REINAERDE KINDEREN & JEUGD
Dat is mensenwerk
1
Informatie voor ouders van kinderen in de basisschoolleeftijd met een ontwikkelingsachterstand of beperking
basisschoolleeftijd, Kinderen & Jeugd
Inhoudsopgave
2
Colofon Tekst
Jolanda van den Hoek, Helma van den Berg
Fotografie
Inge Hondebrink
Grafisch ontwerp Studio Futuro, Mieke Vaas Drukkerij
4
Introductie
6
Het kindercentrum
9
Ambulante ondersteuning op school
10
Zorg-onderwijsgroepen
11
Ondersteuning buiten kindercentrum- en schooltijden
13
Ondersteuning aan huis
15
Logeren
17
Ergens anders wonen
18
Diagnostisch Centrum
20
Intensieve Observatie en Behandeling (VIC)
22
Betrokkenheid van ouders
23
Het Loket: voor alle vragen, aanmelding en bemiddeling
REINAERDE KINDEREN & JEUGD
De ervaringen van ouders in deze brochures zijn waar gebeurd. Om privacyredenen zijn gefingeerde namen gebruikt.
Callenbach, Nijkerk
Op www.reinaerde.nl vindt u een compleet en actueel overzicht van onze dienstverlening en locaties voor kinderen en jeugd. Kinderen & Jeugd, basisschoolleeftijd
basisschoolleeftijd, Kinderen & Jeugd
3
Introductie
P
Partner voor kind en ouders
verzorging kunnen andere problemen geven.
en vakantieopvang. In deze brochure worden
intensieve zorg nodig hebben. Reinaerde
Als ouder van een kind met ontwikkelings-
Alledaagse dingen, zoals onderling contact of
alle diensten van Reinaerde Kinderen &
Kinderen & Jeugd beschikt over veel kennis
achterstand of beperking staat u er niet al-
de dagelijkse maaltijd, kunnen een enorme
Jeugd voor kinderen van vier tot twaalf jaar
en mogelijkheden. Bijvoorbeeld voor kinde-
leen voor. Reinaerde Kinderen & Jeugd is
krachtproef zijn. Bij Reinaerde Kinderen &
beschreven. Is uw kind jonger dan vier of
ren met moeilijk te begrijpen gedrag of een
thuis in de wereld van het kind dat ‘speciaal’
Jeugd kunt u voor uw kind de juiste onder-
ouder dan twaalf? Vraag dan bij het Loket
meervoudige complexe beperking of om
is. Reinaerde is een zorgorganisatie in de re-
steuning kiezen, de beste begeleiding op
van Reinaerde naar de brochures en moge-
kinderen voor te bereiden op het onderwijs.
gio Utrecht, die zich richt op kinderen, jeugd
maat krijgen, bijvoorbeeld ondersteuning
lijkheden voor deze leeftijdsgroepen (zie
De ontwikkelingen staan nooit stil. Reinaerde
en volwassenen. Met onze expertise en onze
thuis, opvoedkundige gezinsbegeleiding of
pag. 23 voor gegevens)
Kinderen & Jeugd blijft continu inspelen op
mogelijkheden voor dienstverlening onder-
logeren. Daarmee kunnen kinderen vaak
steunen wij u bij de opvoeding. Samen cre-
thuis blijven wonen. Net als andere kinderen
Indicatie
ëren we zo een omgeving waarin uw kind
in het eigen gezin groeien van kind naar
Om gebruik te kunnen maken van de dien-
leiding van het kind op school, met opvang
zich in de belangrijke periode van vier tot
tiener. Voor kinderen die niet thuis kunnen
sten van Reinaerde Kinderen en Jeugd, heeft
na schooltijd en het ontlasten van ouders
twaalf jaar veilig kan ontwikkelen. Met
blijven wonen, biedt Reinaerde Kinderen
u een indicatiebesluit nodig van het Centrum
door logeerhuizen. We bieden voorzieningen
diensten, adviezen, begeleiding en onder-
& Jeugd gezinswoonvormen en kleinscha-
Indicatiestelling Zorg (CIZ). Daarmee wordt
zo dicht mogelijk in de buurt aan. Er zijn di-
steuning. Daar gaat deze brochure over.
lige groepswoonvormen voor kinderen.
de financiering geregeld via zorg in natura
verse nieuwe woonvormen in voorbereiding
Naast de kindercentra (dagprogramma)
of een persoonsgebonden budget (PGB).
voor kinderen met een specifieke hulpvraag.
Elk kind is uniek
nieuwe tendensen, op nieuwe vragen en behoeften van uw kind. Onder meer met bege-
biedt Reinaerde Kinderen & Jeugd tal van
Het Loket van Reinaerde kan u informe-
Reinaerde Kinderen & Jeugd heeft zijn wor-
Elk kind is uniek. Dat geldt zeker als uw kind
andere diensten. Ondersteuning op reguliere
ren over de mogelijkheden (zie pag. 23).
tels in de zorg voor kinderen met een ver-
zich anders ontwikkelt dan andere kinderen.
en speciale scholen, logeren en ondersteu-
Dat vraagt van u veel aandacht, zorg en zoe-
ning buiten kindercentrum of schooltijd,
ken naar mogelijkheden. Opvoeding en
zoals naschoolse opvang, zaterdagopvang
4
standelijke beperking en ontwikkelt zich naar “Als Jesper de Oranjeschelp binnen stapt, zie je hem helemaal opfleuren. Hij is daar helemaal thuis van maandag tot en met zaterdag. Door middel van spelen, spelvormen, logopedie en dergelijk wordt zijn ontwikkeling gestimuleerd.” Maria ten Ham, moeder van Jesper (10 jaar)
andere sectoren. Reinaerde Kinderen & Jeugd is inmiddels erkend als organisatie voor jeugdzorg. Voor meer informatie kunt u terecht bij Het Loket van Reinaerde (zie pag. 23).
Solide partner Reinaerde Kinderen & Jeugd heeft meer dan een halve eeuw ervaring en expertise in huis. Professionele, betrokken medewerkers bieden ondersteuning aan en zorg voor zowel kinderen met geringe ondersteuningsvragen als voor kinderen die zeer
Bij Reinaerde is die weg altijd veilig
Ouders van kwetsbare kinderen staan er niet alleen voor. Wij kunnen voor u een ervaren coach en partner zijn. U bepaalt in overleg met onze deskundigen wat voor uw kind het beste is. De afspraken die we hierover maken, worden vastgelegd in het ondersteuningsplan van het kind. Dit plan wordt regelmatig met u besproken en bijgesteld. Op die manier kan de weg voor het kind worden uitgestippeld. Bij Reinaerde Kinderen & Jeugd is die weg altijd veilig. Vanzelfsprekend. Van ondersteuning op school of het Kindercentrum tot Zaterdagopvang, het Logeerhuis en Wonen voor kinderen. Alle diensten zijn op elkaar afgestemd. Bij Reinaerde Kinderen & Jeugd voelen kinderen zich thuis.
Kinderen & Jeugd, basisschoolleeftijd
basisschoolleeftijd, Kinderen & Jeugd
5
Het kindercentrum
R
Reinaerde Kinderen & Jeugd biedt kinderen
Integratie
ontwikkeling op elk niveau. Voor sommige
Een aantal kindercentra is samen met een
kinderen is een kindercentrum de beste plek.
reguliere school gehuisvest. Voor kinderen
Kinderen kunnen tot ongeveer achttien jaar
kan dat voordelen hebben. Zij gaan samen
op het kindercentrum terecht. Daar ligt de
met broertjes, zusjes en buurtkinderen naar
nadruk op het leren van praktische en sociale
school en spelen daar ook met elkaar.
vaardigheden. Communicatie met het kind
Andere kindercentra werken nauw samen
staat centraal. Ook wordt aandacht besteed
met scholen elders en wisselen programma’s
aan het hanteren en voorkomen van pro-
uit. Op die manier worden drempels
bleemgedrag. Door regelmaat, structuur en
geslecht.
intensieve begeleiding ontwikkelen kinderen zich. Ieder in zijn eigen tempo en naar zijn
Groepsindeling
eigen mogelijkheden.
In de kindercentra zijn kinderen inge-
Voor kinderen met ernstige meervoudige
deeld in groepen. Elke groep heeft zijn
beperkingen bieden de kindercentra inten-
eigen manier van werken en zijn eigen
sieve zorg. De ontwikkeling van deze kinder-
sfeer. Naast de ontwikkelingsleeftijd van
en wordt hier onder andere gestimuleerd
het kind is vooral de hulpvraag bepalend
door het prikkelen van de zintuigen. De be-
voor de groepsindeling: waar is uw kind
geleiders van Reinaerde Kinderen & Jeugd
het beste thuis, welke groep sluit het beste
werken volgens methodieken die zich
aan op de individuele zorgvraag.
in de praktijk hebben bewezen. 6
7
Structuur
gebaren, maar ook met voorwerpen, foto’s
Kinderen met ontwikkelingsachterstanden
en pictogrammen. Een plaatje van de tuin
of verstandelijke beperkingen zijn gebaat bij
vertelt een kind dat het tijd is om buiten te
structuur en een goed voorbeeld. Reinaerde
spelen, een plaatje van een boterham dat
Kinderen & Jeugd biedt dat in hoge mate. Er
het etenstijd is. Andersom kan een kind met
wordt gewerkt met een vast dagprogramma
plaatjes aangeven wat hij wil en niet wil.
waarin zowel individuele als groepsactivitei-
Dat vermindert ook eventueel probleemge-
ten aan bod komen. Er wordt bijvoorbeeld
drag. Kinderen voelen zich beter begrepen
samen aan tafel gegeten. Er zijn vaste plek-
en hebben een beter inzicht in de structuur
ken om te werken en te ontspannen.
van de dag. Daarnaast trainen wij kinderen
Vaardigheden
deren met een ontwikkelingsachterstand
We leren kinderen om binnen hun eigen
of beperking soms moeilijk om nee te zeggen
mogelijkheden zo zelfstandig mogelijk te
en voor zichzelf op te komen.
zijn. Op die manier zijn zij minder afhan-
Kinderen & Jeugd, basisschoolleeftijd
in mentale weerbaarheid. Het is voor kin-
kelijk van anderen en kunnen zij een plekje
Specialistische ondersteuning
in de samenleving veroveren. Reinaerde Kin-
Alles is er bij Reinaerde Kinderen & Jeugd
deren & Jeugd besteedt hier veel aandacht
op gericht om het kind zo goed mogelijk
aan. Zo leren kinderen dagelijkse vaardighe-
voor de toekomst toe te rusten. Daarvoor
den, zoals zelf eten en drinken en zindelijk
werkt Reinaerde Kinderen & Jeugd met tal
worden. Communicatie en ontwikkeling van
van deskundigen en specialisten. Elk kin-
sociale vaardigheden zijn belangrijk.
dercentrum biedt logopedie, fysiotherapie,
Communicatie kan met woorden en
ergotherapie, bewegingstherapie en muziek-
basisschoolleeftijd, Kinderen & Jeugd
Ondersteuning op school
therapie. In sommige situaties krijgt een kind één-op-één behandeling van de logopedist, fysiotherapeut of ergotherapeut. Maar deze specialisten coachen ook de begeleiders van de kindercentra. Op die manier kunnen deze activiteiten gedurende de hele week aan het kind worden aangeboden en veel worden herhaald. Gedragskundigen en de Arts voor Verstandelijke Gehandicapten (AVG) houden continu de vinger aan de pols. Zij houden de ontwikkeling van het kind in
V
Veel kinderen met een ontwikkelingsachter-
en drinken. De medewerker van Reinaerde
stand, verstandelijke en/of lichamelijke be-
Kinderen & Jeugd kan de juf of meester uit-
perking gaan naar een gewone school.
leggen hoe het kind het beste kan worden
Samen met broer of zus, samen met kinde-
benaderd en welke omstandigheden het
ren uit de straat. De contacten met klasge-
kind nodig heeft om goed te kunnen leren.
nootjes ontwikkelen zich zo vanzelf tot vriendschappen in de buurt. Soms is extra hulp en ondersteuning op school nodig. Wij bieden die ondersteuning.
effectief is, of het ondersteuningsplan en de
Ondersteuning op de basisschool
gebruikte methoden misschien aangepast
Kinderen met een ontwikkelingsachterstand
moeten worden. Voor specifieke begeleiding
of verstandelijke beperking kunnen op de
zoekt Reinaerde Kinderen & Jeugd samen-
basisschool extra begeleiding krijgen van
werking met andere, externe specialisten,
een medewerker van Reinaerde Kinderen
bijvoorbeeld voor slechtziende en blinde
& Jeugd. Het gaat dan om begeleiding bij
kinderen.
uiteenlopende zaken die het kind (nog)
de gaten, controleren of de begeleiding nog
Voorzieningen 8
“Toen Floor vier werd, hebben we de stap gezet naar een kindercentrum van Reinaerde. Wat ons aanspreekt is de ruime locatie en de groene omgeving. Belangrijk is ook dat Floor zich er thuis voelt: als ik haar breng, huppelt ze haar groep binnen. De begeleiding gaat serieus aan de slag met de dingen die wij belangrijk vinden voor Floor.” Susanne de Groot, moeder van Floor (6 jaar)
niet kan, zoals een potlood vasthouden, knippen en knutselen, toiletbezoek, eten
“De leerkracht van Anne had eigenlijk geen tijd om haar de extra aandacht te geven die ze nodig heeft. Dat heb je in een klas met 25 kinderen! De begeleider van Reinaerde Kinderen & Jeugd is er speciaal voor Anne en heeft dus wel de ruimte om haar vaardigheden te leren waar ze de rest van haar leven profijt van heeft.” Stephan de Jager, vader van Anne (9 jaar)
De kindercentra van Reinaerde Kinderen &
9
Jeugd zijn helemaal ingericht voor kinderen met een ontwikkelingsachterstand of verstandelijke beperking. Er zijn snoezelruimtes voor ontspanning en het prikkelen van de zintuigen. Ook bieden de kindercentra een aangepaste gymzaal en/of speelhal.
Ouders hebben de regie Samen met de ouders zoeken de begeleiders naar de beste weg voor het kind. Steeds wordt gekeken welke stap moet worden gezet, bij welke hulp en begeleiding het kind op dat moment het meest gebaat is. De afspraken die worden gemaakt, worden vastgelegd in het ondersteuningsplan van het kind. De voortgang van het kind wordt regelmatig met de ouders besproken en het ondersteuningsplan geëvalueerd en zo nodig bijgesteld. Naarmate het kind ouder wordt, wordt gekeken waar het kind als tiener het beste op zijn plaats zal zijn.
Kinderen & Jeugd Jeugd, basisschoolleeftijd
basisschoolleeftijd, Kinderen & Jeugd
Ondersteuning buiten kindercentrum- en schooltijden
G
Gespecialiseerde naschoolse opvang
veilige omgeving, sporten of verkleden. Net als voor andere buitenschoolse op-
Bij de naschoolse opvang van Reinaerde
vang, kunnen ouders van kinderen uit
Kinderen & Jeugd worden kinderen in
het (speciaal) onderwijs in aanmerking
kleine groepen opgevangen door profes-
komen voor kinderopvangtoeslag via de
sionele begeleiders. Er is gespecialiseerde
Belastingdienst. De naschoolse opvang
naschoolse opvang voor kinderen van het
is hiervoor geregistreerd.
kindercentrum én voor kinderen met een
De naschoolse opvang is bij Reinaerde
ontwikkelingsachterstand of beperking die
Kinderen & Jeugd volop in ontwikkeling.
(speciaal) onderwijs volgen. De reguliere
Regelmatig wordt een nieuw groepje gestart
naschoolse opvang is niet voor elk kind een
voor kinderen met een specifieke vraag,
geschikte plek, bijvoorbeeld door de grootte
bijvoorbeeld voor kinderen met autisme of
van de groepen of de (medische) zorgvraag
voor jongeren uit het voortgezet speciaal
van het kind. De ervaren begeleiders van de
onderwijs. Het Loket van Reinaerde kan u
gespecialiseerde naschoolse opvang bieden
informeren over actuele mogelijkheden
het kind een veilige en gezellige plek. Spel en ontspanning staan centraal, bijvoorbeeld
Weekendopvang
door knutselen, lekker buitenspelen in een
In het weekend is er tijd voor leuke dingen.
10 10
11
Ambulante ondersteuning in het speciaal onderwijs
opstapje zijn naar een reguliere klas in het speciaal onderwijs. Dit verlaagt drempels.
Voor kinderen die speciaal onderwijs volgen,
De zorg-onderwijsgroepen zijn gehuis-
bijvoorbeeld op een ZML (Zeer Moeilijk
vest in het kindercentrum of de school.
Lerenden)-school, biedt Reinaerde Kinderen & Jeugd twee vormen van extra ondersteuning. Het is mogelijk dat een medewerker van Reinaerde Kinderen & Jeugd het kind individueel begeleidt, vergelijkbaar met de ondersteuning op de reguliere basisschool. De ondersteuning is in het speciaal onderwijs vaak wel intensiever. Wij hebben hiervoor de benodigde specifieke deskundigheid in huis.
Zorg-onderwijsgroepen Een tweede vorm van ondersteuning in het speciaal onderwijs is begeleiding in groepen. In samenwerking met diverse scholen biedt Reinaerde Kinderen & Jeugd zorg-onderwijs groepen, waar kinderen zowel door een medewerker van Reinaerde Kinderen & Jeugd als door een leerkracht worden begeleid. Zorg en onderwijs gaan zo perfect samen. Een zorgonderwijsgroep kan zo een
Kinderen & Jeugd, basisschoolleeftijd
basisschoolleeftijd, Kinderen & Jeugd
Broertjes en zusjes gaan naar voetbal en
Kinderen & Jeugd wordt elke vakantie ge-
hockey. Voor kinderen met een ontwikke-
vierd met vakantieopvang. In de veilige, goed
lingsachterstand of beperking is er de week-
voorziene kindercentra zijn er voor uw kind
endopvang en zaterdagclub van Reinaerde
aantrekkelijke themaprogramma’s met
Kinderen & Jeugd. De weekendopvang vindt
knutselen, koken, decors bouwen, muziek
plaats in de logeerhuizen van Reinaerde,
en dans. Een wandeling met ijsje, samen
overdag op zaterdag en zondag. De zater-
buitenspelen of lekker de deugniet uithan-
dagclub wordt gehouden in (een aantal)
gen. Alles wat een vakantie leuk maakt, is bij
kindercentra van Reinaerde. Bij opvang in
Reinaerde Kinderen & Jeugd voor handen.
het weekend kunnen kinderen genieten van wandelen, snoezelen, knutselen, spelen en muziek maken. In kleine groepjes maken de kinderen spelenderwijs contact met anderen. Dit vergroot hun wereld. Vanzelfsprekend is de opvang ook geschikt voor kinderen in een rolstoel of met meervoudige beperkingen’.
Vakantiedagopvang Kinderen die naar school gaan, hebben twaalf weken per jaar vakantie. Bij Reinaerde
“Mike vindt het heerlijk om op zaterdag naar zijn club te gaan. Zijn broer gaat voetballen en hij gaat naar de zaterdagopvang. Hij geniet vooral van het samen muziek maken, want muziek is zijn lust en zijn leven.” Joy Brooks, moeder van Mike (10 jaar)
12
13
Ondersteuning aan huis
S
Soms komt u als ouder handen tekort.
begeleiding en/of ondersteuning bij alledaag-
Bijvoorbeeld tijdens de huiselijke spitsuren.
se activiteiten zoals wassen en eten. Ook kan
Of u heeft het gevoel dat de opvoeding niet
begeleiding worden geboden bij gedragspro-
zo loopt als u zou willen. Gezinnen met
blemen en vrije tijd activiteiten. Waar nodig
een kind met een ontwikkelingsachterstand,
kan de daarvoor gespecialiseerde begeleider
verstandelijke en/of lichamelijke beperking
verpleeg-technische handelingen verrichten.
kunnen dan ondersteuning inroepen van
Door de ondersteuning van de begeleider
Reinaerde Kinderen & Jeugd.
heeft u als ouder even de handen vrij voor
Ondersteuning Thuis
eventuele andere kinderen uit het gezin of andere activiteiten. Door Ondersteuning
Ouders kunnen een beroep doen op een
thuis kunnen ouders zich sterker voelen en
vaste begeleider van Ondersteuning Thuis.
het gevoel krijgen meer controle te hebben
Zij ontlast en ondersteunt het gezin wanneer
over de situatie. Door de geregelde individu-
en zo lang het nodig is. Meestal is dat op
ele begeleiding kan het gezin soepeler draai-
de ‘spitstijden’ in de namiddag en vroeg in
en en het kind zich prettiger voelen, zowel
de avond, de woensdagmiddagen en/of de
thuis als op het kindercentrum of de school.
zaterdagen. De begeleider van Reinaerde is gespecialiseerd in de omgang met kinderen met een beperking en/of ontwikkelingsachterstand. Ondersteuning thuis is vooral praktisch van aard en kan bijvoorbeeld bestaan uit pedagogische ondersteuning en
Kinderen & Jeugd, basisschoolleeftijd
basisschoolleeftijd, Kinderen & Jeugd
of school. Vervolgens wordt samen met de “Elke woensdagmiddag en zaterdagochtend komt Saskia in ons gezin. Ze is inmiddels een vertrouwd gezicht. Soms gaat ze met Roy op stap, maar ze helpt ook bij de praktische dingen, zoals eten. Heerlijk om op die momenten even tijd voor jezelf te hebben.” Inge Sluis, moeder van Roy (6 jaar).
Opvoedkundige Gezinsbegeleiding
ouders en de pedagogisch medewerker een ondersteuningsplan gemaakt en uitgevoerd. Over het algemeen kunnen ouders binnen een jaar weer verder zonder de hulp van Opvoedkundige Gezinsbegeleiding.
Opvoedkundige Gezinsbegeleiding voor ouders met een verstandelijke beperking Ouders die zelf een verstandelijke beperking hebben, kunnen ook gebruik maken
Wanneer problemen zich opstapelen, kan de
van Opvoedkundige Gezinsbegeleiding.
Opvoedkundige Gezinsbegeleiding van Rei-
Voor hen is een speciaal programma voor
naerde Kinderen & Jeugd uitkomst bieden.
gezinsbegeleiding samengesteld.
Samen met een pedagogisch medewerker
Voor meer informatie kunt u contact
bekijken de ouders welke opvoedingsonder-
opnemen met het Loket (zie pag. 23)
steuning zij nodig vinden. Vaak gaat het om meerdere zaken. Het kind wil bijvoorbeeld niet eten, niet slapen. Soms begrijpen ouders en kind elkaar niet of vinden ze het moeilijk 14
om echt contact met elkaar te krijgen.
15 15
Dan kunnen situaties ontstaan die het hele gezin uit balans brengen en de sfeer thuis minder leuk maken. Met Opvoedkundige Gezinsbegeleiding kan deze situatie worden veranderd. Samen met ouders en kind in-
Logeren
V
Voor de eerste keer is het best spannend:
durende de hele week terecht voor een
logeren bij een ander. Een nachtje in een
nachtje, voor enige dagen, voor een week-
onbekend huis. Voor de ouders is het soms
end of een langere vakantie. Met de ouders
nog moeilijker om voor het eerst hun kind
worden afspraken gemaakt over de verzor-
even aan anderen toe te vertrouwen. Toch
ging en begeleiding. Alles wordt zoveel mo-
genieten kinderen er meestal van. Ze raken
gelijk op de thuissituatie afgestemd, vaste
de ouders om de adviezen in de praktijk toe
gauw vertrouwd met hun tijdelijke verzor-
rituelen worden overgenomen. Maar uit-
te kunnen passen. Bijvoorbeeld door dingen
gers, de andere logeetjes en hun ‘eigen’, vei-
gangs punt is: logeren is leuk. Met pannen-
samen te doen of door de situatie op video
lige logeerkamer. Met elkaar ondernemen
koeken en koekjes bakken, snoezelen op
vast te leggen en na te bespreken. Doel is de
ze leuke activiteiten. Ook ouders wennen
muziek, schilderen, tenten bouwen, een
relatie tussen ouders en kind te verbeteren,
snel als ze zien dat hun kind logeren leuk
ijsje, spelen in een veilige speeltuin. Voor
waardoor ouders en kind weer samen plezier
vindt. Het biedt ouders af en toe de moge-
feestdagen wordt uitbundig geknutseld.
krijgen. Uitgangspunt is dat de begeleiding
lijkheid om even op adem te komen. Even
Als de kinderen ouder worden, kunnen
van de pedagogisch medewerker zoveel
tijd voor jezelf, voor elkaar en de andere
zij met hun ouders kiezen voor het logeer-
mogelijk aansluit bij de opvoedingsideeën
kinderen, even bijtanken.
huis voor tieners.
problemen in het gezin op te lossen. Dan
Logeerhuizen
Gastgezinnen
kan het Diagnostisch Centrum Reinaerde
Reinaerde Kinderen & Jeugd heeft speciaal
Sommige ouders kiezen liever voor een
worden ingeschakeld. Een team van
ingerichte logeerhuizen voor kinderen met
(vast) gastgezin waar hun kind kan logeren.
deskundigen (gedragskundige, logopedist,
een ontwikkelingsachterstand, beperking
Reinaerde Kinderen & Jeugd biedt ook
bewegingsagoog en/of arts) observeert het
en voor kinderen met meervoudige, com-
die mogelijkheid. De gastouders ontvan-
kind, zowel thuis als op het kindercentrum
plexe beperkingen. Ze kunnen hier ge-
gen het kind in hun huis, waar soms ook
ventariseert de pedagogisch medewerker de mogelijkheden van het kind. Daarna worden in een ondersteuningsplan adviezen gegeven over omgaan met het kind in lastige situaties op basis van praktische methodieken. De pedagogisch medewerker oefent samen met
van de ouders. Soms is het lastig om de
Kinderen & Jeugd, basisschoolleeftijd
basisschoolleeftijd, Kinderen & Jeugd
Ergens anders wonen
eigen kinderen wonen. De logé draait mee in het gezin waar de weekends en vakanties ontspannen worden gevierd.
Uitgangspunt is: logeren is leuk!
o
Ouders zorgen graag zelf voor hun kind.
wie ze begeleiding en aandacht krijgen.
Maar soms kan dat niet. Een kind met een
De ouders blijven hierbij nauw betrokken,
ontwikkelingsachterstand of beperking kan
bijvoorbeeld met bezoeken en verjaardagen
zoveel aandacht en zorg nodig hebben, dat
en veel kinderen gaan in het weekend,
het de rest van het gezin te veel verstoort
voor feestdagen en vakanties naar huis.
en de andere kinderen in de knel komen.
“Als klein jochie van twee ging Mark voor het eerst logeren, omdat wij als gezin echt aan ons plafond zaten. Nu gaat Mark elke maand een weekend logeren in het gezin van Piet en Rianne. Hij heeft het daar geweldig naar zijn zin: er is veel speelruimte en volop één-op-één begeleiding voor hem. ‘Mam, hoeveel nachtjes mag ik logeren?’, vraagt hij dan. ‘Ik wil wel honderd nachtjes!’” Irma de Jong, moeder van Mark (7 jaar) 16
Ouders kunnen ook om andere redenen
Deeltijd wonen
besluiten dat het kind beter ergens anders
Kinderen kunnen een deel van de tijd thuis
kan wonen. Voor deze kinderen heeft
wonen en een deel bij Reinaerde. De bedoe-
Reinaerde Kinderen & Jeugd gezinswoon-
ling van deeltijd wonen is om de ouders of
vormen en kleinschalig wonen in een groep
verzorgers van kinderen met een ontwikke-
voor kinderen en tieners.
lingsachterstand of beperking tijdelijk te ont-
Gezinswoonvormen
lasten. Door op gezette tijden een adempauze voor zichzelf in te lassen, kunnen ouders
Gezinswoonvormen bieden kinderen die
de zorgtaken beter aan. Hierdoor kunnen de
niet thuis kunnen wonen de mogelijkheid
kinderen vaak (langer) thuis blijven wonen.
om toch in een gezin op te groeien, waar
Kinderen wonen bijvoorbeeld de ene (mid)-
vaak ook andere (eigen) kinderen wonen.
week) thuis en de andere (mid)week in een
Er wordt samen gegeten, de boodschappen
huis van Reinaerde Kinderen & Jeugd, samen
worden gedaan en soms heeft ieder een
met andere kinderen.
eigen huishoudelijke taak. Het kind gaat
Deskundige en betrokken medewerkers
naar school, naar een kindercentrum, naar
nemen tijdelijk de zorg van ouders over.
zwemles, op bezoek bij anderen. In de
Reinaerde Kinderen & Jeugd streeft naar een
gezinswoonvorm wordt het kind begeleid
naadloze overgang tussen de thuissituatie
door een professioneel geschoolde mede-
en het deeltijd wonen. Dit gebeurt natuurlijk
werker, die in dienst is bij Reinaerde. Het
in nauw overleg met de ouders.
kind woont in het huis van deze vaste begeleider en kan binnen dit gezin relaties op-
Als kinderen ouder worden, biedt Reinaerde
bouwen. De extra aandacht en de stabiele
Kinderen & Jeugd diverse speciale woonmo-
woonsituatie stimuleren kinderen vaak in
gelijkheden voor tieners.
hun ontwikkeling. U blijft natuurlijk de ouder van uw kind en nauw betrokken. Er is regelmatig overleg met u. De meeste kinderen gaan in overleg met de ouders regelmatig een weekend naar huis en ook vakanties worden vaak thuis doorgebracht.
Kleinschalig wonen in een groep Kinderen kunnen ook wonen in een groep. De groepen bestaan uit maximaal negen kinderen en het gaat er doorgaans net zo aan toe als thuis. De kinderen worden opgevoed, ze gaan naar school of naar een kindercentrum. Er wordt gekookt, het huishouden wordt gedaan en er wordt samen gespeeld. Elk kind heeft een ondersteuningsplan en vaste begeleiders van
Kinderen & Jeugd, basisschoolleeftijd
basisschoolleeftijd, Kinderen & Jeugd
17
Diagnostisch Centrum
A
Als ouders vragen hebben over de ontwikkeling van hun kind met een ontwikkelingsachterstand of beperking, biedt Reinaerde
• Hoe kan ik mijn kind leren om zindelijk te worden?
Kinderen & Jeugd uitkomst. In het Diagnosti-
Observatie en diagnostiek
sch Centrum wordt praktisch ondersteuning-
Als specialistische observatie nodig is om
advies gegeven over alledaagse en meer
tot een goede diagnose te komen, kan een
specifieke situaties.
beroep worden gedaan op het Diagnostisch Centrum Reinaerde. Een team van deskun-
• Waarom praat mijn kind niet?
digen staat klaar om ouders bij vragen te
• Hoe kan ik mijn kind leren luisteren?
adviseren. Samen met ouders zoeken de
• Waarom wil mijn kind alleen uit de
deskundigen antwoorden die passen bij de
fles drinken?
specifieke situatie en het gezin. Soms kan
• Hoe kan ik mijn kind leren eten?
een training uitkomst bieden. Het Diagnos-
• Waarom speelt mijn kind de hele
tisch Centrum Reinaerde kan ouders hierbij
dag met hetzelfde? • Hoe kan ik mijn kind helpen om samen met een ander kind te spelen? • Waarom kan mijn kind niet aarden op school?
helpen. Als uw kind al gebruik maakt van Reinaerde Kinderen & Jeugd, wordt hij of zij op locatie ook regelmatig geobserveerd door de gedragskundige.
• Waarom zit mijn kind niet stil als ik zijn nagels wil knippen? 18
19
“Het eerste half jaar verliep de ontwikkeling van Dylan goed, maar daarna zagen we dat hij toch wel dingen anders deed dan onze oudste. Het bleek moeilijk om duidelijk te krijgen wat er nu precies met Dylan aan de hand was. Bij wie klop je aan met zo’n ‘vage’ vraag? Door het onderzoek bij Reinaerde Kinderen & Jeugd werd duidelijk waardoor Dylans ontwikkeling anders verliep. Met de adviezen konden we verdere hulp voor hem zoeken.” Jeroen Hanekamp, vader van Dylan (6 jaar)
In dit soort gevallen kan onderzoek worden gedaan door een team van deskundigen op grond waarvan een diagnose wordt gesteld. In overleg met de ouders wordt vervolgens een behandelplan opgesteld. Het Diagnostisch Centrum kan ook ondersteunen bij de uitvoering van dit behandelplan.
Specialistische teams Het Diagnostisch Centrum Reinaerde heeft een Zintuigteam, gekwalificeerd om gehoor van het kind te testen en zicht van het kind te screenen. Ook is er een Autismeteam, dat
Behandeling
gespecialiseerd is in het stellen van een diagnose bij kinderen met autisme en een ver-
Ook op ingewikkelde vragen, bijvoorbeeld
standelijke beperking. Het Autismeteam
rondom gedrag, geeft het Diagnostisch
geeft advies over de begeleiding en onder-
Centrum Reinaerde antwoord.
steuning van het kind en helpt om dit in de
• Waarom slaat mijn kind zichzelf en wat
praktijk toe te passen.
kan ik hieraan doen? • Waarom maakt mijn kind geen contact? • Heeft mijn kind autisme of ADHD? • Waarom gaat het zo moeilijk op school, het logeerhuis of het kindercentrum?
Kinderen & Jeugd, basisschoolleeftijd
basisschoolleeftijd, Kinderen & Jeugd
Intensieve Observatie en Behandeling (VIC): voor wie het even niet meer weet
S
dat het kind verder wordt behandeld bij ons.
Aan het eind van de crisisopvang wordt
Aan de hand van een behandelplan wordt
een advies gegeven voor verdere hulp.
slaapt niet, slaat alles stuk. De wanhoop slaat
Tijdelijke opname bij Intensieve Observatie en Behandeling
toe: waarom doet hij dat, wat is er met dit
Soms is observatie thuis of op school niet
kind, kost Intensieve observatie en behan-
kind aan de hand? Ouders en kind zijn vaak
voldoende. Dan kan het kind tijdelijk
deling veel tijd en geduld. Gebleken is dat
samen in een vicieuze cirkel beland. Ze heb-
bij Reinaerde Kinderen & Jeugd worden
veel kinderen er baat bij hebben. Kinderen
ben van alles geprobeerd en veel hulp gehad,
opgenomen. De intensieve observatie en
leren beter te functioneren. Met een vaste
maar dit heeft geen oplossing gebracht.
behandeling vindt dan plaats op de loca-
en voorspelbare structuur, veiligheid en een
Voor deze kinderen en hun ouders biedt
tie van Reinaerde Kinderen & Jeugd. Het
op het kind afgestemde begeleiding wordt
Reinaerde Kinderen & Jeugd hulp met Inten-
gedrag van het kind wordt intensief geob-
de wereld meer inzichtelijk en begrijpelijk
sieve observatie en behandeling. In gesprek-
serveerd. Ouders blijven nauw betrokken,
gemaakt. Geleidelijk worden angst, agressie
ken geven ouders aan welke problemen zij
bijvoorbeeld door regelmatige gesprekken.
en boosheid minder en ontstaat er ruimte
ervaren en waar ze hulp bij willen. Vervol-
Waar nodig worden ook anderen, zoals de
voor ontwikkeling en plezier.
gens wordt elk kind geobserveerd. Waar
leerkracht, betrokken bij de gesprekken.
Ook thuis keert de rust weer. Ouders of
nodig wordt diagnostiek gedaan en vindt
Terwijl het kind vooruit gaat, hebben ouders
verzorgers kunnen weer verder met hun
behandeling plaats. Dat kan thuis, op het
en andere gezinsleden ook gelegenheid weer
kind.
kindercentrum, op school of door een
op adem te komen. Na de observatie krijgt
tijdelijke opname.
u als ouders een advies. Dat advies kan zijn
Soms zitten ouders er helemaal doorheen. Hun kind zegt niets, schreeuwt alleen maar,
20
dan verder gewerkt aan het verminderen van de problemen van het kind. Omdat het gaat om complexe vragen van ouder en
“Mijn dochter Emma is zeven jaar. Vorig jaar hebben we de hulp ingeroepen van Intensieve observatie en behandeling. Emma wilde namelijk niets meer, alleen de hele dag spelen met een draadje. Elke keer als wij haar wilden laten eten en drinken of haar wilden verschonen, kreeg ze een enorme driftbui. Bij Intensieve observatie bleek dat Emma een ontwikkelingsachterstand heeft en een vorm van autisme. Ze begreep niet wat wij van haar wilden en voelde zich prettig als ze met het draadje kon spelen. Door thuis, op het kindercentrum en in het logeerhuis eenzelfde communicatiesysteem te gaan gebruiken, kon Emma wel begrijpen wat er ging gebeuren. Langzaam namen de driftbuien af en werd het draadje voor Emma minder belangrijk.” Karel Remmers, vader van Emma.
“Mohammed is vijf jaar en heeft een vorm van autisme. We waren ten einde raad: Mohammed praatte niet, at niet en raasde thuis door de kamers. Het team van Intensieve observatie en behandeling ontdekte waarom. Mohammed kon niet tegen de drukte van ons gezin. Hij werd bang en gespannen van alle onvoorspelbare zaken. Met een vaste structuur en minder prikkels werd Mohammed weer rustig en elke avond om zes uur wacht hij nu aan tafel op het avondeten.” Abdullah Gulum, vader van Mohammed
Nazorg Het team van Intensieve observatie en behandeling biedt kinderen na de periode van behandeling ook tijdelijk nazorg. Ouders, onderwijzers en andere betrokken professionals krijgen handvatten en worden gecoacht, zodat zij de kinderen zelf verder kunnen begeleiden.
Crisisopvang Soms gebeurt er iets in een gezin waardoor eigenlijk direct hulp nodig is voor het kind met een ontwikkelingsachterstand of beperking. Reinaerde Kinderen & Jeugd biedt dan bij Intensieve observatie en behandeling de mogelijkheid voor crisisopvang. Het kind verblijft een korte periode bij ons.
Kinderen & Jeugd, basisschoolleeftijd
basisschoolleeftijd, Kinderen & Jeugd
21
Betrokkenheid van ouders
W
Welke vorm van ondersteuning ouders ook
raad is betrokken bij nieuwe ontwikkelin-
kiezen voor hun kind, zij zijn er zelf altijd
gen en zaken die belangrijk zijn voor alle
nauw bij betrokken. Begeleiders overleggen
diensten van Reinaerde Kinderen & Jeugd.
met ouders en afspraken over de begeleiding van het kind worden vastgelegd in een on-
Ouders als vrijwilligers
dersteuningsplan. Er worden regelmatig ou-
Ouders kunnen als vrijwilliger betrokken
deravonden gehouden. Ook kunnen ouders
zijn bij hun kind. De hulp van vrijwilligers
altijd zelf contact opnemen met de begelei-
is een welkome aanvulling op de inzet van
der van hun kind.
medewerkers bij bepaalde activiteiten.
Cliëntenraad
Vrijwilligers ondersteunen bijvoorbeeld de kinderen en jongeren bij zwemmen,
Ouders kunnen verder actief meedenken,
wandelen en fietsen. Ook bij evenementen
meepraten en meebeslissen over de gang van
bieden vrijwilligers een helpende hand.
zaken op de locatie van hun kind door lid te worden van de cliëntenraad. Cliëntenraden denken mee met de manager over allerlei zaken, zoals medezeggenschap, communicatie tussen ouders en de locatie en vervoer. Naast de cliëntenraad voor een locatie of dienst is er ook een algemene cliëntenraad Reinaerde Kinderen & Jeugd. Deze cliënten-
Als we het zwembad in gaan, dan zie je aan Roy dat hij geniet: hij lacht en spettert er op los. Zwemmen met zijn groep is heel intensief. Als er handen te kort zijn, help ik graag mee. Een leuke bijkomstigheid vind ik dat ik zelf zo actief betrokken ben bij het kindercentrum. Tim Vroome, vader van Roy (9 jaar)
22
23 23
voor alle vragen, aanmelding Het Loket: en bemiddeling
H
Het Loket van Reinaerde wijst de weg.
kunnen maken van de diensten van
Samen met u zoekt het Loket naar de hulp
Reinaerde Kinderen en Jeugd, heeft u een
die het beste bij uw situatie past. Het Loket
indicatiebesluit nodig van het Centrum Indi-
is de toegangspoort voor alle diensten van
catiestelling Zorg (CIZ). Daarmee wordt de
Reinaerde. In deze brochure hebben wij een
financiering geregeld via zorg in natura of
overzicht gegeven van diensten waar veel
een persoonsgebonden budget (PGB).
ouders van kinderen in de basisschoolleeftijd
Het Loket kan u informeren over de
met een ontwikkelingsachterstand of beper-
mogelijkheden van een indicatie.
king gebruik van maken. Heeft u vragen of zoekt u andere mogelijkheden, neem dan
Het Loket
contact op met het Loket. Hier hoeft u maar
Telefoon 030 28 75 210
één keer uw verhaal te vertellen. Een mede-
E-mail:
[email protected]
werker van het Loket bemiddelt voor alle benodigde hulp en ondersteuning. Hij of
Voordat uw kind twaalf wordt, overleggen
zij houdt met u een (telefonisch) intake-
wij graag met u over nieuwe mogelijkheden
gesprek en legt het contact tussen u en de
voor uw kind. In de brochure Reinaerde
diensten van Reinaerde Kinderen & Jeugd.
Kinderen & Jeugd voor (ouders van) tieners leest u meer over de mogelijkheden.
Via de Algemene Wet Bijzondere Ziekte-
Kinderen & Jeugd, basisschoolleeftijd
kosten (AWBZ) is iedere Nederlander ver-
Op www.reinaerde.nl vindt u een compleet
zekerd voor zorg en ondersteuning bij lang-
en actueel overzicht van onze dienstverle-
durige ziekte of beperking. Om gebruik te
ning en locaties.
basisschoolleeftijd, Kinderen & Jeugd
REINAERDE KINDEREN & JEUGD
Dat is mensenwerk Reinaerde is de zorgorganisatie in de regio Utrecht die zich richt op kinderen, jeugd en volwassenen. Voor een brede groep mensen die ondersteuning nodig heeft, wil Reinaerde een optimale kwaliteit van bestaan bereiken. Reinaerde geeft, in overleg met de cliënt en zijn vertegenwoordigers, ondersteuning en zorg op maat bij werk, dagbesteding en wonen. Daarbij biedt Reinaerde specialistische ondersteuning en scholing. Reinaerde is één van de grotere zorgaanbieders in de regio. Reinaerde is aangesloten bij Carante Groep. Reinaerde werkt onder meer samen met: Integrale Vroeghulp Utrecht Revalidatiecentra, onder andere De Hoogstraat Kinderdagverblijven Peuterspeelzalen Basisscholen en speciaal onderwijs Regionaal Expertise Centrum Centrum voor Consultatie en Expertise Bureau Jeugdzorg 24
Begeleidingsdienst voor slechtziende en blinde kinderen Bartimeüs William Schrikker Groep Medische kinderdagverblijven Gemeenten MEE Centra voor Jeugd en Gezin Diverse specialisten, waaronder kinderpsychiaters en neurologen
Reinaerde Postbus 3364 3502 GJ Utrecht Tel. 030 22 99 922
[email protected] www.reinaerde.nl
Aangesloten bij: Kinderen & Jeugd, basisschoolleeftijd