Registerpunten. Doelstelling

S ……. Leergang Begeleiden van (professionele) opvoeders door gedragswetenschappers via Juzt Meta Tool Opvoeder in dienst van ontwikkeling van jeugdige: steunen, stimuleren en sturen Registerpunten Doelstelling

Binnen de residentiële jeugdzorg zijn jeugdigen opgenomen met complexe meervoudige problematiek, veelal in samenhang met instanthoudende gezinsproblematiek. Deze jongeren worden in groepsverband behandeld, omdat dit veelal wegens veiligheidsproblematiek (nog) niet mogelijk is in een gezinsachtige situatie. Binnen de groepen is vanzelfsprekend sprake van een forse groepsdynamiek tussen de jeugdigen onderling. Van pedagogisch medewerkers wordt verwacht een open pedagogisch klimaat te realiseren, aangezien dit aantoonbaar in belangrijke mate positief bijdraagt aan het behandelresultaat. Van de gedragswetenschappers wordt verwacht dat zij deze opdracht sturen en begeleiden: zowel het pedagogisch handelen als onderdeel van de behandelaanpak van elke jeugdige afzonderlijk, als de groepsprocessen en het realiseren van het gewenste pedagogisch klimaat. Complexe problemen kun je niet benaderen met enkelvoudige oplossingen. De professionals worden daarom, naast hun initiële opleiding, via verschillende cursussen, trainingen, teamcoaching en begeleide intervisiemomenten toegerust. Echter door de diverse tools die pedagogisch medewerkers en hun gedragswetenschappers en teamleiders in de loop van de afgelopen jaren kregen aangereikt, dreigde men het overzicht kwijt te raken. Dit stelde Juzt voor de uitdaging samenhang tussen de benutte modellen aan te brengen. In het onderstaande worden de modellen middels een afbeelding gevisualiseerd. De samenhang zal echter bij elke casus opnieuw ontdekt moeten worden: dat is juist kenmerkend voor het werk van de professional. De Juzt Meta Tool is een hulpmiddel.

Leergang Juzt Meta Tool voor gedragswetenschappers Versie 1.0

07-02-2014 Pagina 1 van 6

Inhoud

Elke opvoeder maakt voortdurend inschattingen, in welke fase is de jeugdige en welke opstelling van de opvoeder is aan de orde: helpen of toekijken? Dit vraagt permanent om ‘timen en doseren’. Regelmatig staat het hoofd van de opvoeder niet naar hetgeen waar de jeugdige aan toe is. Toch is het van belang zijn ‘zin’ of ‘tegenzin’ ondergeschikt te maken aan wat de jeugdige behoeft. Dit heet emotieregulatie. Zeker van professionele opvoeders worden timen en doseren en emotieregulatie gevraagd. Hierbij heeft elke opvoeder zijn eigen ‘waarheden’ (beliefs) over opvoeden, die hij steeds aan zichzelf ‘bewijst’. Deze zijn ontleend aan eigen persoonlijke ervaringen, illusies en fantasieën over ouderschap, professionele kennis en inzichten, de tijdsgeest etc. Het is van belang te onderkennen dat de ‘beliefs’ van (teams van) opvoeders aan de basis staan van hun opvoedbeleid. Dat is enerzijds nodig en helpend, maar anderzijds kunnen ze het zicht op een individuele jeugdige en zijn systeem/gezin ook flink beperken en de sensitieve responsiviteit inperken. Daarom is permanente dialoog en reflectie in teamverband van groot belang. Tijdens dit reflecteren en vaststellen van het opvoedbeleid maken we binnen Juzt gebruik van een aantal modellen, samengebracht in de Juzt Meta Tool, die in diverse cursussen en trainingen verder uitgelegd en ingeoefend worden. In de praktijk van een teamoverleg blijft echter het risico aanwezig dat bij het bespreken van de casuïstiek de ‘waan van alledag’ de agenda bepaalt. Juist de gedragswetenschapper vervult een cruciale rol het team uit te dagen op een afstandje te kijken naar de betekenis van het gedrag van de jeugdige en daar een passende pedagogische aanpak voor te ontwikkelen én vorm te geven aan pedagogisch klimaat. Ook dit is geen eenvoudige opgave. Deze leergang wil de GWers daarop toerusten door - Inzicht in samenhang van een aantal bruikbare concepten


07-02-2014 Pagina 2 van 6

-

en modellen die aansluiten bij pedagogische en hulpverleningsvisie van de organisatie en hun theoretische onderbouwing Te oefenen deze in teamoverleg te benutten bij het in dialoog met alle betrokkenen bepalen van behandelaanpak Zicht te hebben op parallelprocessen (p.m. – ouders en bc – p.m.ers) Vaardigheden te vergroten in de inhoudelijk methodische ondersteuning van teams bij het uitvoeren van de behandelingen. Dit betreft onderstaande specifieke vaardigheden:

Vaardigheden: -Cursist kan alle gehanteerde modellen van de Juzt Meta Tool uitleggen en in toegankelijke taal theoretisch onderbouwen naar uitvoerend professionals - Cursist kan presentatie verzorgen over de samenhang van de modellen en deze relateren aan de pedagogische visie van Juzt en Wat Werkt principes. -Cursist kan zich als gedragswetenschapper positioneren in team door de ‘waan van de dag’ te overstijgen en team uit te nodigen op metaniveau naar de functie van het gedrag van de jeugdige te kijken. - Cursist kan behandelpraktijk in het licht van dit plan sturen en monitoren - Cursist kan team p.m.ers uitdagen binnen de uitgangspunten te komen tot overeenstemming in uitvoering van de behandelaanpak. -Cursist weet waar eventuele hiaten in eigen kennis zitten en een plan te maken hoe deze op te vullen -Cursist kan samen met collega gedragswetenschappers reflecteren op eigen handelen in (begeleid) intervisieverband en brengt hiertoe eigen casuïstiek in ter voorbereiding. -Cursist benut uitkomsten van systematisch meten van het leefklimaat om in de praktijk via plan-do-check-act verbeteringen aan te brengen.

Programma

Elke dagdeel wordt de eerste 90 minuten dieper op enkele concepten en de achterliggende theorie ingegaan; waarbij een actieve voorbereiding en rol van de cursisten verwacht wordt. Vervolgens wordt a.h.v. beurteling meegebrachte eigen casuïstiek geoefend met het Juzt Meta Tool a.h.v. scenario’s en teamsimulaties. Dagdeel 1 Mariette van Brandenburg en gastdocent - Driehoekskunde, dialoogmodel, hechting en trauma Dagdeel 2 Mariette van Brandenburg en gastdocent - Stabilisatie, pijlenschema, pedagogisch handelen, stadia in groepsontwikkeling Dagdeel 3 Mariette van Brandenburg en gastdocent - Crisisontwikkelingsmodel en pedagogisch kwadrant Dagdeel 4 Mariette van Brandenburg en gastdocent


07-02-2014 Pagina 3 van 6

-

Belangrijk Lastig methode, (cognitief) gedragstherapeutische opdrachten en Autonomie en ruimte Drie begeleide intervisiemomenten van elk 2 uur; leergroepbegeleider Esther Elseman (VO supervisor en coaching) - Aan de hand van ingebrachte werksituaties wordt gewerkt aan integratie binnen de driehoek: persoon van de gedragswetenschapper (denken-voelen-handelen), de werksituatie en zijn beroep. Nu staat dus niet het model centraal maar degene die het model hanteert binnen de context van zijn werk.

Gehanteerde theorieën, methodieken

Theorie over ouderschap Systeem- en communicatietheorie (oplossingsgericht werken) Hechtingstheorie Traumatheorie Specifiek opvoeden Kok Agressiehanteringsmethode Groepsontwikkeling (cognitieve) gedragstheorie

Verplichte literatuur

Dagdeel 1  Chiel Egberts: Ouders op hún plek; samenwerken in de driehoek cliënt, ouders en begeleider. Agiel, 2007. ISBN 978-90-77834-35-0, pg 25 tm 49 pg 170 tm 197 (hoofdstukken 1 en 7)  Vaessen, G. Gedragsproblemen bij jongeren met psychiatrische stoornissen. Garant Vaessen, G. Uitgeverij garant (2008) ISBN 978-90-441-2243-5. p.13- 44,  voorbeeld autisme spectrumstoornis: p171- 198 en p.216 – 219  Mureau, C. e.a. Stevig Bestaan Eerste graadstrategie december 2013, intern document p 2 tm 25 Dagdeel 2  Schlundt Bodien, G. Progressie door zelfcoaching, Kantelmoment. Van Duuren psychologie 2013 pg 128 tm 131  Pedagogische visie Juzt pg 13 t/m 24 (handboek Juzt)  Tuckman stadia en groepsontwikkeling: Zoek op in internet informatie over model van Tuckman: fasering in groepsontwikkeling, en de kritieken erop.  Helm,vd P. Beld, M. Stams,GJ Dat zal ze leren 2014 p. 1 – 17 (nog niet gepubliceerd)


07-02-2014 Pagina 4 van 6

A Dagdeel 3  Valenkamp, M. Inperken voorkomen Individuele pro-actieve agressiehanteringsmethode (IPAM) in de (dag) klinische Kinder –en jeugdpsychiatrie en jeugdzorg. Proefschrift Erasmus Rotterdam 2011 P. 11 t/m 34, p. 49 en Samenvatting p. 171 – 176  Schlundt Bodien, G. Visser, F. Oplossingsgericht aan de slag Crystallise Books 2008 p.115 tm 156 Dagdeel 4  Vaessen, G. Als hechten moeilijk is. Garant 2004 pg 170 – 204, 209 tm 211 en 235 t/m 237

Werkvormen

Cursorisch deel Vragen over verplichte vooraf bestudeerde literatuur Presenteren door cursisten Kennisoverdracht aangaande theoretische concepten en onderwijsleergesprek over de verschillende toepassingsvormen. Rollenspel en teamsimulaties gericht op coachen van teams vanuit de betreffende concepten a.h.v. meegebrachte casuïstiek. Begeleide intervisie Cursisten nemen aan minimaal 3 begeleide intervisiebijeenkomsten deel waarin eigen handelen in de rol van inhoudelijke teamcoach centraal staat. Met en van elkaar leren staat centraal.

Opdracht/toets

Opdracht voorafgaand aan de bijeenkomsten: Cursist brengt recente eigen casuïstiek in en wijze waarop zij team hierin coacht. Deze casus vormt het werkmateriaal tijdens de cursus Per bijeenkomsten krijgen enkele cursisten vooraf een presentatieopdracht aangaande één van de modellen Toets: Take home tentamen Opdracht na afloop: Cursist levert een integraal reflectieverslag in over het geleerde in de leergang, dit betreft zowel leerproces als leerresultaat. Daarbij is specifiek aandacht hoe het werken met het ordeningsmodel van invloed is op het concrete begeleiden van teams bij het vormgeven van de behandellijn in het pedagogisch handelen. Vervolgens wordt dit geïllustreerd aan de hand van een casusbeschrijving. Hierbij worden de teamresultaten van het systematisch middels vragenlijsten meten van klimaat en alliantie meegenomen. Deze opdracht wordt uiterlijk binnen 4 weken na afloop van de leergang ingeleverd bij Mariette van Brandenburg en vervolgens binnen 4 weken beoordeeld.

Doelgroep

Gedragswetenschappers (orthopedagoog / psycholoog) werkzaam


07-02-2014 Pagina 5 van 6

binnen de jeugdzorg. Tijdsinvestering

4 dagdelen van 9.00 – 12.30 en 3 begeleide intervisiebijeenkomsten van 2 uur ( totaal 20 contacturen ) Totaal literatuur: 257 pg + internet search

Uitgevoerd door

Mariëtte van Brandenburg (GZ-psycholoog, Orthopedagoog Generalist NVO); per lesdag wordt mogelijk een gastdocent toegevoegd, zijnde een van de postmaster geschoolde gedragswetenschappers van Juzt

Groepsgrootte

Minimaal 8 maximaal 16 personen

Data

Te weten: 28 maart, 18 april, 12 mei en 16 juni 2014 Begeleide intervisiegroepen (leergroepen) vinden plaats tussen 3 april en 25 november 2014 (waarvan 3 verplicht)

Competenties

Methodische werkbegeleiding van teams pedagogisch medewerkers of (professionele) opvoeders op gebied van een eerste graadstrategie


07-02-2014 Pagina 6 van 6

Registerpunten. Doelstelling

Recommend Documents