Reisgids Gent
Update: 2012 Euroreizen.be
Reisgids Gent Inhoud van deze citygids
Wandeling langs de Gentse hoogtepunten Wandelroute langs 10 Gentse musea Wandelen van het Rabot tot het oude begijnhof Wandelen in het multiculturele Ledeberg Gent: Sint Amandsberg Persoonlijke nota’s, disclaimer
2
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
3 11 23 30 38 39
Reisgids Gent Gent: hoogtepunten in het stadscentrum Het fiere Gent biedt zijn bezoekers een brede waaier aan bezienswaardigheden. Er zijn er zoveel dat één stadswandeling niet volstaat. Daarom beperkt deze wandeling zich tot de hoogtepunten in het stadscentrum. Gent is bijzonder rijk aan historische gebouwen en plaatsen; de geschiedenis kleeft er nog aan de muren en de straatstenen. Daarnaast is Gent ook een bijzonder gezellige stad met bovendien een erg gevarieerd aanbod aan lekkere, leuke en aangename horecazaken.
Afstand: 3,1 km Vertrekplaats: Sint-Niklaaskerk, Korenmarkt. Karakter: stadswandeling Wegdek: overal verhard. Bewegwijzering: geen Routekaart op je smartphone: http://m.euroreizen.be/47 Toegankelijk voor rolwagens: Overal, behalve bij de trap naar beneden op de Sint-Michielshelling. Dit probleem kan omzeild worden door de wandeling aan te vatten langs de Pakhuisstraat, links van het voormalige Postgebouw. Je bereikt dan meteen de Graslei (naar rechts). Op het einde ervan wandel je links over de Grasbrug naar de Jan Breydelstraat, waar je aansluit op de rest van het traject. Informatie: Dienst Toerisme Gent, Botermarkt_17A, 9000_Gent, Tel. 09 266 52 32, Webstek: www.visitgent.be. Openbaar Vervoer: Tramlijnen 1 (Sint-Pietersstation) en 4 (Ledebergplein) hebben een halte op de Korenmarkt. Vervoer- en Verkeersinfo: NMBS (www.nmbs.be), De Lijn (www.delijn.be), Vlaams Verkeerscentrum (www.vlaamsverkeerscentrum.be)
Honger of dorst: Museumherberg ’t Cafeetsen, Huis Van Alijn, Kraanlei 65, Gent, Tel. 09 269 23 50, www.huisvanalijn.be. Zeer gezellig cafeetje dat wordt opengehouden door museumvrienden, gelegen aan het erg aangename binnenpleintje van het Huis van Alijn. Een pauze in het café is ook mogelijk zonder museumbezoek. Behoorlijk aanbod van speciale bieren. Faja Lobi, Vlaanderenstraat 2, Gent, tel. 09 223 55 33, www.fajalobi.be. Drankjes, hapjes en schotels met Surinaamse inslag sieren de lekkere kaart van dit Belgisch-Surinaams café annex Bed & Breakfast. Je kunt er terecht voor warme en koude dranken, voor Surninaamse en andere gerechten, maar ook voor ontbijt, broodjes, Surinaamse soep, ….
> Legende:
3
= wegwijzer
= bezienswaardigheid
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent Routebeschrijving
Sta je met de rug naar de Sint-Niklaaskerk, dan begin je deze wandelroute enigszins naar links over de SintMichielshelling. Op deze brug krijg je twee van de allermooiste stadszichten aangeboden. Draai je even om en je ziet de mooiste Gentse torens op een rijtje: SintNiklaaskerk, Belfort en Sint-Baafskathedraal. Eveneens achter je, maar nu rechts beneden ligt de Graslei te pronken met zo ongeveer de mooiste huizenrij van de wereld. Je kunt er zomaar eeuwen wegdromen. Links van de SintMichielshelling staat de Sint-Michielskerk, enigszins zonder hoofddeksel.
De verre oorsprong van de Sint-Niklaaskerk situeert zich in de 11de eeuw, op de rechteroever van de Leie. In 1120 werd de eerste kerk door brand vernield, een tweede kerk hield het nauwelijks driekwart eeuw uit. In de 13de eeuw werd begonnen met de bouw van de huidige kerk, een werk dat eeuwenlang werd verder gezet. Al snel gaf het stadsbestuur de functie van belfort aan de kerktoren, in afwachting van de ingebruikname van het eigenlijke belfort ruim een eeuw later. Binnen kun je een schat aan religieuze kunst bewonderen.
De Graslei toont een resem prachtige gebouwen van respectabele ouderdom op de plaats van de middeleeuwse haven. We bekijken er enkele. Op de hoek staat het voormalige postgebouw uit het begin van de 20ste eeuw, nu het winkelcentrum Post Plaza, met ingang langs de Korenmarkt. We zijn in het ongewisse over de oorspronkelijke bouwheer van het Coorenmetershuys (Graslei 12-13). In de 14de eeuw was hier de vergaderplaats van de pijnders, de ambachtslieden die zorgden voor het lossen en laden van schepen en voor het kelderen van wijn en bier. Op het nummer 11 van de Graslei vind je het Tolhuisje, het kleinste huisje van de stad. Het Korenstapelhuis (Graslei 10) werd in de loop van de 13de eeuw gebouwd en onderverhuurd in verschillende graanopslagplaatsen. De oorsprong van dit gebouw, ook gekend als Het Spijker, ligt in de 13de eeuw. De Heilige Geesttafel (Armenbestuur van de Sint-Niklaaskerk) verhuurde dit stapelhuis aan graanhandelaars om geld ter beschikking hebben voor werken van barmhartigheid.. “De Inghel” (Graslei 8) staat ook in verband met de graanhandel: met een “inghel” worden zakken graan naar de stapelruimten gehesen. De naam van “De Beerie” (Graslei 5) verwijst eveneens naar een graanhandel. Hier werd graan gestapeld, dat na betaling van een stapelrecht verkocht werd aan bakkers, brouwers en andere handelaars.
4
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent
In 1440 werd de bouw van de Sint-Michielskerk aangevat, eerder stond hier een kapel. Beeldenstormers sloopten het gebouw grotendeels in de 16de eeuw, zodat men in 1619 aan een nieuwe kerk begon, de huidige. Door geldgebrek vielen de werkzaamheden stil in1672. Sindsdien stelt de toren het zonder spits. “Christus aan het Kruis” van Antoon Van Dyck is hier het belangrijkste kunstwerk.
Net voor restaurant Graaf van Egmond daal je rechts de trappen af, je wandelt over de Korenlei en je kunt nu rechts de majestueuze Graslei meer in detail bewonderen. Ter hoogte van de Grasbrug stap je rechtdoor in de Jan Breydelstraat, waarin je het Designmuseum vindt. Ongeveer halverwege loop je rechts even het Appelbrugparkje in voor een schitterend uitzicht op het Vleeshuis en de Oude Vismijn, beide aan het water gelegen.
Op het einde van de Jan Breydelstraat heb je rechts een prachtig zicht op het Gravenkasteel, maar je wandelt rechtdoor in het smalle Gewad. Rechts vind je de SintWidostraat met in een bocht zowel het theater Arca als een doorkijkje naar het Gravenkasteel. Vervolg de straat en je staat plots bij de Lieve.
De Lieve werd tussen 1251 en 1269 gegraven om de stad te verbinden met het Zwin in Damme. Van daar konden goederen zoals fijne lakenstof naar Engeland verscheept worden. Ook de Hollanders gebruikten dit kanaal om handel te drijven. Op deze kaaien werken “craenkinders” (die de schepen losten), “stucwerkers” en “caeygesellen” (die droge koopmansgoederen versleepten). Het stenen boogbrugje over de Lieve heette in de 13de eeuw nog Walebrieghe, maar in de 14de eeuw werd de naam veranderd in Liefbrugghe.
Wandel rechts over de Lievebrug en door de Lievestraat totdat je rechts in de Geldmunt kunt. Een paar honderd meter verder sta je oog in oog met het trotse Gravensteen. Nog even rechtdoor over het Veerleplein en dan mag je links in de Kraanlei. Een bezoek aan het Huis van Alijn en de bijhorende museumherberg is een echte aanrader. Stap nadien verder door de Kraanlei, voorbij de museumshop en de snoepwinkel Temmerman.
5
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent
Als je op de hoek van de Geldmunt links in de Sint-Margrietstraat kijkt, dan zie je daar de Sint-Stephanuskerk. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden daar een aantal panelen van het wereldberoemde “Lam Gods” van de gebroeders Van Eyck verborgen voor de bezetters. Kijk eens achter de eerste biechtstoel links of er geen paneel vergeten is… De Geldmunt dankt haar naam aan de muntslagerij die in 1350 aangebouwd werd tegen het Gravensteen, op de aangeslibde grond van de Lieve en de Plotersgracht.
Ergens in de 11de eeuw werd een houten constructie vervangen door een stenen voorloper van het Gravensteen. De bouwwerken aan het huidige Gravensteen begonnen in 1180 onder impuls van graaf Filips van de Elzas. Tot in het midden van de 15de eeuw verbleven zijn opvolgers, de graven van Vlaanderen, hier regelmatig. Later deed de machtige burcht ook nog dienst als vergaderplaats voor de Raad van Vlaanderen, als rechtbank en als katoenspinnerij. In de burcht zijn onder meer wapentuigen en folterwerktuigen tentoongesteld.
In de Kraanlei vormt de gezellige herberg (ook toegankelijk zonder museumbezoek) van het Huis van Alijn een zeer aangenaam rustpunt. Een bezoek aan het museum in het voormalige godshuis is zeker een aanrader. Binnen krijg je een beeld van het Vlaamse en Gentse volksleven van voor het midden van de 20ste eeuw. De kinderen in het gezelschap kunnen in het museum op zoek gaan naar het huisspook Hendrik. Een leuke plek om binnen te stappen is de snoepwinkel Temmerman (Kraanlei 79). Kinderen klein en groot vinden er snoepjes met typisch Gentse namen: lutsepoepe, nonnenbillen, wippers, kletskoppen, mokken, …
Misschien wil je na het Huis van Alijn nog een tochtje maken door het Patershol, dat zich uitstrekt in de smalle straatjes achter de Kraanlei? In deze oude middeleeuwse wijk zijn de vroegere bewoners verdrongen door talrijke restaurantjes. In de 18de eeuw woonden hier vooral magistraten verbonden aan het gerechtshof in het Gravenkasteel, in de 19de eeuw werden ze vervangen door arbeiders uit de katoenfabrieken.
6
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent
Door de Zuivelbrugstraat rechts stap je verder over de Zuivelbrug en de Meerseniersstraat naar de Vrijdagsmarkt. Midden op het plein lijkt Jakob van Artevelde de Gentenaars toe te spreken. Andere bezienswaardigheden op het plein zijn het Groot Kanon (15de eeuw) en het Toreken, in de 15de eeuw het gildenhuis van de huidevetters. Als je Jakob rechts van je houdt, dan bereik je aan de overzijde van de Vrijdagsmarkt de naar hem genoemde Wijzemanstraat. Voor je duikt de Sint-Jakobskerk op.
Al eeuwenlang is de Vrijdagsmarkt een belangrijke ontmoetings- en verzamelplaats, er werd gevochten, gefeest, verhandeld, betoogd, … Net als eeuwen geleden is er een markt op vrijdag. Van op zijn hogere positie lijkt Jacob van Artevelde de Gentenaars aan te sporen hun trots niet te verliezen. In de eerste helft van14de eeuw was hij ruwaard van Vlaanderen en hoofdman van Gent. In 1345 werd hij vermoordt door politieke tegenstrevers.
Rond het midden van de 12de eeuw werd begonnen met het werk aan de huidige SintJacobskerk. Zoals zo vaak bij historische gebouwen werd ook aan deze kerk eeuwenlang gebouwd en verbouwd. Een van de mooiste kunstwerken in de kerk is een tabernakel van zwart marmer en koper uit de renaissancetijd.
Loop links, voorbij het beeldhouwwerk van Walter De Buck, helemaal om de Sint-Jacobskerk heen zodat je in de Belfortstraat belandt. Het Belfort zie je al staan op het einde van de straat, maar voor een nadere kennismaking is het nog wachten tot verder op de wandeling. Ter hoogte van het kruispunt bij het indrukwekkende stadhuis loop je links in de Hoogpoort.
Het centrale deel van het Stadhuis dateert uit de 15de eeuw. Daar rond staan uiteenlopende toevoegingen uit de volgende eeuwen in diverse bouwstijlen.
Waar Hoogpoort en Nederpolder in elkaar overgaan wacht rechts de smalle Biezekapelstraat, die je tot op het Sint-Baafsplein brengt. In een bocht staat de Biezekapel, maar voordien al zag je rechts op een binnenplein een “vuurtoren”. Op de hoek van de Biezekapelstraat en de Nederpolder staat de Kleine Sikkel, een stevig steen dat in 1362 door de familie Rijm verkocht werd aan Simoen vander Sickelen, die er zijn naam aan gaf.
7
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent
De Biezekapel is één van de oudst gekende kapellen van de stad. De huidige kapel dateert uit het begin van de 18de eeuw, maar voordien stond er al een Mariabeeld in een nis. In 1794, tijdens de Franse overheersing, werd het kapelletje dicht gemetseld. Ooit werd gedacht dat hier het in 1934 gestolen paneel van de Rechtvaardige Rechters (Van Eyck) verborgen zat.
Wacht nog even met een bezoek aan de Sint-Baafskathedraal en ga net voor dit bijzondere gebouw links in de Kapittelstraat. Rechts vind je dan de Hoofdkerkstraat, van waar je het Bisdomplein, met het Bisschoppelijk Paleis, kunt dwarsen over een nieuw aangelegde brug. Op termijn moet het water weer onder de brug door stromen. Terwijl je naar rechts Reep volgt doemt het Gerard de Duivelsteen al op.
De bouw van het Bisschoppelijk Paleis werd aangevat in 1843. Boven de voornaamste toegangsdeur prijkt het wapenschild van de bouwheer, bisschop Louis Joseph Delbecque.
Ga aan het kruispunt rechts in de Limburgstraat voorbij het Geraard de Duivelsteen. Even naar links aan de overzijde van de straat kun je lekker pauzeren in het Faja Lobi Café. Steeds rechtdoor wandelend kom je achtereenvolgens bij de Sint-Baafskathedraal, het SintBaafsplein (met het NTG) en het Belfort.
Het imponerende Geraard de Duivelsteen dankt zijn naam aan Geraard van Gent, die dit gebouw bezat in de 13de eeuw. Na het overlijden van dit ongure heerschap kwam het steen in handen van het stadsbestuur. Geraard de Duivel werd rond 1210 geboren als zoon van Zeger II, burggraaf van Gent. In officiële oorkonden noemde hij zich “ridder Geraard van Gent, bijgenaamd de Duivel”. Rond dit heerschap zijn er diverse legenden. Hij zou zijn vader zou vermoord hebben, omdat die wilde dat zoonlief deelnam aan een kruistocht. Verder zou hij ook zijn eigen zoontje doodgeschopt hebben. Verder hield hij zich onledig met “brasserijen, schanddaden en gruwelen”.
8
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent
De Sint-Janskerk was de voorloper van de huidige Sint-Baafskathedraal die pas in 1540 haar huidige naam kreeg. Uit documenten weten we dat die Romaanse kerk al bestond in de 10de eeuw. Vanaf het einde van de 13de eeuw werden delen van de kerk vervangen door of uitgebreid met gotische elementen, maar het zou nog tot 1659 duren vooraleer een volledig vernieuwde kerk kon ingewijd worden. Naast talloze andere kunstwerken vind je in deze kerk ook “Het Lam Gods” van Jan en Hubert Van Eyck, een van de meest bekende schilderijen ter wereld. Bijzonder fascinerend is het verhaal van de diefstal van een paneel ervan in 1934, de “Rechtvaardige Rechters”, dat al sindsdien talrijke speurneuzen blijft boeien.
Met de bouw van het fiere Gentse Belfort werd begonnen in 1314, volgens de plannen van bouwmeester Van Haelst, maar het duurde tot 1338 eer het metselwerk klaar was. De stedelingen moesten wachten tot 1377 op de afwerking met een houten torenbekroning en het hijsen van de legendarische Gentse draak. De klokken (waaronder Klokke Roeland) in de toren gaven het begin en het einde van de werkdag aan en luiden ook bij feesten, storm, brand of ander gevaar. Ongeveer een halve eeuw later werd een Lakenhalle aangebouwd. Boven een toegangspoort, in de hoek gevormd door lakenhalle en belfort aan de zijde van het stadhuis, is het verhaal van de “Mammelokker” uitgebeeld. Deze van oorsprong Romeinse legende, met een typisch Gentse naam, vertelt het verhaal van een vader die in de gevangenis van de hongerdood werd gered dankzij borstvoeding door zijn dochter.
Nog steeds rechtdoor stap je van het Belfort over het Emile Braunplein, door de Cataloniëstraat terug naar de Korenmarkt. Neem er de tijd om enkele historische huizen te bekijken. Zoals de naam aangeeft werd op de Korenmarkt graan verhandeld. Een van de belangrijkste huizen is “De Cooremaete” (Korenmarkt 7-8), ook gekend als het steen van de familie Borluut. Het huis staat hier al sinds de 13de eeuw en werd ook gebruikt voor het stapelen van graan. Jan Borluut, aanvoerder van de Gentenaars tijdens de Slag der Guldensporen in1302, is de meest gekende telg van dit geslacht.. Wanneer “Het Waepen van Zeelant” (Korenmarkt 20) gebouwd werd is niet zeker, maar het was wellicht in de 13de eeuw. De tekst op de gevel “Vry huys, vry erve” geeft aan dat zowel de grond als het huis aan dezelfde eigenaar toebehoren.
9
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent
10
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent Gent: wandelroute langs 10 musea Gent telt heel wat waardevolle musea die we door een wandelroute met elkaar verbinden. Je zal merken dat het aanbod zeer verscheiden is: van volkskunde tot design, van klassiek tot modern, van stads- tot kindermuseum. Elke bezoeker zal zijn gading vinden tussen de rijke collecties en tijdelijke tentoonstellingen. Bovendien is er met de laatste uitbreiding, het stadsmuseum STAM, nu zelfs een heus 'museumkwartier' in Gent: vier topmusea in een straal van 500 meter. Alle musea verbinden we met elkaar door een mooie wandeling langs de Leie. Zo stap je langs de mooiste plekjes en belangrijkste hoogtepunten van Gent. Museumpas Gent Het Gentse Museumpas is 3 dagen geldig en geeft je gratis toegang tot de belangrijkste Gentse musea + gratis openbaar vervoer (tram en bus) in Gent centrum. De kostprijs in 2011 bedroeg 20 euro per persoon. Het is aan jou om uit te rekenen of het museumpas voordelig is maar wij kwamen toch algauw op minimum 4 museumbezoeken om er voordeel mee te halen. Je kan dit aankopen bij de deelnemende musea. Alle info door te Googelen op 'gent museumpas' en je krijgt de directe link naar Visitgent.be. Met de tram reizen tussen de verschillende musea De Lijn en Toerisme Gent maken hiermee alvast promotie: "Tram 1 als museumtram". De Gentse musea zijn gesitueerd in 2 clusters: het historisch hart en de driehoek Citadelpark - Bijlokesite St.Pietersplein. Je kan dus hooguit vervoer nodig hebben tussen die twee clusters en je zal zien met onze wandelroute dat die afstand vrij kort is en het je bovendien langs een prachtig stukje Leie brengt. De tram kan een oplossing zijn bij barslecht weer. Gratis openbaar vervoer in stad Gent bekom je door het aankopen van een Gents Museumpas.
Afstand: 7,2 km, inclusief lus naar MIAT Vertrek : Maria Hendrikaplein (Sint-Pietersstation) Einde: St-Baafsplein Routekaart op je smartphone: http://m.euroreizen.be/235 Aard: stadswandeling Wegdek: verharde wegen Reliëf: vlak Toegankelijk voor rolwagens: ja Bewegwijzering: geen Toeristische dienst: www.visitgent.be
Met de trein naar Gent De wandeling start aan de hoofdingang van het Sint-Pietersstation in Gent, dit is het hoofdstation aangegeven als 'Gent St-Pieters'. Verwar evenwel niet met een ander treinstation in Gent: 'Gent Dampoort'.
11
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent Met de auto naar Gent In de straten parkeren is beperkt tot veelal maximum 2 uur en zeer duur. Er is een gloednieuwe parkeergarage aan het St-Pietersstation waar je in 2011 voor een volledige dag 10 euro dient te betalen. Voordeliger kan het evenwel onder het Sint-Pietersplein. Opgepast niet te verwarren met het station, dit plein ligt op onze route bij punt '3'. Het is slechts een paar honderd meter stappen naar het Citadelpark. Tarieven 2011: op werkdagen 2.50 euro/dag, tijdens de weekends 2 euro/12 uur. Meer info op www.parkeerbedrijf.gent.be Hoe bereik je de parkings? Neem de afrit 'Gent Centrum' op de E17 en blijf op de afrit uiterst rechts (Ledeberg): dit is de brug naar beneden rijden. Opgepast: onder de brug aan de eerste verkeerslichten moet je naar links! Je komt nu op de ringweg terecht. Voor het Sint-Pietersplein is het de tweede lichten naar rechts. Voor het Sint-Pietersstation volg je de pijlen want door grote werken aan het station verandert de richting frequent. Het Sint-Pietersstation ligt aan het Maria Hendrikaplein voor de GPS-gebruikers, doch dit plein is niet bereikbaar gedurende de werken. Eten en drinken Daar is absoluut geen gebrek aan in Gent. Zowat elk museum heeft zijn museumcafé, veelal met bistro of restaurant. Bovendien kom je langs pleinen en straten volgebouwd met restaurants, bistro's, fastfood, tavernes, frituren, patisserie- en broodjeszaken ... Tip: Gents lichtplan Sedert 2010 heeft Gent een lichtplan waarbij de belangrijkste gebouwen niet alleen een prachtige verlichting krijgen maar er eveneens 20% zal bespaard worden op electriciteit. Het is vooral accentverlichting die een avondwandeling waard maakt. Via www.gentverlicht.be kan je een wandeling gratis downloaden. Jaarlijks is er een groots opgezet evenement 'Lichtfestival Gent'. Bijzondere verlichting met animaties maken Gent dan uniek, alle info op www.gentverlicht.be
> Legende: = wegwijzer = bezienswaardigheid
12
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent ROUTEBESCHRIJVING
We starten aan het Sint-Pietersstation. Als je het treinstation aan de hoofdingang verlaat heb je vlak voor je het kunstwerk met fontein, de 'Stadspoort'. Stap de straat (brede laan) in die rechts van die fontein ligt: de Koningin Astridlaan (2de straat rechts op het plein). Op het einde van die straat stap je rechtdoor het Citadelpark in. Als je het park binnenstapt neem je de straat links waar ook het standbeeld van Koning Boudewijn staat. Volg dus (nog) niet de pijlen naar de musea want die brengen je niet langs het mooiste deel. Volg die asfaltweg en wat verder aan een parking ga je links meevolgen. Die weg brengt je achtereenvolgens langs het Kuipke (wielerpiste) en een nagemaakte 'grot'. Aan een Y-splitsing volg je rechts mee en vanaf volg je wel de pijlen naar de musea. Aan de linkerzijde zie je reeds een kiosk (1885), wat verder rechts een poortgebouw daterend van 1826 (zie info hieronder) en tenslotte links een waterval van 1878. Je bent nu op punt 2 aangekomen op de kaart.
Citadelpark Eind de 17de eeuw stond hier een fort dat ongeveer 100 jaar later werd afgebroken. Begin de 19de eeuw werd er een citadel gebouwd waar meer dan 5000 soldaten gekazerneerd waren. Maar amper 50 jaar later, rond 1870, werd alles opgekocht door het stadsbestuur van Gent. Het enige wat nog overgebleven is het poortgebouw van 1826. Stad Gent heeft in dit domein van 40 hectaren de helft voorbehouden voor groen, daarnaast zijn er nog een paar wegen doorgetrokken. Met de wereldtentoonstelling van 1913 werd een gebouwencomplex centraal geplaatst dat nu huisvesting is voor het congrescentrum, wielerpiste en het casino (nu S.M.A.K.). Terzelfdertijd maar aan de andere kant werd het Museum voor Schone Kunsten gebouwd. Het park bezit heel wat standbeelden. Alle info hierover is te lezen op de infoborden bij de verschillende ingangen van het park.
Dan ben je aan de musea aangekomen. Recht voor je zie je het Museum voor Schone Kunsten en rechts van je het S.M.A.K. Als je ook nog de Botanische tuin van de universiteit wil bezoeken dan ga je naar rechts en wat verder linksaf (zie kaart). Wij zetten onze wandeling voort naar links als je het Museum voor Schone Kunsten recht voor je hebt.
13
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent Aan de verkeerslichten ga je naar de overkant van de straat, daar stap je naar rechts en dan de eerste straat links nemen (Overpoortstraat). Je wandelt nu door de uitgaansbuurt voor de studenten. Deze straat brengt je tot op het Sint-Pietersplein (punt 3).
Museum voor Schone Kunsten Het Museum voor Schone Kunsten van Gent werd gebouwd ter gelegenheid van de Wereldtentoonstelling van 1913. Na een grondige renovatie begin deze eeuw kan je opnieuw volop genieten van een rijke collectie aan kunstwerken. Naast een aantal beeldhouwwerken (o.a. Georges Minne), wandtapijten en een volledige verzameling etsen van James Ensor is het vooral schilderkunst die centraal staat. Er zijn werken te zien vanaf de oudheid tot 1950 en daar zijn grote namen bij zoals Jeroen Bosch, Breughel de Jonge, Pourbus, Rubens, Emile Claus, Spilliaert. Uiteraard is de Latemse school ook vertegenwoordigd door ondermeer Permeke en tijdgenoten. Meer info op www.mskgent.be
S.M.A.K. Het S.M.A.K. is ontstaan uit het Museum voor Hedendaagse Kunst dat gehuisvest was in het Museum voor Schone Kunsten. Reeds in 1975 was Jan Hoet de directeur, maar pas in 1999 kreeg het zijn eigen gebouw en meteen ook een nieuwe naam: S.M.A.K. of Stedelijk Museum voor Actuele Kunst. Schrik niet als je het museum bezoekt want hier is de internationale kunst tentoongesteld van na de Tweede Wereldoorlog. Logica is ver te zoeken maar het is wel het belangrijkste museum in zijn soort in Vlaanderen. Meer info: www.smak.be
Plantentuin Universiteit Gent Aan de rand van het Citadelpark ligt al meer dan honderd jaar een plantentuin van de Universiteit Gent. Het park van bijna 3 hectaren bevat ook nog een paar serres die opengesteld zijn voor bezoekers. Infoborden geven je op zijn minst de naam van de plant en soms ook extra informatie. De tuin is gratis toegankelijk, kijk wel even op hun website voor de openingsuren: www.plantentuingent.be
Op het plein aangekomen ga je rechtsaf en als je rechtdoor stapt dan heb je recht voor je het huis van 'Wereld van Kina', daarvoor moet je door het poortgebouw om op een binnenplaats van de voormalige Sint-Pietersabdij te komen. Voor de Kunsthal van de Sint-Pietersabdij verlaat je de binnenplaats en ga je naar rechts. Net voor de abdijkerk is de toegang. De abdijkerk is veelal open voor het publiek. Je kan er vrij in en dat is ook het geval voor de schatkamer (behalve bij tijdelijke tentoonstellingen of evenementen). Om de wandeling verder te zetten ga je naar het andere einde van het Sint-Pietersplein waar je de linkerhoek kiest (Flobertusstraat).
14
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent Wereld van Kina (huis) De Wereld van Kina bestaat uit een 'huis' en een 'tuin', spijtig genoeg liggen beiden niet bij elkaar. Het is een natuurmuseum voor kinderen en tieners waar uiteraard de natuur centraal staat. In het huis kan je fossielen zien en leer je wat bij over de biologie van mens en dier. Let op voor de openingsuren (zaterdag gesloten - zondagnamiddag geopend) zie hun website: www.dewereldvankina.be
Kunsthal Sint-Pietersabdij De kunsthal is het kloppend hart van de voormalige SintPietersabdij, het oudste monument van Vlaanderen. De prachtige tuin met wijngaard en ruïne is een groene oase in de drukke stad. Een bezoek overwaard. De huidige gebouwen dateren vooral uit de 17de en 18de eeuw. De indrukwekkende refter gaat terug tot de Middeleeuwen. Je bezoekt de abdij in het gezelschap van de digitale monnik Alison. Hij neemt je mee op een mysterieuze tocht doorheen de eeuwenoude abdijgebouwen, als in een film waarin je samen met hem op avontuur gaat. Hij spreekt je toe vanuit een movieguide, een origineel concept van Kunsthal Sint-Pietersabdij. Het verhaal begint bij de dood van de monnik Rafaël. In ware thrillerstijl vol intriges en emoties probeert Alison de waarheid achter de dood van zijn vriend te achterhalen. Gaandeweg vertelt hij de ene anekdote na de andere. Zo kom je op een interactieve en speelse manier meer te weten over de geschiedenis van de abdij, zonder dat het ook maar een moment saai of belerend wordt. Er zijn ook tijdelijke tentoonstellingen. Meer info op www.gent.be/spa
Stap in de Flobertusstraat en blijf deze straat altijd maar rechtdoor volgen. Ze verandert nog wel eens van naam (Kazernenstraat - Jordaenstraat) om te eindigen op een rond punt. Net voor het rond punt heb je links in een zijstraat de hoofdingang van de Leopoldskazerne. Op het rond punt ga je rechtdoor (Laurent Delvauxstraat). Op het einde kom je aan de ringweg en ga je die rechts nemen: opgepast niet de Kortrijksepoortstraat nemen! Je zal nu op die ringweg na ca. 100 meter over de Leie stappen en aan de rechterhand dan de moderne toegang tot het stadsmuseum STAM zien.
Leopoldskazerne Vanop de ringweg komt dit grote gebouw pas volledig tot zijn recht. Het was een van de drie legerkazernes die Gent bezat. De Leopoldskazerne werd gebouwd eind 19de eeuw. Het werd tijdens de oorlogen bezet door de Duitsers en is na de Tweede Wereldoorlog in gebruik genomen door de Medische Dienst van het leger. Deze dienst is echter integraal verhuisd naar het Militair Hospitaal in Neder-over-Heembeek (Brussel). Daarom heeft het stadsbestuur van Gent een deel van deze site in 2009 gekocht. Het is perfect gelegen in het 'Museumkwartier' en heeft plannen om kunst hier een plaatsje te geven. Een ander deel is nog steeds eigendom van de Belgische strijdkrachten.
15
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent Museum STAM en de Bijlokesite In oktober 2010 werd dit nieuwe museum geopend. De oude gebouwen van de Bijlokesite kregen er een topper van een museum bij. Als stadsmuseum bevat het uiteraard een vaste collectie die je het verhaal van Gent brengt. Het Gentse verhaal is gegoten in een levendig multimediaal kleedje waarbij je de ene keer over een grote luchtfoto wandelt en de andere keer verrast zal worden door een schilderij tussen bewegende beelden. Je beleeft de geschiedenis van de stad met al je zintuigen. Niet te versmaden is uiteraard de locatie. Het museum is immers opgebouwd in de oude en gerenoveerde zalen van de Bijloke. Meest opvallend zijn de refter en de kapel. De moderne touch doet geen afbreuk aan de historische waarde van het gebouwencomplex. Meer info: www.stamgent.be De Bijlokesite is een voormalig hospitaal en abdij gesticht door Johanna van Constantinopel in de eerste helft van de 13de eeuw. Zoals het toen met de meeste gebouwen verging werd het een paar keer zwaar beschadigd en heropgebouwd. Eind de 19de eeuw werd het grondig verbouwd als een OCMW-ziekenhuis. Zo'n 100 jaar later verhuisde het ziekenhuis naar nieuwe gebouwen langs de Watersportbaan. Momenteel is het complex bijna volledig gerenoveerd met respect voor zijn verleden. Het huisvest vooral projecten rond kunst en muziek. Meer info op www.bijlokesite.be
Bij het verlaten van het museum ga je naar rechts voor een wandeling rond de Bijlokesite die voor een groot deel is ingenomen door de Hogeschool Gent. De voorkant van de Bijloke is prachtig gerestaureerd door de hogeschool, het achtergelegen moderne gebouw is amper te zien. Aan de voorzijde zie je nog de medische specialismen op de muur staan die er waren gehuisvest. Als je dan verder rond de site wandelt zal je gangen zien die aparte gebouwen met elkaar verbinden, dat waren de ziekenzalen waar in de jaren '80 zo'n 20 zieken per zaal werden verzorgd. Per blok van ziekenzalen zie je nog een ijskelder (aarden ophoping). Net voorbij de officiële ingang van de hogeschool en het conservatiorium zie je links ook een prachtig gerestaureerd gebouw. Het is echter nog maar 100 jaar oud en was een hypermodern laboratorium voor die tijd. Nu staat dit gebouw volledig in het teken van biotechnologie en huisvest diverse onderzoekscellen. Wat verder kom je aan de Leie waar je naar links gaat tot je aan een brug komt.
Aan deze brug even naar links en dan onmiddellijk naar rechts, over het brugje aan de Minervaboten neem je het padje langs de Leie. Zo wandel je langs het monument Michaël Lustig, ter nagedachtenis van de slachtoffers van de nazideportaties. Het voornaamste onderdeel van het monument is een grote tol, een verwijzing naar een populair speelgoed tijdens de Joodse feestdag Hanukkah. Wat verder kom je terug op het voetpad. Na een eerste appartementsblok zie je rechts het justitiepaleis.
16
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent Justitiepaleis Het Justitepaleis werd gebouwd rond 1850 en is tot voor een paar jaar het gerechtsgebouw van Gent geweest. Het was de bedoeling om vanaf 2007 alle diensten te verhuizen naar het nieuwe gebouw aan het Rabot maar ondermeer het Gentse Hof van Beroep en soms het Hof van Assisen houden hier nog steeds hun zittingen. Aan de andere kant van het oud Justitiepaleis heb je links de eerste Ierse pub van Gent: Patrick Foley's Irish Pub & Restaurant. Sfeervol met een terras achteraan en je kan er zowel Iers als nationale keuken eten. Meer info op www.foleys.be Voorbij het Justitiepaleis ga je rechtdoor en kom je in de Ajuinlei terecht. Hier is er op zondag steeds een boekenmarkt. Wat verder aan de Jakobijnenstraat moet je de brug nemen naar de andere oever van de Leie om je weg verder te zetten (Predikherenlei). Als je onder een brug komt ben je aan punt 7 aangekomen.
Je gaat aan deze brug rechtdoor maar als je even naar boven stapt dan zie je de torens op een rij: StNiklaaskerk, Belfort en St-Baafskathedraal. Je wandelt dus verder langs de Leie en je bent op de populairste culinaire kade van Gent aangekomen, de Graslei. Het bezit ook prachtige gevels die je wat verder nog beter kan bekijken via de brug. Op het einde ga je dus naar links de brug op. Aan je rechterhand zie je het Groot Vleeshuis waar aan deze zijde een nieuw restaurant is gelegen. We wandelen nu de Jan Breydelstraat in en meteen zie je links het Designmuseum. Op het einde ga je naar rechts en heb je het Gravensteen recht voor je. Aan de overkant ligt een plein met in de hoek de historische toegangspoort tot het Groot Vleeshuis.
De Graslei De Graslei toont een resem prachtige gebouwen van respectabele ouderdom op de plaats van de middeleeuwse haven. We bekijken er enkele. Op de hoek staat het voormalige postgebouw uit het begin van de 20ste eeuw, nu het winkelcentrum Post Plaza, met ingang langs de Korenmarkt. We zijn in het ongewisse over de oorspronkelijke bouwheer van het Coorenmetershuys (Graslei 12-13). In de 14de eeuw was hier de vergaderplaats van de pijnders, de ambachtslieden die zorgden voor het lossen en laden van schepen en voor het kelderen van wijn en bier.
17
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent Op het nummer 11 van de Graslei vind je het Tolhuisje, het kleinste huisje van de stad. Het Korenstapelhuis (Graslei 10) werd in de loop van de 13de eeuw gebouwd en onderverhuurd in verschillende graanopslagplaatsen. De oorsprong van dit gebouw, ook gekend als Het Spijker, ligt in de 13de eeuw. De Heilige Geesttafel (Armenbestuur van de Sint-Niklaaskerk) verhuurde dit stapelhuis aan graanhandelaars om geld ter beschikking hebben voor werken van barmhartigheid.. “De Inghel” (Graslei 8) staat ook in verband met de graanhandel: met een “inghel” worden zakken graan naar de stapelruimten gehesen. De naam van “De Beerie” (Graslei 5) verwijst eveneens naar een graanhandel. Hier werd graan gestapeld, dat na betaling van een stapelrecht verkocht werd aan bakkers, brouwers en andere handelaars.
Groot Vleeshuis Hier werd van de 13de tot eind de 19de eeuw vlees verkocht, eerst in een houten constructie later in een stenen gebouw. Vlees mocht in die periode om hygiënische redenen immers alleen verkocht worden op daarvoor voorziene plaatsen. Het gebouw onderging talloze verbouwingen door de eeuwen heen maar heeft toch een belangrijk deel van zijn dakconstructie behouden. Het is ingenomen door een restaurant dat te zien is vanaf de Graslei, er is een centrum ter promotie van streekproducten en vanaf 2012 zal er eveneens een bezoekerscentrum ingericht worden. Meer info op www.grootvleeshuis.be
Designmuseum Het Gentse Designmuseum is gehuisvest in het Hotel de Coninck dat dateert uit de 18de eeuw. Net zoals in het STAM werd moderne design van een nieuwbouw hier geslaagd gecombineerd met een historisch gebouw. In het oude gebouw kom je terecht in de salons van de 18de eeuwse Gentse aristocratie. In het nieuwe gebouw kom je in een totaal andere leefwereld. Naast een vaste collectie zijn er ook tijdelijke tentoonstellingen. Meer info op http://design.museum.gent.be
Gravensteen Ergens in de 11de eeuw werd een houten constructie vervangen door een stenen voorloper van het Gravensteen. De bouwwerken aan het huidige Gravensteen begonnen in 1180 onder impuls van graaf Filips van de Elzas. Tot in het midden van de 15de eeuw verbleven zijn opvolgers, de graven van Vlaanderen, hier regelmatig. Later deed de machtige burcht ook nog dienst als vergaderplaats voor de Raad van Vlaanderen, als rechtbank en als katoenspinnerij. In de burcht zijn onder meer wapentuigen en folterwerktuigen tentoongesteld.
Als je het Gravensteen verlaat ga je naar links en neem je de 2de smalle straat aan de rechterhand (Zeugsteeg). Je bent nu in het bekende Patershol en komt voorbij het restaurant de 3 Biggetjes en wat verder ga je rechts en rechtdoor tot je opnieuw aan de Leie komt waar je naar links stapt. Wat verder aan je linkerhand heb je het Huis van Alijn. We stappen nog wat verder en neem de eerste rechts om de Leie te dwarsen en zo kom je op de Vrijdagsmarkt terecht.
18
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent
Het Patershol In deze oude middeleeuwse wijk zijn de vroegere bewoners verdrongen door talrijke restaurantjes. In de 18de eeuw woonden hier vooral magistraten verbonden aan het gerechtshof in het Gravenkasteel, in de 19de eeuw werden ze vervangen door arbeiders uit de katoenfabrieken.
Het Huis van Alijn In de Kraanlei vormt de gezellige herberg (ook toegankelijk zonder museumbezoek) van het Huis van Alijn een zeer aangenaam rustpunt. Een bezoek aan het museum in het voormalige godshuis is zeker een aanrader. Binnen krijg je een beeld van het Vlaamse en Gentse volksleven van voor het midden van de 20ste eeuw. De kinderen in het gezelschap kunnen in het museum op zoek gaan naar het huisspook Hendrik.
Je hebt nu de keuze: of je gaat naar het MIAT en volgt de route verder of je gaat onmiddellijk naar het Belfort. Wie naar het Belfort gaat kruist de Vrijdagsmarkt en neemt de straat aan het huis met een toren, zo kom je op punt 10 terecht. Wie naar het MIAT gaat kiest de straat onmiddellijk links op de Vrijdagsmarkt, de Speldenstraat. Kruis een grote weg en als de weg een bocht maakt naar rechts zal je rechts het MIAT zien, gehuisvest in een industrieel gebouw. Stap voorbij het MIAT en volg mee naar rechts (Baudelostraat) aan een groen park. Volg deze weg nu tot op de Vrijdagsmarkt en ga vervolgens in de linkerhoek de Vrijdagsmarkt verlaten aan het huis met een toren. Zo kom je op punt 10.
Vrijdagsmarkt Midden op het plein lijkt Jakob van Artevelde de Gentenaars toe te spreken. Andere bezienswaardigheden op het plein zijn het Groot Kanon (15de eeuw) en het Toreken, in de 15de eeuw het gildenhuis van de huidevetters. Al eeuwenlang is de Vrijdagsmarkt een belangrijke ontmoetingsen verzamelplaats, er werd gevochten, gefeest, verhandeld, betoogd, … Net als eeuwen geleden is er een markt op vrijdag. Van op zijn hogere positie lijkt Jacob van Artevelde de Gentenaars aan te sporen hun trots niet te verliezen. In de eerste helft van14de eeuw was hij ruwaard van Vlaanderen en hoofdman van Gent. In 1345 werd hij vermoordt door politieke tegenstrevers.
19
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent MIAT Het Museum voor Industriële archeologie en Textiel of kortweg MIAT is ondergebracht in een voormalige katoenspinnerij. Alle industriële activiteit werd in 1975 stilgelegd en daardoor kon in 1989 het museum MIAT hier ondergebracht worden. Het zal je dan ook niet verwonderen dat katoen een belangrijke plaats inneemt maar het museum neemt je eerst mee naar 250 jaar geleden. Ze legt het ontstaan van de industriële revolutie uit en welke de gevolgen zijn: andere vormen van arbeid, huishouden, samenleven, ... Naast de afdeling katoen is er ook nog een drukkerij die je de evolutie toont van de 18de eeuw tot nu. Meer info op www.miat.gent.be
Ga nu naar rechts en je wandelt langs het stadhuis en net voor het Belfort ga je naar links om zo op het Sint-Baafsplein terecht te komen waar het einde van de wandeling is. Onder het Belfort ligt de toeristische dienst en zijn er ook openbare toiletten (twee aparte ingangen). Als je terug naar het Sint-Pietersstation wilt neem dan tram 4 die een halte heeft aan de Sint-Niklaaskerk, op zo'n 50 meter van het Sint-Baafsplein. De reisduur met de tram bedraagt ongeveer 30 minuten. Het nieuwe bouwwerk tussen het Belfort en de Sint-Niklaaskerk is de stadshal. Nog in aanbouw in 2011 zorgt het reeds voor heel wat controverse. Het is een open hal met een café, fietsenstalling en openbare nutsvoorzieningen. Het plein, voorheen een druk bezette parking, zal nu een groen park worden en later samen met de stadshal fungeren als evenementenruimte. Voor de Gentenaars zal het wennen zijn aan dit hedendaags bouwwerk met tropisch hardhout. De open ruimte verdwijnt immers en de nieuwe constructie onteemt deels het zicht op het Belfort.
Belfort Met de bouw van het fiere Gentse Belfort werd begonnen in 1314, volgens de plannen van bouwmeester Van Haelst, maar het duurde tot 1338 eer het metselwerk klaar was. De stedelingen moesten wachten tot 1377 op de afwerking met een houten torenbekroning en het hijsen van de legendarische Gentse draak. De klokken (waaronder Klokke Roeland) in de toren gaven het begin en het einde van de werkdag aan en luiden ook bij feesten, storm, brand of ander gevaar. Ongeveer een halve eeuw later werd een Lakenhalle aangebouwd. Boven een toegangspoort, in de hoek gevormd door lakenhalle en belfort aan de zijde van het stadhuis, is het verhaal van de “Mammelokker” uitgebeeld. Deze van oorsprong Romeinse legende, met een typisch Gentse naam, vertelt het verhaal van een vader die in de gevangenis van de hongerdood werd gered dankzij borstvoeding door zijn dochter.
20
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent Sint-Baafskathedraal De Sint-Janskerk was de voorloper van de huidige Sint-Baafskathedraal die pas in 1540 haar huidige naam kreeg. Uit documenten weten we dat die Romaanse kerk al bestond in de 10de eeuw. Vanaf het einde van de 13de eeuw werden delen van de kerk vervangen door of uitgebreid met gotische elementen, maar het zou nog tot 1659 duren vooraleer een volledig vernieuwde kerk kon ingewijd worden. Naast talloze andere kunstwerken vind je in deze kerk ook “Het Lam Gods” van Jan en Hubert Van Eyck, een van de meest bekende schilderijen ter wereld. Bijzonder fascinerend is het verhaal van de diefstal van een paneel ervan in 1934, de “Rechtvaardige Rechters”, dat al sindsdien talrijke speurneuzen blijft boeien.
21
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent
22
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent Gent: Rabot en Oud-Begijnhof Gent heeft wel meer mooie plekjes dan alleen maar in de Kuip. Deze wandeling leid je langs een stukje Gent dat al evenzeer een eeuwenoude geschiedenis heeft. Het Oud-Begijnhof met zijn unieke sfeer dateert van de 13de eeuw, Keizer Karel moet de muren van de Donkere Poort nog gezien hebben en het stoere Rabot is een paar eeuwen jonger. De andere aspecten van de wandeling zijn niet minder boeiend: een ontmoeting met een stroppendrager, een ongewone fabrieksschouw, gebedshuizen van maar liefst veel verschillende religies, … En dat allemaal op een traject van net iets meer dan twee kilometer, waar je op het einde bovendien een lekker Turks restaurant vindt. Afstand: 2,2 km Vertrekplaats: Griendeplein (gelegen tussen begin Wondelgemstraat en kruispunt Begijnhoflaan) Routekaart op je smartphone: http://m.euroreizen.be/110 Karakter: stadswandeling Wegdek: verharde wegen Bewegwijzering: geen Toegankelijk voor rolwagens: ja Parkeren is eventueel mogelijk in Filip van Cleeflaan of omliggende. Openbaar Vervoer: vlakbij halte van tram 4 op Begijnhoflaan. Vervoer- en Verkeersinfo: NMBS (www.nmbs.be), De Lijn (www.delijn.be), Vlaams Verkeerscentrum (www.vlaamsverkeerscentrum.be)
Honger of dorst De Komeet, Griendeplein 9 (hoek Wondelgemstraat), Gent, tel. 09/224.42.64. Uitgebreid aanbod van drankjes, gegrilde en andere broodjes, omeletten, salades en frietjes. Hedendaags interieur.
> Legende: = wegwijzer = bezienswaardigheid
23
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent Routebeschrijving
Stap van het Griendeplein naar de Begijnhoflaan, die je dan ter hoogte van de tramhalte tot halverwege kruist. Tussen de bomen wandel je naar links, richting Rabot. Je ziet een paar honderd meter verder naar links het nieuwe Gerechtsgebouw staan.
Op het einde van de 15de eeuw, enkele eeuwen nadat de Lieve gegraven was tussen Gent en de zee in Damme, bouwden de Gentenaars een versterkte waterpoort met een sluis op de plaats waar dit kanaal de stadsgracht kruiste. Dit historische gebouw staat inmiddels bekend als “Rabot”, een woord dat wellicht is afgeleid van het Franse “rabattre” en dat kan vertaald worden als “neerlaten van de sluisbalken”. De Gentenaars hadden nog een bijkomende reden voor de bouw van een versterking op deze plaats. Ze herdachten daarmee een overwinning op het leger van de Duitse keizer, dat een paar jaar voordien een paar maanden lang vruchteloos deze noordwestelijke zijde van de stad belegerde. Het oorspronkelijke Rabot bestond uit twee torens met daartussen het huis van de sluiswachter, dat in 1860 evenwel deels werd afgebroken tijdens wegenwerken. In de loop der eeuwen deed het Rabot dienst als militaire versterking, ijskelder, tolhuis, herberg en elektriciteitscabine. Nu functioneert het als socio-culturele ruimte.
Net voor het Rabot met zijn twee torens mag je links in Bachtenwalle, een hobbelige kasseistraat naast de Lieve. Stap even verder niet over het bruggetje links, maar blijf rechtdoor aanhouden. Een “stroppendrager”, een beeld van Chris Demangel, wacht op je op een pleintje, dat Hof ter Walle heet. Let op de grote vierkante fabrieksschouw, gebouwd tegen een voormalig ketelhuis. Vervolgens leidt de route onder de Donkere Poort door.
24
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent
“Stroppendragers” is de naam die de Gentenaars kregen nadat een aantal onder hen in 1539 bij wijze van straf in hun nachthemd, blootsvoets en met een strop om de hals voor Keizer Karel moesten verschijnen. De vierkante fabrieksschouw uit 1850 is de enige van deze vorm die nog overeind staat in de stad.
De Donkere Poort is het enige zichtbare overblijfsel van het domein van de graven van Vlaanderen op deze plaats, naast enkele binnenmuren in woningen en magazijnen. In het begin van de 13de eeuw was het slot eigendom van Hugo, kastelein van Gent, maar in het midden van de 14de eeuw viel het in handen van Lodewijk van Male, graaf van Vlaanderen, die het liet verbouwen en uitbreiden. Eertijds kon je via de “Donkere Poort”, de noordelijke buitenpoort van het kasteel, naar het voorhof ervan. Het onderste deel van de poort bevat nog grotendeels het oorspronkelijke metselwerk, de verdieping erboven dateert uit de 19de eeuw en deed toen dienst als woning bij de ernaast gelegen textielfabriek. Onder de Donkere Poort wordt de nagedachtenis geëerd van mensen die terechtgesteld werden omwille van hun overtuiging (protestanten) of gewoon op bevel van Keizer Karel.
Enkele tientallen stappen verder ge je links het pleintje op. Dit is het Prinsenhof met centraal het beeld van Keizer Karel.
Ook dit plein, het Prinsenhof, maakte deel uit van dat grote domein van de graven van Vlaanderen. Op het plein zie je een maquette van dit kasteel. Hier werd Keizer Karel geboren en is er een standbeeld van hem opgericht. Het is een copij van een 16de eeuws standbeeld dat in het Prado in Madrid te zien. Het standbeeld werd geschonken door de Spaanse stad Toledo (vroegere hoofdstad van Spanje) aan Gent in 1966.
Keer even terug op je stappen en wandel links in de Sanderswal. Via een speelpleintje beland je in de Lodewijk van Malestraat, waar je links de Creesersweg volgt door een onderdoorgang. Na ongeveer 25 m links in de Rabostraat kruis je deze naar de Basseveldestraat. Slechts 50 m verder, op het einde van de straat, wacht links de Gravin Johannastraat. Je merkt dat voormalige begijnenwoningen nu voor andere doeleinden worden aangewend: onder meer voor sociale diensten, een school en kinderopvang. 25
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent
Voor de Sint-Elisabethkerk buigt je route naar links, langsheen de huizen van de Begijnhofdries.. Hier vonden de arme begijnen een laatste rustplaats, de rijke kochten zich een plaats in de kerk. Een oude poort in een hoek herinnert aan het leven vroeger op deze plek. Wanneer je op het SintElisabethplein komt, stap je onmiddellijk links, over het tramspoor, naar de Koolsteeg in de hoek.
De Sint-Elisabethkerk is het centrale gebouw van het gelijknamige begijnhof, dat ook wel Oud-Begijnhof wordt genoemd. De huidige kerk dateert grotendeels uit de 17de eeuw. Binnen vallen onder meer een aantal apostelbeelden uit 1684 te bewonderen. Op het grasveld bij de de kerk staat een beeldhouwwerk van Georges Minne, die daarmee hulde wilde brengen aan dichter Georges Rodenbach. Men neemt aan dat het Sint-Elisabeth Begijnhof zo niet het oudste dan toch een van de alleroudste begijnhoven is in Vlaanderen. In 1234 schonk Johanna van Constantinopel een “broec”, een moerassig stuk grond, aan een gemeenschap van godsdienstige vrouwen. De Gentse begijnen hadden het lang niet altijd gemakkelijk: in de 14de eeuw werden ze beschuldigd van ketterij, in de 16de eeuw doorspartelden ze de Beeldenstorm, in 1674 was er een zware brand en in de Franse tijd besloot het stadsbestuur het begijnhof te verkavelen en moesten de begijnen verhuizen (uiteindelijk naar Sint-Amandsberg). Tussendoor waren er ook periodes van bloei: in de 15de eeuw werd een kerk gebouwd, er waren toen behalve de begijnenhuisjes ook een bakkerij, een priesterhuis en zelfs een brouwerij.
In de Koolsteeg kom je bij wat wellicht het kleinste kruispuntje van Gent is. Aan de onderdoorgang kan je een blik werpen op een plekje dat herinnert aan de vroeger zo talrijke beluiken in deze stad. Naar rechts brengt de Koolsteeg je naar de Burgstraat. Je moet hier naar rechts, maar weet dat zowat 150 meter naar links de Karmelietenkerk staat. Als je wil kun je vlug even om en weer.
26
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent
De Karmelietenkerk, voorzien van 3 beuken, werd gebouwd in het begin van de 18de eeuw; de buitenbouw was voltooid in 1712. Het volledige bouwproces verliep onder het toezicht van lekenbroeders karmelieten. Onder de talrijke schilderijen in de kerk vermelden we deze van Gaspar De Crayer en Theodoor Boeyermans.
Daar waar de Burgstraat en de Begijnengracht elkaar ontmoeten mag je weer naar het SintElisabethplein, naar rechts dus. Daar wacht links de Proveniersterstraat, met een lange rij witgeschilderde begijnenhuisjes. Kijk rechts uit voor het Straatje van de Oliveten, zo beland je nu aan de andere zijde van de Begijnhofdries bij de Sint-Elisabethkerk. Zou je hier rechtdoor stappen, dan kom je in de Edmond Boonestraat, waar op het nummer 4 tot voor kort de Anglicaanse kerk gevestigd was. Wandel rechts aan de kerk, voorbij het huisje waar de vzw Elisabethbegijnhof een onderdak vond. Mocht je op deze hoek een tiental meter verder stappen, dan sta je voor het nummer 4 in de Edmond Boonestraat waar tot voor kort de Anglicaanse kerk gevestigd was. Het wandeltraject rechtdoor volgend bereik je de Sophie Van Akenstraat, nog steeds in het Begijnhof.
De “begijnhofsfeer” is best op te snuiven in de Proveniersterstraat . De straatnaam is afgeleid van “prebende” en verwijst naar inkomsten die moesten opgebracht worden door parochies en kloosters en mogelijk ook door begijnhoven. Met die inkomsten moesten de geestelijken (en wellicht ook begijnen) in hun levensonderhoud voorzien.
Op het nummer 4 van de Edmond Boonestraat huisde sinds 1964 en tot voor kort de Anglicaanse kerk Saint-John. De Anglicaanse gemeenschap is actief in Gent sinds 1816 en maakt deel uit van de “Church of England”. Sinds 1886 is er een eigen “parochie”.
Blijf de Sophie Van Akenstraat volgen, ook waar ze smaller wordt. Op het nummer 9b staat de Orthodoxe kerk. Wellicht had je de typische toren al eerder gezien. Op het einde van de straat ga je links in de Jan Verspayenstraat.
27
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent
De Orthodoxe kerk van de Heilige Apostel Andreas is gemakkelijk te herkennen aan haar byzantijnse uiterlijk. Achter de gevel huist behalve een kerk ook een feestzaal. Deze orthodoxe gemeenschap ging van start in het najaar van 1972; in 1973 volgde de erkenning als “parochie”. Vanaf haar ontstaan in Gent is de orthodoxe gemeenschap Nederlandstalig, ook tijdens de liturgische diensten, terwijl ze zich situeert in de schoot van de Slavische orthodoxe traditie. Iedereen is er welkom tijdens de diensten (Goddelijke Liturgie iedere zondag om 10.30 u).
Terug in de Begijnhoflaan leidt de route naar rechts. Net voor je deze laan kruist naar de startplaats op het Griendeplein bemerk je op de hoek met de H.V. Wittenbergstraat het gebedshuis van de Protestantse Gemeenschap.
De Verenigde Protestantse Gemeenschap van België heeft een kerkgebouw op de hoek van de Begijnhoflaan en de H.V. Wittenbergstraat. Dienst: zondag om 10 u. Dit gebouw, ook gekend als “De Geuzentempel” is het enige gebouw in Gent dat specifiek voor de protestantse eredienst werd gebouwd. Het werd in 1958 overgenomen van de Christelijke Zendingskerk.
28
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent
29
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent Ledeberg: multiculturele en historische wandeling Maak kennis met het hart en de ziel van Ledeberg met zijn vele culturen, met het verleden en het heden, maar ook met de mensen die er wonen. Deze wandeling leid je door tunneltjes en toont je ook de groene hoekjes van deze Gentse deelgemeente, langs de Schelde en in Park De Vijvers. Ledeberg werd voor ’t eerst vernoemd in 964 als Letha in een charter waarin Lotharius, koning van Frankrijk, de schenkingen bevestigt die door Arnulf de Oude en andere gelovigen aan de Sint-Pietersabdij werden gedaan, waaronder een hofstede in Letha. De naam Ledeberga (berg aan het water) duikt op in 1267. Tijdens de middeleeuwen bleef het grondgebied grotendeels afhankelijk van de Sint-Pietersabdij. In 1801, tijdens het bestuur van Napoleon, werd Ledeberg een onafhankelijke gemeente en dat bleef zo tot de fusie met Gent op 1 januari 1977. Afstand: 4.3 km Vertrek & einde: Ledebergplein, Ledeberg> Karakter: stadswandeling met een groene rand Wegdek: overal verhard behalve in Park De Vijvers. Bewegwijzering: geen Routekaart op je smartphone: http://m.euroreizen.be/24 Toegankelijk voor rolwagens: ja Ligging: vlakbij afrit Gentbrugge van E17, links van de Brusselsesteenweg Openbaar Vervoer: tramlijn 4 (naar Moscou) en autobuslijnen 9, 27, 28 en 96 komen van het Sint-Pietersstation en houden halt op Ledebergplein.
Honger of dorst: Bakkerij Actief, hoek Ledebergplein en Hoveniersstraat. Turkse bakker waar je terecht kan voor niet-alcoholische drank, koeken, broodjes, baklava, simmit, dürüm, Turkse pizza, enz … Café Achturenhuis, hoek Ledebergplein en Landjuweelstraat. Volkscafé met ruime keuze aan drank. Pitta Kebabistan, Ledebergplein. Gevarieerd aanbod aan pitta, dürüm en andere Turkse hapjes. Zeer vriendelijke patron.
> Legende:
30
= wegwijzer
= bezienswaardigheid
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent Routebeschrijving
De omgeving van het Ledebergplein oogt alvast erg multicultureel op vlak van horeca en aanverwante: een Turkse bakker, een Marokkaanse slager, een Vlaamse snackbar, café Communal (gekend als café Terminal uit “Aanrijding in Moscou”), het Achturenhuis dat het hart is van socialistisch Ledeberg, een café met een Franse naam uit de tijd van toen, een Vlaamse frituur, een Turkse pittazaak, cafés met namen als Rembrandt en Center, een Turks restaurant, café Rodenbach waar heksen thuis zijn, een Turkse groenten-, fruit- en voedingswinkel, Vlaamse, Turkse en Tunesische slagers in de Eggermontstraat en de Ledebergstraat, … Kom je op zondagmorgen naar de wekelijkse markt, dan ontmoet je daar nog meer culturen. Tijdens het jaarlijkse Carnaval, de Ajuinmarkt en de Ledebergse Feesten loopt hier extra veel volk te hoop. Geschiedenis is hier evenmin ver weg. Het huidige Ledebergplein is een klein stukje van de “dries” van Ledeberg die zich tot ver over de Brusselsesteenweg, richting Gentbrugge uitstrekte. Een groot deel van deze dries, waar nu het plein is en de kerk staat en de straten links en rechts, werd ingenomen door een vijver omzoomd met bomen. Dit heette de “Poel van Ledeberg”. De waterplas werd later opgevuld met het afbraakmateriaal van de ‘blauwselfabriek’. Eenmaal er een plein was aangelegd, staken Kulders (weesjongens), er iedere avond de gaslampen aan. Wellicht al rond 1600 verkochten de eerste ajuinboeren hun waren in Ledeberg. Een document uit 1636 laat ons alvast weten dat de jaarlijkse Ajuinmarkt gehouden werd “op de dries in Ledeberg”. De ajuinboeren deden liever zaken in Ledeberg dan in Gent tol te moeten betalen. Diverse straatnamen herinneren aan de tijd dat de Gentse tuinbouw zich in Ledeberg vestigde: Hovenierstraat, Jozef Vervaenestraat, Louis Van Houttestraat, Adolf Papeleupark, Louis Desmetstraat, … Toen ook Ledeberg volgebouwd raakte vertrokken de tuinders onder meer naar Lochristi en De Pinte. Vanaf ongeveer 1860 vestigden diverse industriële bedrijven zich in Ledeberg: vlasspinnerijen, katoenfabrieken en constructieateliers. Korte tijd nadien verschenen de twee voornaamste gebouwen op het plein: het huidige Dienstencentrum en de Sint-Lievenskerk.
31
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent Het Dienstencentrum van Ledeberg werd in 1870 gebouwd als “Huis van de Harmonie”, door notaris Eggermont. De bloeiende harmonie Concordia en een muziekschool vonden er een onderkomen. In 1883 werd het gebouw verkocht aan het gemeentebestuur, met dezelfde notaris, die inmiddels ook burgemeester was. Tot bij de gemeentefusies van 1 januari 1977 deed het gebouw dienst als Gemeentehuis, nu fungeert het als Dienstencentrum. Je hebt een prima zicht op de Sint-Lievenskerk, ingewijd in 1872. De kerk had te lijden van de Tweede Wereldoorlog: in 1943 moest een klok afgestaan worden, in 1944 werd de toren getroffen door Duitse artillerie opgesteld in Mariakerke. In de voorgevel zie je nog de plaats van de inslag aan de hand van het verschil in metselwerk. Met de rug naar de Sint-Lievenskerk bemerk je op het einde van de Eggermontstraat de nieuwe kantoorgebouwen van de Zuiderpoort. Vlakbij ligt het appartementsgebouw waarin zich een aantal scènes afspelen uit de film “Aanrijding in Moscou”.
Verlaat Ledebergplein via de weg tussen de kerk en voedingswinkel Ramazan Nalli, even rechtdoor en vervolgens rechts in de Kleine Kerkstraat. Het gebouw dat nu de Basisschool van het Onze-Lieve-Vrouwcollege onderdak geeft dateert uit 1879. De bouw ervan vloeide voort uit de toenmalige Schoolstrijd. Vanaf toen konden ook meisjes hun middelbare studies aanvangen in Ledeberg.
Aan het kruispuntje met de Willem Blanckestraat volg je die naar links. De kleine straatjes in de omgeving zijn illustratief voor de ontwikkeling van de bewoning in het vroegere industriële Ledeberg. Wandel rechts in de Langestraat, inderdaad de langste straat van Ledeberg.
Vzw Piribeyli, een cafeetje op de hoek van Langestraat en de Moriaanstraat, draagt de naam van het dorp in de buurt van Konya waar de grote meerderheid van de Turkse bewoners van Ledeberg hun wortels hebben. Ter vergelijking: aan de Brugse Poort, aan de andere kant van Gent, wonen vooral Turkse immigranten uit de buurt van Istanbul, terwijl mensen uit de omgeving van de Zwarte Zee zich eerder in Sint-Amandsberg vestigden. Het meest populaire drankje in dit altijd rustige cafeetje is muntthee, op de voet gevolgd door appelthee.
Wandel naar links in de Moriaanstraat. De naam is ontleend aan een herberg die hier al in 1759 stond. Reizigers en vreemdelingen waren er altijd welkom. “Moriaan” verwijst naar iemand van Moorse (Spaans-Arabische) afkomst. Ledeberg is dus al heel lang multicultureel. Op het kruispunt met de Hagepreekstraat volg je deze naar rechts.
32
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent
De naam van de smalle Hagepreekstraat verwijst naar gebeurtenissen op 30 juni 1566. Toen hield Herman Striek, een afvallige monnik uit Zwolle en aanhanger van het protestantisme, een hagenpreek (openbare preek) in de nabijheid van de “weg naar Rhode” (nu Hundelgemsesteenweg). Meer dan 7.000 mensen kwamen er op af, vertelt de geschiedenis. De baljuw van het nabije Gentbrugge probeerde de monnik aan te houden, maar die ontsnapte in de bossen die er toen nog volop waren. Drie dagen later hervatte de predikant zijn preek op dezelfde plaats. De Gentse magistraat kon de aanwezigen toen gemakkelijk uit elkaar drijven.
Kies op het einde van de Hagepreekstraat de Doorgangstraat naar rechts. Tussen 1987 en 2000 was op het nummer 21 de Turkse moskee gehuisvest, totdat het gebouw te klein werd. Stap links door de Langestraat naar de Turkse moskee op het nummer 204.
De Turkse Moskee is gehuisvest op een locatie die “de oude post” werd genoemd. Kortstondig was hier inderdaad een klein sorteercentrum, met daarbij één loket. Voordien was er jarenlang het naaiatelier De Keyser werkzaam. Op de poort lees je de naam van de moskee, “Selim Cami”. “Selim” verwijst naar Yavuz Sultan Selim (14701520), sultan van het Ottomaanse rijk. “Cami” staat voor moskee. De Ledebergse moskee is één van de voornaamste gebedshuizen voor Turkse moslims in Gent en behoort tot de eerste zes moskees die door de Vlaamse regering werden erkend. Een moskee heeft een religieuze functie, maar krijgt ook steeds meer een maatschappelijke taak (taal- en computerlessen, sociaal contact, …). Zoals in iedere moskee is er een ruimte voor rituele wassingen. Bij deze moskee is er behalve een cafetaria ook een leslokaal en zelfs een klein herenkapsalon. Af en toe worden er in het actief multiculturele Ledeberg groepsbezoeken aan de moskee georganiseerd. En de imam voegt eraan toe: “Iedereen is hier welkom”. Naast de grote Turkse gemeenschap wonen er in Ledeberg ongeveer zeventig andere nationaliteiten vreedzaam bij elkaar zonder noemenswaardige problemen. De grootste groepen daarvan zijn Marokkanen, mensen van Russisch-Tjeteense, Slowaakse en Albanees-Kosovaarse afkomst. Bij beide laatste groepen horen nogal wat Roma’s. Maar je treft in Ledeberg ook mensen uit Spanje, Nederland, Finland, Cuba, Kongo, Indonesië, Indië, Bulgarije, Tunesië, Iran, Liberië, Guinée, Italië, Hongarijë ……… en zelfs Limburgers.
33
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent
Vervolg je wandeling op het einde van de Langestraat even naar links over de Hundelgemsesteenweg. Kruis het zebrapad richting Proxy Delhaize. Stap door de Frans De Mildreef met zijn lage tunnel en wat verder een bocht van negentig graden. Deze omgeving werd eeuwen geleden “Capelleveld” genoemd. Hier stond ooit de aan Sint-Daniël toegewijde kapel, die voor ’t eerst vermeld werd in 1598. Toen stond Filips II toe dat een overschot van de belastingen op bier en wijn zou besteed worden aan de heropbouw van de kapel, die verwoest was door de Geuzen. In 1791 werd de Sint-Daniëlkapel vervangen door een kerk met dezelfde naam. De kapel zelf bleef nog een tijd overeind en functioneerde tussen1808 en 1832 als katoenspinnerij Guinard-Bauwens.
Boven de poort van de firma De Groote, een deurenfabrikant, in de haakse bocht, zie je nog het wapenschild van een vroegere meier, met drie stierenkoppen met een ring door de neus.
Aan de rechterzijde bemerk je op het nummer 34A valkerij Hihanska. Toekomstige valkeniers kunnen hier een opleiding krijgen.
Wandel verder, rechts voorbij “Technische Dienst – Wegenloods”. Naast je duikt een door groen omgeven langwerpige waterplas op, ooit een waterreservoir voor stoomlocomotieven en tijdelijk ook een zwembad avant la lettre. Het straatnaambord Meierij verwijst naar de omgeving waar de oorsprong van Ledeberg ligt. Ooit stond hier in de buurt een hofstede die geleidelijk uitgroeide tot een “meierij”. Hier woonde “ een meier”, zoiets als een ambtenaar die bepaalde taken uitvoerde in opdracht van een heer.
Net voor de Schelde wandel je naar links, voorbij grote appartementsblokken, enigszins ingebed in het groen. Het piepkleine heuveltje links zal wel niet de “berg aan het water” geweest zijn waaraan Ledeberg zijn naam te danken heeft.
Net na dat heuveltje en het laatste appartementsblok volg je rechts het fietspad richting Merelbeke, onder het viaduct van de snelweg en naast de Schelde. Zowat 400 meter kun je genieten van de nabijheid van de rivier. Ter hoogte van de Loskaai bij een stapelplaats van bier- en limonadekratten leidt de tocht naar links.
34
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent
Ledeberg en het Lam Gods In de boeiende geschiedenis van het meesterwerk van Jan & Hubert Van Eyck, dat in de Gentse Sint-Baafskerk te bewonderen is, duikt ook Ledeberg een paar keer op. Tijdens de Eerste Wereldoorlog bevonden zich zes zijpanelen van het “Lam Gods” in Duitse handen, meer bepaald in het Museum van Berlijn. Ze waren daar terecht gekomen als een schenking van de Pruisische koning Frederik-Willem III, die ze in 1821 gekocht had van een kunsthandelaar. Het Verdrag van Versailles dwong de Duitsers die panelen af te staan als onderdeel van een schadevergoeding aan België. Eerst werden de panelen enkele maanden tentoongesteld in Brussel maar op 29 september 1920 keerden ze terug naar Gent. Het konvooi met de belangrijke panelen hield halt op Ledebergplein, waar het werd opgewacht door de opperdekenij, de pers en de organisatoren van de grote Van Eyckdag. Onderweg naar de Sint-Baafskerk was er een triomfantelijk onthaal door een grote massa volk. Voor het eerst sinds zeer lang waren alle panelen van Van Eycks’ meesterwerk weer verenigd. Maar dat duurde slechts tot de nacht van 10 op 11 april 1934, toen 2 panelen gestolen werden, waaronder de “Rechtvaardige Rechters”. Even werd er in 1934 in Ledeberg gezocht naar een spoor van de dieven. De politie van Gent vroeg aan de collega’s van Ledeberg om na te gaan of een zekere Van Damme ergens een kamer gehuurd had, waar hij tussen april en oktober 1934 “schrijfwerk met een machine” gedaan had. Reden voor die vraag was dat Arsène Goedertier, de vermoedelijke dader, over een (vals?) paspoort op die naam beschikte. Het onderzoek leverde niets op.
Op het einde van de Loskaai kruis je omzichtig de Hundelgemsesteenweg naar het tunneltje onder de sporen. Ben je niet groter dan 1,85 meter dan kun je nog net rechtop lopen naar de Frans De Coninckstraat, vroeger Stationstraat omdat hier het stationnetje van Ledeberg was. Stap rechtdoor in de Moriaanstraat totdat je rechts in de Vlinderstraat kan. Aan de overzijde van de Walstraat wandel je rechtdoor in het groen van de verkeersvrije De Nayerdreef en het Park De Vijvers. Op 24 augustus 1944 werd in De Denayerdreef Albert Temmerman neergeschoten door een collaborerende Vlaming, vanuit een Duits militair voertuig. Temmerman, adjunctkorpscommandant van de Gewapende Partizanen in Oost-Vlaanderen, was er op de vlucht voor Duitse troepen en hun medestanders. De zwaargewonde Albert Temmerman kreeg nog diezelfde dag een genadeschot op bevel van SS-Hauptsturmführer Albrecht en werd ongekist begraven in het Executieoord Oostakker.
Een betegeld pad links leid je voorbij een waterplas. Op het centrale plein van het meestal rustige Park De Vijvers ontmoeten mensen uit allerhande culturen elkaar voor een praatje of op door de buurt georganiseerde activiteiten. Blijf rechts aanhouden omheen de waterplas totdat je terug in De Nayerdreef bent. Je verlaat het park weer via deze dreef. 35
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent
Het Poortgebouw, waar nu de jeugdbeweging KSJ huist, is het enige restant van het kasteel Claeys-Bouaert-Van Assche, dat een aantal decennia geleden afgebroken werd. Deze plaats heeft een lange geschiedenis als kasteelsite: al op een kaart uit 1560 staat hier een kasteel aangeduid.
Volg de Walstraat naar rechts. Onderweg heb je zicht op het fraaie Seniorencentrum De Vijvers. Waar de Walstraat overgaat in de Van Hoorebekestraat (vroeger Rietgrachtstraat) ga je links in de Veldwijkstraat. De Rietgracht vormde van oudsher de grens tot waar de SintPietersabdij haar juridische bevoegdheden uitoefende over Ledeberg. De eerste zijstraat rechts in de Veldwijkstraat volg je niet, maar onthoud dat ze genoemd is naar Hilarius Bertolf (overleden 1533), die een aantal jaren secretaris was van de grote humanist Erasmus.
Volg de tweede straat rechts, de Van den Heckestraat, waar op het nummer 64 een woning uit 1891 staat die een tijdlang eigendom was van kunstschilder Désiré De Keghel (18391901), die vooral bekendheid geniet als schilder van bloemen en stillevens. De straatnaam zelf verwijst naar een rijke Gentse burger die in 1814 onderdak verschafte aan de aanvoerder van de Don-kozakken (zie verder). Rechts zie je Dovencentrum Emmaus, een tehuis zowel als een dagcentrum voor auditief gehandicapte mensen. De bewoners zijn goed geïntegreerd in het buurtleven. Als je verder stapt zie je al snel de toren van de SintLievenskerk; daar ligt ook het eindpunt van deze wandeling. Tijd voor een multicultureel drankje of hapje?
Don-kozakken in Ledeberg In februari 1814 bivakkeerden een paar honderd Don-kozakken op de Ledebergse dries. Ze vormden een klein onderdeel van het geallieerde leger dat de troepen van Napoleon verdreef. De overste van de kozakken, Bichaloff, werd al snel populair bij de bewoners onder de bijnaam “peetje kozak”. Toch werd zijn bijnaam ook nog jaren nadien in Ledeberg en Gentbrugge gebruikt om niet zo brave kinderen in het gareel te houden: “als je niet braaf bent ga ik peetje kozak halen”.
36
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent
37
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent Gent: Sint-Amandsberg Aan de rand van Gent en volledig vergroeid met de stad ligt St-Amandsberg. Toeristen en papieren reisgidsen besteden er weinig aandacht aan, nochtans ligt het op een boogscheut van het centrum en telt het unieke bezienswaardigheden. Je kan er zelfs een volledige dag vullen zonder zich ver te moeten verplaatsen. Campo Santo De begraafplaats van Campo Santo ligt aan de kerk van St.-Amandsberg. Opvallend is de natuurlijke heuvel, niettegenstaande we ons bevinden in een vlak landschap. Campo Santo was één van de eerste begraafplaatsen in de regio waar vrijzinnigen een eervolle laatste rustplaats konden krijgen. Heel wat kunstenaars en zakenlieden gaven de voorkeur aan Campo Santo en deze plaats werd algauw een elitair kerkhof met monumentale grafzerken en excentrieke overledenen. Boven op de heuvel is er een kapel, langs deze zijde van de begraafplaats bevinden zich de meeste monumenten. Eigenlijk zou je dit kerkhof moeten bezoeken met een gids. Op Open Monumentendag zijn er steeds gratis rondleidingen. Zo zal de gids je wijzen op een grafzerk waarin de kist nog steeds te zien is. De overledene wou niet dat de zerk afgesloten was. Tevens wou hij dagelijks nog zijn krant bezorgd krijgen aan zijn laatste rustplaats. De zerk is nog steeds open maar zijn krantenabonnement werd wel opgezegd. Begijnhof Johanna van Constantinopel heeft in 1234 het Klein en het Groot Begijnhof gesticht in Gent. Het Klein Begijnhof bestaat nog steeds (Lange Violettenstraat), maar het Groot Begijnhof St.Elisabeth werd in 1874 volledig ontruimd. Ze kozen voor een nieuw, nog groter en moderner begijnhof aan de rand van de stad, nl. in St-Amandsberg. Als je het Groot Begijnhof van St.-Amandsberg binnenkomt dan waan je zich plots in een ander tijdperk. Opgebouwd in 1874, is het nu nog steeds in een onberispelijke staat, zij het na een paar restauraties. Er zijn slechts twee toegangspoorten en de omwalling is nog volledig intact. Een wirwar van kleine straatjes doet het soms wel lijken op een doolhof. Maar de drie (gras)pleinen stellen je algauw gerust. Het is een dorp in de stad en, alhoewel niet autovrij, een oase van rust. Aan de kleinere en tweede toegangspoort is er een klein pleintje. Het grotere gebouw is de infirmerie met aansluitend de kapel. Van april tot eind oktober is de grote kerk op zondag namiddag open. Het Begijnhof heeft in totaal zo'n 80-tal huisjes, maar ook 14 conventen. Dit laatste zijn grote huizen waar er algauw een 20-tal begijnen konden samenwonen. De laatste begijnen stierven in 2003. Illuseum Het Illuseum staat volledig in het teken van de optische illusies of het gezichtsbedrog. Een bezoek aan het Illuseum duurt ongeveer 2.5 uur en bestaat uit een vrije wandeling tussen de meer dan honderd opstellingen. Je zal verbijsterd staan over de effecten, alles mag je uitproberen. Een ander onderdeel van het bezoek is de goochelshow. Het opzet van het Illuseum is uniek in de regio Vlaanderen en dan ook een aanrader bij je bezoek aan Gent. Meer info: www.illuseum.be
38
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba
Reisgids Gent Persoonlijke nota’s ……………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………….
Disclaimer: AT-Europe bvba haalt zijn informatie uit betrouwbare en zorgvuldig geselecteerde bronnen. Doch kan AT-Europe bvba niet verantwoordelijk gesteld worden voor eventuele foutieve informatie noch voor het gebruik van deze informatie en zijn eventuele nadelige gevolgen. Wij zouden het ten zeerste op prijs stellen indien je eventuele opmerkingen, aanvullingen of foutieve gegevens zou doorgeven via
[email protected] Fotoverantwoording: © Images AT-Europe bvba, iStockphoto.com, Dreamstime.com
Dit is een uitgave van AT-EUROPE BVBA. Redactie: Geert Van de Voorde Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, online publicatie, databanken of op welke wijze ook zonder schriftelijke toestemming van de uitgeverij. Alle rechten voorbehouden.
39
Euroreizen.be, de complete reisvoorbereiding © AT-Europe bvba