op een positieve manier te groeien? Als opvoeder sta je dagelijks voor deze uitdagingen. Daarnaast is opvoeden een van de belangrijkste opdrachten die we in het leven krijgen. Maar geen van allen zijn we er echt in geschoold. Het Centrum voor Jeugd en Gezin Land van Cuijk (CJG) is er daarom voor al je kleine en grote vragen. Hoe oud je kinderen ook zijn.
Gebundelde kracht Sinds 2010 is het CJG één bundeling van krachten van de GGD, het RMC (maatschappelijk werk), Radius (welzijnswerk) en MEE (ondersteuning bij een beperking). Daardoor hoef je met een opvoedvraag niet na te denken waar je het beste kunt aankloppen. De kennis, kunde en ervaring van verschillende zorgverleners komen samen bij het CJG.
Transitie Jeugdzorg In 2015 krijgen alle gemeenten zelf de regie over jeugdzorg, de zogenoemde Transitie Jeugdzorg. Vanaf januari 2013 zijn wij al verantwoordelijk voor de gespecialiseerde jeugd- en gezinshulp voor kinderen en jongeren tot 18 jaar. Daarin kiezen onze gemeenten Cuijk, Grave, Sint Anthonis, Boxmeer en Mill en Sint Hubert voor een gezamenlijke aanpak: één gezin, één plan.
Samen gemakkelijker!
“Als het om opvoeden gaat, delen wij deze tip, die wat ons betreft met goud geschreven mag worden op alle tegels. Je eigen vrijheid houdt namelijk op waar die van een ander begint. Dus geen ikke, ikke, ikke, want er is ook een jij, hij of zij.
Naar onze mening is dit een waardevolle uitspraak die ook onszelf dagelijks een spiegel voorhoudt.” Wim Hillenaar, 44 jaar, getrouwd en vader van 3 kinderen van 11, 14 en 16 jaar.
Namens de vijf gemeenten van het Land van Cuijk en het CJG wensen wij u veel plezier.
Gerard Adams, 52 jaar, getrouwd en vader van 2 kinderen van 16 en 19 jaar.
Wim Hillenaar, burgemeester van Cuijk Gerard Adams, wethouder Jeugd van Grave
Spel met inhoud! Opvoeden is samen leuker en gemakkelijker. Deze krant staat vol voorbeelden daarvan! In voor een spelletje? Stel elkaar een paar van de onderstaande vragen. Voer voor leuke gesprekken aan tafel!
•mdh_HT_CJG opvoedkrant.indd 2
Opvoeden is samenspel In deze krant lees je hier meer over. Daarnaast vind je informatie over het thema van de Week van de Opvoeding van 7 tot en met 13 oktober: Word spelenderwijs! Want net zoals opvoeden is spelen leuk en leerzaam om met anderen te doen. Natuurlijk zijn er in deze speciale week ook tal van leuke activiteiten. Denk aan een lezing over mediaopvoeding, een workshop over leren spelen, het project Opstapje of ‘Aanraken doe je zo’. Allemaal positieve ontwikkelingen rondom opvoeden in ons mooie Land van Cuijk.
Als er sprake is van meerdere hulpverleners, wil je niet steeds opnieuw je verhaal doen. Met ‘één gezin, één plan’ krijg je via het CJG een aanspreekpunt én eigen verant-
Opvoeden in één regel ‘Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet”
woordelijkheid. Wie kan jou helpen in je directe omgeving? En wat kunnen wij voor je betekenen? We trekken samen met je op: opvoeden valt namelijk niet mee en is samen veel gemakkelijker!
Vragen Leestip Wanneer ben je een kanjer in sport? p.4 Hoe maak je samen afspraken? p.5 Wie kun je alles vragen? p.6 Wat is jouw talent? En verantwoordelijkheid? p.7 Praten met elkaar: hoe doe je dat? p.8 Opvoeden: thuis of ook op school? p.10 Welke rol heb jij in het gezin? p.11 Is spelen nuttig? En waarom? p.13 Hoe voorkom je pesten op school? p.14
3 01-10-2013 14:43:15
Kleuter en kind basisschool
Speelafspraken: • Respecteer elkaar; niet iedereen is, wil of kan hetzelfde. • Lach niemand uit; maak elkaar niet belachelijk. • Help elkaar als dat nodig is. • Speel niet de baas. • Vertrouw elkaar. • Kom op voor jezelf als er iets is.
“Je wordt je beste zelf van samen spelen en sporten!”
Lekker voetballen met je vriendjes, gymmen op school of ravotten in de tuin. Met anderen sporten en spelen is leuk én belangrijk voor kinderen. Alleen voelt niet iedereen zich even gemakkelijk in een groep. En met de televisie, computer en de iPad is de verleiding om op de bank te hangen groot. Sporten en spelen leuk maken voor íeder kind: dat is de missie van sportpedagoog Sven Arts uit Cuijk. Het is regelmatig in het nieuws: zes van de tien Nederlandse kinderen krijgt niet genoeg beweging. “Door samen sporten en spelen word je je beste zelf. Geen enkel kind mag daarbij buitenspel staan”, vindt Sven. “Het maakt niet uit of je voetbalt, hockeyt, turnt,
een bal overgooit of door de tuinsproeier rent, als je maar actief bezig bent met iets dat je leuk vindt.”
Levenslang plezier Sporten geeft energie, voorkomt overgewicht, ontwikkelt je motoriek en verkleint de kans om ziek te worden. Maar er zijn nog meer voordelen: “Het is goed voor de sociaal-emotionele ontwikkeling”, vertelt Sven. “Tijdens het sporten en spelen leer je namelijk een heleboel vaardigheden. Je bouwt zelfvertrouwen op, krijgt discipline, ontwikkelt doorzettingsvermogen en je ervaart hoe het is om samen met anderen voor een doel te gaan. Daar heb je je hele leven plezier van.”
Bepaal ik zelf wel! Sven vindt dit een kwestie van stimuleren en motiveren. “Kinderen weten niet altijd goed wat ze willen en kunnen. Vaak gaan ze bij een vereniging die hun ouders uitkiezen. Maar als dat op een teleurstelling uitdraait, bestaat de kans dat ze gedemotiveerd raken en denken dat sport niks voor ze is. Daarom werkt het goed samen de beslissing te nemen. Sta als ouder open voor de wens van je kind; vraag wat hij of zij graag wil doen en waarom. De volgende stap is samen een kijkje nemen bij een club of vereniging.”
Sportkanjerclub Soms is het lastig voor een kind om in groepsverband te spelen of te sporten. De Sportkanjerclub biedt kinderen die hier moeite mee hebben de kans om lekker te sporten. Onder deskundige begeleiding leren ze spelen met leeftijdgenootjes. Kijk voor meer informatie op www.sportkanjerclublandvancuijk.nl.
Het Opstapje: nog meer peuterpret Peuters ontwikkelen zich razendsnel. Ze groeien, lopen, leren praten en handelen steeds zelfstandiger. Dat is ook de bedoeling, want op de vierde verjaardag wacht groep 1. Wil je je kind zo goed mogelijk hierop voorbereiden? En wil je graag meer weten over zijn ontwikkeling? Dan is het Opstapje iets voor jou! Het Opstapje is een programma waarbij je als ouder je kind spelenderwijs belangrijke vaardigheden leert en kennis meegeeft. Met behulp van speelgoed, speciale werkbladen en prentenboeken stimuleer je thuis zijn ont-
wikkeling. Daarbij word je een op een ondersteund door een professional. De begeleiding is helemaal afgestemd op de situatie van jóuw kind.
Meer weten? Het Opstapje duurt twintig weken en start in februari en september. Deelname is geheel gratis! Wil je meer weten? Neem dan
4 •mdh_HT_CJG opvoedkrant.indd 3
contact op met Reyhan Conka van Spring Kinderopvang. Mail naar
[email protected], of bel 06 21 96 51 23.
www.cjglandvancuijk.nl
01-10-2013 14:43:16
Kleuter en kind basisschool
Opvoeden volgens: mama Maartje en ‘omi’ Willemien ‘Omi’ Willemien van Duijnhoven uit Cuijk is erg betrokken bij de ontwikkeling van haar vier kleinkinderen: Sjulie (8), Daan (6), Jasmine (2) en Lena (1). Haar dochter Maartje Klee en schoonzoon Ronald hebben alle vertrouwen in haar als oma en oppas. Hoe zijn ze tot heldere afspraken gekomen? En hoe denken Willemien en Maartje over opvoeden?
Wat zijn jullie afspraken?
Zijn de vaste dagen een verplichting?
Wat gaat nu anders dan vroeger?
Maartje: “Mijn moeder past veel op. Vooral op Daan, die veel structuur nodig heeft. Op maandagavond voetbalt Daan, dus dat is een volle dag. Bij oma heeft hij even rustig de tijd om te eten. Regelmaat en aandacht is belangrijk voor hem. Daarom werken we met een planbord, zodat hij weet wie hem bijvoorbeeld ophaalt en wat hij eet. Op maandag en dinsdag slaapt Daan bij mijn moeder. En op de andere dagen past ze ook veel op de andere kinderen.”
Willemien: “Totaal niet. Bij Maartje is een ‘nee’ namelijk ook goed. En bovendien gaat het om mijn kleinkinderen! Het voelt als een voorrecht om zo betrokken te mogen zijn bij hun opvoeding. Ik vind het geweldig dat Maartje en Ronald mij zo veel vertrouwen geven. Ik geniet er volop van, zo lang dat de kinderen het ook heerlijk vinden om bij me te zijn.”
Willemien: “Als je het mij vraagt, dan veranderen kinderen niet. Net als vroeger maak je een kind blij met zand en water en gewoon je aanwezigheid. Ik denk dat wij als volwassenen zijn gaan denken dat ze méér nodig hebben. Maar een kind heeft alleen jou nodig.”
Hebben jullie ooit meningsverschillen? Maartje: “Vast wel eens gehad, maar daar zou ik nu lang over na moeten denken. Het scheelt dat ik veel bewondering heb voor de opvoeding die ze me zelf heeft gegeven. Mijn moeder is ontzettend vrolijk en onze band is sterk. Haar positiviteit straalt uit op de kinderen. Ze zingt, leest en speelt volop met hen, prachtig om te zien!”
www.cjglandvancuijk.nl
•mdh_HT_CJG opvoedkrant.indd 4
Wat is jullie tip aan andere opvoeders? Maartje: “Als een kind ziek, verdrietig of bang is, dan gaat me dat als moeder aan het hart. Maar ik heb inmiddels ook geleerd om me niet druk te maken om ieder wissewasje. Zo kun je erbij stilstaan dat je het druk hebt. Maar dat geldt voor iedere ouder. Jezelf dat steeds zeggen heeft geen zin.” Willemien: “De ontwikkeling van kinderen is té mooi om niet van te genieten. Soms zie ik ouders zo gehaast met hun kinderen omgaan. Terwijl de tijd dat ze klein zijn zo snel gaat. Daarom ben ik ook zo trots op Maartje. Maartje blijft haar rustige zelf: zélfs als moeder van vier prachtige kinderen!”
5 01-10-2013 14:43:16
Opvoeden is samenspel
Het CJG: de plek voor ál je opvoedvragen Eet mijn kind wel genoeg? Is drie uur per dag achter de laptop wel normaal voor een tiener? En vanaf welke leeftijd mag mijn dochter alcohol drinken? Het Centrum Jeugd en Gezin Land van Cuijk (CJG) is dé vraagbaak voor alles op het gebied van opgroeien, opvoeden en de gezondheid van je kind. Iedereen kan bij ons terecht. Van kinderen en jongeren, hun ouders en verzorgers tot jeugdtrainers en docenten.
De hulp die je nodig hebt Het CJG is een overkoepelende organisatie voor verschillende instanties, zoals Radius, GGD, MEE en het RMC. Oftewel één aanspreekpunt voor al je vragen over élke opvoedkwestie: dat is wel zo overzichtelijk. Door de gebundelde kennis en ervaring, kunnen we je nog beter van dienst zijn. Onze deskundigen zoeken samen met jou naar een oplossing waarmee jij verder kunt. Bovendien kun je via de website anoniem een vraag stellen! bellen kan natuurlijk ook
0900 - 900 60 30
ma. t/m vr. van 9.00 tot 12.00 uur (lokaal tarief)
Mengelmoes van boerenkool en baklava Cultuur bepaalt voor een groot deel je opvoeding. Neriman Kir (37) uit Cuijk komt oorspronkelijk uit Turkije, maar woont sinds haar dertiende in Nederland. Ze is de trotse moeder van Hilal (14), Celal (11) en Yusuf (7), én teamassistent bij de GGD Jeugdgezondheidszorg. Hoe combineert zij twee culturen in één opvoeding?
“De Turkse cultuur is meer gericht op elkaar dan op het individu” Neriman en haar gezin gaan vrijwel elk jaar op vakantie naar Turkije. Maar na een paar weken missen ze de Hollandse kaas, het brood, de melk en het water. Nederland is hun thuis, terwijl hun afkomst duidelijk zichtbaar is, ook in de opvoeding. “Ik kan best streng zijn”, aldus Neriman, “dat is typisch voor Turkse moeders.”
6 •mdh_HT_CJG opvoedkrant.indd 5
Mobieltjes en mondigheid In het algemeen ziet Neriman wel wat verschillen in opvoeding: “In Turkije zijn kinderen wat minder direct. Respect voor anderen is erg belangrijk. Terwijl in Nederland kinderen leren voor zichzelf op te komen en sneller hun mond open te doen. Ik denk dat de Turkse cultuur meer gericht is op elkaar dan op het individu. Dat betekent bijvoorbeeld dat
je in gezelschap niet met je telefoon speelt.” Toch vindt Neriman de basis voor opvoeden in beide landen gelijk: liefde geven, structuur bieden en je kind motiveren om zichzelf goed te ontwikkelen.”
CJG: voor alle culturen! Voor haar werk komt Neriman regelmatig kinderen met gedragsproblemen tegen. Gezinnen met een andere afkomst zoeken echter niet zo snel hulp volgens haar. Neriman: “Vaak zijn ze bang dat hun kind meteen een stempel krijgt of ze durven
niet toe te geven aan de situatie. Toch is het belangrijk om je vraag een ander voor te leggen voor een handige tip of een oplossing. Het CJG is daarvoor dé juiste plek: voor elke vraag, voor écht iedereen in het Land van Cuijk!”
www.cjglandvancuijk.nl
01-10-2013 14:43:17
Opvoeden is samenspel
Transitie jeugdzorg: toegankelijke zorg op maat Meer preventie, snelle hulp en één gezin, één plan. Vanaf 1 januari 2015 wordt jeugdzorg dichter bij huis georganiseerd. De gemeenten in het Land van Cuijk krijgen zelf de verantwoordelijkheid over vrijwel alle vormen van jeugdzorg. Wat betekent dat voor jou en je gezin? Voor ouders en jongeren wordt de jeugdzorg overzichtelijker en toegankelijker. Want met één aanspreekpunt is het duidelijk waar je kunt aankloppen voor hulp. Of waar je terecht kunt voor handige tips of advies. Daarvoor is het Centrum voor Jeugd en Gezin Land van Cuijk (CJG).
Snelle hulp Soms heb je een extra steuntje in de rug nodig of kom je er zelf even niet uit. Wat je vraag ook is, in overleg met jou regelt het
CJG ondersteuning op maat. Als er specialistische hulp nodig is, is er geen indicatie meer nodig van Bureau Jeugdzorg.
Regie in eigen handen De gemeenten van het Land van Cuijk zien graag dat kinderen veilig, gezond en onbekommerd opgroeien. Daarvoor is het belangrijk dat er niet meer óver een gezin gepraat wordt, maar mét een gezin. En wanneer er sprake is van meerdere hulpverleners,
heeft het gezin te maken met één contactpersoon. Bij deze aanpak hebben ouders en kind de regie in eigen handen. Het voordeel? Zorg op maat, waarmee je écht geholpen bent.
Muziek en motoriek: begin ermee in de luiers! Zonder dat je er altijd bij stilstaat, hebben dans, drama en muziek een positieve invloed op je kind. Rondhuppelen op de muziek van K3, rappen met Gers Pardoel of een toneelspel in de klas: al deze activiteiten stimuleren niet alleen muzikale talenten. Ook taal pakken kinderen er sneller door op én het is goed voor hun lichamelijke en sociale groei! Als ouder of opvoeder kun je niet vroeg genoeg beginnen met het prikkelen van de muzikaliteit van je kind. Zo voedt het neuriën en meezingen van liedjes de spraak- en taalontwikkeling. Kinderen leren door muziek het ritme van taal en onthouden de woordklanken. Daarnaast traint dit het geheugen en de concentratie. En als peuters in de luiers lopen, is meeklappen en samen dansen een prima oefening.
Kinderen leren door muziek het ritme van taal
www.cjglandvancuijk.nl
•mdh_HT_CJG opvoedkrant.indd 6
Zelfvertrouwen Ook als kinderen wat ouder zijn, hebben ze veel profijt van muziek, dans en drama. Vooral jongeren met weinig zelfvertrouwen of faalangst. Met speciale dans- en dramacursussen leren ze sterker in hun schoenen te staan en om te gaan met negatieve gedachten en gevoelens. Hiervoor kun je onder andere terecht bij Alegria in Overloon. Bel voor meer informatie met (0478) 56 14 58 of neem een kijkje op www.pedagogischepraktijkalegria.nl.
7 01-10-2013 14:43:18
Puber jongvolwassenen
Puber jongvolwassenen
Praten met je puber doe je zo! Niet zo lang geleden las je samen met je zoon zijn lievelingsboeken voor het slapengaan. Maar nu rekt hij zijn bedtijd met gamen en whatsappen, uren achterelkaar. Pubers zoeken geregeld je grenzen op. Als ouder flap je er dan gemakkelijk zoiets uit als ‘Hoe vaak moet ik nog zeggen…’of ‘Heb je dan écht niks beters te doen?’. Praten met pubers is een bijzondere vorm van communiceren. Een positieve aanpak werkt het beste. In de puberteit kun je flink met je puber botsen. Wisselende stemmingen en gevoelens van onzekerheid maken kinderen vanaf ongeveer hun twaalfde behoorlijk lichtgeraakt. Ook als ouder heb je je twijfels. Hoe kun je het beste reageren? En wat doe je tegen een negatieve sfeer?
Moet je luisteren! Wat je als ouder zegt maakt wel degelijk uit. Maar goed luisteren naar je kind wordt vanaf de puberteit nog belangrijker. Immers, je zoon of dochter is geen kind meer. Enerzijds is het leuk om te zien dat je puber een eigen mening ontwikkelt. Anderzijds is het lastig om als ouder de snelle veranderingen die daarbij horen bij te benen. Soms heb je geen idee van wat er in je puber omgaat. Betrokkenheid en belangstelling bij de grote én kleine gebeurtenissen in het leven van je
Praatraad voor ouders • Pick your battles. Beperk je tot wat je echt belangrijk vindt. Accepteer ook dat pubers zo nu en dan experimenteren en proberen over de grens te gaan. Veel grillen waaien vanzelf over. Als je overal wat van zegt, wordt dat als ‘gezeur’ ervaren. • Geef duidelijk antwoord op vragen. Kom je liever ergens later op terug? Geef dan aan wanneer je puber antwoord krijgt. Anders wordt ‘Ik wil erover nadenken’ al snel verward met een ‘Ik zeg geen nee’. Voordat je het weet loopt je dochter dan toch met die tongpiercing in haar mond. • Denk mee met je kind. Praten met en niet tégen hem of haar geeft steun. Die steun voelen pubers niet wanneer je hen altijd hun zin geeft of je juist geen tegenspraak duldt.
8 •mdh_HT_CJG opvoedkrant.indd 7-8
www.cjglandvancuijk.nl
Geven en nemen
puber, zorgen echter voor een gezellige sfeer en goed contact binnen het gezin.
Ik wil graag… De les lezen, preken, beschuldigen, belachelijk maken of je kind beschamen. Iedere ouder is wel eens in een van deze valkuilen gestapt. Je verwacht dat je puber oud genoeg is om bepaalde dingen uit zichzelf te doen. Maar vergis je niet: terwijl de volwassenheid zich ontluikt aan de buitenkant, is het puberbrein nog volop in ontwikkeling. Jongeren krijgen steeds meer individuele voorkeuren, behoeften en ideeën. Hoe bewaak je dan wat jij belangrijk en verantwoord vindt? Daarvoor is het goed géén eisen te stellen; spreek juist je wensen uit. Doe dat in de ikvorm, want die levert minder verzet op. Zeg bijvoorbeeld niet met een beschuldigende vinger: ‘Je denkt zeker dat ik je slaaf ben met al die vieze kleren op de grond.’ Maar houd het bij: ‘Ik wil graag dat je je kleren in de wasmand gooit, want ik ga de was doen’.
Zie de heftige uitbarstingen en slaande deuren niet als een persoonlijke afwijzing
Iedere puber wil meer zakgeld en later thuiskomen. Ze halen vaak alles uit de kast om dat voor elkaar te krijgen. Zie de heftige uitbarstingen en slaande deuren niet als een persoonlijke afwijzing of aanval. Een puber verzet zich, omdat hij of zij worstelt met zichzelf. Daarom heeft het geen zin om steeds boos te zijn. Wat helpt is overleggen. Zo leer je je puber een belangrijke levensles: geven en nemen. Je kunt bijvoorbeeld zeggen: ‘Je mag best op een doordeweekse avond wat eten op de bank. Ik vind een hele zak chips alleen niet nodig. Smeer maar een boterham.’ Als ouder beslis je dan nog steeds over de zaken die er werkelijk toe doen.
Het is goed géén eisen te stellen; spreek juist je wensen uit
Tips voor goed luisteren • Reageer af en toe met een ‘ja’ of ‘hmm’ om te laten merken dat je echt luistert. Kijk je puber ook aan. • Laat je reactie nog even achterwege. Ook je mening! Stel in plaats daarvan korte vragen, zoals ‘Vertel eens?’ en ‘Wat vond je daarvan?’. Hoe minder je zelf aan het woord bent, hoe groter de kans dat je puber zijn gedachtes met je deelt. • Neem even de tijd en ga rustig zitten. Sommige pubers zijn dwars van een gesprek, omdat ze een preek verwachten of ‘daar geen zin in hebben’. Dan kan juist samen dingen doen helpen om in contact te komen. het belangrijk dat je steeds opnieuw je grenzen bepaalt, soms wat verbiedt en heel goed overlegt. En dat komt neer op zelf iets minder praten en heel veel luisteren!
Geen verbod op verbieden Natuurlijk zijn er ook situaties die je écht moet verbieden. Omdat je puber bijvoorbeeld de consequenties niet kan inzien of de verantwoordelijkheid voor de beslissing niet draagt. Als je ingrijpt kan dat wel eens een opluchting zijn voor je puber. Het geeft pubers namelijk een goed excuus iets te laten, waar ze zelf al onzeker over waren. Zo is het makkelijker tegen vriendinnen te zeggen dat je niet mee op vakantie mag, dan dat je het niet durft.
Met praten kom je verder Pubers maken zich los van je, maar hebben je tegelijkertijd hard nodig. Je houdt het gezellig thuis en komt verder samen wanneer je je als ouder positief en flexibel opstelt. Daarvoor is
www.cjglandvancuijk.nl
9 01-10-2013 14:43:20
Opvoeden is samenspel
In gesprek met
Emile Roemer “Opvoeden doe je 24 uur per dag: thuis, op school en op straat”
Politicus, onderwijsman en inwoner van het Land van Cuijk. Maar bovenal is Emile Roemer vader van twee dochters en echtgenoot. “Mijn gezin gaat altijd voor”, aldus de voorman van de SP. “Er zijn nu eenmaal te veel momenten die ik voor geen goud wil missen.”
Wat is de belangrijkste les die je kinderen kunt meegegeven? “Dat ze in het leven niet alleen staan. Je bent als individu onderdeel van een geheel: een gezin, een club, een vriendengroep en een hele samenleving. Als kinderen leren daarmee rekening te houden, dan heeft dat een sterk positief effect. Dat is volgens mij dé manier om ze te behoeden voor pestgedrag, maar het werkt ook door tot ze volwassen zijn en ze meer verantwoordelijkheden gaan dragen.”
“Leren is kinderspel” Leren is een serieuze aangelegenheid? “Aan de ene kant wel, want een goede ontwikkeling is de beste voorbereiding op het leven. Aan de andere kant is leren ook kinderspel. Spelenderwijs pakken kinderen namelijk ontzettend veel op. Zo oefenen ze met een spelletje bijvoorbeeld hun concen-
10 •mdh_HT_CJG opvoedkrant.indd 9
len negeren en iedereen in grote klassen bij elkaar zetten óók niet. Wat mij betreft gaan we dan ook terug naar kleinschalig georganiseerd onderwijs.”
Is opvoeden alleen voor thuis? tratie en taal- en rekenvaardigheden. En ze leren samenwerken en dat verlies niet het einde van de wereld is.”
Wat vind je van het CJG? “Ouders, oppassers, trainers, leerkrachten en andere professionals kunnen bij het CJG terecht met al hun vragen over opvoeden en opgroeien. Door de korte lijnen word je snel en goed geholpen. Natuurlijk zijn er altijd aandachtspunten, maar het CJG heeft een belangrijke functie. En als in 2015 de verantwoordelijkheid voor de jeugdzorg overgedragen wordt aan de gemeenten, dan krijgt het CJG nog een grotere rol te vervullen. Wat ik belangrijk vind is het doel: kinderen en gezinnen de beste hulp geven.”
Je stond 18 jaar voor de klas. Wat mis je aan het onderwijs? “Voldoende vakleerkrachten, dat mis ik vooral. Daarnaast mis ik de onderwijsvernieuwing, want je kunt de laatste jaren eerder spreken van -vernieling. Vergeleken met vroeger is er zo veel meer kennis; ik denk alleen dat we daarin wat doorgeschoten zijn. Zo kan een diagnose uitkomst bieden, maar kinderen stempeltjes geven lost niets op. En verschil-
“Opvoeden doe je 24 uur per dag. Thuis, op school, bij de buren, op straat. Ik sta helemaal achter de naam van deze krant: opvoeden is samenspel.”
“Door de korte lijnen bij het CJG word je als opvoeder snel en goed geholpen” Wat is je gouden opvoedtip voor andere ouders? “Mijn dochters zijn in de twintig en wonen niet meer thuis. Ik vind het fantastisch om te zien wat die kleine hummeltjes van toen steeds voor elkaar krijgen. Trots, dat is het gevoel. En dat je denkt: dat hebben mijn vrouw en ik goed gedaan. In de opvoeding hebben wij altijd de lijnen helder uitgezet. Voor de kinderen was duidelijk: dáár ga je niet overheen. Dus als ik andere ouders iets mag meegeven dan is het dat: heb geduld en wees consequent, ook als het niet zo leuk of gemakkelijk is. “
www.cjglandvancuijk.nl
01-10-2013 14:43:20
Opvoeden is samenspel
Op bezoek bij een bijzonder gezin
“Als ik bij de pakken neer ga zitten, heb ik daar de kinderen mee” Christien Verbruggen uit Oploo haalt alles uit de kast om haar tweeling een leuke jeugd en een goede opvoeding te geven. Dat is voor een alleenstaande moeder al een flinke uitdaging, maar nog zwaarder omdat Rik en Emma (5) allebei bijzondere zorg nodig hebben. “Door hun verstandelijke beperking is de opvoeding niet minder mooi”, zegt Christien. “De kinderen zitten goed in hun vel en dat is het enige dat telt.”
De opvoeding van Rik en Emma heeft Christien goed op de rit; ze geniet zichtbaar van haar vrolijke huishouden. “Het heeft allemaal wel even geduurd, maar nu hebben we samen onze draai gevonden”, aldus Christien. “Overigens heb ik daarbij wel ondersteuning gehad van onder andere Kinderen Jeugdzorgorganisatie Kleur uit Gennep en Stichting MEE. MEE werkt nauw samen met het CJG.”
Hulp vragen? Als moeder vond Christien het niet moeilijk om hulp te vragen aan professionals. Christien: “Het gaat immers niet om mij en wat ik wel of niet lastig vind. Eén vraag is belangrijk en neem ik altijd als leidraad: Wat is goed voor de tweeling? Zo is er een poosje iemand Rik thuis komen observeren. Rik heeft een vorm van autisme en kan soms erg
boos worden. Maar nu weet ik hoe ik daarmee het beste kan omgaan. Duidelijk zijn en dat héél lang volhouden. Het klinkt als een cliché, maar is daardoor niet minder waar: rust, reinheid en regelmaat zijn écht belangrijk voor Rik en Emma.”
“Voor Rik en Emma raap ik mezelf bij elkaar. Zij hebben mijn liefde nodig” Humor in de opvoeding Verder vindt Christien humor belangrijk in de opvoeding. “Als je als ouder op tijd reageert op je kind, kun je heel veel nog ‘klein’ aanpakken. Bijvoorbeeld met een grappige
gezichtsuitdrukking of wat gekkigheid. En stoeien als afleiding, dat werkt ook goed. Kinderen hebben soms wat extra energie die er dan gewoon even uit moet.”
Moeilijke momenten Natuurlijk heeft Christien ook moeilijke momenten. “Mijn moeder past vaak op, de kinderen zien hun vader ook en natuurlijk heb ik lieve familie en mensen om me heen. Toch ben ík elke dag verantwoordelijk voor Rik en Emma. Tijd om mezelf eens op te laden is er weinig: ik werk in de zorg en draai nachtdiensten. Als alle vermoeidheid zich opstapelt, rollen de tranen weleens. Maar goed, dat duurt nooit lang. Want als ik bij de pakken neer ga zitten, dan pak ik daar de kinderen mee. Voor Rik en Emma raap ik mezelf bij elkaar. Zij hebben mijn liefde nodig.”
Van praatjes komen praatjes 3 maanden en ouder • Als je kind brabbelt, geef dan een reactie. Dit stimuleert om nog geluid te maken. • Zing een liedje; de klanken bevorderen de taalontwikkeling.
9 maanden en ouder • Het imiteren van geluidjes is begonnen: doe samen dierengeluiden na. • Speel samen spelletjes en lees voor. Wijs de plaatjes aan en benoem ze.
• Spreek simpele zinnetjes als ‘Daar komt mama’ of ‘Waar is je pop?’
10 tot 14 maanden • Praat zoveel mogelijk. Over wat je doet, je kind doet of wat je samen ziet. • Geef een korte uitleg bij woorden: ‘Een appel kun je eten’, ‘De poes zegt miauw’. • Benoem mensen en voorwerpen die je kind aanwijst.
www.cjglandvancuijk.nl
•mdh_HT_CJG opvoedkrant.indd 10
18 maanden en ouder • Reageer op wat je kind zegt. Laat merken dat je de boodschap begrijpt. • Verbeter met een positief voorbeeld. Zegt je kind bijvoorbeeld: ‘Ik heb onder water gezwemd’. Reageer dan met: ‘Wat knap, heb je onder water gezwommen?’
11 01-10-2013 14:43:20
Kinderwens of zwanger
Twijfelmoeder ‘Wil jij geen kinderen?’ Als vrijgezel kwam ik gemakkelijk weg met ‘Eerst een leuke man vinden’. Nu ik echter getrouwd ben, verwacht iedereen een ‘Ja natuurlijk!’. Als ik vertel dat ik het nog niet weet, wordt alles uit de kast gehaald om me te overtuigen. Volgens de vraagstellers heb ik als 29-jarige ‘de leeftijd’.
Kinderen? Ik weet het echt nog niet... Gooi ik al mijn zekerheden overboord? Ga ik samen met mijn man zo’n groot avontuur aan? Een kindje opvoeden
is namelijk niet niks. En mijn leven is nu ook compleet. Waarom al mijn vrijheden en dromen opgeven voor poepluiers? Of voor een betoverende babylach? Ik weet het echt nog niet. Twijfel je ook aan je kinderwens, en stuit je net als ik op onbegrip als je daarover vertelt? Neem dan eens een kijkje op www.twijfelmoeder.nl. Lees mijn persoonlijke column, blijf op de hoogte van het laatste nieuws en bespreek je twijfels op het forum. Patricia de Ryck uit Cuijk
Samen spelen is samen leren! Wat leert een kind met spel? • Een baby ontwikkelt zijn motoriek al door te grijpen naar een rammelaar. Leren bewegen en een goede motoriek zijn belangrijke stappen naar zelfstandigheid. • L eg blokken op grootte of tel bijvoorbeeld gele autootjes. Dit helpt bij het ordenen, rekenen en het ruimtelijk inzicht. • Kinderen leren zich door samenspel te verplaatsen in de gedachten en gevoelens van anderen. • Met spelletjes en puzzels leert een kind zich te concentreren op één taak.
Opvoeden is geen kinderspel, maar spelen helpt wél. Kinderen bouwen met spelen namelijk een hoop kennis en vaardigheden op, worden zich bewust van hun eigen ik, en ontwikkelen zelfvertrouwen. Door te spelen groeit het kinderbrein: van ordenen en rekenen, aandacht en concentratie tot de ontwikkeling van motoriek, taal en spraak. Het CJG Land van Cuijk geeft twee workshops ‘Spelenderwijs leren’ waarbij je je leert te verplaatsen in de belevingswereld van je
kind. Samen met je kind ga je aan de slag met spelmateriaal. De medewerkers van het CJG, de speelotheek en de bibliotheek be-
www.cjglandvancuijk.nl
•mdh_HT_CJG opvoedkrant.indd 11
geleiden je hierbij. De workshops zijn op woensdag 9 oktober van 13.30 tot 15.30 uur in zowel de Boxmeerse als Cuijkse bibliotheek. Meld je aan via
[email protected]!
13 01-10-2013 14:43:21
Opvoeden is samenspel
Workshops ‘Aanraken doe je zo!’ Een aanraking kan een ander helpen. Om bijvoorbeeld troost te bieden bij pijn of verdriet. Maar een liefdevolle aanraking helpt kinderen ook om spanningen kwijt te raken en een gezond zelfbeeld te ontwikkelen. Het verkleint zelfs de kans op geweld, pesten en ander probleemgedrag op scholen. Daarom organiseert het CJG op woensdag 9 oktober drie workshops ‘Aanraken doe je zo’. Tijdens ‘Aanraken doe je zo’ staat de ander centraal. Het is de bedoeling dat kinderen elkaar met een vriendelijke aanraking helpen: zowel de gever als de ontvanger voelt zich er beter door. Bovendien zorgt deze manier van aanraken ervoor dat kinderen ‘dichter bij
Aanraken werkt positief: • Toename van samenwerking, rekening houden met elkaar • Groter inlevend vermogen, meer verantwoordelijkheidsgevoel • Afnemende hyperactiviteit en introversie • Minder agressie, geweld en pestgedrag • Ontwikkeling van positief zelfbeeld • Groeiend zelfvertrouwen
de ander staan’. Zo krijgen negatieve gevoelens minder kans!
Troostrijke techniek Kinderen leren hun handen te gebruiken op een respectvolle manier en als kanaal voor positieve gedachten. Ouders hanteren deze troostrijke techniek als vanouds. De Amerikaanse arts John Upledger zette deze vanzelfsprekendheid om tot een succesvol programma voor kinderen (op school). In Nederland, Duitsland en de Verenigde Staten zijn er volop resultaten geboekt met ‘Aanraken doe je zo’.
Drie workshops ‘Aanraken doe je zo’ vindt plaats op woensdag 9 oktober van 14.30 tot 15.15 uur (voor kinderen uit groep 1 en 2) en van 15.30 tot
16.15 uur (voor kinderen uit groep 3 en 4). Deze workshops zijn op basisschool De Wegwijzer aan de Stadhouderslaan 5 in Grave. Als ouder kun je deelnemen op woensdag 9 oktober van 19.30 tot 20.30 uur in sportcentrum Laco, Stoofweg 3 in Grave.
Aanmelden
Zo
Deelname is helemaal gratis, maar aanmelden is gewenst. Craniosacraal therapeute Frédérique Wei-Glorieux uit Cuijk verzorgt namens het CJG de workshops. Kijk voor meer informatie en aanmelding op www.cjglandvancuijk.nl.
niet
Geef je baby een geborgen gevoel! Zo geborgen. nietHoe anders moet het zijn Veilig in mama’s buik zitten baby’s heerlijk als de kraamvisite komt? En kindjes onder de oksels worden ‘doorgegeven’? Leer de handgrepen om je baby op een beschermde en liefhebbende manier te dragen. Alles begint met een goede basis!
De basis van je kindje ligt in het bekken. Als je het bekken goed ondersteunt, help je je kindje een goed evenwicht en basisgevoel te ontwikkelen. Ook zorgt deze manier van dragen ervoor dat kinderen eerder stoppen met huilen. Het is een liefdevolle draagmethode met aandacht voor je kind.
•D raag het ruggetje tegen je buik. Zo ziet je baby waar je naartoe loopt of wie je benadert. •A ls je je kindje aangeeft, leg dan de baby in de armen van de ander. Zo voorkom je dat de baby onder de armen vastgepakt wordt.
Tips voor het dragen: • Ondersteun altijd de billen!
Wil je meer handige tips voor het dragen en tillen van je baby? Kom dan op woensdag 9 oktober om 9.00 uur met je kindje naar Kindcentrum Oelbroeck aan de Remmensberg 33 in Sint Anthonis. Kun je dan niet?
14
© Erica E. Wortman
Praktische workshops!
De tweede bijeenkomst is op vrijdag 11 oktober om 9.00 uur in het consultatiebureau aan de Bilderbeekstraat 44 in Boxmeer. Ook als je zwanger bent of met baby’s werkt ben je welkom. Meld je aan voor een van de workshops via
[email protected].
Wil je meer weten? Hoe geef je een babymassage? Wat kun je doen om zelf ontspannen met je baby om te gaan? Babymassagedeskundige Lenie Ozga uit Overloon verzorgt namens het CJG de twee workshops. Voor meer informatie is ze te bereiken via
[email protected] of (0478) 64 19 49.
© Erica E. Wortman www.cjglandvancuijk.nl
•mdh_HT_CJG opvoedkrant.indd 12
01-10-2013 14:43:21
Opvoeden is samenspel
Agenda vol leuke activiteiten
Tussendoor gezond Mill, 15.30 – 18.30 uur
Speels! Maak kans op Speels!, een inspirerend en creatief spel om samen met je kind te spelen. Het CJG verloot per activiteit twee spellen!
Maandag 7 oktober Voorlezen in de bieb Cuijk, 9.45 – 11.30 uur Ouders en kinderen van 0 tot 4 jaar zijn in de bibliotheek welkom voor verhaaltjes en liedjes. Aankomst opvoedbus Boxmeer, 18.00 uur Een gele Amerikaanse schoolbus arriveert als mobiele ontmoetingsplek voor kinderen, jongeren, ouders en opvoeders bij basisschool De Peppels. In de bus is er van alles te beleven!
De basis van je baby ligt in het bekken. Als je het bekken goed ondersteunt, help je je kindje een goed evenwicht en basisgevoel te ontwikkelen. Ook zorgt deze manier van dragen ervoor dat kinderen eerder stoppen met huilen. Kom met je kindje naar Kindcentrum Oelbroeck voor handige draagtips. Spelenderwijs leren Boxmeer en Cuijk, 13.30 – 15.30 uur Hoe stimuleer je de ontwikkeling van je kind met spel? Het CJG geeft twee workshops voor ouders en kinderen in de Cuijkse en Boxmeerse bibliotheek.
De Opvoedachtbaan Boxmeer, 19.30 – 21.30 uur
Aanraken doe je zo ( voor kinderengroep 1 en 2) Grave, 14.30 – 15.15 uur en 15.30 – 16.30 uur
Opvoeden is een leuke maar soms onstuimige achtbaan. Pedagoge Krista Okma geeft een interactieve lezing over opvoeden en opgroeien in basisschool De Peppels.
Kinderen leren hun handen te gebruiken op een respectvolle manier om anderen te helpen. De eerste workshop is voor groep 1 en 2 en de tweede voor groep 3 en 4, op basisschool De Wegwijzer.
Dinsdag 8 oktober
Aanraken doe je zo (voor ouders) Grave, 19.30 – 20.30 uur
Social media & gamen Boxmeer, 13.30 – 14.30 uur Wat doen kinderen met social media? Is gamen wel gezond? Deze vragen worden behandeld tijdens de themabijeenkomst in Dunya Vrouwencentrum.
Woensdag 10 oktober Creatieve mama’s Boxmeer en Sint Anthonis, 9.00 – 10.30 uur Breng verhaaltjes, spellen en poppen samen met je peuter tot leven! De workshops zijn in Kindcentrum Oelbroeck in Sint Anthonis en het consultatiebureau in Boxmeer. Hoe draag je je baby goed? Sint Anthonis, 9.00 – 10.30 uur
Deze workshop voor opvoeders in sportcentrum Laco aan de Stoofweg 3. Opvoedspel voor ouders Sint Anthonis, 20.00 – 21.00 uur Speel samen met andere ouders het opvoedspel en wissel ervaringen uit over allerlei opvoeddilemma’s. De spelbijeenkomst is in Kindcentrum Oelbroeck.
Donderdag 10 oktober Novadic-bus Stevensbeek, 14.00 – 17.00 uur De Novadic-bus rijdt rond om scholieren te informeren over verslavingen. Eerste stop is het Metameer aan de Kloosterstraat en rond 15.15 uur staat de bus bij de locatie aan de Stevensbeekseweg.
Gemeente
www.cjglandvancuijk.nl
•mdh_HT_CJG opvoedkrant.indd 13
Hoe maak je in een handomdraai gezonde tussendoortjes? Hiervoor geeft het CJG praktische tips in supermarkt Albert Heijn. Infoavond alcohol en drugs Sint Hubert, 20.00 – 22.00 uur Wat doen alcohol en drugs met je kind? En hoe ga je hier als ouder mee om? Bespreek het samen met andere ouders en opvoeddeskundigen bij De Jachthoorn in Sint Hubert.
Vrijdag 11 oktober Hoe draag je je baby goed? Boxmeer, 9.00 – 10.30 uur Zie workshop van 10 oktober. Kom met je kindje naar het consultatiebureau voor handige draagtips.
Colofon Deze krant is een uitgave van het Centrum voor Jeugd en Gezin Land van Cuijk (CJG) en de vijf gemeenten van het Land van Cuijk: Sint Anthonis, Boxmeer, Cuijk, Grave en Mill en Sint Hubert. Teksten: Roestvrij Taal Fotografie: Jacques Verschuren Ellis van Eijden Ingrid Driessen Vormgeving en druk: De Winter media groep Oplage: 38.800 exemplaren Wilt u een reactie geven? CJG, Zwaanstraat 7, 5431 BP Cuijk Telefoon: 0900 – 900 60 30 (ma t/m vrij van 9.00 tot 12.00 uur) E-mail:
[email protected] www.cjglandvancuijk.nl Overname van artikelen is toegestaan, mits het CJG hier vooraf toestemming voor gegeven heeft. Deze krant is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. Het CJG en de gemeenten van het Land van Cuijk zijn niet aansprakelijk voor fouten en/ of omissies.
15 01-10-2013 14:43:22