Laarbeeklaan 101 – 1090 Brussel
Oncologisch Handboek
Richtlijnen Digestieve Oncologie Anaal kanaal
V3.15
Oncologisch Handboek
UZ Brussel
ANAAL KANAAL – ICD-O C21.1 1. Classificatie (UICC TNM Classification of Malignant Tumors; Seventh edition) Tx = oordeel over primaire tumor niet mogelijk T0 = geen primaire tumor Tis = carcinoma in situ, Bowen disease, hooggradige squameuze intra-epitheliale laesie (HSIL), anale intra-epitheliale neoplasie II-III (AIN II-III) T1 = Tumor van 2 cm of kleiner T2 = Tumor van meer dan 2 cm, maar niet meer dan 5 cm T3 = Tumor van meer dan 5 cm T4 = Tumor van eender welke grootte met invasie van aanliggende organen, bv. vagin, urethra, blaas (enkel directe invasie van de wand van het rectum, de perianale huid, subcutaan weefsel, of de sfincter spier(en) wordt niet geclassificeerd als T4) Nx N0 N1 N2 N3
= = = = =
oordeel over regionale lymfeklieren niet mogelijk geen regionale lymfekliermetastasen metastase in perirectale lymfeklier(en) metastase unilateraal iliaca interna en/of unilateraal inguinaal metastase perirectaal en inguinaal en/of bilateraal iliaca interna en/of bilateraal inguinaal
M0 = geen metastasen op afstand M1 = metastase(n) op afstand *
De regionale lymfeklieren zijn de volgende: perirectale lymfeklieren iliaca interna lymfeklieren inguinale lymfeklieren
**
pN: standaard dienen in het resectie specimen minimum 12 lymfeklieren onderzocht te worden bij een regionale perirectale/pelvische lymfadenectomie of 6 lymfeklieren bij een inguinale lymfadenectomie. Indien er minder werden onderzocht, doch allen zijn negatief, wordt toch pN0 gebruikt.
Stadium indeling: Stadium Stadium Stadium Stadium
0: I: II: IIIA:
Stadium IIIB: Stadium IV:
Tis T1 T2-3 T1-2-3 T4 T4 elke T elke T
N0 N0 N0 N1 N0 N1 N2-3 elke N
Richtlijnen Digestieve Oncologie
M0 M0 M0 M0 M0 M0 M0 M1
Anaal kanaal
-2-
Oncologisch Handboek
UZ Brussel
2. Staging -
-
Anamnese Klinisch Onderzoek, inclusief lengte en gewicht Evaluatie nutritionele toestand o NRS (nutritional risk score) o BMI Indien één van beiden afwijkend: consultatie Diëtiek of Nutritieteam, naargelang de ernst van de anamnese. Oncogeriatrisch assessment bij patiënten vanaf 70 jaar of op indicatie Staging: o Rectoscopie o Echo-endoscopie o PET CT o MR o Labo + CEA o HIV
3. Behandeling 1.1 T1-2N0 -
Indicatie voor primaire radiotherapie. Een heelkundige behandeling (lokale excisie) kan worden overwogen. Dit dient steeds besproken te worden op het Multidisciplinair Oncologisch Consult. De eerste keuze voor behandeling blijft radiotherapie.
1e reeks
RADIOTHERAPIE 23 x 2 Gy
2e reeks (boost) na 4 weken + nieuwe planning CT, dosis obv. rectoscopie/klinisch onderzoek:
1) 10 x 2 Gy bij residuele ziekte 2) 5 x 2 Gy bij complete klinische respons
1.2 INDIEN T3-4N0 OF N+ -
Indicatie voor primaire radiochemotherapie. RADIOCHEMOTHERAPIE 23 x 2 Gy
1e reeks
Concomitant chemotherapie 5-FU+ mitomycine 1e+ 5e week 2e reeks (boost) na 4 weken + nieuwe planning CT, dosis obv. rectoscopie/ klinisch onderzoek en intieel T stadium:
Richtlijnen Digestieve Oncologie
1) 10 x 2 Gy bij residuele ziekte of initieel T4 2) 5 x 2 Gy bij complete klinische respons
Anaal kanaal
-3-
Oncologisch Handboek
UZ Brussel
Een herevaluatie met MR, echo-endoscopie + biopsie wordt uitgevoerd 3 maanden postradiochemotherapie.
1.3 CHIRURGIE Bij herval na radiotherapie of radiochemotherapie: te bespreken op het Multidisciplinair Oncologisch Consult voor heelkunde.
1.4 STADIUM IV De gegevens omtrent de behandeling van een gemetastaseerd anaal kanaal carcinoom zijn schaars. Gezien de activiteit van cisplatinum in spinocellulair carcinoom, wordt vaak een combinatie met 5-Fluorouracil voorgesteld. DOSIS
TIJDSTIP
5-Fluorouracil
1000 mg/m2
d1-5
Mitomycine C
100 mg/m2
d2
CHEMOTHERAPIE
Deze toediening wordt maandelijks herhaald.
4. Opvolging na curatieve behandeling Gedurende de 1e 2 jaar: - Om de 6 maanden: rectoscopie, MR, CT thorax-abdomen Nadien: - Jaarlijks: MR, CT thorax-abdomen, rectoscopie
Richtlijnen Digestieve Oncologie
Anaal kanaal
-4-
Oncologisch Handboek
UZ Brussel
BIJLAGEN Bijlage 1 Titel: Impact of adjuvant chemotherapy with 5-FU or FOLFOX in colon cancers with microsatellite instability: An AGEO multicenter study. David Tougeron, Gaelle Sickersen, Thierry Lecomte, Guillaume Mouillet, Isabelle Trouilloud, Romain Coriat, Thomas Aparicio, Gaetan Des Guetz, Cedric Lecaille, Pascal Artru, Estelle Cauchin, David Sefrioui, Tarek Boussaha, Aurelie Ferru, Julien Taïeb, Pierre Michel, Lucie Karayan-Tapon, Dewi Vernerey, Franck Bonnetain, Aziz Zaanan; Department of Gastroenterology, Poitiers University Hospital, Poitiers, France; Poitiers university Hospital, Poitiers, France; Centre Hospitalier Trousseau, Tours, France; Institut Regional du Cancer en Franche-Comté - University Hospital, Besançon, France; Ambroise Paré, Paris, France; Cochin Teaching Hospital, AP-HP, Paris Descartes University, Paris, France; Hôpital Avicenne, Assistance Publique Hôpitaux de Paris, Bobigny, France; Oncology Department, Hôpital Avicenne, HUPSSD, UCOG 93 (APHP), Bobigny, France; Clinique Bordeaux Nord, Bordeaux, France; Hôpital Privé Jean Mermoz, Lyon, France; Nantes University Hospital, Nantes, France; Digestive Oncology Unit, Department of Hepato-Gastroenterology, Rouen University Hospital, Rouen, France; Hôpital Saint-Antoine - Assistance Publique Hôpitaux de Paris, Paris, France; Department of Oncology, Poitiers University Hospital, Poitiers, France; APHP and Paris Descartes University, Paris, France; INSERM U935, University of Poitiers, Poitiers, France; CHRU Besançon, Besançon, France; Centre Hospitalier Universitaire, Besançon, Besançon, France; Department of Gastroenterology, HEGP, Paris, France J Clin Oncol 32:5s, 2014 (suppl; abstr 3508) 2014 ASCO Annual Meeting Abstract: BACKGROUND: Microsatellite instability (MSI) is found in 12% of colon cancers (CC) and associated with a low recurrence rate after curative surgery. Adjuvant chemotherapy with 5-FU seems ineffective, but small studies recently suggest that adjuvant chemotherapy with FOLFOX could be effective (Zaanan et al.). The aim of this study was to analyze efficacy of adjuvant chemotherapy with 5-FU or FOLFOX in relapse-free survival (RFS) of MSI CC. METHODS: This multicenter retrospective study included patients with stage II or III MSI CC with curative surgery between 2000 and 2012. High-risk stage II CC were defined by one of these criteria: stage T4, bowel obstruction, tumoral perforation, vascular emboli, lymphatic invasion, perinervous invasion, or a number of lymph nodes examined inferior to 10. Prognostic factors of RFS were analyzed in univariate and multivariate analysis using Cox model. RESULTS: A total of 433 MSI CC patients were analyzed, including 57% and 43% stage II and III, respectively. Median follow-up was 35 months. Mean age was 70 ± 17 years. Overall, 61%, 27%, 12% patients had a surgery alone (n=263), adjuvant FOLFOX (n=119) or 5-FU (n=51) respectively. Adjuvant chemotherapy was administered in 17% of stage II (n=41) and 70% of
Richtlijnen Digestieve Oncologie
Anaal kanaal
-5-
Oncologisch Handboek
UZ Brussel
stage III (n=129). Recurrence rates were 6% (n=14) for stage II and 21% (n=39) for stage III. Adjuvant chemotherapy was associated with better RFS in univariate analysis, but only for FOLFOX (HR=0.46, 95%CI 0.23-0.79) and not for 5-FU (HR=1.02, 95%CI 0.60-1.73). Threeyears RFS was 75% for surgery alone, 66% for 5-FU and 84% for FOLFOX (p=0.02). In multivariate analysis taking account the other prognosis factors, adjuvant chemotherapy with oxaliplatin remains significantly associated with better RFS (HR=0.29, 95%CI 0.13-0.65 ; p=0.003). In the subgroup analyses, benefit of FOLFOX, as compared to 5-FU and surgery alone, was significant in stage III (HR=0.38, 95%CI 0.21-0.69 ; p=0.0014) and a trend was observed for high-risk stage II (HR=0.141 95%CI 0.02-1.04 ; p=0.0549). CONCLUSIONS: This multicenter study confirms that adding oxaliplatin to 5-FU can restore the chemosensitivity of MSI CC.
Richtlijnen Digestieve Oncologie
Anaal kanaal
-6-
