SAMEN werkt! KIDDOdag 2014 Programma vrijdag 16 mei
8.30 u - 9.30 u 9.30 u - 9.50 u 9.50 u - 10.20 u 10.30 u - 12.00 u 12.00 u - 13.00 u 13.00 u - 14.30 u 14.40 u - 16.00 u 16.00 u - 17.00 u
Onthaal Welkom Opwarmer Tijdsblok 1: lezing 1 OF workshops 1-2-4-6-8-10-11-12 Lunch Tijdsblok 2: lezing 2 OF workshops 2-3-4-5-9-10-11-13 Tijdsblok 3: lezing 3 OF workshops 1-3-5-6-7-8-12-13 Receptie
Welkom Ellen Rutgeerts | hoofdredacteur KIDDO Opwarmer | Wouter Verdegem en Barbara Callewaert | Productions en Zonen Lezing 1 | 0-3 jaar Vitamines van groei Prof. Maarten Vansteenkiste en Prof. Bart Soenens | Vakgroep Ontwikkelingspsychologie, Universiteit Gent Volgens de auteurs van het boek ‘Vitamines van groei’ staat de ontwikkeling van kinderen vandaag onder hoogspanning. Het aanbod aan ontwikkelingsmogelijkheden is dan wel enorm groot, het is voor kinderen niet evident om een stevig intern kompas uit te bouwen dat hun persoonlijke interesses en overtuigingen weerspiegelt. Wat ze daarvoor nodig hebben, zijn autonomie, competentie en verbondenheid. Via deze lezing en het boek maken ouders, begeleiders en andere professionals kennis met de vitamines waarmee we de ontwikkeling van kinderen kunnen stimuleren.
Lezing 2 | 0-3 jaar Mix van generaties in de kinderopvang Miet Timmers | coördinator Generatielink In de kinderopvang zijn er steeds verschillende generaties. Er zijn natuurlijk kinderen, maar ook tussen ouders en tussen collega’s zijn er leeftijd- en generatieverschillen. Die dynamiek kan ongemeen boeiend zijn. Hoe vormt een generatie zich? Wat is kenmerkend voor elke generatie? En wat is de link met diverse levensfasen? Als we hierin meer inzicht hebben, kunnen we bekijken hoe kindbegeleiders onderling en met de ouders hun krachten kunnen bundelen om een ‘generatieintelligente’ opvang te realiseren. 1
Lezing 3 | 0-3 jaar Gezinnen in de opvang Naomi Geens | Vakgroep Sociale Agogiek, Universiteit Gent Brengen en halen in de opvang: terwijl de ene ouder gehaast is, treuzelt de andere ouder in de hoop nog iemand tegen het lijf te lopen voor een praatje. (Groot)ouders groeten elkaar, lachen of fronsen om wat een kind doet, steken een handje toe door een deur open te houden of een gevallen muts op te rapen… Er gebeuren in de opvang veel kleine ontmoetingen. Sommige zo vanzelfsprekend dat we ze bijna niet meer waarnemen, schijnbaar betekenisloos. Toch zijn deze momenten van groot belang. Hoe kan de opvang ontmoetingen faciliteren tussen een diversiteit aan kinderen, ouders en teamleden? Na elke lezing kun je kiezen voor één van volgende mogelijkheden: In het salon staat de spreker je graag te woord voor een gezellige en verdiepende babbel. In het creatief atelier kan je verrassend samenwerken.
Workshop 1 | 0-3 jaar Veilig gehecht | samenwerken met kinderen Nadine Meeus | medewerker Steunpunt Adoptie We weten al heel lang dat het goed is om op signalen van jonge kinderen te reageren door sensitief en responsief te zijn. Dat we daarmee kinderen helpen om hun ‘stress’ te regelen en zich goed in hun vel te voelen kunnen we nu ook zien in het functioneren van de hersenen. Wat is sensitief-responsief reageren precies? En hoe zorgen we dat nieuwe kinderen zich in de opvang veilig kunnen hechten? Via oefeningen en beeldmateriaal bekijken we tijdens deze workshop hoe we, in samenspel met kinderen, ondersteunend kunnen zijn. Workshop 2 | 0-3 jaar Geborgenheid en autonomie, hand in hand| samenwerken met kinderen Isa Deschuyteneer | freelance medewerker VCOK, psychotherapeut Centrum Zon-Maan In het Loczy-kinderdagverblijf in Boedapest werken ze vanuit de pedagogische visie van Emmi Pikler. Een visie met een eigen kijk op de ontwikkeling van kinderen. Wanneer je met kinderen een bijzondere affectieve relatie uitbouwt, voelen ze zich zo veilig dat ze vanzelf tot spel en ontwikkeling komen. Autonomie stimuleer je dus het beste via warme en betrouwbare interactie. Deze interactie tussen kind en begeleider vindt plaats tijdens concrete verzorgings-, eet-, slaap- en speelmomenten. In deze workshop bekijken we met foto’s en filmmateriaal hoe er tussen kind en begeleider intens contact, samenwerking en plezier ontstaat. Workshop 3 | 18 mnd-3 jaar Tussen schoot en school| samenwerken met kinderen Hilde Van Durme | freelance medewerker VCOK, psychotherapeut Centrum Serge Lebovici De baby wordt peuter en zet zijn eerste stapjes in de wereld. Een wereld die hij zo graag wil ontdekken door overal aan te peuteren. Een wereld die bestaat uit zoveel verschillende mensen. Hoe kunnen wij een peuter daarin ondersteunen? Hoe kan hij/zij vol vertrouwen op verkenning gaan? Wat is allemaal nodig om groot te worden, om uit de luiers te geraken? En wat beleef je dan als volwassene? We bespreken alle aspecten die verband houden met de overgang van schoot naar school. 2
Workshop 4 | 6 mnd-3 jaar Sherborne Bewegingspedagogiek | samenwerken met kinderen Tine Missinne | orthopedagoge, danstherapeute en Scherborne begeleider Samen plezier maken en daardoor zelfvertrouwen krijgen, communiceren en een goede relatie opbouwen: dat zijn de basispijlers van de bewegingsmethode van de Engelse pedagoge Veronica Sherborne. Via positieve bewegingservaringen groeit het vertrouwen van kinderen in zichzelf en in de omliggende wereld en verstevigen ze hun sociale en communicatieve vaardigheden. Trek makkelijke kledij aan, want na een korte theoretische schets komt ook de praktijk aan bod!
Workshop 5 | 0-3 jaar Onderhandelen is prettiger dan vechten | samenwerken met collega’s Vicky Maes | freelance medewerker VCOK, systeemtherapeut en bemiddelaar in familiezaken In een samenwerking komen vaak meningsverschillen naar boven. Dat is logisch: verschillende mensen hebben verschillende ideeën. Hoe kun je dan tot afspraken komen waar iedereen kan achterstaan? Hoe krijg je verschillende standpunten op één lijn? Ury en Fisher ontwikkelden een methode om met meningsverschillen om te gaan zonder in een relationeel conflict te komen. In deze workshop kun je je eigen bekommernissen over mogelijke samenwerkingen inbrengen als oefenmateriaal.
Workshop 6 | 0-3 jaar Vlaggensysteem | samenwerken met collega’s Jef Scheirlinck | educatief medewerker VCOK Kinderen ontwikkelen zich op verschillende gebieden, ook seksueel. Daarbij horen meestal seksueel getinte spelletjes. Soms leidt dat tot onrust bij volwassenen. Jammer, want van experimenteren kunnen kinderen leren. Hoe laat je seksuele ontwikkeling in de kinderopvang veilig plaatsvinden? Sensoa, het Vlaams expertisecentrum voor seksuele gezondheid, ontwikkelde het ‘Vlaggensysteem’. Met deze methodiek kunnen begeleiders en verantwoordelijken beter inschatten wanneer seksueel gedrag van kinderen wel of niet grensoverschrijdend is. Afhankelijk van de vlag die bij een bepaalde situatie past, is er ook een geschikte pedagogische reactie.
Workshop 7 | 0-3 jaar Het verhaal achter je lijf | samenwerken met collega’s Isabelle Desegher | educatief medewerker VCOK De sleutelwoorden van communicatie zijn inleving, aanvaarding en echtheid. Zowel verbale als non-verbale boodschappen spelen een rol in de communicatie met kinderen, ouders en collega’s. In deze speelse doe-workshop word je je bewust van je eigen lichaamstaal en hoe die een invloed heeft op de interacties met anderen.
Workshop 8 | 0-3 jaar Teamcraften | samenwerken met collega’s Ellie Kuipers | educatief medewerker VCOK Kun je zelf je eigen arbeidsvreugde vergroten? Kun je door kleine aanpassingen meer plezier uit je werk halen? Misschien kunnen belastende en energiegevende taken in het team (her)verdeeld 3
worden? Na een korte inleiding over de betekenis van teamcraften bekijken we vier manieren om aan je professionele taken te sleutelen. Met oefeningen zoeken we mogelijkheden om elke dag nog gelukkiger naar het werk te gaan.
Workshop 9 | 0-3 jaar Door de bril van ouders | samenwerken met ouders Ellen Rutgeerts | projectmedewerker VBJK We vroegen vaders en moeders in verschillende kinderdagverblijven hoe zij de opvang van hun kinderen beleven. Ze vertelden honderduit over wennen, het contact tijdens brengen en halen, het tevredenheidgesprek, de ouderactiviteiten, enzovoort. Die citaten leiden tot verrassende inzichten. Daarna vertalen we dit naar jouw praktijk. Hoe kom je zelf te weten wat ouders in jouw opvang belangrijk vinden? En hoe kun je daarna je ouderbeleid afstemmen op hun verwachtingen en suggesties?
Workshop 10 | 0-3 jaar Vragen staat vrij | samenwerken met ouders Karen Van Nuffel | freelance medewerker VCOK, pedagoog BIES A BEIS Als professional in kinderopvang doe je dagelijks aan opvoedingsondersteuning. Het lijkt evident, maar het is niet altijd even makkelijk om gepast te reageren op een vraag, signaal of opmerking van ouders. Bovendien heb je ook je eigen ideeën over opvoeding. Hoe kun je hierover praten? We gaan de discussie aan en bieden concrete handvatten.
Workshop 11 | 0-3 jaar Inspringtheater | samenwerken met ouders Lucas Vandenbussche | coördinator en regisseur Tink Tank Performances In je dagelijkse contact met ouders komen hun vragen en bezorgdheden aan bod, eventuele wensen en meningsverschillen. Hoe ga je daarmee om? Een paar vaste acteurs spelen scènes waarin communicatie tussen ouders en opvang aan bod komt. Daarna worden deze scènes opnieuw gespeeld en kun je als deelnemer inspringen en een bepaalde rol overnemen. Hoe zou jij reageren als ouder? Wat lijkt jou een gepaste reactie van de begeleider? Met deze methodiek van inspringtheater kun je al spelend nadenken en uitproberen. Een leuke en diepgaande manier om na te denken over de relatie tussen ouders en begeleiders.
Workshop 12 | 0-3 jaar Verankerd | samenwerken met de buurt Lut Bracke | verantwoordelijke Kinderdagverblijf Duimelotje Hans Vervenne | verantwoordelijke Kinderdagverblijf De Palmboom Kinderdagverblijf Duimelotje werkt samen met senioren uit de buurt. Om de overgang naar school vlot te laten verlopen, is er ook een samenwerking met verschillende scholen. Ook kinderdagverblijf De Palmboom is stevig verankerd in de buurt. Samen met de ouders gaat deze opvang op zoek naar de meerwaarde van de aanwezige diversiteit in de buurt. Met fotomateriaal kun je in deze workshop meedenken hoe de samenwerking met opvang, ouders en buurt vorm kan krijgen.
4
Workshop 13 | 0-3 jaar Samen op weg in inclusieve kinderopvang | samenwerken met de buurt Neelke Dewulf | consulent Centrum Inclusieve Kinderopvang, Stad Gent Ingrid Wils | verantwoordelijke kinderdagverblijf Nieuwland Ilse Laethem | orthopedagoge De Kangoeroe Elke kinderopvang is een plek waar verschillende kinderen en gezinnen thuishoren. Elk kind heeft zijn eigen talenten, ritme, ontwikkeling en eventuele zorgen. Elke ouder heeft zijn eigen opvoedingsstijl. In inclusieve kinderopvang – opvang waar kinderen met een specifieke zorgbehoefte een plek hebben – gaan we met al deze verschillen om. Begeleiders werken niet alleen nauw samen met de ouders, maar functioneren vaak binnen een veel ruimer netwerk van thuisbegeleiders, therapeuten, kinesisten, verpleging, enzovoort. Welke rol neemt de begeleider in de kinderopvang op in dat netwerk? Hoe zorgen we dat iedereen samen met het kind en zijn gezin op weg gaat?
5
