Rode draad Doelgericht in beweging. Woonvisie - jaarverslag en jaarrekening

Rode draad Doelgericht in beweging

Woonvisie - jaarverslag en jaarrekening

2010

Inhoud > Jaarverslag Pagina 5 Voorwoord Pagina 6 t/m 8 Verslag van de raad van commissarissen Pagina 8 Verklaring van de raad van commissarissen Pagina 10 t/m 14 Verslag van de directeurbestuurder Pagina 16 t/m 17 Kwaliteit van onze voorraad Pagina 17 Bestuursverklaring Pagina 20 t/m 23 Wonen voor iedereen Pagina 25 t/m 27 In een fijne buurt Pagina 28 t/m 29 Woning die bij hem past Pagina 32 Nu en in de toekomst Pagina 33 Binding met de omgeving Pagina 35 t/m 41 Financieel beleid

Woonvisie - jaarverslag en jaarrekening

> Jaarrekening Pagina 44 t/m 45 Balans per 31 december 2010 Pagina 46 Winst- en verliesrekening over 2010 Pagina 47 Algemene toelichting Pagina 48 t/m 49 Grondslagen voor de waardering van activa en passiva Pagina 49 Grondslagen voor het bepalen van het resultaat Pagina 50 Kasstroomoverzicht over 2010 Pagina 51 t/m 57 Toelichting op de balans Pagina 58 t/m 61 Toelichting op de winsten verliesrekening Pagina 62 t/m 64 Overig • Overige informatie • Overige gegevens Toerekening jaarresultaten Gebeurtenissen na balansdatum Controleverklaring > Bijlagen Pagina 66 Bijlage 1. Overzicht bepaling fiscaal resultaat 2010 Pagina 67 Bijlage 2. Verloop bedrijfswaarde 2010 Pagina 68 Bijlage 3. Kerncijfers Pagina 69 Bijlage 4. Personeel Pagina 69 Bijlage 5. Overzicht VvE’s Pagina 70 Bijlage 6. Gegevens verbindingen Pagina 71 Bijlage 7. Overzicht persoonlijke gegevens rvc-leden Pagina 72 t/m 73 Bijlage 8. Overzicht stakeholders

Voorwoord

Woonvisie - jaarverslag 2010

In dit verslag verantwoorden we ons aan onze huurders, onze partners, degenen die ons beoordelen en alle belanghebbenden en belangstellenden voor onze activiteiten en voor de inzet van onze middelen en onze prestaties in 2010.

Doelgericht in beweging Doelgericht in beweging, dat waren wij in 2010 en zo luidt ook de titel van dit jaarverslag. In 2010 stelden we onszelf concrete doelen en benoemden wij concrete resultaten en activiteiten in ons ondernemingsplan. U vindt ze terug in dit jaarverslag. We geven inzicht in onze maatschappelijke activiteiten en investeringen, de kwaliteit van onze woningen en we geven overzicht van onze stakeholders. Ons financiële beleid is dienend aan het realiseren van onze maatschappelijke doelstellingen. Een adequaat financieel beleid is voorwaarde voor een goede bedrijfsvoering. Naast het sturen op kasstromen gaat het hierbij om resultaats- en rendementsdoelstellingen en waardeontwikkeling. In 2010 zijn diverse aanzetten gegeven voor herijking financieel beleid. Ook 2011 is hiervoor een belangrijk jaar. De jaarrekening sluit met een positief resultaat van € 14,8 miljoen en een eigen vermogen van € 82,8 miljoen ultimo 2010. Dit bijzonder goede resultaat is voor een substantieel deel (ongeveer 60%) ontstaan door herijking van de actuele waarde van ons bezit en het effect hiervan in de winst & en verliesrekening. De stijging van het resultaat is verder veroorzaakt door een stijging van de opbrengsten en een daling van de onderhoudskosten, vooral vanwege een meer efficiënte werkwijze. Voor nadere uitleg verwijs ik naar het hoofdstuk “financieel beleid” in dit jaarverslag en de jaarrekening.

Rode draad Als thema voor dit jaarverslag kozen wij “de rode draad”, in ons geval eigenlijk een oranje draad overeenkomstig de kleur in onze huisstijl. De draad die we samen vasthouden, die door ons werk loopt en waarmee we verbonden zijn. Met “we” bedoelen we niet alleen onze eigen interne organisatie, maar vooral ook onze omgeving. Onze omgeving is namelijk medebepalend voor onze koers. Daarom vindt u in dit jaarverslag de portretten van sleutelfiguren die, in 2010, de draad in handen hadden.

5

Nieuw gezicht Misschien valt het u op: ons nieuwe logo. Twaalf jaar geleden bij het ontstaan van Woonvisie is een huisstijl ontwikkeld die toen, en in de afgelopen jaren goed bij ons paste. Maar wij zijn veranderd, net als onze omgeving. Daarom is eind 2010 begin 2011, met behoud van de sterke en karakteristieke kenmerken van het oude, een nieuw logo ontwikkeld. Subtiel, zakelijk, nieuw maar toch vertrouwd. Ook namen wij afscheid van de kleur groen in onze huisstijl. Ook onze website is vernieuwd. Naast heel veel andere informatie vindt u daar ook dit jaarverslag. Het nieuwe adres is www.wv.nl Fenny de Graaf

Pagina 6 t/m 8 Verslag van de raad van commissarissen

De raad van commissarissen houdt toezicht op het bestuur en op de algemene gang van zaken van de corporatie en de met haar verbonden onderneming. Vanzelfsprekend is de raad gevraagd en ongevraagd adviseur en ook de spiegel voor de directeur-bestuurder.

Kaders Bij het uitoefenen van zijn taken hanteert de raad van commissarissen primair de statuten van de stichting en het reglement van de raad van commissarissen. Verder handelt de raad volgens de Governanceen de Aedes-code, het BBSH en andere relevante weten regelgeving. Een aantal documenten vormt daarbij het toezichtskader voor de raad: • De strategische visie 2010-2014, vastgesteld in december 2009, • Het ondernemingsplan 2010, vastgesteld in december 2009, • Het treasurystatuut vastgesteld in december 2009, • De begroting 2010, vastgesteld in december 2009. • De toezichtsbrieven en verklaringen vanuit het CFV, het WSW en het ministerie dienen ook als toezichtskader. De stichting beschikt over een actuele integriteitscode en over een klokkenluidersregeling. Alle relevante stukken over de governance structuur staan op de website. De raad van commissarissen houdt onder andere toezicht op: • Realisatie van doelstellingen van de corporatie; • Realisatie van volkshuisvestelijke opgaven; • Strategie en risico’s verbonden aan de activiteiten van de corporatie; • Opzet en werking van interne risicobeheersing en controlesystemen; • Kwaliteitsbeleid; • Kwaliteit van de maatschappelijke verantwoording; • Financieel verslaggevingsproces; • Naleving van toepasselijke weten regelgeving. Via kwartaalrapportages legt de directeurbestuurder verantwoording af over de financiële, bedrijfsmatige en volkshuisvestelijke resultaten. Over relevante externe en interne ontwikkelingen informeert de directeur-bestuurder de raad van commissarissen via tweewekelijkse berichten.

6



Verslag van de raad van commissarissen

Profiel De raad van commissarissen van Woonvisie bestaat uit zeven leden, die elk voor een periode van maximaal vier jaar worden benoemd. Hierna kan elk lid nog tweemaal voor een periode van maximaal vier jaar worden herbenoemd. De leden zijn en worden altijd extern geworven op basis van specifieke kwaliteiten op diverse terreinen. In de profielschets, te vinden op de website, worden onder andere genoemd: bestuurlijke, financiële, juridische en bouwtechnische kennis, kennis van de zorg en een open oog voor veranderingen in de samenleving. Statutair worden twee leden van de raad van commissarissen op voordracht van de bewonersraad benoemd, en één lid op voordracht van de ondernemingsraad.

Samenstelling Aan het eind van het verslagjaar bestond de raad van commissarissen van Woonvisie uit de volgende leden: • De heer mr. J. van der Linde (voorzitter) • De heer W.S. de Graaf (vice-voorzitter) • De heer ing. C.L. Schneider • De heer H.C. van Horsen • Mevrouw S.B. Stilling • De heer J. de Blok RA • Mevrouw drs. I.K.L. de Jong MRE Een overzicht van persoonlijke gegevens vindt u in de bijlagen. In 2010 waren er geen mutaties in de samenstelling van de raad van commissarissen. De heer C.L. Schneider was in 2010 volgens het vastgestelde rooster aftredend en is door de raad van commissarissen opnieuw in functie benoemd, op voordracht van de ondernemingsraad en nadat de voorzitter deze herbenoeming heeft voorbereid in gesprekken met de leden van de raad en de directeur-bestuurder. In 2010 zijn binnen de raad van commissarissen geen situaties van tegenstrijdige belangen geconstateerd.

Commissies In 2010 zijn twee commissies ingesteld, te weten een remuneratiecommissie en een auditcommissie. De reglementen van de remuneratie- en de auditcommissie zijn in 2010 vastgesteld en zijn te vinden op de website. De eerstgenoemde commissie bestaat uit de voorzitter (Van der Linde) en de vice-voorzitter (De Graaf), de auditcommissie wordt gevormd door de leden De Blok (voorzitter), De Jong en Stilling. De remuneratiecommissie heeft het functioneren van de directeur-bestuurder besproken. De auditcommissie is in 2010 tweemaal bijeen geweest: in mei en november. Onderwerpen die besproken zijn: jaarrekening 2009, 1e kwartaalrapportage 2010, raamwerk nota investeringsbeleid, project Het Zand. Afhankelijk van het aanbod van bouwprojecten is er een overleg waarin de heer Schneider en mevrouw De Jong vanuit hun specifieke deskundigheid participeren, zij zijn in 2010 tweemaal bijeen geweest en hebben daarover aan de raad gerapporteerd.

Thema’s en beslissingen De raad van commissarissen is in 2010 negenmaal bijeen geweest. Bij alle reguliere vergaderingen was de directeur-bestuurder aanwezig. Geen van de leden van de raad van commissarissen is frequent afwezig geweest. Periodiek heeft een delegatie van de raad contact met de bewonersraad. Ook woont een lid van de raad met enige regelmaat een vergadering van de ondernemingsraad bij en is een delegatie aanwezig bij het overleg met de stakeholders. De voorzitter van de raad van commissarissen woont eenmaal per jaar een vergadering van de bewonersraad en een vergadering van de ondernemingsraad bij. De leden van de raad van commissarissen zijn lid van de Vereniging van Toezichthouders Woningcorporaties en bezoeken regelmatig bijeenkomsten. De raad en de individuele leden hebben in het verslagjaar de actuele ontwikkelingen gevolgd door het bijwonen van lezingen en symposia, cursussen en met het lezen van vakliteratuur en het onderhouden van contacten met stakeholders, ondernemingsraad en bewonersraad.

Functioneren raad van commissarissen De raad van commissarissen heeft begin januari 2010, buiten aanwezigheid van de directeur-bestuurder, zijn jaarlijkse interne evaluatie gehouden met begeleiding van mevrouw drs. A. van Gorsel van het bureau BMC. De essenties waren: inhoud Governance Code, samenspel raad van commissarissen en bestuur, taken raad van commissarissen en zijn commissies en de rol van de voorzitter.

De raad van commissarissen heeft in 2010 veel aandacht besteed aan de projecten die in ontwikkeling waren, te weten de Riedertoren, Riederbol, Fresiastraat en Het Zand. In juni is goedkeuring gegeven voor de bouw van de Riedertoren, een complex met huur- en koopwoningen voor senioren. Medio 2010 heeft de raad het besluit van de bestuurder goedgekeurd om de Fresiastraat te gaan bouwen, onder de voorwaarden van een sluitend budget en een percentage voorverkoop van 60%.

Afwijkingen van de governance code De raad van commissarissen onderschrijft de Governance Code Woningcorporaties en handelt hiernaar. De raad wijkt in haar werkwijze op enkele aspecten af van wat in de Governance Code is geadviseerd.

De raad heeft meermalen gesproken over de voorgenomen fusie met de AW Volksbelang Rhoon en heeft goedkeuring verleend aan de intentieovereenkomst, de nieuwe statuten en het definitieve voorstel tot fusie.

De directeur-bestuurder is benoemd voor onbepaalde tijd en niet voor een periode van maximaal vier jaar. De raad is daar bewust van afgeweken. De raad van commissarissen was altijd aanwezig bij de bijeenkomsten met de stakeholders, maar niet voltallig en acht dit ook niet noodzakelijk. 7


De raad heeft op grond van haar besluit uit 2009 een selectie uitgevoerd om te komen tot een nieuwe accountant. Er is een zorgvuldige en uitgebreide wervings- en selectieprocedure uitgevoerd. De directeurbestuurder trad op als adviseur. Uiteindelijk is gekozen voor PWC en deze voordracht is goedgekeurd door de raad van commissarissen. De benoeming geldt voor vier jaar, met een jaarlijkse herbenoeming. In het verslagjaar is een viertal reglementen opnieuw of voor het eerst vastgesteld door de raad, dat waren het Bestuursreglement, het Reglement auditcommissie, het Reglement raad van commissarissen en het Remuneratiereglement. De raad heeft ingestemd met de visitatie in 2011 door het KWH en zij hebben goedgekeurd de lijst met stakeholders en de overlegvormen voor 2011. Elk kwartaal is een uitgebreide kwartaalrapportage aan de raad voorgelegd. Overige relevante beslissingen waren het goedkeuren van de jaarrekening 2009, het volkshuisvestingsverslag, het verlenen van decharge aan de directeur-bestuurder en ook het vaststellen van het Ondernemingsplan 2011 en het behandelen van de begroting 2011. De raad van commissarissen heeft de begroting voor 2011 in 2010 niet goedgekeurd omdat de toename van de bedrijfslasten hen zorgen baarde in een tijd waarin juist kostenstijgingen moeten worden vermeden om het beslag op de kasstroom zo veel mogelijk te beperken. De begroting is in maart 2011 goedgekeurd.

Bezoldiging raad van commissarissen De leden van de raad van commissarissen ontvangen een vaste vergoeding voor hun werkzaamheden. In 2010 ontving de voorzitter € 13.600 en ontvingen de overige leden € 8.500. Daarnaast ontvangen de leden van de raad een vergoeding voor gemaakte kosten, zoals reiskosten. De raad conformeert zich aan de adviesregeling van de Vereniging Toezichthouders in Woningcorporaties “Honorering Toezichthouders in Woningbouwcorporaties”. In 2009 is het niveau conform deze regeling bereikt.

Remuneratierapport De door de raad benoemde remuneratiecommissie heeft begin januari 2011 een functioneringsgesprek met de directeurbestuurder gevoerd op basis van haar persoonlijk werken ontwikkelingsplan. Er is over 2010 een remuneratieverslag gemaakt waarin is vastgelegd dat er in 2011 een stijging van 2,5% en 1% prijscompensatie wordt toegekend aan de bestuurder. De raad volgt voor het salaris van de directeur-bestuurder de salarissystematiek van de commissie Izeboud, het salaris is per 1-1-2011 overeengekomen. In 2010 had de directeur-bestuurder een aantal nevenfuncties waarbij geen sprake was van tegenstrijdige belangen. Nevenfuncties worden door de directeur-bestuurder alleen aanvaard na goedkeuring door de raad van commissarissen. • Voorzitter platform cliëntenraad Careyn, regio Nieuwe Waterweg, Delft, Westland en Oostland sinds 2006 voor maximaal 6 jaar. • Bestuurslid Stichting Wijzer, Stichting voor Openbaar Onderwijs Vlaardingen, sinds 2007 voor maximaal 6 jaar.

Bezoldiging directeur-bestuurder De directeur-bestuurder is ingeschaald in categorie D van de Izeboud regeling. Een specificatie van de bezoldiging staat in de jaarrekening. Het remuneratierapport staat op de website. Per 1 juli 2010 is een nieuwe sectorbredecode bezoldiging bestuurders in woningcorporaties tot stand gekomen. Met de directeur-bestuurder zal nog worden besproken of deze code op haar arbeidsovereenkomst zal worden toegepast.


Pagina 8 Verklaring van de raad van commissarissen

Verbindingen In december 2007 heeft de organisatie, samenhangend met de verplichte invoering van de vennootschapsbelasting voor woningbouwcorporaties, een besloten vennootschap opgericht. Gezien de begin 2008 gekregen helderheid over de regelgeving rond de vennootschapsbelasting bleek daadwerkelijke activering niet noodzakelijk. Denkbaar is dat door de huidige ontwikkelingen in het verlengde van de Europese regelgeving deze BV alsnog een rol zal kunnen krijgen.

Hierbij verklaren wij goedkeuring te verlenen, conform het bepaalde in artikel 12 lid 1a van de statuten, aan de volgende, door de directeur-bestuurder van de stichting Woonvisie opgemaakte documenten:

Jaarrekening De controle van de jaarrekening en de toetsing van het volkshuisvestingverslag is in opdracht van de raad van commissarissen verricht door PWC. In overeenstemming met artikel 12 lid 1a van de statuten en de artikelen 27, 28 en 29 van het Besluit Beheer Sociale Huursector heeft de raad van commissarissen kennis genomen van de bevindingen van de accountant, waarna de jaarstukken, overeenkomstig het voorstel van de directeur-bestuurder, zijn goedgekeurd in de vergadering van 26 mei 2011.

Alle genoemde documenten zijn inclusief de daarbij behorende bijlagen.

Tot slot De raad van commissarissen van Woonvisie spreekt waardering uit voor de aandacht en inzet van de directeur-bestuurder en de medewerkers voor de specifieke vraagstukken van de corporatie en de daarmee samenhangende aandachtsvelden.

Pagina 9 Arie Groenewegen Huurder en lid Voorlichtings- en Adviescommissie wonen (VAC) Ridderkerk

• Jaarverslag annex volkshuisvestingsverslag 2010; • Jaarrekening over 2010. Tevens hebben wij kennis genomen van het overzicht cijfermatige kerngegevens en prognoses tot en met 2018.

Wij hebben de goedkeuring verleend, nadat wij kennis hebben genomen van de bevindingen van de externe accountant. De raad van commissarissen heeft aan de directeur-bestuurder decharge verleend voor het in de verslagperiode gevoerde beleid. Ridderkerk, 14 juni 2011

Verklaring van de raad van commissarissen De raad van commissarissen: Mr. J. van der Linde (voorzitter) J. de Blok RA W.S. de Graaf H.C. van Horsen Mevrouw drs. I.K.L. de Jong MRE Ing. C.L. Schneider Mevrouw S.B. Stilling

8

9


Pagina 10 t/m 14 Verslag van de directeur-bestuurder

Visie en missie In onze Strategische Visie 2010-2014 stippelden wij onze koers voor de komende jaren uit. Hierin verwoorden wij ook in twee zinnen onze ambitie: “Bij Woonvisie woont iedereen in een fijne buurt in een woning die bij hem past. Nu en in de toekomst”. Ons product is ‘wonen zoals de klant dat wenst’. Om onze klanten nu en in de toekomst zo goed mogelijk van dienst te zijn, richten we onze blik naar buiten en denken we verder dan ons woningbezit. Dat betekent dat we een gevarieerd aanbod goede en passende woningen bieden, in een prettige woonomgeving, aan een brede groep klanten. Daarbij houden we ook rekening met de wereld van morgen. Deze visie is verwoord in thema’s die weer zijn opgebouwd uit doelen, resultaten en activiteiten. Een groot aantal daarvan verantwoorden we in dit verslag en natuurlijk geven we ook aan welke doelstellingen wel of niet zijn gehaald. Medio 2011 voeren wij een eerste herziening door in onze Strategische Visie, omdat de effecten van de wijzigingen in de regelgeving van grote invloed zijn.

Het eerste jaar van concrete doelen Woonvisie is van oudsher een organisatie die goed is in processen en het nauwkeurig volgen daarvan, ons financieel beheer is perfect op orde. Met die vaardigheid is het niet zo moeilijk om een omslag te maken naar een beleidscyclus, ook al is het voor het eerst dat er sprake is van cyclus gebaseerd op de principes Plan, Do, Check en Act. Wat afgesproken is, moet immers gedaan worden en het resultaat over het eerste jaar is een score van 87% uitgevoerd of op schema en 13% niet uitgevoerd of achter op schema. Wat veel lastiger was en waar we ook in 2011 nog aan werken, is het goed meetbaar maken van onze doelstellingen en het neerzetten van voldoende ambitie. Meetbare doelstellingen conflicteren wel eens met ambitie en vooral met de drijfveer van iedereen die bij Woonvisie werkt, om de goede dingen te doen voor onze bewoners en voor Ridderkerk. Ik heb soms de indruk dat bevlogenheid en werkelijke klantgerichtheid bij de medewerkers meer bijdragen aan onze primaire doelstelling dan het hebben van meetbare doelen. Het goed helpen van die huurder geeft voldoening, gelukkig merken we ook dat het bereiken van een smart geformuleerde doelstelling voldoening geeft. In 2010 hebben we een paar van die hoog-

10


tepunten of mijlpalen bereikt. We hebben bijvoorbeeld met de Stichting IJsselmonde Oost afspraken gemaakt over de huisvesting van hun cliënten die van beschermd wonen naar zelfstandig wonen kunnen, tot 2010 stagneerde die doorstroming. We hebben ons mutatiebeleid voor onze oudere en trouwe huurders versoepeld, zodat het “terugbrengen in de oorspronkelijke staat” geen belemmering is voor verhuizen of een zorg en ergernis bij verhuizen. De interne organisatie heeft een forse inspanning geleverd in feedback geven zowel aan elkaar als ook naar het managementteam. Centraal daarbij stonden de twee competenties klantvriendelijk en samenwerken. We kijken tevreden terug op dit proces. Het heeft een beweging in gang gezet, waarin meer plek is voor zelfreflectie en openheid en eerlijkheid naar elkaar. We zullen deze beweging gaande houden met steeds het doel voor ogen dat we dit doen om de klanten beter van dienst te zijn.

Woningbouwstrategie Een van de hoogtepunten in 2010 was de Woningbouwstrategie, samen met de gemeente Ridderkerk hebben we hiervoor opdracht gegeven. Dat tekent de goede samenwerking en de verbondenheid met de gemeente op het thema. Deze woningbouwstrategie gebruikten wij als basis voor ons strategisch voorraadbeleid dat in 2011 zal worden vastgesteld. Het zal ook dienen voor de prestatieafspraken met de gemeente die gepland staan voor 2011. De omvang van onze primaire doelgroep is opnieuw vastgesteld, onze bereikbare voorraad omvat minimaal 125% van de omvang van de aandachtsgroep. Een van de opvallendste uitkomsten is dat veel Ridderkerkse huishoudens een nieuwe stap willen en kunnen maken in hun wooncarrière. Veel mensen maken die stap het liefst in Ridderkerk, maar met de huidige woningvoorraad is dat onvoldoende mogelijk. Daardoor hebben inmiddels veel jonge en relatief koopkrachtige inwoners, vooral gezinnen, Ridderkerk verlaten voor nieuwbouwlocaties in omringende gemeenten. Het binden van deze groep, en van starters, is van belang voor het behoud van koopkracht en beroepsbevolking, voor diversiteit in buurten en wijken en voor een duurzamere bevolkingsopbouw. Senioren vormen een andere doelgroep in het woningbouwbeleid. De sterke vergrijzing in Ridderkerk zorgt nog zeker twee decennia voor een groeiende vraag naar passende woningen. Het stijgende inkomensniveau in deze groep manifesteert zich in een vraag naar kwaliteit en comfort.

Verslag van de directeurbestuurder

Governance en bestuurlijke organisatie Governancestructuur De governancestructuur van Woonvisie bestaat uit zes organen: de raad van commissarissen, het bestuur, de externe accountant, de bewonersraad Progressie, de ondernemingsraad en de klachtencommissie. De documenten die deze structuur ondersteunen staan op de website. Het verslag van de raad van commissarissen staat vooraan in dit jaarverslag. Het bestuur Woonvisie is een stichting en wordt bestuurd door een bestuurder, die tevens directeur is. Het managementteam bestaat uit de heer P.J. Keijzer, adjunct-directeur en tevens manager van de afdeling Bedrijfsvoering & Beleid; mevrouw A. van Geel, manager Woonservice; de heer R.J. Hoogendijk, manager Projectontwikkeling en beheer, en de controller de heer M. van Velzen. Het managementteam vergadert elke twee weken en de verslagen worden binnen enkele dagen na de vergadering aan alle medewerkers verspreid. Bestuursbesluiten worden in de kwartaalrapportages aan de raad van commissarissen ter kennis gebracht.


Besluiten De meest essentiële besluiten in 2010, waarvoor geen goedkeuring van de raad van commissarissen is vereist. • Het belangrijkste besluit was het per 2011 buiten de organisatie plaatsen van het VvE beheer. Het was een lastig besluit om een taak als deze, die direct verband houdt met onze primaire taak woningbeheer, af te stoten. Echter, het aantal VvE’s en de naar onze mening noodzakelijke professionaliteit in beheer zou te duur worden voor Woonvisie en de aangesloten eigenaren. • Vaststellen van de huurprijzen voor het project Margrietstraat zodat alle woningen voor huurtoeslag bereikbaar zijn. • Een groot gedeelte van de 54 vrijkomende eengezinswoningen vanwege verhuizing naar de Prinses Margrietstraat te labelen voor Ridderkerkse huishoudens van minimaal twee personen onder de 40 jaar. • Werkzaamheden voor de afronding van het project De Vier Jaargetijden voor rekening van Woonvisie laten komen, evenals de kosten van automatische deuren voor de gemeenschappelijke ruimten in Noordstaete. • Een procentuele korting verlenen op de gangbare mutatietarieflijst voor huurders afhankelijk van hun huidige contractduur. • Ingaan op het initiatief van een stichting om voor een bestaand pand een plan te maken voor de huisvesting voor lichamelijk gehandicapten en bij een positieve uitkomst aankoop van het pand voor te leggen aan de raad van commissarissen. • Een voorlopige toewijzigings-labeling vaststellen voor een vastgesteld aantal woningen om zodoende te voldoen aan de nieuwe Europese richtlijnen en dit maandelijks te bewaken. • Om strategische redenen niet ingaan op het aanbod om woningen in de Beverwaard over te nemen. De omvang van het gebied en de risico’s gaan de spankracht van de organisatie te boven. Besluiten over interne organisatie: • De aankoop van een nieuwe, energiezuinige bedrijfsauto en vier bedrijfsfietsen. • Vaststellen fraudescan 2010. • Vaststellen treasuryjaarplan. Externe accountant De controle van de jaarrekening en het jaarverslag 2009 is door de accountant Deloitte verricht. In juli 2010 heeft de raad van commissarissen PWC als accountant benoemd. Deze heeft in het najaar de interim controle verricht.

11


Bewonersraad Progressie Progressie is de huurdersvertegenwoordiging in de zin van de Overlegwet; met hen is in maart 2006 een participatiereglement overeengekomen. Progressie is samengesteld uit leden van de bewonerscommissies en bestaat uit 11 tot 13 leden. Er zijn geen prestatieafspraken met Progressie gemaakt, maar in het overleg dat elk kwartaal wordt gehouden, worden de verwachtingen over en weer besproken. De hoofdpunten in de vier vergaderingen waren: • Fusievoornemen Rhoon en daarmee samenhangende kwesties als een reglement voor de voordracht van leden voor de raad van commissarissen vanuit de bewonersraad. • Maatregelen voor energiebesparing, verhogen van de labels en de start van een werkgroep. • Het eventuele rode-kaarten-beleid bij woonoverlast, beleid bij schotelantennes en airco’s. • De jaarlijkse huurverhoging. • De opzet van het strategisch voorraadbeleid. Over alle onderwerpen is, voor zover aan de orde en soms na intensief overleg en onderhandeling, overeenstemming bereikt. Communicatie bewoners Woonvisie stelt haar bewoners in de gelegenheid om via de website kennis te nemen van haar statuten, reglementen, jaarrekening, jaarverslag en volkshuisvestingsverslag en andere bescheiden. Ondernemingsraad De ondernemingsraad heeft in 2010 acht maal vergaderd samen met de directeurbestuurder. De ondernemingsraad van Woonvisie bestond in 2010 uit Erica Houtman, Herman Schinkel, Henk Kanninga, Rob van Slobbe en Ad Zwaan. De volgende adviesaanvragen zijn aan de or voorgelegd: • Een andere positie van de afdeling Financiën. • Plan van aanpak fusie Volksbelang Rhoon. • Uitbesteding VvE beheer Aan de ondernemingsraad is verder instemming gevraagd voor een nieuw formulier voor de personeelsgesprekken. Andere belangrijke punten van overleg waren de interpretatie van de CAO, in het bijzonder op gebied van de kilometervergoeding, het persoonlijk ontwikkelbudget en de voordracht voor een lid voor de raad van commissarissen vanuit de ondernemingsraad.

De ondernemingsraad heeft over alle onderwerpen positief geadviseerd, met een voorbehoud bij de wijziging van de afdeling Financiën, waarover een evaluatie is afgesproken om te zien of de doelen zijn gehaald. Over de kilometervergoeding is in 2010 geen overeenstemming bereikt. Klachtencommissie Woonvisie heeft een klachtencommissie met een onafhankelijke voorzitter die adviseert aan de directeur-bestuurder. Eind 2009 is het reglement van de commissie aangepast. De belangrijkste wijziging hierin is dat de leden van de commissie van buiten de organisaties van Woonvisie en de bewonersorganisatie Progressie worden aangetrokken en er zijn functie-eisen gesteld. In 2010 ontving de commissie 27 klachten, 4 minder dan in 2009. De ingediende klachten gingen over overlast buren/omwonenden/hangjongeren (8), overlast huisdieren (3), reparatieverzoek (lekkage)/ onderaannemers (3), bouwtechnische mankementen na oplevering (3), stookkosten/warmtemeter (3), medehuurderschap (1), overhangend groen (1), toekenningsbeleid (1), waardebepaling zelf aangebouwde garage (1), huurgewenning (1), met spoed andere woning gevraagd (1) en het plaatsen van een CV (1). Slechts vier klachten zijn behandeld door de commissie. De andere klachten zijn door de organisatie opgelost, waarna de klager geen aanleiding zag om alsnog de klachtencommissie in te schakelen. De hoorzittingen vonden plaats in januari 2011. Elk kwartaal wordt de raad van commissarissen geïnformeerd over de werkzaamheden van de commissie. De klachtencommissie bestond in 2010 uit: de heer D. van der Kooij, onafhankelijk voorzitter, mevrouw mr. C.J. Vendel-Mulder, lid namens Woonvisie, de heer M. Cornelisse, vervangend lid namens Woonvisie, de heer Z. Askin, lid namens Progressie, de heer C.W. de Lijster, vervangend lid namens Progressie. Mevrouw J. KooijmanBoekesteijn is vanuit Woonvisie secretaris van de commissie.

Geschillencommissie De gemeente Ridderkerk en Woonvisie hebben een onafhankelijke geschillencommissie ingesteld met als taak het behandelen van geschillen, die verband houden met inschrijving als woningzoekende, woningtoewijzing, urgentieverklaring of herhuisvestingsverklaring. Er werden in 2010 drie klachten gemeld, tegenover één in 2009. Eén klacht bleek gegrond: de woning was ten onrechte niet toegekend aan de klager, terwijl deze de acceptatie al had getekend. Woonvisie heeft de fout meteen erkend en hersteld door betrokkene een andere woning aan te bieden. De twee andere klachten hadden betrekking op matchingsvolgorde en toewijzingsvolgorde. Woonvisie heeft op basis van deze klachten het systeem laten aanpassen en met klagers overlegd. Woonvisie heeft deze zaken zodanig behandeld dat de geschillencommissie niet bij elkaar hoefde te komen. De geschillencommissie bestond in 2010 uit mevrouw A. Twilt, onafhankelijk voorzitter, de heren B. van Snek en W.M.J. Dullens namens Progressie, mevrouw E.E. Houtman namens Woonvisie en mevrouw P.L. van Pagee namens de gemeente Ridderkerk. Integriteitscode Woonvisie beschikt al jaren over een integriteitscode die in 2009 is aangescherpt. In 2010 heeft de directeur-bestuurder in elk afdelingsoverleg het onderwerp besproken aan de hand van concrete voorbeelden en ervaringen van de medewerkers. Deze gespreksronde was bedoeld om dilemma’s te bespreken en het onderwerp in het algemeen levend te houden. De reacties hebben er toe geleid dat de code op enige onderdelen wordt gewijzigd. De code staat op de website. Klokkenluidersregeling Woonvisie beschikt over deze regeling die ook op de website te vinden is. In 2010 is geen beroep gedaan op de regeling. In deze regeling is vastgelegd dat er binnen de organisatie een vertrouwenspersoon is.


Risicobeheersing In 2010 is een doorstart gemaakt met het opzetten en verder structureren van het risicomanagementsysteem. De lijn is het vermijden of beheersen van de risico’s die verbonden zijn aan het uitvoeren van het strategisch beleidsplan en alle bedrijfsactiviteiten. Daarvoor zijn de strategische en tactische risico’s in kaart gebracht en naar weging met de directeurbestuurder en het management besproken en geprioriteerd. Alle grote risico’s die urgent en niet acceptabel zijn, worden verder uitgewerkt om met aanvullende maatregelen de eventuele gevolgen financieel te kunnen beperken of weg te nemen. Doelstelling is uiteindelijk om alle benoemde risico’s financieel te kwantificeren en dit af te zetten tegen het weerstandsvermogen (solvabiliteit op basis van bedrijfswaarde waardering), zodat er een buffervermogen kan worden vastgesteld dat nodig is om mogelijke tegenvallers te kunnen opvangen. De risicoanalyse bij projectontwikkeling heeft speciale aandacht, bij elke fase in een project worden de risico’s beschreven, waar mogelijk berekend en is er een voorstel voor het beheersen van de risico’s. Naast de in ontwikkeling zijnde financiële vertaling van het risicoprofiel, hechten wij veel waarde aan de jaarlijkse beoordeling van onze financiële positie door het Centraal Fonds (CFV). Het CFV bepaalt op basis van activiteiten en het werkgebied van de corporatie het risicoprofiel en het bijbehorende minimale weerstandsvermogen. Op basis van aangeleverde gegevens concludeert het CFV dat het weerstandsvermogen van Woonvisie duurzaam boven het minimaal gewenste niveau blijft. Het CFV heeft voor Woonvisie het minimaal gewenste weerstandsvermogen bepaald op 13,6% (2009 = 16,8%). Het door het CFV berekend vermogen komt begin 2010 uit op 39,1% van de balanstotalen en blijft voor de eerst volgende vijf jaar ruim voldoende conform de ingediende prognoses. Woonvisie beschikt over een inkoop- en aanbestedingsbeleid en een treasurybeleid en heeft verder intern alle processen zodanig ingericht dat de kans op fouten of vergissingen minimaal is. Elk jaar wordt intern een frauderisicoscan uitgevoerd en in aanvulling op de controle door de accountant is er een intern controle programma.


Personeel De formatie was op 31 december 73 fte, waarvan 5,6 vacatures. De verzuimfrequentie is laag en het langdurig verzuim was tot medio 2010 relatief hoog.

jaarlijks de bouw van één huis en samen met de gemeente Rotterdam en een aantal andere corporaties in de regio stimuleren wij via een renteloze lening de sociale huisvesting in Durban. Een compleet overzicht van onze sponsordoelen staat op onze website.

Raad van commissarissen

We hebben van vier medewerkers afscheid genomen: helaas zijn twee collega’s overleden, één collega is volledig arbeidsongeschikt verklaard en één collega heeft een functie elders aanvaard. Er zijn drie nieuwe medewerkers in dienst getreden: een coördinator financiën/beleidsadviseur (nieuwe functie), een medewerker woonwinkel en een verhuurmedewerker. Eén collega is intern doorgestroomd van verhuurmedewerker naar woonconsulent. 2010 was een goed opleidingsjaar, we hebben 3,8% van de bruto loonsom uitgegeven aan opleidingen. Twee collega’s ronden een MBA opleiding af, anderen voltooiden de Vakopleiding Verhuur en post-HBO Bedrijfskunde. Twee collega’s werden gecertificeerd EPA-adviseur. Een medewerker volgt de HOFAM (controller) en tenslotte doet een medewerker de opleiding Master of Real Estate.

Directie-bestuur Fenny de Graaf

Directiesecretariaat coördinator: Annemarie Alderliesten

In ons Ondernemingsplan 2010-2014 zijn doelstellingen opgenomen die het maatschappelijk verantwoord ondernemen verbeteren. In 2011 willen we dat 5% van het uit te besteden bedrag wordt besteed bij “social firms”. In 2010 hebben we hieraan al invulling gegeven door in verschillende complexen gebruik te maken van diensten van stichting Extend. Hiermee bieden wij werk gerelateerde ervaringsplaatsen voor langdurig werklozen of aan deze doelgroep gelijkgestelden. Werkzaamheden betroffen voornamelijk het opruimen van zwerfvuil en het ondersteunen van huismeesters met als doel de ontwikkeling van werkattitude en sociale vaardigheden ter vergroting van kansen op de reguliere arbeidsmarkt.

Control Marius van Velzen

Bedrijfsvoering en beleid manager: Hans Keijzer plv. directeur

Projectontwikkeling & beheer

We zijn gestart met invoeren van competentiemanagement, overeenkomstig de doelstelling in ons ondernemingsplan. We hebben twee competenties vastgesteld: samenwerken en klantvriendelijk. Alle medewerkers hebben geformuleerd waar zij specifiek aan willen werken om die competenties te verbeteren. Daarop vragen en krijgen zij feedback van collega’s. De managers hebben een 360 graden feedback gedaan, specifiek op deze competenties en ook bedrijfsbreed bekend gemaakt waar zij aan zullen werken. Een ontwerpgroep van medewerkers heeft zich vooral gericht op het volgen, stimuleren en bewaken van deze ontwikkelingen en heeft het managementteam feedback gegeven op het functioneren. Aan het eind van het jaar zijn alle medewerkers beoordeeld op de door hen te ontwikkelen vaardigheden binnen die competenties. De samenwerking, vooral tussen afdelingen, is wat onderbelicht gebleven en wordt in 2011 verder opgepakt.

manager: Rob Hoogendijk

Woonservice

manager: Arianne van Geel

Maatschappelijk verantwoord ondernemen Woonvisie staat midden in de samenleving van Ridderkerk, we zijn aanwezig bij buurten wijkoverleg en we leveren onze bijdrage aan diverse lokale initiatieven. We hebben in 2010 verschillende culturele, sportieve, educatieve en welzijnsinitiatieven gesponsord. Bij de beoordeling van sponsoraanvragen weegt het Ridderkerkse karakter en de toegankelijkheid voor onze huurders zwaar. Uit ons budget van € 15.000 konden in 2010 ondere andere de volgende doelen rekenen op onze steun: Stichting Oud Ridderkerk, Stichting Wereldwerk, de kunstroute, het Ridderkerks Symfonie Orkest, de Oosterparkloop, 3x2, de seniorendag in Rijsoord, de buurtbus, diverse sportverenigingen en vele andere mooie initiatieven. Internationaal ondersteunen we twee huisvestingsprojecten in Zuid-Afrika: via stichting Homeplan financieren we met € 5.000

Woonvisie heeft in 2010 geen grondposities ingenomen.

12


Organogram


13

Een andere doelstelling is om in 2011 diverse stageplaatsen te bieden. In 2010 hebben we een student van de Hogeschool Rotterdam de mogelijkheid geboden om een strategisch personeelsbeleidsplan te schrijven. Ook hebben we tweemaal een drietal studenten bedrijfskunde van de Erasmus universiteit ontvangen die een onderzoek deden naar de bedrijfsvoering in het algemeen en de samenwerking tussen onderdelen in een bedrijf. Duurzaamheid Wij zouden het goede voorbeeld geven en overgaan tot inkoop van groene stroom en gedragsverandering stimuleren met als doel vaker de fiets te nemen bij huisbezoek of bezoek aan de wijk, door minder te printen en afval beter te scheiden. De resultaten zijn helaas niet helemaal gehaald. De groene stroom inkoop is begin 2011 gerealiseerd, we hebben de printers standaard op tweezijdig printen gesteld en we hebben de nieuw aangeschafte servers speciaal geselecteerd op een laag energieverbruik. We kochten vier bedrijfsfietsen voor de gewenste beweging en het vermijden van CO2-uitstoot. De oude bedrijfsauto is vervangen door een nieuwe zeer energiezuinige. We hebben bij het bouwen en in het onderhoud interessante energiebesparingen toegepast, waarover meer in het hoofdstuk Nu en in de toekomst. Maatschappelijk investeren



Onze visie is dat we investeren in buurten omdat voor onze klanten de buurt hun “thuis” is. We investeren daarom ook in maatschappelijke projecten in de buurten. In 2010 hebben we veel tijd gestoken in de voorbereiding van Het Zand, een project dat de revitalisering van het Vlietplein moet afronden. We hebben met de gemeente overleg gevoerd over de bouw van de nieuwe sporthal met voorzieningen zodat de oude sporthal aan het Vlietplein ge-

sloopt kan worden en er een eind komt aan overlast en verval rond deze sporthal. We geven financiële steun aan buurtpreventie, investeren in het wijkoverleg en dragen bij aan verbeteringen en initiatieven in buurten, zoals het plaatsen van een AED op het Vlietplein, een speeltoestel of middelen voor de burendag. En 40% van onze woningen beschikt over het politiekeurmerk veilig wonen.

Pagina 15 Marius van Velzen Controller Woonvisie

Ons afwegingskader bij het beslissen over maatschappelijke investeringen is steeds geweest of het belang voor de buurt en de huurders substantieel is. Wij hebben positief gereageerd op een mogelijke investering in een brede school in Bolnes, samen met Sport&Welzijn en onderwijsinstellingen. Dat heeft geen resultaat gehad omdat juist in de financiering van de scholen zelf nog belemmeringen te overwinnen zijn.

Onderstaande tabel geeft inzicht in onze maatschappelijke investeringen en het effect op de omgeving.

Bijdrage Woonvisie Investering in

Resultaat

Effect

Kosten

Schoon, heel en veilig in complex en buurt door inzet huismeesters

Goed onderhouden complexen, snelle reparaties, intensief contact met huurders

Vertrouwen van huurders, gevoel van veiligheid. Goede uitstraling complex op omgeving of in de buurt

13 huismeesters, daarvan 50%, te weten € 359.000 voor rekening Woonvisie

Voorkomen overlast en huisuitzettingen

Deelname aan lokaal Zorgnetwerk uitgebreid

Overlast en huurschuldproblemen worden integraal behandeld en opgelost

De inzet van onze medewerkers en een bijdrage van € 32.000 aan het lokaal zorgnetwerk zelf

Slikkerveer-Zuidoost

In het totale project zijn 205 kwalitatief goede en bereikbare woningen opgeleverd

Ook na sloop zijn er bereikbare huurwoningen beschikbaar gebleven

Hierop hebben we initieel een beslag op ons vermogen geaccepteerd van € 14.500.000

Speeltuin Slikkerveer

Een geheel vernieuwde speeltuin

Gemotiveerde speeltuinvereniging en bewegingsruimte voor kinderen

€ 250.000

Buurtbemiddeling/bemiddeling bij overlast

Burenruzies en overlast worden beslecht

Buren gaan weer goed met elkaar om, overlast is minder

Investering in buurtbemiddeling € 25.000 en inzet woonconsulenten

Bereikbaarheid van koopwoningen voor starters

14 bestaande woningen zijn met koopgarant verkocht aan Ridderkerkse starters op de koopmarkt

Starters kunnen instromen

De korting die we met koopgarant hebben gegeven bedroeg totaal € 509.000

Sociale samenhang Schrijversbuurt in Oost

Versterking van de sociale samenhang en kinderen hebben weer een eigen plek in de wijk

Buren kennen elkaar en spreken elkaar weer (ergens op) aan

Bijdrage door inzet woonconsulent en € 10.000

Buurtpreventie

Uitvoeren van de activiteiten door de vrijwilligers

Saamhorigheid en gevoel van veiligheid versterken

Bijdrage aan 3 buurtpreventieteams € 8.000 plus huisvesting voor een team

Zwerfvuil verwijderen en ondersteunen huismeesters

Investering in sociale bedrijven

Beschikbaarheid van arbeidservaring plaatsen

€ 20.000 per jaar

Buitenverlichting achterpaden doorlopend project vanaf 2008

Goed functionerende verlichting volgens veiligheidsscan

Veiliger woonomgeving

€ 6.000 volgens leasecontract

Brandveiligheid initiatief i.s.m brandweer

Leveren van rookmelders

Veiliger woonomgeving

€ 12.000 materiaalkosten

14

15


Pagina 16 t/m 17 Kwaliteit van onze voorraad

Strategisch voorraadbeheer, onderhoud en vastgoedontwikkeling Ons strategisch voorraadbeleid dateert uit 2001 en de daarin geplande werkzaamheden zijn grotendeels uitgevoerd. In 2010 is gestart met een heel nieuwe opzet van dit beleid. De complexen zijn opnieuw beoordeeld op alle aspecten, de bouwen woontechnische kwaliteit, de financiële waarde, de huur en streefhuur, de woonomgeving en de positie in de woningmarkt. We hebben de mogelijke strategieën vastgesteld en de mogelijke maatregelen doorgerekend. Begin 2011 zijn de strategieën vertaald naar complexniveau. Het verkoopbeleid dat is vastgesteld in het strategisch voorraadbeleid van 2001 houdt in dat we alleen woningen en appartementen in excentrisch gelegen complexen verkopen. Eengezinswoningen op de vrije markt en appartementen in koopgarant. Er zijn in 2010 twaalf woningen verkocht. Gepland was de verkoop van zestien woningen, maar dat aantal werd niet gehaald omdat er onvoldoende woningen zijn leeggekomen. Kwaliteit van het woningbezit Bij het dagelijks en mutatieonderhoud streven wij naar behoud van kwaliteit. De woningverbeteringen die we uitvoerden zijn nog de uitwerking van het strategisch voorraadbeleid 2001, toen is gekozen om verbetering aan badkamers, keukens en de isolatiewaarde individueel aan te bieden, dan wel tijdens mutatie uit te voeren. Het kwaliteitsonderhoud is met 14% onderschreden ten opzichte van de begroting 2010. Reparatie- en mutatieonderhoud Het reparatieonderhoud is onderschreden met 21%. We hebben meer opdrachten uitgevoerd dan in 2009, maar de prijs per opdracht is gedaald. Dit is het gevolg van een strakker beleid richting uitvoerende bedrijven. Het mutatieonderhoud is met 10% overschreden. Zowel het aantal mutaties als de kosten per mutatie zijn ten opzichte van 2009 gestegen. Ons gewijzigde asbestbeleid, waarbij wij de sanering van decoratief aangebracht asbest voor onze rekening nemen, veroorzaakt voor een deel deze overschrijding. Contractonderhoud Het contractonderhoud is met 19% onderschreden en dat is grotendeels veroorzaakt door het opnieuw en gunstiger aanbesteden van het liftonderhoud.

16

Planmatig onderhoud We hebben in 2010 minder uitgegeven dan begroot, de onderschrijding bedroeg 10%. De helft daarvan schrijven we toe aan scherp onderhandelen en het tijdelijk lagere BTW tarief, de andere helft is van niet uitgevoerd werk, omdat werkzaamheden (nog) niet nodig bleken. Daardoor was er financiële ruimte voor niet begrote uitgaven aan het complex de Vier Jaargetijden. Daar kampen we al sinds de oplevering van de nieuwbouw in 2007 en 2008 met gebreken die voortkomen uit het ontwerp en de toepassing van materialen en bouwonderdelen die in het gebruik problemen blijken op te leveren, zoals de kozijnen. Onderhoud directe woonomgeving Veel van onze complexen en dan met name de portiekwoningen hebben een gemeenschappelijke binnentuin soms met speelgelegenheid. Het onderhoud van die tuinen wordt uitgevoerd binnen het serviceonderhoud. Onze huismeesters beheren de complexen en in sommige gebieden, zoals in Bolnes ook de directe woonomgeving.

Kwaliteit van onze voorraad


Pagina 16 t/m 17 Kwaliteit van onze voorraad

Vastgoedontwikkeling In 2010 hadden wij in totaal 10 projecten in ontwikkeling of uitvoering. Alle daarin opgeleverde woningen zijn gerealiseerd onder de borgingsgrens van het WSW (€ 240.000). Er zijn een aantal woningen opgeleverd boven de € 200.000 stichtingskosten, welke grens benoemd staat in het BBSH. Deze woningen maken onderdeel uit van een gebiedsontwikkeling en dragen bij aan ons beleid om te komen tot gedifferentieerde buurten.

In uitvoering • Zorgcentrum Riederborgh

Financieel afgerond We hebben twee projecten financieel afgerond en daarmee als project afgesloten: Prima Bolnes met 144 bereikbare huurwoningen en 81 koopwoningen. Daarnaast heeft Woonvisie 26 niet-verkochte woningen aangekocht voor de verhuur. Het winkelcentrum aan het Vlietplein heeft in overleg met de gemeente een nieuwe uitstraling gekregen. Opgeleverd In herstructureringsplan Slikkerveer-Zuidoost zijn in twee projecten 26 van de 36 geplande vrije sector koopwoningen gebouwd en opgeleverd. Van de opgeleverde woningen waren een patiowoning aan de Marijkehof en een vrijstaande woning in de Oranjebuurt nog niet verkocht. In hetzelfde plan is eind 2010 in de Prinses Margrietstraat het eerste blok van 53, in huur bereikbare appartementen opgeleverd.

Het tweede deel van de nieuwbouw van het zorgcentrum Riederborgh is eind 2009 van start gegaan en rond de jaarwisseling van 2010 opgeleverd. Het gebouw is nu compleet en er wonen 110 bewoners die zorg ontvangen van Riederborgh. Riederborgh heeft verder nog 4 palliatieve plaatsen en ruimte voor 5 tijdelijke opnames. • Gezondheidscentrum Slikkerveer-Zuidoost In december 2010 is de eerste paal geslagen voor dit gezondheidscentrum. De voorbereiding was een intensief proces waarbij alle partijen die in dit centrum hun praktijk gaan vestigen betrokken waren: een fysiotherapeut, twee huisartsen, een apotheek en een polikliniek van het Ikazia Ziekenhuis uit Rotterdam. De 7 appartementen boven het centrum zijn in de vrije sector verkocht. De meeste deelnemers van het centrum gaven ook de voorkeur aan koop boven huur. • Riedertoren De bouw van de Riedertoren is op 29 juni gestart met het slaan van de eerste paal. We bouwen daar 79 woningen, waarvan 38 in de vrije verkoop. Het gebouw wordt gebouwd naast Zorgcentrum Riederborgh. Huurders en kopers kunnen desgewenst van alle mogelijke vormen van service en eventueel zelfs zorg gebruik maken. Alle voorwaarden als domotica en een verbindingsgang met de Riederborgh zijn in het plan opgenomen. We hebben met succes een beroep gedaan op de stimuleringssubsidie voor bouwprojecten die de rijksoverheid beschikbaar stelde, een subsidieaanvraag voor innovaties in de zorg is nog in behandeling. De verkoop loopt echter minder voorspoedig dan gedacht op grond van de aanname van het tekort aan woningen voor ouderen in Ridderkerk. In voorbereiding • Eengezinswoningen SlikkerveerZuidoost Het laatste deel van de grote herstructurering in Slikkerveer-Zuidoost is zo goed als gereed. Het gaat hier om 25 woningen aan de Prinses Margrietstraat, waarvan 11 huur en 4 koop en 10 koopwoningen aan de Oranjestraat. We verwachten medio 2011 te kunnen starten met de bouw, nadat 70% is verkocht. • De Fresia Op de hoek van ons eigen complex aan de Fresiastraat ligt een kavel dat al geruime tijd in ons bezit is en waarvoor nu een bouwplan is ontwikkeld. Het plan omvat de

17

Pagina 17 Bestuursverklaring

sloop van 3 eenkamerwoningen en een aantal bergingen van de bestaande flat en vervolgens de nieuwbouw van een woontoren met 12 ruime appartementen, extra bergingen en een ruimte voor onze huismeester. De woningen worden aangeboden als vrije sector koopwoningen, omdat ze gezien hun ruime opzet te duur worden voor de doelgroep. Het is een bewuste keuze om duurdere woningen te bouwen omdat wij in dit deel van Ridderkerk veel betaalbare appartementen en eengezinswoningen hebben. • Riederbol De Riederbol is een project van 19 appartementen, 4 tijdelijke opvangplaatsen en 4 groepswoningen van 7 bewoners per groep in Bolnes (totaal 51 plaatsen). Dit project wordt gebouwd voor de Riederborgh. De aanbesteding heeft inmiddels begin 2011 plaatsgevonden. • Het Zand Al een groot aantal jaren is een bouwplan voor Het Zand in ontwikkeling. Van een complex woningen voor ouderen is het plan uiteindelijk uitgebreid naar een multifunctioneel complex met een sporthal, horeca en een jongerencentrum te bouwen in opdracht van de gemeente Ridderkerk, ruim 60 zorgwoningen voor de stichting Aafje en 40 appartementen, waarvan de helft in de bereikbare huur en de helft daar net iets boven en een of meer commerciële ruimtes. Op het terrein, dat wordt ingericht voor buitensport en spel, komen langs de Erasmusweg ook 36 vrije sector koopwoningen. Het complex zal een verrijking betekenen voor dit deel van Ridderkerk en het zal ook de huidige sporthal aan het Vlietplein vervangen, wat de kwaliteiten van het plein ten goede komt. In 2010 leek het project te moeten worden uitgesteld, omdat de gemeente een te grote bezuinigingsopgave had om hier te kunnen investeren. Woonvisie ziet echter nog wel mogelijkheden en daarover wordt op dit moment overleg gevoerd met de gemeente.

Bestuursverklaring

Het bestuur van de stichting Woonvisie verklaart hierbij dat Woonvisie haar middelen in 2010 uitsluitend heeft besteed in het belang van de volkshuisvesting. Ridderkerk, 14 juni 2011 Het bestuur, Ir. F.A. de Graaf

Pagina 19 Johan Bloemberg Opzichter bij Woonvisie

18

19


Pagina 20 t/m 23 Wonen voor iedereen



Wonen voor

Wij bieden

iedereen

mensen in kwetsbare posities passende woningen

•• Resultaat > Minimaal 80% van de vrijkomende woningen in de voorraad onder de huurtoeslag grens wordt verhuurd aan de aandachtsgroep. > Onze bereikbare voorraad omvat minimaal 125% van de omvang van de aandachtsgroep.. > We stellen 10 woningen per jaar beschikbaar voor begeleid wonen. Eind 2010 was het voor 97,4% van onze woningen (7.798) mogelijk om huurtoeslag aan te vragen. Ruim 82% van de vrijgekomen woningen met een huur onder de huurtoeslaggrens is in 2010 verhuurd aan de aandachtsgroep (huishoudens met een inkomen onder de € 33.000 euro).

•• Activiteiten 2010 > We monitoren de toewijzing aan de aandachtsgroep en bieden zonodig met voorrang woningen aan hen aan. > We voeren een passend huurbeleid. > We sluiten een convenant met de gemeente over de omvang van de bereikbare voorraad. > Strategisch voorraadbeleid. > We maken actief afspraken met welzijns- en begeleidwoneninstellingen over het woningaanbod; we doen dat lokaal en regionaal. > We zoeken oplossingen voor de moeizame doorstroming van klanten uit een AWBZsituatie.

Passend huurbeleid Evenals in voorgaande jaren heeft de huurverhoging per 1 juli 2010 voor de bestaande woningen de inflatie over het voorgaande jaar gevolgd. Een gemiddelde huurverhoging van 1,2% was het resultaat. We hebben betaalbare nieuwbouw aan onze voorraad toegevoegd in Slikkerveer-Zuidoost; 27 eengezinswoningen waarvoor huurtoeslag mogelijk is. Door vertraging in de bouw werden 50 appartementen met een bereikbare huur in hetzelfde plan net niet meer in 2010 opgeleverd. Prijs-kwaliteitverhouding Uitgangspunt bij ons huurbeleid is een juiste verhouding tussen huurprijs en kwaliteit. In 2010 zijn voor alle complexen de streefhuren opnieuw bepaald. Hierbij is onder ander gekeken naar de wijk, ligging en uitstraling, de mutatiegraad, acceptatiegraad en de hoeveelheid reacties op de woningen als deze vrijkomen, de doelgroep voor wie de woningen geschikt zijn (welk prijsniveau past hierbij) en de technische kwaliteit van de woning. Randvoorwaarde is dat er voldoende woningen met huurtoeslag beschikbaar blijven. Eind 2010 was het gemiddelde streefhuurpercentage 69%. Bij mutatie van een woning wordt de huur naar het streefhuurniveau gebracht. Dit zou uiteindelijk leiden tot een gemiddelde streefhuur van 72% van de maximale huur voor het totale bezit van Woonvisie.

De bereikbare woningvoorraad (huurprijs tot € 548,18) in 2010 was 81,9% van de totale woningvoorraad (6.555) van Woonvisie. Uitgaande van een aandachtsgroep van 5.000 omvat de bereikbare voorraad 130% van de omvang van de aandachtsgroep.

Strategisch voorraadbeleid We staken in 2010 veel tijd en energie in het opstellen van ons strategisch voorraadbeleid. De eerder genoemde woningbouwstrategie definieert een aanzienlijke transformatiebehoefte binnen ons woningbezit. De afnemende belangstelling voor oudere portiekwoningen zonder lift, een groot tekort aan seniorenwoningen en de vraag naar duurdere eengezinswoningen door koopkrachtige gezinnen, dwingen ons door onder andere woningverbetering, renovatie en herontwikkeling onze woningvoorraad bij te sturen. We nemen daarin natuurlijk de Europese regelgeving mee. Welke woning tegen welke prijs voor welke doelgroep beschikbaar is, is door deze regels in een ander licht komen te staan. De komende tien jaar zullen zo niet alleen in de samenstelling van ons woningbezit forse verschuivingen plaatsvinden, ook in de energiekwaliteit van de woningen investeren wij veel. Wij stellen het strategisch voorraadbeleid in 2011 definitief vast.

We sluiten een convenant met de gemeente over de omvang van de bereikbare voorraad Tot en met 2010 vigeerde het convenant met de gemeente over de sociale taakstelling en de bouwopgave. Die taakstelling is afgerond en de aantallen zijn nagenoeg gehaald. In 2010 hebben gemeente en Woonvisie samen de woningbouwstrategie laten opstellen op basis waarvan in 2011 een nieuwe overeenkomst kan worden gesloten.

Huisvesting bijzondere doelgroepen Jaarlijks stelt Woonvisie tien woningen beschikbaar voor de huisvesting van bijzondere doelgroepen. In 2010 had Woonvisie samenwerkingsovereenkomsten met Stichting Pameijer en met Stichting IJsselmonde-Oost. Beide organisaties hebben o.a. begeleidwonenprojecten voor mensen met een beperking. Pameijer huurt inmiddels 35 woningen voor de huisvesting van haar cliënten; 16 woningen in Noordhave specifiek voor bewoners van 55 jaar of ouder met een sociaalpsychiatrische achtergrond, de overige woningen in complex ’s Gravenhof en in de omgeving hiervan.

Voorraad 1 januari 2010 idem procentuele verhoudingen Mutaties 2010 Voorraad 31 december 2010 idem procentuele verhoudingen

20

Goedkope

Bereikbare

Totaal

< Huurtsl.

Totaal <

> Huurtsl.

voorraad

voorraad

bereikbaar

grens

huurtsl.

grens

< € 357,37

< € 548,18

< € 647,53

grens

> € 647,53

Stichting IJsselmonde-Oost heeft nu 12 woningen ter beschikking voor haar doelgroep. Niet alle woningen worden door de stichting zelf gehuurd; in één geval huurt de cliënt zelfstandig en is er een driehoekscontract afgesloten waarbij de stichting garant staat voor een goede woonbegeleiding.

1.078

5.760

6.838

1.031

7.869

190

8.059

13,4%

71,5%

84,8%

12,8%

97,6%

2,4%

100%

-249

-34

-283

212

-71

16

-55

829

5.726

6.555

1.243

7.798

206

8.004

10,4%

71,5%

81,9%

15,5%

97,4%

2,6%

100%

Om de doorstroming van deze doelgroepen te bevorderen is met de partners afgesproken dat ook hun cliënten zich gaan inschrijven bij Woonvisie. Cliënten die op enig moment toe zijn aan zelfstandig wonen, kunnen dan op de reguliere wijze meedraaien in het woonruimteverdeelsysteem. Taakstelling statushouders Een andere bijzondere doelgroep waaraan Woonvisie woonruimte ter beschikking stelt, zijn de statushouders. Jaarlijks maakt Woonvisie afspraken met de gemeente over het aantal te plaatsen statushouders. In 2010 was de taakstelling 28. Daarbij kwam nog het aantal (13) dat in 2009 niet gehuisvest kon worden. In 2010 slaagden wij erin om 24 mensen te plaatsen. Het is duidelijk dat het voor de gemeente Ridderkerk en Woonvisie lastig is om het aantal te plaatsen statushouders ook daadwerkelijk te huisvesten. Wellicht is de oorzaak dat bij de doelgroep te weinig animo is zich in Ridderkerk te vestigen. De statushouders die gekozen hebben voor Ridderkerk geven aan heel tevreden te zijn met de begeleiding en hun woning. 21





Wij spannen ons extra in

Maatwerk 70+ Doel van het project Maatwerk 70+ is het in gesprek zijn met senioren. Tijdens huisbezoeken bij huurders van 70 jaar en ouder kunnen wij deze groep veel nuttige informatie geven en vangen wij vroeg signalen op van problemen en woonwensen. De projectgroep heeft in voorgaande jaren in een deel van Ridderkerk-West en in Bolnes gesprekken gevoerd, in 2010 is dit project voortgezet in de wijk Centrum. 165 huurders van 70 jaar of ouder hebben een enquête ontvangen. 30% heeft de enquête teruggestuurd en iets meer dan de helft van de respondenten gaf aan prijs te stellen op een persoonlijk gesprek. Uit de gesprekken bleek dat veel mensen bij een eventuele toekomstige verhuizing graag in het centrum willen blijven wonen. Opvallend hierbij was dat het braakliggende terrein vóór het kantoor van Woonvisie meerdere malen werd genoemd als plek waar men in de toekomst graag zou willen wonen. Een veilige woonomgeving en voldoende voorzieningen in de buurt wordt erg belangrijk gevonden. Bij bewoners van portiekwoningen is het gevoel van onveiligheid groter dan bij de bewoners van de laagbouwwoningen. De wensen van de bewoners betroffen het meest aanpassingen in de woning, zoals een verhoogde toiletpot en renovatie van de badkamer. Meerdere malen werd tijdens het gesprek gevraagd naar mogelijkheden voor het inschrijven voor een aanleunwoning. Ook de klussendienst is vaak ter sprake gekomen; veel mensen waren nog niet op de hoogte van deze dienst.

Wij gaan strategische allianties aan

voor senioren en spelen een belangrijke rol in het waarmaken van woonzorg-zones

•• Resultaat > Eind 2010 hebben we onze woningen gelabeld met een sterrensysteem voor toegankelijkheid. > In 2014 hebben we 300 extra woningen die geschikt zijn voor senioren en/of mensen met een mobiliteitsbeperking. > In 2012 hebben wij, om doorstroming te bevorderen, met 75% van de oudere huurders (70+) gesproken en hen geïnformeerd over het woningaanbod. •• Activiteiten 2010 > We passen het regionale sterrensyseem toe en nemen toegankelijkheid op in de woningadvertenties in de woonkeuzekrant. > We ontwikkelen met partners woningen voor senioren in twee bouwplannen: Het Zand en Riedertoren. > We investeren in de toegankelijkheid van woongebouwen. > Wij gaan en blijven in gesprek met senioren. > We passen ons mutatiebeleid aan, zodat dat geen belemmering vormt voor doorstroming.

Seniorenwoningen Eind 2010 telde het bezit van Woonvisie 652 seniorenwoningen en 188 aanleunwoningen. Deze woningen worden gelabeld en dus met voorwaarden aangeboden. Daarnaast beheert Woonvisie nog 151 verzorgingseenheden en 75 verpleegeenheden. Deze worden door de zorgorganisaties zelf toegewezen. Regionaal sterrensyseem voor toegankelijkheid De komende jaren zullen minder gezinnen en veel meer ouderen in onze woningen wonen. Dit is een trend die landelijk optreedt. Verhuisde men vroeger naar een ‘tehuis’, tegenwoordig woont men -al dan niet begeleid- steeds langer ‘thuis’. De woningen moeten hieraan voor zover mogelijk worden aangepast. Voor eenduidigheid hierover is binnen de stadsregio Rotterdam een systeem vastgesteld voor de beoordeling van de toegankelijkheid: het sterrensysteem. In dit systeem wordt de toegankelijkheid aangeduid met nul, één, twee, drie of vier sterren, waarbij een woning die volledig toegankelijk is voor een rolstoel vier sterren krijgt. In 2010 beoordeelden wij al onze woningen en vanaf 2011 is het resultaat hiervan zichtbaar in de woonkeuzekrant. Woningzoekenden zien nu in één oogopslag of een woning past bij hun behoeften. Bouwplannen Het Zand en Riedertoren In het bouwplan Het Zand zijn in totaal 106 woningen voor senioren gepland. Naast de Riederborgh bouwen wij de Riedertoren, een appartementengebouw met 79 woningen. De 41 huur- en 38 koopwoningen voor senioren zijn van alle gemakken voorzien. De Riedertoren sluit met een loopbrug aan op het zorgcentrum. De bouw is op 1 juli 2010 gestart en het gebouw wordt eind 2011 opgeleverd. Met de Riederborgh zijn we in vergevorderd overleg over de ontwikkeling van een woonzorgvoorziening in Bolnes, waarin groepswoningen en individuele appartementen gebouwd zullen worden. We investeren in de toegankelijkheid van woongebouwen Aan het Goudenregenplantsoen in Ridderkerk-West en aan de Noordstraat (Noordhave) en Spuistraat in Bolnes verbeterden wij de toegankelijkheid van honderden woningen door het vervangen van lift-, galerijen bergingsdeuren en het ophogen (aan de Spuistraat) van galerijen. De bewoners van deze appartementengebouwen komen op de weg naar hun woning nu geen zware deuren of hoge drempels meer tegen. Strategisch voorraadbeleid Senioren zijn een belangrijke doelgroep in het strategisch voorraadbeleid. Wij willen minimaal 25% van de woningen makkelijk toegankelijk maken voor deze groep. Dat betekent voor ons dat een woning met een rollator toe- en doorgankelijk moet zijn. Nu voldoet 16% van onze woningen hieraan.

22


met zorgen welzijnsorganisaties

•• Resultaat > In 2014 is er een sluitende aanpak van Woonvisie en zorgen welzijnsorganisaties om gezamenlijke klanten beter te bedienen.

Wij blijven investeren •• Activiteiten 2010 > We sluiten samenwerkingsovereenkomsten met zorgorganisaties en zorgen voor heldere lijnen. > We maken gebruik van de kennis van deze organisaties bij planvorming.

We sluiten een samenwerkingsovereenkomst met zorgorganisaties en zorgen voor heldere lijnen We hebben goede contacten met Aafje en de Riederborgh, de belangrijkste zorgorganisaties in Ridderkerk. Door de vergrijzing en het langer zelfstandig wonen van ouderen en gehandicapten raken onze werkterreinen elkaar steeds meer. Medewerkers van de zorgorganisaties komen bij onze klanten over de vloer en signaleren daar zaken die ook voor ons van belang zijn. Zij zien bijvoorbeeld ook of er woningaanpassingen nodig zijn. Zowel op het niveau van medewerkers als op strategisch niveau weten we elkaar steeds beter te vinden en zijn of worden lijnen helder. Op strategisch niveau zien we vooral dat de ontwikkelingen rond zorg en vastgoed elkaar in rap tempo opvolgen. Mede daardoor is het nog niet gekomen tot een formele samenwerkingsovereenkomst. We willen hierin een gezamenlijke visie op wonen en zorg vastleggen en afspraken maken over onderlinge verantwoordelijkheden. We maken gebruik van de kennis van deze organisaties bij planvorming Zowel bij de bouwplannen voor Het Zand als bij de plannen voor renovatie van zorgcentrum Reijerheem maken we al gebruik van de kennis van zorgorganisaties en de eisen waarmee de zorgsector te maken heeft. Voor het bouwplan in Het Zand hanteren we het programma van eisen van Aafje. Samen met zorgcentrum Riederborgh ontwikkelden we ook de Riedertoren en gaan we een woonvoorziening voor ouderen in de wijk Bolnes realiseren. In deze samenwerkingsverbanden maken wij intensief gebruik van elkaars kennis en kunde.

In een aantal gevallen viel het ons op dat men gewoon zin had in een “praatje”. Je kunt zien dat bij alleenstaanden eenzaamheid een grotere rol speelt in hun dagelijkse leven. Daar waar er signalen zijn afgegeven die door de Stichting Welzijn Ouderen Ridderkerk (of andere instanties) opgepakt konden worden, is dit in gang gezet. In 2011 gaan we verder met de gesprekken in de wijken Rijsoord, Oostendam en Slikkerveer.

in woningen voor midden- en hogere inkomens

•• Doel > 15-25% van onze voorraad is bestemd voor midden- en hogere inkomens. •• Activiteiten 2010 > In onze nieuwbouwprojecten realiseren wij ook duurdere woningen. > Strategisch voorraadbeleid.

Duurdere huurwoningen In 2010 verhuurden wij 18% van de vrijkomende woningen aan huishoudens met een inkomen boven € 33.000. Deze woningzoekenden vonden hun nieuwe woning vooral in het aanbod met een huurprijs boven € 548, de tweede aftoppingsgrens van de huurtoeslag. Uit ons totale bezit aan huurwoningen valt 18% in die categorie. Om twee redenen hebben wij ons uitbreiding van het aantal ‘duurdere huurwoningen’ ten doel gesteld. Wij zien veel koopkrachtige huishoudens uit Ridderkerk verdwijnen omdat zij hier onvoldoende passend aanbod vinden. Deze huishoudens, vaak gezinnen, richten zich vooral op koopwoningen, maar er is zeker ook vraag naar duurdere huurwoningen. De actualiteit van de Europese regelgeving maakt het voor huishoudens met een hoger inkomen lastig een woning te vinden. In de huursector zijn zij vanaf 2011 aangewezen op woningen met een huur boven de huurtoeslaggrens van € 648. Daarvan hebben wij er slechts 206. Onze duurdere huurvoorraad is in 2010 nauwelijks gewijzigd. Duurdere koopwoningen In Slikkerveer-Zuidoost hebben we dure koopwoningen opgeleverd en er zijn er momenteel nog enkele in ontwikkeling. Gezien de grote belangstelling voor deze woningen zijn wij duidelijk aan een wens tegemoet gekomen, van de 26 zijn er nog twee onverkocht.

Korting voor trouwe huurders Per oktober 2010 is ons mutatiebeleid gewijzigd. De wijziging houdt in dat bewoners met langduriger huurcontracten bij verhuizing kunnen rekenen op een korting op de kosten van herstelwerkzaamheden (mutatieonderhoud), waarbij geldt dat hoe langer men huurt, des te hoger de korting is die zij ontvangen. Doel hiervan is te voorkomen dat de kosten voor herstelwerkzaamheden een belemmering vormen bij of voor een verhuizing. De invloed van deze beleidswijziging wordt in 2011 zichtbaar.

Naast de Europese regelgeving voor de financiering van huurwoningen gelden vanaf 2011 ook strengere eisen voor de financiering van koopwoningen. Deze ontwikkelingen vragen van ons nog zorgvuldiger afweging en planvorming.

23

Pagina 24 Erica Houtman Beleidsadviseur Woonvisie


Pagina 25 t/m 27 In een fijne buurt


Wij gebruiken de buurt als basis voor ons handelen

•• Resultaat > In 2014 hebben wij een buurtmodel ontwikkeld en alle wijken hieraan getoetst. > In 2013 is 25% van de bewoners meer tevreden over hun woonomgeving.

In een •• Activiteiten 2010 > Per wijk stellen we een leefbaarheidsplan en -budget vast en binnen de wijken onderscheiden we buurten. > We passen het Politiekeurmerk Veilige Woning toe in de bestaande bouw. > We investeren in maatschappelijke projecten. > We zetten een tuinonderhoudsfonds op.

Buurten De buurt als niveau onder het wijkniveau is steeds vaker de basis van waaruit wij werken. De buurt is de omgeving waar onze huurders wonen, spelen, bewegen en elkaar ontmoeten. Het is ons nog niet gelukt in alle Ridderkerkse wijken buurten te onderscheiden én dat met bewoners af te stemmen. Politiekeurmerk Veilige Woning Bij mutatie en op aanvraag voorzien wij onze woningen van inbraakwerend hang- en sluitwerk volgens de eisen van het Politiekeurmerk Veilig Wonen. De eisen van dit keurmerk worden regelmatig bijgesteld. Was vroeger bijvoorbeeld alleen een rookmelder verplicht op de woonlaag met slaapkamers, tegenwoordig vereist het keurmerk op iedere woonlaag een rookmelder. In 2010 organiseerden wij samen met de brandweer een rookmelderactie in de wijk Oost voor in totaal 327 woningen aan de Heijermanstraat en Van Alphenstraat en omgeving. Door het aanbrengen van de rookmelders en de aanwezigheid van een buitenlamp in combinatie met inbraakwerend hang- en sluitwerk zijn hier alsnog zo’n 75 woningen gecertificeerd. Bewoners van de overige woningen waarvoor de nieuwe rookmeldereis van kracht is geworden, zijn hierover geïnformeerd. Zij konden bij ons gratis rookmelders ophalen, waarna ook voor hen een nieuw certificaat is aangemaakt. De 88 aanleunwoningen Riederborgh hebben na een inventarisatie van het hang- en sluitwerk in 2010 ook het certificaat ontvangen. Van ongeveer 500 certificaten uitgegeven voor 1 juli 2002 verliep de geldigheid. De betreffende woningen zijn daarom gecontroleerd en voor alle woningen is een nieuwe certificaat aangemaakt en uitgereikt. Het totaal aantal gecertificeerde woningen is eind 2010 opgelopen tot 3.200 stuks. Maatschappelijke projecten In de wijk Slikkerveer-Zuidoost waar we forse investeringen hebben gepleegd en veel nieuwe woningen hebben gebouwd en nog steeds bouwen, hebben we ook volop aandacht gehad voor de buurtvoorzieningen. Er worden vijf winkelruimtes en een gezondheidscentrum gebouwd. Een erg leuke en dankbare investering was onze bijdrage aan het vernieuwen van de grote buurtspeeltuin die midden in dit herstructureringsgebied ligt en daardoor ten onder dreigde te gaan. De speeltuin is in april 2010 feestelijk heropend. Bovendien betaalden wij voor onze huurders in het gebied voor de rest van 2010 het lidmaatschap van de speeltuinvereniging. Leefbaarheid Leefbaarheid en veiligheid vormen hét thema van de afgelopen 10 jaar. Woonvisie blijft zich inspannen voor de leefbaarheid in de wijken. Zo is er voor 2011 voor alle wijken een leefbaarheidsplan opgesteld. Er zijn nieuwe speerpunten benoemd en deels is het een voortzetting van activiteiten of projecten uit 2010. Onze huismeesters zijn door hun dagelijkse aanwezigheid in complexen en buurten de belangrijkste partners van huurders en tevens de eerstelijns functionarissen voor Woonvisie. Wij hebben ook in 2010 weer 50% van de kosten voor onze rekening genomen.

24

25

fijne buurt

Leefbaarheidsactiviteiten die wij in 2010 ondersteunden of initieerden zijn o.a.: • Buurtpreventieteams in Bolnes, Drievliet en Centrum/Oost • Burendag in verschillende wijken • Buurtbarbecues of andere wijkfeesten • Bevorderen leefbaarheid in de Heijermanstraat e.o. (Oost) Voor al deze activiteiten geldt dat het initiatief en een groot deel van de organisatie is uitgegaan van bewoners of bewonerscommissies. Tuinonderhoudsfonds Een veel gehoorde klacht is dat de buren hun tuin niet voldoende onderhouden. Bij het opstellen van ons ondernemingsplan, ontstond het idee voor een ‘tuinonderhoudsfonds’. Gedurende het onderzoek of en hoe we dit vorm konden geven, is een andere weg ingeslagen. Bewoners die hun tuin niet onderhouden worden hier in de toekomst sneller op aangesproken. Blijkt dat de bewoner niet in staat is de tuin zelf te onderhouden, dan zoeken we samen naar een oplossing zoals het inschakelen van de klussendienst.



Wij gebruiken signalen uit de buurt

Wij treden op

bij het maken van onze keuzes; wij zien samenwerkingspartners en bewoners als coproducenten in de buurt

tegen mensen die het woonplezier van anderen verstoren

•• Resultaat > In 2013 is 30% van de bewoners meer tevreden over hun betrokkenheid. > We stimuleren niet-vrijblijvende contacten tussen buurtbewoners (bv. kennismakingsgesprekken, buurtbarbecues, aandacht voor bijzondere momenten).

•• Resultaat > Door het hennepconvenant weten partijen elkaar eerder te vinden en kan sneller en efficiënter opgetreden worden. > Door meer te investeren in het Lokaal ZorgNetwerk wordt eerder ingegrepen bij situaties die uit de hand kunnen lopen en daardoor voor overlast kunnen gaan zorgen in de buurt.

•• Activiteiten 2010 > We organiseren ons per wijk en betrekken daar partners bij. > We onderhouden regelmatig contact met onze bewonerscommissies. > We dragen bij aan wijkontwikkelingsprogramma's en nemen deel aan ontmoetingen in de wijk.

Samen voor de wijk Om de samenwerking tussen de verschillende collega’s die actief zijn in de wijk te optimaliseren, zijn in 2010 wijkteams geformeerd die onder leiding staan van een woonconsulent. Een aantal wijkteams heeft zich al voorgesteld in ons bewonersblad Woonvizier. De overige wijkteams doen dit begin 2011. In 2010 is gestart met een spreekuur in Oost. Tweewekelijks houden partijen als Woonvisie, politie, Sport&Welzijn en de gemeente een laagdrempelig inloopspreekuur in de wijk. Bewoners kunnen hier terecht met ideeën maar ook met klachten. Van het spreekuur wordt goed gebruik gemaakt en ook in de andere wijken zal (als er behoefte is) een spreekuur worden georganiseerd. Participatie Woonvisie hecht veel waarde aan participatie. Minimaal een keer per jaar overleggen we met onze bewonerscommissies. Naast de bespreking van de jaarlijkse onderhoudsplannen staan veel overleggen in het teken van het schoon, heel en veilig houden van de buurten en complexen. In 2010 waren er 16 bewonerscommissies actief. Begin 2010 kwam er een nieuwe commissie bij in Prima Bolnes. Helaas werd ook een commissie opgeheven. De commissie van ‘Drievliet sector II’ was vanwege onvoldoende leden al niet meer actief. We dragen bij aan wijkontwikkelingsprogramma’s en nemen deel aan ontmoetingen in de wijk Voor elke Ridderkerkse wijk bestaat een wijkontwikkelingsprogramma. Dit document geeft richting geeft aan de ontwikkelingen in die wijk voor de komende tien jaar. In een wijkontwikkelingsprogramma staat beschreven hoe een wijk eruit ziet, wat de sterke en zwakke kanten zijn, welke projecten de komende jaren uitgevoerd gaan worden en wat nodig is om de kwaliteit van de wijk op peil te houden. De gemeente is initiatiefnemer in het opstellen van de wijkontwikkelingsprogramma’s. Per wijk worden de partijen die daar actief zijn in een projectgroep verzameld. Woonvisie was in 2010 partner in de projectgroep van het plan voor Bolnes en het plan voor Drievliet en Het Zand. Verder zijn we steeds aanwezig bij wijkbezoeken van het College van B&W. Deze bezoeken zijn echter in de zomer van 2010 door het College gestaakt. Bij elk wijkoverleg is altijd een vertegenwoordiger van Woonvisie aanwezig.



Tabel huurachterstand

•• Activiteiten 2010 > We spelen een actieve rol in het hennepconvenant. > We investeren extra in het Lokaal ZorgNetwerk.

Woonfraude Al jaren hanteren wij strikte regels voor de toewijzing en bewoning van onze woningen. De controle op huurders die zonder onze toestemming (onder)huren, onderverhuren, overbewonen of hennep kweken en daarmee de regels overtreden, wordt steeds scherper. In 2009 is al een samenwerkingsovereenkomst gesloten met de gemeente, politie en Eneco om tot een nog snellere aanpak van hennepkwekerijen te komen. En met succes, want in 2010 konden zo drie hennepkwekerijen ontmanteld worden. Wanneer wij deze of andere woonfraude constateren, bieden we de huurder de mogelijkheid om zelf de huur op te zeggen. Doet de huurder dit niet, dan starten we een juridische procedure. Betalingsachterstanden en uitzettingen Heeft een bewoner een huurachterstand, dan wordt in een zo vroeg mogelijk stadium persoonlijk contact opgenomen. Op deze manier proberen we te voorkomen dat de huurachterstand te ver oploopt en een te hoge last wordt. Waar nodig zorgen we ervoor dat onze huurders een beroep doen op de schuldhulpverlening. In 2010 zijn we er daardoor weer in geslaagd het percentage van de huurachterstand onder 1% te houden.

Ruim 55% van de bemiddelingsgesprekken is met een positief resultaat afgesloten. Dit gemiddelde ligt boven het landelijk gemiddelde van net 50%. Tien keer kwam het in 2010 tot een ontruiming, meestal vanwege huurachterstand. We zegden vaker dan die tien keer een ontruiming toe, maar omdat de huurachterstand alsnog volledig werd betaald kon de daadwerkelijke ontruiming achterwege blijven. Wel pasten we in die gevallen het huurcontract aan om betalingsproblemen in de toekomst te voorkomen. Laatste kans Huurachterstanden gaan vaak gepaard met psychosociale of overlastgevende problemen. Om te voorkomen dat mensen die een combinatie van deze problemen hebben verder ‘wegzakken’ of de regie over hun leven (dreigen te) verliezen, werken we met succes samen met het Lokaal Zorgnetwerk aan een laatste-kans-beleid, waarin mensen gecoördineerde begeleiding kunnen krijgen vanuit gemeente, Woonvisie, politie, GGD en welzijnsinstellingen. Huurders krijgen hierbij in bepaalde gevallen een tweede (woon)kans, op voorwaarde dat ze openstaan voor en actief deelnemen aan een vorm van zorg of begeleiding. Huurders die hun eigen problematiek, zoals het niet kunnen voldoen aan betalingsverplichtingen of gedrags- en persoonlijkheidsproblemen, niet kunnen of willen zien, komen doorgaans niet in een regulier hulpverleningstraject terecht. Met steeds verder toenemende problemen lijkt huisuitzetting onvermijdelijk. Het laatste kans beleid maakt voor deze groeiende groep huurders het verschil, met als belangrijkste doel het voorkomen van dakloosheid. Dit is de laatste kans voor huurders op het behouden van de woning. Met professionele hulp, gericht op hun specifieke problematiek, krijgen ze met het laatste kansbeleid de kans hun leven weer op orde te brengen. Overlast Waar mensen dicht bij elkaar wonen, ontstaan wel eens irritaties. Als buren er onderling niet uitkomen, kunnen wij bemiddelen en waar mogelijk schakelen we Buurtbemiddeling in. Buurtbemiddeling is een samenwerkingsverband met gemeente en Sport&Welzijn, waarbij getrainde vrijwilligers, de buurtbemiddelaars, luisteren naar het verhaal van beide partijen. Zij geven geen oordeel en zijn neutraal en begeleiden de ruziënde partijen naar een oplossing voor hun conflict. In 2010 ontvingen wij 129 klachten van overlast/burenruzie. In 2010 zijn er vanuit diverse partijen buurtbemiddelingsgesprekken aangevraagd; Woonvisie heeft 19 burenruzies ter bemiddeling doorgegeven.

26

27

Bij meer gecompliceerde klachten gaat de woonconsulent op huisbezoek en probeert met de partijen tot goede afspraken te komen. In sommige gevallen blijken afspraken niet voldoende. Juridische aanpak van overlast is gecompliceerd. Het vergt van omwonenden een lange adem. Huisuitzetting is een uiterst middel waartoe een rechter niet snel besluit. Huurders die bij Woonvisie bekend staan als overlastgevers of waarbij de kans groot is dat zij overgaan op overlastgevend gedrag krijgen van Woonvisie een bijlage bij de huurovereenkomst. In deze bijlage staat expliciet het ongewenste gedrag omschreven. Wanneer de overlastgever na ondertekening alsnog dit gedrag vertoont, heeft een juridische weg meer kans van slagen. Dit traject hangt nauw samen met het laatste kansbeleid. In 2010 is er geen uitzetting op basis van overlast is geweest. In 2011 zal in samenwerking met gemeente en politie nog strakker ingezet worden op het voorkomen van overlast in welke vorm dan ook. Hiertoe zullen deze drie partijen een convenant met elkaar sluiten.

Pagina 28 t/m 29 Woning die bij hem past


Pagina 28 t/m 29 Woning die bij hem past

Wij bieden

Wij bieden

Wij passen onze diensten aan

een gevarieerd woningbestand

keuzevrijheid en maatwerk

aan de behoeften van onze klanten

•• Resultaat > Vanaf 2011 dragen alle projecten bij aan de norm voor een gevarieerd en woonwensenneutraal woningbezit. > In 2010 verkopen wij 16 woningen uit ons eigen bezit.

•• Resultaat > Klanten zijn tevreden over woningverbetering en zav’s; wij zien dat o.a. terug in onze KWH-scores. > Vanaf 2012 zijn klanten tevreden over nieuwbouw- en renovatieprojecten en ervaren zij keuzevrijheid en maatwerk.

•• Resultaat > In 2013 is de totale KWH-score minimaal 76,6. > Klanten zijn tevreden over ons dienstenpakket.

•• Activiteiten 2010 > We ontwikkelen een visie op inbreidlocaties als voormalige schoollocaties. > We definiëren het begrip woonwensenneutraal. > Wij bieden naast huurwoningen ook koopwoningen.

Woonwensenneutraal Waar wij woningen (zullen) bouwen, doen we dat zoveel mogelijk woonwensenneutraal. Wij willen woningen bouwen waar verschillende groepen woonconsumenten, nu of in de toekomst, prettig in kunnen wonen. Als er aanpassingen nodig zijn, dan zijn die eenvoudig te realiseren. Ruimte, comfort, een goed toegankelijkheidsniveau en een (deels) flexibele indeling zijn hiervan belangrijke elementen. We nemen deze eisen mee in de bouwplannen binnen ons strategisch voorraadbeleid. In 2010 bouwden wij op deze manier al appartementen aan de Prinses Margrietstraat en in bouwplan Riedertoren aan de Boksdoornstraat. Inbreidlocaties In 2010 brachten we alle inbreidlocaties in Ridderkerk in beeld. Voor een klein aantal locaties onderzoeken wij de mogelijkheden daar te bouwen en zijn wij in gesprek met partners of de huidige gebruikers van de locaties. Die ontwikkelingen zijn nog niet zo ver dat we daarvan resultaten kunnen melden. Voorlichtings- en adviescommissie wonen Deze Ridderkerkse commissie, die op ons initiatief is opgericht, adviseert ons over de gebruikskwaliteit van nieuwbouwwoningen en renovaties. Daarmee krijgen de toekomstige bewoners van nieuwbouwwoningen een stem in het ontwerp en de indeling van hun toekomstige woning en verbetert de kwaliteit van deze woningen. De commissie trad in 2010 voor het eerst op als zelfstandige en onafhankelijke commissie en adviseerde ons over drie nieuwbouwprojecten. Wij bieden naast huurwoningen ook koopwoningen Op bescheiden schaal bieden we woningen uit de bestaande voorraad te koop aan. Wij zorgen daarmee voor meer variatie in het aanbod. Tot en met 2010 is vooral ouder bezit dat ook strategisch minder van belang is te koop aangeboden. De woningen zijn allereerst aan de zittende bewoners aangeboden. In 2010 hebben wij 12 woningen uit onze portefeuille verkocht, waarmee de verkoop iets achterbleef bij de verwachting. Dat kwam vooral door een lager dan verwacht aantal mutaties en niet door gebrek aan belangstelling voor de koopwoningen. Aan het eind van het jaar formuleerden wij in het kader van ons strategisch voorraadbeleid een nieuwe verkoopopgave. Wij denken dat verkoop van eengezinswoningen kan bijdragen aan het behoud van gezinnen en middeninkomens voor Ridderkerk. Het zijn juist deze groepen die vaak uit Ridderkerk vertrekken voor nieuwbouwlocaties in de regio. We bieden met dit verkoopsegment ook meer mogelijkheden voor die inkomensgroepen die vanaf 2011 door o.a. de Europese regelgeving en nieuwe hypotheekregels hun kansen zien afnemen. Over deze verkoop zal in 2011 een besluit worden genomen.

Woning die bij hem

•• Activiteiten 2010 > We stellen een checklist mutatie op met o.a. kwaliteitsaspecten. > We stellen duidelijke richtlijnen op voor de vervanging van niet-afgeschreven zaken. > We betrekken klanten vooraf bij alle nieuwbouw- en renovatieprojecten.

Tevreden klanten Als huurders hun woning verbeteren of laten verbeteren, is dat voor ons een teken dat ze er fijn wonen. Zij zijn namelijk bereid te investeren in hun woning. Wij willen huurders graag de mogelijkheid geven hun woning naar wens aan te passen. In 2010 constateerden we dat ons beleid op dit vlak niet voldoende duidelijk is. Dat kwam ook terug in onze KWH-scores. In 2011 geven we ons beleid opnieuw vorm op basis van de aandachtspunten en kwaliteitseisen van KWH. Checklist In 2010 onderzochten we of er een checklist is vast te stellen waarop aan te geven is hoe een woning er van binnen uitziet. Niet alleen het uitrustingsniveau van de woning, maar ook diverse kwaliteitsaspecten zouden op de checklist moeten voorkomen. Het bleek echter niet eenvoudig te zijn om hiervoor een eenduidige lijst te creëren. De gesprekken hebben er wel toe geleid dat uitvoerig gesproken is over de minimale staat waarin een woning moet verkeren voor hij aan een nieuwe huurder kan worden aangeboden.

•• Activiteiten 2010 > We vernieuwen de website en breiden hem uit met bv. digitaal inschrijven, betalen en melden. > We organiseren een organisatiebrede cursus/workshop/definiëring rond klantvriendelijkheid. > Bij schade en andere verzekeringskwesties bieden wij klanten assistentie.

KWH-Huurlabel Vanaf 2006 laten wij onze dienstverlening beoordelen door KWH. Direct bij de eerste meting haalden wij het Huurlabel. Sindsdien is onze score eerst verbeterd en daarna weer wat minder geworden. Dat geldt ook voor onze positie in de ranglijst van corporaties. Wij moesten in 2010 concluderen dat de klantvriendelijkheid van een ruime meerderheid van de corporaties beter gewaardeerd wordt dan onze. Wij werken daarom op veel fronten aan betere dienstverlening. We gaan onze informatie verbeteren, onze regels en procedures tegen het licht houden, klachten sneller en beter oplossen en steeds meer vanuit onze klanten denken. We stellen onszelf daarbij een ambitieus doel. Wij zijn wij er namelijk van overtuigd dat ons beste KWH-resultaat tot nu toe (76,3) niet alleen geen toevalstreffer was, maar ook nog te overtreffen moet zijn. We verwachten in 2011 al het eerste resultaat te kunnen zien. Nieuwe website Ons streven om eind 2010 onze vernieuwde website online te hebben, hebben we niet gehaald. Onze oude website zit inmiddels in een nieuw jasje, de structuur is duidelijker en het woningaanbod is meer gebruikersvriendelijk. Nieuwe functionaliteiten als online inschrijven, betalen enzovoort staan op het programma voor 2011 en verder. We organiseren een organisatiebrede cursus/workshop/definiëring rond klantvriendelijkheid Dit is gegaan in de vorm van het invoeren van de competentie klantvriendelijk. Iedere medewerker heeft bepaald, in overleg met zijn collega’s en leidinggevenden, waaraan hij of zij moet werken en daarop is de medewerker aan het eind van het jaar beoordeeld. Daar blijft het natuurlijk niet bij, elk jaar is deze competentie onder aandacht van de medewerkers bij het planningsgesprek en het beoordelingsgesprek en omdat het hierdoor leeft in de organisatie, is dit ook in het dagelijks werk een voortdurend aandachtspunt.

We betrekken klanten vooraf bij alle nieuwbouw- en renovatieprojecten Huurders betrekken bij het voortraject van de ontwikkeling is vaak een stap te ver vanwege de tijd, 1,5 tot 2 jaar, die er overheen gaat voordat er daadwerkelijk een huurwoning beschikbaar komt. We proberen dit wel en hebben projecten, waarin huurders kunnen meedenken over wat er gebouwd gaat worden.

past

28

29


Pagina 31 Hans Rotmans Uitvoerder bij Van Kooten Schilders

30

31


Pagina 32 Nu en in de toekomst


Pagina 33 Binding met de omgeving

Binding met de


omgeving

Wij zoeken innovatieve oplossingen

Wij hebben binding

voor energiebesparing, zoals alternatieve energiebronnen

met onze omgeving

•• Resultaat > 75% van onze woningen heeft in 2018 minimaal energielabel B. > We sluiten ons aan bij het Aedes energiebesparingsconvenant.

•• Resultaat > Wij houden actief contact met stakeholders. •• Activiteiten 2010 > We spreken jaarlijks met onze stakeholders; we doen dat in vernieuwende vormen. > We zijn in gesprek met Volksbelang Rhoon.

•• Activiteiten 2010 > We investeren, informeren en stimuleren.

We investeren, informeren en stimuleren Het energiebesparingsconvenant tussen onze corporatiesector en de overheid houdt in dat voor de komende jaren de CO2 -uitstoot met 20% zal verminderen door het verbeteren van de energieprestatie van de woningvoorraad, uitgedrukt in energielabels. Dat betekent dat het woningbezit minimaal label B moet halen of minstens een verhoging met twee labels. Het bezit van Woonvisie heeft nu gemiddeld label D, terwijl we de afgelopen jaren zeker wel hebben geïnvesteerd in maatregelen, altijd bij individuele woningaanpassingen. In het concept Strategisch Voorraad Beleid zijn de maatregelen opgenomen die leiden tot de gewenste labelverhoging.

Nu en in de

toekomst

Wij geven het goede voorbeeld

In 2010 besteedden we voor onze klanten zichtbare aandacht aan milieu en energiebesparing in artikelen in ons bewonersblad Woonvizier en in de aanschaf van een ‘groene’ auto. •• Resultaat > Ons energieverbruik is verminderd.

Wij bouwen duurzaam •• Resultaat > We bouwen volgens het programma duurzaam bouwen. •• Activiteiten 2010 > We nemen duurzaam bouwen op in ons kwaliteitsbeleid.

Duurzaam bouwen In het kwaliteitsbeleid hebben we duurzame maatregelen opgenomen en in de projecten die kortgeleden zijn aanbesteed wordt uitgegaan van een EPC die al op 0,6 tot 0,66 uitkomt terwijl deze norm pas per 1 januari 2011 van kracht is. Er ligt voor ons de komende jaren een forse opdracht om steeds lager te scoren dan strikt noodzakelijk. Met koeling in de woningen, zonnecollectoren, zware isolatie van de schil, grasdaken enzovoort gaat ons dat lukken. De appartementen in de Prinses Margrietstraat bijvoorbeeld hebben kozijnen met triple glas, zonnecollectoren waarmee een deel van de elektriciteit voor gemeenschappelijke voorzieningen wordt opgewekt en een groen dak met PV cellen. En bij sloop wordt zorgvuldig bezien welke materialen of onderdelen opnieuw kunnen worden gebruikt. Uit de sloop van de Riederborgh zijn de wastafels, kranen, toiletpotten en dergelijke geschonken aan de organisatie Hart voor Georgië. Andere materialen als hout, koper, staal worden hergebruikt en het puin is op de bouwplaats zelfs hergebruikt. Al met al scheelde dat zo’n 250 vervoersbewegingen naar de afvalverwerking. Een aardig detail is dat van het sloophout uit Slikkerveer-Zuidoost, een grote bergschuur is gemaakt voor de speeltuinvereniging.

32

•• Activiteiten 2010 > We kopen groene stroom in voor kantoor en collectieve voorzieningen. > We veranderen ons gedrag (minder printen, meer fietsen, afval scheiden, minder verwarmen enzovoort).

Groene stroom Eind 2010 zijn offertes voor groene stroom aangevraagd. In het 1e kwartaal 2011 gaat ons kantoor over op groene stroom. Voor de collectieve voorzieningen wordt eerst overleg gevoerd met bewonersraad Progressie. We veranderen ons gedrag (minder printen, meer fietsen, afval scheiden, minder verwarmen enz) Een echt gestructureerde aanpak van dit punt is in 2010 nog niet begonnen. Wel zijn bedrijfsfietsen aangeschaft, verspreiden wij onze interne nieuwsbrief digitaal in plaats van op papier en is energiezuinigheid bij bijvoorbeeld de aanschaf van computerapparatuur in de aanbesteding meegenomen. Dit laatste heeft geleid tot een aanschaf waarbij de energiekosten 50% lager zijn tegen een marginale meerprijs.

Stakeholders We zien en spreken onze stakeholders bij verschillende gelegenheden en op hun beurt doen ook onze stakeholders een beroep op ons om deel te nemen aan bijeenkomsten of visies met hen uit te wisselen. We kunnen gerust spreken van een actief “stakeholders overleg verkeer” in een prettige en open verstandhouding. Het relatieschema is in 2010 uitgebreid met collega-corporaties en lokale belangenbehartigers. In 2009 is onze strategische visie 2010-2014 met de stakeholders besproken en voor 2010 was de woningbouwstrategie en het daarop te baseren strategisch voorraadbeleid het hoofdthema. Deze woningbouwstrategie is gemaakt in gezamenlijke opdracht van gemeente en Woonvisie. In september was daarover een bijeenkomst met de stakeholder gemeente. Daar hebben we enkele specifieke discussiepunten binnen Woonvisie aan de orde gesteld, namelijk de verkoop van eengezinswoningen, het dreigende overschot aan portiek-etagewoningen en de doelgroep waarvoor vooral gebouwd zou moeten worden. Uit de discussie kwam onder meer dat verkoop zou moeten bijdragen aan de gewenste demografische opbouw en dat verkoop van oude woningen minder wenselijk werd gevonden. Een uitdrukkelijke wens was zowel voor starters als voor senioren te bouwen. De meningen van de aanwezige raadsleden weken niet in hoge mate af van het beeld dat Woonvisie had neergezet. Op 11 oktober was de bijeenkomst met alle andere stakeholders en van elke organisatie was er minstens één vertegenwoordiger aanwezig. Ook hier was de woningbouwstrategie het hoofdonderwerp en de verdere invulling daarvan bij Woonvisie. Discussiethema’s waren de bouwopgave, de verkoop van bestaand bezit, de leefstijlen en de toekomst van portiekwoningen. De discussie leverde ons tal van adviezen op met als belangrijk punt om vooral te zorgen voor qua leeftijd gemengde wijken zodat men elkaar kan helpen, en probeer door woningen te verkopen vooral jonge gezinnen te binden aan Ridderkerk. Dat is goed voor zaken als mantelzorg en werken in de zorg. Ook hier is de conclusie dat de aanpak van Woonvisie tot dan toe, werd gedeeld door de stakeholders. Van de beide bijeenkomsten staat het verslag op onze website. Het is ons opgevallen dat de insteek van de stakeholders onderling sterk verschilt, een aantal wil alleen antwoord op hun vragen en anderen hebben meer behoefte aan strategisch overleg. We zullen proberen om in 2011 beter aan deze verschillende behoeften te voldoen. Naast de twee overlegmomenten bij Woonvisie zijn er nog vele contacten met onze partners, zeker op operationeel niveau, maar ook op gebied van visievorming en strategie. De directeur-bestuurder neemt deel aan strategische overleggen van de beide scholen voor voortgezet onderwijs in Ridderkerk. Onderwerpen waren locatieontwikkeling en wat Woonvisie daarin kan betekenen en het bieden van maatschappelijke of andere stageplaatsen. De directeur-bestuurder heeft gesproken met de directeur van het Maxima college in Ridderkerk zowel over de mogelijkheid van stage en werkervaring als over de mogelijke huur van winkel- en werkruimte. Wij zien daarvoor mogelijkheden, door bijvoorbeeld een woning als praktijkwoning te gebruiken en Woonvisie heeft ook winkelruimte beschikbaar. Met Sport&Welzijn wordt nauw samengewerkt en hebben we afspraken over de inzet van de stichting bij buurtbemiddeling. Met de Stichting Welzijn Ouderen Ridderkerk hebben we afspraken over de inzet van een klussendienst voor senioren. Met de zorginstellingen is eveneens regelmatig afzonderlijk contact ook over de toekom-

33

stige ontwikkelingen in de zorg en de behoefte aan huisvesting. Met name wordt dan gesproken over de ontwikkeling waarbij huurders langer in hun woningen blijven en de zorginstellingen ondersteuning bieden waar dat nodig is. Woonvisie maakt in haar complexen waar al veel ouderen wonen, de toegankelijkheid groter door bijvoorbeeld galerijophoging en automatische liftdeuren. Minstens vijfmaal per jaar is er een bestuurlijk overleg tussen de wethouder Wonen en de directeur-bestuurder. Belangrijke thema’s waren wederom de woningbouwstrategie en het convenant met de gemeente dat in 2010 eindigt, er zijn afspraken gemaakt over een nieuw convenant in 2011. Regelmatig is gesproken over het toepassen van lokaal maatwerk in de woonruimteverdeling en er is afzonderlijk bestuurlijk overleg over het project Het Zand. De relatie met onze belangrijkste stakeholder, de huurders en hun vertegenwoordigende organisatie, staat in het verslag van de directeur-bestuurder beschreven. We zijn in gesprek met Volksbelang Rhoon Wij zijn eind 2009 benaderd door de Algemene Woningbouwvereniging Volksbelang Rhoon met het verzoek te praten over een mogelijke fusie. Volksbelang Rhoon kan niet meer op eigen kracht waarborgen dat in Albrandswaard (Rhoon en Poortugaal) voldoende en goede woningen beschikbaar blijven in een prettige woonomgeving. Woonvisie is op dit verzoek ingegaan, want we vinden het belangrijk dat de sociale woningbouw aan de zuidrand van Rotterdam een sterke positie heeft en houdt. Bovendien zijn wij gewend om een verspreid bezit te beheren in de verschillende kernen van Ridderkerk. Dit leidde tot een intentieverklaring in september 2010 en een voorstel tot fusie aan het eind van het jaar. Het traject is zorgvuldig doorlopen, in goed overleg met beide partijen en met de beide bewonersorganisaties. De fusie zal in 2011 plaatsvinden en door de fusie zal Woonvisie groeien naar een regionale corporatie met ongeveer 9.500 verhuureenheden.

Pagina 34 Elly van Pagee Senior beleidsmedewerker van de Gemeente Ridderkerk


Pagina 35 t/m 41 Financieel beleid


Financieel beleid

Algemeen In 2010 zijn wij verder gegaan met de ontwikkeling van onze eigen financiële beleidskaders (de normen) die voor alle onderdelen van financiële sturing van toepassing zijn. De financiële sturing kan alleen worden gebaseerd op kasstromen omdat deze niet kunnen worden beïnvloed door boekhoudkundige keuzes en daardoor een stabiele basis vormen voor sturing. Kasstromen geven weer hoeveel geld in een jaar bij de organisatie is binnengekomen en is uitgegaan. Wij willen deze financiële sturing nog verder koppelen aan resultaat- en rendementsdoelstellingen, waardeontwikkeling van het bezit en vermogensontwikkeling op basis van actuele waarde. Jaarresultaat 2010 De jaarrekening sluit met een positief resultaat van ruim € 14,8 miljoen. In de begroting werd nog uitgegaan van een verlies van € 2 miljoen. Het verschil van € 16,8 miljoen ten opzichte van de begroting komt grotendeels door de waardeveranderingen (€ 12,1 miljoen positief), lagere onderhoudslasten (€ 1,5 miljoen), hogere bedrijfslasten (€ 1 miljoen), lagere rentelasten (€ 0,7 miljoen) en lagere vennootschapsbelasting (€ 3,2 miljoen). Met uitzondering van de waardeverandering en de lagere vennootschapsbelasting zijn alle afwijkingen door het jaar heen gerapporteerd. De voornaamste oorzaak van de positieve waardeverandering is het wijzigen van de disconteringsvoet bij de berekening van de bedrijfswaarde. Hierdoor zijn de wijkoverwaarden (verschil van de bedrijfswaarde met de boekwaarde) gestegen. Bij de wijk Slikkerveer heeft dit geleid tot een terugneming van eerder genomen waardeverminderingsverlies van onrendabele toppen op de nieuwbouw. Meerjarenraming De meest actuele meerjarenraming is die van de meerjarenbegroting 2011-2020. Daarin was al deels rekening gehouden met de uitkomsten van deze jaarrekening. Als we de meerjaren prognose aanpassen voor het jaarrekeningresultaat, en voor het overige ongewijzigd houden, leidt dat tot het volgende beeld. Tabel jaarresultaat

Vermogenspositie Evenals voorgaande jaren hebben we ook in 2010 door het Centraal Fonds Volkshuisvesting de A(1)-status en een positief continuïteitsoordeel toegekend gekregen. Dat wil zeggen dat we voldoende financieel solide zijn (een goede solvabiliteit en volkshuisvestelijk weerstandsvermogen) en dat we ons vermogen voldoende inzetten voor de volkshuisvestelijke opgaven. Onze soliditeit blijkt ook uit de probleemloze verkrijging van het benodigde faciliteringsvolume van het WSW. Deze oordelen zijn gebaseerd op de meerjarenbegroting 2010 en de jaarrekening 2009.

34

35





Meerjarenraming en vermogensontwikkeling In de meerjarenbegroting 2011-2020 is aangegeven dat de reserves zouden oplopen van ultimo 2009 € 68 miljoen naar in 2020 naar verwachting € 65 miljoen. Als gevolg van het nu gerealiseerde resultaat wordt het verloop positief bijgesteld naar € 78 miljoen eind 2020.

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Stand per 1 januari

68.007

82.838

85.827

88.277

88.827

90.021

90.612

91.769

91.854

89.063

85.038

Exploitatieresultaten

25.000

17.106

15.309

13.594

16.366

15.998

17.818

17.932

15.278

14.641

12.971

Rente resultaat

-9.687

-9.534

-9.662

-10.521

-11.557

-12.375

-13.667

-15.025

-15.993

-16.628

-17.458

-576

-4.783

-3.297

-2.623

-3.715

-3.132

-3.094

-2.922

-2.176

-2.138

-2.177

94

200

100

100

100

100

100

100

100

100

100

Jaarresultaat

14.831

2.989

2.450

550

1.194

591

1.157

85

-2.791

-4.025

-6.564

Stand per 31 december

82.838

85.827

88.277

88.827

90.021

90.612

91.769

91.854

89.063

85.038

78.474

Buitengew.result/v.p.b. Deelnemingen VvE’s

Het onderstaande verloop laat een voldoende solvabiliteit zien. Marginaal hoger dan de vorige ramingen bij de meerjarenbegroting 2011-2020 als gevolg van het hogere jaarrekeningresultaat 2010. Er is geen branchenorm voor deze solvabiliteit bekend. Door de raad van commissarissen van Woonvisie is wel een percentage van 10% als minimale interne norm gesteld.

Tabel verloop solvabiliteit

Tabel ontwikkeling eigen vermogen

Dit overzicht is overigens gebaseerd op de historische kostprijswaardering van ons bezit. Wanneer we ons bezit tegen bedrijfswaarde zouden waarderen zou dat tot een € 70 miljoen hoger eigen vermogen leiden per 31 december 2010. Geconcludeerd mag worden dat we daarmee, uitgaande van de huidige onderhouds- en investeringsramingen een zeer solide vermogenspositie hebben. Dit vertaalt zich ook in positieve solvabiliteitscijfers. Bij de doorrekening van het nieuwe strategisch voorraad beleidsplan 2011 zal geborgd worden dat ons vermogen zich dusdanig blijft ontwikkelen dat onze financiële soliditeit behouden blijft. Jaarlijks beoordeelt het Centraal Fonds Volkshuisvesting of onze geplande volkshuisvestelijke inzet zich in hun ogen voldoende verhoudt tot ons vermogen. Daarbij kijkt het CFV naar het door hen bepaalde zogenaamde volkshuisvestelijke vermogen, met name in de komende 4 jaar. Gezien onze vermogensstijging als gevolg van het jaarresultaat zullen we ook hoger in de door hen bepaalde bandbreedte komen. Solvabiliteit De solvabiliteit is het aandeel van het eigen vermogen in het totale vermogen. Bedrijfseconomisch is dit een belangrijke parameter voor de financiële soliditeit. In feite zegt dit hoeveel eigen bezit er in de organisatie zit ten opzichte van de schulden aan financiers en derden. Hoe risicovoller de (financiering van) de organisatie, hoe hoger de solvabiliteit dient te zijn als bijvoorbeeld randvoorwaarde voor banken bij het aanvragen van financiering. Alhoewel dat in onze sector, gezien de achtervang constructie en het WSW, in ieder geval voor niet-commercieel vastgoed, niet speelt geeft het toch een indicatie. Voor het aantrekken van niet geborgde financiering voor commerciële projecten zou het overigens wel een relevant aspect kunnen zijn.

36

Verhouding van de leningen met de waarde van het bezit Een gezonde vermogensverhouding is bepalend voor de financiële soliditeit van de organisatie. Het gaat er hierbij om te kijken naar de mate waarin het bezit met vreemd vermogen is gefinancierd. Dit is mede bepalend voor de hoogte van de gemiddelde vermogenskostenvoet en daarmee voor de normstelling van de rentedekkingsgraad (Interest Coverage Ratio, ICR). De financiering uitgedrukt in een percentage van de waarde van het bezit wordt aangeduid met het kengetal Loan to Value. Om dicht bij de kasstromen te blijven en zo goed mogelijk de link te kunnen maken met bijvoorbeeld de ICR wordt steeds vaker door de branche voor de waarde van het bezit de bedrijfswaarde genomen. Voor Woonvisie komt de Loan to Value voor 2010 uit op 55%. Als vuistregel wordt in de markt een Loan to Value aangehouden van 70-75%. Deze lage verhouding van schuld versus waarde zorgt mede voor een verhoudingsgewijs gezonde rentedekkingsgraad. Om de verhouding tussen vermogen en kasstromen nog beter inzichtelijk te maken, streeft Woonvisie er naar om voor de financiële sturing de waardering van het bezit ook meerjarig in de bedrijfswaarde tot uitdrukking te brengen. Vervolgens kan ook de Loan to Value op basis van de bedrijfswaarde meerjarig worden gepresenteerd. Kasstromen Ons kasstroomoverzicht (zie de jaarrekening) is opgesteld volgens de directe methode. In het overzicht is onderscheid gemaakt in de kasstroom uit operationele activiteiten, de kasstroom uit investeringsactiviteiten en de kasstoom uit financieringsactiviteiten. Kort gezegd is de operationele kasstroom de kasstroom die de reguliere activiteiten (huur minus onderhouds-, beheersen organisatiekosten) per saldo opleveren. Dat wil zeggen exclusief investeringsprojecten. Dit saldo bepaalt hoeveel geld we nog nodig hebben om eventueel meer rente (en aflossing) te kunnen betalen. Als deze kasstroom de € 0 nadert kunnen we dus geen extra financiering meer aantrekken.

37





Tabel kasstroom uit operationele activiteiten

Uit de begroting 2011 blijkt een financieringsbehoefte van € 19 miljoen. Hiervan is nog voor € 9 miljoen ruimte in de flexlening en de basisrentelening (met flex voorperiode). De resterende € 10 miljoen betreft de herfinanciering van een op 18 juli 2011 af te lossen lening. Om het renterisico verder te beperken en om optimaal te profiteren van de huidige lage rente zijn voor deze herfinanciering in december 2010 twee fixe leningen van elk € 5 miljoen aan getrokken, één met een looptijd van 6 jaar en een rentepercentage van 3,42% en één met een looptijd van 7 jaar en een rentepercentage van 3,61%. Verder kunnen wij ook gebruik maken van onze kredietfaciliteit bij de Rabobank. Op 1 juni 2011 vindt er een contractuele renteaanpassing plaats van een annuïteitenlening. Het huidige rentepercentage is 5,34%, de restantschuld is op dat moment € 8,5 miljoen. Om te profiteren van de lage rentestand en het beperken van het renterisico hebben we met de geldverstrekker alvast een nieuwe renteafspraak gemaakt, nl. 3,92% voor een periode van 10 jaar. Het renterisico is door het aantrekken van de herfinanciering en de renteconversie per 31 december 2010 uitgekomen op 8,99% (norm in treasurystatuut is 15%). Het renteresultaat is uitgekomen op een voordeel van € 0,7 miljoen ten opzichte van de begroting. De rentebaten waren lager doordat we het banksaldo zo laag mogelijk hebben gehouden. Mede omdat we gebruik kunnen maken van een kredietfaciliteit. De rentelasten waren lager door een lagere rente bij zowel de conversie van langlopende leningen als bij de variabele geldleningen.

De rentedekkingsratio (Interest Coverage Rate, ICR) geeft aan hoe vaak de rentelast van een onderneming gedekt kan worden uit het bedrijfsresultaat (de operationele kasstromen voor investerings- en financieringsactiviteiten, rekeninghoudend met de mutatie in het werkkapitaal). Zoals uit onderstaande figuur, op basis van de meerjarenbegroting en jaarrekening 2010, blijkt dat Woonvisie de komende jaren ruimschoots boven de norm van 1,30 blijft.

Benchmark Wij hechten veel belang aan het bewust omgaan met onze middelen. Behalve onze eigen aandacht voor de kosten van onze organisatie proberen we ons ook te spiegelen aan vergelijkingsinformatie uit de branche. Als referentie voor onze efficiëntie kunnen we onze uitgaven spiegelen aan die van onze referentiegroep of tegen het landelijke beeld zoals die door het Centraal Fonds Volkshuisvesting jaarlijks worden gepubliceerd. De meest actuele cijfers zijn bij het opstellen van deze jaarrekening die van “Corporatie in perspectief 2010”, gebaseerd op de jaarrekeningen 2009.

Benchmark bedrijfslasten 2009-2010 Tabel interest dekkingratio 2009

Woonvisie € 1.212

Netto bedrijfslasten per VHE

87%

103%

€ 61.818

105%

93

134%

88

142%

Woonvisie

Referentie

WV-R

Landelijk

WV-L

€ 1.338

91%

€ 1.418

86%

€ 1.215

€ 1.033.189

€ 1.707.006

€ 66.988

€ 63.858

105%

€ 62.807

107%

125

93

134%

88

142%

Aantal VHE's per FTE

1,6%

ref. en landelijkbeeld 2010 verhoogd met:

38

€ 1.396 € 1.550.384

€ 62.852

verschil 8.395 gewogen vhe's

Financieringsbehoefte en financierbaarheid Voor de borgbare activiteiten trekken wij onze financiering aan met borging van het Waarborgfonds Sociale Woningbouw. Het WSW heeft op basis van de door ons aangeleverde investerings- en herfinancieringsprognose voor de jaren 2010 tot en met 2012 een faciliteringsvolume van € 45,5 miljoen vrijgegeven. Hiervan resteert na aftrek van de in 2010 aangetrokken leningen nog € 25,5 miljoen.Het faciliteringsvolume is het maximale bedrag aan externe financiering waarvoor het WSW van tevoren aangeeft dat ze borg zal staan. De borgstelling door het WSW is mogelijk door de achtervang van het Rijk en de gemeente. Doordat Woonvisie de komende jaren een positieve operationele kasstroom heeft is het verkrijgen van financiering onder WSW borging gegarandeerd. In verband met de Europese regelgeving zullen we voor de zogenaamde niet DAEB-activiteiten ongeborgde financiering aan moeten gaan trekken. Dit wordt in 2012 uitgewerkt door de werkgroep Europa. Het jaar 2011 is een overgangsjaar. Het WSW heeft toestemming gegeven om herfinanciering in 2011 volledig geborgd aan te trekken.

92%

WV-L

125

Netto bedrijfslasten per VHE personeelskosten per Fte

€ 1.317

Landelijk

€ 64.888

Aantal VHE's per FTE

2010

WV-R

€ 884.730

verschil 8.426 gewogen vhe's personeelskosten per Fte

Referentie

Voorbehoud moet worden gemaakt omtrent de gepresenteerde bedragen voor de referentie en het landelijk vergelijk. Deze zijn met geschatte inflatie geëxtrapoleerd. Goed vergelijk over 2010 is pas mogelijk na oktober 2011. De ontwikkeling van de bedrijfslasten blijft positief. Dit is mede te danken aan de goede verhouding vhe’s vs fte’s. Aan het verschil in de gemiddelde personeelskosten besteden we nog nadere aandacht.

39





• Pro-rata regeling Omdat Woonvisie zowel belaste als onbelaste activiteiten verricht, kunnen wij op grond van de zogenaamde pro-rata regeling een deel van de BTW over onze algemene kosten terugvorderen bij de Belastingdienst. Dit gebeurt op basis van de verhouding belaste en onbelaste omzet. In 2010 is bekend geworden dat ook de voortbrengingskosten van de nieuw gebouwde complexen huurwoningen, waarop bij ingebruikneming de goedkeuring van Mededeling 26 is toegepast, in de pro-rata berekening betrokken mogen worden. Dit is gunstig voor Woonvisie. PWC assisteert ons bij de herberekening en indiening van de BTW-aangifte over 2005. Dat levert een raamwerk op waarmee we zelf de (her)berekening en indiening van de latere jaren kunnen verzorgen. Benchmark onderhoudslasten 2009-2010

Woonvisie

Referentie

WV-R

Landelijk

WV-L

Klachtenonderhoud

€ 346

€ 323

107%

€ 325

106%

Mutatieonderhoud

€ 112

€ 188

60%

€ 206

54%

2009 (excl. kwaliteitsonderhoud)

Planmatig onderhoud

€ 1.070

€ 1.052

102%

€ 916

117%

Totaal onderhoud

€ 1.528

€ 1.563

98%

€ 1.447

106%

€ 294.910

verschil 8.426 vhe's Ref. en landelijk getal verhoogd met:

€ (682.506)

2,0%

Woonvisie

Referentie

WV-R

Landelijk

WV-L

Klachtenonderhoud

€ 339

€ 329

103%

€ 332

102%

Mutatieonderhoud

€ 146

€ 192

76%

€ 210

69%

Planmatig onderhoud

€ 795

€ 1.073

74%

€ 934

85%

€ 1.280

€ 1.594

80%

€ 1.476

87%

2010 (voorl. en excl. kwaliteitsonderhoud)

Totaal onderhoud

€ 2.638.213

verschil 8.395 vhe's

€ 1.644.916

Voorbehoud moet worden gemaakt omtrent de gepresenteerde bedragen voor de referentie en het landelijk vergelijk. Deze zijn met geschatte inflatie geëxtrapoleerd. Goed vergelijk over 2010 is pas mogelijk na oktober 2011. Door ingrepen in het niveau van onderhoud en een andere prioritering zijn de gemiddelde kosten van het planmatig onderhoud ten opzichte van 2009 gedaald. In de nieuwe op te stellen meerjaren onderhoudsbegroting zal blijken of deze daling een meer structureel karakter heeft.

Opzet en werking interne beheersingssystemen Vanuit haar verantwoordelijkheid dient de directeur-bestuurder aan de belanghebbenden zekerheid te geven dat de organisatie ‘in control’ is, doordat de organisatie beschikt over een goed functionerend intern risicobeheersings- en controlesysteem. Woonvisie werkt aan een verdere verbetering van een gestructureerde vorm van de planning en controlcylus van de organisatie. Een dergelijke systematiek moet ertoe bijdragen dat: • adequate sturing en verantwoording van de bedrijfsactiviteiten mogelijk is; • de bestuurlijke - en managementinformatie volledig en betrouwbaar is; • handelingen en beslissingen in overeenstemming zijn met de voor de organisatie geldende weten regelgeving. Daarnaast beschikt de organisatie over een goede deugdelijke opzet van de administratieve organisatie. In 2010 is een inventarisatie afgerond van alle cruciale processen, met als uitkomst dat enkele processen op korte termijn zullen worden herbeoordeeld. Ook zijn er in het verslagjaar weer tweemaal (conform het geldende interne controleplan en bijhorende schema’s) audits uitgevoerd. Diverse processen zijn zo weer de revue gepasseerd en de rapportage is besproken met de directeur-bestuurder en de auditcommissie. De eventuele verbeteringsvoorstellen worden overgenomen en uitgevoerd. Over de voortgang wordt in de periodieke managementinformatie gerapporteerd. In 2010 zijn door de organisatie en de directeur-bestuurder, uit hoofde van haar verantwoordelijkheid, voortdurend de prestaties, de beheersomgeving en de risico’s geanalyseerd en beoordeeld. Uit eerdere uitgevoerde scans in het kader van het “in control zijn” en uit de verantwoordelijkheid van de externe accountant blijkt dat voor enkele onderdelen van de bedrijfsvoering verdere verbetering gewenst is, dat is dan ook opgepakt. De organisatie levert periodieke voortgangs- en verantwoordingsrapportages De realisering van de kosten voor onderhoud, werkorganisatie en nieuwbouwprojecten worden per kwartaal beoordeeld en gerapporteerd en worden in de nieuwe geprognosticeerde jaarbedragen opgenomen. Elk kwartaal is een nieuwe raming van het jaarresultaat zichtbaar en zijn invloeden op de vermogenspositie zichtbaar. De kwartaalrapportages omvatten tevens de realisatie van doelstellingen en resultaten. Het ondernemingsjaarplan en begrotingen sluiten aan bij de doelstellingen van het strategisch beleidsplan 2010-2014 en het strategisch voorraadbeleid. In ontwikkeling is om de belangrijkste doelstellingen beter te formuleren in kritische succesfactoren zodat er meer objectief gestuurd kan worden op de realisering. Het stelsel van begrotingen en meerjarenprognoses functioneert goed, externe controles vinden plaats door de verantwoordelijk accountant, het Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting en het ministerie.

Fiscaliteit • Tax Control Framework De Belastingdienst heeft met de grote accountantskantoren nadere afspraken gemaakt over de aangiften vennootschapsbelasting over de jaren 2006, 2007 en 2008 die voortvloeien uit de vaststellingsovereenkomsten in de branche van woningcorporaties (VSO I en II). Woonvisie heeft met Deloitte voor deze jaren een convenant afgesloten waarin is opgenomen dat op deze aangiften horizontaal toezicht van toepassing zal zijn. Om ook vanaf 2009 te kunnen kiezen voor horizontaal toezicht moeten we gaan werken aan het realiseren van een Tax Control Framework. Dit is een raamwerk dat de organisatie in staat stelt om haar fiscale doelstellingen te bereiken en de fiscale strategie uit te voeren. Daarnaast is het een middel om op een efficiënte en effectieve manier aan toezichthouders, accountant en de belastingdienst aan te tonen dat de fiscale positie “in control” is. Om te komen tot een Tax Control Framework ondernemen we de volgende acties: • we omschrijven duidelijk onze belastingstrategie; • de fiscale doelstellingen van Woonvisie stemmen we hierop af; • de fiscale processen leggen we vast in procedures; • we ontwikkelen en implementeren een monitoringssysteem dat gericht is op de naleving van de voornemens ten aanzien van belastingen. In de fasedocumenten van onze projecten hebben wij standaard een fiscale paragraaf opgenomen. Met onze fiscale adviseur nemen wij per kwartaal de actuele portefeuille door. • Verlaagd BTW-tarief Om de bouwsector en de woningmarkt te stimuleren heeft de regering het BTW-tarief voor arbeidskosten met betrekking tot renovatie en herstel van woningen per 1 oktober 2010 verlaagd van 19% naar 6%. Het betreft een tijdelijke regeling tot 1 juli 2011en we hebben waar mogelijk werkzaamheden versneld uitgevoerd en doen dat in 2011 eveneens.

40

41


Pagina 42 Sonja Stilling Lid raad van commissarissen Woonvisie

Jaarrekening

>>

42

43

Woonvisie - jaarrekening 2010

Pagina 44 t/m 45 Balans per 31 december 2010


Pagina 44 t/m 45 Balans per 31 december 2010

bedragen x € 1.000


ACTIVA

Referentie

31-12-2010

31-12-2009

31-12-2010

31-12-2009

82.838

68.007

2.223

7.695

198.793

206.361

9.693

8.531

35

17

--

23

208.521

214.932

1.8.1

21.568

16.073

Schulden aan leveranciers

1.8.2

3.950

4.478

Belastingen en premies sociale verzekeringen

1.8.3

608

1.436

Referentie

PASSIVA

Activa

Passiva

Vaste activa

1.5

Eigen vermogen

Materiële vaste activa

1.1

Overige reserves

Onroerende zaken in exploitatie

1.1.1

291.018

286.464

Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden

1.1.2

9.693

8.531

Onroerende zaken in ontwikkeling

1.1.3

11.488

6.703

Onroerende zaken ten dienste van de exploitatie

1.1.4

4.601

4.622

Voorzieningen

1.6

Langlopende schulden

1.7

Leningen Financiële vaste activa

1.2

Verplichte verkoop onder voorwaarden

Actieve latentie vennootschapsbelasting

1.2.1

5.822

6.397

Deelnemingen

1.2.2

675

581

Overige vorderingen

1.2.3

980

986

Waarborgsommen Overige langlopende schulden

Subtotaal Subtotaal

324.277

314.285

Kortlopende schulden Vlottende activa

1.8

Schulden aan kredietinstellingen

Voorraden

1.3

Voorraad materiaal

159

155

Voorraad te verkopen nieuwbouwwoningen

617

--

Overige schulden/nog te betalen en vooruit ontvangen posten

1.8.4

7.983

7.143

1.755

--

Rekening-courant bank

1.8.5

311

--

34.420

29.130

328.002

319.764

Voorraad onderhanden werk

Vorderingen

Subtotaal

1.4

Huurdebiteuren

1.4.1

Overige vorderingen Nog te ontvangen en vooruitbetaalde posten

1.4.2

Subtotaal

Liquide middelen

Totaal

280

263

393

980

521

1.427

3.725

2.825

--

2.654

328.002

319.764

Totaal

De referenties verwijzen naar de toelichting op de balans die begint op pagina 51

44

45


Pagina 46 Winst- en verliesrekening 2010

Pagina 47 Algemene toelichting



Algemeen Woonvisie is een stichting met de status van “toegelaten instelling volkshuisvesting”. Zij heeft regionale toelating en is werkzaam binnen de juridische wetgeving vanuit de Woonwet en het Besluit Beheer Sociale Huursector. De vestigingsplaats is Ridderkerk. ACTIVA

Referentie

Jaarrekening

Jaarrekening

Begroting

2010

2009

2010

Opbrengsten Huren

2.1

46.697

44.185

46.145

Vergoedingen

2.2

3.188

3.204

3.684

Verkoop onroerende zaken

2.3

1.466

889

1.301

346

319

215

51.697

48.597

51.345

Overige opbrengsten

Totaal baten

Kosten Afschrijvingen activa

2.4

6.323

5.524

6.076

Waardeveranderingen en onrendabele investeringen in activa

2.5

-7.313

-1.678

4.777

Lonen en salarissen

2.6

3.459

3.353

3.623

Sociale lasten

2.7

1.056

1.001

1.105

Overige bedrijfskosten

2.8

1.563

1.989

1.515

Lasten onderhoud

2.9

12.630

14.959

14.089

2.10

8.979

7.838

8.010

Totaal kosten

26.697

32.986

39.195

Exploitatieresultaat (excl. toegerekende rente)

25.000

15.611

12.150

Rentebaten

54

146

111

Rentelasten

-9.741

-9.703

-10.514

-9.687

-9.557

-10.403

15.313

6.054

1.747

Bedrijfslasten

Renteresultaat

2.11

Resultaat uit gewone bedrijfsvoering

Resultaat uit deelnemingen

2.12

94

92

50

Vennootschapsbelasting

2.13

-576

-53

-3.818

14.831

6.093

- 2.021

Jaarresultaat

Regelgeving De jaarverslaggeving door “toegelaten instellingen volkshuisvesting” moet voldoen aan de eisen zoals deze zijn geformuleerd in het Besluit Beheer Sociale Huursector. In dit besluit wordt BW2 Titel 9 voorgeschreven behoudens enkele uitzonderingen van specifieke aard. Voor verslagjaren vanaf 2005 is door de Raad voor de Jaarverslaggeving de definitieve Richtlijn 645 Toegelaten Instellingen Volkshuisvesting uitgegeven. In deze richtlijn zijn onder meer specifieke modellen voor de balans en de winst - en verliesrekening opgenomen en zijn voor de sector specifieke presentatie, waarderings - en verslaggevingvoorschriften geformuleerd.

Stelselwijziging In het verslagjaar heeft Woonvisie een wijziging in de verslaglegging en presentatie doorgevoerd met betrekking tot onroerende zaken verkocht onder voorwaarden. Een en ander is toegelicht bij de waarderingsgrondslagen balans.

Schattingen Woonvisie vormt zich bij de toepassing van de grondslagen en regels voor het opstellen van de jaarrekening verschillende oordelen en maakt schattingen die essentieel kunnen zijn voor de in de jaarrekening opgenomen bedragen. Daar waar vereist, is de aard van deze oordelen en schattingen inclusief de bijbehorende veronderstellingen opgenomen in de waarderingsgrondslagen of bij de toelichting op de betreffende jaarrekeningposten.

Algemene toelichting

Toelichtingen op posten in de balans en winsten verliesrekening worden in de jaarrekening genummerd.

Consolidatie Stichting Woonvisie vormt sinds 20 december 2007 een organisatorische en economische eenheid met Woonvisie Vastgoed B.V. Integrale consolidatie is niet aan de orde vanwege het beperkte materiële belang.

De referenties verwijzen naar de toelichting op de balans die begint op pagina 51

46

47

Pagina 48 t/m 49 Grondslagen voor de waardering van activa en passiva

Materiële vaste activa Onroerende zaken in exploitatie Deze activa zijn gewaardeerd tegen aanschafwaarde of de eventueel structureel lagere bedrijfswaarde verminderd met de daarop toegepaste afschrijvingen volgens het annuïteitensysteem, bepaald op basis van de verwachte economische levensduur. De afschrijvingstermijnen zijn divers en worden bepaald naar soort investering. Bij nieuwbouwwoningen wordt gerekend met een levensduur van 50 jaar. Voor verbeteringen aan bestaand bezit wordt met 5 tot 20 jaar gerekend. Bij het nemen van sloopbesluiten vindt, indien noodzakelijk, afwaardering van de boekwaarde plaats op basis van de hoogte van de bedrijfswaarde over het resterende exploitatietijdvak. De waarde van de grond blijft intact en wordt te zijner tijd ingebracht in een nieuw op te zetten exploitatie. Per balansdatum is er geen onroerend goed gewaardeerd tegen actuele waarde. Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden Sinds 2007 hanteert Woonvisie de koopvariant Koopgarant. In deze variant worden bij verkoop niet alle risico's overgedragen en heeft Woonvisie een zogenaamde terugkoopplicht. Indien niet alle risico's worden overgedragen, worden dergelijke transacties op basis van RJ 270 aangemerkt als financieringstransactie. Impliciet schreef de RJ dus voor om deze transacties en de daarmee samenhangende verplichtingen on-balance te verantwoorden. In de nieuwe RJ 645 is dit inmiddels ook expliciet voorgeschreven. In de jaarrekening van 2010 vind daarom deze stelselwijziging plaats, namelijk van ‘off-balance’ naar ‘on-balance’ en van historische kostprijs naar actuele waarde (voor wat betreft de actiefpost “onroerende zaken verkocht onder voorwaarden”). Het effect is een stelselwijziging met gevolg voor de samenstelling van de balans per 31 december 2009 en daarmee de beginbalans van het boekjaar 2010. Dit betekent concreet dat de waarde van de terugkoopplicht per 31 december 2009 bepaald is. In de nieuwe RJ645 is waardering tegen actuele waarde voorgeschreven en is de actuele waarde van de woning als actiefpost opgenomen en de terugkoopplicht tegen de contractwaarde. Het waardeverschil tussen deze twee posten is een mutatie in het vermogen maar in eerste aanleg is de actiefpost gelijk aan de terugkoopplicht. Als gevolg van waardeveranderingen kunnen in de toekomst verschillen

Pagina 48 t/m 49 Grondslagen voor de waardering van activa en passiva


optreden tussen deze posten. Deze waarde veranderingen worden bepaald met behulp van de prijsindex bestaande koopwoningen van het kadaster en verantwoord via de winsten verlies rekening.

is, indien van toepassing, rekening gehouden met eventuele restwaarden. Investeringen in de loop van het boekjaar worden bij de bepaling van afschrijvingen voor een half jaar meegenomen.

Verzekering De woningen, woongebouwen en ook de overige onroerende zaken zijn verzekerd tegen wettelijke aansprakelijkheid en tegen brand- en vliegtuigschade.

Grondslagen activa/ passiva

Bedrijfswaarde van de complexen Aangezien de bedrijfswaarde uitgaat van toekomstige kasstromen moet er veelal gewerkt worden met aannames. Bij de bepaling van de bedrijfswaarde per complex zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd:

2010

2009

• huurverhoging 1e jaar

1,6%

1,2%

• huurverhoging jaar 2e jaar en verder

2,0%

2,25%

• huurderving 1e jaar en verder

0,5%

0,5%

• stijging variabele lasten 1e jaar

1,6%

2,25%

• stijging variabele lasten 2e jaar en verder

2,0%

2,25%

• stijging onderhoudskosten 1e jaar

2,0%

3,25%

• stijging onderhoudskosten 2e jaar en verder

2,0%

3,25%

• disconteringsrente

5,25%

6,0%

• einde levensduur op basis van:

bedrijfsbeleid

bedrijfsbeleid

De grond van een complex wordt gewaardeerd op nominale waarde. Bij de bepaling van de bedrijfswaarde van de complexen wordt de waarde van de grond niet als een kasstroom aangemerkt en om die reden ook niet meegenomen in de berekening. Relatie waardering historische kostprijs (boekwaarde) en bedrijfswaarde (= minimumwaardering) Einde boekjaar wordt beoordeeld of sprake is van waardeverminderingsverlies. Bij de beoordeling wordt als basis aangenomen de indeling naar product markt combinaties (PMC’s). De PMC’s bij Woonvisie zijn gebaseerd op wijkindeling. Er vindt eventueel een afboeking plaats ten laste van het resultaat indien de bedrijfswaarde structureel lager wordt ingeschat dan de boekwaarde. Er is dan sprake van een waardeverminderingsverlies. Terugname van een waardeverminderingsverlies treedt (uitsluitend) op als een wijziging in de gehanteerde schattingen bij het bepalen van de bedrijfswaarde heeft plaatsgevonden, en deze wijziging een structureel karakter heeft.

48

Waardering van grond De grond staat voor de nominale waarde op de balans. Op de voor de exploitatie bestemde grond wordt geen afschrijving toegepast. Overige goederen Deze zijn gewaardeerd op hun oorspronkelijke aanschafwaarden, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen. Onroerende zaken in ontwikkeling De complexen in ontwikkeling zijn gewaardeerd tegen de tot en met de balansdatum besteedde bedragen, verminderd met eventueel van toepassing zijnde onrendabele delen van de investering. Investeringen t.b.v. de koopsector worden gewaardeerd onder de post ‘voorraden/onderhanden werk’. Onroerende zaken ten dienste van de exploitatie Deze activa zijn gewaardeerd tegen de aanschafwaarden verminderd met de daarop toegepaste afschrijvingen. Deze afschrijvingen zijn volgens het lineaire systeem. Bij de bepaling van de afschrijvingen

Financiële vaste activa Latente Vennootschapsbelasting De actieve belastinglatentie is opgenomen, rekening houdend met tijdelijke verschillen tussen waardering in de jaarrekening en de fiscale waardering. De latentie is gewaardeerd tegen contante waarde waarbij discontering plaatsvindt tegen de netto rente. De opgenomen latentie heeft met name betrekking op in de toekomst te verrekenen fiscale verliezen. Latente belastingvorderingen worden opgenomen voor zover realisatie daarvan redelijkerwijs te verwachten is.

Pagina 49 Grondslagen voor het bepalen van het resultaat

Eigen Vermogen Overige reserves De algemene bedrijfsreserve is binnen de doelstelling van toegelaten instellingen vrij beschikbaar en wordt om die reden onder de overige reserves gerubriceerd. Jaarlijks wordt het resultaat aan deze post toegevoegd of onttrokken.

Voorzieningen Claim project De Vier Jaargetijden Dit betreft een voorziening ter dekking van de kosten voortkomend uit een arbitragezaak tussen Woonvisie en de aannemer van het project De Vier Jaargetijden. De waardering is gebaseerd op het deel van de kosten inclusief omzetbelasting en wettelijke rente die in het vonnis van de Raad van Arbitrage is aangehouden voor nadere onderbouwing door de aannemer.

Deelnemingen Verenigingen van Eigenaars De deelnemingen van Woonvisie in VvE’s worden gewaardeerd tegen de netto vermogenswaarde. Dit gebeurt aan de hand van het percentage aandeel dat Woonvisie in de respectievelijke verenigingen heeft. Jaarlijks vindt een aanpassing plaats aan de hand van de toevoegingen aan de reserves.

Onrendabele investeringen Dit betreft een voorziening ter dekking van onrendabele investeringen in activa waarvan definitieve opdrachten gegeven zijn of waarvan de beslissing om te investeren redelijkerwijs niet meer terug te draaien is (= feitelijke verplichting). De tot en met het verslagjaar gedane onrendabele investeringen in projecten zijn hierop in mindering gebracht.

Overige vorderingen De vorderingen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde. De vorderingen bestaan uit de boekwaarde van een aantal verstrekte hypotheekleningen en overige vorderingen op langere termijn.

Lang- en kortlopende schulden Voor zover niet anders wordt aangegeven worden deze gewaardeerd op de nominale waarde.

Vlottende activa Voorraden/Onderhanden werken De post “onderhanden werken” betreft de reeds geboekte kosten, onder aftrek van reeds gefactureerde termijnen tot en met de balansdatum inzake de ontwikkeling van woningen die bestemd zijn voor de verkoop. Dit met toevoeging van de verwachte winst, bepaald naar rato van de voortgang van het project, voor zover het verkochte woningen betreft.

Algemeen In het exploitatieresultaat komen de baten en lasten voortvloeiend uit de normale bedrijfsuitoefening tot uitdrukking. In het jaarresultaat zijn naast het exploitatieresultaat de baten en lasten, die niet worden geacht tot de exploitatie van onroerend goed te behoren, begrepen. Deze baten en lasten zijn verantwoord onder overige bedrijfsopbrengsten en lasten. Als baten worden die opbrengsten aangemerkt, die op de balansdatum geïnd dan wel invorderbaar waren. Als lasten worden aangemerkt die kosten die op de balansdatum betaald of verschuldigd waren, c.q. waarvoor de verplichting is aangegaan. In de jaarrekening is de vennootschapsbelasting opgenomen. De verwerking in de balans en het exploitatie resultaat is gebaseerd op de “Vaststellingsovereenkomst 2”, een overeenkomst tussen de belastingdienst en de sector. De verwerking voldoet aan de vigerende regelgeving van de Raad voor de Jaarverslaggeving.

Financiële instrumenten Het gebruik van rente-instrumenten is volgens het treasurybeleid van Woonvisie toegestaan na goedkeuring van de directeur-bestuurder. Er mag slechts gebruik worden gemaakt van enkelvoudige rente-instrumenten die risicobeperkend werken en geen speculatieve doelstelling hebben. Ook moeten de kosten in verhouding staan tot de af te dekken risico’s. Op balansdatum werd geen gebruik gemaakt van financiële instrumenten. Derhalve werd hierover geen markt-, prijs- of valutarisico gelopen.

Belasting over het resultaat De belasting over het resultaat wordt berekend over het resultaat voor belastingen in de winst en verlies rekening, na aftrek van vrijgestelde dan wel uitgestelde winstbestanddelen en na bijtelling van niet aftrekbare kosten. Hieraan worden de belastinglasten en baten toegevoegd die voortvloeien uit de mutaties, niet zijnde belastingschulden. Hierbij wordt rekening gehouden met wijzigingen die optreden in de latente belastingvorderingen en latente belastingschulden uit hoofde van wijzigingen in het te hanteren belastingtarief.

Resultaatsbepaling De waarderingsmethoden ter bepaling van het resultaat zijn gelijk aan die in de balans worden toegepast.

Grondslagen resultaat

De “voorraden” betreffen materiaal in de magazijnen ten behoeve van het onderhoudswerk. De waardering is gebaseerd op de nominale waarde. Vorderingen De vorderingen zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde onder aftrek van een eventueel noodzakelijk geachte voorziening voor dubieuze vorderingen. De voorziening is ook dit boekjaar op statische manier bepaald. 49

Specifcaties/toelichtingen Er is separaat een bijlagenrapport uitgebracht met daarin de specificatie van activa in exploitatie en in aanbouw. Een overzicht van de leningen maakt hier ook deel van uit evenals de exploitatierekeningen van de diverse activa. In deze exploitatierekeningen wordt gewerkt met ‘toegerekende rente’ van de investeringen ten laste van de exploitaties. Toegerekende rente is een hulpmiddel, dat we gebruiken sinds er niet meer met complexfinanciering maar met bedrijfsfinanciering gewerkt wordt. Hiermee vermijd je de invloed van fluctuaties in het werkelijke rentepercentage en kan je de exploitaties jaarlijks vergelijken.


Pagina 50 Kasstroomoverzicht bedragen x € 1.000


31-12-2010

Kasstroomoverzicht

31-12-2009

Kasstroom uit operationele activiteiten

Overige ontvangsten

50.269 1.588

48.406

-4.514

-12.630

-14.539

-463

-447

Overige bedrijfsuitgaven

-10.099

-8.564

Vennootschapsbelasting

-119

0

-9.970

-9.596

Rentelasten

266.616

19.140

19.739

226

109

291.018

286.464

Deze post is als volgt samengesteld:

778 51.857

-4.692

Vogelaarheffing

271.652

1.1.1 Onroerende zaken in exploitatie

47.628

Uitgaven:

Onderhoudsuitgaven

31-12-2009

Activa

Saldo ingaande kasstroom

Lonen en salarissen incl soc lasten

31-12-2010

1.1 Materiële vaste activa

Ontvangsten: Huren en vergoedingen


Pagina 51 t/m 57 Toelichting op de balans per 31 december 2010

Saldo uitgaande kasstroom Kasstroom uit operationele activiteiten

•

Woningen en woongebouwen

•

Onroerende zaken niet zijnde woningen

•

Leveringen en diensten

Totaal onroerend zaken in exploitatie

Het verloop van de materiële vaste activa is als volgt

-37.973

-37.660

13.884

10.746

Totaal

Woningen en

Onroerende zaken

Activa tbv leverin-

woongebouwen

niet zijnde woningen

gen en diensten

353.855

22.163

214

376.232

87.239

2.423

106

89.768

266.616

19.740

108

286.464

Kasstroom uit investeringsactiviteiten Saldo 1 januari

Ontvangsten MVA: Verkoopontvangsten

10.166

Subsidies

5.986

0

Saldo ingaande kasstroom MVA

1.106 10.166

7.092

Overige investeringen

-25.028

-43.552

-351

-586 -25.379

Saldo uitgaande kasstroom MVA

-44.138

Ontvangsten FVA: Ontvangsten FVA

Aanschaffingswaarde

•

Cumulatieve afschrijvingen

Boekwaarde 1 januari

Mutaties in het boekjaar

Uitgaven MVA: Nieuwbouw/aankoop woongelegenheden

•

437

Uitgaven FVA

0

0 437

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

-14.776

0

Geactiveerde investeringen

11.900

-195

136

11.841

•

(Extra) afschrijvingen

-5.524

-405

-17

-5.946

•

Desinvesteringen

-413

-

-

-413

•

Correctie afschr. i.v.m. desinvesteringen

•

Waardeveranderingen

Saldo

0

Saldo in- en uitgaande kasstroom FVA

•

0 -37.046

Kasstroom uit financieringsactiviteiten

224

-

-

224

-1.151

-

-

-1.151

5.036

-600

119

4.555

364.191

21.968

350

386.509

Saldo 31 december •

Aanschaffingswaarde

•

Cumulatieve afschrijvingen

92.539

2.828

124

95.491

Boekwaarde 31 december 2010

271.652

19.140

226

291.018

Ontvangsten financieringen: Nieuwe leningen

6.000

Storting kasgeld/roll-over

20.000

0

Saldo ingaande kasstroom financieringen

12.000 6.000

32.000 In de loop van 2010 is een aantal projecten geheel of gedeeltelijk opgeleverd en in exploitatie genomen. Het betreft nieuwbouwwoningen van deelprojecten van Slikkerveer-Zuidoost.

Uitgaven financieringen: Aflossing leningen

-8.073

Aflossing kasgeld/roll-over

-6.741

0

0

Saldo uitgaande kasstroom financieringen

-8.073

-6.741

Kasstroom uit financieringsactiviteiten

-2.073

-25.259 1.1.2 Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden

Toe- of afname liquide middelen

-2.965

-1.041

Beginsaldo liquide middelen

2.654

3.695

Eindsaldo liquide middelen

-311

2.654

-2.965

-1.041

Saldo mutatie boekjaar

31-12-2009

9.693

8.531

Woonvisie hanteert de koopvariant ‘Koopgarant’. In deze variant worden bij de verkoop niet alle risico's overgedragen en heeft Woonvisie een zogenaamde terugkoopplicht. Indien niet alle risico's worden overgedragen worden dergelijke transacties op basis van RJ 270 aangemerkt als financieringstransactie. Woonvisie heeft tot nu toe dergelijke transacties off-balance verantwoord. In de jaarrekening van 2010 is op dit punt een stelselwijziging doorgevoerd en daarmee zijn dergelijke transacties van ‘off-balance’ naar ‘on balance’ gegaan. Zie voor nadere toelichting de waarderingsgrondslagen.

Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de directe methode. De hogere kasstroom uit operationele activiteiten is veroorzaakt door een hogere huuropbrengst vanwege oplevering van de nieuwbouw van de Riederborgh en nieuwbouwwoningen in Slikkerveer-Zuidoost. De investeringen in 2010 konden nagenoeg uit de operationele kasstromen betaald worden. 50

31-12-2010

51







31-12-2010

31-12-2009

1.1.3 Onroerende zaken in ontwikkeling

31-12-2010

31-12-2009

18

18

1.2.2 Deelnemingen

Begin boekjaar Investeringen Dekking uit verkoop grond en woningen Overboeking ten laste van voorziening Activeringen in het rapportage jaar Totaal onroerende zaken in ontwikkeling

6.703

33.768

Deelneming Woonvisie Vastgoed B.V.

16.877

40.477

•

Saldo begin boekjaar

•

Mutaties boekjaar

-

-3.603

-1.817

1.442

-10.275

-65.381

11.488

6.703

De post “onroerende zaken in ontwikkeling” betreft de per einde van het boekjaar geboekte kosten met betrekking tot alle in ontwikkeling zijnde nieuwbouwprojecten en herstructureringsprojecten. Conform de richtlijn voor de jaarverslaggeving worden de aangegane verplichtingen niet meer op de balans opgenomen.


-

-

18

18

Deelnemingen VvE’s •

Saldo begin boekjaar

563

472

•

Mutaties boekjaar

94

91


657

563

Totaal deelnemingen

675

581

In de loop van 2010 is een aantal projecten geheel of gedeeltelijk opgeleverd en in exploitatie genomen. Het betreft woningen in deelprojecten van Slikkerveer-Zuidoost. 1.2.3 Overige vorderingen De post “onroerende zaken in ontwikkeling” bestaat per balansdatum voornamelijk uit de investeringen die gedaan zijn voor de volgende fasen van de wijkontwikkeling Slikkerveer-Zuidoost, de bouw van de Riedertoren en de bouw van de 2e fase van de Riederborgh.

1.1.4 Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie

Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen

Durban Housing project

113

113

•

In depot gegeven i.v.m. meerwerkclaim projecten

865

865

•

Overige

•

Saldo 1 januari

•

•

Totaal overige vorderingen

Het verloop van deze post is in 2010 als volgt:

•

Dit betreft vorderingen inzake:

Boekwaarde 1 januari

7.121

7.102

-2.499

-2.166

4.622

4.936

355

19

•

2

8

980

986

Met een achttal collega corporaties uit de stadsregio en de gemeente Rotterdam dragen wij financieel bij aan het Durban-Rotterdam housing project. Doelstelling was de oprichting en begeleiding van een Zuid-Afrikaanse vorm van een woningcorporatie. Het kapitaal is door de 8 corporaties verzameld en via de stichting verstrekt. Woonvisie heeft daarin maximaal € 113.000 toegezegd. Naar verwachting zal deze renteloze lening in 2011 kunnen worden afgelost. Er is in 2007 € 250.000 overgemaakt naar een bankrekening Stichting derden gelden. In het jaar 2009 is opnieuw geld gestort in dit depot. Dit keer een bedrag van € 615.000. Het betreft een arbitragezaak over omstreden meerwerk in het project De Vier Jaargetijden.

Mutaties in het boekjaar •

Geactiveerde investeringen

•

Afschrijvingen

-376

-333

•

Desinvesteringen

-121

-

•

Correctie afschrijvingen i.v.m. desinvesteringen

Saldo

121

-

-21

-314

•

Aanschafwaarde

7.355

7.121

•

Cumulatieve afschrijvingen.

2.754

-2.499

4.601

4.622

Boekwaarde 31 december

1.3 Voorraden Deze post is als volgt samengesteld:

Vlottende activa

•

Voorraad materiaal

•

Voorraad te verkopen nieuwbouw woningen

•

Voorraad onderhanden werk

159

155

617

-

1.755

-

De voorraad te verkopen nieuwbouw woningen is gewaardeerd op de integrale kostprijs. De voorraadpositie van in aanbouw zijnde nieuwbouw koopwoningen betreft in hoofdzaak 38 appartementen project Riedertoren.

1.4 Vorderingen 1.4.1 Huurdebiteuren De huurachterstand uitgedrukt in een percentage van het totaal van de huren en vergoedingen bedraagt ultimo 2010 0,95% (was ultimo 2009 0,97%). 1.2 Financiële vaste activa 1.2.1 Actieve latentie vennootschapsbelasting Saldo begin boekjaar •

mutatie inzake in de toekomst te verrekenen verliezen

•

mutatie inzake waarderingsverschil verkoop bestaand bezit

•

mutatie inzake waarderingsverschil leningen o/g en u/g

•

herrekening actieve belastinglatentie n.a.v. def. opstelling 2008

6.397

6.451

-2.765

-918

1.872

165

318

-7

-

706

•

Huurdebiteuren

•

Voorziening dubieuze debiteuren

Totaal huurdebiteuren

476

463

-196

-200

280

263

De voorziening dubieuze debiteuren is op statische wijze bepaald: de vorderingen zijn beoordeeld op de mogelijkheden deze nog te kunnen incasseren.

1.4.2 Nog te ontvangen en vooruitbetaalde posten Stand per 31 december

5.822

6.397

De post “actieve latentie VPB” is voor 2010 herijkt. De herijking heeft geleid tot een mutatie van de latentie en een last in de winsten verliesrekening. Zie ook de nadere uitleg onder de vennootschapsbelasting.

Vorderingen op kopers MGE woningen

-

428

Afgekochte BWS subsidies

-

307

Nog te ontvangen projectsubsidie Slikkerveer

335

-

Overlopende activa

1.480

1.986

Af: voorziening dubieuze vorderingen

1.294

1.294

521

1.427

Totaal nog te ontvangen en vooruitbetaalde posten

52

53







31-12-2010

Langlopende schulden

31-12-2009

Passiva 1.5 Eigen vermogen 68.007

61.914

•

Leningen kredietinstellingen

Bij/af: jaarresultaat boekjaar uit gewone bedrijfsuitoefening

15.313

6.054

•

Verplichtingen verkoop onder voorwaarden

Bij/af: deelnemingen Bij/af: Vennootschapbelasting Saldo einde boekjaar

94

92

•

Waarborgsommen

-576

-53

•

Overige langlopende schulden

82.838

68.007

1.6 Voorzieningen

• •

198.793

206.361

9.693

8.531

35

17

-

23

Totaal

208.521

214.932

212.434

197.157

-

22.000

Toegelicht - leningen

Deze post is als volgt samengesteld: Voorziening claim project De Vier Jaargetijden

31-12-2009

1.7 Langlopende schulden

Eigen vermogen begin boekjaar

•

31-12-2010

Het verloop van de leningen is als volgt: 1.191

0

Voorziening toekomstige onrendabele investeringen

883

7.502

Voorziening voormalig personeel

149

193

•

Nieuwe leningen/herfinanciering

2.223

7.695

•

Reguliere aflossingen

-6.073

-6.723

•

Aflossingen kasgeldleningen

-2.000

-

204.361

212.434

-5.568

-6.073

198.793

206.361

Totaal voorzieningen

In mei 2011 heeft de Raad van Arbitrage vonnis gewezen in een geschil tussen Woonvisie en de aannemer van het project De Vier Jaargetijden (verzoek arbitrage is in januari 2009 gedaan). Een deel van de claim van de aannemer is hierbij toegewezen, daarnaast is een deel aangehouden (de aannemer dient hiervoor nog e.e.a. te onderbouwen). Het vonnis heeft gevolgen voor de jaarrekening 2010. Zowel het toegewezen deel als het aangehouden deel van de claim zijn vermeerderd met omzetbelasting, juridische kosten en rente als last in het resultaat 2010 verwerkt. In de balans is het toegewezen deel plus omzetbelasting en juridische kosten als verplichting opgenomen en is voor het aangehouden deel plus omzetbelasting en alle wettelijke rente een voorziening gevormd.

Toegelicht - het verloop van de voorziening claim project De Vier Jaargetijden Stand per begin boekjaar Dotatie boekjaar Onttrekking boekjaar Saldo per einde boekjaar

0

0

1.191

0

0

0

1.191

0

Beginsaldo staat van geldleningen Mutaties in het boekjaar:

Saldo staat van geldleningen (bijlagenrapport) •

Korte termijn af te lossen

Saldo per einde boekjaar

Het aflossingsbestanddeel van de leningen voor 2011, inclusief de contracten die geheel vervallen, bedraagt € 5,6 miljoen en is opgenomen onder de kortlopende schulden. De gemiddelde restant looptijd van de langlopende leningen per 31 december bedraagt circa 15 jaar. De gemiddelde rentevoet van de langlopende leningen o/g op 31 december 2010 bedraagt 4,67%. Als de flexleningen erbij betrokken worden, bedraagt de gemiddelde rentevoet van alle leningen o/g op 31 december 2010 4,39% (2008: 4,45%) en de gemiddelde looptijd ongeveer 14 jaar.

Totaal voorzieningen Bij onrendabele investeringen in nieuwbouwprojecten wordt direct bij het aangaan van de feitelijke verplichting een voorziening gevormd, die ten laste van het resultaat wordt gebracht. De voor deze projecten gemaakte kosten worden in eerste instantie ten laste van deze voorziening gebracht. Bij het afsluiten van het jaar is het mogelijk, dat er voor één of meer projecten een voorziening onrendabele investering aanwezig is. De voorziening toekomstige onrendabele investering betreft activa in ontwikkeling in Slikkerveer-Zuidoost.

Toegelicht - het verloop van de voorziening onrendabele investeringen Stand per begin boekjaar Terugboeking ten gunste van het resultaat Onttrekking/dotatie boekjaar Correctie onttrekking voorgaande boekjaren Saldo per einde boekjaar

7.502

7.739

-9.492

-1.678

442

1.441

2.431

-

883

7.502

De voorziening voormalig personeel betreft de toekomstige financiële verplichting naar de gemeente Ridderkerk inzake een ‘wachtgeldregeling voormalig personeel’. Deze voorziening loopt tot in 2014.

54

55






Kortlopende schulden

31-12-2010

31-12-2009

1.8 Kortlopende schulden 1.8.1 Schulden aan kredietinstellingen •

Flexlening(en)

•

Aflossingsverplichting komend boekjaar leningen

•

Aflossingsverplichting komend boekjaar kasgeldleningen

Totaal schulden aan kredietinstellingen

14.000

10.000

5.568

6.073

2.000

-

21.568

16.073

De rekening-courant faciliteit betreft een overeenkomst met de Rabobank met onbeperkte looptijd. Hiermee kan permanent een beroep worden gedaan op de benodigde kortlopende financieringsmiddelen, met een maximum van € 10 miljoen. Door Woonvisie afgegeven bankgaranties komen in mindering op het beschikbare bedrag van de faciliteit. In 2007 is er een flexlening van € 10 miljoen afgesloten. Het contract loopt in 2012 af. In 2009 is een tweede flexlening van eveneens € 10 miljoen afgesloten. Dit contract loopt in 2011 af. Van deze leningen moet contractueel altijd € 2 miljoen opgenomen zijn. Deze opname van 2 x € 2 miljoen verantwoorden wij onder de langlopende schulden. De meeropnames worden gepositioneerd als kortlopende schuld. In 2010 is er ook een nieuwe basisrentelening met flex voorperiode afgesloten. Van deze lening was per 31 december € 6 miljoen opgenomen. De totale faciliteit van kort vreemd vermogen bedraagt in totaal € 30 miljoen, hiervan kan nog ongeveer € 12 miljoen benut worden. De aflossingsverplichting voor het komend boekjaar betreft de reguliere aflossingen die binnen een jaar moeten worden betaald op de betreffende valutadata inclusief leningen die binnen een jaar in zijn geheel dienen te worden afgelost.

1.8.2 Schulden aan leveranciers

3.950

4.478

Dit betreft de per balansdatum openstaande crediteuren.

1.8.3 Belastingen en premies sociale verzekeringen Onderverdeling belastingen en premies sociale verzekeringen: •

Vennootschapsbelasting (voorschot 2010)

•

UWV (sociale verzekeringspremies)

•

Belastingdienst, loonheffing

185

160

•

Belastingdienst, omzetbelasting

461

1.197

•

ASW, pensioenpremie

Totaal belastingen en premies sociale verzekeringen

-119

-

54

47

27

32

608

1.436

4.905

5.151

Niet uit de balans blijkende verplichtingen Leaseverplichtingen Per einde van het verslagjaar zijn er diverse, relatief kleine, leaseverplichtingen betreffende kantoorinrichting en transportmiddelen. Deze hebben een looptijd van minder dan 4 jaar. Obligoverplichting WSW De totale leningensom onder WSW-garantie bedraagt ultimo 2010 € 135.153.000. Conform de voorwaarden van het instituut moet rekening worden gehouden met een mogelijke toekomstige obligoverplichting van € 5.011.000 Dit ter compensatie van een mogelijk liquiditeitstekort van het fonds. Aangegane verplichtingen projecten De aangegane verplichtingen met betrekking tot lopende projecten worden niet op de balans vermeld, deze geven het volgende beeld. Ultimo 2010 is voor ca. € 23.000.000 aan verplichtingen aangegaan op in voorbereiding en in uitvoering zijnde projecten.

Voorzieningen voor pensioenen De Stichting Pensioenfonds voor de Woningcorporaties (SPW) is een sector pensioenfonds. Er zijn geen verplichtingen op corporatieniveau beschikbaar. Het is daarom niet mogelijk om eventuele rechten en verplichtingen met betrekking tot dit pensioenfonds in de balans op te nemen. Een overschot of tekort in het bedrijfstakpensioenfonds SPW kan invloed hebben op toekomstige premies. Het saldo van betaalde en verhaalde premies is in de resultatenrekening verwerkt De zgn. “dekkingsgraad” bij pensioenmaatschappijen is bepalend voor de uitkeringen en premievaststelling. Deze “dekkingsgraad’’ bedraagt ultimo 2010 104%. Wat hiervan de eventuele financiële consequenties zouden kunnen zijn is niet bekend. Een mogelijke reservering heeft in deze jaarrekening niet plaatsgevonden.

1.8.4 Overige schulden/nog te betalen en vooruit ontvangen posten De specificatie luidt als volgt: •

Niet vervallen rente van geldleningen

•

Nog te betalen kosten

518

314

•

Stook-/servicekosten

289

225

•

Vooruit ontvangen huurtoeslag

256

267

•

Vooruit ontvangen huur

455

391

•

Vooruit gedeclareerde huur zorgcentra

165

274

•

Nog te betalen kosten inzake nieuwbouw en onderhoud

321

-

•

Nog te betalen kosten inzake nieuwbouw De Vier Jaargetijden

810

292

•

Nog te ontvangen aanslagen zakelijke lasten

162

128

•

Overige

Totaal overige schulden/nog te betalen en vooruit ontvangen posten

102

101

7.983

7.143

Met de gemeente Ridderkerk is een overeenkomst afgesloten met betrekking tot een huurgewenningsregeling bij het project Slikkerveer-Zuidoost. De gemeente draagt voor 50% bij in de kosten van de regeling.

1.8.5 Rekening-courant bank Deze post is als volgt samengesteld: •

Kas

•

Rekening-courant banken

• •

1

-

-313

-

Gelden onderweg

1

-

Spaarrekeningen (direct opeisbaar)

-

-

-311

-

Totaal rekening-courant bank

56

57

Nog te ontvangen leningen Er zijn op 31-12-2010 afspraken gemaakt om € 14 miljoen leningen te ontvangen in 2011.


Pagina 58 t/m 61 Toelichting op de winsten verliesrekening




31-12-2010

2.1 Huren


31-12-2010

31-12-2009

3.459

3.353

Sociale lasten

450

401

Pensioenlasten

606

600

Totaal sociale lasten

1.056

1.001

Totaal lonen en salarissen/soc. lasten excl. uitzendkrachten

4.515

4.329

31-12-2009

Opbrengsten

2.6 Lonen en salarissen

Netto huur

46.978

Af: huurderving Totaal huren

44.648

281

463

46.697

44.185

Bruto salarissen

2.7 Sociale lasten De algemene huurverhoging per 1 juli 2010 bedroeg gemiddeld 1,2%. Verder is de hogere huuropbrengst veroorzaakt door de ingebruikname van het zorgnieuwbouwcomplex van de Riederborgh en later dan verwachte sloop van de woningen in Slikkerveer. De huurderving is in 2010 ten opzichte van 2009 gedaald naar 0,59%. In deze huurderving zit 0,29% in verband met sloop project Slikkerveer-Zuidoost.

2.2 Vergoedingen Netto vergoedingen: •

Leveringen en diensten (service- &stookkosten, glasverzekering)

Af: leeg voor verhuur Af: te verrekenen (vooruitbetaalde bedragen) met huurders Totaal vergoedingen

3.480

3.234

-12

2.8 Overige bedrijfskosten

-10

Uitzendkrachten

568

816

-280

-20

Overige personeelskosten

303

302

3.188

3.204

Huisvestingskosten

230

282

89

95

Algemene kosten

1.381

1.307

Overige bedrijfskosten

2.571

2.802

Naar huurders doorberekende servicekosten (kn. huismeesters)

411

382

Naar huurders doorberekende schoonmaakkosten

109

97

Naar leefbaarheid doorbelaste kosten (kn. huismeesters)

359

331

Naar projecten doorbelaste kosten

129

-

Kosten raad van commissarissen 2.3 Verkopen onroerende zaken •

Verkoop bestaand bezit

•

Verkoop (M.G.E.) nieuwbouwwoningen

Totaal verkopen onroerende zaken

1.015

1.035

451

-146

1.466

889

Dit betreft de gerealiseerde winst bij verkoop van bestaand bezit. Tevens valt onder deze vermelding het resultaat van het verkopen, onder MGE (maatschappelijk gebonden eigendom, zoals Koopgarant) voorwaarden, van verkochte of nieuwbouwwoningen.

2.4 Afschrijvingen op materiële vaste activa •

Woningen en woongebouwen

•

Onroerende zaken niet zijnde woningen (garages, winkels e.d.)

•

Leveringen en diensten

•

Onroerende goederen ten dienste van de exploitatie

Kosten

Totaal afschrijvingen

5.524

4.876

405

303

17

12

377

333

6.323

5.524

Af: Dekking overige bedrijfskosten

Dekkingen

1.008

813

Totaal overige bedrijfskosten

1.563

1.989

Kosten automatisering excl. kapitaallasten

401

437

Advieskosten

451

305

Kantoorkosten

202

239

Overige algemene kosten

327

326

1.381

1.307

8

43

Toegelicht - algemene kosten

Algemene kosten

Het verschil in afschrijving heeft dezelfde oorzaak als de hogere huuropbrengst, namelijk het eerder in exploitatie komen van de nieuwbouw van de Riederborgh.

Toegelicht - accountant Onroerende goederen ten dienste van de exploitatie betreft het kantoor, inventaris en ict-middelen.

De kosten van de accountant zijn begrepen in de advieskosten. De kosten van de accountant worden hieronder gespecificeerd:

2.5 Waardeveranderingen en onrendabele investeringen in activa De specificatie luidt als volgt:

•

Deloitte Accountants: afloop reguliere controle 2009

•

PWC jaarrekeningcontrole 2010 E.D.P. audit (Deloitte)

•

Nieuwbouw project Slikkerveer-Zuidoost

-1.234

-1.678

•

•

Waardemutatie vastgoed (als gevolg van herwaardering)

-7.230

-

•

Algemeen advies (2009 betreft Traject in control statement)

•

Nieuwbouw project De Vier Jaargetijden

-1.151

-

•

Fiscale advieskosten (Deloitte)

-7.313

-1.678

Totaal waardemutaties

Totaal accountantskosten

Het resultaat van de gebiedsontwikkeling Slikkerveer-Zuidoost is hertoetst. In eerste instantie levert de hertoets een vermindering van de voorziening van € 1,6 miljoen. Analoog aan vorige jaren is het resultaat van € 0,4 miljoen op de nieuwbouw koopwoningen gedoteerd aan de voorziening. Per saldo levert dit een mutatie op de post ‘waardeverandering en onrendabele investeringen in activa op van € 1,2 miljoen ten gunste van het resultaat. Een belangrijke wijziging in 2010 is het disconto waarmee bij de bepaling van de bedrijfswaarde wordt gerekend. Deze is verlaagt van 6% naar 5,25%. Dit heeft een forse verhoging van de bedrijfswaarde veroorzaakt. De gewijzigde disconto parameter heeft ook als gevolg dat de wijkoverwaarden zijn gestegen. Gekeken naar in het verleden genomen waardeverminderingen heeft dit alleen effect gehad op de wijk Slikkerveer in de vorm van een resultaatseffect. Het betreft een terugneming van eerder waardeverminderingsverlies (onrendabele top) van € 7,2 miljoen. Hiermee is niet het volledige in eerdere boekjaren genomen waardeverminderingsverlies op de wijk Slikkerveer teruggenomen. Zie ook bijlage 2. De verwerking van het vonnis n.a.v. de arbitragezaak over het project De Vier Jaargetijden leidt tot een extra onrendabele top van € 1.151.000 op de huurwoningen. 58

59

42

-

-

7

-

24

27

28

77

102






31-12-2010

31-12-2009

2.9 Lasten onderhoud De specificatie van de onderhoudslasten is als volgt: •

Planmatig onderhoud

6.362

8.508

•

Contractonderhoud

1.175

1.132

•

Kwaliteitsonderhoud

1.878

2.161

•

Zorgvriendelijk wonen

774

678

•

Klachtenonderhoud

1.557

1.697

•

Mutatieonderhoud

1.228

942

•

Verbruik “grijp”voorraad

105

104

•

Onderhoudskosten t.l.v. huurders/derden

32

10

13.111

15.232

Subtotaal

•

Af: interne doorbelasting eigen onderhoudsdienst

•

Af: aan derden in rekening gebrachte onderhoudskosten

Totaal onderhoudslasten

21

34

460

239

12.630

14.959

12

12

2.13 Vennootschapsbelasting Onder voorwaarden is het mogelijk een herbestedingsreserve te vormen. De vorming van een herbestedingsreserve houdt in dat ten laste van de fiscale winst een reservering mag worden gemaakt voor de in het jaar van vorming van de herbestedingsreserve of in de volgende drie jaren te verrichten uitgaven ter zake van 1) de aanschaf, voortbrenging of verbetering van bedrijfsmiddelen en/of 2) uitgaven ter zake van projecten voor zover Woonvisie daardoor naar verwachting verlies zal lijden. Zodra deze uitgaven worden gedaan worden deze in mindering gebracht op de gevormde herbestedingsreserve. Wij zijn van mening dat Woonvisie aan de voorwaarden hiervoor voldoet. In de aangifte vennootschapsbelasting 2008 en de aanname voor 2009 zijn wij hier dan ook van uitgegaan. De belastinginspecteur zal mogelijk de vorming van een herbestedingsreserve echter niet accepteren. Hierover loopt een discussie van de belastingdienst met een andere corporatie. Het hoge jaarresultaat uit gewone bedrijfsuitoefening wordt met name veroorzaakt door mutatie in de post waardeverandering activa, dit zal niet direct leiden tot een verhoudingsgewijs hoge belastingdruk, omdat de activa fiscaal anders gewaardeerd wordt dan commercieel. Commercieel wordt geen herbestedingsreserve gehanteerd. De fiscaal omvangrijke projectverliezen vanuit de herstructurering van Slikkerveer-Zuidoost worden zichtbaar in 2010 maar gecompenseerd met winsten uit 2008 en 2009. Hierdoor is de mutatie in de belastinglatentie en de vpb druk voor 2010 verhoudingsgewijs gering. Zie ook bijlage 1.

2.10 Bedrijfslasten De specificatie luidt als volgt: •

Beheerskosten woonwagens

•

Belastingen en vaste lasten:

•

Onroerend zaakbelastingen

1.235

1.171

•

Rioolbelastingen

603

601

•

Waterschapslasten

573

562

•

Verzekeringen verhuurd onroerend goed (excl. glasverzekering = servicekosten)

112

110

•

Contributie landelijke federatie/Maaskoepel

107

107

•

Kleine rendabele investeringen t.l.v. resultaat

384

292

•

Kosten leefbaarheid

498

474

•

Bijdrage Centraal Fonds i.h.k.v. “Vogelaarheffing”

463

447

•

Kosten fusie met Volksbelang Rhoon

122

-

•

Overige directe exploitatielasten

545

495

•

Nazorg Project De Vier Jaargetijden

124

-

•

Nagekomen last van De Vier Jaargetijden

850

-

•

Overige directe exploitatielasten servicekosten

3.085

3.209

•

Administratiekosten servicekosten (zit in overige bedrijfsopbrengsten)

132

135

•

Diversen kosten

134

223

8.979

7.838

Totaal overige bedrijfslasten

Met ingang van deze jaarrekening worden de bedrijfskosten netto gepresenteerd. De dekkingen die ontstaan omdat er personeelskosten worden doorbelast naar servicekosten, leefbaarheid en onderhoud worden op de bedrijfskosten in mindering gebracht. De meeste posten van de overige bedrijfslasten laten ten opzichte van 2009 een relatief lichte stijging of daling zien. De stijging van ca. € 1,1 miljoen wordt met name veroorzaakt door de kosten van de fusie met AW Volksbelang Rhoon en nagekomen lasten voor het project De Vier Jaargetijden. 2.11 Renteresultaat De rentebaten waren lager doordat we het banksaldo zo laag mogelijk houden. De rentelasten zijn nagenoeg gelijk gebleven doordat ook het gemiddeld geleend bedrag over de jaren 2009 en 2010 nagenoeg gelijk was. Er zijn geen rentelasten geactiveerd. Op balansdatum was het renterisico 9%. Dit bestond geheel uit de hoofdsom van de variabele geldleningen en is ruim onder de norm van 15% uit ons treasurystatuut. 2.12 Deelnemingen Het resultaat op deelnemingen heeft betrekking op de toe- en afname van de reserves binnen de VvE’s waarin Woonvisie voor meer dan 50% deelneemt. Het resultaat over 2010 is ten opzichte van 2009 nagenoeg ongewijzigd.

60

61

Pagina 62 t/m 64 Overig




Overige informatie Werknemers Gedurende het jaar 2010 had Woonvisie gemiddeld 67,4 werknemers in dienst. Dit aantal is gebaseerd op het aantal fulltime equivalenten. Bezoldiging raad van commissarissen De leden van de raad van commissarissen ontvangen een vaste vergoeding voor hun werkzaamheden. In 2010 ontving de voorzitter € 13.600 en ontvingen de overige leden € 8.500. Daarnaast ontvangen de leden van de raad een vergoeding voor gemaakte kosten, zoals reiskosten. De raad conformeert zich aan de adviesregeling van de Vereniging Toezichthouders Woningcorporaties “Honorering Toezichthouders in Woningbouwcorporaties”. In 2009 is het niveau conform deze regeling bereikt. Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens Vanaf 2006 is de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (WOPT) van kracht. Een deel van de wet is van toepassing verklaard op de toegelaten instellingen volkshuisvesting. Gemeld dienen te worden de functionarissen die meer verdienen dan het gemiddelde salaris van de minister (in 2010: € 193.000). Bezoldiging directeur-bestuurder Naam

Functie

Belastbaar loon

Werkgeversaandeel pensioenafdracht

Eigen bijdrage pensioen

Totaal

Mevr. F.A. de Graaf

Directeurbestuurder

€ 112.184

€ 23.808

€ 8.652

€ 144.644

Ridderkerk, 14 juni 2011

Raad van commissarissen Mr. J. van der Linde (voorzitter) J. de Blok RA W.S. de Graaf H.C. van Horsen Mevrouw drs. I.K.L. de Jong MRE Ing. C.L. Schneider Mevrouw S.B. Stilling

Bestuur Ir. F.A. de Graaf

31-12-2010

31-12-2009

15.407

6.146

Overige gegevens Toerekening jaarresultaat (bedragen x € 1.000) Het jaarresultaat voor belasting (incl. deelnemingen) Effect vpb op het jaarresultaat Toevoeging algemen bedrijfsreserve

-576

-53

14.831

6.093

Gebeurtenissen na balansdatum In mei 2011 heeft de Raad van arbitrage vonnis gewezen in een geschil tussen Woonvisie en de aannemer van het project De Vier Jaargetijden (verzoek arbitrage is in januari 2009 gedaan). Een deel van de claim van de aannemer is hierbij toegewezen, daarnaast is een deel aangehouden (de aannemer moet hiervoor nog een en ander onderbouwen). Het vonnis is verwerkt in de jaarrekening 2010.

62

63



Pagina 65

Woonvisie - bijlagen

Bijlagen

>>

64

65

Pagina 66 Bijlage 1. Overzicht bepaling fiscaal resultaat 2010

Pagina 67 Bijlage 2. Verloop bedrijfswaarde 2010

Woonvisie - bijlagen 2010



Commercieel resultaat 2010

15.407

Correcties i.v.m. afschrijvingen

6.323 -7.313

Correcties i.v.m. waardeveranderingen Te activeren onderhoudskosten Vogelaarheffing fiscaal niet aftrekbaar

Bedrijfswaarde

Vrijval kasstromen Effect een jaar opschuiven

475

Subtotaal autonome ontwikkeling

25.056 4.053

-132

Sloop

Fiscale afschrijvingen: -130

Overige weggevallen vhe's

Afschrijving maatschappelijk onroerend goed

-200

Verbeteringen

Afschrijving bedrijfsonroerend goed

-200

Nieuwbouw

-200

Aankoop

Afschrijving leveringen en diensten

-21.003

Voorraadmutaties Verkoop

Afschrijving inventaris/ict

301.016

Autonome ontwikkeling

250

15.142

Subtelling

Afschrijving onroerend goed (eigen kantoor/magazijn)


2

7.999 171

Overige nieuwe vhe's

-20 -750

Overige mutaties woninggegevens Subtotaal voorraadmutaties

8.040

-1.015

Correctie winst verkoop bestaand bezit

Parameterwijzigingen -386

Afschrijving (dis)agio leningen

Indexaties Disconteringsvoet

4.266 29.135

Levensduur

Te activeren interne kosten en rente Algemene kosten

600

Mutatiegraad

Rente

600

Subtotaal parameterwijzigingen

33.401

1.200 Wijzigingen exploitatiebeleid Fiscale projectresultaten

Huren

Grondexploitatie Prima Bolnes

-7.176

Huurderving

-22.578

Onderhoud

Slikkerveer-Zuidoost

-29.754

Exploitatiekosten i.v.m. aanpassing normen Subtotaal wijzigingen exploitatiebeleid

-15.563

Fiscaal resultaat 2010

3.194

-11.450 2.883 -5.373

Wijzigingen (des)investeringsbeleid Verkoop

3.407

Sloop Aanpassen looptijden

3.010

Afkoop erfpacht Subtotaal wijzigingen (des)investeringsbeleid

Bedrijfswaarde

347.554

Rentabiliteitswaardecorrectie 2009

20.650

Effect aflossing, financiering en aanpassen disconteringsvoet

-7.448

Rentabiliteitswaardecorrectie 2010

13.202

Totaal bedrijfswaarde en rentabiliteitswaardecorrectie

66

6.417

360.756

67

Pagina 68 Bijlage 3. Kerncijfers

Pagina 69 Bijlage 4. Personeel Bijlage 5. Overzicht VvE’s



2010

2009

2007

2008

2006


Bijlage 4. Personeel

Gegevens woningbezit Aantal verhuureenheden

Medewerkers

76

Fte

67,4

Vacatures in Fte

5,6

39

43

44

46

47

2. naoorlogse woningen

7956

8.006

7.905

7.783

7.772

3. woningen in aanbouw

64

13

144

191

161

Fulltimers

44

8.059

8.062*

8.093

8.020

7.980

Parttimers

32

Mannen

40

1. vooroorlogse woningen

Totaal woningen

4. verzorgings- en verpleegeenheden

226

202

181

272

272

Vrouwen

36

5. winkels, garages/bergingen, bedrijfsruimten, woonwagens

499

500

498

503

502

Gemiddelde leeftijd

48,8 (=vast aangestelden)

8.784

8.764

8.769

8.795

8.754

Gemiddeld dienstverband

12,0 jaar

Ziekteverzuim

4,6% (1,3% kort en 3,3% lang)

Gemiddelde verzuimfrequentie

1,1

Gemiddelde verzuimduur

10,4 dagen

Uitgaven t.b.v. opleiding en scholing

€ 120.000,00 (= 3,8% van de bruto loonsom)

Totaal verhuureenheden

Aangekocht bezit boekjaar Gesloopte eenheden boekjaar Verhuureenheden bestemd voor sloop Waarde volgens beschikkingen WOZ (x € 1 miljoen)

1

25

-

-

-

109

158

64

-

152

19

128

286

86

-

1.382

1.467

1.391

1.261

1.214

11.177

10.322

10.094

10.242

10.352

431

415

Kwaliteit 1. aantal reparatieverzoeken boekjaar 2. kosten niet-planmatig onderhoud in euro per woning

462

483

430

3. kosten planmatig onderhoud in euro per woning

760

1.057

899

825

764

234

268

480

529

435

97

84

78

14

-14

1.892

1.887

1.799

1.614

4. kosten kwaliteitsimpuls SVB per woning 5. kosten zorgvriendelijk wonen Totaalkosten onderhoud in euro per woning

1.553

Bijlage 5. Overzicht VvE’s

142

Woonvisie huurobjecten

Eigenaren

Woonvisie huurobjecten

Bizetstaete

18

2

82%

18%

Blaak

12

1

22%

78%

Boksdoornstraat

18

92

18,2%

81,8%

6.9

Gerard Doustraat 1 t/m 4

1

20

5%

95%

2.1

Gerard Doustraat 43 t/m 83

5

16

23%

77%

Hollandsestraat 74 t/m 120

8

16

27%

73%

Jonge Jan I

1

1

50%

50%

142

142

140

140

417

414

2. gemiddelde netto huurprijs in euro per maand

451

442

424

3. gemiddelde puntprijs in euro

3.17

3.11

3.03

2.98

2.98

2.5

1.5

0.9

2.0

4. huurverhogingpercentage per 1 juli boekjaar

1.2

Het verhuren van woningen 1. mutatiegraad 2. acceptatiegraad (aantal aanbiedingen)

6.0 2.2

5.6

5.8

6.2

2.2

2.0

2.2

Financiële continuïteit 1. solvabiliteit 2. liquiditeitsratio 3. rentabiliteitspercentage eigen vermogen

VvE’s

21.9

22.3

19.2

21.2

Jonge Jan II

9

0

100%

0%

0.1

0.2

0.3

0.6

0.4

Noordstraat

30

45

47,45%

52,55%

17.9

9.0

23.4

-2.8

9.0

Seringenplantsoen

88

0

100%

0%

4.9

5.2

Vechtstraat

25

41

50%

50%

5.7

De Vier Jaargetijden - Lente

14

64

23,93%

76,07%

De Vier Jaargetijden - Zomer

14

97

15,32%

84,68%

Vondelparck

4

1

52,3%

47,7%

16

0

100%

0%

24

1

63,65%

36,35%

25.3

4. vermogenskostenvoet vreemd vermogen

4.6

4.5

4.9

5. rentabiliteitspercentage totaal vermogen

7.5

5.1

8.6

2.9

10.639

9.405

8.869

7.755

7.083

25.9

24.3

25.1

25.0

24.3

15.659

12.344

9.730

8.763

8.828

Vondelparck Tuin-Terraswoningen

1.803

1.241

1.150

1.450

1.715

Voorn 47 t/m 71

1. huurachterstanden, in een % van de huren en vergoedingen

1.0

1.0

1.1

2. huurderving, uitgedrukt in een % van de huren (excl. sloopleegstand)

0.3

0.4

0.4

0.2

0.5

67.1

65.1

65.4

67.8

6. weerstandsvermogen in euro per woning 7. weerstandsvermogen in % balanstotaal 8. bedrag interne financiering in euro per woning 9. cashflow in euro per woning

Stemverhouding/breukdelen

Overige eigenaren

Prijs-kwaliteitverhouding ultimo jaar 1. gemiddeld aantal punten WWS

Aantal appartementen

Algemeen

3. personeelsbezetting, volledige plaatsen

67.4

1.2

1.4

*Ten opzichte van de tabel woningvoorraad eerder in het jaarverslag zitten in deze tabel extra de woningen in aanbouw (64)

68

69

Pagina 70 Bijlage 6. Gegevens verbindingen

Pagina 71 Bijlage 7. Overzicht persoonlijke gegevens rvc-leden


Naam en beroep of functie

Nevenfuncties


Benoemd per

Aftredend per

Laatste termijn

Algemene gegevens

•

Naam van de verbinding

Woonvisie Vastgoed b.v.

•

Rechtsvorm

b.v.

•

Vestigingsplaats

Ridderkerk

•

Statutaire doelstelling

Vastgoedontwikkeling

•

Kern/Neven-activiteiten in verslagjaar

Geen

•

Heeft consolidatie binnen de TI plaatsgevonden?

Neen

mr. J. van der Linde (1948)

•

Vennootschap

•

Eigen vermogen

€ 18.000

•

Jaaromzet

0

•

Belang in %

100

•

Nominale waarde belang, preferentie en/of prioriteit

Geen

•

Intrinsieke waarde

0

•

Eventuele overige participanten in vennootschap

Geen

•

Stichting/Vereniging

-

•

Wijze en mate van bestuurlijke zeggenschap

Volledig

•

Productie en ontwikkeling van de voorraad woongelegenheden in de verbinding

•

Commissaris Metaal Transport Beheer B.V. te Rotterdam

1-4-2004

2013

2013

•

Lid RvT Stichting Sport&Welzijn Ridderkerk i.o. (fusie-organisatie Dynamiek/SRS) Lid RvT Stichting Bibliotheek A-Z Dordrecht Administratief coördinator project ontwikkelingssamenwerking (Benin)

1-1-2004

2011

2015

1-1-2003

2010

2014

1-7-2003

2011

2015

Lid RvT TCM (gebruikersver. TIS - Thuiszorg Informatie Systeem) Bestuurslid van Het Punt (WMO-loket) te Roosendaal Directeur-bestuurder @ease Holding BV

1-1-2008

2011

2019

Directeur/aandeelhouder Expl.mij. Stonebuilding BV te Rotterdam Directeur/aandeelhouder Morena Investments BV te Rotterdam Directeur/aandeelhouder Jayzet Investments BV te Rotterdam

1-5-2009

2012

2020

Lid RvT Wbv. Amerongen Lid RvC Wooninc. Eindhoven

1-5-2009

2012

2020

Voormalig advocaat en procureur Van den Herik en Verhulst te Rotterdam

de heer W.S. de Graaf (1942)

Financiële gegevens 2010: Besloten

Voorzitter

Op voordracht van de

Vice voorzitter

huurdersorganisatie

• •

Voormalig directeur Sociale Dienst gemeente Ridderkerk

de heer ing.C.L. Schneider (1940) Op voordracht OR

Geen

• Lid rvc

•

Lid rvc

•

Adviseur en docent/workshopleider BOB Opleidingen, Kennis en Advies Zoetermeer Zelfstandig adviseur bouwprojecten en bouwregelgeving

Voormalig bouwkundige gemeente Ridderkerk

Geldstromen: •

Van TI naar verbinding

-

•

Doorberekende kosten aan de verbinding

-

•

Waarde verstrekte lening(en)

-

•

Rentepercentage

-

•

Zekerheden

-

•

Aflossingstermijn

-

•

Beschikbaar gestelde bedrijfsmiddelen door de TI

-

•

Inzet van personeel van de TI

-

•

Van verbinding naar TI

-

•

Ontvangen winstuitkeringen door TI

-

•

Afgegeven zekerheden ten behoeve van de verbinding

-

•

Maximale risico-exposure/aansprakelijkheid

-

de heer H.C. van Horsen (1947)

Op voordracht van de huurdersorganisatie Progressie

• Directeur eigenaar van Sauna Sun Beheer te Ridderkerk

Mevr. S.B. Stilling (1951)

Wijze waarop de risicobeheersing plaatsvindt verkregen zekerheden

Lid rvc

In 2010 en tot heden vinden er geen activiteiten

• • •

Directeur-bestuurder Stichting Thuiszorg West Brabant te Roosendaal

Risicobeheersing: •

•

Directeur eigenaar Van Horsen Monumentenpanden BV Ridderkerk Directeur eigenaar Van der Voorde Holding te Ridderkerk Lid Raad van Participanten De Riederborgh Ridderkerk (tot 1-2-2011)

plaats, zodat het risicoprofiel beperkt is.

juridische structuur De heer J. de Blok (1967)

selectie samenwerkingspartners

Lid rvc

maximale omvang projectaanspraken

• •

Directeur eigenaar van Maes BV te Barendrecht

gegarandeerde afzet vooraf vermogensdoelstelling en dividendbeleid

Mevr. drs. I.K.L. de Jong MRE (1964)

•

Lid rvc

• •

Partner bij Boer en Croon te Amsterdam

70

71

Pagina 72 t/m 73 Bijlage 8. Overzicht stakeholders

Aard van de relatie

Pagina 72 t/m 73 Bijlage 8. Overzicht stakeholders


Aard van de relatie

Thema van de relatie


Thema van de relatie

Gemeenteraad en College van Burgemeester en Wethouders

Woningstichting Rhiant

strategisch >

woningbouwstrategie, SVB, stuurgroepen

strategisch >

•

strategische visie, marktontwikkelingen in de regio

•

woonruimteverdeling, marktontwikkeling

•

tactisch >

•

planvorming, maatwerk woonruimteverdeling

tactisch >

operationeel >

•

toezicht, informatie-uitwisseling, lokaal zorg netwerk

operationeel >

Bewonersraad Progressie (huurdersvertegenwoordiging)

Patrimonium Barendrecht

strategisch >

•

strategische visie, SVB

strategisch >

•


tactisch >

•

kwartaaloverleg met bestuurder

tactisch >

•


bewonerscommissies

operationeel >

operationeel >

•

Wbv. Volksbelang Rhoon

Stichting Sport&Welzijn strategisch >

•

strategische visie en buurtbeheer

strategisch >

•


•


tactisch >

•

samenwerken in wijken

tactisch >

operationeel >

•

buurtbemiddeling, maatschappelijke stages, vrijwilligerswerk

operationeel >

ACOR

Stichting 3 Primair en Stichting PCPO strategisch >

•

visie op bevolkingsontwikkeling en wijkontwikkeling, buurtbeheer

strategisch >

•

strategische visie, ouderenbeleid

tactisch >

•

concrete locaties

tactisch >

•

ouderenhuisvesting

gebruik school voor de wijk

operationeel >

operationeel >

•

GGD Rotterdam Rijnmond

Farel College en Gemini College strategisch >

•

strategische visie, accent op huisvesting, op inzet in stages

strategisch >

tactisch >

•

eventuele bouwplannen

tactisch >

•

omgaan met overlast en probleemsituaties

operationeel >

•

gebruik school voor de wijk, inzet stagiaires

operationeel >

•

concrete probleemgevallen in lokaal zorgnetwerk

•

schoonhouden wijkdeel door leerlingen Gehandicaptenraad Ridderkerk

Pameijer en P.C. Stichting IJsselmonde-Oost strategisch >

•

ontwikkelingen in wonen en zorg

strategisch >

•

strategische visie

tactisch >

•

afspraken over aantallen woningen

tactisch >

•

werkwijze bij woningaanpassing, programma van eisen bij nieuwbouw

dagelijks onderhoud, huurinning, toewijzing

operationeel >

•

huisvestingsproblemen

operationeel >

•

Voorlichtings- en adviescommissie wonen Ridderkerk

Politie Rotterdam Rijnmond district Ridderster strategisch >

•

veiligheid en buurtbeheer

strategisch >

tactisch >

•

wederzijdse inzet in wijken, aanpak (hennep)overlast

tactisch >

operationeel >

•

wijkagent en woonconsulent, dagelijkse leefbaarheidsproblemen

operationeel >

•

beoordeling en advies bij nieuwbouw en renovatie

Maaskoepel

SWOR en Steunpunt Mantelzorg strategisch >

•

strategische visie, ouderenbeleid

strategisch >

•

regionaal strategische agenda wonen

tactisch >

•

klussendienst, woonzorgzones, advies bij ontwerpen

tactisch >

•

woonruimtebemiddeling

•

formulierenbrigade, praktische zaken voor ouderen

operationeel >

strategisch >

•

strategische visie op wonen en zorg

tactisch >

•

visie op bestaand bezit

operationeel >

•

bouw, verhuur en onderhoud

strategisch >

•

strategische visie op wonen en zorg

tactisch >

•

visie op bestaand bezit

operationeel >

•

bouw, verhuur en onderhoud

tactisch >

•

ontwikkelingen winkelgebied

operationeel >

•

beheer en onderhoud

operationeel >

Zorgcentrum Riederborgh

Aafje

Winkeliersvereniging Vlietplein strategisch >

72

73

> Colofon Samenstelling en redactie Woonvisie Concept en ontwerp AmaiAmai marketing en ontwerp Dordrecht Fotografie Chris Bonis Rotterdam Drukwerk Drukkerij Dekkers Dordrecht

Johan Bloemberg

Erica Houtman

Arie Groenewegen

Elly van Pagee

Hans Rotmans Het idee achter de rode draad Doelgericht in beweging! Dat is Woonvisie. Kwaliteit van wonen, een woning voor iedereen én een woning die bij je past, staan daarbij voorop. Natuurlijk kan onze organisatie deze visie alleen uitdragen via de medewerkers en de nauwe samenwerking met anderen. Zij vormen de rode draad van Woonvisie. In dit jaarverslag loopt dan ook letterlijk een oranje (lees rode) draad die gedragen wordt door een aantal van deze mensen.

Marius van Velzen

Met dank aan de modellen: Elly van Pagee Erica Houtman Arie Groenewegen Johan Bloemberg Hans Rotmans Marius van Velzen Sonja Stilling

74

Sonja Stilling

Woonvisie Koningsplein 50, 2981 EA Ridderkerk • Telefoon: (0180) 49 49 49 • Website: www.wv.nl • E-mail: [email protected]

Rode draad Doelgericht in beweging. Woonvisie - jaarverslag en jaarrekening

Recommend Documents