RhD typeren, wanneer alarmeren?
Peter Ligthart 8 juni 2010
1
Casus
• 24 jarige vrouw, 12 weken zwanger • Routine ABO Rhesus (Rh)D bepaling
• Ortho Biovue kolom techniek • Verwachting:
positief (2+)
negatief of 4+
8 juni 2010
2
Algemene vraag Wat moet ik met RhD antigeen bepaling van 2+?
Waarom test ik?
(ontvanger of donor)
Wat wil ik weten?
8 juni 2010
3
Zwak RhD antigeen Verminderde expressie van het RhD antigeen minder dan 20% t.o.v. R1r (CcDee) 5-10% alleen aantoonbaar in de IAGT “normaal” RhD antigeen genetisch wel mutaties gevonden (verschillende typen) geen allo anti D vorming
8 juni 2010
4
Variant RhD antigeen RhD antigeen waar een gedeelte van ontbreekt Een antigeen is opgebouwd uit epitopen Een variant RhD antigeen mist één of meer van die epitopen Zwakke expressie is mogelijk Totaal 30 verschillende epitopen bekend Minstens 40 verschillende RhD varianten mogelijkheid tot allo anti D vorming
8 juni 2010
5
RhD negatief
RhD positief
Zwak RhD antigeen
Variant RhD antigeen
8 juni 2010
6
RH genen RHD gen
D positief
C/c
RHCE gen
E/e
D negatief
8 juni 2010
7
RhD varianten DIII
DFR
DVa
DAR
DVI
RoHar / Crawford
8 juni 2010
8
Zwak RhD antigenen Type 1
Type 5
Type 2
Type 6
Type 3
Type 7
8 juni 2010
9
Zwak RhD of RhD variant? commerciele reagentia – monoclonale en polyclonale anti D’s
Epitopen panel – MoAbs waarvan je weet welk epitoop herkend wordt
standaard DNA – RHD Multiplex PCR / MLPA
speciele serologie en DNA – DNA sequencing en panel van ca. 80 anti D MoAbs
8 juni 2010
10
8 juni 2010
11
8 juni 2010
12
8 juni 2010
13
DNA onderzoek RHD gen
D positief
C/c
RHCE gen
E/e
D negatief
RHD variant
8 juni 2010
14
Resultaten referentie diagnostiek Uitslag DNA onderzoek 5%
39% Rh D positief Rh D variant Rh D negatief 56%
N = 107
8 juni 2010
15
Resultaten referentie diagnostiek RhD varianten 7%
3% 1%4%
DIII DIVa DVa 27%
D VI D VII
40%
DFR RoHar DAR 6% 3%
9%
??
8 juni 2010
16
Welke varianten zou je willen vinden Het liefste allemaal...… maar dat lukt niet Welke komen het meeste voor? • DAR, DVI Welke maken het snelst een klinisch relevante anti D? • DVI, DFR DVI, DFR, DAR herkennen als RhD variant DFR en DAR kunnen lijken op een zwak RhD antigeen 8 juni 2010
17
Richtlijn Bloedtransfusie, 2004 2.1.2 Rhesus-D-bloedgroep bepaling Aanbevelingen • ontvangers 1 reagens, DVI als RhD negatief bepalen • navelstreng bloed (i.v.m. ampul toediening), DVI als RhD positief bepalen
8 juni 2010
18
Welke reagentia zijn er? • Monoclonaal • Polyclonaal • Blend reagentia • Buisjes • Kolom methode • Verschillende firma’s
8 juni 2010
19
Evaluatie van RhD reagentia Verschillende varianten en zwakke D antigenen – zwakke D antigenen (4), DVI (6), DFR (3) en DAR (3) – 2 donoren met een positieve directe antiglobuline test
Getest in buisjes – monoclonaal, polyclonaal, blend reagens
Getest in kolommethode (Diamed en Ortho)
8 juni 2010
20
Resultaten Anti D reagentia buisjes
Anti D kolom methode
blend Poly
Diamed 37oC
KT
IAT
DVI-
Ortho
RhD type
Mono
DVI+
DVI
-
1+/3+
-
-
1+/3+
-
2+/3+
-
DFR
-/zw
1+/3+
-
-
2+/3+
-
1+/3+
zw/3+
DAR
1+/2+
zw/1+
-/zw
-/zw
2+/3+
2+/3+
2+/3+
2+/3+
Zwak RhD
zw/1+
-
-/zw
-/zw
1+/3+
2+/3+
2+/3+
2+/3+
8 juni 2010
21
Samenvatting Kolom technieken zeer gevoelig voor D antigenen met een lage antigeen expressie DVI goed te herkennen (negatief), DFR en DAR moeilijk te herkennen met 1 reagens
8 juni 2010
22
Wat is een reden voor vervolgonderzoek? Zwakkere reactie met standaard anti D reagentia – minder dan 2+ (arbitraire grens) Grote verschillen in reactie sterkte tussen verschillende reagentia – minimaal 2 stappen (4+/2+ , 3+/1+ , pos/neg) RhD positief met anti D – zowel allo als auto
8 juni 2010
23
Casus • 24 jarige vrouw, 12 weken zwanger • Routine ABO Rhesus (Rh)D bepaling •Ortho Biovue kolom techniek
positief (2+)
8 juni 2010
24
Casus • Serologie – Anti D monoclonaal
zwak +
– Anti D blend (IAT)
3+
– Epitopen panel
Passend bij DFR
• DNA (MPX-D) • Conclusie
Passend bij DFR RhD variant DFR
• Mevrouw als ontvanger RhD negatief beschouwen (30e week as onderzoek, ampul) 8 juni 2010
25
Wat is een reden voor vervolgonderzoek? Zwakkere reactie met standaard anti D reagentia – minder dan 2+ (arbitraire grens) Grote verschillen in reactie sterkte tussen verschillende reagentia – minimaal 2 stappen (4+/2+ , 3+/1+ , pos/neg) RhD positief met anti D – zowel allo als auto
8 juni 2010
26
U bedankt voor de aandacht Verder dank aan; Claudia Folman Masja de Haas Marijke Overbeeke
8 juni 2010
27
