Rust, rust en rust Feyenoorder Luc Castaignos is zo rustig dat het bijna een beetje zweverig wordt

Woensdag 13.04.2011 depers.nl

 




Opperkoks in een bijeengebluft sterrenboek

....

Pagina 19

WOEKER

STUFI

Flexibel, gunstig en veilig: zo prijst de overheid het opbouwen van een studieschuld aan bij studenten. Van waarschuwen voor de gevaren komt maar weinig.

....

Pagina 3

Rust, rust en rust

....

....

Special: van wegwijzer in het groenestroombos tot een gids voor duurzaam eten. Pagina 11 en verder

n t gs aa en de br oe uis Op en g e Kr t od mt R ko het

Groei & duurzaamheid

Feyenoorder Luc Castaignos is zo rustig dat het bijna een beetje zweverig wordt. Pagina 26

www.yeswesupportjapan.com

12:00 uur

16:30 uur

19:00 uur

AutoRAI Elf dagen dagen lang naar glimmende auto’s kijken in de RAI.

Debat Over ‘Implosie van het politieke centrum’ in Nieuwspoort in Den Haag.

Japan Benefietconcert ‘Nederland helpt Japan’ live op Nederland 1. Geeft allen!

2

 

   




Eerst

Duitsers hebben geen zin in biobrandstof. E10 is een marketingfiasco Pagina 4

Glimmende auto’s, grauwe cijfers

Cartoon Argus

Rechters oordelen milder na lunch

#Saab

Op de Amsterdamse AutoRAI toonde Saab gisteren trots zijn nieuwste modellen. Toch ging het in de stand vooral over productiestops en geldgebrek. Mathijs Rotteveel Amsterdam V

‘Saab is de afgelopen dagen weer veel in het nieuws. De gesprekken gaan door, maar daar wil ik het niet over hebben.’ Saab-importeur Kees van den Berg had zich zijn toespraak op de AutoRAI in Amsterdam iets anders voorgesteld. Hij heeft een enorme stand laten bouwen om zijn nieuwste Saab-modellen, waaronder het pronkstuk de 9.5 estate, aan het publiek te tonen. Helaas zijn de meeste mensen meer geïnteresseerd in de fi-

Kabinet: sneller actie bij dreiging doodstraf

Algiers Bij botsingen tussen betogers en ordetroepen in de Algerijnse hoofdstad Algiers zijn gisteren enkele studenten gewond geraakt. Dat hebben getuigen laten weten. Het gaat om studenten die protesteren tegen de plannen van de regering om het onderwijs te hervormen. Ze vrezen dat de kwaliteit daarvan slechter wordt. Ook willen ze een democratisering van het onderwijs.

Den Haag Het kabinet gaat zich actiever inzetten voor Nederlanders die in het buitenland gevangen zitten en wie mogelijk de doodstraf boven het hoofd hangt. Dat heeft minister Uri Rosenthal van Buitenlandse Zaken gisteren in een brief aan de Tweede Kamer laten weten. Aanleiding was de plotselinge executie van de Nederlands-Iraanse Zahra Bahrami, die tot reuring leidde.

Nederlanders lui, Belgen nog luier

Geert Wilders noemt vereniging ‘sneu’

Parijs West-Europeanen blijken het minste aantal uren te werken. Ook in Nederland wordt gemiddeld veel minder uren gewerkt dan in andere landen: gemiddeld 7,5 uur. Dat blijkt uit onderzoek van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO). In Portugal, Japan en Mexico werken de mensen het meest. Belgen besteden de minste tijd aan werk van alle onderzochte landen.

Den Haag PVV-leider Geert Wilders is niet onder de indruk van de oprichting van de Vereniging voor de PVV (VvPVV), een onafhankelijke vereniging die de partij wil democratiseren. De PVV-leider noemde het initiatief van twee afgewezen PVV-kandidaten – Oege Bakker en Geert Tomlow – ‘sneu’. Hij zegt ‘niet wakker te liggen’ van de vereniging. Wel laat hij uitzoeken of de vereniging de naam PVV mag gebruiken.

6 4

In de mini-sudoku gebruikt u op elke horizontale rij, op elke verticale rij en in elk vak de cijfers 1 tot en met 6 één keer. X Meer puzzelen? Zie pagina 25

© SANDERS-PUZZELLAND

Mini-sudoku 4 1

3 1 5 5 2

rijksdienst die de staatsschuld bewaakt – overlegt over het verkopen en terughuren van de bedrijfsgebouwen. Dat moet voldoende geld opleveren om de productie over ongeveer een week weer op te starten. Het probleem bij dit overleg is de mogelijke koper van deze gebouwen: de Russische investeerder Vladimir Antonov. Die was eerder niet gewenst in Zweden, omdat hij door de Amerikaanse inlichtingendienst CIA tot Russische maffiakringen zou worden gerekend. Inmiddels heeft Muller hem via een omweg toch als financier aangetrokken en lijkt hij de enige die het concern op korte termijn wil redden. Importeur Kees van den Berg heeft er alle vertrouwen in dat het allemaal goed komt: ‘Wat kunnen we anders?’

Slachtoffers Japan bivakkeren in open tenten

Gewonden bij protesten in hoofdstad Algerije

Start up

nanciële situatie van de Zweedse autofabrikant dan in zijn glimmende showmodellen. ‘Het begon anderhalve week geleden’, zegt hij. ‘Toen hoorden we dat de productie werd stilgelegd, omdat leveranciers te laat betaald zouden worden. Dat was een beroerde timing, met het oog op deze beurs. We kunnen ons er enorm druk over maken, maar dat heeft geen zin. Het staat helemaal buiten ons machtsveld.’ Ondanks dat de Nederlandse topman Victor Muller vorige week nog riep dat het om een kleine ‘hickup’ ging, bleef het slechte nieuws over Saab naar buiten druppelen. De productie ligt nu al meer dan een week stil en de geldnood is inmiddels zo hoog dat het bedrijf nu met de Zweedse regering en de Riksgälden – een

4 1 6

VN mag WikiLeaks-lek Manning niet bezoeken

Herdenking schietpartij Alphen over een week

New York Een VN-onderzoeker inzake martelingen heeft geen toestemming gekregen voor een bezoek zonder toezicht aan de Amerikaanse militair Bradley Manning. Die wordt ervan verdacht duizenden Amerikaanse documenten aan de klokkenluiderssite WikiLeaks te hebben doorgespeeld. VN-rapporteur Juan Mendez zei ‘teleurgesteld en gefrustreerd’ te zijn, meldde de BBC gisteren.

Alphen Volgende week woensdag is de herdenkingsdienst voor de slachtoffers van de schietpartij in Alphen. Dan zijn alle begravenissen achter de rug. Naar alle waarschijnlijkheid is de herdenking in het Theater Castellum. Hoe de bijeenkomst eruit gaat zien, is nog niet bekend. Gisteren heeft de gemeente de namen van de slachtoffers vrijgegeven. De Tweede Kamer heeft de doden al herdacht.

Ontheemde Japanners moeten het doen met minimale privacy. Meer dan een maand na de ramp verblijven nog altijd zo’n 150.000 Japanners in dit soort opvangcentra – verdreven door de tsunami of de nucleaire crisis. FOTO: AFP

De Jager wil IJsland op knieën dwingen vanwege Icesave #Icesave

Minister De Jager blijft IJsland onder druk zetten om 1,3 miljard euro terug te betalen. Ook al is dat nauwelijks te dragen. Redactie economie Amsterdam V

Minister De Jager van Financiën houdt vast aan de harde lijn: IJsland moet en zal de 1,3 miljard euro terugbetalen die het Nederland schuldig is. Dat is de schade die is veroorzaakt door de val van de bank Icesave. ‘De voorwaarde voor IJsland om lid te worden van de EU, is dat het die verplichting nakomt’, zei De Jager gisteren in de Kamer. Ook zei hij bij het Internationaal Monetair Fonds te

lobbyen om te zorgen dat het land zijn verplichtingen nakomt. Aanleiding voor de uitspraken is afwijzing van de terugbetalingsregeling in een referendum afgelopen weekend. Onbegrijpelijk is die uitkomst niet. Groot-Brittannië heeft ook nog 2,6 miljard tegoed van het eiland, samen met de Nederlandse vordering zo’n 4 miljard euro, de rente meegerekend. Dit bedrag moet worden opgehoest door de 320.000 inwoners van IJsland, wat overeenkomt met een claim van 210 miljard op de Nederlandse bevolking. Volgens de IJslandse president kunnen alle schulden binnen twee jaar worden terugbetaald uit de opbrengst van de boedel van Landsbanki, het moederbedrijf van Icesave.

‘NAVO doet te weinig in Libië’ Parijs/Londen Frankrijk en GrootBrittannië vinden dat de NAVO haar acties in Libië moet opvoeren. Gisteren zei de Franse minister van Buitenlandse Zaken Juppé net als zijn Britse ambtsgenoot dat de NAVO te weinig doet om burgers in Libië te beschermen. Moammar Gaddafi’s troepen hebben gisteren opnieuw de westelijke stad Misrata aangevallen. Tientallen mensen zijn gedood, de overige bewoners zijn doodsbang en er is een tekort aan voedsel en medicijnen, meldt persbureau Novum. Misrata is de enige stad in het westen van Libië die nog deels in handen is van de rebellen. Ook de door de rebellen gecontroleerde stad Ajdabiyah is vandaag weer door raketten van het Libische leger getroffen.

Doorgespoeld

Gulle gevers

Kleine getuige

Bellen op het toilet, dat doen meer mensen. Zo ook een Israëlische minister. Tijdens een telefonisch radio-interview trok hij plots door.

Nederlanders doneren samen jaarlijks 1,9 miljard euro aan goede doelen, blijkt uit een onderzoek van de Vrije Universiteit in Amsterdam.

Een Haarlemmer die zijn baby onbeheerd in zijn auto had achtergelaten, heeft mazzel: een autodief heeft van alles gestolen, maar niet de baby.

 

   




Een bank zou zeggen: meneer, u haalt amper studiepunten.

Eerst

3

Neem een studieschuld, heerlijk! #Studieschuld ‘Flexibel, gunstig en veilig’, roemt het kabinet de leningen

in de nieuwe studiefinancieringsplannen. Zo aantrekkelijk is tienduizenden euro’s schuld opbouwen bij staatsbank DUO niet.

Camil Driessen Den Haag V

Het leest als een reclame van een foute aanbieder van woekerleningen. Alleen de foto van het gelukkige gezinnetje met de nieuwe keuken of dakkapelontbreekt. In de beleidsnotitie Studeren is investeren presenteert het kabinet zijn plannen om de studiefinanciering drastisch te hervormen door studenten meer voor de kosten van hun studie op te laten draaien. ’Daarvoor kunnen ze een flexibele, gunstige en veilige studielening bij de overheid opnemen.’ Deze week vergadert de Tweede Kamer verder over de studiefinanciering en langstudeerboete. Momenteel zijn zo’n 480.000 Nederlanders hun studieschuld aan het aflossen. Hun aantal en hun schuld groeien. Stroomden in 2004 nog 50.000 oudstudenten het schuldenregister van DUO (de vroegere IB-Groep) in, dit jaar kwamen er 80.000 bij. De gemiddelde schuld die ze moeten afbetalen, verdubbelde bijna in die zeven jaar: van 7.939 naar 14.657 euro. Daarbij zit ook een grote groep mensen met schulden boven de 30.000 euro. Of de schuld nu 14.000, 30.000 of 60.000 euro is, ‘flexibel, gunstig en veilig’ blijkt die niet, als we de uitleg van staatssecretaris Halbe Zijlstra even nalopen.

Flexibel, gunstig en veilig Flexibel betekent dat studenten de lening kunnen aanvullen met geld van hun ouders, een bijbaantje, etc. Die redenering maakt zelfs een lening van de maffia flexibel. Gunstig slaat op het feit dat de rente laag is (klopt, die ligt gemiddeld rond de 3 procent) en dat het rendement van de studie hoger is dan de lening. Door te studeren krijg je later een betere baan en verdien je die lening terug. Daar valt een harde nuance in aan te brengen. De uitval bij

het hoger onderwijs is namelijk aanzienlijk en structureel. Na tien jaar heeft 30 procent van de studenten geen einddiploma en dit percentage is al twintig jaar hetzelfde. Veilig betekent dat studenten via jokerjaren het terugbetalen tijdelijk kunnen staken, en er is een draagkrachtregeling: ze hoeven niet meer terug te betalen ‘dan waartoe ze op basis van hun inkomen in staat zijn’.

5,3 miljard euro DUO heeft per 1 januari voor 5,3 miljard euro aan studieleningen uitstaan. Een stijging van 15 procent ten opzichte van 2010.

Twee nuances: uit het jaarverslag van DUO uit 2009 blijkt dat 87 procent van de schuld zonder tussenkomst van de deurwaarder geïnd kan worden, dus of die schulden echt ‘veilig’ zijn? De draagkrachtregeling klinkt bovendien mooier dan die is. Die kijkt naar je inkomen en niet naar vaste lasten. Stel, je houdt per maand 1.800 euro netto over. Dan ben je aan huur/hypotheek, gas en elektra, zorgkosten, tv en internet, mobiele telefoon, lokale belastingen en eventueel kinderen al zoveel kwijt dat de 400

euro die naar DUO moet een gigantische hap uit je besteedbaar inkomen is. Sparen? Een auto? Vergeet het. Neem Wijnand, 29 jaar, uit Amsterdam: studeerde nooit af. Leende wel zes jaar van de IB-Groep en moet nu 68.000 euro terugbetalen. Zou-ie bij een bank nooit gekregen hebben, die zou toch op een bepaald moment zeggen: meneer, u haalt amper studiepunten, u krijgt niks meer. Een bank zou bij de meeste leningen ook willen weten of het beoogde doel ermee wordt gefinancierd. Het ministerie van Onderwijs stelt slechts als voorwaarde dat je staat ingeschreven bij een onderwijsinstelling. Neem het collegegeldkrediet. Inderdaad, bedoeld om je collegegeld te betalen. Maar ook als bijvoorbeeld je ouders je collegegeld betalen, krijg je het vrolijk iedere maand gestort.

Consequenties Studenten vragen de leningen zelf aan, maar zijn niet in staat de consequenties van hun leengedrag te overzien, constateert het NIBUD. ‘Komt later wel’, denkt menigeen, terwijl hij de post van DUO op een stapel mikt. De NIBUD-cijfers liegen er niet om. Tweederde van de ondervraagden vindt dat leeftijdsgenoten te makkelijk denken over lenen, 59 procent had liever minder geleend, 53 procent ervaart de lening als een last. Tijd dat de overheid waarschuwt voor de gevolgen? Minister Plasterk deed in 2009 een poginkje en schreef alle studenten dat hij het belangrijk vond dat een student ‘bewust leent’.

Studiefinanciering

   "   
&  "
  
" "" "
" ""

Met onder meer de langstudeerboete en het afschaffen van de basisbeurs in de masterfase stimuleert het kabinet dat studenten nog meer gaan lenen. Normbedragen 2011 van DUO voor een uitwonende student:

M

M M M

Basisbeurs €266,23 Aanvullende beurs (kun je lenen als je er niet voor in aanmerking komt) €242,76 Lenen €285,70 Collegegeldkrediet €142,75 Studentenreisrecht €82,34 Totaal: €1019,78

studie eruitziet als je honderden euro’s moet aflossen, ontbreken. Zou de overheid niet ook het waarschuwingslogo ‘Let op! Geld lenen kost geld‘ pontificaal in al haar uitingen moeten plaatsen? Daar verplicht ze financiële aanbieders immers ook toe. Helaas. In de wet staat een uitzondering. Voor de overheid.

     
  


" '" "  " ""   

Lenen

M

Studenten, let op! Geld lenen kost geld. FRANK MULLER/HOLLANDSE HOOGTE

Het ministerie van Onderwijs laat weten dat studenten op tal van manieren worden gewaarschuwd. Er is een rekenhulp en in brochures over lenen staat ‘dat deze lening ook moet worden terugbetaald’. Maar somber zijn die brochures niet bepaald en simpele rekensommetjes of persoonlijke verhalen over hoe je leven na de

     


+%



 ' ($+ #

  

  !
" #"" %  $ "
 %   ('
- #
 (( !"
- *('
,*'( !!)&  $( (( (( "# ( (+ .(( "$
(   "  " 
   (
!+

Vreemde verslaving

Rode lichten

Uitstel

Een dertigjarige vrouw uit Florida is verslaafd aan het eten van de polyester vulling van banken en stoelen.

Grappenmakers in Nijmegen hebben voetgangerslichten bewerkt, zodat de mannetjes nu in een seksuele positie staan.

Hoewel een zwangerschap op latere leeftijd risico’s met zich meebrengt, zijn kinderen van moeders boven de veertig uiteindelijk gezonder.

4

 

   




E10 tanken verdrijft arme boeren van hun land.

Eerst

Evelyn Bahn Woordvoerster Inkota

B IO S P R IT MACHT H U N G ER .

E10, benzine met een pr-probleem #Biobenzine De invoering van de biobrandstof E10 lijkt in Duitsland uit te lopen op een van de grootste marketingfiasco’s ooit. Het spul is niet groen, niet zuinig en automobilisten zijn bang dat hun motor er aan gaat. Edward Deiters Amsterdam V

‘Mijn auto is geen vegetariër’, grappen veel Duitsers over de relatief nieuwe biobenzine E10. En de meeste van onze oosterburen nemen die grap tamelijk serieus. Volgens meerdere recente onderzoeken weigert 90 tot 95 procent van de Duitsers het spul in zijn tank te gooien. Het merendeel van deze E10-weigeraars zegt bang te zijn voor mogelijke motorschade. De Duitse benzine-rel duurt al maanden, maar sinds een paar dagen lijkt het of de automobilist – voorlopig – van de Duitse staat heeft gewonnen. Bang geworden voor een massale E10-boycot ging afgelopen vrijdag de Duitse markleider Aral door de knieën. Het bedrijf meldde in zijn 2.500 tankstations de speciale biobenzine met 10 procent ethanol weer te vervangen door de oude Super E5 (vergelijkbaar met onze Euro95). Kort daarna kondigde ook Shell aan in een groot deel van Duitsland de oude brandstof toch weer te gaan leveren. De massale gebruikersboycot leidde begin maart al tot een heuse benzinetop, waar de Duitse regering besloot de E10-verkoop toch door te zetten. Shell gaf automobilisten zelfs een garantie: als de automotor stuk gaat door E10-gebruik, neemt het alle kosten op zich.

De koppigheid van de Duitse regering heeft te maken met Europese richtlijnen om groenere benzinesoorten te stimuleren. Dit jaar moeten oliemaatschappijen in Europa al 4,25 procent bio-ethanol op de markt brengen. In de praktijk kunnen ze dat nog prima oplossen door gewoon een flinke scheut bio-ethanol bij de gewone benzine te mikken. In 2020 wordt dat lastiger, dan moet het percentage bio-ethanol van Brussel op 10 procent liggen. En daar wilde de Duitse regering niet op wachten. Bondskanselier Angela Merkel en milieuminister Nor-

Shell

Hier rustig aan In Nederland is E10 nog nergens te krijgen. ‘De Duitsers liepen echt voor de muziek uit’, zegt Shell-woordvoerder Wim van der Wiel. ‘We volgen de Europese richtlijnen, wat betekent dat we in Nederland nu 4,25 procent bio-ethanol mengen bij die totale plas brandstof die wij verkopen. Wij hebben van de Nederlandse regering nog geen indicatie dat er hier iets verandert.’

bert Röttgen besloten Duitsland tot groen gidsland te maken en het voorop te laten lopen bij de introductie van E10. En dus moeten oliemaatschappijen in Duitsland dit jaar 6,25 procent bio-ethanol op de markt brengen. Doen ze dit niet, dan wachten forse boetes.

Wantrouwig Dus investeerden oliemaatschappijen vanaf begin dit jaar vele miljoenen in het aanpassen van hun tankstations. Er leek niets aan de hand. Tot automobilisten de eerste berichten over motorschade tot zich namen en massaal uitweken naar het duurdere SuperPlus. Ondanks het feit dat de meeste autofabrikanten meldden dat E10 veilig getankt kan worden in bijna alle modellen, bleef de consument wantrouwig. Oké, er waren wat oudere modellen, van voor 1990, waar je het beter niet in de tank kunt stoppen, luidde vervolgens de boodschap, gevolgd door een lijstje op internet. Maar het imago van de nieuwe brandstof werd vooral naar de knoppen geholpen door autodealers en garagehouders die massaal adviseren geen E10 te tanken. ‘Ik zou het niet doen’, waarschuwde bijvoorbeeld in Der Tagesspiegel de werkplaatschef van een grote Renault-garage. ‘E10 is agressief en heeft een corroderende werking, het valt op de lange termijn dus motor- en metaaldelen aan. Zelfs

modellen die volgens de fabrikant op E10 kunnen rijden, kunnen dus beter met traditionele Superbrandstof volgetankt worden’. Geïnterviewde BMW- en Mercedesdealers waren exact dezelfde mening toegedaan. ‘Persoonlijk tank ik het ook niet’, aldus een van hen. Een ander moeilijk uit te leggen pijnpunt is dat auto’s op E10 minder zuinig rijden: er is gemiddeld 2 procent meer van nodig dan bij superbenzine. Gisteren nog gooide Bild Zeitung daarover wat extra olie op het vuur. Met een Volkswagen Golf 1.4 TSI maakte de krant drie proefritten en concludeerde dat het verbruik met E10 aanzienlijk stijgt: het Golfje had afhankelijk van stads- of snelwegverkeer 3 tot 5 procent meer dorst. Bij 20.000 kilometer per jaar zou dit aan benzine 176 euro meer kosten.

Honger En dan zijn er ook nog Duitse ontwikkelingssamenwerkingsorganisaties als Inkota, die stellen dat de biobrandstof voor een groot deel met voedingsgewassen als suikerriet en maïs wordt geproduceerd. ‘Iedere automobilist die de E10-brandstof tankt, draagt bij aan een verergering van de honger op de wereld’, zegt Inkota-woordvoerster Evelyn Bahn. ‘Dit zorgt voor stijgende voedselprijzen, ontbossing en arme boeren in ontwikkelingslanden die van hun land worden verdreven’.

Tea time

Lekker groen

Misverstand

Het personeel van een Britse begrafenisonderneming parkeerde een lijkwagen mét kist bij een café, voor een theepauze.

Uit een dubbelblinde proef blijkt dat we dezelfde koekjes lekkerder en voedzamer vinden als ze een ‘biologisch’ label hebben.

Dat vrouwen minder goed bestand zijn tegen alcohol ligt niet aan hun hogere vetgehalte, maar aan hun lagere vochtpercentage.

 

   




De rechtbank wil eerst vragen stellen, Moszkowicz mag erna.

Eerst

5

Aan tafel in de rechtszaal Het proces

Hij lijkt niet veel in handen te hebben. Toch probeert advocaat Moszkowicz aan te tonen dat in het Wildersproces een getuige onoirbaar is beïnvloed tijdens een etentje. Kustaw Bessems Merel van Leeuwen Amsterdam V

Het ‘Vertigo-gezelschap’ komt vandaag naar de rechtszaal. Nu ja, een klein deel: Tom Schalken, hoogleraar en plaatsvervangend raadsheer bij het gerechtshof in Amsterdam. En Bertus Hendriks, Midden-Oostenkenner. Normaal zitten zij met hun eetclub – negen vrienden die al twintig jaar bij elkaar komen – aan een mooie tafel, met wijn en goede gesprekken. Vandaag in de troosteloze Borgerhoff Mulderzaal, waar het Wildersproces zich voortsleept. De aanleiding? De rechtszaak tegen PVV-leider Geert Wilders was een half jaar geleden al bijna voorbij toen naar buiten kwam dat de heren hadden gedineerd met arabist Hans Jansen, getuige-deskundige voor de verdediging. Pikant, omdat Schalken als raadsheer mede aan de wieg stond van de zaak tegen Wilders. Het Openbaar Ministerie wilde die vervolging in eerste instantie niet, maar het gerechtshof in Amsterdam – onder wie dus Schalken – besliste anders.

Gewraakt Jansen schreef over het etentje op een weblog en Schalken en Hendriks vertelden erover in deze krant. Volgens Wilders’ advocaat Bram Moszkowicz riekte het etentje naar beïnvloeding en hij vroeg de rechters om Jansen over het etentje te horen. Toen dat werd geweigerd, wraakte Moszkowicz met succes de rechtbank en moest de hele zaak over. De nieuwe rechters hebben bepaald dat Jansen én Schalken én Hendriks wél moeten worden gehoord. Moszkowicz wil dit gebruiken om aan te tonen dat Schalken ‘heeft getracht Jansen te beïnvloeden’. Het is onwaarschijnlijk dat dat lukt. Beïn-

vloeding van een getuige is strafbaar en daarom deed Wilders eerder al aangifte tegen raadsheer Schalken. De officier van justitie concludeerde na onderzoek dat Schalken ‘geen druk heeft uitgeoefend op de heer Jansen met betrekking tot diens verklaring’ En: ‘De heer Jansen heeft zelf ook verklaard dat hij zich tijdens het diner op geen enkel moment onder druk gezet voelde.’ Wilders en Moszkowicz nemen daar geen genoegen mee en ze spannen zich in om Schalken alsnog vervolgd te krijgen. Daarnaast willen ze vandaag met ‘pittige vragen’ aan Schalken aantonen dat er tijdens het etentje ‘onoirbare’ dingen zijn gebeurd. Daarmee hoopt Moszkowicz dan aannemelijk te maken dat het strafproces tegen Wilders mede voortkomt uit de persoonlijke ideeën van Schalken over de PVV en de islam en zo wil hij de zaak opblazen.

Discussie Álle betrokkenen bij het etentje zijn het er echter sinds het begin over eens dat Schalken met Jansen heeft gediscussieerd over de beslissing van het hof om Wilders te laten vervolgen. ‘Hij probeerde me te overtuigen van de juistheid van zijn beslissing Wilders voor de Rechtbank in Amsterdam te slepen’, schreef Jansen daar eerder over. Dat had Schalken niet moeten doen. Hij had zelfs helemaal niet met Jansen aan tafel moeten gaan. Daar zijn vriend en vijand het inmiddels wel over eens. Maar het is nog wat anders dan dat hij Jansen heeft belemmerd in vrijheid te verklaren. Jansen zou in het proces namelijk spreken over de islam, niet over de juistheid van de vervolging en niemand heeft nog beweerd dat Schalken ooit iets over de islam heeft gezegd. Als Moszkowicz dat vandaag toch uit Schalken wil trekken heeft hij een moeilijkheid. De rechtbank wil de getuigen als eerste vragen stellen, de advocaat mag pas daarna. Dan zal veel gras voor Moszkowicz’ voeten zijn weggemaaid. Die heeft dan ook aangekondigd bezwaar te maken tegen deze volgorde. Want als hij raadsheer Schalken wil krijgen waar hij die hebben wil, zal hij het moment moeten grijpen en het lid van het Vertigogezelschap vragen moeten stellen tot het hem duizelt.

Op Holland valt niet te bouwen #Nieuwbouw

De woningbouw in ons land is op een historisch dieptepunt beland. Redactie economie Amsterdam V

In 2010 zijn bijna 56.000 nieuwe woningen opgeleverd, dat is ruim 32 procent minder dan in 2009. Er zijn vooral minder koopwoningen opgeleverd, zegt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Het aantal nieuw gebouwde woningen in 2010 is het laagste sinds 1952. In dat jaar werden ruim 54.000 woningen opgeleverd. De top werd bereikt in 1974 met 155.000. Er zijn in 2010 bijna 40 procent minder koopwoningen opgeleverd en bijna 16 procent minder huurwoningen dan in 2009. De zeer grote daling van het aantal opgeleverde koopwoningen hangt samen met de onzekerheden op de woningmarkt.

Koninginne-app

Arme Fifi

Pennenlikker

Er is een app gelanceerd waarop je alle koninginnedagfeestjes bij je in de buurt kunt vinden. Nu hopen dat het netwerk die dag eens niet plat ligt.

In CSI-stijl wordt op het eiland Capri gejaagd op baasjes die hondenpoep niet opruimen. Er komt daarom een DNA-database van honden.

De Tsjechische president Klaus heeft in Chili een pen gejat tijdens zijn bezoek. Op nieuwsbeelden is te zien hoe hij deze in zijn zak laat glijden.

 

   




Diplomaat VN mag niet langs bij Bradley Manning.

Eerst

Column Hans Wiegel

Minister Kamp en de AOW e leeftijd waarop de AOW ingaat op korte termijn verhogen naar 66 jaar – en misschien later nog verder – zit er wat dit kabinet betreft niet in. De partij van Wilders heeft dat geblokkeerd. Electoraal begrijpelijk, maar niet moedig. Volgens de laatste politieke stand van zaken zal die AOW-leeftijd pas in 2020 naar 66 jaar gaan. Dat betekent dat iedereen die nu 55 jaar of ouder is daar geen last van heeft. Argument: die mensen hebben het al zwaar genoeg en hebben gezorgd voor de wederopbouw van ons land na de Tweede Wereldoorlog. Dat laatste is klinkklare onzin. De 55-jarigen van nu zijn geboren rond 1955. Hun ouders zijn het die de oorlog hebben meegemaakt en voor de wederopbouw van ons land hebben gezorgd. Kortzichtig dus en gemakkelijk op de korte termijn, het standpunt van Wilders en de zijnen. Minister Kamp staat dus voor de noodzaak wat anders te verzinnen. Tom Poes, verzin een list. Hij heeft nu het plan op tafel gelegd die AOW’ers, die een meerderjarig kind in huis hebben, te korten op hun AOW-pensioen. Let wel: de AOW is geen sociale uitkering, de AOW is een pensioen! De bezwaren zijn duidelijk. Volwassen kinderen die nu met

D

hun ouders in één huis wonen, zorgen – zo gaat dat gelukkig in onze samenleving – ook voor die ouders. Helpen met dit en dat. Waarom dan die AOW-ouders korten? Niet alleen administratieve rompslomp en controle, maar ook de vraag: wat kost het de maatschappij als die ouders een beroep op zorg van buitenaf gaan doen? En: hoe zit het eigenlijk als een AOW’er met zijn oude moeder of vader – die zal dan zo’n 90 jaar zijn – in één huis woont? Wordt dan één van hen, of alle twee gekort op zijn of haar AOW? Dat is de logica van dit plan van minister Kamp. Of, in gewone taal: als je als AOW’er voor je hoogbejaarde ouders zo zorgt, dat je hen bij je thuis laat wonen en leven en voor hen zorgt, word je gepakt. Geprezen zou je moeten worden. In de versnipperaar dit onzalige plan.

Ondertussen bij WikiLeaks... #WikiLeaks

verlaten. Hij noemt de beschuldigingen ‘onverantwoordelijk en onjuist’.

Hoewel het de laatste tijd stil is over WikiLeaks gebeurt er nog genoeg rondom de klokkenluiderswebsite.

Ehm, bank-cables?

Julien Althuisius Amsterdam V

Iets meer dan een jaar geleden liet WikiLeaks overal ter wereld monden openvallen van verbazing en afschuw. Op 5 april 2010 zette de klokkenluiderssite de geklassificeerde video Collateral Murder online, met de slachting van een tiental mensen in Nieuw Bagdad op beeld. Sinds de onrusten in het Midden-Oosten is het stil rond het kamp-Assange. Dat betekent echter niet dat er niets gebeurt.

REUTERS

6

Het is al even stil rond Assange.

Afghaanse scholen Vorige week berichtte de Deense krant Politiken dat het helemaal niet zo goed gaat met de ontwikkeling van de Afghaanse scholen die door het Westen worden gesteund. Volgens gelekte documenten zijn de scholen niet veilig en worden ze regelmatig aangevallen door de taliban. Ook zouden die plannen hebben om pakjes drinken van de kinderen te vergiftigen en terroristen zich voor te laten doen als leraren.

251.287

Manning

Cables WikiLeaks heeft aangekondigd in totaal 251.287 Amerikaanse cables vrij te geven. Tot nu toe is daar een fractie van gehaald.

Ambassadeur weg

Hans Wiegel Oud-VVD-leider

Wit-Rusland pakt verdachten aanslag op

‘Pensioen en zorg worden onbetaalbaar’

Minsk De politie in Wit-Rusland heeft een onbekend aantal mensen opgepakt in verband met de aanslag op een metrostation in Minsk. De achtergrond van de verdachten is nog niet bekend. Bij de aanslag maandag kwamen twaalf mensen om het leven; 149 mensen raakten gewond. Waarschijnlijk zijn de daders van buitenlandse afkomst.

Washington De schuldenlast van rijke landen groeit de komende jaren stevig door. De bezuinigingen die nu wereldwijd worden doorgevoerd, zijn daarom niet genoeg om op termijn de kosten van de vergrijzing te betalen. Dat concludeerde het Internationaal Monetair Fonds gisteren. Pensioenen en gezondheidszorg moeten daarom een stuk goedkoper.

Citaat

‘Wilders mag niet ongehinderd de macht kunnen grijpen als zijn partij de grootste van Nederland wordt. Dat moeten we niet willen.’ Geert Tomlow Oprichter van Vereniging voor de PVV

Myrthe Hilkens beëdigd als Kamerlid voor PvdA

Sterrenstelsels eerder geboren dan gedacht

Den Haag De publiciste en freelance journalist Myrthe Hilkens is gisteren beëdigd als Tweede Kamerlid voor de PvdA. Ze vervangt tot 1 augustus Nebahat Albayrak, die met zwangerschapsverlof is gegaan. Hilkens (1979) werkte voor televisie- en radioprogramma’s en bij Dagblad De Pers. Ook schreef ze een boek over de ‘pornoficatie’ van de samenleving.

München Amerikaanse en Europese astronomen zijn een stap dichter bij de oerknal gekomen. Ze hebben een sterrenstelsel ontdekt uit de begintijd van het heelal, ongeveer dertien miljard jaar geleden. Het stelsel ontstond waarschijnlijk tweehonderd miljoen jaar na de oerknal. Dat er al zo vroeg sterrenstelsels zijn gevormd, was nog niet bekend.

Ook vorige week: Ecuador heeft de Amerikaanse ambassadeur Heather Hodges de deur gewezen nadat uit cables blijkt dat Hodges de Ecuadori-

aanse politie van corruptie beticht. De minister van Buitenlandse Zaken, Ricardo Patino, verzocht Hodges vervolgens zo snel mogelijk het land te

Pinokkio

Mooimakerij, fabeltjes, halve waarheden, Pinokkio prikt ze door. Reacties en suggesties naar: [email protected]

comeback en gebruikte de polders in zijn toespraak als voorbeeld van ‘topinnovaties’ die nu ook nodig zijn.

Kustaw Bessems Den Haag

Wat is waar?

Wat is de bewering? ‘Hier in de mooiste provincie van ons land zijn de polders uitgevonden.’

Wie zegt dat? Elco Brinkman, CDA-lijsttrekker voor de Eerste Kamer, op het laatste partijcongres in Den Haag. Het gaat dus om Zuid-Holland.

Hoe zat het ook alweer? Bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten behaalde het CDA net als bij de Tweede Kamerverkiezingen een dramatische uitslag. Op 23 mei kiezen de Statenleden de Eerste Kamer. Het CDA gaat dan in de senaat waarschijnlijk van 21 naar 11 zetels. Brinkman was in de jaren tachtig en negentig minister en fractievoorzitter in de Tweede kamer voor het CDA, totdat de partij in 1994 onder zijn aanvoering de grootste nederlaag in de geschiedenis boekte. De voorzitter van Bouwend Nederland en tweede man van werkgeversorganisatie VNO-NCW maakt een politieke

Een van die informanten met wie het niet goed afliep is Bradley Manning. Hij is al negen maanden opgesloten omdat hij ervan wordt verdacht Collateral Murder aan WikiLeaks te hebben gegeven. Manning zit onder barre omstandigheden vast en er gaan geruchten dat hij gemarteld wordt. Maandag wilde een diplomaat van de Verenigde Naties hem bezoeken. Dat verzoek werd, tot ‘grote teleurstelling en frustratie’ van diplomaat Juan E. Mendez, geweigerd.

Niet waar / Deels waar / Waar

In Zuid-Holland is de polder uitgevonden

V

WikiLeaks-voorman Julian Assange kondigde enige tijd geleden groots aan over informatie te beschikken die het einde zou betekenen van zeker één grote Amerikaanse bank. Paniek alom, Bank of America zette er zelfs een crisisteam op. Maar we hebben nog steeds niets gehoord. Dat kan te maken hebben met het feit dat Assange zelf even druk bezig is met allerlei rechtszaken, maar het is ook mogelijk dat WikiLeaks de data niet meer heeft. In een interview met Der Spiegel vertelde WikiLeaksdissident Daniel Domscheit-Berg dat hij bij zijn vertrek bij de website ook maar wat documenten heeft meegenomen. Hij vond dat Assange de veiligheid van de informanten niet goed kon waarborgen.

Zuid-Holland heeft inderdaad een lange traditie van waterbeheersing, vertelt Steffen Nijhuis, docent landschapsarchitectuur aan de TU Delft en auteur van de Polderatlas van Nederland. ‘Vanwege het natte, zompige karakter van het landschap was de omgang met het water altijd al belangrijk voor wonen en werken. In de veengebieden rond de Maasmonding, op Voorne, Putten en Middendelfland gaat de geschiedenis van het omgaan met het water tot ver voor onze jaartelling terug.’ De tastbare bewijzen zijn er: houten duikers en stevige aarden dammen, merendeels tijdens de Romeinse overheersing aangelegd. ‘En sporen van de eerste systematische, bovenlokale veenontginningen en zoutwinning door de Romeinen.’ Maar Nijhuis wijst erop dat elders in het kustgebied nóg oudere vormen van waterbeheersing zijn te vinden. ‘In West-Friesland bijvoorbeeld, daar groeven boeren in 1.500 voor Christus greppels om hun boerderijen en akkers heen voor ontwatering. En in het Friese en Groningse kweldergebied werden in vijfhonderd voor

Christus de eerste terpen opgeworpen. Daar werden aan het begin van onze jaartelling op bescheiden schaal ook de eerste ringdijken aangelegd. Die zou je kunnen beschouwen als de eerste echte poldervormen.’ Grootschalige ontwatering begon vanaf 800 na Christus in West Friesland en de kop van Noord-Holland en vond pas ongeveer tweehonderd jaar later navolging in de Zuid-Hollandse veengebieden. De vroegste droogmakerij is niet in Zuid-Holland: de Achtermeer (1533), in de buurt van Alkmaar. ‘We kunnen zeggen dat Zuid-Holland een lange en rijke traditie van waterbeheersing kent’, aldus Nijhuis, ‘maar de uitvinding van de polder is zeker niet exclusief aan Zuid-Holland toe te schrijven. Het hele Nederlandse laagland is eigenlijk het laboratorium van het polderen.’

Eindoordeel De bewering is grotendeels onwaar.

Reactie Brinkman: ‘Het ging mij uiteraard om de figuurlijke betekenis; het poldermodel. Polder als uitkomst van een typisch Nederlands politiek proces. En aangezien Den Haag in ZuidHolland ligt, zijn de polders in genoemde betekenis in Zuid-Holland uitgevonden.’

Brandende boten

Food for thought

Pecunia olet

De Amerikaanse marine heeft een geluidloze laser ontwikkeld om boten mee aan te vallen. Die vliegen door de laser in brand.

Rechters oordelen milder na een eetpauze. Uit onderzoek blijkt dat ze na de lunch minder zin hebben om zware straffen uit te delen.

Een boer in Zuid-Korea begroef zeven miljoen euro in zijn knoflookveld. Zijn familie wordt ervan verdacht een illegale goksite te runnen.

 

   




Just send me a cruise with a couple of tons.

Eerst

Abu Mansour al-Amriki Zanger

7

Alle 13 goed voor de Heer #Jihadrap

We dachten dat Abu Mansour al-Amriki dood was, gesneuveld in Somalië. Maar nee, hij leeft! En hoe. Mark van Assen Amsterdam V

Er zijn twee bijzondere dingen met Abu Mansour al-Amriki (27), een AlQaida-strijder die eigenlijk Omar Hammami heet. Om te beginnen komt hij uit Daphne, een stadje in Alabama. Hij is van Syrische afkomst, maar desondanks een gewone Amerikaan, die net als zoveel andere jongelui uit Daphne naar de plaatselijke high school ging. Er zitten niet zo veel Amerikanen bij Al-Qaida, dus toen hij in 2007 opdook in een interview bij de Arabische nieuwszender Al-Jazeera en twee jaar later in een promotiefilmpje voor de heilige strijd in Somalië, trok hij nogal de aandacht. Hij bleek een jaar eerder te zijn afgereisd naar Somalië. Daar had hij zich aangesloten bij de terreurorganisatie al-Shahaab. Abu Mansour al-Amriki (‘de Ameri-

kaan’) is een mooie jongen, met donkere krullen, een vlasbaardje en een all-American smile. In de video spreekt hij in een woestijnachtige omgeving ontspannen zijn kameraden toe: ‘De enige reden dat we hier zijn, zo ver van onze families, de steden waar we vandaan komen, de candy bars en al die andere dingen, is omdat we wachten op onze vijand.’ De vijand is in dit geval het Ethiopische leger, dat acties uitvoert in Somalië. Even later zegt hij met een parelwitte glimlach dat hij zoveel mogelijk vijanden wil doden, ‘I mean, insh’Allah’.

Rapper Abu Mansour al-Amriki.

Slick rap track Het tweede bijzondere aan Omar/ Abu Mansour is dat hij rapt. In de video is hij te horen onder de beelden van zijn oprukkende Al-Qaida-collega’s. In een CNN-reportage werd het geheel gekenschetst als een ‘slick rap track video’, maar dat is een beetje te veel eer. Het gaat om dit soort teksten, lijzig gezongen, zonder muziek, maar wel met de nodige echo: Bomb by bomb, blast by blast, only gonna bring back the glorious past

Mortar by mortar, shell by shell, only gonna stop when I send them to hell Begin vorige maand kwam de Somalische minister van Defensie met het bericht dat ‘de Amerikaan’ was gedood. Er was weliswaar geen lichaam gevonden, maar de Somaliërs klonken erg zeker van hun zaak. Deze week dook Abu Mansour plotseling weer op, helemaal niet dood. Op een jihadistische website presenteerde hij twee nieuwe num-

mers. Een daarvan is Send me a Cruise. Alweer zonder muziek, maar dit keer wel met een collega-rapper. Het lied over de kruisraket begint zo: Just send me a cruise With a couple of tons And a Predator drone With a paradise missile Send me much, much more That’s what I implore It ain’t do or die,

It is to a paradise Victory in this life, Or forever the lie (...) And the belly of the green bird Soaring through paradise But me I’m filled with happiness meeting with my Lord, facing forward to eternal bliss...

www.wired.com/dangerroom

Help! Help! Onze lieve pinguïns worden kaal! #Veerverlies

Wetenschappers staan voor een raadsel. Op twee plaatsen, aan beide kanten van de Atlantische Oceaan, verliezen pinguïnkuikens hun veren. Marcel Hulspas Amsterdam V

Medewerkers van de World Conservation Society (WCS) hebben kale pinguïnkuikens aangetroffen aan de kust van Argentinië. Eerder dook dit mysterieuze verschijnsel op in ZuidAfrika, in 2006. De kale kuikens groeien langzamer en er zijn aanwijzingen dat ze sneller overlijden. Oorzaak: onbekend. ‘We moeten uitvinden hoe we deze kwaal kunnen stoppen’, aldus bioloog P. Dee Boersma van de WCS, ‘want pinguïns hebben al problemen genoeg door olievervuiling en klimaatverandering’. Wat is er aan de hand? Vijf jaar geleden brak er in een opvang in ZuidAfrika een ziekte uit waardoor pinguinkuikens hun vroege veren verloren. In 2006 liep tweederde van de kuikens een tijdje bloot rond, het jaar daarop vrijwel allemaal, maar daarna verdween de ‘ziekte’ als sneeuw voor de zon. Lastig voor de kuikens, maar in opvangcentra kunnen ziekten zich gemakkelijk verspreiden. Vier jaar geleden ontdekten medewerkers van de World Conservation Society dat er onder Argentijnse pinguïns kale kuikens voorkwamen. Die hebben het daardoor koud en groei-

en wat minder snel. Wie weet lopen ze daardoor een grotere kans om te sterven, maar in principe keren de veren na een tijdje weer terug. Niks aan de hand, zo leek het. Totdat die medewerkers en de Zuid-Afrikaanse verzorgers elkaar onlangs tegen het lijf liepen. Prompt ontstond het idee om samen een artikel te schijven, en dat verscheen deze week in het blad Waterbirds, een van die tientallen bladen waarin natuurbeschermers en onderzoekers elkaar steeds bevestigen: de natuur ligt op sterven.

Onheilspannend verband Iedere vogelliefhebber weet dat veeruitval tientallen oorzaken kan hebben, van virus tot stress tot ander voedsel. De uitbraken hebben zeer vermoedelijk niets met elkaar te maken. En zelfs als het zo is, komen we daar waarschijnlijk niet achter. Maar de auteurs suggereren een onheilspellend verband. In een wereld vol schuldgevoel over wat ‘wij’ de natuur aandoen, doet zoiets het altijd goed. P. Dee Boersma, directeur van de WCS, heeft gelijk. Kale jongen, dat gun je pinguïns niet. Deze week werd bekend dat pinguïns wereldwijd honger lijden omdat walvissen én mensen hun favoriete voedsel, het in zee zwevende krill, voor hun neusjes wegkapen. Op de website van de WCS staat een filmpje waarop Boersma de nesten van haar Argentijnse lievelingen inspecteert. Ze kijkt bezorgd. De boodschap is helder. Geef gul.

Net als China

Tree of life

iGame

Ondanks de babyboom kampt India de laatste jaren met een tekort aan meisjes. Meisjes zijn minder geliefd en worden sneller geaborteerd.

Het Avatarbos, dat binnenkort verrijst in het Bentwoud bij Zoetermeer, krijgt levend meubilair. De banken zijn van gevlochten struiken.

Het spelen van games is in Amerika de populairste tijdsbesteding op tablets zoals de iPad. Daarna volgt informatie opzoeken en mailen.


 








 

 
  
 
#

$


#
#





! #


 



!"
$"


#
$
#

  



$


"

"
!


!!  
$
#


"!! 
#
!


$



!
!
"

 

!

 ! 
 
#


 -*"#,
2*'.
--/"4'()
#!&
'0
"'/#!1
%#*#%#,
,


01/," #,
-2*#3/"
#,
#0!&')1
-3#/
!-+$-/1 #*#
)+#/0
,
*,"#,
7##7'("#
##,
/00#/'#
+#1
##,
-3#/"#)1
3#/4/+"
1#//0
##,
),200#
/
+#1
-.#,&/"
#,
##,
/#*5!#,1#/
3--/7'#,
3,
02,
01--+! ',#
#,
74#+ "
+#1
2 #* "
#,
&6"/-+00%#
'(
&-.#,

1#
+-%#,
#%/-#1#,
',
-,0
&-1#*
#,
72**#,
-,0
2'1#/01#
#01
"-#,
-+

##,
,%# ,+
3#/ *'($
1#
#7-/%#,

 





 



 
/'(0
'0
.#/
.#/0--,
#,
&##$1
#1/#))',%
-.
"#
)+#/0
,
"#
*,"7'("# //'(0
'0
.#/
.#/0--,
#,
&##$1
#1/#))',%
-.
"#
)+#/0
,
"#
*,"7'("#
/'(0
#5!*
1-#/'01#, #*01',%
!'/!
;

...,
-#0*%
.#/0--,0
) +#/
;

.#/
,!&1
-#0*%
)+#/
+#1
7##7'!&1
;
 
...,
',"#/#,
1+

(/
+5

0*.#,
%/1'0
-.
"#
)+#/
3,
"#
-2"#/0
- 3

'1
7'(,
*1'("
)+#/0
+#1
7##7'!&1
"20
%#*"1
&'#/3--/
"#
1-#0*%

#
  9

-3#/,!&1',%#,
+#1
-,1 '(1 9

5
"/'#%,%#,
"',#/ 9
-$8
#1&:
!-+.*#1
"'3#/0#
*#))#/,'(#, 9
/1'0
%# /2')
3,
"#
/#*5/2'+1#
#,
74#+ "

'1
//,%#+#,1
'0
%#*"'%

1-1

+/1



+23
"#
$##01 "%#,
#,
-.
0'0
3,
#0!&') /&#'"


 

 
,/
-,7#
4# 4',)#*
-$
,##+
1#*#$-,'0!&
!-,1!1
-.
+#1
-*"#,
2*'.
--/"4'()
#!&
3'
1#*#$--,
 



-$
3'
#+'*
/#0#/31'-,0%-*"#,12*'.,--/"4'() #!&,*
-33
!1'#!-"#
 

## !1#%-/'#
/#'7#,

&-1#*-3#/,!&1',%#,


   




   
  
 
 

 
   !

&!%
%&$
+ "!&
)"$&
!
'&*"!$
$&
)!
 &

$""
*
)!
%&&
!&$!&"!
!
%

"!!
"!$

&!%
)!! (348/8
7/=
//8
./;1/6345/
;/:>=+=3/
2/,,/8
.+8
995
//8
=9;/8291/
:;34<
(34
791/8
>
/-2=/;
./
<-23==/;/8./
+;969
?+8
2/=
1/;/8977//;./
@3482>3<
$-+8+?389
++8,3/./8
?99;
//8
:;34<
.3/
8+>@/6345<
?+6=
=/
1/69?/8
/
.;>3?/8
597/8
?+8
@3481++;./8
38
./
2/>?/6<
?+8
+
9;;+
//8
?+8
./
,/<=/
1/,3/./8
9:
//8
2991=/
?+8
981/?//;



7/=/;
3=
3<
//8
//87+631/
5+8<
97
>@
@348-966/-=3/
=/
?/;;345/8
7/=
//8
38=/;8+=398+6/
1;99=2/3.
?99;
//8
<:9=:;34<

!(!"
$""
 


/C/
1;99=3=
"3G798=/
@9;.=
1/7++5=
?+8
./
/,,3969
.;>30
!?/;@/6.31/8./
1/>;
7/=
238=/8
?+8
=;>00/6
/8
-/./;29>=
8
./
<7++5
D
48/
5;>3.31/
=98/8
/8
.>3./6345/
+--/8=/8
?+8
1/;34:=
0;>3=
/138=
2//6
6+81C++7
9:
.;985
=/
597/8
7++;
5+8
891
C/5/;

4++;
,/@++;.
@9;./8
/8
1;99=2/3.
C9+6<
./C/
@348
79/=
C/5/;
/85/6/
>;/8
?99;
2/=
.;385/8
1/./-+8=//;.
@9;./8
8.;>5@/55/8.

.?3/<:;34<
H


&!
!
*"$! /
6/?/;=34.
,34
,/<=/66381
7/=
./
98./;<=++8./
,98
3<

@/;5.+1/8/?/;=34.
,34
,/<=/66381
?3+
98C/
@/,@385/6
3<

@/;5.+1/8
'+8+0
?3/;
.9C/8
,/=++6=
>
1//8
?/;C/8.59<=/8
34
738./;
.+8
?3/;
.9C/8
.;++1=
>
H

,34
34
?;+1/8
9?/;
>@
,/<=/66381
5>8=
>
,/66/8
7/=
./
6+8=/877/;




 
H

:/;
1/<:;/5
/=
3<
2/6++<
83/=
791/6345
>@
,/<=/66381
=/6/0983<-2
90
:/;
/7+36
.99;
=/
1/?/8 
  
  3/;,34
,/<=/6
35 )))
++8=+6
A
.9C/8

E
/<

F
H

:/;
E
/< '!!#%%#$


'!!# 







'

#$


&$ &#

"!$%!


"%$

%!!  !!#%%& 3/;,34
7+-2=31
35
>-5/;99
"+B7/8=
$/;?3-/
97
39?
(/1/8/;
3/>@</.3+
' //87+631
2/=
?/;<-2>6.31./
,/.;+1
+0
=/
<-2;34?/8   #!#    %  

*$%#$%
,
 

))!#$%! -+=/19;3/
@348/8

$=>>;
./
?966/.31
38
,6956/==/;<
381/?>6./
,98
38
//8
/8?/69:
8++;
(/,@385/6
9??
*(348/8
"9<=,><
  




%36,>;1


 
 


 
    


  




  


 
   
    
 
  

 
 
 

 


  
 

  
  


 

   




Ik ben trots op Koeweit, vooral op onze voorvaderen.

Eerst

Mohammed Investeringsadviseur

9

#Koeweit Er zijn veel arme en onderdrukte moslims. Maar niet in Koeweit. Daar hebben ze zo veel geld dat iedereen gratis naar school mag en geen belasting hoeft te betalen. Of dat goed is, is een tweede.

Lang leve de emir Achter de sluier Het Midden-Oosten, daar wonen toch alleen maar armoedzaaiers en moslim-extremisten? In de Arabische Lente staat een generatie moderne Arabieren op, lijkt het. De Pers zoekt de komende weken naar het ware gezicht van het Midden-Oosten. Sanne Rooseboom Koeweit Stad V

Stel je voor, de regering geeft je een huis. En een baan. En elektriciteit, water, gezondheidszorg, een opleiding. Een Koeweiti krijgt alles. Nergens anders in de wereld zorgt de overheid zo goed voor haar burgers. ‘We zijn verwend’, zegt Mohammed (27). ‘Pas toen ik in Europa was, en zag hoe klein de huizen zijn en hoe hoog de rekeningen, realiseerde ik me hoe goed we het hier hebben.’ Zijn kantoor op de twaalfde verdieping kijkt uit op een levensgroot portret van de emir, geschilderd op de wolkenkrabber aan de overkant. De investeringsadviseur vindt het geen probleem elke dag tegen het staatshoofd aan te kijken. ‘Ik ben hem serieus dankbaar, ik vind het een eer zijn portret dagelijks te zien.’

Geen belasting Koeweit is een van de rijkste landen ter wereld. De dinar staat sterker dan welke munt dan ook en de olieprijzen blijven stijgen. Van oudsher wordt het geld dat verdiend wordt met de schijnbaar onuitputtelijke oliebronnen in de woestijn verdeeld onder de bevolking. Alle 1,2 miljoen Koeweiti (en dus niet de twee miljoen arbeidsmigranten) kunnen gratis naar school en de universiteit. Als je trouwt, krijg je een huis of 75.000 dinar (ongeveer 225.000 euro) om een appartement mee te huren. In de coöpwinkels kun je basisproducten tegen bodemprijzen inslaan. Er is geen belasting en na je afstuderen krijg je altijd een baan bij de overheid. Wie zo dapper is buiten de ministeries te kijken, zoals Mohammed, krijgt maandelijks een paar honderd dinar extra van de staat.

Geen kritiek En er is meer. In februari vierde het land feest. De emir is vijf jaar aan de macht, de Eerste Golfoorlog is twintig jaar geleden afgelopen én Koeweit is vijftig jaar onafhankelijk van de Britse kolonisator. Als cadeautje kreeg elke inwoner duizend dinar (3.000 euro). Gewoon, om het te vieren. ‘Om te vieren, yeah right’, zegt Iman. De jonge journaliste vindt het wel héél erg goed uitkomen. ‘De Arabische wereld staat in brand, overal demonstreren burgers tegen hun regering en wij krijgen duizend dinar? Hmm.’ Maar ze is een van de weinigen die er zo over denkt. De inwoners van Koeweit zouden toch al niet de

Jonge vrouwen vieren de vijftig jaar onafhankelijkheid van Koeweit. AP

straat op gaan, is de consensus. Die hebben geen extraatje nodig. ‘Wij moeten samen sterk staan’, zegt Mohammed. ‘We zijn een heel klein land met heel sterke buren: Irak, Iran, Saoedi-Arabië. We lopen altijd te balanceren en dat lukt alleen als we achter de emir staan.’ Kritiek op de emir is er dan ook niet in Koeweit. Daar staat hij boven. Het parlement, de ministers, die kun je stom vinden. In de krant wordt kritisch geschreven over corruptie en incapabele politici. Maar nooit over de emir en zijn familie. Want het is duidelijk dat hij voor zijn volk zorgt en van Koeweit houdt. En de Koeweiti houden eigenlijk ook van hun land. Ook al mopperen ze over de zandstormen, de hitte, de drukke wegen, de islamitische regels, het oppervlakkige materialisme. ‘We hebben het veel beter hier dan in de omringende landen’, geeft Iman schoorvoetend toe. ‘Je mag je als

vrouw kleden zoals je wilt, alle jonge mensen studeren, reizen.’ ‘Ik ben trots op Koeweit’, zegt Mohammed. ‘Vooral op onze voorvaderen die het land hebben opgebouwd, de parelduikers, de vissers van hon-




derd jaar terug.’ Hij draagt zijn dishdasha, het traditionele, witte gewaad en een ghutra op zijn hoofd. ‘Het is de traditionele dracht, het wordt van me verwacht. Ik zou liever in pak gaan

hoor, maar dan is het net alsof ik mijn wortels niet waardeer.’

Verwend en vervelend Eén nadeel van de ultieme verzorgingsstaat die Koeweit is: je krijgt er verwende burgers van. En soms zijn die heel vervelend voor hun omgeving en zichzelf. Dokter Raghad al-Kazemi werkt als schoolpsycholoog op het Australian College, waar je een bachelor in verschillende technische studies kunt halen. (Het curriculum is gelijk aan dat van de universiteit in het Australische Tasmanië, vandaar de naam.) ‘Studenten wéten dat ze een baan krijgen, ze hoeven er hun best niet voor te doen. Alleen leidt elk diploma tot een hoger salaris, dus willen ze slagen.’ Natuurlijk is niet iedereen ongeïnteresseerd. ‘Er zijn studenten die poëzie schrijven, goed in sport zijn, aan liefdadigheid doen. Maar het is lastig

om je te ontwikkelen als je altijd alles in de schoot geworpen krijgt. Jonge Koeweiti hebben zelden zelf iets bereikt. Ze zijn al geslaagd bij hun geboorte, eigenlijk.’ En dat levert onvrede op. Jongeren drinken stiekem alcohol op feesten, ze nemen drugs, steken zich in de schulden om de allerduurste kleding en auto’s te kunnen kopen; allemaal om toch op te kunnen vallen. ‘Ik zie veel studenten langskomen die gewoon niet gewend zijn aan consequenties’, vertelt Al-Kazemi. ‘Als ze een laag cijfer halen, gaan ze klagen in plaats van harder leren, het is heel frustrerend.’ Volgens de psychologe is dat zelfs het enige wat ze hebben opgestoken van de revoluties in Tunesië en Egypte; dat klagen beter werkt via sociale media. ‘Ja, een cynische conclusie. Maar het ís zo: ze proberen nu hogere cijfers te krijgen via Twitter en Facebook-groepen.’

Strand zonder zee

U heeft één nieuw bericht

Talaq

In Shanghai bouwen ze een strand midden tussen de wolkenkrabbers. Sunny Beach heeft zandkorrels, maar de zee moet je er bij bedenken.

Tadzjieken die hun eega per sms meedelen te willen scheiden, moeten oppassen. De overheid wil dat binnenkort verbieden.

Scheiden in Tadzjikistan blijft wel gemakkelijk. Om het huwelijk te beëindigen hoeft men alleen maar driemaal ‘talaq’ (ik scheid van je) te zeggen.

GROENTJES GEZOCHT

wie wil dat het werkt, wordt trainee bij ons dcmr.nl

jong talent m/v

De DCMR zoekt vijf startende technici op HBO- of WO-niveau. Een tweejarig traineeship voor vijf beloftes met een groen hart. Talent dat complexe vraagstukken rond leefbaarheid wil leren aanpakken in de meest uitdagende regio van Nederland: het Rijnmondgebied. Heb je maximaal twee jaar werkervaring? Ben je voor 1 september 2011 afgestudeerd in milieukunde, chemische technologie, ruimtelijke ordening, planologie, watermanagement of een andere technische studie? Ben je ondernemend en durf je verantwoordelijkheid aan? Kijk dan op dcmr.nl/jongtalentprogramma.

Moeder zkt. kip


"


inspiratie $

© Ben Langdon

Toom kippen s 25,Voor €25 schenkt u een moeder in Afrika 8 kippen en een haan die haar voedsel en inkomen geven.

“Mijn

vriendje Daan ligt al heel lang in het ziekenhuis. Gelukkig logeren zijn ouders in het Ronald McDonald Huis en zijn ze altijd dichtbij. Dat vindt Daan heel fijn!”

Doneer kippen op giro 4663 of www.heifer.nl Voor €5,- per maand brengt u zieke kinderen en hun ouders dicht bij elkaar. Word nu donateur van het Ronald McDonald Kinderfonds.

www.kinderfondsknuffels.nl

www.groenedaken.net www.groene Groendaken voor iedereen! Doe-het-zelf.

#&
"% 
'"
'

$
!
"

 !"
 !

$!  
'"
'!
 


 "
"'"

"
$

'"

!
!

"
$
!
 "
!!
"
 "

Groenedaken.net is dé webwinkel voor doe-het-zelf groendaken. Betrouwbare en beproefde doe-het-zelf groendaken, eenvoudig te bestellen, snelle aflevering, geen aanbetaling en 5 jaar garantie!

 
#
#&

$  "

% 
$





$
'
%


!

%


##
$


"
'

 

#&
    

 
  

i dereen!

 

   




Hij kost wat, maar voor 6 euro heb je een volle tank. Het nieuwe rijden is elektrisch Pagina 13

Groen & duurzaamheid

Extra

11

Vleesverlater lacht het langst #GroenEten Simpele maar smakelijke richtlijnen voor een zo duurzaam mogelijk diner. Dirk Koppes Amsterdam V

De een zijn dood is de ander zijn brood. Om als mens te overleven, moeten we andere schepsels laten sterven. Slachtoffers zijn onvermijdelijk, maar hoe doen we dat op zo’n manier dat die voorraad planten en beesten niet opraakt? De discussie over duurzaam voedsel grijpt steeds meer om zich heen en heeft de supermarkt bereikt, de groene labels vliegen de consument om de oren. Slow Food, Youth Food Movement, iedereen hengelt naar onze aandacht, maar we moeten zelf beslissen wat we ’s avonds naar binnen werken. Bij elke maaltijd kun je een paar simpele richtlijnen toepassen, die voor een zo duurzaam mogelijk diner zorgen. Eet alleen seizoensgroenten. Aardbeien in januari laten alle alarmbellen rinkelen. Ook al is het dan zomer in Argentinië, voor ons zijn ze no-goarea. Ook in de natuurwinkel tref je wel eens producten als groene asperges aan, die van heel ver worden ingevlogen. Niet doen. Volg de seizoenen, zodat voor het verbouwen van groenten en fruit zo min mogelijk energie nodig is. Veel natuurwinkels leveren een groenten & fruit-abonnement, waarbij je gegarandeerd alleen seizoensproducten krijgt. Als je zelf kruiden kweekt, ben je in ieder geval een stuk verder op de duurzame weg. Mensen met groene vingers kunnen aan de slag in hun eigen moestuin. Het seizoensidee hangt samen met regel twee: zorg dat het eten van zo dichtbij mogelijk komt. De Slow Food-beweging uit Turijn kwam al vroeg met deze filosofie. Daar legde men de nadruk op ambachtelijke

Doen/laten Vleesvervangers eten (gefrituurde tofu is makkelijkst bruikbaar), 1 x per week vlees van het lachende biovarken, diepvriesgroenten. Frambozen in februari, halfvolle pakken melk of yoghurt weggooien, kanten-klare sauzen gebruiken, bedreigde vis eten (check www.goedevis.nl)

streekproducten, die voor een betere smaak op het bord moeten zorgen. Deze voedselfilosofie kent de nodige fanatiekelingen onder haar aanhang. In New York en Sydney zie je buurtwinkels, die alles binnen een straal van 20 kilometer inkopen. Of dat zou werken in het Nederlandse klimaat, is de vraag. In Amsterdam Noord waagt de Landmarkt sinds dit weekend een poging. Landmarkt is een

LUMINE.NL

overdekte markt met streekproducten. Veertig boeren leveren groenten, vlees en kaas uit directe omgeving. Op de meeste verpakkingen staat het land van herkomst vermeld, kies dan voor dichtbij gelegen Europese regio’s. Gebruik zo simpel mogelijke ingrediënten. Elk zuiveltoetje met frambozensmaak is gegarandeerd slecht voor het milieu, of er nu een

groen keurmerk op staat of niet. Pure producten voor pure recepten, dan weet je dat er geen rotzooi in zit. De minst populaire regel voor duurzame culiconsumenten is de vleesverlating. Slowfood-adepten sussen zichzelf in slaap met een vrij en blij opgroeiend Pyrenees biggetje. Kwaliteitsrestaurants kiezen voor slow meat van dieren die lekker lang buiten op het land opgroeien. Helaas

levert dat dankzij de extra mestproductie ook extra CO2-vervuiling op. Biobiggetjes zouden beter zijn. Een pijnlijk dilemma. Kies dus voor vegetarische schotels met één keer in de week een kwalitatief hoogstaande Bresser kip. Dat kipje kost meer, maar is als aflaat voor het carnivore schuldgevoel uitstekend geschikt. Ten slotte het kookproces zelf. Hoe rauwer, hoe beter. Salades zijn

gezond en kosten geen energie bij de bereiding. Vermijd enorme porties en hergebruik restjes. Eigenlijk zoals onze moeders en oma’s kookten. Maar dan niet de groenten 40 minuten lang doorkoken (stinkt en smaakt smerig), maar kort wokken met olijfolie (al moet je daar eigenlijk weer sojaboter of –olie voor gebruiken). Grootmoeders keuken met een mediterrane twist.

Plastic fantastic

Exotisch fruit

Hooikist

Overbodige verpakkingen veroorzaken veel afval, maar soms is dat plastic heel handig: broccoli en komkommer blijven zo echt langer vers.

Ga je toch voor exotisch? Kies dan fruitsoorten die per boot worden vervoerd. Dat is beter voor het milieu dan vliegtuigen en kassen.

Nog een haast vergeten tip uit grootmoeders tijd voor energiezuinig koken: de hooikist. Hierin laat je eten garen, helemaal slowfood!.

12

 

   




Als je bij Akzo of Unilever iets verandert, bereik je echt wat.

Extra Groen & duurzaamheid

Glenn van der Burg Programmamanager MVO Nederland

Kekke mobiel zonder oorlogsverleden #FairPhone

Interesse voor een eerlijke telefoon is er. Nu nog de uitvoering ervan.

Een groene 06? Dan...

Kristel Segeren Amsterdam

...kun je je eigen draai aan het ontwerp geven. Je verbetert ook het leven van de Congolese kompels.

V

‘I want loads of diamonds, I heard people die while they are trying to find them’, zong cynicus pur sang Lily Allen. Dat mijnwerkers voor statussymbolen als diamanten ondergronds onder beroerde omstandigheden staan te bikken is geen geheim. Minder bekend is dat dit ook voor alledaagse producten gebeurt, zoals de mobiele telefoon. De mineralen daarin komen uit Congo, waar de verkoop ervan ook nog eens nauw samenhangt met het gewelddadige conflict in de regio. ‘Consumenten kunnen kiezen voor groene stroom of fairtrade koffie, maar voor mobieltjes was nog geen eerlijke variant’, zegt Bas van Abel. Hij is betrokken bij FairPhone, een Nederlands bedrijf dat zich sinds een jaar inspant voor een eerlijker mobieltje. ‘Net als bijvoorbeeld Tony Chocolonely werken we vanaf de basis naar een eerlijker product.’ Daarvoor nam FairPhone in het zuiden van Congo de productie van de grondstof kobalt onder de loep. ‘Het is daar echt het Wilde Westen. Iedereen duikt er de grond in, maar het merendeel van de arbeiders blijft met lege handen achter’, vertelt Van Abel. ‘FairPhone wil daarom corporaties voor mijnwerkers opzetten en meetapparatuur aanschaffen zodat arbeiders zwart op wit zien wat voor prijskaartje er aan hun vangst hangt. Ook telecombedrijven moeten aantonen dat ze geen mineralen kopen die het gewelddadige conflict in Congo financieren, sinds Obama op 1 april de Dodd-

... moet je nog even wachten voor hij er echt is. Als je ‘groen’ werkt, ga je niet altijd akkoord met een lease-auto. BERT VERHOEFF/HOLLANDSE HOOGTE

Frank Act ondertekende. De 6.000 elektronicabedrijven die handelen aan de Amerikaanse beurs moeten vanwege deze anticonflictmineralenwet hun productieketen transparant maken. ‘Bedrijven als Apple hebben al gezegd aan de slag te gaan met deze enorme opgave. Eerder schoven ze de schuldvraag door naar tussenpersoon China’, zegt Van Abel. Om zelf transparant te blijven wil FairPhone zoveel mogelijk mensen betrekken bij het initiatief. ‘Iedereen kan meedenken over het ontwerp van de telefoon. Daarbij houden we rekening met hoe we de steeds schaarsere grondstoffen kunnen hergebruiken. In Delft ontwerpen ze nu een mobiel die zeven jaar meekan.’ Bij de uitvoering moet je overigens niet denken dat met je wang zit vastgeplakt aan een koelkast. ‘Het moet wel een kekke telefoon zijn wil je mensen overtuigen.’ De interesse voor een eerlijker telefoon is gewekt. KPN heeft inmiddels haar naam aan het initiatief verbonden en meldde via Twitter dat als 100.000 consumenten om een FairPhone vragen het de eerste batch zal aankopen. Kun je met een protesttweet toch fiks stennis schoppen. Lily Allen was er niets bij.

Hoe concreter, hoe beter #GroenWerk

Wie een groene baan wil, moet eerst zorgen dat zijn baanwens concreter is dan ‘iets duurzaams’. Eveline Domevscek Amsterdam V

Je hebt je auto weggedaan, je doet je boodschappen in de natuurwinkel, hoe vaker je vliegt, hoe schuldiger je je voelt en in je kast hangt nog maar zelden een naar kinderhanden riekend kledingstuk. Het enige wat ontbreekt: een duurzame baan. Google je ‘groene baan’, dan vind je als eerste groenebanen.nl, een site voor ‘alle jobs in de land- en tuinbouw’. Niet direct wat je voor ogen had. Maar wat wel? En wat ís een groene baan eigenlijk? Twee dingen. Volgens de strikte definitie: alles wat rechtstreeks te maken heeft met het milieu, dus wind-, water-, zonne-energie, biobrandstoffen en hernieuwbaar materiaal. Daarnaast is er ook de definitie die alle banen als ‘groen’ bestempelt die ook maar iets doen om de ecologische voetafdruk te verkleinen en het leven te verduurzamen. Gebruik je de nauwe definitie dan is het gemakkelijker banen tellen. Zo berekende Energieonderzoek Centrum Nederland dat duurzame energie in 2009 – voor het eerst – meer dan 10.000 banen bij bedrijven had

opgeleverd. Dit betekent dat 6 op de 10.000 Nederlanders in de duurzame energie werken. Mondiaal is schone energie zelfs een van de snelst groeiende sectoren. Ben je niet zo technisch en heb je al helemaal niets met energie, dan wordt het lastiger. Zeker als je baanwens het weinig concrete ‘iets met duurzaamheid’ luidt. Om een MVO-

Groen werk vind je... Door met een zo specifiek mogelijke baanwens te zoeken. Niet door te zoeken naar functies waarin ‘duurzaam’ voorkomt.

coach of -coördinator zit werkgevend Nederland niet bepaald te springen. Volgens Glenn van der Burg, programmamanager People van MVO Nederland, zijn er veel bedrijven die zich bezighouden met MVO (maatschappelijk verantwoord ondernemen), maar slechts weinig die dit expliciet vermelden. Laat staan een MVO-coördinator zoeken. Maar hoe

ga je dan wel te werk? ‘Je moet je wens ten eerste specifiek maken. Vechten tegen kinderarbeid is wezenlijk anders dan het stimuleren van CO2-reductie. Heb je die baanwens afgebakend, bouw er dan een netwerk omheen. Meng je online in discussies over dit onderwerp en laat zo zien dat jij iets toe te voegen hebt’, zegt Van der Burg. Bovendien gelooft hij dat bijna elke functie wel ‘groen’ te maken is. ‘Ben je accountant, zorg dan dat je ook pro deo voor startende ondernemers werkt en je alleen akkoord gaat met een lease-auto als deze een groen A Label heeft. Ga nog liever met de trein.’ Volgens Van der Burg moeten werkzoekenden zich in ieder geval niet blind staren op ngo’s. Bij een groot bedrijf als Unilever of Akzo Nobel kun je volgens hem een groter verschil maken. ‘Als je daar iets verandert, bereik je echt wat. Zo’n bedrijf heeft een enorme invloed.’ Eenmaal die duurzame baan op zak, voeg je dan echt iets toe? Tuurlijk. Al is wel de vraag hoe duurzaam de groene sector echt is. Bekend is dat de lonen ook in de duurzame energie laag zijn en er veel productie wordt uitbesteed aan lagelonenlanden. Bovendien gaan de Chinezen de concurrentie aan met het Westen en drijven zij de productie van bijvoorbeeld zonnepanelen flink omlaag.

We zouden ons kapot moeten schamen #Stimuleren

Dubbel glas, hoogrendementsketel, dakisolatie. Veel meer doen de meeste mensen niet aan de verduurzaming van hun huis. Toch is er veel méér mogelijk, zeker als het Rijk zou helpen. Nienke Ledegang Amsterdam V

Het staat er echt, op de website van de Nederlandse rijksoverheid. ‘Er is geen subsidie beschikbaar voor duurzaam bouwen en verbouwen.’ Eén zinnetje, en we zouden ons er kapot voor moeten schamen. We kunnen bij een verbouwing wel onze toevlucht nemen tot een groene lening, zo wordt ons

nog van rijkswege geadviseerd. In de ons omringende landen hebben ze het beter begrepen. In Duitsland worden huishoudens van overheidswege geacht minimaal één duurzame energiebron in huis te plaatsen. Toegegeven, de enorme Duitse subsidie op het plaatsen van zonnepanelen is vorig jaar aan banden gelegd, omdat de regeling te duur werd, maar ondertussen hebben ze toch maar mooi massaal een paneeltje op het dak. En wij maken misschien grappen over (het gebrek aan) politiek in België, maar daar is duurzame ontwikkeling in de woningbouw wel een volkomen geaccepteerd thema. Ze weten

Groen wonen Potjes omkeren en subsidies zoeken. Een financiële prikkel is nog altijd de beste motivatie. Denken dat je er bent met dubbel glas.

het helaas niet zo sexy te brengen met hun ‘Transitie Duurzaam Bouwen en Wonen’, zoals het beleid er wordt genoemd. Maar het getuigt wel van

moed om op grote schaal verbeteringspremies uit te keren – financiële bijdragen als bijvoorbeeld sanitair, verwarmingstoestellen of elektriciteitsinstallaties verouderd zijn. Of een potje voor een verbouwing aan de woning om ‘overbewoning’ (meer bewoners dan waar een pand of een hele wijk op berekend is) te verhelpen. Dat is in elk geval stukken méér dan bij ons, waar we duurzaamheid vooral laten afhangen van de goodwill van de burger. Zo kom je nooit veel verder dan dubbel glas. En dat nemen we dan nog vooral omdat we hebben gehoord dat het zoveel scheelt in de stookkosten...

Daar zit ‘m trouwens meteen de kneep. Want natuurlijk is een financiele beloning dé manier om duurzaam gedrag te stimuleren. Zeker in Nederland, zouden de Belgen grappen. Daarom zouden we ook zo blij mogen zijn met een premiezoeker zoals de Vlamingen op hun site voor Duurzame Ontwikkeling (do.vlaanderen. be). Letterlijk valt er te lezen: ‘Bouwof verbouwplannen? Misschien kun je wel aanspraak maken op één van de premies of subsidies toegekend door de overheid. De premiezoeker wijst je de weg en geeft een overzicht van de beschikbare toelagen in je gemeente.’ Kijk, daar kan de Nederlandse overheid nog wat van leren.

Energielabel

Energielabel (2)

Energielabel (3)

Sinds 2008 moeten verkopers van huizen een energielabel kunnen tonen. Zo zien toekomstige bewoners wat hun energieverbruik zal zijn.

Woningen met een energielabel worden gemiddeld 24 dagen sneller verkocht dan woningen zonder energielabel.

Als dat energielabel ‘groen’ is, willen kopers bovendien gemiddeld 6.000 euro meer voor het huis betalen.

 

   




Extra Groen & duurzaamheid

Als wij meer Leafs verkopen, komen die palen er ook wel. Bart van Thienen Nissan-woordvoerder

13

Echt groen doen? #ElektrischRijden Het aantal laadpunten voor elektrische auto’s en het aantal modellen is nog beperkt. ‘Het blijft een beetje een kip-en-eiverhaal.’

Het is de bedoeling dat er dit jaar 650 Nissan Leafs verkocht worden in Nederland.

Edward Deiters Amsterdam V

De statistiek-gekke Amerikaanse marketeers van elektrische sportwagenbouwer Tesla zetten het onlangs even op een rijtje: in Europa rijden inmiddels meer dan vierhonderd Tesla Roadsters rond. Samen hebben deze elektrische sportwagens bijna vier miljoen kilometer gereden, meer dan vijfduizend vaten olie bespaard en ongeveer vijfhonderdduizend kilo minder CO2 uitgestoten dan auto’s met traditionele verbrandingsmotoren. Ook in Nederland rijden al enkele exemplaren rond en binnenkort opent het Amerikaanse bedrijf zelfs een showroom in Eindhoven. De Tesla is helaas met een prijskaartje dat begint bij 100.000 euro niet bereikbaar voor jan en alleman.

Wat er verder op de markt is? De site elektrisch rijden.nl telt nu 21 volledig elektrische auto’s: Van de 313 pk sterke Audi e-tron tot modellen van Volkswagen en Volvo. Toch klinkt dit mooier dan het is. Van al die elektrische auto’s is het grootste deel nog experimenteel. De uitzonderingen zijn de Nissan Leaf, de Mitsubishi iMiEV en de daarop gebaseerde varianten van Peugeot en Citroën. Van dit viertal is eigenlijk alleen de elektrische gezinsauto Nissan Leaf (vanaf 34.990 euro) binnenkort in normale aantallen in Nederland te koop. ‘Vanaf 1 juni is hij er ook voor particulieren’, zegt Nissan-woordvoerder Bart van Thienen. ‘We hebben er nu 40 geleverd, vooral aan bedrijven en gemeenten, daar komen er binnenkort nog 60 bij. Voor 2011 hebben we het plan om 650 Leafs te verkopen.’

Nederlanders in elektrische auto’s krijgen wordt trouwens niet eenvoudig. Autorijdend Nederland weet er maar weinig van.

Strandangst Volgens onderzoek van voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal menen opvallend veel automobilisten dat ze met een elektrische auto onderweg makkelijk kunnen stranden. En met de huidige actieradius waarbij de accu van je e-auto om de 70 tot 200 kilometer bijgeladen moet worden is die kans nog steeds reëel. Want vooral met het huidige aantal laadpalen in Nederland blijft het nog wel even pionieren. De stichting E-laad, die ooit streefde naar 10.000 openbare laadpalen per 2012, had volgens de laatste cijfers uit januari pas 102 laadpalen geplaatst. En ook energiereus Eneco

kwam niet verder dan 30 oplaadpalen, terwijl het er in 2010 al 750 hadden moeten zijn. Niet voor niets levert Nissan voor Leaf-kopers in het eerste jaar nog de service dat ze in het geval van een lege accu gratis weer op weg geholpen worden. ‘Dit is een beetje een kip-eneiverhaal’, zegt Van Thienen van Nissan. ‘Als wij meer Leafs verkopen, komen die palen er ook wel.’

Oldtimer Aan de andere kant. Een ‘volle tank’ voor 6 euro en geen BPM en wegenbelasting. Hierdoor kunnen Nederlandse kopers in een periode van vijf jaar profiteren van een belastingvoordeel van 6.000 (particulieren) tot 19.000 euro (zakelijke rijders). En da’s toch weer genoeg voor een mooie (vervuilende) oldtimer.

Een elektrische auto? Zinvol: voor iedereen die in de buurt van een laadpaal woont, of er één in de tuin weet te regelen, en vaak korte stukjes rijdt. Minder zinvol: voor kilometervretende driehoogachter-stadsbewoners.

Groene taxi’s in Londen

Te duur

Bezoek een windmolen

De zwarte taxi’s in Londen krijgen een groen tintje: ze gaan op waterstof rijden. De eerste waterstoftaxi’s zijn al klaar voor gebruik.

Uit een onderzoek van AutoRAI blijkt dat Nederlanders nog niet helemaal klaar zijn voor elektrisch rijden: 76 procent vindt het nog te duur.

Tijdens de ANWB-Kampeerdagen dit weekend kun je in Ouderkerk aan de Amstel een bezoek brengen aan een windmolen.

Geld verwoest

Geld beschermt Spaar de wereld bij de ASN Bank. Met 2,3% rente en dvd-box Life cadeau*. Bij de ASN Bank is sparen goed voor mens, dier en milieu. Toch is de rente niet mis. ASN Ideaalsparen geeft u 2,3%* rente, zonder beperkende voorwaarden. En als u nú zo’n rekening opent, krijgt u gratis de prachtige dvd-box Life!* Een cadeau voor het leven! Meer weten? Kijk op asnbank.nl of bel gratis 0800-0380 (ma/vr).

Gratis!

De complete serie ‘Life’ op 5 dvd’s! *) Rente per 2 februari 2011. Wijzigingen voorbehouden. Per adres ontvangt u maximaal één dvd-box. Deze aanbieding is geldig t/m 30 juni 2011 en geldt niet in combinatie met andere acties. De ASN Bank is geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en heeft een vergunning van de Nederlandsche Bank N.V. Op tegoeden van klanten bij de ASN Bank is het wettelijke depositogarantiestelsel van toepassing.

 

   




Extra Groen & duurzaamheid

Alsof je iemand in zijn gezicht slaat en daarna excuses maakt. Een reis compenseren door een boom te planten

15

#IsHetMogelijk Grote reisorganisaties zeggen zich tegenwoordig te specialiseren in duurzaam reizen. Dat is een heel relatief begrip.

Duurzaam reizen doe je thuis Nicky Cammaert Amsterdam V

Reizen met het vliegtuig is per definitie niet erg duurzaam. De uitstoot van CO2 is onvermijdelijk en op dit moment is er geen alternatieve technologie voor de straalmotor. Ter vergelijking: een gemiddelde Nederlander veroorzaakt met zijn dagelijkse gedrag een CO2-uitstoot van ongeveer 9.000 kilo per jaar. Een retourtje Nieuw-Zeeland is goed voor een CO2-uitstoot van 4.000 kilo. Afgezien van de fiets of de benenwagen is de touringcar de milieuvriendelijkste vorm van transport. Lekker tussen de jongeren in een bloedhete bus naar Salou of tussen de oudjes naar Benidorm. Niks voor jou? Kies dan voor de trein, boot of auto; dat zijn de relatief (!) duurzame alternatieven. En dan hebben we het alleen nog maar over de reis. Bedenk ook eens hoe duurzaam toeristen te werk gaan in het buitenland. Mooie natuur wordt platgetrapt door luidruchtige Nederlanders, cameraflitsende Japanners en dikke Amerikanen. Bijzondere planten worden platgewalst, rivierbeddingen worden als prullenbak gebruikt en uitstervende dieren worden opgeschrikt. Duurzaam? Nee, niet echt. Verder mag de lokale bevolking werken voor een hongerloontje. En gierig als we zijn proberen we van elk bodemprijsje nog een paar cent af te dingen. Niet heel vriendelijk tegenover de arme verkoper. Uiteraard hebben alle landen toerisme nodig om te overleven. Daar is in principe ook niets mis mee. Maar maak jezelf niet wijs dat je duurzaam bezig bent.

De duurzaamste vakantie vier je lekker thuis. Levensmiddelen haal je bij het plaatselijke boertje rechtstreeks van het land, overige boodschappen doe je met de fiets. Het weer in Nederland is in de zomermaanden heel aangenaam. De airco blijft lekker uit met in je achterhoofd dat je in de winter verlangt naar deze temperaturen. Voor de kinderen laat je een bescheiden zwembad vol water lopen in plaats van een opblaasbaar zwemparadijs. Afval sorteer je en douchen doe je niet te lang. Dat is duurzaam vakantie vieren.

Goed/fout Niet met het vliegtuig op pad gaan. Afval in de natuur achterlaten en de lokale bevolking afzetten.

Lukt het niet om de drang naar een tropische vakantie te onderdrukken, dan is compenseren de enige manier om de negatieve impact van je reis te verkleinen. Hiervoor zijn een aantal mogelijkheden zoals Green Seat, hier kun je de CO2-uitstoot neutraliseren door te investeren in projecten voor duurzame energie. Of Trees for Travel, een organisatie waarbij je een reis kunt compenseren door een boom te laten planten. Dat is allebei ongeveer hetzelfde als iemand in zijn gezicht slaan en daarna je excuses maken.

Kamperen in je achtertuin is misschien wel de enige optie.

HOLLANDSE HOOGTE

Door het groenestroombos zijn bomen lastig te zien #GroeneStroom

Als je echt groen wilt zijn in je energieverbruik, zijn zonnepanelen onmisbaar. Let ook op het stroometiket. Jan-Hein Strop Amsterdam

via een kabel naar je huis stuurt. Voor deze groene stroom koopt de energieleverancier in Noorwegen ‘garanties van oorsprong’, wat alleen garandeert dat de groene stroom ergens in Noorwegen het net op gaat.

V

Stroometiket

Voor wie iedere dag zijn wasdroger wil gebruiken, maar zich daar niet schuldig over wil voelen, is er groene stroom. Geen energieleverancier in Nederland die het niet aanbiedt – van de grote jongens als Nuon en Esssent tot de kleinere groenspecialist Greenchoice. Maar wat moet je kiezen in dat overweldigende aanbod? Dat hangt ervan af wat je belangrijk vindt. Wie er bijvoorbeeld aan hecht dat het om duurzame energie gaat van Nederlandse bodem, moet goed opletten. Veel groene stroom is namelijk afkomstig uit Noorwegen, dat een overschot aan waterkracht heeft. Maar let op: het is niet zo dat het energiebedrijf de stroom uit Noorwegen letterlijk inkoopt en dan

Om inzicht te geven in de samenstelling van groene stroom maken leveranciers het zogeheten Stroometiket. Daarin kun je zien met welke bronnen de stroom waarvoor de garanties zijn aangekocht, is opgewekt. Landen van herkomst staan er niet bij. Wie echt 100 procent Hollandse stroom wil, kiest dan bijvoorbeeld voor CO2 OK van Nuon, opgewekt met Nederlandse wind en biomassa. Dat is wel duurder dan de ‘gewone’ groenestroomcontracten, die in prijs weinig verschillen van grijze stroom. Je moet natuurlijk ook gas hebben. Omdat er nog nauwelijks biogas gemaakt wordt, is dat geen alternatief. Daarom hebben de energiebedrijven bedacht dat je de CO2 die je produ-

Voor Oranje betaal je Groene stroom is een prima koop, want nauwelijks duurder dan grijze stroom. Alleen groene stroom uit 100 procent Nederlandse bron is wat duurder. Er is nu eenmaal weinig van.

ceert bij verbranding ervan, compenseert door te investeren in duurzame projecten om uitstoot te reduceren.

Huur zonnepanelen Denkend aan groene stroom is er nog één alternatief te overwegen: kernenergie. Een beetje controversieel, maar behoorlijk groen in CO2-termen. Het Nederlandse Atoomstroom biedt het aan en koopt daarvoor garanties van herkomst in Zweden en

Finland. Het is geen stroom uit onze eigen centrale Borssele dus. Als je echt groen wilt zijn – over biomassa zijn nog wel wat twijfels – zijn zonnepanelen onontbeerlijk, hoewel je ook daarmee meestal niet in je gehele stroomverbruik kunt voorzien. Helaas is er geen subsidie meer en zijn de aanschafkosten aanzienlijk. Daar heeft Greenchoice in samenwerking met de Zonnefabriek een oplossing voor bedacht: je huurt de panelen door te betalen voor de stroom die je opwekt op het dak. Dit model, dat in de VS al een grote vlucht heeft genomen, moet ook de Nederlandse markt gaan openbreken. Nu hopen dat ook anderen dit model overnemen, want het aanbod van Greenchoice is beperkt. Weet je trouwens wat ook heel groen is, zonder van contract te veranderen? Energie besparen. Conclusie: er is een uitbundig groen aanbod dat niet duur is. Maar wie Hollands duurzaam wil, betaalt meer.

Hoogvliegers

Verdubbelaar

Groen bier

Wanneer een vliegtuig hoog in de atmosfeer vliegt is de uitstoot van broeikasgassen 2,7 keer zo schadelijk als op de grond.

De komende 40 jaar zullen vliegtuigen tussen de 40 en 50 procent zuiniger worden. Helaas verdubbelt de omvang binnen 15 jaar.

Om bij te dragen aan het milieu heeft de bierbrouwer van Dommelsch het watergebruik per liter met 11 procent teruggebracht.

1 fles Sanex Zero% = 1 persoon in Gambia, 1 maand schoon water Met Sanex Zero% zorg jij voor schoon water, hier en in Gambia. Hier omdat de biologisch afbreekbare douchegel Sanex Zero% het afvalwater zo min mogelijk vervuilt. In Gambia omdat i.s.m. FairWater voor elke verkochte fles Sanex Zero% 1 persoon in Gambia een maand lang schoon water heeft. Dit gebeurt door het plaatsen van waterpompen. Kijk op sanex.nl voor meer informatie.

 

   




Extra Groen & duurzaamheid

Bij Triodos en ASN weet je zeker dat je goed zit. Peter Ras Coördinator Eerlijke Bankwijzer Oxfam Novib

17

Beleggen voor het goede gevoel #Beurs Duurzaam beleggen is niet voor iedereen weggelegd. Wel voor diegenen die willen bijdragen aan een leefbaardere wereld.

Tjeerd Wiersma Amsterdam V

Omdat ik de grootbanken en het gezeur over bonussen meer dan zat ben, neem ik al mijn spaargeld op en verkoop ik ook maar gelijk mijn aandelen. Ik gooi het over een andere boeg. Mijn spaargeld stal ik bij ASN en het geld dat ik overhield aan mijn (niet zo heel erg ethische) beleggingen investeer ik opnieuw, maar dan in bedrijven die maatschappelijk verantwoord en ethisch en misschien ook wel een beetje groen bezig zijn. Duurzaam beleggen dus. Ik lees de kranten en het eerste waar mijn oog op valt is een kop waarin staat dat een bouwer van Nederlandse windparken in zwaar weer zit. Toch laat ik me daardoor niet ontmoedigen, omdat ik nu eenmaal heb besloten dat ik ga beleggen in bedrijven waaraan ik een goed gevoel overhoud. Omdat ik niet zo heel erg goed weet waar ik mijn zoektocht naar duurzame beleggingen moet begin-

nen, besluit ik Google te raadplegen. Het eerste serieuze zoekresultaat waar ik op stuit is de Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling (VBDO), een soort VEB, maar dan voor duurzame beleggers. Ik besluit ze te bellen en vraag ze waar ik mijn geld het beste in kan steken en wat me waarschijnlijk het meeste rendement oplevert. Maar daar kom ik bedrogen uit. Ze kunnen me niet verder helpen omdat zij geen adviezen geven, maar alleen kijken naar het duurzaamheidsbeleid van Nederlandse bedrijven. Hierop bel ik een energieconsultant en vriend van me die al jaren pleit voor duurzaam beleggen. Het beste wat ik volgens hem kan doen is investeren in een duurzaam beleggingsfonds omdat mijn beleggingen dan het beste gespreid zijn en ik daarmee het minste risico loop. Maar ook wijst hij me er op dat ik mijn geld rechtstreeks in bedrijven kan steken die begaan zijn met mens en/of milieu. In dat geval adviseert hij me in Chinese solarbedrijven te

 
 

 

 


   

 



  

 

 
  


X  
 

Duurzaam beleggen? Zinvol: voor wie een goed gevoel wil overhouden aan zijn beleggingen en voor wie het rendement minder belangrijk vindt. Minder zinvol: voor wie niet tegen grote koersschommelingen kan.

De bio-ethanolcentrale van het Spaanse Abengoa in Rotterdam. ANP

stappen en naar Spaanse bedrijven als Abengoa (dat handelt in vloeibare biobrandstoffen) en Gamesa te kijken. ‘Verder zou ik de FTSE4Good en Dow Jones Sustainability-index goed volgen en die als maatstaf voor je beleggingen nemen’, zegt hij. Tot slot bel ik Peter Ras van de Eerlijke Bankwijzer. Hem vraag ik met welke bank ik het beste in zee kan gaan omdat ik ook zeker wil weten dat het geld waarmee ik beleg terecht-

komt bij een partij die zich ook duurzaam gedraagt. ‘Bij Triodos en ASN weet je zeker dat je goed zit, maar als je toch via een grootbank wilt beleggen, dan zou ik Rabobank nemen. Die zijn het verst met hun klimaatbeleid en hun duurzame beleggingen zijn het meest inzichtelijk’, zegt Ras. Verder wijst hij me erop dat ook kleinere banken als Van Lanschot en NIBC van plan zijn om flinke stappen

te maken, zodat ook de manier waarop zij bankieren verder verduurzaamt. Oké, mijn keus is gemaakt. Een deel van het geld waarmee ik wil beleggen gaat in een duurzaam beleggingsfonds, en een ander deel steek ik via een ‘eerlijke’ broker in individuele bedrijven die een bijdrage willen leveren aan een betere wereld. Nu maar hopen dat dat samen een mooi rendement oplevert.

Wat is úw

energie

score?

[v•— ™ ¨vx ‚v— sv A†v’z|v:v•ll’b|¨v’Ȣ l€ŒŠ€ €‘€š‚‡€|€”{š€‘€ Ž{{ š€‚€Œ€‘ ”{  ¢ {Œ  “€… P€€  ¢ ”{{šŒ{Ž”€‘ €‘ Œ{{  ¢ € {¢ “ ª{  ©{Š€š  {{‘… d ““Š  ¢ €€‘ ‚š{{ˆ€ Ž‡‘€š €‘ ª{  ¢ {Œ “” Œ{‚€š€  €Ž”€š{ ¢š€‘… X¢‘  ¢ „€  ‘“‚ |€ €š “€‘ ©““š „€  Ž‡Œ‡€¢ €‘ ¢ª €‡‚€‘ ”“š €Ž“‘‘€€… H“€ €  €  €‘ “‘ €Š ¢ª €‘€š‚‡€}“š€@ H‡š€}  {{š‘{ Šš‡ˆ‚  ¢  ‡” ©““š €€‘ Œ{‚€š€ €‘€š‚‡€š€Š€‘‡‘‚Ç

www.milieucentraal.nl/energiebespaarwijzer

alles over energie en milieu in het dagelijks leven

Duurzaam bankieren

Elektrische tocht

Stoppen voor contact

Duurzame banken hebben de meest tevreden klanten. Klanten van Triodos en ASN zijn vooral blij met het bankbeleid, de snelheid en de kosten.

Om in te spelen op de groene trend heeft Friesland sinds vorig jaar een Elfstedentocht voor elektrische auto’s.

Radio 1 maakt deze week een ‘11-stopcontactentocht’. De zender test of je echt overal je auto kunt opladen.

18

 

   




Je hebt er altijd een paar rotte appels tussen zitten. Uw vaste prik voor betrouwbaar nieuws www.speld.nl

Egbert van der Stee Protestantse Kerk Nederland

Blanke gemeenschap veroordeelt schietpartij ‘ALPHEN GETROFFEN DOOR AUTOCHTOON GEWELD’ De redactie Alphen aan den Rijn V

Na Volkert van der Graaf, Karst Tates, de Damschreeuwer en de waxinelichtjeshouderwerper is de Alphense schutter al de vijfde ongetinte dader van een aanslag in tien jaar tijd. Blanke belangengroeperingen zien zich voor het blok gezet, nu vanuit de samenleving de roep om verontschuldigingen aanzwelt. Woordvoerders van verschillende blanke organisaties hebben zich inmiddels openlijk gedistantieerd van de terreurdaad. De bezoekers van het Utrechtse koffiehuis Starbucks, waar veel blanken samenkomen, reageren vol verbijstering en ongeloof op de schietpartij. De van oorsprong Nederlandse Remco Verhegge veroordeelt de daden van de Alphense schutter: ‘Het is niet goed om mensen neer te knallen, ook niet als je blank bent. Ik weet dat het een landgenoot was, maar ik denk dat heel veel mensen van ons ras het hier niet mee ‘Het was een landgenoot, eens zijn.’ maar ik denk dat veel Telegraaf-hoofdredacteur Sjuul Paradijs mensen van ons ras het staat achter zijn behier niet mee eens zijn.’ slissing de etniciteit van de verdachte te Remco Verhegge noemen. ‘Het is gewoon een feit dat ongetinte jongemannen oververtegenwoordigd zijn als dader van allerlei misdrijven. Mensen moeten weten dat het overgrote deel van misdaden als belastingontduiking, voetbalgeweld en racistische vergrijpen door blanken wordt gepleegd. Dat kunnen we met z’n allen ontkennen, maar dan zou ik geen goede hoofdredacteur zijn.’ Vertegenwoordigers van de blanke gemeenschap zitten in een spagaat. ‘Als we stil blijven, wordt ons verweten dat we ongevoelig zijn’, aldus Egbert van der Stee, woordvoerder van de Protestantse Kerk Nederland, een genootschap van gematigde blanken. ‘We zouden niets liever doen dan ons verontschuldigen, maar als we dat doen, nemen we eigenlijk verantwoordelijkheid voor deze verschrikkelijke daden van een eenling.’ Van der Stee vestigt de aandacht op het feit dat kwaadwillende blanken altijd in hun eentje opereren, iets waar de blanke gemeenschap weinig aan kan doen. ‘Je hebt er altijd een paar rotte appels tussen zitten die het voor de rest verpesten.’

In koffiehuis Starbucks komen veel blanken. SABINE JOOSTEN/HOLLANDSE HOOGTE

PVV’er ontkent Zwitserse genocide Diederik Smit Den Haag

Goddelijke vertaalsleutel eindelijk bekendgemaakt Richard van der Toren Houston

V

PVV-kamerlid Wim Kortenoeven beweert dat de genocide op duizenden Zwitsers in 2003 nooit heeft plaatsgevonden. In een interview met Elsevier trekt Kortenoeven fel van leer tegen mensen die in zijn ogen ‘sprookjes verkopen’ over de volkerenmoord in Zwitserland. ‘Helaas zijn er nog steeds mensen die geloven dat er acht jaar geleden verschrikkelijke massaslachtingen hebben plaatsgevonden in de Alpen, waarbij een half miljoen Zwitsers omgekomen zouden zijn. Ik heb geen idee wie dit verhaal ooit de wereld in heeft geholpen, maar wij roepen al jaren: het is gewoon nooit gebeurd, dus mensen moeten eens ophouden met het verkopen van dit soort genocidale sprookjes.’ Ook de humanitaire ramp die Zwitserland kort na de massamoord van 2003 trof, de hongersnood in de vluchtelingenkampen aan het meer van Genève, is volgens Kortenoeven volledig uit de duim gezogen: ‘Ik kwam voor het eerst in Genève in 2005, slechts twee jaar nadat alles gebeurd zou zijn. In die hele stad was geen spoor van een vluchtelingenkamp te bekennen. Ook als je met de mensen daar sprak, iedereen ontkende het verhaal of keek je heel vreemd aan.’ In politiek Den Haag wordt instemmend gereageerd op de ontkenning van de Zwitserse genocide. Premier Rutte zegt zich goed te kunnen voorstellen dat de massaslachtingen inderdaad verzonnen zouden kunnen zijn: ‘Ik heb er niets over gelezen, toen niet en nu niet. Bovendien: als er in 2003 daadwerkelijk 480.000 Zwitserse mensen waren uitgeroeid, dan zou dat ongetwijfeld aanleiding zijn geweest voor een spoeddebat of een uitzending van Zembla.’

V

Christelijke wetenschappers van de Universiteit van Houston, Texas, zijn erin geslaagd om de code van goddelijke signalen te ontrafelen. De doorbraak moet een einde maken aan de vele interpretaties van natuurgeweld. Natuurrampen zijn voortaan kwalitatief te verklaren vanuit de morele perversie van de mens. Wetenschappers Jim Bent en Chuck Stack hebben natuurrampen over een periode van 300 jaar bestudeerd. In samenwerking met christelijke wetenschappers vanuit de hele wereld zijn statistisch significante patronen in rampsoorten ontdekt. Deze bleken opvallend te corresponderen met menselijke zonden. ‘Een aardbeving bleek bijvoorbeeld relatief simpel verklaarbaar’, aldus Bent. ‘Hierin openbaart zich de gruwel Gods over de wereldwijde verspreiding der homoseksualiteit. Hoewel de Heere de liefde zelf is, zijn daaraan ook grenzen. De afkeuring der achterzijdige begeerlijkheid laat zich het best vertalen in een flinke beving.’ De sleutel blijkt zich uitstekend te lenen als richtlijn voor alledaags gedrag. ‘Een overschot aan mensen die het tiende gebod niet nakomen (Zet uw zinnen niet op het huis van een ander, en evenmin op zijn vrouw, op zijn slaaf, zijn slavin, zijn rund of zijn ezel.) manifesteert zich als een fikse orkaan. Zeker iets om in het vervolg rekening mee te houden.’ Bij noodlottige ongevallen blijkt de religieuze achtergrond van het slachtoffer van groot belang. ‘Uit ons onder-

De Hand van God.

zoek blijkt dat wanneer een boom omwaait en een gelovige treft, God Zijn volgelingen aanmaant om meer ongelovige schapen uit te nodigen. Treft de boom een atheïst, dan is dat slechts een herinnering aan het feit dat familie, kennissen en huisdieren voor eeuwig zullen branden in de hel.’ Over sommige fenomenen bestaat echter nog discussie. Zo betekenen volgens de onderzoeksgroep zowel de windhoos als de sneeuwstorm dat de Heere liever niet wil dat iedere gebeurtenis op aarde wordt geïnterpreteerd als een goddelijke boodschap ten aanzien van homo’s of abortus.

Badkamer

Staking defensie

Schuiven

Er komen geen badkamers in de nieuwe sprintertreinen. Dat heeft minister Schultz bekendgemaakt. Ook worden de huidige sauna’s niet vervangen.

Werknemers van Defensie zullen dit weekend staken tegen de bezuinigingen. ‘Burgers moeten rekening houden met minder bombardementen.’

Het WK Langebaanschuiven is drie maanden uitgesteld. Een woordvoerder van de Nederlandse bond spreekt van ‘een stap in de goede richting.’

 

   




19

media Marks Soort Mensen; door Mark Koster, Maarten Bloem en Persis Bekkering

Twee spruiten in je oor om je collega af te troeven #Sterrenchefs

Ook als een Michelinster op zijn voorgevel prijkt, blijft een man een man.

‘Het is allemaal voor Libelle-publiek’ Na jaren (semi-)vrijwillige retraite in de Jordaan gaat Eddy Terstall weer filmen. Voor een nieuwe zomerfilm crowdfundt hij budget bij elkaar. Het begon weer te jeuken? ‘Ja. Ik kwam trouwens op het idee door een stukje in jullie krant. Dat ging over cinecrowd.nl en geld inzamelen voor films. Dat leek mij wel wat en nu gaan we er voor.’

Redactie MSM Santpoort V

Hoe krijg je alle Michelinsterrenchefs van Laaglandse bodem – geen ijdele fotomodellen – zover dat ze zeer charmant met spruiten in hun oor of ossenhaas op hun voorhoofd poseren? ‘Een mannelijke eerkwestie’, verklaart de vindingrijke fotograaf Daniel Maissan. Hij blufte alle 103 opperkoks bij elkaar: het baksteenboek #Sterrenchefs is het resultaat. Huub van der Velden, die de deegroller zwaait in het Heemsteedse Cheval Blanc (1 ster), had geen idee wat hem te wachten stond toen Maissan hem – als een van de eerste slachtoffers – vroeg voor zijn lens te poseren. Pas onder het studiolicht vroeg de keukenpaparazzo een ingrediënt te laten figureren.

Waar gaat de film over? ‘De film Deal zal gaan over twee mensen die een dealtje maken, een jongen en een meisje. Het meisje vraagt de jongen gekscherend hoeveel hij voor haar over zou hebben als ze een prostituee zou zijn, hij noemt een bedrag en dan ontstaat er een situatie.’ Slechts een korte film, vindt u dat niet balen? ‘Ik zie het meer als een uitdaging: een korte film maken is lastiger dan een lange.’ Pff, dat sprokkelen naar geld. Het blijft een crime?

‘Films maken in Nederland is gewoon moeilijk. Er liggen nu twee scripts bij de omroepen van mij. Eentje over stalken en een babyboomerkomedie, maar het duurt allemaal lang. Bij Simon duurde het ook drie jaar. Als het geen boekverfilming of een kinderfilm is wordt het al lastig.’ Dit is toch een mooi alternatief? ‘Het is geen manier om echt een grote film te maken helaas. Maar ik heb er zin in, het zal de eerste keer sinds 2007 zijn dat ik weer op een set sta.’

Mensen kunnen geld storten zodat u een film kunt maken, hoeveel heeft u nodig? ‘Toch wel zo’n 20.000 euro. Daar kan ik vier, vijf dagen van draaien. En dan nog werkt iedereen eigenlijk op vrijwillige basis mee hoor.’

Indringend ‘De foto is een van de toppers geworden’, verklaart Maissan trots tijdens de boekpresentatie in Landhuis Duin en Kruidberg (dat met restaurant De Vrienden van Jacob van chef Alain Alders zelf ook een Michelinster waard is). Ten overstaan van de rossige kok zelf beeldt hij grinnikend de sessie uit. ‘Hij kwam uit de keuken lopen met twee spruiten in zijn oor, en hij zei heel droog: ‘Is dit wat?’ Hilarisch. Maar op de foto heeft hij een waanzinnig goede blik in zijn ogen, heel indringend.’ Van der Velden: ‘Daniel liet mij een paar foto’s zien van collega’s die hij al had weten te strikken. Onder anderen Hans van Wolde van Beluga (twee sterren) stond erbij. Ik voel me helemaal niet op hun niveau, maar ik doe wel mee, dacht ik. Terwijl ik helemaal niet van foto’s houd, ook niet van persoonlijke kiekjes.’ ‘Dit project begon omdat ik een portfolio nodig had’, verklaart de initiatiefnemer grijnzend met een glas

Q&A Eddy Terstall

Er is veel Nederlandse waar in de bios en het scoort. Wel eens jaloers? ‘Ach, het zijn meer films voor Libelle-publiek. Het type films dat ik wil maken, krijgt in Nederland bijna geen kans.’ Als men meebetaalt, wat krijgt men dan? ‘Bedrijven kunnen een exclusieve voorpremière ‘winnen’ van de film. Of een kaartje voor de première zelf en het feest erna. Wie 1.500 euro doneert is co-producent. Dan staat je naam op de aftiteling en krijg je een bos bloemen, haha.’ Als wij vijftien euro investeren? ‘Dan mag je hem downloaden voordat hij uitkomt.’

Tweet van de dag

Daniel Maissan blufte alle 103 sterrenkoks voor zijn lens. DANIEL MAISSAN

champagne in zijn hand. ’Maar het werd een boek waar je iemand mee dood kan slaan, zo groot.’

Voorhoofd wassen Niet iedereen wilde stante pede meewerken. ‘Ik zorgde daarom dat ze maar tien minuten hoefden te staan, ik schoot plaatjes, klaar.’ ‘Je collega’s

doen het ook’, vermeldde hij daar steevast bij. ‘Dat haalde ze over de streep.’ ‘Natuurlijk wil je als man tegen andere chefs opbieden’, erkent ook Roland Veldhuijzen van Tante Koosje, die van de ossenhaas. ‘Ik heb maar gauw mijn voorhoofd gewassen na de shoot.’

Waar wonen al die mooie vrouwen in de winter dan?

Jochem Myjer, grappenmaker van beroep, heeft de lente in de bol.

Persis Hilton T-shirts met gestolen cover

Koning, keizer, Cruijff Een medewerker van deze krant moest dit weekend nog een keer kijken op de tribune van de Arena. Wat droeg de harde kern van Ajax nu op het bovenlijf? Het bleken T-shirts met een Cruijff-cover van De Pers. Op 1 april had ons crea bea team De Verlosser omgetoverd tot maffiose doorpakker met twee schietijzers en zonnebril. De hooligans kopieerden het kunstwerkje. We zijn vereerd, maar kunnen we even vangen, roodwitte vrienden? Op mailtjes van onze hoofdredacteur bleef een respons uit. Geplaagd voorzitter Rik van den Boog laten we maar even met rust, dat zou laag zijn, maar ook die kan, nu hij dit leest, misschien iets ondernemen tegen de ste-

Studeer je journalistiek of iets soortgelijks en zoek je een stageplek bij een krant? MSM heeft voor de stageperiode mei t/m juli plaats voor een enthousiaste

Godenzonen

lerige Ajax-aficionado’s. Ach, laat anders ook maar. U kunt het shirt binnenkort waarschijnlijk in de De Perswebshop zien. Wel voor iets meer dan de krappe zestien euro die de Ajax bengels vragen voor hun katoen.

Nog meer Cruijff-idiotie in AT-5 programma Godenzonen. Ivo Niehe, Ajax-huisvriend, maakte een paar verstandige opmerkingen over de jeugdopleiding. Acht tot negen spelers in Oranje hadden de Ajax-jeugdschool toch doorlopen? Wat was nu het punt van JC? Dat mocht hij dus niet zeggen, want onverwacht schoof Cruijff-protegé Piet Keizer aan. Na een geïmproviseerde aankondiging van presentator Hidde van Warmerdam ging hij zitten. Hij was het er niet mee eens, zei hij. Vraag van Van Warmerdam? Hoe zou hij het zelf dan doen? Daarop zweeg Keizer. Van Warmerdam was achteraf ook verbaasd: ‘Opmerkelijk en jammer.’

STAGIAIR m/v Gedurende drie maanden sta je langs rode lopers, tart je BN’ers, bezoek je feestjes, drink je champagne, keur je mode (af) en verzamel je goodiebags. Interesse in literatuur, mode, film, tv, roddel en achterklap is noodzakelijk. Voor het overige stellen we niet veel eisen, behalve het volgen van een relevante studie op universitair of hbo-niveau.

Interesse? Stuur een e-mail met je cv en motivatie naar: [email protected].

....

Alec Baldwin in Woody Allen

Beau scoort zo zo

Jan des Bouvrie wordt dj

Hij is tegenwoordig vooral op tv te zien, maar Alec Baldwin mag weer acteren op het witte doek. Woody Allen cast hem voor een hoofdrol.

Of juist goed? Het spelprogramma Show me the Money trok krap 400.000 kijkers. SBS vindt dat goed voor het tijdstip van 19.30 uur.

Voor een keertje dan. De interieurontwerper gaat in de leer bij Frits Spits, en debuteert maandag bij omroep MAX.


 

"
!#"
#
&
%
#!#



!
&&&!"














"
%!
#

"!

!#
"
%!!
#
'
%


%
  
"
!"#
!#
!#"

!"#!# 
#
$&"
%

!"
%


    !" !

!
 !" !"

!#"
!
#
 










"
" 


 "
 """


!
!


 



 #!







 

 

   




MsM

Ik hoor al mijn hele leven dat ik een radiohoofd heb. Janine Abbring Tv- en radiomaakster

#VroegeVogels Als wijlen prins Claus werpt

Janine Abbring de (rode) stropdas af en kiest ze voor de natuur op radio en tv. Voor haar maar een kleine stap, ze woont immers al in een boerderijtje in het hoge noorden. ‘Je moet mij gewoon lekker laten buitenspelen.’

21

‘Ik ben eigenlijk een heel saaie doos’

Maarten Bloem Laren V

‘Toen ik hoorde dat ik het was geworden bij Vroege Vogels, heb ik het hier in mijn eentje gevierd met een wijntje. Dat klinkt eigenlijk best triest hè?’ Janine Abbring giert het uit in de La Place te Laren. MSM ontmoet de 35jarige presentatrice van het flora en fauna-programma in een vreetdependance van de V&D in ’t Gooi. ‘Voor ik naar huis rijd, eet ik hier vaak nog wat, en wandel ik op de hei met Loïs.’ Abbring wordt immer geflankeerd door een trouwe viervoeter die ze van een Kretenzisch zwerfbestaan redde en die nu óp de schoenen van MSM ligt te snurken. De klus bij Vroege Vogels past precies in het straatje van de presentatrice. ‘Ik luisterde het al in de auto als podcast.’ Nu mag zij zelf de radio- en tv-repo’s maken in de Nederlandse natuur. Mooi, want een kantooromgeving is niet haar stijl. Zo ondervond ooit de baas van een regionale omroep. ‘Ik moest van hem op een gegeven moment bureauwerk doen; dat leek mij niets. ‘Een baan kan niet alleen maar leuk zijn’, stelde hij toen. ‘Misschien niet voor jou, maar voor mij wel’, antwoordde ik en zegde mijn baan op. Je moet mij gewoon lekker laten buitenspelen.’

Hitje Het adagium ‘Ik doe (werk) wat ik leuk vind’ klinkt al sinds het doorlopen van de School voor Journalistiek. ‘Ik ben zelf schrijvend journalist geweest, dus ik weet wat voor rotvolk het is’, vertrouwt ze ons knipogend toe. Abbring schreef, deed reportagewerk voor regionale radio en televisie in het noorden van het land en had ook nog eens een nummer-twee-hitje met goede vriend (‘we beoordelen elkaars werk’) schrijver/komiek Arjen Lubach met een parodie op een Eminem-song. Is de duizendpoot iets zat, dan kijkt ze verder. ‘Om iets anders leuks te kunnen doen, moet je soms je baan op durven te zeggen, en dat durf ik.’ En zo gaat het nu bij De Wereld Draait Door ook. Daar was ze twee seizoenen lang ‘bijdehandje met een rode stropdas’, Jakhals. Maar ook daar begon de veranderingsjeuk al. ‘Steeds vaker merkte ik dat de redactie één kant op wilde en ik de andere. Ze willen graag hardere, actuele dingen, dat kan ik ook en dat heb ik gedaan. Maar ik vind het niet het leukste om te doen.’ ‘Ik dacht al een tijdje: wat wil ik na de Jakhalzen doen? Een vriend van mij stelde voor: oriënteer je eens op radio.’ Als een mirakel is dat gebed nú al verhoord. ‘Naar Vroege Vogels luisteren op zondagochtend bijna een half miljoen mensen.’ Vooral het directe van het medium bevalt. ‘Mensen klapperen met hun oren als ze horen hoe lang je bezig bent voor drie minuten televisie, bij radio is er meteen resultaat.’ Al zal ze niet liegen, het televisiewerk kietelt het ego nét iets

‘De humor sluipt er vanzelf in, ook bij de radio, dat houd je toch niet tegen.’ PEPIJN LEUPEN

Flora&Fauna

Vroege Vogels Vroege Vogels is een radioen tv-programma over actuele natuur- en milieuthema’s van de VARA. Het bestaat al sinds 1978 (!), het publiek is al wat ouder, maar hondstrouw. Abbring hoopt vooral items over dieren te maken, dat ligt haar het meest. Dinsdag, 19.25 uur, Ned2 Zondag, 08.00 uur, Radio 1

meer. ‘Dan krijg jij alle feedback omdat men denkt dat je het alleen doet, dat is leuk. Ik ben ijdel genoeg om dat toe te geven. Maar ik werk net zo lief achter de schermen.’ Lachend: ‘Bovendien hoor ik toch al mijn hele leven dat ik een radiohoofd heb.’

Twee patat graag Abbring kennen we als iemand die spitsvondig dolt in drie minuten met Balkenende, Neelie Kroes en anderen. Is er bij het tammere Vroege Vogels wel ruimte voor haar scherpzinnige humor? ‘Ik ben nu nog wat voorzichtig, wil laten zien dat ik inhoud heb en weet waarover ik praat. Maar die humor sluipt er vanzelf wel in, dat houd je toch niet tegen’, belooft ze.

Over het fenomeen humor en vrouwen zou ze in de toekomst wel een documentaire willen maken. ‘Dat zal wel een korte docu worden, moet jij dan zeggen!’ Abbring doceert: ‘Mannen hebben humor ontwikkeld om indruk te maken op vrouwen: eigenlijk is het puur een voortplantingsverhaal. Mannen vallen ook niet per se op grappige vrouwen, en veel grappige vrouwen zijn weer lesbisch, die willen blijkbaar indruk maken op andere vrouwen. Dat fascineert me.’ Loïs legt het hoofd nog maar weer eens ongevraagd in de schoot van de interviewer. Er wacht haar en haar baasje een ritje van een uur of twee naar huis: een dorpje in Groningen. ‘Ik woon daar omdat ik graag rust om

mij heen heb, er mijn hoofd leeg kan maken. Ik had natuurlijk ook voltijd bij DWDD kunnen gaan werken, en dan veel uitgaan. Maar dat is niets voor mij, ik ben eigenlijk een heel saaie doos. Zo, je kop is binnen.’ Wacht er thuis nog een geliefde op haar, zo poeren we privé voor het afscheid. ‘Ik heb al vijf jaar een platonische relatie met Henry, die is met mij mee verhuisd een paar jaar geleden. Hij doet klusjes in huis, verder laten we elkaar met rust en dat werkt prima.’ In het kleine domicilie van Abbring levert het soms scheve ogen op. ‘Als hij twee patat haalt bij de jeugdsoos in het weekend, komt er wel roddel. Maar dat hou je toch in een dorp.’

Krabbé papa met Flair

Christie’s mag veilen

Tragi-komedie bij VPRO

Het damesblad Flair bewondert hoe X Factorpresentator Martijn Krabbé het vaderschap weet te combineren met zijn drukke baan.

Spulletjes van Elizabeth Taylor gaan bij Christie’s onder de hamer. De onlangs overleden actrice laat loodsen met sieraden, kleding en kunst na.

Theo Maassen, Wim Helsen en Stefaan Brabandt spelen in een nieuwe VPRO-serie een intelligent vriendentrio. In het najaar pas op de buis.

22

 

   




Uit & thuis

Film Red Riding Hood

De gebroeders Grimm schamen zich Tisha Eetgerink V

et dorpje Daggerhorn ligt midden in een Bob Rossschilderij. Eindeloze bossen, besneeuwde bergtoppen en een watermolen die het heldere smeltwater in het rond doet spatten. Het is wel een landschap dat Ross schilderde in een slechte trip na een verkeerd paddenstoeltje geplukt te hebben in het bos. De kleuren zijn té fel, de sneeuw lijkt meer op zand (lopen de mensen daarom in korte mouwen?) en er zijn iets te veel bloempjes, konijntjes en ander bosgespuis. Beetje over the top moet kunnen bij fantasy – de bomen met enorme doorns zijn mooi – maar waar regisseur Catherine Hardwicke het bij de film Twilight nog goed deed ontspoort de boel compleet bij Red Riding Hood. Het gaat eigenlijk al mis bij de titel. Aan klassieke sprookjes torn je niet. Toch maakte Hardwicke van de wolf een weerwolf en het kleine meisje dat grootmoeder koekjes brengt werd Valerie (Amanda Seyfried), een wulpse schone die moet trouwen met de een maar liever door het hooi rolt met de ander. Het is dat Valerie’s oma (Julie Christie) een rode cape voor haar heeft geweven en in een huisje in het bos woont... Maar goed, die weerwolf zorgt dus voor problemen door onschuldige dorpsgenoten als Valerie’s zusje te doden. Tijd voor de

H

weerwolfjager dominee Solomon (Gary Oldman) om het dorp als een nazi uit te kammen op zoek naar de boosdoener die overdag een menselijke vorm aanneemt. En wat blijkt? Valerie heeft een speciale band met de weerwolf! Mooi lokaas dus. Het is sneu voor Seyfried. Kan iemand deze schoonheid met ogen als schoteltjes beter adviseren bij haar filmkeuzes? Of ligt het misschien juist aan háár dat producties zo slecht uitpakken? Atom Egoyan’s Chloe was ondanks Julianne Moore en Liam Neeson een seksepos dat de spannend bedoelde plank behoorlijk missloeg, Alpha Dog van Nick Cassavetes een mislukt waargebeurd verhaal en nu weer dit jammerlijk ontspoorde sprookje.

Catherine Hardwicke Red Riding Hood

Bach klinkt altijd mooi, zelfs op een accordeon.

Uit

Philippe Pierlot Dirigent, viola da gamba specialist

Johannes wint steeds vaker van concullega Matthäus #Bach

De dynamische Johannes Passion is terug in de concertzalen. Philippe Pierlot zette die jeugdliefde op plaat. Dirk Koppes Parijs V

In de middeleeuwse kloosterzaal van het Collège des Bernardins heeft zich een gemêleerd Parijs publiek verzameld, dat even moet slikken voor het op de spartaanse stoeltjes gaat zitten. Lijden voor de lijdensweg van Jezus in Bachs versie van de Johannes Passie. De zaal puilt uit en zuurstof is schaars, maar deze ongemakken zijn snel vergeten als dirigent Philippe Pierlot zijn kleine ensemble door twee uur hemelse klanken loodst. Hij houdt er een stevig tempo in, zodat de zangers (die dubbelen als koorlid en solist) stevig moeten aanpoten. Het mooist zijn de koralen die specialist Pierlot op zijn viola da gamba meetokkelt. Na afloop zijn de Fransen uitzinnig van enthousiasme. Een dag later praten we over de plaat-

opnamen van Pierlots Johannes Passie met zijn Ricercar Consort. Eindelijk kan hij zijn jeugdliefde vereeuwigen. ‘Als jonge muzikant hield ik niet van vocale werken, maar de Johannes van Bach veranderde dat. De eerste keer hoorde ik een opname op een slechte plaat, en toch werd ik gepakt door de unieke kwaliteiten.’ Nog steeds geeft hij de voorkeur aan de Johannes: ‘Korter en dynamischer dan de Matthäus. Het evangelie van Johannes is intiemer, richt zich meer op Jezus zelf. Bovendien zijn er meerdere versies van. Dat geeft vrijheid aan de dirigent om zelf koralen en aria’s weg te halen of toe te voegen.’

Groot orgel Al jaren werkt de gesjeesde dierenarts (‘ik heb moeite met bloed, dat was niets geworden’) met de oude muziekspecialisten van het Ricercar Consort. Bach met het Concertgebouworkest ziet hij minder zitten. ‘Bach klinkt het best op de middelen die Bach zelf heeft gebruikt. Nou blijft Bach altijd mooi, ook op accor-

deon. Maar onze kleinere bezetting geeft de muziek meer impact. Door de solisten ook als koor te gebruiken hoor je meer de individuele kwaliteiten. De muziek van Bach heeft zoveel lagen, dat krijg je beter in evenwicht met een klein concert. 100 procent authentiek lukt nooit. Mijn droom is de Johannes met een groot orgel erbij te spelen, maar die zijn er niet meer in de juiste toonhoogte. Compromissen zijn onvermijdelijk.’ ‘Bach is voor mij het begin, de grootste componist aller tijden. Een mysterie dat één man zoveel kwaliteiten in zich verenigde. Zijn melodieën ontroeren iedereen.’ In deze Passietijd zijn naast de onvermijdelijke Matthäus de uitvoeringen van de Johannes BWV 245 niet te tellen. Wie Pierlot zelf live wil horen, moet woensdag 27 april naar DeSingel in Antwerpen. In Nederland komt De Reisopera met de eerste scenische uitvoering van de Johannes, t/m 23 april (www.reisopera.nl). Het Concertgebouworkest doet een niet-traditionele versie op 15 en 17 april.

Je kunt zien dat Hardwicke ervaring heeft met fantasy. Te veel, te snel, te slecht.

Tom Lanoye schrijft boekenweekgeschenk

Zeventig nieuwe namen Roskilde-festival

Amsterdam Het Boekenweekgeschenk 2012 wordt geschreven door de Vlaamse auteur Tom Lanoye. Het thema van de Boekenweek 2012 is ‘Vriendschap en andere ongemakken’. Lanoye wordt de vierde Belgische auteur van het Boekenweekgeschenk, na Hubert Lampo (die het in 1969 schreef), Marnix Gijsen (1978) en Hugo Claus (1989).

Kopenhagen Het Deense Roskildefestival kwam gisteren met maar liefst 70 namen van acts naar buiten. Ze hier opnoemen gaat te ver, we kunnen volstaan met de mededeling dat Roskilde met Kings of Leon, Deadmau5, James Blake, Arctic Monkeys, Anna Calvi en Yelle weer keurig binnen de Indielijntjes kleurt deze jaargang. 30 juni begint het festival.

Hart van goud bij zware metalmuzikanten

Talking Heads vs. Florida: schikking en excuses.

Armenië Een groepje prominente metalheads onder de naam Who Cares heeft een single uitgebracht waarmee geld wordt ingezameld voor een muziekschool in Armenië. Het zijn niet de minsten: Ian Gillan (Deep Purple), Tony Iommi (Black Sabbath), Jason Newsted (ex-Metallica), Jon Lord (Deep Purple) en Nicko McBain (Iron Maiden).

Tampa David Byrne van de Talking Heads heeft een schikking getroffen in de zaak tegen de oud-gouverneur van Florida, Charlie Crist, die het lied Road to nowhere zonder toestemming had gebruikt in een campagnevideo waarin zijn politieke tegenstander voor een plek in de Senaat, Marco Rubio, werd zwartgemaakt. Crist bood zijn excuses aan.

225.000 Cijfer

euro Zoveel is een antieke Chinese vaas minder waard geworden nadat de eigenaresse hem zelf had geprobeerd te restaureren. Met een hamertje.

De Piéta van Pietro Perugino. Rechts: dirigent Philippe Pierlot.

De beddenkampioen is niet helemaal bij stem #Mozart

Ook Don Giovanni kan verkracht worden. De vrouwenverslinder zelf heeft er de kracht niet meer voor. Dirk Koppes Amsterdam V

Waar Don Giovanni is, daar zijn de vrouwen. Maar terwijl in het sprookje Doornroosje wakker wordt gekust door haar prins, daar worden de vrouwen in Mozarts opera wreed wakker geswaffeld door de brute kracht van de Don. Althans, dat willen regisseurs Jossi Wieler en Sergio Morabito ons doen geloven. Alle personages liggen in bed, terwijl Don Giovanni als een beddenkoning van

de ene matras naar de andere springt.

Gerard Joling Probleempje: daarvoor moet je wel een zanger in huis hebben die dit hopeloze regieconcept nog een schijn van geloofwaardigheid kan meegeven. Ofwel door de ironische glamour van modepop Gerard Joling, ofwel door een sexy tenor met de juiste looks. Helaas kan Alejandro Marco-Buhrmester alleen bruut en koud de dames koeioneren, een beetje verleiden is er niet bij. Dat maakt meteen zijn geloofwaardigheid als vader van alle verleiders minimaal. Voeg daaraan toe een stem met weinig kracht die amper over het orkest

uit komt, en je hebt een probleem. Was dan alles beroerd bij deze reprise van een voorstelling uit 2006? Gelukkig bewees de Griekse dirigent Constatinos Carydis dat hij wel weg weet met de partituur van Mozart. Kwiek waar nodig, subtiel indien gewenst. Wel nam hij de tempi nogal hoog, zodat de zangers hem nauwelijks konden bijbenen. Voeg daaraan toe een enorm decor waarbij de zangers mijlenver van elkaar af stonden, en de ritmische accuratesse kwam regelmatig in het geding. Uiteindelijk was talent Judith van Wanroij in de rol van Elvira de hoop voor de toekomst. Daar gaan we nog veel van horen. www.dno.nl, t/m 1 mei

Gagaaaaahh

Feit of pr-stunt?

Eindelijk

Lady Gaga is tijdens een optreden hard van haar piano gevallen. Dit tijdens een acrobatiekact met één been op een toch niet zo stabiele pianokruk.

Een Israëlische documentairemaker claimt de spijkers van het kruis van Christus te hebben gevonden. Nu het Godsbewijs nog.

Na jaren wordt Metamorphose III, een zeven meter hoog houtsnijwerk van graficus Escher, weer vertoond in het Haagse Eschermuseum.

 

   




Elke machthebber moet je onderuithalen, ook Arthur.

Uit & thuisUit

John Cleese Monty Python-lid, Zwarte Ridder

23

‘Ik heb sinds een jaar zangles. Dat moest wel.’ KLAAS JAN VAN DER WEIJ

Paul Groot ontkent de realiteit #Musical Als de hooikoorts geen spelbreker is, perst Paul Groot als ridder Galahad er morgen een hoge gis uit. De Koefnoen-ster is dol op de anarchohumor van Monty Pythons Spamalot.

Dirk Koppes Amsterdam V

Nee, hij kan niet elke dialoog opdreunen uit de film Monty Python and the Holy Grail, maar je mag Paul Groot rustig een levenslange fan van het Britse anarchohumorcollectief noemen. Koefnoen-wapenbroeder Owen Schumacher heeft elke Monty Python-scène op zijn zwarte schijf opgeslagen, ‘maar die heeft een Britse moeder en kijkt al sinds zijn veertiende, dus dat telt niet’, concludeert Groot droog in zijn Amsterdamse grachtenappartement. Hij maakt zich klaar om vanaf morgen drie maanden lang ridder Galahad te spelen in de hitmusical Spamalot (gebaseerd op de Holy Grail-film). ‘Toen ik op mijn achttiende Fawlty Towers zag, was ik meteen weg van John Cleese en diens absurdistische strapatsen. Ik kocht het boek met de

scripts. Het ritme van die dialogen: ik was er helemaal wild van. Daardoor ben ik theaterwetenschappen gaan studeren en zelf teksten gaan schrijven. Mijn eindscriptie ging over de techniek van de grap in Fawlty Towers, hoe de Romeinen al dezelfde retorische trucjes toepasten. Toen wist ik definitief: dit moet ik zelf doen.’ Inmiddels heeft Paul Groot de film over koning Arthur, die met een groepje ridders op zoek gaat naar de Heilige Graal, tientallen keren bekeken. Eind 2009 deed hij auditie voor de musical, na het zien van de Londense versie. ‘De rol van sir Galahad vereist volgens de componist een ‘straffe bariton’. Dat klopt, ik wist dat ik vol aan de bak zou moeten. Ik deed op dezelfde dag auditie als Owen Schumacher, heb mijn auditiesong eerst op hem uitgeprobeerd. Heel gênant om de eerste keer je strot open te doen

voor een regisseur. Ik werd aangenomen en heb sinds een jaar zangles. Dat moest wel, want ik moet deze week tien voorstellingen in zes dagen doen. Zie dan maar eens elke keer de hoge gis te halen in een duet met Linda Wagenmakers. Bij een scène voor tv kun je je stem geweld aandoen en na twee uur en tien takes schor naar huis. Hier moet ik echt schreeuwen als Zwarte Ridder en toch de hele avond doorzingen.’ En dan voelt hij ook nog hooikoorts opkomen.

Slapstick Vergeleken met de subtiele Koefnoenimitaties moet Paul Groot als Galahad extreem acteren. Slapstickhumor. ‘Het opvallendst bij Monty Python is het ontkennen van de realiteit. De Zwarte Ridder raakt armen en benen kwijt in een duel, maar ontkent dat hij verliest. Wie niet erkent te verliezen, wint altijd. Absurd en grap-

pig. Het hangt allemaal van de timing af. Wij hebben de mazzel dat de Vlaamse versie eerder in première ging. Een co-productie in hetzelfde decor. Overdag oefenden wij op het podium, ’s avonds luisterde ik in de zaal hoe je nog meer lachmomenten uit de tekst kunt melken. Of, zoals onze spelcoach Dick van den Toorn het noemt ‘de boter eruit braden’. Acteurs zijn te veel geneigd om de ene zin achter de andere te plakken, uit angst dat ze hun tekst kwijtraken. Heel lelijk. Van Dick leer ik na een punt te stoppen, de zaal de kans te geven even te ontspannen en dan de batterij weer vol te laden. Voor nog een lach.’ De Nederlandse versie verschilt van de Vlaamse met wat Hollandse cameo’s. ‘Bij ons meldt Barbie zich aan voor Oh Oh Camelot, Willem Nijholt roept dat we niet genoeg panache hebben en Ben Saunders doet ook even mee.’

In de antimusical Spamalot is geen ruimte om de rol van ridder Galahad psychologisch te duiden. ‘Ik begin als een cryptocommunist met Gronings accent, woon in een anarchosyndicalistische woongroep, waarna de Dame van het Meer me tot ridder omvormt. Dan praat ik opeens heel netjes en blijk een ijdeltuit met lang wapperend haar te zijn. Pure kolder. De tragiek komt van koning Arthur, die als een blij kind achter de Graal aangaat, maar de hele musical lang wordt afgezeken en met de malloten van de Ronde Tafel aan de slag moet. Hij speelt ‘normaal’, waar de rest zich tegen kan afzetten.’ Komt er hierna Koefnoen de musical? Groot sluit niets uit, maar eerst wil hij zijn eigen graal najagen: een situation comedy voor tv schrijven over stewardessen die bij elkaar in huis wonen. Wordt vervolgd, als RTL meewerkt.

Paul in GTST

Plien en Bianca

Michael Palin over Spamalot

Eerste landelijke bekendheid kreeg Paul Groot toen hij vanaf 1993 drie jaar lang de rol van Stan Nijholt speelde in GTST.

Paul Groot schreef onder meer teksten voor VPRO-jeugdprogramma’s, voor Plien en Bianca, Dit was het Nieuws, Eric van Sauers en Koefnoen.

‘Toen we met een no-budget de Holy Grail maakten in 1975, hadden we nooit zo’n langdurig cultsucces verwacht. Te gek dat er nu een musical is.’

24

 

   




Stephen Dorff ís Marco. Playboy. Vader. Hotelbewoner.

Uit & thuis Uit

Johnny Marco, figurant in eigen leven

#Somewhere Sofia Coppola maakte haar beste film. In de vervreemdende stijl van Lost in Translation laat ze de leegheid van beroemd zijn zien. Leeg, niet zinloos, gewoon leeg. Tisha Eetgerink Amsterdam V

Je hoort de Ferrari eerder dan dat je ’m ziet. Het dopplereffect: hoog bij naderen, lager als de zwarte sportauto in een wolk van woestijnzand voorbijraast. En opnieuw. En opnieuw. Het duurt even voor je doorhebt wat er gebeurt in de openingsscène van Somewhere. Iemand rijdt rondjes op een verlaten circuit. Net als je je afvraagt hoeveel rondjes Sofia Coppola nog in gedachten had, stopt de auto en stapt de bestuurder uit. Ongeschoren, T-shirt, ouwe jeans, schoenen die hij zo te zien direct uit bed heeft aangetrokken zonder de veters te strikken en, waarschijnlijk, ook zonder sokken. Het is Johnny Marco. Filmster. Playboy. Vader. Hotelbewoner. Een vrij saai beeld. De camera blijft op één punt staan, het shot duurt lang voor moderne filmbegrippen. Het is typerend voor de rest van Coppola’s film die het niet van tempo en actie moet hebben. Niet-Hollywood in Hollywoods roemruchte hotel Chateau Marmont, waar het grootste gedeelte zich afspeelt. Het historisch aandoende hotel aan Sunset Boulevard – ouderwetse sleutels in plaats van keycards!

– was en is een favoriete hang-out van de rich & famous. Jim Morrison probeerde er ooit vanaf het dak via een regenpijp zijn kamer in te zwaaien, Greta Garbo leefde er op roomservice, John Belushi stierf er aan een overdosis in ’82, Lindsay Lohan woonde er een jaar en het schijnt dat The Eagles er Hotel California op inspireerden. Stephen Dorff (37), die Johnny Marco speelt, vierde er ooit zelf zijn 21e verjaardag. Tijdens de opnamen woonde hij er maandenlang. Om zich beter in te leven in zijn karakter. ‘Elke avond vroeg ik me af: zal ik uit eten gaan, pianospelen beneden, naar een film? Maar omdat ik bang was dat mensen me zouden herkennen, bleef ik meestal maar op mijn kamer en bestelde ik roomservice.’

werkt moet hebben in de film. Helikopters hier, kind tussen de volwassenen daar. De zingende Griekse barman in Chateau Marmont is daadwerkelijk een jeugdherinnering van de dochter van regisseur Francis Ford Coppola, die haar als baby gebruikte in The Godfather. Net als in Lost in Translation laat ze zien hoe vervreemdend bekendheid kan zijn, helemaal in het buitenland waar je de taal niet spreekt. Het is niet goed, niet slecht, maar wel leeg. Juist omdat alles kan.

Bad boy

Figurant

Sofia Coppola.

Somewhere gaat over Johnny Marco, een aan lager wal geraakte acteur van midden dertig die in kamer 59 woont. In plaats van dat hij filmscripts leest, brengt hij zijn dagen door met alcohol, pillen, feestjes en gewillige vrouwen. Echt boeiend vindt hij het allemaal niet. Te zien in een grappige scène waar een strippende tweeling aan zijn voeteneind een synchroon-

paaldansact opvoert en hij in slaap valt. Als zijn ex op een dag zijn 11-jarige dochter Cleo (Elle Fanning) dropt, past hij zijn leven gedwongen aan. Hij kan niet langer ergens, somewhere, rondhangen als figurant in zijn eigen leven. Je kunt niet helpen dat je denkt dat Sofia Coppola haar eigen jeugd ver-

Evenmin kun je negeren hoe goed Stephen Dorff deze rol past. De acteur die jong doorbrak in The Power of One en talloze succesfilms maakte, maar het nooit écht tot A-lister schopte. Al ken je hem als de vijfde Beatle uit Backbeat, als de vampier uit Blade of het vriendje van Alicia Silverstone uit Aerosmiths Cryin’. De eeuwige bad boy met sigaret en klein hartje, die maar hoeft op te kijken en de vrouwen werpen zich aan zijn voeten, al heeft hij in jaren geen succes gehad. Stephen Dorff ís Johnny Marco. Vanuit het hotel stuurde hij ook briefjes aan vrienden op briefpapier voorbehouden aan vaste bewoners: Johnny Marco/Chateau Marmont.

Pelvis de schelvis

Scherpe hobbit

Nóg meer 3D

Elvis komt 7 maart 2012 naar Rotterdam. Althans, de show Elvis in Concert, waarbij beelden van de King worden geprojecteerd.

Peter Jackson filmt The Hobbit op 48 beeldjes per seconde in plaats van de gebruikelijke 24. ‘Zo is de film klaar voor de toekomst.’

James Cameron – Avatar – heeft een nieuw bedrijf opgericht dat zich exclusief bezighoudt met entertainmentproducten in 3D.

 

   




De zwembandjes... ach, die neem ik op de koop toe.

Uit & thuis

Mariska Mansveld

WIN! DEZE WEEK:

ZWEEDS RAADSEL: het geld betreffend soort verband

mikpunt van spot opperwezen

opjutten

nietgeleider personal computer

Lezerscolumn Mariska Mansveld

Voor 3 winnaars een weekend op ‘de Lithse Ham’ voor 4 personen in

1

25

Lifestyle

een chalet t.w.v 175 euro. koude drank Royal Air 2 Force

armoede

5

3 vijandschap

deel van een boom Tsjech. schrijver

bijbelse figuur kunst (Lat.)

4 Fr. voegwoord

WIN! VANDAAG:

klaar

 

  


 

   






 Een halfjaarabonnement op Quizted. 
overdracht

 

één der muzen

Quizted is het gezelligste puzzelblad van Nederland met de meeste prijzen. Dit prijspuzzelblad heeft een grote variatie aan puzzels en u maakt elke vier weken kans op een van vele prijzen.

6

 



3 6 4 1 5 2 2 1 5 6 4 3

4 5 2 3 1 6

ZO DOET U MEE (€ 0,60 p.g.). Of SMS “PERS -spatie- oplossing” naar 3553 (€ 0,60 p.o.b. excl. de kosten voor het gebruik van uw mobiele telefoon) .

De lijst met winnaars staat op www.puzzelland.com/depers

CRYPTOGRAM Horizontaal: 1. Dat meisje voelt zich als een vis in het water (5); 3. Dienstdoende dokter (9); 8. Men speelt alleen een noot, verder niets (4); 9. Fantastisch om te tanken (5); 12. Volgens haar zijn kerels niet goed wijs (9); 13. Vruchtwater? (8). Verticaal: 1. Poenige opgave? (7); 2. Veeleer ontbreekt een noot van de leerling (5); 4. Toekomstig overblijfsel (2); 5. Sigarettenlucht? (7); 6. Verlichting van het slot (2); 7. Het hoofd van snert? (7); 10. Opgeprikt meisje (5); 11. Wordt niet gespaard voor straf (5).


    

Om kans te maken op dag- of weekprijs belt u het sleutelwoord van het Zweedse raadsel door naar 0909-5010702

 

   
      


 
 


 


Cryptogram

4 9 8 6 7 1 5 3 2 2 5 1 3 6 7 8 4 9 7 8 6 9 4 5 1 2 3 9 4 3 1 2 8 7 6 5

Sudoku

6 2 5 4 8 3 9 1 7

1 3 7 2 5 9 6 8 4

3 7 2 5 1 6 4 9 8

5 1 9 8 3 4 2 7 6

8 6 4 7 9 2 3 5 1

Zweeds raadsel (vorige week woensdag)

OPLOSSINGEN


  

    

BEL 0909-5010702 OF SMS NAAR: 3553

1 3 6 5 2 4

6

6 4 1 2 3 5

5

T&O

4

5 2 3 4 6 1

3

Mini-sudoku

2

  
 
   
 

  
 




1

SUDOKU


1

2 © Puzzelland/ Leen Groeneveld

4

3

5

6

10

5 1

3

7

8 9

7 2 4 9

4 3

11

ifestyle is zo’n moderne kreet waar de rillingen van over mijn rug lopen. Ik zie dan van die overspannen mensen voor me, die de hele dag neuzelen over wat ze gaan eten en waar ze gaan sporten. Gezond eten, niet roken, lekker sporten en vooral geen stress. Daar is niets mis mee hoor, zolang ze mij er maar niet mee lastigvallen en het lekker bij zichzelf houden, die lifestyle. Helaas gaan de lifestylers toch vaak verder dan hun eigen grenzen. Niet alleen met sporten, maar ook met het zich bekommeren om de fysieke gesteldheid. Ze gaan zich bemoeien met de lifestyle van een ander. Ze gaan ongevraagd adviezen geven. Dat doen ze doorgaans met hetzelfde fanatisme als waar ze mee sporten. ‘Zeg zou je dat nu wel doen dat gebakje’ of ‘joh dat is zo heerlijk die sportschool, zou je ook eens moeten doen’ en dan kijken ze minzaam naar de centimeters gezelligheid die zich op je buik genesteld hebben. Ze knijpen er nog net niet in. Op televisie wordt ook veel aandacht besteed aan lifestyle. Programma’s worden volgemekkerd met dieetadviezen en sporttips. Heb je nog geen minderwaardigheidscomplex, dan

L

Arrangement is inclusief gebruik van 4 fietsen. Voor meer informatie: www.delithseham.nl

2 8 5

zou je er spontaan één krijgen. Het lijkt tegenwoordig wel of je niet helemaal in orde bent als je geen dieet volgt of niet naar de sportschool gaat. Ik kan er niet mee overweg, met een lifestyler! Niet roken, daar kan ik me nog wel in vinden, maar ik houd niet van kale koffie, van op een houtje bijten, van water drinken tot je neusgaten in een fontein veranderen. Ik ben er eentje ‘van de gezelligheid’. Bij de eerste zonnestralen krijg ik visioenen van de barbecue, bij koffie hoort een koekje, bij de kroeg hoort alcohol. De zwembandjes... ach, die neem ik op de koop toe. Je komt mij niet snel tegen als hijgend hert met een joggingpak en een flesje water in de hand. Een dieet is aan mij niet besteed en van alleen denken aan de sportschool schiet ik al spontaan in de stress... en dat is ook héél ongezond!

Uw column in De Pers? Stuur uw pennevrucht (maximaal 350 woorden) naar mijncolumn@ depers.nl

6 12

7 1 8 5 6 3 5

13

9 8

Het weer Vandaag en morgen

Er blijft ruimte voor de zon

SPEEL ONLINE EN WIN! www.puzzelland.com/depers

Selectie geplande OV-verstoringen: Een uitgave van Mountain Media BV Adres Anthony Fokkerweg 61 - 3 1059 CP Amsterdam tel: 020 - 3460560 fax: 020 - 3460596 Website www.depers.nl Redactie [email protected] 020-3460550 Distributie [email protected] 088-0131830

Sales [email protected] 088-0138801 Marketing [email protected] Oprichter Cornelis van den Berg Uitgever Ben Rogmans Hoofdredactie Jan-Jaap Heij, Alain van der Horst Art direction Koos Jeremiasse

Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NS-stations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren.

Rotterdam (bus) Vr 15 april t/m 20 mei: RETlijnen B10 en 35. Halten Kastanjeplein, Hazelaarweg, Peppelweg en Adrianalaan vervallen. Amsterdam (bus) Vr 15 t/m ma 18 april: Connexxionlijn 82. Halten Hornhaven, Oderweg, Kapoeasweg en Kastrupstraat vervallen. Den Haag (tram) Tot en met 20 mei: HTMlijnen 1, 16 en 17. Halten Oudemansstraat, Broeksloot en Lorentzplein vervallen.

Meer op www.depers.nl/9292ov Onderweg? Bel 0900-9292 (€0,70 p/m) of kijk op mobiel.9292ov.nl

Door Peter Koch ©Comichouse Oosterbeek

Vandaag

Morgen

Zonnige perioden worden afgewisseld door stapelwolken. Vanmiddag kan in het binnenland een bui ontstaan. Bij een meest matige westen- tot noordwestenwind wordt het 11 graden in het noorden tot 14 graden in het zuiden.

Donderdag heeft vooral het zuiden van het land last van bewolking, in het noorden zijn er flinke zonnige perioden. Er is een kleine kans op een bui in het binnenland. Met 12 tot 16 graden wordt het iets warmer dan vandaag.

26

 

   




Ik heb meteen met druk om moeten leren gaan. Luc Castaignos

Column Floris Jan Bovelander

Met pa en ma een weg

Onzekere prutser

k wandel in trage pas naar de cirkel. De geluiden zijn dof, mat alsof er dikke wattenproppen in mijn oren zitten. Ondanks de Australische hitte ril ik, kippenvel trekt over mijn rug en ik zweet. Mijn altijd zo solide hockeystick voelt aan als een slappe, onhandelbare en oncontroleerbare sliert die ik naar de strafbalstip mee moet zeulen. Het is het moment waar je als klein mannetje van gedroomd hebt. Waar je op het schoolplein, het trapveldje om de hoek jaren met veel bravoure naar voren stapte om jouw WK te beslissen. Je was Marco van Basten, Johan Cruijff, Ties Kruize of Joop Zoetemelk. De laatste winnende meters, de winnende strafschop, de beslissende actie of strafbal. Maar hoe anders is het nu in real life? Hoe anders voelt het nu het voor het echie is? Het vertrouwen is door mijn schoenzolen weggezakt, niets maar dan ook niets in mij zegt dat ik deze beslissende strafbal ga maken. De solide topscorer is een onzekere prutser geworden. Mentale inzinking, een plotselinge vlaag van onzekerheid. Het kan elke sporter overkomen als de spanning opkomt. Tijdens de Masters in Augusta overkwam het golfer Rory McIlroy. Een aanval van ‘ik kan helemaal niets meer’. Eén puttje mis en je

I

zag hem inzakken. Ineens was hij een beginneling die met alles moeite had. Aan alles zag je het, alsof het leven zo uit hem wegvloeide. Het was zielig om te zien. Wellicht had hij even gedacht dat hij ging winnen, wellicht dacht hij even: nu niet inzinken. Het kan iets kleins geweest zijn, maar als je op het randje zit, is een klein duwtje genoeg. Ineens was hij het kwijt, was hij een hoopje onzekerheid waarbij niets meer lukte. En hoe harder je er dan niet aan wilt denken, hoe erger het wordt. Ik mag er niet aan denken, ik mag er niet aan denken; hoe meer je er aan denkt. Je moet uit de spanning, uit de gedachten, en soms helpt dan een harde schop, een praatje over iets anders of een grap. Maar meestal is dat niet voorhanden of helpt er gewoon helemaal niets en ben je niet de beste op die dag.

Floris Jan Bovelander is voormalig hockey-international.

Van Geel eerder aan de slag bij Feyenoord

Sparta vindt in Vonk nieuwe hoofdtrainer

Kerkrade Martin van Geel gaat per 1 mei al aan de slag als technisch directeur van Feyenoord. Dat meldt zijn huidige club Roda JC. Van Geel was bijna drie jaar werkzaam bij de Limburgers. Hij heeft zijn portefeuille algemene zaken overgedragen aan Marcel van den Bunder. Volgens Roda JC is de selectie voor komend seizoen voor 95 procent ingevuld.

Rotterdam Sparta heeft Michel Vonk aangetrokken als nieuwe hoofdtrainer. Hij treedt met ingang van 1 juli in dienst van de Jupiler League-club. Vonk tekent een contract van één jaar met een optie voor nog een jaar. De Kasteelclub zag in februari van dit jaar trainer Jan Everse opstappen. Zijn assistent Jos van Eck nam de taken over en maakt het seizoen af.

Luc Castaignos slaat na dit seizoen zijn vleugels uit en verruilt Feyenoord voor Internazionale. KLAAS JAN VAN DER WEIJ

#Castaignos Hij is nu nog topscorer van Feyenoord. Volgend seizoen hoopt de jonge spits Luc Castaignos te schitteren bij Internazionale, in Milaan. Zijn grootste inspiratiebron: zijn ouders. ‘Als het thuis goed is, is het in mijn hoofd ook allemaal goed.’ Fokko Ebbens Rotterdam V

Zo nu en dan kijkt Luc Castaignos aandachtig naar de nukken van enkele spitsen van wereldformaat. Hij ziet mannen als Wayne Rooney en Zlatan Ibrahimovic wekelijks schitteren. Maar hij ziet ook dat de grens tussen geniaal en een tikkeltje gek flinterdun kan zijn. Klootzakken zijn het af en toe. ‘Het zijn jongens die wat hebben meegemaakt. Jongens die in achterstandswijken zijn opgegroeid. Geen jongens die met mama en papa zijn opgegroeid en braaf naar school gingen. Ik denk dat dat ze gemaakt heeft tot wat ze zijn.’ De aanvalsleider van Feyenoord duikt in zijn eigen jeugdjaren en glimlacht vervolgens flauwtjes. ‘Ik ben niet echt hetzelfde opgegroeid, hè.’ Geen achterstandswijk voor de geboren Schiedammer. Zijn Franse vader en Kaapverdiaanse moeder vormen samen het warme, serene nest waarin Castaignos gedijt. Nog steeds. Hij zou niet anders willen. ‘Ik ben nooit iets tekort gekomen. Als ik wat wilde, kreeg ik het.’

Niet voor niets maken ook zijn ouders na afloop van het seizoen de overstap naar Italië. ‘Dat mijn ouders meegaan naar Milaan is voor mij het belangrijkste. Ik laat mijn basis en mijn vrienden achter. Ik kan daar wel alleen zijn en mezelf ontwikkelen. Maar als het thuis goed is, is het in mijn hoofd ook allemaal goed. Pas dan kan ik me helemaal op voetbal focussen.’ Focussen op voetballen – het is voor Castaignos niet altijd eenvoudig geweest. Achttien is hij slechts. De tram die hem altijd naar het trainingsveld vervoerde heeft hij pas en-

11 competitiegoals De teller van Luc Castaignos in de eredivisie staat dit seizoen op 11. Daar had hij dertig wedstrijden voor nodig.

kele weken geleden ingeruild voor een auto. Maar op zijn zestiende sierde zijn naam al de sportpagina’s van alle kranten. Supertalent. Het kapitaal van Feyenoord. De nieuwe Thierry Henry. Op dat moment had hij zijn debuut nog niet eens gemaakt. Nooit had hij de mogelijkheid te bloeien in de luwte. En eigenlijk heeft hij daar ook nooit naar verlangd. ‘Ik weet niet of dat beter was geweest. Ik denk het niet. Ik heb meteen met druk om moeten leren gaan.’

Vrij Echt rustig is het pas sinds enkele weken. Alle speculaties over de interesse van de meest illustere Europese grootmachten behoren – voorlopig – tot het verleden. Internazionale is na de zomer de nieuwe werkgever van Castaignos. Nu alle details van zijn overstap zijn afgerond, voelt hij zich vrij. ‘Alles is geregeld. Hier. Daar. Vind ik belangrijk. Met rust in je hoofd voetballen is altijd beter dan met veel gedoe.’ Dat de jonge spits opnieuw zweert bij innerlijke rust, is geen toeval. Hij ziet voetbal voor een groot deel als

Wat attent

‘Doe daar maar, joh’

Carrièreswitch

Santiago Silva van Velez vestigde na een doelpunt de aandacht op een jarige teamgenoot. Dit deed hij met een brandend kaarsje in zijn hand.

Joe Hart (Man City) heeft onthuld dat hem eens werd gevraagd een handtekening op een baby te zetten. ‘Er zijn gekke mensen in deze wereld.’

We hebben er weer één: een voormalig sporter die de politiek in gaat. Oud-atleet Carl Lewis wordt senaatskandidaat in New Jersey.

 

   




Het wordt een nieuwe start, ik moet mentaal sterk zijn.

Sport

Luc Castaignos

Column 31 matches in 31 days

zoeken in de jungle

Transformatie bij de derby van Praag et WK in Zuid-Afrika was vreemd. Niet zozeer omdat Oranje de finale haalde, maar vooral qua fanbeleving en sfeer. Ook was het nog nooit zo makkelijk om goedkope kaarten te scoren. Tot en met de halve finale kon je kaartjes tot ver onder de kostprijs kopen. Ook voor toppers als Brazilë-Ivoorkust of Duitsland-Argentinië. Er zijn mensen die een stuk of twintig wedstrijden van het WK gezien hebben. Voor Courtney uit Amerika was het haar ‘debuut’ in een stadion. Enthousiast gemaakt voor soccer door Mia Hamm, was deze enthousiaste wereldburger tijdens het WK aan het werk in Zuid-Afrika, als politiek journalist. Aan kaartjes komen was niet lastig en dus ging ze naar SpanjePortugal en had ze de mazzel ook een finalekaart te scoren. Haar eerste twee wedstrijden in het stadion zijn wellicht goed gekozen, echte fanbeleving heeft ze dan nog niet meegemaakt. Tegenwoordig woont Courtney in Praag, waar ze bij een internationale radiozender werkt. Ze is er nog niet aan toegekomen om naar een wedstrijd in de Tsjechische competitie te gaan. Eerlijk gezegd, die is ook niet zo bijzonder. Op twee wedstrijden in het jaar na. Als Sparta tegen Slavia speelt. Of andersom. Een ech-

H

een mentaal spelletje. Hij heeft moeten leren niet te lang stil te staan bij een gemiste kans. En voor de intimidatietrucjes van zijn directe tegenstanders. Castaignos: ‘Als je mentaal sterk bent, kun je ver komen. Het gaat erom wat je uiteindelijk met je talent doet. Dus hoeveel pijn wil je jezelf doen tijdens een wedstrijd of training? Als je niet meer kan, geef je dan op?’

Nuchter Niet dus. De jeugdopleiding van Feyenoord heeft hem geleerd dat hij moet voetballen met zijn hart. Genieten van zijn bestaan als profvoetballer. Beseffen dat iedereen in zijn schoenen wil staan. Dat doet hij dan ook. Castaignos is niet iemand die snel zweeft, zegt hij zelf. Nuchter blijven vindt hij belangrijk. Als hij om zich heen kijkt, ziet hij zijn leeftijdsgenoten werken of naar school gaan. Castaignos niet. Hij mág voetballen. ‘Na de training ben ik vrij en heb ik de hele dag nog voor me. De voetbalwereld is een jungle, waarin je zo dicht mogelijk bij jezelf moet blijven. Maar voetballen blijft voor mij vooral een hobby. Een aparte hobby, dat wel.’ Zijn nuchtere karaktereigenschappen heeft Castaignos van zijn ouders, vertelt hij. ‘Mijn vader zegt dat ik op mijn moeder lijk en mijn moeder zegt dat ik op mijn vader lijk.’ De voetballer houdt het zelf op een combinatie van beide werelden. De rust die hij uitstraalt heeft hij van zijn vader. Aan zijn moeder dankt hij de pit

die hem elke dag naar de top doet streven. Lachend: ‘Dat pittige? Als je weet hoe Kaapverdiaanse vrouwen zijn... Ze zijn klein, maar laten niet over zich heen lopen. Ik moet ook eerlijk zeggen dat mijn moeder vaak gelijk heeft.’ Hij is trots op zijn ouders. De manier waarop zij hun draai in Nederland hebben gevonden, vindt hij enorm knap. De verhalen van zijn ouders werken als de aanjager van zijn motivatie. ‘Toen zij naar Nederland kwamen, spraken ze de taal niet. Daar vraag ik thuis wel eens naar en dan hoor je mooie verhalen. Ze hadden geen werk en zochten vervolgens twee weken naar een baan. Die von-

den ze. Maar even later moesten ze alweer wat anders zoeken. Dat hebben ze altijd uitstekend gedaan.’ De vergelijking met zijn eerste maanden in Milaan is snel gemaakt. ‘Ook ik zit straks in een land waarvan ik de taal niet spreek.’ In die vreemde wereld hoeft hij zich geen zorgen te maken over zijn baan. De rest dient Castaignos opnieuw op te bouwen. ‘Mijn ouders kunnen mij daar bij helpen. In het begin ga je je vervelen. Ga je je afvragen waarom je hier naartoe bent gekomen. Maar naarmate je de omgeving, de stad en de mensen leert kennen, ga je weer een leven opbouwen. Het wordt een nieuwe start, ik moet mentaal sterk zijn.’

Champions League

Inter staat voor loodzware opgave Vanavond probeert de nieuwe werkgever van Luc Castaignos zich te kwalificeren voor de halve finale van de Champions League. Een loodzware opgave. Geheel on-Italiaans incasseerde Internazionale in de heenwedstrijd tegen Schalke 04 liefst vijf tegentreffers. In eigen huis nog wel. Castaignos aanschouwde het duel vol verbazing. Hij zag zijn toekomstige teamgenoten aan-

27

val na aanval lanceren. En dat terwijl Internazionale normaal gesproken leunt op een goede organisatie en vanuit een snelle tegenstoot gevaar sticht. ‘Daar ligt ook hun kracht’, stelt de spits van Feyenoord. Omdat Dejan Stankovic en Diego Milito vorige week tegenscoorden zijn de Italianen vanavond in Gelsenkirchen niet helemaal kansloos tegen Schalke 04.

te stadsderby. Het trekt in één wedstrijd net zoveel publiek als er normaal naar een complete speelronde komt kijken. En dan hebben we het nog over slechts 19.000 toeschouwers, wat wel een uitverkocht stadion betekent voor Sparta Praag. Courtney heeft ook een ticket weten te bemachtigen, dit keer via de officiële kanalen. En eindelijk, voor het eerst in haar leven, ziet ze een echte Europese wedstrijd. Met gezang, vuurwerk, sfeeracties en twee legioenen die zo luid mogelijk willen zijn. ‘The stadium is on fire’, zegt ze, en daarmee bedoelt ze niet alleen de sfeer maar vooral het vuurwerk van Slavia dat zorgt voor een brandgloed. Je ziet haar veranderen. Eerst kijkt ze haar ogen uit, dan raakt ze gewend en aan het einde klapt ze gewoon mee. Zingen gaat nog niet. Geen idee waar die Tsjechen over zingen. Ook niet als je wereldburger bent.

Thomas Rensen is ook te volgen via Twitter: @31matches

Rabobank laat sprinter Freire thuis voor Tour

IAAF stelt nieuwe regels in voor vrouwelijkheid

Amsterdam Rabobank doet dit jaar in de Tour de France geen beroep op Oscar Freire. Dat zegt de Spanjaard in het blad NUsport. ‘Ik rijd geen Tour. Een beslissing van de ploeg, ze willen alles op Robert Gesink zetten. Ik snap ook wel dat de ploeg alles op het algemeen klassement gooit, andere teams doen dat ook.’ De sprinter won in zijn carrière vier Touretappes.

Daegu De internationale atletiekfederatie IAAF heeft nieuwe regels uitgewerkt die bepalen of atletes met een teveel aan testosteron mogen deelnemen aan vrouwencompetities. De regels gaan 1 mei in. Aanleiding is de geruchtmakende affaire rond de Zuid-Afrikaanse Caster Semenya. Door haar mannelijke lichaamsbouw rees er twijfel rond haar geslacht.

Citaat

‘Zlatan kwam net terug van een schorsing en krijgt rood. Misschien heb ik mijn geld wel weggegooid.’ Silvio Berlusconi over AC Milan-spits Zlatan Ibrahomovic.

Simpele zege Federer bij eerste partij op gravel

Ledenraad Ajax niet blij met actie Van den Boog

Monaco Tennisser Roger Federer is zijn eerste toernooi op gravel van dit seizoen overtuigend begonnen. De Zwitser rekende in de tweede ronde van het toernooi van Monte Carlo in twee sets af met de Duitser Philipp Kohlschreiber: 62, 6-1. Federer is achter Rafael Nadal als tweede geplaatst doordat Novak Djokovic zich met een lichte knieblessure afmeldde.

Amsterdam Voorzitter Rob Been van de ledenraad van Ajax vindt het onverstandig dat algemeen directeur Rik van den Boog aan een aantal jeugdtrainers heeft verteld dat de aflopende contracten van Dennis Bergkamp en Wim Jonk voorlopig niet worden verlengd. ‘Dat is een beetje spijtig. Je moet nu geen spaak in de wielen steken of olie op het vuur gooien.’

Bedgeheim

(Niet zo) goed nieuws

0900-omkoping

De vriendin van Parijs-Roubaix-winnaar Johan Vansummeren: ‘We lezen graag. Ook in bed. Vorige week heeft hij Anna Karenina uitgelezen.’

De nieuwe eigenaar van Arsenal, Stan Kroenke, gaat de clubcultuur beschermen. Dat betekent dus ook de komende jaren geen prijzen.

Voetballers met informatie over omkoping kunnen binnenkort een tiplijn bellen. Het is een idee van de FIFPro, de internationale spelersvakbond.