NOTA
REPORTAGE: DE APPELTUIN (LEUVEN)
Datum: 1 september 2010
REPORTAGE: DE APPELTUIN (LEUVEN) • 1 september 2010 • pagina 1 > 10
1 Freinetschool De Appeltuin 1.1
KORT
Adres
Weldadigheidsstraat 74 3000 Leuven
Contact
Tel: (016) 20 17 62 Fax: (016) 23 05 86 Tel.Opvang: 0475 87 17 64 E-mail:
[email protected] Website: www.appeltuin.be www.appeltuin.be/wout/speel
Leeftijd
Kleuters en basisschool
Oppervlakte
Kleine speelplaats – De Appeltuin: 26 op 25m Grote speelplaats: 26 op 50m
Realisatietijdstip
De tuin bestaat al vanaf het openen van de school 35 jaar geleden.
Kosten realisatie
De vergroening van deze schoolspeelplaats heeft bijna niets gekost.
Plantensoorten
Je vindt er verschillende appelbomen die nog volop in groei zijn. In het vlindertuintje vind je struiken met lekkere vruchten zoals frambozen, braambessen en aardbeien. Ook vind je er een mooie wilgentunnel en een beuk.
Beschrijving
Bij de Freinetschool De Appeltuin heb je 2 speelplaatsen waarvan er één zeer mooi groen aangelegd is . Vroeger waren er alleen betonnen tegels en 2 zandbakken. Deze zijn afgebroken en werden hergebruikt bij het aanleggen van een heuvel. Het idee achter deze tuin was dat het een onderhoudsarme tuin moest zijn vanuit het standpunt van het kind. De kinderen mogen vruchten plukken van de bomen. Ze spelen tussen de struiken, op de heuvel en in de wilgentunnel. Er is een arena die omgeven is door struiken. Deze gebruiken ze als plaats om toneeltjes te spelen. De kinderen zijn er zelf actief bezig. De groene omgeving maakt het spel boeiender. Ze hebben er verschillende stukjes verstopgroen en spelen in de zandbak. Ook is er een leuk waterelement waar het regenwater van op het dak in loopt. Er hangen grote vogelnesten omhoog waar de vogels zich graag in nestelen. Ook hebben de kinderen bijenhuisjes gemaakt voor solitaire bijen. Ze leren over deze dieren dan ook iets bij. Ook vind je er soms kikkers, lieveheersbeestjes, vlinders, rupsen, … De kinderen zijn vrij om in deze tuin te spelen maar ze krijgen wel enkele regels mee. Ze moeten de natuur haar gang laten gaan, niet alle bloemen plukken en niet naar de bijen slaan. Ze leren deze regels snel en alles loopt vlot.
1.2 1.2.1
WAT VINDT DE JEUGD ERVAN? Wat maakt deze plek leuk?
De kinderen spelen graag tussen de struiken en klimmen graag op de heuvel. Er was vroeger een holle boomstam waar ze hun fantasie de vrije loop lieten gaan; ze speelden er keukentje en andere spelletjes.
REPORTAGE: DE APPELTUIN (LEUVEN) • 1 september 2010 • pagina 2 > 10
Alle diertjes die ze zien in de tuin vinden ze heel fascinerend. Ze bekijken de lieveheersbeestjes, wormen, vlinders, vogels, … graag van dichtbij en leren er graag iets over. De zandbak in de wilgentunnel vinden ze ook heel leuk. Ze vinden het fijn dat ze van de vruchten van de bomen en struiken mogen eten, maar ze moeten het eerst wel aan een leraar/lerares vragen. 1.2.2
Wat kan beter?
De kinderen vinden de tuin wat klein. Ze zien erg uit naar de plannen om de ook grote speelplaats groen in te richten. 1.2.3
Welke speelplaats is het leukst?
Veel kinderen vinden de beide speelplaatsen wel leuk. De groene speelplaats vinden ze leuk omdat je daar tussen de struiken kan spelen en dieren kan zien, en de gewone speelplaats omdat die groter is en je daar kan voetballen. 1.2.4
Hoe worden de kinderen betrokken bij de planning / realisatie / beheer van deze ruimte?
Er zijn plannen om de grote speelplaats ook groen in te richten. Hierbij heeft de school de participatie van de kinderen gevraagd. Ze kregen carte blanche en mochten met voorstellen op de proppen komen. Hieruit kwamen ideeën die zeker gebruikt gaan worden bij het uitwerken van de herinrichting. Uit een ideeënronde van de klassen kwamen de kinderen spontaan met elementen als een avonturenparcours, klimmen en klauteren, doolhof, bloemenberg, trapjes, wiebelplankjes, rustige hoekjes, spelen met water, … Over deze voorstellen werd er dan weer gebrainstormd door de werkgroep milieu en daarna worden deze weer voorgelegd aan de kinderen.
1.3 1.3.1
WAT VINDT DE BEHEERDER ERVAN? Welke werken waren nodig voor de realisatie / beheer / onderhoud?
Vroeger waren er alleen betonnen tegels en 2 zandbakken. Hiervoor was breekwerk nodig. De uitgebroken tegels werden hergebruikt in een heuvel en in de tuin.. Ook zijn ze zelf knotwilgen gaan knotten in de buurt. Deze afgezaagde takken werden gebruikt voor de wilgentunnel en als afspanning van de zandbak. Via contacten hebben ze heel wat materieel gekregen, bijvoorbeeld leemgrond en een beuk. Het beheer gebeurt grotendeels door de school zelf. Ze werken ook samen met vzw Green, een veiligheidscoördinator en monumentenzorg. Het moest een onderhoudsarme tuin zijn vanuit het standpunt van het kind. Het noodzakelijke onderhoud wordt door een medewerker van het Natuurpunt gedaan en door de conciërge. Ook is er een werkgroep milieu samengesteld uit de ouders van de kinderen. Er zijn veel vrijwilligers die zich inzetten voor deze werkgroep en het onderhoud van de tuin. Het snoeien van bijvoorbeeld de wilgentunnel gebeurt dan ook door de ouders samen met de kinderen. 1.3.2
Kosten van de realisatie
De groene inrichting heeft bij niets gekost doordat de school zoveel zelf heeft gedaan en veel materiaal heeft gekregen. 1.3.3
Plannen voor de toekomst?
Er zijn plannen om de grote speelplaats ook groen in te richten. Uit de voorstellen van de kinderen kwamen bruikbare ideeën zoals heuvels, fruitstruiken, … Men wilt het zoals een provinciaal domein laten ogen. In de tuin zijn er plannen om lemen hutten te bouwen.
REPORTAGE: DE APPELTUIN (LEUVEN) • 1 september 2010 • pagina 3 > 10
De school wou ook een muurtje afbreken zodat er een extra tuintje vrijkomt. Hier komt een echt ‘Kriebeltuintje’ met een kleine poel. Dit tuintje is tot nu toe nog afgesloten en onbruikbaar omdat hier geen licht binnen valt door de hoge muur. Maar het afbreken van de muur wordt voorlopig niet toegestaan door Monumentenzorg. 1.3.4
Wat zijn uw ervaringen hier?
Op deze speelplaats zijn er nog nooit ongelukken gebeurd. De kinderen vinden het spel veel boeiender in deze groene omgeving. Het pestgedrag is enorm gedaald omdat hier meer spelmogelijkheden zijn. De kinderen vroegen zelf naar een groenere speelplaats. De tuin vraagt weinig onderhoud en het is zelf leuk om de tuin spontaan zijn gang te laten gaan. Vroeger waren de leerkrachten sceptisch tegenover een groene speelplaats. Ze vreesden dat er geen overzicht meer zou zijn. Maar nu zien ze in dat de tuin heel veel voordelen met zich meebrengt. Er wordt minder gepest, de kinderen zijn actief bezig, ze leren bij over dieren, …
2 Foto’s De Appeltuin
Waterlement
Arena voor toneeltje
REPORTAGE: DE APPELTUIN (LEUVEN) • 1 september 2010 • pagina 4 > 10
Heuvel met appelbomen in groei
Snoeihout
2.1
Diertjes in de tuin!
Huisje voor solitaire bijen
REPORTAGE: DE APPELTUIN (LEUVEN) • 1 september 2010 • pagina 5 > 10
Vogelnest
2.2
Toekomstig Kriebeltuintje?
REPORTAGE: DE APPELTUIN (LEUVEN) • 1 september 2010 • pagina 6 > 10
2.3
Vers fruit in de tuin!
Rode braambessen
Appels
REPORTAGE: DE APPELTUIN (LEUVEN) • 1 september 2010 • pagina 7 > 10
Zwarte braambessen
2.4
Spelen in de wilgentunnel
REPORTAGE: DE APPELTUIN (LEUVEN) • 1 september 2010 • pagina 8 > 10
2.5
Plekjes verstopgroen
REPORTAGE: DE APPELTUIN (LEUVEN) • 1 september 2010 • pagina 9 > 10
2.6
Ook groene plannen voor de grote speelplaats
REPORTAGE: DE APPELTUIN (LEUVEN) • 1 september 2010 • pagina 10 > 10