Reisweek Berlijn 3TL Informatieboekje Saenredam College – Zaandijk
maandag 7 t/m donderdag 10 september 2015
Belangrijke gegevens :
HOTEL KOLUMBUS Genslerstraβe 18 13055 Berlin Tel . +49 (0) 30 98 19 70
De volgende begeleiders kun je in geval van nood altijd op hun mobiel bellen : Dhr. Nico Veenendaal
0031 – 6 53 1789 24
Dhr. André Rensink
0031 – 6 14 3926 92
overige begeleiders
Mevr. Sonja Boschman Mevr. Anna Gilg Dhr. Jan van Dijk Dhr. Henk Molenaar
Wat vind je in dit boekje ? In dit boekje vind je eerst een overzicht van het programma met tijden en een handige woordenlijst ‘hoe en wat?’ in het Duits. Daarna een stukje geschiedenis en informatie over de gebouwen en monumenten die je tegenkomt tijdens onze toertjes door Berlijn. Je krijgt per kamer een plattegrond van Berlijn. Zorg dat je deze per groepje altijd bij je hebt. Je zit ca. 10 uur in de bus, dus neem dit boekje eens door zodat je weet wat er te doen is in Berlijn. Een hele fijne reis en vooral plezier met elkaar ! Met vriendelijke groet, het reisteam Berlijn
Berlijn Eerst even de vraag: waarom eigenlijk naar Berlijn? We zijn van mening dat Berlijn een fantastische stad is met niet alleen een rijke en voor Europa belangrijke geschiedenis, maar Berlijn ontwikkelt zich steeds meer als het culturele centrum. Goed zichtbaar in Berlijn is de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog ( 1933 – 1939 - 1945 ) , alsook de geschiedenis van daarna - Oost en West - de confrontatie tussen het communisme in het Oosten en het kapitalisme in het Westen ( 1945 – 1989 ). In Berlijn bevindt zich Checkpoint Charlie symbool voor zowel de scheiding, als voor de vrijheid. Verder is er natuurlijk de Kurfürstendamm als symbool van het westen en het zo vaak bezongen Unter den Linden als symbool van het Oosten. Deze straat vormde ook de praalweg van de Pruisische koningen en Duitse keizers. Naast de geschiedenis is er ook het nu, een attractieve stad, die de afgelopen jaren veel jonge mensen aangetrokken heeft die geloven in een Berlijn als culturele hoofdstad van Europa. Je vindt er o.a. vele discotheken, het Olympisch stadion, de academie van de kunst, veel winkels en mooie, nieuwe en moderne pleinen en centra. Berlijn is een stad waar je niet omheen kunt en waar je je goed kunt vermaken.
Dag Dag
Tijd Programma Berlijn 2014 – LJ3 Tijd Programma Berlijn 2015 – LJ3
Maandag 7 sep (Reisdag)
0530 0600 1330 1700 2000 2100 2200 2300
Dinsdag 8 sep
0730 0800 0900 0945 1045 1130 1145 1300
Verzamelen Saenredam College Vertrek per bus Volkswagen VW Autostadt Wolfsburg ( avondeten McDonalds op het terrein VW ) Vertrek bus Aankomst Hotel Kolumbus - inchecken Verkennen gebied, wandeling Op de kamers Stilte
1930
Opstaan Ontbijt Bus naar Hauptbahnhof Hauptbahhof ( shopping ) Verzamelen vor HBF / wandelen naar… Reichstag – Brandenburger Tor Fietstour „Don Bikes“ Potsdammer Platz / Sony Center ( vrije tijd & lunch ) Verzamelen Topografie des Terrors / Checkpoint Charlie Galerie Lafayette /Friedrichstrasse Verzamelen wandelen LP12 Mall & Potsdammer Platz ( vrije tijd & avondeten ) Verzamelen, bus terug naar hotel
2100 2215 2300
Bustour “ Berlijn bij nacht “ Hotel op de kamers Stilte
1445 1500 1630 1700
Dag
Tijd Programma Berlijn 2015 – LJ3
Woensdag 9 sep
0730 0800 0900 0930 0945 1115 1315 1430
Opstaan Ontbijt Verzamelen en Bus naar de Kurfürstendamm ( Ku’damm ) Gedächtniskirche Vrije Tijd Ku’damm ( Kadewe, Shops etc ) Story of Berlin ( Kurfürstendamm 207 – 208 ) Bus naar Brandenburger Tor Wandelen via Unter den Linden naar Alexander Platz
1515
Alexanderplatz, Alexa Shopping Mall, Primark ( vrije tijd ) * je kunt op eigen kosten de Fernsehturm in en op ( ca. € 9,50 ).
1730 1845 1915 1945 2300 2330
Verzamelen en Bus naar Hotel ( opdirken ) Bus naar East Side Gallery ( Mühlenstr ) Wandelen langs de muur naar Club Matrix Disco Club Matrix Bus naar Hotel Kamers en stilte
0800 0900 0930 1030 2100
Opstaan Ontbijt Inpakken en kamers opruimen Vertrek bus Verwachte aankomst Saenredam ( onderweg diverse tussenstops en eten bij de McDonalds )
Donderdag 10 sep ( Reisdag )
Handige woordjes en zinnetjes in het Duits Als je naar de Mc gaat, of in een winkel bent om iets te vragen / kopen, kunnen de volgende woordjes / zinnetjes van pas komen :
Nederlands
Deutsch ( ‘doitsj’ )
Ja , nee
Ja, nein ( ‚nain‘ )
Mijn Duits is niet zo goed.
Mein Deutsch ist nicht so gut. ( ‚main doitsj ist nigt zo goet’ )
Ik kom uit Nederland
Ich komme aus Holland
Hallo, goeie middag
Hallo, guten Tag ( ‚goeten tak‘ )
Tot ziens
Auf Wiedersehen
Mag ik…
Darf ich…
- iets vragen
- etwas fragen
- iets bestellen
- etwas bestellen
- betalen
- zahlen
Ik wil…
Ich möchte ( ‚meuchte‘ )
Kunnen we apart betalen ?
Können wir getrennt zahlen bitte ?
Heeft u…
Haben Sie…
Kunt u…
Können Sie… ( ‚kunnen sie‘ )
Hoeveel kost dat ?
Wieviel kostet das ?
Een Big Mac menu a.u.b.
Ein Big Mac Menu bitte
Het heeft goed gesmaakt
Es hat gut geschmeckt
Ik heb ( hier ) pijn.
Ich habe ( hier ) schmerzen.
Excuus, waar vind ik…
Entschuldigung, wo finde ich… ( ‚entsjoeldigoeng‘ )…
- schoenen
- Schuhe ( ‚sjoe-e‘)
- kleding
- Kleidung ( ‚klaidoeng‘)
- afdeling
- Abteilung ( ‚abtailoeng‘)
BERLIJN ? Weet wat je ziet… Als we in Berlijn op pad gaan, kom je veel tegen en dan is het wel handig om iets te weten over de geschiedenis van Duitsland en van de hoofdstad Berlijn met zijn vele bijzondere gebouwen en monumenten.
Even terug in de tijd… Van 1871-1918 was Duitsland een keizerrijk ( “Deutsches Kaiserreich” ), het werd ook wel het Tweede Rijk genoemd. Aan het einde van de Eerste Wereldoorlog ( 1914–1918 ) kwam er ook een einde van het keizerrijk. Kaiser Wilhelm II werd afgezet en verbannen naar Doorn in Nederland, waar hij in 1941 stierf. Van 1918-1933 was Duitsland een republiek ( “Weimarer Republik” ) met aan het hoofd een president ( Hindenburg ). Omdat Duitsland de Eerste Wereldoorlog had verloren, moest het hoge herstelbetalingen doen aan andere landen. Er ontstonden conflicten in Duitsland die op een burgeroorlog leken, er kwam een wereldwijde economische crisis (1929) en daardoor was er veel armoede en ontevredenheid in het land. Hierdoor kon Adolf Hitler in 1933 de macht overnemen en begon in 1939 de Tweede Wereldoorlog die tot 1945 duurde. De periode 1933-1945 noem je het Derde Rijk, Duitsland was toen een dictatuur. Nadat Duitsland de oorlog had verloren, was het van 1945–1949 bezet door de geallieerden en werd verdeeld in “4 bezettingszones”. In het Westen de Amerikanen, Engelsen en Fransen en in het Oosten… de Sovjet-Unie ( Russen ). De Amerikanen en de Russen waren inmiddels geen vriendjes meer. Als je naar het kaartje kijkt, kun je in rechter vlak Berlijn zien.
Berlijn was bezet door de Russen, maar omdat Berlijn de hoofdstad van het verslagen Duitsland was en alle geallieerden gewonnen hadden, werd er in Potsdam bij Berlijn afgesproken dat de stad óók in 4 zones opgedeeld werd. Van 1949-1990 waren er dus 2 Duitse staten. Het Westen werd de “ Bundesrepublik Deutschland – BRD “ met als hoofdstad Bonn, een klein plaatsje in de buurt van Keulen. In het Oosten de “ Deutsche Demokratische Republik – DDR ” met als hoofdstad… Oost-Berlijn. Met Berlijn was er dus iets bijzonders aan de hand, want het lag midden in het door de Russen bezette gebied, Oost Duitsland.
Het was verdeeld in Oost-Berlijn ( de hoofdstad van de DDR ) en West-Berlijn, dat gewoon bij West Duitsland hoorde ! De relatie tussen Amerika en de Sovjet-Unie werd er niet beter op ( “Koude Oorlog “) en veel Duitsers die in Oost Duitsland leefden wilden liever in West-Duitsland leven. Van 19491961 vertrokken 3 miljoen ( ! ) Duitsers van Oost- naar West Duitsland. Om dit tegen te gaan, sloot de regering van Oost-Duitsland op 13 augustus 1961 de grens tussen Oost- en West Berlijn en werd de bekende “Berlijnse Muur” gebouwd. De muur was 4 meter hoog en 160km lang. Heel West-Berlijn was omsingelt door de muur en niemand kon meer van Oost naar West of andersom !
Tegelijkertijd werd er een ijzeren hek gebouwd ( ca. 1400km ) langs de hele grens tussen Oost- en West Duitsland – beter bekend als het “ijzeren gordijn”. Vluchten van Oost naar West kon dus niet meer – de regering van Oost-Duitsland – de DDR, gesteund door de Sovjet-Unie had zijn bevolking letterlijk opgesloten…
De “Berlijnse Muur” is hét symbool van de “Koude Oorlog” tussen Amerika en de Sovjet-Unie. Dit conflict tussen deze twee wereldmachten werd vooral “uitgevochten” in de 2 Duitslands van toen.
In 1985 komt er in de Sovjet-Unie een nieuwe president aan de macht ( Gorbatschow ), die meer vrijheid wil bieden aan de burgers. Na vreedzame demonstraties door de bevolking van de DDR, wordt uiteindelijk in 1989 de “Berlijnse Muur “ ten val gebracht en word Duitsland op 3 oktober 1990 herenigd.
Op deze dag wordt Berlijn de nieuwe hoofdstad van herenigde Duitsland. Berlijn telt 3,4 miljoen inwoners en is de grootste stad van Duitsland. Het wapen van de stad is een beer… “Berliner Bär” en het autokenteken begint met een “B”
Tijdens ons verblijf in Berlijn gaan we vooral lopend door de stad en zullen dus veel van de geschiedenis van Duitsland en Berlijn zien en tegenkomen. Hierna wat informatie over gebouwen en andere dingen, die we op onze toertjes door Berlijn tegenkomen.
Berlin Hauptbahnhof Dit is het “Centraal Station “ van Berlijn en was het eerste gebouw dat na de val van de muur in 1989 werd gebouwd. Het ligt in de regeringswijk, want het parlement van Duitsland is natuurlijk ook in Berlijn. Dit station is heel modern en lijkt eigenlijk meer op een luchthaven. Er is een mooie winkelgalerij die je gaat bekijken.
Reichstag Dit is een gebouw met een grote symboliek en geschiedenis. Na de hereniging van Oost- en West Duitsland werd het in 1991 het parlementsgebouw van Duitsland.
( 1945 )
Brandenburger Tor Dit is de “Arc de Triomphe” van Duitsland en toch wel het meest bekende gebouw of meer een “poort” in Berlijn.
( 1945 )
Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog was heel Berlijn verwoest. Het “Brandenburger Tor” stond voortaan
in Oost-Berlijn. Toen de “Berlijnse Muur” in 1961 gebouwd was, kon je niet zomaar van Oost naar West en je kon hier dertig jaar lang niet meer onderdoor lopen ! President J.F.Kennedy en later president Ronald Reagan hebben hier beroemde speeches gehouden, gericht aan de Russen met het verzoek de muur weg te halen.
Holocaustmonument In de buurt van het “Brandenburger Tor” is een veld met 2711 betonblokken variërend in hoogte van 20 cm tot 4,5 meter en met een onderlinge tussenruimte van 95 cm. Daaronder is een expositieruimte. Het is een monument gebouwd ter herdenking aan de Jodenvervolging tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Potsdammer Platz & Sony Center Dit is één van de bekendste pleinen in Berlijn. Tot 1989 liep de Berlijnse Muur dwars over dit plein! Als je over het plein loopt, kun je dat deels nog door stenen in het wegdek zien. Nu zijn er bioscopen, theaters en het Sony Center met winkels en horeca. Kijk vooral eens naar het dak!
Topografie des Terrors Dit is een openluchttentoonstelling en museum in Berlijn over de nazimisdaden. Het ligt aan de Prinz-Albrecht-Strasse, misschien toen wel de angstaanjagendste straat in Berlijn : Hier waren de drie gruwelijkste nazi-instanties gevestigd. De SS, de SD en de Gestapo. De gebouwen zijn er niet meer, maar wel de muren…
Checkpoint Charly Alle buitenlanders die naar Oost Berlijn wilden, moesten dat via deze grensovergang doen. Hij lag in de Amerikaanse sector.
Duitsers moesten via de grensovergang aan de Friedrichstraβe.
Alexanderplatz
In de volksmond ook “Alex” genoemd. Dit plein ligt in het Oosten van Berlijn en daar staat ook de bekende “Fernsehturm” en een “wereldklok” die maar liefst 16.000 kg weegt. Bij dit plein ligt ook een grote shopping mall “Alexa”.
Siegessäule
Terwijl Berlijn voor het grootste deel verwoest was na de Tweede Wereldoorlog, doorstond deze zuil de oorlog zonder grote schade. Het staat op een rotonde en verkeerknooppunt en kan via een voetgangerstunnel bereikt worden. Via een wenteltrap met 285 treden in de zuil kun je naar het uitzichtplatvorm. Bovenop staat een verguld bronzen beeld van 8,3 meter hoog – het weegt 35.000 kg. De “Siegessäule” was jarenlang het symbool van de “ Love Parade “ en wereldbekend dance-evenement.
Schloss Bellevue Hier woont en werkt de Bundespräsident van Duitsland. Duitsland is een republiek en aan het hoofd staat niet een koning zoals bij ons, maar een president. Het “Schloss” ligt aan een groot park “Tiergarten” en direct aan de rivier “Spree”, die door Berlijn stroomt.
Soviet War Memorial Dit monument herinnert aan de 80.000 Russische soldaten die om het leven zijn gekomen tijdens de slag om Berlijn in april en mei 1945.
Gedächtniskirche Letterlijk vertaald betekend dit de “Herinneringskerk”. Dit was een kerk die in 1943 tijdens bombardementen door de geallieerden zwaar beschadigd werd. In 1957 werd besloten de kerk deels te restaureren en als monument te behouden. Het moet herinneren aan de verwoestingen in de oorlog. De toren van het oude deel wordt door Berlijners ook wel “holle kies” genoemd. Kijk zelf maar eens waarom.
Ku’damm Of eigenlijk de Kurfürstendamm. Vanuit de “Gedächtniskirche” is het grootste winkelstraat van Berlijn. Hier vind je de boetieks van luxe merken zoals Chanel, Cartier en Prada. Een beetje de Champs d’Elysee van Berlijn.
KaDeWe Het “Kaufhaus des Westens” ligt ook aan de Kudamm en is te vergelijken met de Bijenkorf in Amsterdam… maar dan wat groter.
Story of Berlin Een interactief museum over de geschiedenis van Berlijn op 6.000m2. We gaan de nucleaire schuilkelder in en je gaat op speurtocht met vragen. Je kunt een prijs winnen !
East Side Gallery De gehate “Berlijnse Muur” is op de meeste plaatsen weggehaald, maar er staan nog delen hier en daar. De “East Side Gallery” is het bekendste en langste deel (1316 meter) en tevens de langste openlucht-galerie ter wereld. Dit deel van de muur werd na 1989 door 118 kunstenaars beschilderd, meestal aangebracht met graffiti. Op de laatste avond gaan we langs de muur lopend naar de disco “Club Matrix”.
