ruis Brakhages onzichtbare hand Text of Light speelt in Benelux Usa is a Monster Rechenzentrum Bosphorus Rock

gratis maandelijkse krant rond nieuwe (pop)muziek februari 2005 - 06

een uitgave van ( K-RAA-K ) 3 vzw scheldestraat 169 B-9040 Gent www.kraak.net

ruis

Brakhages onzichtbare hand Text of Light speelt in Benelux

Usa is a Monster Rechenzentrum Bosphorus Rock

Situationalisme voor punkers Rechenzentrum te gast op Artefact-festival

ruis Februari 2005 - nr 6

Het Leuvense STUK richtte enkele jaren geleden Artefact op, een initiatief die nieuwe kunstvormen in de provincie wil ondersteunen. Naast tal van optredens, performances en tentoonstellingen, organiseert Artefact ook een jaarlijks festival. Op deze derde editie presenteert het STUK weerom het summum van het multimediale experiment uit verschillende disciplines. Opvallend is het nieuwe muziekluik “Laptoponly?”. Van 14 tot en met 19 februari kunt u gaan genieten van onder andere Pan Sonic, Ryoji Ikeda, Fennesz en Rechenzentrum. Lillevän, de behoeder van het visuele luik van laatstgenoemd trio, was wel in voor een kort gesprekje. Als het over experiment en nieuwe media gaat, is het Berlijnse Rechenzentrum een welgekozen kandidaat op “Laptoponly?”. Rechenzentrum vond zijn oorsprong op Documenta ’97 waar Marc Weiser, Christian Conrad en Lillevän besloten samen op zoek te gaan naar een evenwichtige combinatie van beeld en geluid. Dit leidde tot een allegaartje van nieuwe minimal techno en “absolute film”. “In Rechenzentrum besloten we om elk onze volle verantwoordelijkheid te nemen voor ons deel van het project”, aldus Lillevän. “Dat wil zeggen, ik voor de visuele kant en Marc voor het

krijgen een eigen “stomme muziek” te creëren. Eigenlijk het omgekeerde van muziek die een onzichtbare film suggereert.”

Een abonnement kost 8 euro en kan verkregen worden door overschrijving op rekening nummer 979-9945604-05 met mededeling “ruis abo” samen met je adres en het gewenste startnummer. hiermee word je ook lid van (K-RAA-K)3 en krijg je korting op door ons georganiseerde concerten.

geluid. Hoewel onze bedoelingen dezelfde zijn, is onze manier van werken helemaal anders. Daarom werken we ook afzonderlijk en voegen we pas als één van de laatste stappen voor de mastering de media samen. Toch is onze samenwerking meer dan enkel de productie van beeld en geluid. We inspireren en beïnvloeden elkaar ook buiten de studio en het podium; in conversaties, het uitwisselen van films en boeken, enz....”

Hoofdredactie : Dave Driesmans

Dat Rechenzentrum niet het zoveelste laptopproject is dat abstracte beelden op de achtergrond laat projecteren om de acte de présence wat op te fleuren, is meer dan duidelijk. De leden hameren er dan ook op dat ze altijd vertrekken vanuit het standpunt dat audio en video van even grote waarde zijn. Lillevän: “De opzet van Rechenzentrum was om de combinatie van deze twee media te maken. Toch kunnen beiden op zichzelf staan. Wij zijn niet geïnteresseerd in het maken van soundtracks bij beelden, of visuals bij muziek. De laatste tijd ben ik ook bezig met het maken en presenteren van filmmateriaal zonder geluid, waarbij de bewegende beelden de kans

ook punk als belangrijke invloed. Met releases op zowel Kitty-Yo, Shitkatapult als Mille Plateaux bewijst de groep dat ze niet voor één gat te vangen zijn. Lillevän: “Verschillende labels betekenen voor ons zoveel als ‘verschillende intenties en verschillende luisteraars’. Elk label geeft ons een mogelijkheid om onze veelvuldigheid aan interesses en facetten aan de wereld te presenteren.” Vorig jaar verscheen de “Director’s Cut” (Mille Plateaux), een dvd waarop het hele concept te bewonderen is zonder dat er een podium aan te pas komt. Wie toch liever voor het podium kiest, kan op 17 februari naar STUK Studio om de sensatie van dichtbij te zien. Het concert zal ingeleid worden door een interactieve lezing waarbij de groep hun artistieke idealen en werkmethodes uit de doeken doet. -SM

verschijnt maandelijks, behalve in juli en augustus. is een gratis uitgave van (K-RAA-K)3 vzw (K-RAA-K)3 vzw Scheldestraat 169 9040 Gent Belgium T/F : +32 92199143 www.kraak.net [email protected]

Eindredactie : Steve Marreyt, Sara Geens Redactie : Bert Dhondt, Bart Gielis, Gerald Van Waes, Seraphin Verantwoordelijke uitgever: Dave Driesmans Met steun van:

Op één of andere manier slaagt het drietal erin om een mooie kruising te maken tussen een zwaardere artistieke creatie en de lichtere popcultuur. Naast Lettrisme, Situationalisme en cut-up technieken á la Burroughs, vermelden ze

“Ik

roddel graag in dit soort interviews” bruisende cultureel leven en is de uitvalsbasis van heel wat artiesten. Hoe is het leven daar voor een stel punks dat zich voornamelijk met muziek bezighoudt? “Niet zo slecht,” verklaart Matthews, “we hebben er een aardig huis waar we repeteren, ons met kunst bezighouden, zeefdrukken en wat rondhangen. Brooklyn is een omgeving die veel te bieden heeft omdat er volk van over de hele wereld is om tegen te praten en van te leren.” “De optredens die the Usaisamonster er doet, bestaan voornamelijk uit matig bijgewoonde dinsdagavonden met groepen van buiten de stad die andere New Yorkers niet kennen of waar ze niets om geven. Fantastische groepen als Ovo, Facedowninshit, Yellow Swans, etc. Optreden in deze stad kan soms wel eens een beslommering zijn. Het komt er op neer jezelf voor het publiek interessant genoeg te maken én te houden, niet te weinig en niet te veel. Het is een wetenschap die ik soms niet goed begrijp en eigenlijk ook niet echt wil begrijpen. Ik ben altijd van de overtuiging geweest dat het belangrijk is om optredens te ruilen. Een band organiseert een show voor je groep en vergast je in hun stad, en jij doet hetzelfde voor hen als zij op tour komen naar hier.” Hierna begint Matthews aan een klaagzang over de huidige gang van het showgebeuren in New York, die niet verloopt zoals hij het graag zou zien. “New York is zo professioneel en carrièregericht. Ik denk dat de hype bands niet geïnteresseerd zijn in deze uitwisseling van optredens, want anders zouden ze de zaken

The Usaisamonster is een lawaaierig artpunk duo afkomstig van de vruchtbare bodem van Brooklyn NYC, die recent ook al Sightings, Ex-Models, Black Dice en op een iets hogere schaal hitmonsters als Radio 4, Interpol, the Rapture and the Yeah Yeah Yeahs voortbracht. Maar daar heeft de band weinig mee te maken: de voornaamste bron van inspiratie is de realiteit van alledag, benaderd vanuit een links-politieke invalshoek en de geest van oude hardcore en punk. “Tasheyana Compost” is het zoveelste studiowerk van the Usaisamonster en werd gereleased door Load Records, een label dat sterk in de lift zit en bekend staat van uitgaven van onder meer Arab On Radar, Sightings, Khanate, Noxagt en Lightning Bolt

en van een uitsluitende progscene is momenteel in ieder geval (nog) geen sprake, vandaar de combinatie. Ik weet niet of we momenteel echt in één of andere scene kunnen geplaatst worden. We leven in ieder geval wel samen met veel bevriende groepen. Het zorgt ervoor dat we elkaar voortdurend op de spits drijven. De sound van een band uit onze omgeving werkt inspirerend voor alle andere bands. We proberen allemaal met een eigen geluid voor de dag te komen die de bestaande genres overstijgt.” Het huidige succes van groepen uit the Usaisamonster’s muzikale omgeving zoals Wolf Eyes en Lightning Bolt, die momenteel tot ver buiten de lokale noise-punkscene zijn doorgebroken,

(met wie Usaisamonster al verschillende keren doorheen de USA tourde). De groep werkt intussen aan een dubbelalbum voor datzelfde Load en scheept binnenkort ook in voor een tweede tour op het Europese vasteland. Ook dit maal is het gezelschap vast van plan nieuwe oortjes te winnen. Om deze ervaring ietsje vlotter te laten verlopen, voorzien we een korte infosessie over Usaisamonster, waarvoor het meest imposante lid van de band, Colin Matthews, ons graag te woord staat.

is in de recente muziekgeschiedenis toch wel een bijzonder gegeven. Colin is niet verbaasd over hun doorbraak: “We came up with them dudes, they have always been freaking us out and to that extent it’s not surprising that now more and more folks are freaking out.” Ook al zou hij graag hetzelfde met zijn groep zien gebeuren, toch beseft Colin dat dit succes voorlopig nog niet voor hen is weggelegd. “Op dit moment kan ik me niet voorstellen dat we plots zo groot zouden worden. De vele jaren in halflege kelders doen me afvragen of mijn lot voor altijd zal bezegeld blijven met obscuriteit. Toch ben ik best tevreden met de huidige gang van zaken. We shall see.”

anders aanpakken. Het is waarschijnlijk niet “cool” genoeg. Ik hou er in ieder geval wel van om te roddelen over dit soort NY & Brooklyn bands die er enkel om bezorgd zijn er zo hip mogelijk uit te zien.” Gelukkig lijkt er enige beterschap in zicht voor Usaisamonster. De Band “Japanther”, een trashy duo uit Brooklyn dat het momenteel behoorlijk goed doet in de States, neemt hen tegenwoordig vaak op sleeptouw. “Ze zijn grote fans van ons! Het resultaat zijn drukker bijgewoonde optredens en ook een iets hogere gage dan de aalmoes waarvoor we voordien speelden.”

Brooklyn

Usaisamonster speelt op zondag 27 september samen met Vialka en Koonda Holaa in de Gentse Frontline.

“Voor de grap beschrijven Tom en ik onze sound wel eens als “hard prog” omdat we tegenwoordig steeds minder rommelig klinken. Onze composities zijn meer tonaal en complex, minder noisy en geïmproviseerd. We zijn destijds begonnen in de noise- en punkscene

Brooklyn, New York staat bekend voor zijn

Bert Dhondt

RUIS

Februari 2005

Brakhages onzichtbare hand Text of Light komt naar de Benelux

Text of Light. Nooit van gehoord zegt u? Zoveel te beter. Het vijfkoppige avantgarde collectief rond Lee Ranaldo en Alan Licht moet het namelijk hebben van frisheid, improvisatie, interactie met nieuwe omgevingen én van de verrassing van het moment. Aangename kennismaking.

Een dwingende stroom van bewegingen De groep ontstond in 1999, toen saxofonist Ulrich Krieger een concert organiseerde in de Tonic Club in New York voor hemzelf, improgitaristen Lee Ranaldo en Alan Licht, drummer William Hooker en turntablist Christian Marclay. Die avond werd Text of Light in het leven geroepen, een los-vast collectief dat zou optreden in verschillende bezettingen, gaande van een trio tot een sextet, maar in essentie toch geconcentreerd rond het drijvende duo Ranaldo-Licht, de enige vaste waarden in het collectief. De twee willen het spelen in een vaste formatie vermijden omdat ze de frisse ongedwongen verwondering niet willen laten versterven in het eindresultaat van hun perforRUIS Februari 2005

mances. Centraal bij Text of Light staan de oude, veelal met de hand beschilderde films van wijlen Stan Brakhage. De groepsnaam op zich is ontleend aan één van zijn films, een verbluffende 71 minuten durende montage van door glas gebroken lichtstralen. Brakhages meest abstracte werk concentreert zich rond het thema licht, dikwijls in combinatie met de idee van constante beweging. Tijdens de zeldzame live concerten van het improv collectief draait veel, zoniet alles rond de 16mm projecties van Brakhages filmwerk. De muzikanten laten zich meedrijven op de constante beeldenstroom die haar dirigerende taak met soms harde, dan weer zalvende ritmiek aanhoudt. Brakhage is als het ware de extra man op het podium, al staat hij niet lijfelijk temidden het collectief. De prikkelende, experimentele sfeer van zijn werk stuurt de improvisatie, neemt de muzikanten bij de hand en dwingt hen op een zachte manier tot nieuwe invalshoeken. Het overziet, het orchestreert. Het voert de toon.

Géén soundtracks Toch wil Text of Light niet zomaar een kant-en-

klare soundtrack presenteren voor Brakhages materiaal. Volgens Ranaldo probeert de groep geen films te illustreren, maar zijn de film en de muziek gewoon twee aparte gewaarwordingen die zich simultaan afspelen. Op een vreemdsoortige manier komen beiden tot een soort afstandelijke dialoog. De beelden fungeren als rauwe visuele ruggengraat voor de muzikale zijsprongen van het experimentele collectief. Net als Brakhage tast de groep steeds nieuwe ruimtes af in het niemandsland tussen geluid en beeld, tussen afgerond werk en live improvisatie. Van begin af aan kreeg Text of Light af te rekenen met de kritische vraag of het wel artistiek te verantwoorden is om muziek te maken

bij een kunstvorm die oorspronkelijk volledig geluidloos geïnitieerd werd. Ranaldo vond de bescheiden controverse die daarop ontstond best interessant. Hij nam de geopperde kritiek serieus en besloot, in samenspraak met Brakhages weduwe, de werkethiek van het collectief formeel vast te leggen. Text of Light zou niet pretenderen de artistieke geest van Stan Brakhage te vatten in haar improvisaties, noch zou de groep de bedoeling hebben een soundtrack af te leveren voor diens films. Wie Brakhage wil ervaren in al zijn artistieke puurheid kan sinds kort verschillende van ’s mans werken op DVD aanschaffen. Text of Light wil enkel verschillende versies van een artistieke dialoog aanbieden, in de vorm van “live-action mixed media collages”, aldus Ranaldo. Niets meer en ook niets minder. Minimal connaisseur Alan Licht van zijn kant ziet Text of Light vooral als een gepast kanaal om aandacht te eisen voor Brakhage, die hij persoonlijk als een cruciale maar virtueel onbekende vernieuwer ervaart op het vlak van visueel experimentalisme.

De moshpit als inspiratiebron Licht benadrukt dat eender welke muziek die pretendeert een film te begeleiden er onvermijdelijk het ene moment nauwe voeling mee ervaart, om die een ogenblik later weer hopeloos te verliezen. In plaats van frustratie vindt hij in deze gedachte net zijn grootste inspiratie voor hetgeen hij binnen Text of Light doet. Hij ziet het collectief dan ook als een groep dansers die bijna volledig vrij bewegen op externe impulsen, zij het muziek, zij het beeld. De bewegingen hoeven niet noodzakelijk dezelfde maat te houden als de stimuli waar ze op voortdrijven. Licht ziet ze eerder als een fysieke reactie op de energie die uit de impulsen voortkomt. De dansers en de muziek hebben niets met elkaar te maken. En dat is nu net het punt. De onvoorspelbare combinatie van geluid en beeld stuurt de improvisatie richting nieuwe dimensies. Gedreven door momentele, dus intrinsiek passionele impulsen baant de geluidenstroom zich een weg over een verrassend parcours van immer veranderende beelden. De performances van Text of Light moeten dan ook geenszins gezien worden als een finale eindbestemming voor de interpretatie van, of het omgaan met, Brakhages films. Ranaldo en Licht zien elk concert als een zoveelste stap in een immer evoluerende dialoog. -Bart Gielis Vrijdag 28 januari speelt Text Of Light op het Rotterdamse filmfestival (www.filmfestivalrotterdam.com) Zaterdag 29 januari in het Brusselse PSK. Zondag 30 januari in de theaterzaal van het Gentse Vooruit samen met Tony Conrad. www.kraak.net

Agenda

Een eigenwijze concertselectie

(K-RAA-K)3

Re-usetrument 11 februari, De Kreun, Kortrijk Wil je eindelijk eens weten hoe je met keukenmixers, kapotte zonnepanelen en gameboys muziek maakt? Dan zullen de workshops en concerten van the Re-usetrument event alles, zoniet véél verhullen. Zowel het Gentse minicollectief Kapotski als de Nederlandse Wilja van de Hondenkoekjesfabriek zullen je de knepen van het (euuuhh...) vak leren. Met een soldeerbout, wat kapot speelgoed uit je nichtjes kamer en wat ijzeren troep uit je vuilnisbak kunnen wonderen gebeuren! In deze workshops zal je ontdekken hoe je professioneel DIY wordt. Hou je het toch liever bij een romantische concertavond, dan komen Droon, Lo-bat, Institut Fuer Feinmotorik en Noise Maker’s Fifes de bovengenoemde docenten vervoegen voor een paar uurtjes verfijnd lawaai. -SM

TUK The Wide Album - cd intense, verkapte electronicametal

Sonore, Dry Speed 19 februari, KC België, Hasselt Op 19 februari heeft Kunstencentrum België enkele oude bekenden te gast. Een stel freejazz sax iconen zoals Ken Vandermark, Mats Gustafsson en Peter Brötzmann, tijdelijk omgedoopt tot “Sonore”, zal er haar debuut op de Belgische podia neerzetten. Het drietal wil door middel van een regiment aan klarinetten en tarogato, alt-, tenorbas- en baritonsaxofonen nagaan wat de melodieuze, ritmische en texturale mogelijkheden zijn van de vrije geïmproviseerde muziek. Sonore is een voorbeeld van hoe ‘free jazz’ als muziek zonder repertorium en zonder standaarden, volledig rust op de frontale botsing van de verschillende muzikale perspectieven van haar hoofdrolspelers. Dry Speed, onze nieuwe Belgische improv no-jazz sensatie, zorgt voor een aangename noot vooraf. -BD

This Place is Dreaming compilation cd met Emilio Lopez-Menchero, Mark Bain, Heimir Björgulfsson, Yannis Kyriakides, Olivier Capparos, Stilluppsteypa, Hildegard Westerkamp, Aki Onda,...

Sylvain Chauveau 18 februari, Cinema Nova (org: vk), Brussel In 1998 besloot Sylvain Chauveau vaarwel te zeggen aan zijn noiserockgroep Watermelon Club om zijn eigen universum te (her)ontdekken. Een goede keuze zo bleek. In 2004 kon hij al pochen met vier kleine meesterwerkjes op zijn naam. Chauveaus muziek is er één van pure emoties en poëzie, trouw aan de stilte. Met die instelling zoekt hij naar zijn culturele wortels, waarbij hij zowel de Franse minimalisten, de elektro-akoestische pioniers als de popcultuur ontmoet. Met de soundtrack voor de film “Des plumes dans la tête” van Thomas de Thier leverde hij ook aan ons land een stukje eer. Neem het van (SM) aan: dit is het beste “goedmakingcadeau” voor een vergeten valentijn. -

KURT D’HAESELEER S*CKMYP dvd / tekst : peter verhelst, muziek : köhn Een ijle koortsdroom, de bult van een nachtelijke rooftocht langs fermettes en verkavelingen, waarbij de gestolen dromen, angsten en gedachten van de nietsvermoedende bewoners versmolten worden tot een indrukwekkend beeld-en klankuniversum.

RUIS

Februari 2005

Bosphorus Rock

DEEL 1 1956-1978

TURKSE PSYCH / ACID FOLK / CROSSOVER

Er wordt teveel geluld over wereldmuziek en folk. De torenhoge vooroordelen en mythes verbergen echter hoogstinteressante stromingen en creatieve individuen, zowel in verleden als heden. Gerald Van Waes zal u in enkele artikels de weg wijzen. Van Waes runt al jaren een radioprogramma en fanzine (www.radiocentraal.be/psychevanhetfolk) en kent als geen ander deze genres. Als eerste een artikel rond Turkse Psych en acid folk, waarvan de begindagen een reeks miskende pioneers de wereld instuurden.

HET TURKSE

LEGER ALS DE BRUGGENBOUWER TUSSEN OOST EN WEST Turkije heeft enerzijds Europese kenmerken én vormt anderzijds de brug naar het Midden-Oosten. Dit gegeven heeft het land altijd al gekenmerkt. Op muzikaal vlak bood Anatolië daarbij de grootste variatie en synthese van alle omringende invloeden. Zo had het gebruik van percussie-instrumenten van Ottomaanse legerbands (marsmuziek) invloed op onze klassieke componisten. De broer van Donizetti, die naar Turkije vertrok, was er gekend als ‘Donizetti Pacha’. Zoals dit in zo goed als alle landen in het Midden-Oosten het geval was, duurde het even voor de muziek ook voor en van het gewone volk werd. Ataturk verwesterde Turkije. De invoering van tango volgde. In de jaren ’50 doken de eerste pop- en rockinvloeden op, die door Turkse legerbands werden ingevoerd. Twist en rock-’n-roll werden hierbij, bij wijze van grap, met Turkse instrumenten gespeeld maar dit bleek uiteindelijk goed in de smaak te vallen bij het volk. Ook Anatolische folkmelodieën met een twist- en rock-’n-rollkarakter passeerden de revue. Zulke mengstijlen evolueerden tijdens de jaren ’60 en ’70 gewoon mee met de rest van de invloeden in West-Europa. Eén van de pioniers is vast en zeker Baris Manço. Hij studeerde grafiek in België en volgde de hele stijlevolutie van twist, beat, rock en psychedelica tot zelfs commerciële pop (oftewel al wat gangbaar was van de jaren ’50 tot ’80) mee op. RUIS Februari 2005

THE SHADOWS SCHE SAZ?

OP ELEKTRI-

Toen de pop-mengstijl echt populair werd, waren het in eerste instantie the Shadows die in Turkije de grootste impact hadden. Hun invloed op wereldvlak is gigantisch geweest, maar werd in de geschiedschrijving veelal onderschat en verzwegen. Hun populariteit in Turkije was begrijpelijk. De kenmerkende Shadows-gitaarsound was immers gemakkelijk te interpreteren, te combineren en te verrijken met de plaatselijke snaarinstrumentenstijl.

Siluetler (= “Silhouetten”), die begon als een Shadows-cloon, was één van de populairste Turkse bands van die tijd (dezelfde bandleden zouden later ook Mogollar oprichten).

HÜRRIYET GOLDEN MIKROFON WEDSTRIJD: BRUG TUSSEN FOLK EN PSYCH Uit angst dat de rijke Anatolische folkmuziekbasis verloren zou gaan, organiseerde de populaire krant Hürriyet een wedstrijd. De opdracht was Anatolische muziek componeren

WAT IS ER TE VINDEN OP LP / CD ? n De eerste persoon die begon met officiele reïssues op LP was Winfried Schlögel van Nexus Records. Alle opnames werden door hem perfect geremasterd met no-noise system en Photoshop recovery van de oorspronkelijke hoes. De meeste platen zijn nu uitverkocht, maar vermoedelijk is de Electric Türküler van Erkin Koray nog wel te vinden. n In 2003 verschenen twee verzamelplaten die een goede keuze en introductie boden van Turkse singels. Grey Past Records uit Nederland focuste vooral op beat/garage met zijn ‘Turkish Delights’ (LP/CD). Waarschijnlijk verschijnt dit jaar deel 2. Bachus Archives had meer aandacht voor progressiever materiaal met “Hava Narghile vol 1”, in samenwerking met Turkse kenner Gökhan Aya. n Het label World Psychedelia uit Korea deed dit jaar heel wat heruitgaven. Het is moeilijk te geloven dat dit allemaal officieel is, want rechten verkrijgen op (Turkse) muziek is zeer moeilijk en duur geworden. Alle releases en keuzes van hen zijn degelijk, alles is zeer gelimiteerd. n In Turkije zelf zijn een aantal labels die muzikaal werk heruitbrachten. De eerste zijn meestal als een soort verzamelaar uitgegeven, vaak met een zekere willekeur bijeengebracht, zonder enige vorm van origineel artwork. Al te vaak blijken deze releases onofficiële bootlegs te zijn. De laatste jaren verschenen wel een paar officiële heruitgaven, met rechtsreeks van platen overgenomen opnames, en met het volledige artwork. Een aanrader is de onofficiële collectie op 2 tapes van Erkin

Koray vol.1-vol.2 omdat hier zijn volledig vroege werk opstaat van begin jaren ‘70. Van de verzamelaars zijn de eerste twee Selda’s de moeite. Van Cem Karaca verschenen 5 verzamelaars, waarvan vol.1 en 5 misschien wel het aantrekkelijkste materiaal bevatten. n De symfonische rockopera ‘Safinaz’ is ook aanbevelenswaardig, zeker als men het verhaal kent. Het gaat over een meisje dat slachtoffer wordt van het conservatieve egoisme van haar Moslimvader. Een echt socialistisch epos. n Schitterende heruitgaven met uitgebreide foto’s zijn er ook van Ada Müzik : een LP reissue met een onvolledige reeks singels van Mavi Isiklar (beat) en een singelverzamelaar van 3 Hürel (singels). Voor sixtiesfans is op hetzelfde label de 3-dubbele CD box, met boek en volledig artwork van alle singels van de Golden Mikrofon wedstrijd 1965-1968, een must. nVan het weinige dat op CD verscheen van Baris Mançom kan alleen “Sözüm Meclisten Disari” echt aangeraden worden, met progrock, psych en enkele met Moog doorspekte nummers. n Ook een goed werk, nogal lo-fi maar belangrijk voor symfonische rockfreaks is de heruitgave van de 21.Peron release op CD/ LP, die gewoon via de website op Arkaplan bestelbaar is. n Asia Minor is heruitgegeven door Musea Records in Frankrijk.

met westerse instrumenten. Dit resulteerde in een fantastische reeks singelcontractjes met muziek die in feite als “folkrock-psychedelica” kan omschreven worden, gaande van freakbeat tot echte psychedelica. Ook meer absurde combinaties van Midden-Oosterse folk, met jazz en één of andere vorm van rock’n-roll ontstonden. Tegelijkertijd organiseerde een andere krant, Milliyet, een wedstrijd voor schoolbands, met een veel progressievere aanpak zonder stijlbeperking (zie de talrijke Lyceum bands, alsook met bands die namen hadden als L.S.D. Orchestrasi,..). De ‘Golden Mikrofon’ wedstrijd van Hürriyet introduceerde mensen als Cem Karaca (een zeer krachtige rockstem), Erkin Koray en Mogollar, twee figuren en een band die op dat moment nog een lange carrière voor de boeg zouden hebben. Heel wat andere fantastische

van dit gewaagde spul op LP verschenen. In de beatstijl is de Mavi Isiklar LP het bekendste, ook al is deze slechts deels interessant te noemen. Verschillende, meestal vroege LP’s van Ersen, Mogollar, Cem Karaca, Selda, Baris Manço, Edip Akbayram (de grote namen), maar ook van de Mustafa Özkent Orkestrasi (instrumentale a go go psych) en de heruitgave van 21.Peron zijn de moeite om te zoeken. Ook de zeer westerse progressieve rockgroep Asia Minor is vermeldenswaardig. In de Acid Folk is maar weinig te vinden. Fikret Kizilok heeft na zijn beat-periode enkele experimentele opnames gemaakt met gesproken woord. Het debuutwerk van Mazhar & Fuat en Bülent zijn zeker aanraders voor echte acid-folkliefhebbers. Voor een andere soort vernieuwing zorgde Orhan Gencebay, die de Arabeske zangstijl herinvoerde. Hij maakte subtiel vernieuwende opnames waarbij, naast een Ara-

groepen geraakten echter nooit verder dan één of twee singels. Midden jaren ’60 waren, net zoals in de rest van de wereld, The Beatles enorm populair in Turkije. Ook de hele psychedelische popen rockscène uit de US en Europa bleek een zekere invloed te hebben. Veel van die platen werden immers in Turkije geperst of herperst.

bisch orkest en Turkse instrumenten, ook nog Moog, sitar en elektrische gitaar of baglama werden gebruikt. Verder heeft Turkije ook enkele elektronische muziekinstrumentenpioniers in huis. De veelbelovende Gökcen Kaynatan maakte spijtig genoeg slechts twee singels. Moeilijk te vinden, maar zeker de moeite, is de LP ‘Allamooga Esinlenmeler’ van Metin H.Alatli, als het ware de Walter Carlos uit het Midden-Oosten. Ook Baris Manço experimenteerde met Moog, Korg en andere synthesizers op “2023” en zijn twee daaropvolgende LP’s.

“ANADOLU-POP” EN ELEKTRISCHE MUZIEKPIONIERS

HET BEGIN VAN HET EINDE Vanaf midden jaren ’70 kwam er meer politieke onenigheid in het land. Talrijke muziekgroepen en individuen namen politieke standpunten in. Cem Karaca en Selda profileerden zich uiterst links. Cem’s commentaar op de regering en op

De groep Mogollar introduceerde vooreerst een term voor de nieuwe folk-pop-rockstijl, met name ‘Anadolu Pop’. Zelf behielden ze de eigen Anatolische folkrockstijl gedurende hun hele carrière. Alleen in de beginjaren was, mede door toedoen van de toetsenist Murat Ses, ook een duidelijke Pink Floyd-invloed merkbaar. Erkin Koray zou als het ware een tweede Jimi Hendrix kunnen geworden zijn mits wat betere promotie. Eén van Cem Karaca’s groepen speelde midden jaren ’70 overthe-top orgastische psychedelische improvisaties met orgel en elektrische gitaarsolo’s van 10 á 15 minuten. Toch is er maar zeer weinig

sommige conservatieve onmenselijkheden en zijn duidelijke sympathie voor socialisme werden hem erg kwalijk genomen. Na een opname in Duitsland en een aanhouding die hem boven het hoofd hing, werd hij gedwongen om vele jaren in ballingschap door te brengen. Baris Manço stelde zich meer bemiddelend op. Gevolg hiervan was dat hij zijn muzikale creativiteit ging verwaarlozen. In de plaats daarvan trad hij op als mediafiguur die de vrede predikte. Hij won er zelfs verschillende internationale prijzen mee. In 1978 was de vrijheid van mening afgelopen. Het leger herstelde de heersende orde en onrust, en legde tegelijkertijd de gekende censuur op die nog jaren zou aanhouden. Van muzikale en andere creativiteit was dan ook voor vele jaren geen sprake meer. -Gerald Van Waes

nA a n r a d e r s Christina Carter

Big Brother and the Holding Company – s/t Deze plaat doet het haar in mijn nek rechtWhite CircleBij Crime op staan. elke Club beluistering onthult de muziek telkens weer een nieuwe dimensie. Die diepe hoogtes van Joplins stem zijn zeer treffend. Het gevoel voor humor in het gebruik van het zogenaamde “live” publiek, brengt keer op keer een glimlach op m’n gezicht.

Ash Castles on the Ghost Coast – s/t Dit is de enige release van het duo Heather Murray (Turpis Tula, Scorces) en Shawn McMillen (Iron Kite, Rubble). De sound omschrijft als geen ander het gevoel van psychedelische isolatie, geluk en claustrofobie. “Intuitive vertical laughter... Texas coast midnight dream waves...”

Dredd Foole - In Quest of Tense Dit is een draaikolk van oneindige zachtheid. Ik zie het als een wegwijzer voor iedereen die zoekt naar “the door of open self expression”.

Thirteenth Floor Elevators Bull of the Woods Donker, breekbaar en angstaanjagend, maar bovenal heel erg magisch.

Patty Waters – Sings De meest puur gezongen songs, waarin, nog voor iemand anders besefte dat dit mogelijk was, gefocust wordt op zowel hardheid als zachtheid. Dit is verpletterende schoonheid die je naar een hoger niveau brengt... Christina Carter is lid van de drone-folkgroep Charalambides en speelt op het Femmes Festival in KC Belgie, Hasselt op 4 en 5 maart.

RUIS

Februari 2005

RUIS Februari 2005