Recente wijzigingen inzake reorganisaties 6 maart 2013
ALGEMENE INHOUD: Vennootschapsrechtelijk: 1. Fusie & splitsing: algemeen 2. Fusie – of splitsingsprocedure 3. Nieuwe regels voor fusies en splitsingen 4. Ontbinding en vereffening in één akte Fiscaal: 1. Waarom was Wet 11 december 2008 nodig? 2. Inwerkingtreding 3. Kort overzicht Wet 11 december 2008 4. Enkele wijzigingen verder toegelicht 5. Casus partiële splitsing 6. Deficitaire vereffening
Vennootschapsrechtelijk
Inhoud: vennootschapsrechtelijk 1. Fusie & splitsing: algemeen 2. Fusie – of splitsingsprocedure 3. Nieuwe regels voor fusies en splitsingen 4. Ontbinding en vereffening in één akte
1. Algemeen
§ Soorten fusies: A. Fusie door overneming B. Fusie door oprichting van een nieuwe vennootschap C. Splitsing door overneming D. Splitsing door oprichting van een nieuwe vennootschap E. Partiële splitsing F. Geruisloze fusie
1. Algemeen A. Fusie door overneming (art. 671 W.Venn.): § Kenmerken: • minstens 2 vennootschappen; • 1 van de betrokken vennootschappen blijft verder bestaan en verwerft het integrale patrimonium van de andere vennootschap; • de andere betrokken vennootschap houdt op te bestaan d.m.v. ontbinding zonder vereffening; • de aandeelhouders in de overgenomen vennootschap ontvangen nieuwe aandelen in de overnemende vennootschap + eventueel opleg in geld ≤ een tiende van de (nominale of fractie) waarde van de uitgereikte aandelen
1. Algemeen A. Fusie door overneming: A B A
B
C
X Y C
D
Y
D
1. Algemeen B. Fusie door oprichting van nieuwe vennootschap (art. 672 W.Venn.): § Kenmerken: • minstens 2 vennootschappen; • het gehele vermogen van de betrokken vennootschappen gaat over naar de nieuwe opgerichte vennootschap; • alle overgenomen vennootschappen houden op te bestaan (ontbinding zonder vereffening); • de aandeelhouders in de overgenomen vennootschappen ontvangen nieuwe aandelen in de nieuw opgerichte vennootschap + eventueel opleg in geld ≤ een tiende van de (nominale of fractie) waarde van de uitgereikte aandelen
1. Algemeen B. Fusie door oprichting van nieuwe vennootschap: A B A B C
X Z C
D
Y
D
1. Algemeen C. Splitsing door overneming (art. 673 W.Venn.): § Kenmerken: • initiatief tot splitsing gaat uit van 1 vennootschap; • het gehele vermogen gaat over in handen van (minstens 2) bestaande verkrijgende vennootschappen; • de gesplitste vennootschap houdt op te bestaan (ontbinding zonder vereffening); • aandeelhouders in de gesplitste vennootschap bekomen aandelen in de verkrijgende vennootschappen + eventueel opleg in geld ≤ een tiende van de (nominale of fractie) waarde van de uitgereikte aandelen
1. Algemeen C. Splitsing door overneming A
A
B
C
C
X Z
B
D
Y
Z1 A
Z1
X B
D
Y
1. Algemeen D. Splitsing door oprichting van een nieuwe vennootschap (art. 674 W.Venn.): § Kenmerken: • initiatief tot splitsing gaat uit van 1 vennootschap; • het gehele vermogen gaat over in handen van de (minstens 2) nieuw opgerichte vennootschappen; • de gesplitste vennootschap houdt op te bestaan (ontbinding zonder vereffening); • aandeelhouders in de gesplitste vennootschap bekomen aandelen in de nieuw opgerichte vennootschappen + eventueel opleg in geld ≤ een tiende van de (nominale of fractie) waarde van de uitgereikte aandelen
1. Algemeen D. Splitsing door oprichting van een nieuwe vennootschap A B A B
X Z A
B
Y
1. Algemeen E. Partiële splitsing (art. 677 W.Venn.) § Kenmerken: • de splitsende vennootschap blijft bestaan en wordt niet ontbonden (↔ splitsing); • de splitsende vennootschap blijft eigenaar van een deel van het vermogen; • het ander deel van het vermogen gaat over in handen van de verkrijgende of nieuw opgerichte vennootschap; • de aandeelhouders van de splitsende vennootschap blijven aandeelhouder van de splitsende vennootschap en ontvangen een aantal nieuwe aandelen in de verkrijgende of nieuw opgerichte vennootschap
1. Algemeen E. Partiële splitsing (door overneming of oprichting): A B A B
Z (O.G.) Z A
B
Y (exploitatie)
1. Algemeen F. Geruisloze fusie (art. 676 W.Venn.): § Kenmerken: • minstens 2 vennootschappen; • de overnemende vennootschap en/of haar tussenpersonen (“Moeder”) is/zijn reeds houdster van alle aandelen van de overgenomen vennootschap(pen) (“Dochter(s)”); • de Moeder blijft verder bestaan en verwerft het integrale patrimonium van de Dochter(s); • Dochter(s) houdt/houden op te bestaan (ontbinding zonder vereffening); • het gehele vermogen van de Dochter(s) gaat over naar de Moeder.
2. Fusie- of splitsingsprocedure A. Fusie- of splitsingsvoorstel B. Bijzondere verslagen C. Informatieverplichtingen D. Buitengewone Algemene Vergadering E. Notaris F. Ruilverhouding G. Schuldenregeling
A.
Fusie- of splitsingsvoorstel
§ De bestuursorganen van de te fuseren/splitsen vennootschappen werken een fusie- of splitsingsvoorstel uit : • art. 693 W.Venn.: fusie door overneming • art. 706 W.Venn.: fusie door oprichting van een nieuwe vennootschap • art. 719 W.Venn.: geruisloze fusie (beperkte inhoud) • art.728 W.Venn.: splitsing door overneming • art. 743 W.Venn.: splitsing door oprichting van nieuwe vennootschappen § Elk bestuursorgaan legt het voorstel afzonderlijk voor aan de vennoten.
A.
Fusie- of splitsingsvoorstel
§ Inhoud van het voorstel: • rechtsvorm, naam, doel en zetel van de te fuseren/splitsen vennootschappen; • ruilverhouding van de aandelen, en eventueel het bedrag van de opleg; • wijze waarop de aandelen in de overnemende /nieuwe/ verkrijgende vennootschap worden uitgereikt; • datum vanaf dewelke de aandelen recht geven te delen in de winst, alsmede elke bijzondere regeling over dit recht; • datum van de boekhoudkundige retroactiviteit;
A.
Fusie- of splitsingsvoorstel
§ Inhoud van het voorstel (vervolg): • rechten die de overnemende / nieuwe vennootschap toekent aan de vennoten van de over te nemen / te ontbinden vennootschappen, die bijzondere rechten hebben, alsook aan de houders van andere effecten dan aandelen, of de jegens hen voorgestelde maatregelen; • bezoldiging die wordt toegekend aan de commissarissen, bedrijfsrevisoren of externe accountants voor het opstellen van het controleverslag; • ieder bijzonder voordeel toegekend aan de leden van de bestuursorganen van de vennootschappen;
A.
Fusie- of splitsingsvoorstel
§ Inhoud van het voorstel (vervolg): • Nauwkeurige beschrijving en verdeling van over te dragen activa en passiva per vennootschap (igv splitsing) • Verdeling onder vennoten van de te splitsen vennootschap van de nieuwe aandelen.
A. Fusie- of splitsingsvoorstel § Neerlegging voorstel: § Zes weken voor de Algemene Vergadering § Griffie van de rechtbank van koophandel van resp. maatschappelijke zetels § Bekendmaking van het voorstel in de Bijlagen van het Belgisch Staatsblad bij wijze van mededeling van de neerlegging (art. 75 W.Venn.).
B. Bijzondere verslagen Dubbele beoordeling van het voorstel: 1) Omstandig schriftelijk verslag van het bestuursorgaan (artt. 694, 707, 730 en 745, telkens 1e lid W.Venn.) § Inhoud: • uiteenzetting van de vermogenstoestand van de te fuseren/ splitsen vennootschappen; • toelichting van het voorstel vanuit een juridisch en economisch standpunt, o.m.: − de wenselijkheid van de fusie/splitsing − de voorwaarden en de wijze waarop de fusie/splitsing zal plaatsvinden − de gevolgen van de fusie/splitsing − de ruilverhouding (methode, betrekkelijk gewicht per methode, waardering)
B. Bijzondere verslagen 2) Controleverslag (art. 695, 708,731 en 746, telkens §1, 1e lid W.Venn.) § Inhoud: • beoordelen of de voorgestelde ruilverhouding naar zijn oordeel al dan niet redelijk is; • de gehanteerde methoden voor de vaststelling van de ruilverhouding weergeven; • beoordelen of de gehanteerde methoden passend zijn en tot welke waardering de methoden leiden en welk gewicht aan welke methode is gehecht; • aangeven welke bijzondere moeilijkheden bij de waardering zijn gerezen.
C. Informatieverplichtingen I.
Kennisgeving van het voorstel en de bijzondere verslagen aan de aandeelhouders (art. 697 W.Venn. e.a.): •
Vermelding in de agenda van de desbetreffende AV
•
kopie kosteloos ter beschikking stellen van de aandeelhouders één maand voor AV;
•
toezending van een afschrift van de stukken per post één maand vóór de AV aan de houders van aandelen op naam en éénieder die toegang heeft tot de AV;
C. Informatieverplichtingen I.
Kennisgeving van het voorstel en de bijzondere verslagen aan de aandeelhouders (vervolg): •
inzagerecht van documenten op de zetel van de betrokken vennootschappen: voorstel, bijzondere verslagen, jaarrekeningen van de laatste 3 boekjaren, jaarverslagen bestuursorganen over de laatste 3 boekjaren, tussentijdse cijfers (desgevallend).
•
termijn: ononderbroken periode van 1 maand vóór de AV
C. Informatieverplichtingen II.
§
Tussentijdse inlichtingen (696 W.Venn. e.a.): •
belangrijke wijzigingen in de activa en passiva van de betrokken vennootschappen tussen de datum van opstelling van het voorstel en de datum van de AV die tot fusie/ splitsing besluit.
•
door het bestuursorgaan aan AV, en aan het bestuursorgaan van de andere vennootschap.
Informatieverplichting is niet van toepassing bij symmetrische splitsing.
III. Tussentijdse cijfers (zie verder)
D. Buitengewone Algemene Vergadering §
Art. 699 W.Venn.
§
Versturen van uitnodiging AV: 1 maand vóór AV;
§
Beslissingsbevoegdheid ligt bij AV van de betrokken vennootschappen;
§
Gekwalificeerde meerderheid, nl. ½ aanwezigheid en ¾ goedkeuring;
§
Goedkeuring van alle bij de fusie/splitsing betrokken vennootschappen is vereist (zie verder ivm uitzonderingen).
E. Notaris §
Verplichte authentieke akte
§
Inhoud van de authentieke akte (art. 700 W.Venn. e.v.) •
notulen van de AV
•
conclusies van het controleverslag
§
Controle interne en externe wettigheid
§
Aanpassing van de statuten (fusie/splitsing door overneming)
§
Fusie/splitsingsbesluiten + statutenwijziging worden op de griffie neergelegd en bij uittreksel bekendgemaakt.
F. Ruilverhouding §
Basisregel: •
§
in principe geldt de symmetrische ruilverhouding bij fusies en splitsingen.
Uitzondering: •
Artt. 736, §5 en 751, §5 W.Venn.
•
onevenredige aandelenverhouding is mogelijk bij splitsing, mits goedkeuring bij eenparigheid van stemmen op de AV van de te splitsen vennootschap.
G. Schuldenregeling § Fusie • Het passief van de overgenomen vennootschap gaat over op de overnemende vennootschap. • De overnemende vennootschap is gehouden tot betaling van alle schulden van de overgenomen vennootschap.
G. Schuldenregeling § Splitsing • Het splitsingsvoorstel moet een nauwkeurig beschrijving en verdeling bevatten van de (activa en) passiva van het vermogen die aan elke verkrijgende vennootschap worden overgedragen. • Indien een gedeelte van de passiva van het vermogen niet in het splitsingsvoorstel wordt toegeschreven en interpretatie van dit voorstel geen uitsluitsel geeft over de verdeling ervan, zijn alle verkrijgende vennootschappen daarvoor hoofdelijk aansprakelijk (artt. 729 en 744, telkens 2e lid W.Venn.).
G. Schuldenregeling § Splitsing (vervolg) • Art. 686 W.Venn.: De verkrijgende vennootschappen zijn bij splitsing hoofdelijk gehouden tot betaling van de zekere en opeisbare schulden van de gesplitste vennootschap die overgaan op een andere vennootschap die door de splitsing tot stand is gekomen. De hoofdelijke aansprakelijkheid geldt enkel voor de zekere en opeisbare schulden die bestaan op de dag dat de besluiten tot deelneming aan de splitsing in de Bijlagen van het B.S. worden bekendgemaakt. Deze aansprakelijkheid is beperkt tot het netto-actief dat aan ieder van de door de splitsing tot stand gekomen vennootschappen wordt toegekend.
3. Nieuwe regels voor fusies en splitsingen A. Introductie B. Bekendmaking: fusie – en splitsingsvoorstel C. Bestuursverslag D. Controleverslag E. Verslag over de inbreng in natura F. Ter beschikking stellen van stukken aan de vennoten G. Tussentijdse inlichtingen m.b.t. belangrijke wijzigingen H. Tussentijdse cijfers I. Bijzonderheden
3. Nieuwe regels voor fusies en splitsingen J. Buitengewone AV K. Squeeze out
A. Introductie nieuwe regels § Wet van 8 januari 2012 § Omzetting Europese Richtlijn 2009/109/EEG § Beoogde doel: beperken van de administratieve lasten van vennootschappen in kader van fusies en splitsingen.
B. Nieuwe regels bekendmaking fusie – en splitsingsvoorstel § Bestaande regeling: • Neerlegging van het voorstel op de griffies van de rechtbank van koophandel uiterlijk zes weken vóór de algemene vergadering • Mededeling wordt bekendgemaakt in de Bijlagen van het B.S. § Nieuw: • Bekendmaking bij uittreksel (art. 74 W.Venn.) of in de vorm van een mededeling (art. 75 W.Venn.), die een hyperlink bevat naar een eigen website. • Vanaf 6 weken voor de AV die tot de fusie/splitsing besluit.
C. Nieuwe regels bestuursverslag § Bestaande regeling: • Het opstellen van het bestuursverslag is verplicht bij fusie • Verzakingsrecht bij splitsing, indien alle vennoten en alle houders van effecten met stemrecht daarvan afzien. De afstand van het recht word vastgesteld bij een uitdrukkelijke stemming in de AV die besluit over de deelneming aan de splitsing, en moet expliciet worden vermeld in de agenda (art. 734 en 749 W.Venn.). § Nieuw: • Verzakingsrecht aan het bijzonder bestuursverslag bij fusie, mits instemming van alle betrokken aandeelhouders en houders van effecten met stemrecht (art. 694 en 707, telkens 2de lid W.Venn.).
D. Nieuwe regels controleverslag § Bestaande regeling: • Bij fusie is een controleverslag vereist van de commissaris of bedrijfsrevisor of extern accountant • Bij splitsing is verzaking mogelijk, mits instemming van alle vennoten en alle houders van effecten waaraan stemrecht is verbonden (art. 731 en 746, telkens 6de lid W.Venn.). § Nieuw: • Verzakingsrecht bij fusies, mits alle vennoten en houders van andere effecten waaraan stemrecht is verbonden, in elke bij de fusie betrokken vennootschap hiermee hebben ingestemd (art. 695 en 708, telkens 6de lid W.Venn.) • Opgelet: i.g.v. vrijstelling van controleverslag is wel inbrengverslag opgesteld door bedrijfsrevisor verplicht.
E. Nieuwe regels verslag over inbreng in natura (zgn. “inbrengverslag) § Oude regeling: • Art. 602 W.Venn. • Bestuursverslag over fusie/splitsing + bestuursverslag over inbreng in natura • Controleverslag over fusie/splitsing + revisoraal verslag over inbreng in natura
E. Nieuwe regels verslag over inbreng in natura (zgn. “inbrengverslag) § Nieuw: • Indien er een controleverslag is over fusie/splitsing is geen controleverslag nodig over de inbreng in natura • Fusie/ splitsing: Bij verzaking aan het controleverslag dient er nog altijd een verslag over de inbreng in natura te worden opgesteld (artt. 695, §2 en 705, §3 W.Venn; artt. 731, §2 en art. 742, §3 W.Venn.). • Bij verzaking aan het bestuursverslag dient geen bestuursverslag over de inbreng in natura te worden opgesteld.
F. Nieuwe regels ter beschikking stellen van stukken aan de vennoten §
Bestaande regeling: •
Terbeschikkingstelling en raadpleging van de stukken op de zetel van de vennootschap (ononderbroken periode 1 maand vóór AV)
•
Toezending van stukken per post één maand voor AV aan de aandeelhouders op naam
•
Recht op afschrift (kosteloos)
F. Nieuwe regels ter beschikking stellen van stukken aan de vennoten §
Nieuw: •
De ter beschikking stelling van de stukken kan op de website (kosteloos): vanaf 1 maand vóór de AV (dan geen plicht om de stukken op de zetel beschikbaar te stellen)
•
Toezending stukken kan elektronisch, mits de vennoot hier individueel, uitdrukkelijk en schriftelijk mee heeft ingestemd
•
Indien men de stukken kan downloaden en afdrukken via website, dan geen plicht toezending per post, mits ook inzage op de zetel mogelijk is
G. Nieuwe regels tussentijdse inlichtingen mbt belangrijke wijzigingen §
§
Bestaande regeling: •
Inlichting m.b.t. de belangrijke wijzigingen in de activa en passiva van het vermogen sedert voorstel tot aan de AV
•
Plicht van alle bestuursorganen die bij de fusie/splitsing betrokken zijn t.a.v. eigen AV en de andere bestuursorganen (die hun eigen AV informeren)
Nieuw: •
Verzaking aan deze verplichting is mogelijk bij fusie, mits instemming van alle vennoten en effectenhouders (artt. 696 en 709, 3e lid W.Venn.)
•
Geen verzakingsmogelijkheid bij splitsingen (uitz. bij symmetrische splitsing: geen verplichting)
H. Nieuwe regels opmaak tussentijdse cijfers §
§
Bestaande regeling: •
Beschikbaar stellen van tussentijdse cijfers betreffende stand van het vermogen als laatste jaarrekening betrekking heeft op boekjaar van meer dan 6 maanden voorafgaand aan fusie/splitsingsvoorstel
•
Verzakingsrecht bij splitsing mits unanimiteit van de AV (art. 734 en 749 W.Venn.)
Nieuw: •
Bijkomende uitzonderingen aan tussentijdse cijfers: −
i.g.v. fusie mits alle vennoten in elke betrokken vennootschap instemmen met verzaking hieraan
−
Automatische vrijstelling i.g.v. symmetrische splitsing (art. 748, § 2, 5°, 6e lid W.Venn.)
I. Nieuwe regels: bijzonderheden I.
Geruisloze fusie (vervolg)
§
Bestaande formaliteiten: • Fusievoorstel • Geen bestuursverslag vereist • Geen controleverslag vereist • Geen inbrengverslag vereist
I. Nieuwe regels: bijzonderheden I.
Geruisloze fusie (vervolg)
§ Nieuw: Bij een geruisloze fusie tussen 2 naamloze vennootschappen: • De goedkeuring van de fusie door de algemene vergadering van elke NV niet meer vereist, indien: § het fusievoorstel openbaar gemaakt wordt; § de stukken ter beschikking gesteld worden op de zetel § een of meer aandeelhouder(s) van de overnemende venootschap die aandelen bezit die 5% van het geplaatste kapitaal vertegenwoordigen, hebben het recht tot bijeenroeping van de AV van de overnemende vennootschap.
I. Nieuwe regels: bijzonderheden II. Symmetrische splitsing § Splitsing door oprichting waarbij de aandelen in de nieuwe vennootschappen aan de aandeelhouders worden uitgereikt naar evenredigheid met de eigen participatie in het kapitaal van de gesplitste vennootschap. § Formaliteiten: • geen bijzonder verslag van het bestuursorgaan vereist (art. 745, 3e lid W.Venn.) • geen bijzonder controleverslag vereist (art. 746, laatste lid W.Venn.) • geen tussentijdse cijfers vereist (art. 748, §2, 5°, 6e lid W.Venn.) • geen tussentijdse inlichtingen vereist igv belangrijke wijzigingen (art. 747, laatste lid W.Venn.)
J. Nieuwe regels: Buitengewone algemene vergadering I.
Vrijstelling goedkeuring van de buitengewone algemene vergadering:
§ Goedkeuring van de fusie door overneming is niet meer vereist door de AV van de overnemende vennootschap wanneer zij de rechtsvorm heeft van een NV en zij ten minste 90% van alle effecten aan houdt in de overgenomen NV, tenzij 5% van aandeelhouders toch AV willen bijeenroepen (art. 699, §6 W.Venn.) § Goedkeuring van de geruisloze fusie is niet meer vereist door de AV van elke NV betrokken bij de fusie (art. 722, §6 W.Venn.) tenzij 5% van aandeelhouders toch AV willen bijeenroepen.
J. Nieuwe regels: buitengewone algemene vergadering I.
Vrijstelling goedkeuring van de buitengewone algemene vergadering (vervolg): § Goedkeuring van de splitsing door overneming is niet meer vereist door de AV van de gesplitste vennootschap indien de verkrijgende vennootschappen in het bezit zijn van alle aandelen van de gesplitste vennootschap (art. 736, §6 W.Venn.) § Algemene opmerking: wel vereist dat het voorstel 6 weken op voorhand openbaar wordt gemaakt en de aandeelhouders inzagerecht hebben van de stukken op de zetel
K. Nieuwe regels: squeeze out §
Bestaande regeling:
•
De meerderheidsaandeelhouders (95 %) in een genoteerde NV kunnen de minderheidsaandeelhouders verplichten om hun aandelen te verkopen.
•
Bij KMO’s kunnen de minderheidsaandeelhouders weigeren om te verkopen
§
Nieuw: •
squeeze out kan ook bij KMO’s (zonder weigeringsrecht) igv fusie
•
Squeeze out mogelijk vanaf 90% aandelen (↔ 95%)
4. Ontbinding en vereffening in 1 akte §
Wettelijke basis: art. 184 § 5 W.Venn.
§
Ontbinding en vereffening kunnen (uitzonderlijk) in één akte
§
4 cumulatieve voorwaarden: •
Er is geen vereffenaar aangeduid
•
Er zijn geen passiva luidens de staat van passiva en activa (art. 181 W.Venn.)
•
Alle aandeelhouders zijn aanwezig op de AV en besluiten met eenparigheid van stemmen tot ontbinding en vereffening
•
De terugname van het resterend actief gebeurt door de vennoten zelf
4. Ontbinding en vereffening in 1 akte §
Verduidelijking van de voorwaarden door Minister van Justitie: •
Onder schulden wordt niet begrepen kapitaal of reserves
•
Er mogen wel schulden aan de vennoten bestaan
•
De kosten of provisies verbonden aan de vereffening worden niet in beschouwing genomen om de passiva te bepalen
•
De voorwaarde is voldaan indien de schulden die blijken uit de staat van actief en passief zijn terugbetaald tussen het opmaken van de staat en de beslissing tot ontbinding van de vennootschap
4. Ontbinding en vereffening in 1 akte §
§
Er moeten absoluut bepaalde verslagen opgesteld worden (art. 181 W.Venn.) •
Het voorstel tot ontbinding
•
Het verslag van het bestuursorgaan
•
De staat van activa en passiva ( max. 3 maanden oud)
•
Het verslag van de commissaris of revisor of accountant
De beslissing van de AV tot ontbinding of de sluiting van de vereffening moet worden opgenomen in een authentieke akte
Fiscaal
Inhoud: fiscaal 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Waarom was Wet 11 december 2008 nodig? Inwerkingtreding. Kort overzicht Wet 11 december 2008. Enkele wijzigingen verder toegelicht. Casus partiële splitsing. Deficitaire vereffening.
1. Waarom was wet van 11 december 2008 nodig? Omzetting van: § Fusierichtlijn 90/434/EEG van 23 juli 1990, gewijzigd bij richtlijn 2005/19/EEG van 17 februari 2005. • Belgische staat veroordeeld op 8 mei 2008 • “Intra-Europese” grensoverschrijdende reorganisaties {fusie, (partiële) splisting, inbreng, aandelenruil,zetelverplaatsing, …} • Belastingneutraliteit (<-> ontbinding/ vereffening) is hierbij de regel.
1. Waarom was Wet van 11 december 2008 nodig? § Ook voor Belgische reorganisaties richtlijnconforme wetgeving o.w.v.: • Arrest Leur-Bloem (Hof van Justitie, 17 juli 1997) • Grondwettelijk gelijkheidsbeginsel • Cassatie 13 december 2007 (verbreking Antwerpen 6 september 2005) inzake “rechtmatige financiële of economische behoeften.” Noot: Inzake “oude” geschillen volgt lagere rechtspraak het Cassatie-arrest: o.a. Antwerpen, 15 mei 2012 (partiële splitsing met “CAO”-motief) en Rechtbank Brugge 16 februari 2009 (moeder- dochterfusie met reserves oud art. 36 WIB)
2. De Wet van 11 december 2008: inwerkingtreding •
De wet van 11 december 2008 B.S. 12 januari 2009 = datum inwerkingtreding, behoudens o.a.: • Regels aftrek risicokapitaal (AJ 2007) • “Remedïëringsmaatregel” belaste inbreng (vanaf 6 februari 2001) • Fiscaal statuut vastgestelde inbrengmeerwaarden (vanaf AJ 2009, voor verrichtingen vanaf 1 oktober 1993)
3. Kort overzicht Wet 11 december 2008 In het kader van “reorganisaties” wordt o.a. het volgende geregeld: A. Omzetting fusierichtlijn: • Belastingneutraliteit, grensoverschrijdende reorganisaties, o.a. via begrip “intra-Europese Vennootschap” • Ook regeling inzake aftrek vorige verliezen (o.a. recapture) in grensoverschrijdende situaties
3. Kort overzicht Wet 11 december 2008 B. Belastingvrije aandelenruil: voor het eerst in het W.I.B. (zie verder) C. Inbreng van bedrijfstak of algemeenheid: Voorwaarden voor vrijstelling aangepast: • Naleving vennootschapswetgeving (quid indien inbreng bedrijfstak met discontinuïteit) • Artikel 183 bis (nieuwe antimisbruikbepaling – zie verder) § Boekhoudwetgeving (continuïteitsprincipe) volgt het fiscale niet => fiscale “step-up” ingevoerd voor belaste inbreng, maar geldt enkel bij “schending” 183 bis Richtlijnconform? § Keuze voor belaste inbreng nog mogelijk? §
3. Kort overzicht Wet 11 december 2008 D. Wijzigingen m.b.t. Belgische verrichtingen (reparatiewetgeving) D.1. Belastingneutrale moeder-dochterfusie • Vrijgestelde reserves art. 211, § 1, lid 1, 2° W.I.B. • Fusiemeerwaarden – aanpassing D.B.I aftrek (100% en versoepeling voorwaarden) Punch Graphix , Hof van Justitie 18 oktober 2012 (betreft geruisloze fusie). D.B.I. – overschot overdraagbaar? • Inbrengmeerwaarden = herwaarderingsmeerwaarde (=> geen notionele op “fusie-goodwill”) • CBN 2009/6 • “Subrekening kapitaal – negatief belaste reserve in kapitaal”.
3. Kort overzicht Wet 11 december 2008
D.2. Belastingvrije splitsing: • Verdeling eigen vermogensbestanddelen bij splitsing (art. 213 W.I.B.), zie ook CBN 2009/8: “Boekhoudkundige volgt het fiscale”. • Wettelijke definitie fiscale nettowaarde.
3. Kort overzicht Wet 11 december 2008 E. Nieuwe antimisbruikbepaling voor reorganisaties! •
Oude bepaling enkel nog behouden voor aftrekken (vorige verliezen,…) na controlewijziging. Artikel 207, al. 3 W.I.B.
F. Notionele interestaftrek na reorganisatie “ Alsof de reorganisatie niet heeft plaatsgehad” (voortzettingsstelsel)
4. Enkele wijzigingen verder toegelicht B. Belastingvrije aandelenruil: § Aandelenruil was voordien enkel gedefinieerd in het Wetboek Registratierechten (doch 75% en praktisch nut “verloren” : inbreng RG steeds 0%). § Begrip aandelenruil in art. 45,§1, 2° W.I.B.: Inbreng aandelen in binnenlandse (of intra-Europese) vennootschap • waardoor deze: ofwel > 50% van de stemrechten verwerft; ofwel al > 50% voor de inbreng had en deelneming wordt vergroot; • met een maximale opleg in geld van 10%.
4. Enkele wijzigingen verder toegelicht B. Aandelenruil (schematisch)
vóór
na
X
X
FamCo
HoldCo >50%
FamCo Regime = fiscale waarde wordt “bevroren” Tijdelijke neutraliteit Voorwaarde: art. 183 bis W.I.B. (zie verder)
4. Enkele wijzigingen verder toegelicht B. Aandelenruil (Nat. Personen) Voor inbreng door natuurlijke personen onderscheid maken tussen a) Inbreng die kadert in het normaal beheer van hun privé-vermogen: • Art. (90, 1°en) 90,9° blijft van toepassing, dwz fiscaal gestort kapitaal = werkelijke waarde van de inbreng.
4. Enkele wijzigingen verder toegelicht B. Aandelenruil (NP, vervolg) b) Inbreng = buiten normaal beheer of beroepsmatig m.a.w. in principe belast • Aandelenruil enkel dan van toepassing/relevant • Fiscaal gestort kapitaal = in principe oorspronkelijke aanschafwaarde Opmerking: ook regels “aanmerkelijk belang” werden aangepast (na Europees arrest De Baeck)
4. Enkele wijzigingen verder toegelicht B. Aandelenruil (NP, vervolg) Voorbeeld: art. 90,1° / 90,9° (“interne meerwaarden”) X (gekocht voor 50.000,00 euro; waarde 2 miljoen euro)
FamCo Kap 100.000 Res 800.000 uitkering reserves = 25%
X
HoldCo Kap 2 miljoen euro
FamCo
uitkering reserves + kapitaalvermindering = +/- 1,7% Risico 90,9°=33%.Rulingcommissie:focus op “overtollige” liquide middelen
4. Enkele wijzigingen verder toegelicht B. Aandelenruil (vennootschappen) § Inbreng van aandelen door een vennootschap-aandeelhouder die • Kwalificeert als een aandelenruil; en • Niet in aanmerking komt voor de vrijstelling van meerwaarden op aandelen (art. 192 W.I.B.) in de vennootschapsbelasting (cfr. Taxatievoorwaarde). Voorbeeld: meerwaarde op participatie in intra-Europese financieringsvennootschap met afwijkende gunstige belastingregeling.
4. Enkele wijzigingen verder toegelicht E. Antimisbruikbepaling reorganisaties Voorheen: “rechtmatige financiële of economische behoeften” • Bewijslast lag volgens administratie (en rulingcommissie), bij de belastingplichtige • Cassatie (cfr. Supra): neen, moet richtlijnconform geïnterpreteerd worden.
4. Enkele wijzigingen verder toegelicht E.Antimisbruikbepaling reorganisaties Nieuw artikel 183bis, dat luidt als volgt: Voor de toepassing van de artikelen 45, §1, eerste lid, 46, § 1, eerste lid, 2°, 95, eerste lid, 211, § 1, eerste lid, en 231, § 2, eerste lid, mag de verrichting niet als hoofddoel of een der hoofddoelen belastingfraude of – ontwijking hebben. Wanneer de verrichting niet plaatsvindt op grond van zakelijke overwegingen, zoals herstructurering of rationalisering van de activiteiten van de bij de verrichting betrokken vennootschappen, kan dit doen vermoeden, behalve het bewijs van het tegendeel, dat die verrichting als hoofddoel of een van de hoofddoelen belastingfraude of belastingontwijking heeft.
4. Enkele wijzigingen verder toegelicht E. Antimisbruikbepaling reorganisaties Standpunt DVB (cfr documentatie, stroomdiagram).M.a.w. fusie, splitsing,partiële splitsing, inbreng bedrijfstak belast indien: • Fiscaal voordeel: ja (voorbeeld: “debt push down”; of enkel belastbaarheid latente meerwaarden, belastingvrije reserves en besparing RV?). • Zijn er niet-fiscale zakelijke overwegingen? Neen. • Andere geldige motieven die de belangen van de vennootschap niet schaden? Neen.
4. Enkele wijzigingen verder toegelicht E. Antimisbruikbepaling reorganisaties § Rechtspraak o.a. Antwerpen 15 mei 2012 (cfr. Supra). § Rulings: o.a. nr. 900.338, 2010.162, 2010.214, 2011.119, 2011.125, 2011.117, 2011.174, 2011.350, 2011.429, 2011.448, 2011.520, 2012.012, 2012.070, 2012.087, 2012.143. www.ruling.be § Splitsing o.a. op basis van: Aandeelhouders (met verschillende visie, nefast voor vennootschap) • Joint venture • Familiale vermogensplanning (zie casus) • Bodemsanering als argument om te kiezen voor partiële splitsing •
4. Enkele wijzigingen verder toegelicht E. Antimisbruikbepaling reorganisaties § Vaak voorkomende, gevraagde engagementen: • Geen vervreemding aandelen gedurende 3 jaar. • Bij verkoop aandelen: herinvesteringsverplichting (grootste deel) opbrengst. § Fusie o.a. op basis van: • Gelijkaardige activiteiten samen brengen. • Internationale groepsstructuur.
5. Casus “partiële splitsing” Fam Co OG andere acitva
800.000 2.000.000
EV 600.000 waarde OG: 1,5 milj euro S 2.200.000 waarde exploitatie: 3 milj euro totaal latente meerwaarde: 3,9 milj euro 3 kinderen: 2 wensen exploitatie verder te zetten, derde wil liever de onroerende goederen. Quid?: • Overdracht OG? Vennootschapsbelasting + RR • Overdracht handelsfonds? Vennootschapsbelasting goodwill • Inbreng handelsfonds (bedrijfstak) + verkoop aandelen (= cash-out) • Ontbinding? O.a. latente meerwaarden belast • Partiële splitsing? Quid RR? M.a.w overdracht handelsfonds?
6. Deficitaire vereffening Interessante ruling: nr. 900.237 van 29 september 2009.
Frank Cleeren,
[email protected], tel: 089/36 70 45 David Engelbos,
[email protected], tel: 089/36 70 45 Leen Wetsels,
[email protected], tel: 089/36 70 45
Jaarbeurslaan 19/31 | (B) 3600 Genk | T +32 89 36 70 45 | F +32 89 36 70 46 |
[email protected] www.artscleeren.be
