reizen

© www.shutterstock.com

reizen

46

TEKST

Lieselotte De Snijder

Bewust en geëngageerd de wereld rond Duurzaam reizen naar Indonesië met Vredeseilanden Sinds 2013 organiseert Davidsfonds Cultuurreizen verschillende beleefreizen. De deelnemers proeven van cultuur en natuur, maar bezoeken daarnaast ook projecten van ngo’s en lokale ondernemers. In 2016 staat voor het eerst ook een beleefreis naar Indonesië op het programma, met Vredeseilanden als nieuwe partner. We vertellen u graag wat dat precies inhoudt.

I

n 2013 organiseerde Davidsfonds Cultuur­reizen voor het eerst een beleef­ reis naar Ethiopië, in samenwerking met Ondernemers voor Ondernemers. Die vzw bevordert de duurzame economische groei in ontwikkelingslanden door lokale ondernemers te ondersteunen. Tijdens de beleefreis in Ethiopië konden de reizigers enkele ondernemers bezoeken en hun projecten beter leren kennen. Die combinatie van cultuurhistorische uitstappen en projectbezoeken kreeg erg positieve evaluaties. De afwisseling t­ ussen ­sociale projecten en cultuursites viel in de smaak en de deelnemers vonden de beleef­reis ook een interessante manier om een land van dichterbij te leren kennen. ­Bovendien konden ze ter plaatse vaststellen dat een bijdrage aan een ngo echt wel een verschil maakt.

Daarom organiseert Davidsfonds Cultuur­ reizen sinds 2013 nog meer beleefreizen,

Dankzij Davidsfonds Cultuurreizen krijgen onze donateurs en vrijwilligers de kans om boerenorganisaties te bezoeken waar ze zich voor inzetten An Bosmans

naar Peru, Tanzania en Rwanda. Die laatste reisbestemming wordt trouwens bezocht in samen­werking met BRS, de Belgische

Raiffeisen­stichting, die de levenskwaliteit in het Zuiden duurzaam verbetert door microfinancieringen en -verzekeringen. Dit jaar komt Vredes­eilanden daar nog bij als nieuwe partner. De eerste beleefreis met die ngo vindt plaats in mei 2016 en gaat naar ­Indonesië.

Trotse boeren Vredeseilanden kennen de meeste mensen van de jaarlijkse campagne in januari met de bekende sleutelhangers. Maar wat doet de ngo precies? “Vredeseilanden is ontstaan als een organisatie die op verschillende vlakken actief was,” vertelt An Bosmans, coördi­nator fondsenwerving bij Vredeseilanden. “We ­boden structurele hulp in ontwikkelingslanden op domeinen als gezondheid, landbouw, onderwijs en infrastructuur. In de loop van de jaren – onder andere door de fusie met 47

© Emilie Bossens

reizen

Terrassen en rijstvelden kleuren het Indonesische landschap.

An Bosmans, coördi­nator fondsenwerving bij Vredeseilanden

48

Coopibo en Fado – zijn we steeds meer gaan focussen op duurzame landbouw. We zetten ons nu vooral in om boeren een leefbaar inkomen te bezorgen, zodat ook hun kinderen en de generaties daarna een mooie toekomst hebben.” Daarvoor werkt de ngo samen met boerenorganisaties, maar ook met handelaars, consumenten en de overheid. Waarom wilde Vredeseilanden graag ­samenwerken met Davidsfonds Cultuurreizen? “Mensen die Vredeseilanden steunen, willen graag de projecten bezoeken waar ze aan bijdragen,” zegt An Bosmans. “De beleefreizen van Davidsfonds Cultuurreizen zijn een win-winverhaal. Wij kunnen nieuwe mensen laten kennismaken met ons werk en onze aanpak, en tegelijk krijgen onze donateurs en vrijwilligers de kans om boerenorganisaties te bezoeken waar ze zich voor inzetten.” Vredeseilanden organiseerde zelf trouwens al langer beleefreizen, maar dan voor studenten lerarenopleiding en andere geïnteresseerde jongeren. Bosmans: “De bedoeling is dat we het thema van onze jaarlijkse campagne concreet maken en de jongeren

zelf laten ervaren waar het om gaat.” ­Tijdens het schooljaar vertellen de studenten over hun ervaringen en op die manier komen steeds meer mensen in contact met de ngo. De boeren die samenwerken met Vredes­ eilanden zijn het dus wel gewoon om ­bezoekers over de vloer te krijgen. En daar zijn ze heel blij mee: ze zijn trots op hun werk en vertellen er graag over.

Dwars door Indonesië Duurzame landbouw staat ook centraal op de beleefreis naar Indonesië. De reis duurt 15 dagen en gaat van Bali naar Jakarta, met onderweg bezoeken aan organisaties die Vredeseilanden ondersteunt. In Bali worden de deelnemers verwelkomd door de lokale vertegenwoordiger van Vredeseilanden, die uitleg geeft over de filosofie en de aanpak van de ngo. Na een aantal dagen van culturele uitstappen – onder andere naar tempels en musea in Ubud en Denpasar – gaat de reis verder naar Java, met haltes in Bromo en Solo. In Boyolali brengt de groep een uit­ gebreid bezoek aan boeren die biologische

rijst ­kweken. An Bosmans: “Rijst is het ­belangrijkste voedingsmiddel in Indonesië en staat d ­ agelijks drie keer op het menu. Doorgaans gaat het om witte, industriële rijst, die is op­gepept met chemische meststoffen en die na het oogsten vaak met behulp van chloor wordt gebleekt. De boeren ondervonden zelf de schadelijke gevolgen van die rijstkweek op hun gezondheid en

Een beleefreis zorgt voor een duurzaam engagement, want de deelnemers dragen hun ervaring voor jaren met zich mee An Bosmans hun velden.” De boeren schakelden om naar biologisch gekweekte rijst met steun van een boerenorganisatie en Vredeseilanden. De rijst­handel verbeterde structureel – en dat levert l­okale boerenfamilies tastbare voor­delen op. De productiviteit van de

© Emilie Bossens

In Boyolali brengen de deelnemers van de beleefreis een uitgebreid bezoek aan boeren die biologische rijst kweken.

Borobudur is een boeddhistisch heiligdom ten noordwesten van Jogjakarta. Het is Unesco Werelderfgoed en een van de toeristische trekpleisters van Centraal-Java.

rijst­velden ligt hoger, de boeren krijgen een betere prijs voor de rijst, de smaak is beter en de rijst is veel gezonder. De rijst wordt intussen g­ eïmporteerd door groothandelaar Biofresh en is te vinden in verschillende ­biowinkels en ­restaurants. “We zetten ook acties met Indonesische jongeren op,” vertelt An Bosmans. “Ook dat kunnen de reizigers ter plaatse zien: we bezoeken een organisatie waar jongeren bijleren over duurzame landbouw en voeding.” Daarna gaat de reis via Jogyakarta, ­Borobodur, Prambanan en een heleboel andere boeiende cultuurhistorische plekken verder naar Jakarta, de eindbestemming. Onderweg passeren musea, paleizen, tempels, theeplantages, rijstvelden en dansvoorstellingen de revue: aan natuur, cultuur en comfort is dus zeker geen gebrek. 49

Vredeseilanden organiseert al langer beleefreizen, maar dan met jongeren en rond het thema van hun jaarcampagne.

Duurzaam engagement Eén vraag blijft natuurlijk knagen: is helemaal naar Indonesië vliegen om bij te leren over duurzame landbouw wel zo duurzaam? An Bosmans windt er geen doekjes om: “Als je heel strikt bent, is reizen niet duurzaam – maar dan mag niemand nog met vakantie gaan. Mensen willen natuurlijk de wereld zien. Het komt er dus op aan om bewuste keuzes te maken als je reist. Als ik het vliegtuig neem, voel ik me altijd een beetje schuldig. Daarom vlieg ik maximaal één keer per jaar en probeer ik uit die reis het maximum te halen.” “Bovendien heeft duurzaamheid niet alleen te maken met ecologische en economische aspecten, maar ook met sociale overwegingen. Reizen verruimt je blik, laat je kennismaken met andere culturen en denkpatronen, stelt je beeld over inter­nationale samenwerking bij … Een beleefreis zorgt bovendien voor een duurzaam engagement, want de deelnemers dragen die ervaring voor jaren met zich mee.” 50

© Emilie Bossens

© Annelies De Keyser

reizen

Het waterkasteel Taman Sari in Jogjakarta dateert uit het midden van de 18de eeuw.

Het Davidsfonds investeert trouwens ook in de cultuurreizen om ze duurzamer te maken, en de beleefreizen zijn daar maar één aspect van. De vliegtuigreizen van álle deelnemers worden vanaf 1 januari 2016 gecompenseerd via CO2logic, een B ­ elgische organisatie die gespecialiseerd is in de berekening, vermindering en compensatie van CO2-uitstoot. Op die manier kan er steun geboden worden aan een project in Oeganda dat zich inzet voor bosbehoud en gezondere leefomstandigheden voor kinderen en gezinnen. Daarnaast respecteren de cultuurreizen ook het duurzaamheidscharter van de ­Verenigde Naties. Concreet betekent dat dat reis­begeleiders opgeleid worden rond duurzaam reizen en dat deelnemers publicaties ontvangen over lokale gewoonten. Duurzaamheid begint namelijk bij respect voor de plaatselijke bevolking en hun gebruiken. Maar daar houdt het niet bij op. Davidsfonds Cultuurreizen is dan ook vastbesloten om nog meer in duurzaamheid te investeren. ¶

De reis De Davidsfonds beleefreis naar Indonesië onder begeleiding van Jan Goorden vindt plaats van 6 tot 21 mei 2016. Het reisprogramma vindt u op www.davidsfonds.be/cultuurreizen en in de reisbrochure, die u gratis kunt aanvragen via [email protected] of 016/243.838. Inschrijven kan via dezelfde kanalen. Met uw Davidsfonds Cultuurkaart krijgt u 60 euro korting per persoon.