Refaja Ziekenhuis Stadskanaal
Ventrale rectopexie met lapros-studie
Refaja Ziekenhuis Stadskanaal
VENTRALE RECTOPEXIE MET LAPROS-STUDIE INLEIDING Binnenkort zult u worden geopereerd aan een verzakking van het laatste stuk van de darm, de endeldarm. Dit zal gebeuren via een zogenaamde kijkoperatie, met een techniek die “Ventrale Rectopexie” heet. Deze techniek is in grote delen van Europa de standaard behandeling voor verzakkingen van de endeldarm.
WAT IS EEN ENDELDARMVERZAKKING? Een rectumprolaps is een verzakking van de endeldarm. Bij een uitwendige rectumprolaps (graad IV-V) komt de endeldarm naar buiten. Bij een inwendige rectumprolaps (graad I-III) blijft de endeldarm in het lichaam.
HOE ONTSTAAT EEN ENDELDARMVERZAKKING? De oorzaken van een rectumprolaps zijn niet volledig bekend. De meest bekende oorzaak is (meerdere) vaginale bevallingen. Maar ook vrouwen die nooit een vaginale bevalling hebben gehad en mannen kunnen een verzakking krijgen. Dan zou de oorzaak kunnen zijn dat het bindweefsel verzwakt is. Dit kan aangeboren zijn maar ook veroorzaakt worden door onder andere zwaar tillen, krachtsport en veel persen bij de ontlasting.
WAT ZIJN DE KLACHTEN BIJ EEN UITWENDIGE RECTUMPROLAPS? Het naar buiten komen van de endeldarm kan gepaard gaan met: - pijn, - verlies van slijm of bloed, - incontinentie voor ontlasting, - alle klachten van een inwendige prolaps (zie hieronder).
WAT ZIJN DE KLACHTEN BIJ EEN INWENDIGE RECTUMPROLAPS? Bij het binnenblijven van de endeldarm (recto-anale intussusceptie) zijn er diverse functionele klachten zoals: - ontlasting komt in gedeelten;
Refaja Ziekenhuis Stadskanaal
- constant een gevoel tot aandrang; - veelvuldig persen om ontlasting kwijt te raken; - vele toiletbezoeken op één dag; - het manipuleren van de ontlasting met handen of vingers; - incontinentie voor winden, vloeibare of vaste ontlasting; - pijn in de rug, buik, bekken of rondom de anus; - aambeien en/of slijmvliesverzakking, waardoor bloedverlies, huidirritatie en jeuk rond de anus kan ontstaan
BEHANDELMOGELIJKHEDEN BIJ EEN UITWENDIGE RECTUMPROLAPS Een uitwendige verzakking van de endeldarm wordt operatief behandeld met een kijkoperatie (een laparoscopische ventrale rectopexie), waarbij een kunststofmat aan de voorkant van de endeldarm wordt gehecht zodat de endeldarm weer op zijn plaats wordt gehangen.
BEHANDELMOGELIJKHEDEN BIJ EEN INWENDIGE RECTUMPROLAPS Blijkt conservatieve therapie zoals bekkenfysiotherapie en/of het middel Laxantia niet zinvol dan zal ook overgegaan worden tot een kijkoperatie (laparoscopische ventrale rectopexie).
Schematische voorstelling van een laparoscopische ventrale rectopexie
Refaja Ziekenhuis Stadskanaal
DOEL VAN DE OPERATIE Het doel van de operatie is de rectumprolaps met bijhorende symptomen te verhelpen. Bij een uitwendige rectumprolaps gaat het dan met name om het naar buiten komen van de endeldarm te verhelpen. Bij een inwendige rectumprolaps is met name het doel de functionele klachten te verhelpen. Hiervan is bekend dat ongeveer 80% van de geopereerde patiënten inderdaad een verbetering van klachten heeft of zelfs volledig klachtenvrij wordt.
GEVOLGEN • U zult zeer waarschijnlijk altijd een vezelrijk dieet en/of Laxantia moeten gebruiken.
• U kunt niet zwaar meer tillen.
MOGELIJKE RISICO’S EN COMPLICATIES Milde complicaties die soms optreden zijn: - urineweginfectie, - tijdelijk disfunctioneren van de darmen (ileus), - nabloeding.
Complicaties die ernstiger zijn en slechts zelden of nooit optreden zijn: - letsel aan de endeldarm, - infectie van de mat (inclusief de aanhechtingspunten), - doorgroei van de mat in de endeldarmwand of vaginawand, - infectie van het wervellichaam.
BELANGRIJKE INFORMATIE VOOR DE OPNAME Gebruikt u bloedverdunnende medicijnen (Sintrom, Marcoumar, Ascal), andere medicatie, of zijn er andere bijzonderheden, meld dit dan voortijdig aan uw behandelend arts. U blijft ongeveer twee à drie dagen in het ziekenhuis.
Refaja Ziekenhuis Stadskanaal
VOORBEREIDING VOOR DE OPERATIE Het is belangrijk dat u voor een operatie zo’n goed mogelijke conditie hebt. Daarom krijgt u vaak eerst een uitgebreid onderzoek. Soms wordt u hiervoor doorverwezen naar een internist. De anesthesist bespreekt met u o.a. de verdoving. Bij deze buikoperatie krijgt u algehele verdoving (narcose), soms aangevuld met een ruggenprik (epiduraal). Tijdens de opname in het ziekenhuis krijgt u medicijnen om trombose te voorkomen. Deze krijgt u via een injectie in de buik of bovenbeen. Met deze medicijnen wordt meestal voor de operatie gestart en gestopt bij ontslag uit het ziekenhuis.
OPERATIE De dag van de operatie mag u niets meer eten en niet roken. Wel mag u tot twee uur voor de operatie drinken. U krijgt roosvicee van de afdeling. Uw eigen medicatie mag u (geheel of gedeeltelijk) voor de operatie op voorschrift van de anesthesist innemen, dit in overleg met de verpleegkundige van de afdeling.
NA DE OPERATIE Na de operatie komt u op de uitslaapkamer (recovery). De familie wordt gebeld en indien de controles goed zijn, gaat u terug naar de verpleegafdeling. U heeft dan een infuus voor de toediening van vocht en eventuele medicijnen. U heeft een blaaskatheter voor de afloop van urine. Soms heeft u een vaginale tampon, als u ook door de gynaecoloog bent geopereerd. U krijgt pijnstillers en zo nodig medicijnen tegen de misselijkheid. Ook krijgt u medicijnen om de ontlasting soepel te maken. U mag weer drinken en eten. Indien u zich goed voelt mag u direct uit bed, dit is bevorderend voor een snel herstel. Na één dag wordt de blaaskatheter verwijderd en indien het eten en drinken weer goed gaat, wordt het infuus verwijderd. Indien de stoelgang op gang is mag u naar huis. U krijgt een recept mee met een laxeermiddel en een afspraak voor controle na 6 weken met de chirurg op de polikliniek.
Refaja Ziekenhuis Stadskanaal
Indien u vragen heeft, kunt u deze stellen aan u behandelend arts of contact opnemen met de continentieverpleegkundige (zie verder in de folder).
WEER THUIS In de herstelperiode is het belangrijk dat u goed naar de signalen van uw lichaam luistert en niet te snel te veel wilt doen. De stoelgang gaat vaak niet direct soepel maar kan met behulp van laxantia gestuurd worden.
Leefregels voor de eerste zes weken: • niet zwaar tillen, • niet persen op de ontlasting, • geen inwendig seksueel contact (penetratie).
VRAGEN Indien u vragen heeft over de operatie kunt u deze stellen aan uw behandelend arts of aan de continentieverpleegkundige. Bij dringende vragen of problemen in de thuissituatie neemt u contact op met de huisarts of met het ziekenhuis.
• Secretariaat polikliniek chirurgie, telefoonnummer 0599 654 514
• Continentieverpleegkundige Wilma van der Meer. Aanwezig op maandag en donderdag, telefoonnummer 0599 654 514.
Refaja Ziekenhuis Stadskanaal
DE LAPROSSTUDIE Op dit moment zijn wij in Europa bezig met een onderzoek naar deze behandeling (de LaProS-studie). Dit onderzoek wordt in Europa onder andere uitgevoerd in Engeland, België en Nederland. Het Meander Medisch Centrum in Amersfoort heeft de leiding over dit onderzoek. Met dit onderzoek willen wij de resultaten van deze behandeling bij een grote groep mensen meten (120 in Europa). Het doel is om deze resultaten daarna te vergelijken met resultaten uit Amerika. In Amerika wordt op dit moment hetzelfde onderzoek opgestart. Echter, in Amerika wordt een andere operatietechniek gebruikt voor de behandeling van verzakkingen van de endeldarm. Om deze reden is het interessant de resultaten van deze twee behandelingen te vergelijken. Hierbij verwachten wij dat de techniek die wij in Europa (en dus in het Refaja ziekenhuis) gebruiken veiliger is dan de techniek die in Amerika wordt gebruikt en dat de resultaten vergelijkbaar zijn. In deze folder willen wij u vragen om mee te doen aan ons onderzoek.
WAT KUNT U VERWACHTEN ALS U MEEDOET AAN DIT ONDERZOEK? Voor de operatie: Voorafgaand aan operaties voor een verzakte endeldarm wordt standaard bij alle patiënten röntgenonderzoek gedaan. Dit is een zogeheten defecogram of MRI-scan. Det resultaten hiervan worden gebruikt voor dit onderzoek. Ook worden enkele gegevens uit uw medisch dossier gebruikt. Verder vragen we u om een speciale vragenlijst in te vullen voor de operatie. Hierover vindt u verderop meer informatie.
Rondom de operatie: De studie beïnvloedt niets aan de operatie of de zorg die u krijgt. U wordt gewoon behandeld volgens de standaardbehandeling.
Na de operatie: Patiënten die niet meedoen aan dit onderzoek komen gemiddeld twee tot drie keer terug op de polikliniek voor controle na de operatie. Als u besluit mee te doen aan het onderzoek verwachten wij dat u in ieder geval drie keer terug zult komen op de polikliniek (na 3 maanden, na 12 maanden en na 24 maanden). Uiteraard bent u ook op andere tijdstippen welkom mocht dat nodig zijn.
Refaja Ziekenhuis Stadskanaal
Verder zal na 3 tot 6 maanden het röntgenonderzoek (het defecogram of de MRI-scan) herhaald worden. Dit is om het resultaat van de behandeling te meten. Ook kan een eventueel recidief (nieuwe verzakking) op die manier worden opgespoord. Patiënten die niet meedoen aan dit onderzoek krijgen in sommige gevallen deze controlefoto of scan. Dit is echter niet standaard. Ook vragen wij om nog enkele keren de speciale vragenlijst opnieuw in te vullen. Hieronder vindt u meer informatie daarover.
TOESTEMMINGSFORMULIER EN VRAGENLIJSTEN Als u besluit mee te doen aan ons onderzoek vragen wij u het bijgesloten ‘Toestemmingsformulier’ in te vullen. Hierin geeft u toestemming om uw gegevens in de studie te gebruiken. Ook vragen wij u om de meegestuurde vragenlijst in te vullen. Dit zal ongeveer 20-25 minuten van uw tijd kosten. De vragenlijst is bedoeld om een goed beeld te krijgen van uw klachten. Op 3, 12 en 24 maanden na de operatie zullen we u opnieuw vragen om deze vragenlijst in te vullen. Op die manier kunnen we het effect van de behandeling meten. De vragenlijst bestaat uit een aantal onderdelen. In het eerste gedeelte komt uw algemene kwaliteit van leven aan bod. Daarna volgen specifieke vragen over uw klachten.
Uw privacy is in het kader van dit onderzoek gewaarborgd: uw gegevens zullen alleen worden gebruikt ten behoeve van dit onderzoek en zullen niet voor een ander doel gebruikt worden. Uw gegevens zullen niet bekend worden gemaakt aan derden zonder uw schriftelijke toestemming. Indien controle van uw medische gegevens vereist is, wordt dit alleen gedaan door instanties en personen die hiertoe wettelijk bevoegd zijn (bijvoorbeeld de Inspectie voor de Gezondheidszorg).
U kunt de vragenlijst en het toestemmingsformulier in de bijgevoegde envelop kosteloos terugsturen. Frankeren is dus niet nodig.
Refaja Ziekenhuis Stadskanaal
HEEFT U VRAGEN OVER DIT ONDERZOEK? Telefoon: 033-8505621 of e-mail:
[email protected]
H.A. Formijne Jonkers, arts / onderzoekscoördinator Mede namens, Dr. E.C.J. Consten, chirurg Meander MC/ Onderzoeksleider Drs. S.J. van der Hagen chirurg Refaja ziekenhuis en de LaProS studiegroep