Regenwaterhergebruik in Vlaanderen Wendy Francken Directeur VLARIO
Inhoud • • • • •
Wetgevend kader Draagvlak Enkele technische aspecten Kosten en baten Duurzaamheid
Wetgevend kader Waarom afkoppelen? 6 6 6 6
vermindering van wateroverlast minder verdunning op het RWZI (efficiëntere werking) lager drinkwaterverbruik inspelen op klimatologische veranderingen
Wetgevend kader • Vlaamse milieuwetgeving Optimale afkoppeling = algemene regel Maar afwijkingen mogelijk in reeds gerioleerd en sterk verstedelijkt gebied door ontbreken van mogelijkheid voor afvoer regenwater – Volledige scheiding van afvalwater en hemelwater is zowel op straatniveau als huisniveau verplicht bij aanleg en heraanleg, tenzij anders bepaald in de milieuvergunning of gebiedsdekkend uitvoeringsplan. Nieuwbouw: stedenbouwkundige verordening Bestaande bebouwing: – Gesloten: enkel als geen leidingen onder of door een gebouw noodzakelijk zijn – open en halfopen: volledige scheiding
Wetgevend kader –
Afvoer van hemelwater volgens rangorde:
1. 2. 3.
Opvang voor hergebruik Infiltratie op eigen terrein Buffering met vertraagd lozen in een oppervlaktewater of kunstmatige afvoerweg voor hemelwater Lozing in de RWA
4.
Indien niet mogelijk volgens Best Beschikbare Technieken (BBT) Æ Lozing in de openbare riolen
Wetgevend kader • Gewestelijke stedenbouwkundige verordening – Van toepassing op nieuwe gebouwen en herbouw (als minder dan 60% van de buitenmuren wordt behouden) – Verplichting tot het plaatsen van een hemelwaterput met hergebruik (minstens 1 nuttige toepassing, bv. WC of wasmachine) – Volume hemelwaterput Horizontale dakoppervlakte (m²)
Minimum Inhoud (l)
x < 100
3000
100< x <150
5000
150< x <200
7500
x >200
7500 + infiltratie / buffering
• Gemeentelijke & provinciale verordeningen kunnen strenger zijn
Wetgevend kader • Codes van goede praktijk zijn voorhanden voor: – Aanleg hemelwaterputten en infiltratievoorzieningen – Herwaardering grachtenstelsel
• Bindend via Vlaamse regering
Draagvlak: NIEUWBOUW • Keuringen kunnen uitgevoerd worden door de gemeente of rioolbeheerders (Doel: verplichting op Vlaams niveau). • Keurders worden opgeleid sinds februari 2010 • Keuringshandboek
Draagvlak: NIEUWBOUW • Waterwegwijzer voor architecten • Watertoets bij ruimtelijke plannen
Draagvlak: BESTAANDE BOUW • Afkoppelingsadviseurs worden sinds 2009 opgeleid. – Taak: bewerkstelligen van een correcte afkoppeling door • Begeleiding, sensibilisering en communicatie naar de betrokken partijen • Bemiddeling tussen diverse partijen • Handhaving
Enkele technische aspecten • Principe – het hemelwater van het dak wordt opgevangen in een hemelwaterput. – Een pomp verdeelt het water via een tweede circuit in het huis. – Het water dat naar de put wordt geleid, wordt meestal eerst gefilterd. – De hemelwaterput is met een overloop beveiligd (deze treedt regelmatig in werking bij hevig regenweer) en bij voorkeur op een infiltratievoorziening.
Enkele technische aspecten • Type hergebruik – Hemelwater is perfect aanwendbaar voor diverse toepassingen zoals: • • • •
Toilet doorspoeling Wasmachine Kuisen, Begieten planten, …
– Hemelwater is niet te gebruiken voor: • toepassingen in de keuken • persoonlijke hygiëne, zoals bad of douche
– Geen rechtstreekse verbinding met drinkwatersysteem – Kranen met hemelwater best voorzien van waarschuwing
Enkele technische aspecten • Type hergebruik Waterverbruik in % (110 l/dag/persoon) Afwas 7%
Drinken en koken 3%
Schoonmaak 4%
Tuin 4%
Was 15%
WC 27%
Æ Tot 50% besparing op drinkwaterverbruik
Bad/douche 40%
Kosten en baten • Kostprijs (richtprijzen) : – put : ± 350 voor 5000 liter – filter(s) : + 500 euro – pomp : + 500 euro – leidingen en toebehoren : minimale extra kostprijs bij nieuwbouw (exclusief plaatsing en transport)
• Baten : besparing leidingwater + heffing – 50% besparing door herbruik voor toiletspoeling, wasmachine, tuin en poetsen – Drinkwaterfactuur: heffingen (transport en zuivering) worden berekend op basis van drinkwaterverbruik
Voorbeeld voor verbruik van 120m³ op jaarbasis – 3 personen
Zonder herbruik
Met herbruik zoals op vorige slide weergegeven.
Verbruik drinkwater (kostprijs = 1,43 euro, 15m³/persoon gratis drinkwater)
107,25
21,45
Bijdrage voor zuivering van drinkwater (0,873 euro/m³)
104,76
52,38
Bijdrage voor afvoer van drinkwater (1,22 euro/m³)
146,67
73,33
TOTAAL Bedragen excl BTW
358,67
147,16
Æ Besparing van 200 euro/jaar
Duurzaamheid • Afkoppelen van regenwater speelt in op klimatologische veranderingen. • Gebruik van regenwaterput draagt hier positief toe bij. Æ Zowel economische als ecologische baten.