Samen investeren in hernieuwbare energie Daan Creupelandt Dirk Vansintjan
Even opwarmen… • Wie kent Ecopower? • Zijn er coöperanten? • Zijn er klanten?
2
Overzicht 1. Ecopower 2. Coöperatief ondernemen 3. REScoop.eu
3
Overzicht 1. Ecopower 0. Introductie 1. Korte geschiedenis 2. Business model 3. Organogram 4. Enkele cijfers 5. Doelstellingen 6. Concreet voorbeeld
2. Coöperatief ondernemen 3. REScoop.eu 4
0. Introductie https://www.youtube.com/watch?v=HBrcigWPOkQ&list=UUSUYksC3RdIZGqpYiKtcXAQ https://www.youtube.com/watch?v=ikhhriZby5U
5
1. Korte geschiedenis • • • • • • •
1991 – opgericht rond de keukentafel 1995 – windmolenpark Zeebrugge 1998 – uitkering van groene frank 1999 – openbare aanbesteding Eeklo 2003 – leveren groene stroom op vraag van coöperanten 2013 – leveren van groene warmte 2014 – bloeiende coöperatie met 47.000 leden
6
2. Business model
Coöperantaandeelhouder
Hernieuwbareenergieprojecten
Klant
7
3. Organogram Ecopower 27
Algemene Vergadering
Raad van Bestuur
Controlerende Vennoten
Representatie
Ondersteuning
Projecten
Stroomlijn
Pelletsfabriek
1
6
6
9
5
8
5. Doelstellingen 1. Investeren in hernieuwbare energie 2. Hernieuwbare energie leveren aan coöperanten 3. Sensibiliseren voor • • •
rationeel energieverbruik hernieuwbare energie coöperatief ondernemen
15
5.1. Investeren in hernieuwbare energie Eigen productie • Wind (12) Eeklo, Gent, Gistel, Essen, Waimes, Mesnil, Doornik, (Asse)
• Waterkracht (3)
zonnecellen; 20,00%
Overijse, Rotselaar, Schoonhoven
• Biomassa (1) Eeklo
biomassa; 7,50%
• PV-installaties (322) Decentraal verspreid over Vlaanderen
windenergie; 71,50% waterkracht; 1,00%
• Groene warmte (1)
windenergie waterkracht biomassa zonnecellen
16
5.1. Investeren in hernieuwbare energie (2)
17
5.1. Investeren in hernieuwbare energie (3)
18
5.2 Hernieuwbare energie leveren Elektriciteit • • • • •
98 miljoen kWh in 2013 40.247 netaansluitingen (1,41 % v.d. Vlaamse markt) Eigen productie : 52 % Aankoop uit lokale duurzame projecten : 48 % Vaste prijs per kWh = 0,1927 euro (all-in formule) – Vb. 026000 – 25966 = 34 kWh – Factuur: 34 kWh x 0,1927 euro/kWh = 6,55 euro – Rationeel energiegebruik wordt financieel beloond
19
5.2 Hernieuwbare energie leveren (2)
20
5.2 Hernieuwbare energie leveren (3) Warmte • • • •
Eigen pelletsfabriek in Ham 40.000 ton per jaar Focus op particuliere markt Levering in zakjes of bulk
• Hout = CO2-neutrale grondstof • Alternatief voor fossiele brandstoffen • Aangroei altijd in balans met verbruik
21
5.3 Sensibiliseren voor rationeel energiegebruik Klinkt tegenstrijdig voor een energieleverancier • Het groenste kWh is het uitgespaarde kWh • Via factuur, medewerkers, website, PowerPost, mail aan grootverbruikers, ... • Gemiddeld verbruik daalt (47 % incl. PV – 20 % excl. PV) – Onderzoek door Universiteit Luik 4.500 4.000 3.500 3.000 2.500 2.000 1.500 1.000 500 0 2006
2007
2008
2009
2010
2011
22
5.3 Sensibiliseren voor hernieuwbare energie – “Not in my backyard” – Gunningsprocedures 5% – Draagvlak creëren bij de bevolking
5.4 Sensibiliseren voor coöperatief ondernemen – Zie verder
23
6. Een concreet voorbeeld • Het coöperatief antwoord op “not in my backyard” – Openbare aanbesteding van de stad Eeklo • Recht van opstal
– Aanbod van Ecopower • • • • • •
Lokale participatie van burgers Loon van energiespecialist Studie voor warmtenet Zonneluifel Energie-efficiëntie ….
– Gemeenten en burgers worden vragende partij voor RES & EE! 24
Overzicht 1. Ecopower 2. Coöperatief ondernemen 1. Definitie 2. ICA-principes 3. People 4. Planet 5. Profit 6. Participatie 7. Wereldwijd
3. REScoop.eu
25
1. Definitie Coöperaties zijn economische ledenorganisaties waar de maatschappelijke behoeftebevrediging van coöperanten centraal staat en waar een economische activiteit ontwikkeld wordt. De coöperanten hebben een aandeel in de kapitaalstructuur en participeren op die manier in het beleid, de winst en de risico’s van de onderneming (Van Opstal, Gijselinckx en Develtere, 2008)
26
1. Definitie (2) Klassieke onderneming
Coöperatieve onderneming
Financiële meerwaarde bieden aan een beperkte groep aandeelhouders
Sociale/maatschappelijke meerwaarde bieden aan een brede groep van coöperanten
Profit
People & Planet
Middel
People & Planet (?)
Profit
Stemrecht
Kapitalistisch: gekoppeld aan financiële inbreng
Democratisch: niet gekoppeld aan financiële inbreng, maar volgens het principe “één persoon, één stem”
Centraliteit
Shareholders
Stakeholders
Doel
27
2. ICA-principes • 7 basisprincipes voor coöperatief ondernemen 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Vrijwillig en open lidmaatschap Democratische controle door de leden/coöperanten Economische participatie door de leden/coöperanten Autonomie en onafhankelijkheid Onderwijs, vorming en informatieverstrekking Coöperatie tussen coöperaties Verantwoordelijk tegenover samenleving
People – Planet – Profit - Participatie
28
3. People • Investeren in toekomstige generaties via projecten • Kwaliteitsvolle dienstverlening • Duurzame tewerkstelling
29
4. Planet • • • • • •
De projecten 100% groen Biomassa Pellets (Ham) Sensibiliseren rationeel energiegebruik Transparante energiefactuur Consument krijgt greep op eigen energievoorziening
30
5. Profit • • • • •
Winst is belangrijk om maatschappelijke meerwaarde te creëren Winst niet altijd de belangrijkste factor in eindbeslissing Dividend van maximum 6% - herinvesteren Elke energiebesparing meteen financieel beloond Winsten houden we lokaal in Vlaanderen
31
6. Participatie Maximale betrokkenheid van buurtbewoners • Informatieavonden voor nieuwe projecten
Rechtstreekse participatie via aandeelhouderschap • Openbestuursvergadering • Coöperantenavonden • Algemene vergadering
32
7. Wereldwijd – – – –
2,5 miljoen coöperaties wereldwijd 250 miljoen jobs 1 miljard coöperanten 300 grootste coöperaties = ~ BBP van Italië
33
Overzicht 1. Ecopower 2. Coöperatief ondernemen 3. REScoop.eu 1. Definitie 2. REScoop 20-20-20
34
1. Definitie • RES = renewable energy sources • coop = cooperatives • Verzameling van burgerinitiatieven rond hernieuwbare energie die hun werking baseren op de ICA principes = burgercoöperaties voor hernieuwbare energie
• Geen specifieke juridische entiteit • Verschillende activiteiten (productie, levering, netbeheer, enz.) • 2.400 initiatieven in Europa 35
2. REScoop 20-20-20 • Europees project • Intelligent Energy Europe – 12 internationale organisaties – 8 landen
36
2. REScoop 20-20-20 (2) Doelstellingen o Weerstand van burgers t.a.v. hernieuwbare energie reduceren o Burgers de kans bieden om rechtstreeks te participeren in projecten o Meer REScoops in Europa!
Hoe o Ervaring, kennis en expertise van bestaande REScoops verzamelen o Ervaring, kennis en expertise delen binnen een netwerk van experten o Startende coöperaties helpen o Sifnos o Krk
37