Realisering infrastructuur RandstadRail VOORTGANGSRAPPORTAGE 05 OKTOBER 2004 – MAART 2005
Tijdelijke montagehal in de Prinses Beatrixlaan voor de assemblage van de stalen viaductdelen voor de Netkous
−1−
Inhoudsopgave
1.
SAMENVATTING............................................................................................................5
2.
FINANCIËN ......................................................................................................................6
2.1
Beschikking en mijlpalenafspraken.....................................................................................................................6
2.2.
Stand van zaken financiën.......................................................................................................................................7
2.3
Kostenbeheersing en prognose eindresultaat project..............................Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd.
3.
STAND VAN ZAKEN BESTUURLIJKE OVEREENKOMSTEN ..........................12
4.
STAND VAN ZAKEN VAN DE VOORBEREIDENDE WERKZAAMHEDEN.....13
4.1
Algemeen..................................................................................................................................................................13
4.2
Projecten vanaf de eindpunten RR3 en 6 tot het Souterrain...........................................................................13
4.3.
Eerste Fase OVT - Tramplatform CS inclusief Anna van Buerenplein........................................................17
4.4.
Prinses Beatrixlaan plus aansluiting bij Ternoot en Laan van NOI.............................................................16
4.5.
Schenkstrook/halte Laan van Nieuw Oost Indië (incl. perron 11/12 Den Haag CS).................................17
4.6.
Leidschendam-Voorburg / Leidschenveen .........................................................................................................18
4.7.
Zoetermeer ombouw en nieuwbouw Oosterheemlijn........................................................................................18
4.8.
Hofpleinlijn; nieuw en vernieuwbouw Pijnacker Nootdorp.............................................................................19
4.9.
ET: Gemeenschappelijke systemen .....................................................................................................................20
5.
STAND VAN ZAKEN UITVOERENDE WERKZAAMHEDEN ..............................22
5.1.
Werkzaamheden vanaf het Souterrain stad uit.................................................................................................22
5.2.
Eerste Fase OVT - Tramplatform CS inclusief Anna van Buerenplein........................................................22
5.3.
Prinses Beatrixlaan................................................................................................................................................23
5.4.
Schenkstrook/ halte Laan van Nieuw Oost Indië..............................................................................................23
5.5.
Leidschendam - Voorburg / Leidschenveen .......................................................................................................24
5.6.
Zoetermeer ombouw en nieuwbouw Oosterheemlijn........................................................................................25
5.7.
Hofpleinlijn; nieuw- en vernieuwbouw Pijnacker-Nootdorp............................................................................22
−2−
5.8.
6.
Elektrotechnische systemen.................................................................................................................................26
INTEGRALE PLANNING.............................................................................................27
6.1.
Algemeen..................................................................................................................................................................27
6.2.
Overige met de integrale planning samenhangende projecten ......................................................................27
7.
BEREIKBAARHEID .....................................................................................................29
7.1.
Algemeen binnen Den Haag ..................................................................................................................................29
7.2.
Algemeen buiten Den Haag ...................................................................................................................................31
8.
COMMUNICATIE/OMGEVINGSCOMMUNICATIE EN IMAGOCAMPAGNE......32
8.1.
Omgevingscommunicatie ......................................................................................................................................31
8.2.
Imagocampagne .......................................................................................................................................................33
9.
RISICOMANAGEMENT ...............................................................................................36
Bijlagen I :Afkortingenlijst
37
−3−
Inleiding Met het op 13 februari 2003 door de gemeenteraad genomen besluit over de uitvoering van de infrastructuur voor RandstadRail (Raadsvoorstel RV 28/03) is de daadwerkelijke aanleg voor deze lightrail-verbinding binnen het stadsgewest Haaglanden door de gemeente Den Haag tot uitvoering gekomen. Conform de in het raadsvoorstel opgenomen toezegging wordt halfjaarlijks over de voortgang van het project aan u gerapporteerd. Voor u ligt nu de vijfde (no. 5) rapportage en deze beslaat de periode vanaf 1 oktober 2004. De halfjaarlijkse voortgangsrapportages RandstadRail worden standaard ingebracht voor agendering van de raadscommissie VEM in de maanden december (peildatum 1 oktober) en juni (peildatum 1 april). In de periode van oktober 2004 tot het peilmoment van 1 april 2005 zijn omvangrijke project- delen aanbesteed waardoor tot op heden ca. 80 % van de aan te besteden werkzaamheden zijn gecontracteerd. (eind 2005 zal dat ca. 95% van de gehele scope betreffen). Eveneens conform de toezeggingen wordt wederom nader ingegaan op het aspect risico-analyse en beheersing, waarbij een doorkijk is opgenomen met betrekking tot het komende jaar, dat moet gaan leiden tot de ingebruikname van RandstadRail.
halte Tienhovenselaan (lijn 6) gereed qua bouw: impressie toekomstige halte-inrichting (zie ook paragraaf 4.2.1)
−4−
1.
Samenvatting
Sinds het Raadsbesluit van 13 februari 2003 (RV 28/03) is de projectorganisatie RandstadRail van de dienst Stadsbeheer nu iets meer dan twee jaar aan het werk. De organisatie heeft sinds het afgelopen jaar een steeds meer uitvoeringsgericht karakter gekregen uiteraard omdat tot aan het peilmoment van deze rapportage ongeveer 80% van de hele scope aan werken is aanbesteed resp. gecontracteerd. In deze periode hebben vele aanbestedingen plaatsgevonden en aansluitend daarop zijn thans in totaal 120 (54 in de 4-de rapportage) grotere, middelgrote en kleinere opdrachten verleend. De stand van de uitvoering van het project in zijn realisering brengt met zich mee dat er inmiddels de nodige extra/onvoorziene kosten genomen moesten worden. Er dient in gedachten te worden gehouden dat dit een saldo is van kosten meevallers (ontwerp- en aanbestedingsresultaten, neerwaartse bijstelling van inmiddels pas in 2006 benodigde middelen) en kosten tegenvallers (investering cameratoezicht, beveiliging Schenkstrook, PVR maaiveldlijnen, uitplaatsing commerciële functie Den Haag Centraal, herstel Emmapark Pijnacker-Nootdorp en extra VAT-kosten). Tussen de verschillende projectdelen doen zich verschillen voor in mee- en tegenvallers. Het contract met het Rijk maakt het evenwel mogelijk deze met elkaar te verevenen. Dit alles neemt niet weg dat het prognose eindresultaat nog steeds positief blijft. Ten opzichte van de integrale planning van 20 augustus 2002 is deze in het voorjaar van 2005 opnieuw geactualiseerd. Daarbij wordt steeds gedetailleerder ingegaan op de werkzaamheden rond het zgn. ombouw test- en proefbedrijf. Rekening is gehouden met de toestemming van de Minister van Verkeer en Waterstaat aan het stadsgewest Haaglanden om de start van het OTP (ombouw, test- en proefbedrijf) te verschuiven van 20 mei naar 1 juli 2006. De toestemming stond in het licht van de door het Rijk met NS Reizigers te maken afspraken over de voortzetting van de contractdienst op de Hofplein- en de Zoetermeerlijn. Grote delen van het gehele ombouw proces zullen binnen de twee maanden juli/augustus zijn afgerond. Daarmee wordt zeker gesteld dat de exploitatie op het trajectdeel naar Zoetermeer kan worden gestart per eind augustus 2006. Ook in het najaar van 2006 zullen nog ombouw- werkzaamheden plaatsvinden. In die periode zal HTM op de Zoetermeerlijn “op zicht” rijden. Daarmee komt een ruimere periode beschikbaar voor de bouw en inregeling van de ET systemen (beveiliging en ICT). Communicatief blijkt dat de informatiebehoefte bij burgers, omwonenden en belanghebbenden over de aanleg van RandstadRail(infra en vervoersconcept) onverminderd groot is. De start van de werkzaamheden op Den Haag Centraal waar zeer grote aantallen reizigers uit de regio en van ver daar buiten dagelijks passeren heeft daar in de verslag periode zeker een extra stimulans aan gegeven. In alle RandstadRail-gemeenten zijn nieuwe lokale versies van RandstadMail verspreid. Publicaties en interviews blijven verschijnen in diverse lokale en landelijke bladen, maar ook de vakpers richt steeds meer haar belangstelling op het project. Velen komen hun licht opsteken om van de ervaringen van RandstadRail in het Haaglanden gebied te leren (delegatie uit Irak, en de UITP). Met het oog op de vele bouwprojecten wordt de communicatie steeds meer omgevingsgericht. In totaal zijn thans 5 officiële “begeleidingsgroepen” onder leiding van een onafhankelijke voorzitter actief. De ervaringen met dit instituut blijven positief. −5−
De ondersteuning door TNO Bouw uit Delft bij het proces van risicomanagement is na voltooiing van de voorbereidingsfase afgesloten. De algehele conclusie is, dat het project qua financiën goed op schema ligt, maar dat er qua planning wel aanleiding is te berichten dat het uitgangspunt start exploitatie vanaf 1 september 2006 door de realiteit van de bouwprojecten, en met name de ombouw, afbouw, beveiliging, test- en proefbedrijf op het kritische tijdpad ligt. In de volgende rapportage zal hier nader aandacht besteed worden.
2.
Financiën
2.1
Beschikking en mijlpalenafspraken
−6−
De basis voor de rapportage over de financiële aspecten is de op 11 december 2002 door de minister ondertekende subsidiebeschikking en de daarop gebaseerde kredietverlening door de raad (13 februari 2003) van € 451,7 mln. Zoals destijds is aangegeven wordt in de beschikking het betalingsritme vanuit het Meerjarenprogramma Infrastructuur (MIT) gehanteerd. De in het MIT opgenomen bedragen worden jaarlijks aan de door het Rijk gehanteerde indexen aangepast. Ten tijde van de afgifte van de beschikking is tevens schriftelijk met het ministerie van V&W overeengekomen dat de beide Stadsregio's een voorkeurspositie hebben bij de mogelijke optredende jaarlijkse onderuitputtingen in de begroting van Verkeer en Waterstaat. Dit om de ten tijde van het raadsbesluit veronderstelde gedeeltelijke voorfinanciering zoveel mogelijk te beperken. De eigen bijdragen van de RandstadRail-gemeenten zijn in de afgelopen periode geheel voldaan. Tot en met eind 2004 zijn 23 (vorige rapportage 5) mijlpalen met V&W geschouwd. Deze vertegenwoordigen een gedeclareerd bedrag van ca. € 297 mln.(vorige rapportage € 50 mln.). De bij de subsidiebeschikking van V&W voor 2004 behorende kasreeks geeft aan dat in 2004 een betaling tegemoet kon worden gezien van € 8,2 mln. Evenwel is, gebruik makend van de onderuitputting bij het ministerie van V&W, eind 2004 voor een totaal van € 106 mln. aan subsidie van V&W ontvangen. In het eerste kwartaal van 2005 is inmiddels een bedrag van € 16 mln. door V&W betaald. Dit is 2,1 mln. meer dan waar op grond van de kasreeks voor heel 2005 op mocht worden gerekend. Conform de subsidiebeschikking dienen scopewijzigingen aan de minister van V&W te worden voorgelegd. Tot dusver zijn 3 scopewijzigingen voorgelegd. Het betreft: het laten vervallen van de onderdoorgang Polderweg, de uitbreiding van de aanpassing van het tramplatform Den Haag Centraal naar OVT, fase 1 en de realisatie van de halte Forepark met zowel een laag als hoog perrongedeelte. Instemming met de voorgestelde scopewijzigingen is van de minister van V&W ontvangen. Tegen de wijziging van het artikel over de BTW in de wijzigingsbeschikking van 21 juli 2003 is door SGH bij het ministerie van V&W bezwaar gemaakt. Op 10 maart 2004 is een hoorzitting gehouden. Een negatieve beslissing op bezwaar is ontvangen. Inmiddels is overleg met het ministerie van V&W en de belastingdienst gaande over de wijze waarop de BTW kan worden gecompenseerd, danwel op aangifte kan worden verrekend. Definitieve verrekening van de door SGH gemaakte voorbereidingskosten en ontvangen rente met het door SGH uitgekeerde voorschotbedrag heeft plaatsgevonden. 2.2.
Stand van zaken financiën
In de uitvoeringsfase kan, naast het regulier optredende meerwerk, een aantal (planning)risico’s worden verwacht, welke van invloed kunnen zijn op de financiële stand van zaken. Het jaar 2005 is een belangrijk jaar voor wat betreft de betalingen van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat. Indien ultimo 2005 (onderuitputting), net als eerdere jaren, een behoorlijk bedrag door het Ministerie van −7−
Verkeer en Waterstaat wordt toegekend, zal het projectonvoorzien niet behoeven te worden aangesproken. Het uitgangspunt wordt gehandhaafd dat het project onvoorzien tot het (financiële) eind van het project (thans eind 2008) onaangetast blijft. De stand van zaken per 1 april 2005 geeft geen aanleiding daarover in afwijkende zin te berichten. Hieronder wordt ingegaan op de dekking, de liquiditeitsprognose en de aanbestedingen. 2.2.1 Dekking In de tabel is de inventarisatie opgenomen van de dekkingen, die bij het raadsbesluit van 13 februari 2003 beschikbaar waren; in de tweede helft van deze tabel staan de dekkingen voor aanvullend uit te voeren werken, waaraan zelfstandige kostenramingen ten grondslag liggen. Het totaal aan dekking is toegenomen van € 526,47 mln. naar € 527,79 mln. Dit wordt verklaard door verwerking van de indexering van de bijdrage uit het herindelingfonds Leidschendam - Voorburg en de toevoeging van additionele werkzaamheden buiten de scope van RandstadRail. Een en ander op verzoek en met instemming van de bij het project betrokken partners. Financiële Dekking RandstadRail: Eigen bijdragen RandstadRail 5 0 Den Haag 5 1 Den Haag 5 3 Zoetermeer 5 4 Zoetermeer 5 5 Leidschendam -Voorburg 5 6 Nootdorp 5 7 Pijnacker 5 8 Mob. Fonds O'heem 5 9 Mob. Fonds Agglonet Overige projecten 6 0 Pijnacker Nootdorp 6 1 SGH 6 2 Den Haag 6 3 BOR Regiofonds 6 4 Den Haag
pp2004 Vastgelegd ten tijde van de beschikking Eigen bijdrage
€
6,80
Overschot Koningstunnel
€
4,54
Eigen bijdrage
€
2,44
Bijdrage kunstwerk
€
2,631
Eigen bijdrage (uit herindelingsfonds)
€
2,52
Eigen bijdrage
€
1,44
Eigen bijdrage
€
2,40
Bijdrage SGH
€
3,40
Bijdrage SGH Toegevoegd na raadsbesluit van 13 februari 2003
€
2,93
Bijdrage PN verdiepte ligging voorplein
€
5,00
Verlenging Oosterheemlijn Bijdrage investeringsplan VAT-kosten Fietstunnel Ijsclubweg
€
7,702
€
0,46
Subsidie Fietstunnel Ijsclubweg
€
2,71
Volautomatische auto berging Apeldoornselaan bijdrage
€
3,24
1 De garantieverklaring t.b.v. het kunstwerk in de Oosterheemlijn is n.a.v. de gerealiseerde aanbesteding bijgesteld (was € 8,17 mln.). 2 Zoetermeer heeft verzocht hiertoe een subsidieverzoek bij SGH in te dienen.
−8−
6 5 6 6 6 7 6 8 6 9 7 0 7 1 7 3 7 4
Den Haag
Ternoot Hoogwaardig
€
4,90
BOR Regiofonds
Forepark met gecombineerd hoog / laag perron
€
2,93
VROM / Den Haag
OVT 1 e fase tramplatform
€
25,00
Den Haag
Werken parkeergarage Anna van Buerenplein
€
10,75
HTM
Loosduinseweg
€
0,73
SGH/SSR/RET
Bijdrage spoorbeveiliging perceel 1
€
7,54
Den Haag (71, 72,75)
Diverse werkzaamheden3Ontwerpkosten Leyweg
SGH / HTM
Wijzigen voertuigapparatuur
BOR / Zoetermeer
Wijzigen perceel B halte Bertrand Russell-laan
€
0,4
€
0,31
€
0,16
eigen bijdragen overige projecten Som eigen bijdragen + overige projecten Subsidie V&W cf. beschikking ZHV 23490-a
€ € € €
29,10 71,83 100,93 426,86
Totaal dekking
€
527,79
Totalen dekking
Om reden van integraliteit van de uitvoering van het project RandstadRail (“werk met werk maken”) is aan de originele scope van het project een aantal deelprojecten toegevoegd. Het betreft de realisatie van de fietstunnel IJsclubweg, Volautomatische Auto Berging (VAB) in de Apeldoornselaan, het voorplein van de halte Pijnacker-Centrum, de beperkte verlenging van de Oosterheemlijn, de realisatie van de halte Forepark met een gecombineerd hoog en laag perron alsmede de realisatie van de eerste fase van de OV terminal Den Haag Centraal Station en een aantal werkzaamheden ter plaatse van de Anna van Bueren parkeergarage. Eveneens is in de aanbesteding van de spoorbeveiliging op het ex-NS-deel ook een aantal werkzaamheden meegenomen welke binnen de Rotterdamse scope worden gerealiseerd. Hieraan wordt bijgedragen door Stadsgewest Haaglanden, Stadsregio Rotterdam en de RET. In deze rapportage periode zijn hieraan een aantal kleinere werkzaamheden toegevoegd. Deze zijn in de tabel groen/grijs gearceerd opgenomen. Voor deze uitbreiding van de werkzaamheden zijn aanvullende financiële middelen beschikbaar. Ontwikkelingen in de omgeving van het project hebben geleid tot opname van eerder niet geraamde kosten. Zoals gemeld in voorgaande rapportages voor: • Integrale doorbelasting historische voorbereidingskosten (€ 20 mln.); • Uitbreiding beveiliging (op metro niveau) incl Zoetermeerse tracé-deel (€ 3,5 + € 11 mln.); • Uitbreiding datatransportnetwerk op het Zoetermeerse tracé-deel (1,5 mln.); • Investering in camera(toezicht) t.b.v. de sociale veiligheid (0,9 mln.); 3 Betreft een aantal kleinere werkzaamheden die door RR worden meegenomen (nw. Ontwerp Leyweg, fietspaden, werkzaamheden aan riolering)
−9−
• • •
Remise Zichtenburg (€ 4,5 mln.); Maatregelen ProfielVrije Ruimte(Leidschenveen,Forepark,A.Noorderwierstraat)(€ 4 mln.); VAT-kosten projectorganisatie (€ 4 mln.).
In de huidige rapportage periode voor: • Uitbreiding investering in cameratoezicht t.b.v. de sociale veiligheid (€ 3,8 mln.); • Kosten beveiliging Schenkstrook voor zover niet in de subsidie opgenomen (€ 4,2 mln.); • Maatregelen Profiel van Vrije Ruimte(met name maaiveldhalten) (€ 4,5 mln.); • Meerkosten voor uitplaatsing commerciële functies in Den Haag Centraal in het kader van OVT fase I (€ 2 mln.); • Extra kosten projectmanagement ProRail voor de 4 contractgebieden waarvoor ProRail gedelegeerd opdrachtgever is. (€ 3 mln.); • Kosten van herstel Emmapark c.a. Pijnacker Centrum (€ 0,5 mln.); • Extra kosten voor de fase bestek/detaillering, aanbesteding en gunning (€ 6 mln.) • Meer capaciteit van directievoering en toezicht evenals van juridische ondersteuning blijkt nodig te zijn (€ 5 mln.). Na deze rapportage periode worden nog de volgende extra kostenposten verwacht voor: • •
Kosten emplacement Leidschendam a.g.v. afwijzende reactie minister V&W (€ 10 mln.); Extra kosten herontwikkeling OV-knooppunt Leyweg a.g.v. besluit BORR op voorstel van B&W van DenHaag (€ 2,9 mln.); • Stroomvoorziening op 750 i.p.v. 1500 Volt (€ 5 mln.); • Overschrijding van het voorgecalculeerd percentage voor meer/minderwerk (met name projectdelen Beatrixlaan en OVT-tramplatform) tijdens de bouw (€ 5 - € 7,5 mln.). Voor deze posten samen wordt een bedrag geraamd van € 22,9 - € 25,4 mln. Deze risico reserveringen zijn binnen het project op te vangen. Buiten de huidige projectscope vallen kosten voor de definitief te realiseren aanlanding van RandstadRail op de sporen 11 en 12 van Den Haag Centraal. Als te zijner tijd wordt gekozen voor een ondergronds gebouwde oplossing zijn de hiermee gemoeide extra kosten € 32-38 mln. 2.2.2 Liquiditeitsprognose Van het gehele project is een liquiditeitsplanning (ex BTW) opgesteld, die maandelijks wordt bewaakt. Deze planning maakt het mogelijk nauwgezet te volgen hoe de liquiditeitspositie zich verhoudt tot de mijlpalen planning en de (vooruit)betalingen door het Rijk. De liquiditeitsprognose van maart 2005 geeft evenals in september 2004 een positief resultaat te zien ten opzichte van het beeld ten tijde van het raadsbesluit. In de eerste bestuurlijke rapportage werd geprognosticeerd dat zich in het tweede kwartaal van 2004 de noodzaak zou voordoen om externe financiering aan te spreken. Als gevolg van extra betalingen uit de onderuitputting van V&W van 2003 verschoof dat moment naar juli 2005. Omdat wederom met succes een beroep is gedaan op de onderuitputting van de begroting 2004 van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat én de gehouden aanbestedingen tot dusver redelijk gunstig zijn verlopen, laat de liquiditeitsprognose thans zien dat er −10−
eerst in juli 2006, een jaar later dan in de vorige rapportage gemeld, de noodzaak bestaat externe financiering aan te spreken. In de kasreeks bij de subsidiebeschikking RandstadRail was voor 2005 een bedrag voorzien van € 13,9 mln. Inmiddels is evenwel in het eerste kwartaal al voor € 16 mln. aan declaraties door het ministerie van V&W voldaan. Indien ook in 2005 sprake is van onderuitputting van de V&W-begroting zal op basis van reeds gereed liggende subsidie- declaraties dit jaar wellicht meer dan de reeds ontvangen € 16 mln. aan subsidie worden ontvangen. Hierdoor wordt dan het hierboven weergegeven beeld in positieve zin beïnvloed. Aanvankelijk werd bij het project RandstadRail rekening gehouden met voorfinanciering door de gemeente Den Haag waarvoor overigens een dekking binnen de beschikking getroffen was. Als gevolg van de eerdere betalingen uit de onderuitputting van het ministerie van V&W wordt op basis van de in het Raadsbesluit RandstadRail vastgelegde treasury-afspraken thans rente gegenereerd.
2.2.3. Aanbestedingen Tot en met maart 2005 zijn 120 bouwopdrachten verstrekt (tegen 54 in sept. 2004). Het gaat in de rapportageperiode van de afgelopen 6 maanden om de aanbestedingen van de realisatie van de ombouw van de haltes in Zoetermeer, de halte Leidschenveen, de sporen bij Leidschenveen, de liften, de spoorbeveiliging perceel 2: Prinses Beatrixlaan en Den Haag Centraal, de Houtkade, de halte Forepark, de grondwerkzaamheden Vlietbrug en een aantal werkzaamheden op de maaiveldlijnen. Hiermee is voor circa 80 % van het budget volume aanbesteed. Voor een cijfermatig overzicht van deze aanbestedingen wordt verwezen naar de vertrouwelijke bijlage. Gelet op de nog komende aanbestedingen en het waarborgen van de positie van de gemeente als aanbestedende dienst, is ervoor gekozen deze informatie vertrouwelijk beschikbaar te stellen.
−11−
3.
Stand van zaken bestuurlijke overeenkomsten
De ondertekening van de overeenkomst tussen de gemeente Den Haag en Stadsgewest Haaglanden (cf. bijlage 2a van het raadsvoorstel) werd aanvankelijk opgehouden door de eind 2003 door het Ministerie eenzijdig afgegeven wijzigingsbeschikking. Inmiddels heeft die ondertekening medio 2004 plaatsgevonden en werd de daaruit voortvloeiende afrekening met het stadsgewest Haaglanden eind 2004 voltooid. Het Rijk heeft door middel van haar wijzigingsbeschikking de mogelijkheid ontnomen een aanvullend beroep op de subsidieverlener te doen in het geval de BTW niet volledig door de fiscus op ondernemersaangifte en/of vanuit het BTW compensatiefonds zou worden vergoed. Op grond van de uitkomst daarvan is door het stadsgewest Haaglanden een bezwarenprocedure gestart, heeft er een hoorzitting plaatsgevonden en heeft het Rijk afwijzend besloten op het bezwaar. Het stadsgewest Haaglanden en de gemeente Den Haag hebben consensus bereikt over de aanpak inzake het mogelijke financiële risico dat zou blijven bestaan als stadsgewest Haaglanden en het Rijk op dit punt niet tot elkaar komen. Er heeft inmiddels overleg plaatsgevonden met het Rijk en dat heeft ertoe geleid dat stadsgewest Haaglanden over deze materie in overleg is getreden met de belastingsinspecteur. De uitkomst daarvan is ten tijde van het einde van deze rapportage periode nog niet bekend.
−12−
4.
Stand van zaken van de voorbereidende werkzaamheden
4.1 Algemeen Omdat er sprake is van een hoge mate van integraliteit in functionaliteit en techniek in het project RandstadRail is het infrastructuurproject zo ingedeeld dat er steeds sprake is van logisch op elkaar aansluitende projectdelen. De indeling wordt in de halfjaarlijkse voortgangsrapportages aangehouden en ziet er als volgt uit: 1. Maaiveldlijnen RR3 en 6 tot Souterrain (incl. keervoorziening Monstersestraat, VAB/Apeldoornselaan, OV knooppunt Leyweg, aanpassing remise Zichtenburg). 2. Eerste Fase OV Terminal – Tramplatform incl. tramviaduct Anna van Buerenplein. 3. Prinses Beatrixlaan met aansluitingen bij Ternoot en de Laan van Nieuw Oost Indië. 4. Schenkstrook, annex halte Laan van Nieuw Oost Indië (aangevuld met aanpassingen perrons 11 en 12 Den Haag Centraal) 5. Haltes in Leidschendam-Voorburg, brug over de Vliet, diverse haltes en voorzieningen in Leidschenveen, annex voorzieningen gebruik werkplaats Leidschendam. 6. Ombouw Zoetermeerlijn en de Krakeling en nieuwbouw Oosterheemlijn in Vinexlocatie Oosterheem. 7. Nieuwbouw haltes Nootdorp en Pijnacker Zuid, herontwikkeling van halte Pijnacker Centrum. 8. Gemeenschappelijke voorzieningen, waaronder stroomvoorziening, beveiliging, reizigersinformatie, halte inrichting (ten behoeve van het gehele systeem, dus gecombineerd met het Rotterdamse deel). 9. Test- en proefbedrijf (zgn. deelproject Ombouw, Test- en Proefbedrijf RandstadRail).
4.2
Projecten vanaf de eindpunten RR3 en 6 tot het Souterrain
4.2.1 Impressies RandstadRail-haltes maaiveldlijnen De haltes Van Speijkstraat (lijn 3) en Tienhovenselaan (lijn 6) zijn gereed voor de komst van RandstadRail. In de komende periode worden nog de volgende halte-elementen toegevoegd: zitbank, informatievitrine, reclamevitrine, prullenbak, halteborden, dynamische reisinformatie. In deze paragraaf staan impressies van complete RandstadRail-haltes. De exacte vormgeving van het haltemeubilair, welke aansluit bij het betreffende handboek van de dienst Stadsbeheer van de gemeente Den Haag volgt in de volgende rapportage wanneer de aanbesteding ervan zal zijn afgerond. Omdat een en ander bouwvergunningplichtig is zal uiteraard vooruitgaand aan de aanbesteding worden gecommuniceerd over alternatieven en/of keuzes. Deze vormgeving sluit overigens zoveel mogelijk aan bij het bestaande meubilair hoewel de zgn. dynamische reizigers informatie (DRIS) daaraan wordt toegevoegd. Van meet af aan was duidelijk dat de grote hoeveelheid werken, die voor RandstadRail moeten worden uitgevoerd niet zonder overlast konden blijven. Alle partijen worden er bij voortduring van doordrongen dat de gevolgen voor de overige weggebruikers minimaal dienen te blijven.
−13−
Halte Tienhovenselaan: per perron wordt minimaal één abri geplaatst. Afhankelijk van het aantal reizigers kan dit uitgebreid worden naar twee abri’s. De zitbanken bieden plaats voor drie personen. Per perron dient minimaal 30 meter leun/-zitstang te worden aangebracht.
Halte Tienhovenselaan: voor blinden en gehandicapten wordt 30 cm vanaf de perronrand een lijn met witte stippen aangebracht. Daarachter volgt een vrije strook van 70 cm waarna een strook van 60 cm met geribbeld profiel volgt. Deze ribbelstrook ligt daarmee op 1,00 – 1,30 meter vanaf de perronrand.
−14−
Halte Tienhovenselaan: op vrijwel alle haltes kunnen twee rolstoelen elkaar passeren. Hiertoe is een minimaal benodigde vrije perronbreedte nodig van 2,10 meter; plaatselijk is een versmalling tot 1,50 meter toegestaan.
Halte van Speijkstraat: een installatie voor dynamische reisinformatie wordt haaks op het perron geplaatst. Het stadsgewest Haaglanden bestudeert nog mogelijkheden om de dynamische reisinformatie te integreren met de abri op het perron. De borden zijn op 20 meter leesbaar en zijn tweezijdig uitgevoerd. Per 50m2 perron wordt één afvalbak geplaatst op een logische plek, zoals aan masten, nabij abri’ en waar mogelijk gecombineerd met zitbanken. −15−
4.2.2 Maaiveldlijnen 3&6 Afgelopen maanden zijn besteed aan de uitwerking van definitieve ontwerpen tot bestekken. De werkzaamheden aan de Aaltje Noordewierstraat worden gecombineerd met de werkzaamheden voor het Arnold Spoelplein. Het aangepaste ontwerp zal tijdens een informatie avond aan de omwonenden worden gepresenteerd. Daarnaast is helaas meer tijd gaan zitten in het het repareren van de ontwerpen naar aanleiding van het PVR. De aanbesteding van het bestek voor de Zevensprong/Apeldoornselaan is hierdoor vertraagd en consequentie in tijd is dat de uitvoeringsplanning opschuift. Voor de uiteindelijke in gebruikname heeft dit geen gevolgen. 4.2.3 Volautomatische Autoberging Apeldoornselaan In december 2004 is een nieuwe uitvraag uitgegaan. Begin februari 2005 is van twee aannemers combinaties een nieuwe aanbieding ontvangen. Hierop moest de vergelijkbaarheid in een reparatieronde worden hersteld. Inmiddels is de opdracht eind april 2005 gegund. 4.2.4 OV knooppunt Leyweg Het nieuwe ontwerp voor reconstructie en aanleg van het OV knooppunt op de Leyweg is gereed en heeft in deze periode ter visie gelegen. De reacties worden momenteel verwerkt. De meerkosten ten opzichte van het oorspronkelijke budget bedragen € 2,9 mln. t.g.v. deze vanuit het OV gewenste herontwikkeling, welke kosten ten laste van het infrabudget RandstadRail worden gebracht. De planning voor realisatie van het werk op de Leyweg is kritisch, omdat e.e.a. afhankelijk is van de uitkomst van de artikel 19-procedure WRO. Het spoortechnische werk zal vóór 1 juli 2006 gereed zijn. 4.2.5 Keervoorziening Monstersestraat Het ontwerp voor de keervoorziening is aanbesteed als één bestek met de werkzaamheden voor de kruising Loosduinseweg – Monstersestraat en diverse onderhoudswerken van de HTM op de Loosduinseweg. 4.2.6 Opstelterrein op de remise Zichtenburg De plannen zijn in diverse bestekken uitgewerkt en in de zomer van 2004 is het gehele complex in opdracht van RandstadRail aanbesteed door HTM. Na beoordeling van de resultaten van de aanbesteding is in november 2004 het feitelijke werk gestart hetgeen tot nu toe op schema ligt.
Nieuwe opstelhal RandstadRail-voertuigen in aanbouw bij remise Zichtenburg
−16−
4.3. Eerste Fase OVT - Tramplatform CS inclusief Anna van Buerenplein Dit deelproject omvat de aanpassingen van perrons en spoorligging op het tramplatform en is gekoppeld aan het sleutelproject Den Haag Nieuw Centraal. Aan dit deelproject is, zoals reeds in de vorige rapportages is gemeld, het tramviaduct op het Anna van Buerenplein toegevoegd. Dit werk is in oktober in uitvoering gegaan. Er zijn diverse obstakels bij het functievrijmaken opgetreden welke de feitelijke start der bouwwerkzaamheden ernstig gehinderd hebben. In februari/maart 2005 is gebleken dat er van forse vertragingen sprake is. Met de aannemer wordt momenteel bekeken onder welke condities die vertragingen kunnen worden hersteld. Daarbij vallen op de sloopwerkzaamheden aan het tramplatform in de centrale hal en de bouw van het tramviaduct op het Anna van Buerenplein. Nog in voorbereiding zijn de bestekken voor de bovenleiding en de wisselaansturing van tramsporen door HTM als gedelegeerd opdrachtgever (namens de projectorganisatie). 4.4. Prinses Beatrixlaan plus aansluiting bij Ternoot en Laan van NOI Het deelproject is in meerdere bestekken aanbesteed. De bovenleiding in de Prinses Beatrixlaan wordt apart aanbesteed en het bestek is gereed. Het bestek voor de inrichting van de middenberm ter plaatse van de oude en de nieuwe locatie van de halte is inmiddels gereed en wordt in april/mei aanbesteed. Het bestek “Prinses Beatrixlaan” is op 18 juni 2004 gegund aan aannemerscombinatie CB3, de laagste inschrijfster. De detailengineeringsfase is nagenoeg doorlopen en de bouw is in volle gang. Het overleg met Siemens over de benodigde aanpassingen aan de parkeergarage van dit bedrijf is bevredigend afgerond. Inmiddels is ook met de aannemer van Siemens overeenstemming over de aanbieding voor de aanpassing van de garage. De werkzaamheden aan het viaduct nabij Siemens zijn in volle gang.
Laatste hand wordt gelegd aan afbouw halte Ternoot
4.5. Schenkstrook/halte Laan van Nieuw Oost Indië (incl. perron 11/12 Den Haag CS) De ontwerpen van de vrije kruising (Schenkstrook) en de fietstunnel IJsclubweg zijn inmiddels afgerond en worden uitgewerkt tot detailtekeningen t.b.v. de uitvoering. De bestekken voor de aanpassingen van de halte Laan van Nieuw Oost Indië zijn in concept geleverd en worden in april 2005 afgerond. −17−
Na overleg met het Ministerie van Verkeer en Waterstaat is het ontwerpproces voor de tijdelijke aanlanding van RandstadRail op Den Haag Centraal ter hand genomen, gebaseerd op het geactualiseerde programma van eisen. Uitgangspunt is dat de sporen 11 en 12 met minimale aanpassingen gereed gemaakt worden voor gebruik door RandstadRail. Deze werkzaamheden maken deel uit van de scope van RandstadRail. 4.6. Leidschendam-Voorburg / Leidschenveen Op het emplacement Leidschendam na zijn voor alle deelprojecten de definitieve ontwerpen afgerond. De bestekken voor de haltes Forepark en Leidschenveen en het verleggen van de sporen in Leidschenveen (spoorwerk fase 1) zijn eveneens gereed en reeds aanbesteed. De uitvoering is in het eerste kwartaal van 2005 opgestart. De haltes Voorburg-’t Loo en Leidschendam-Voorburg plus de Vlietbrug worden in één contract opgenomen. Dit biedt de mogelijkheid de bouwlogistiek en het gebruik van werkterrein te optimaliseren en zodoende de overlast voor de omgeving zoveel mogelijk te beperken. Het bestek is in concept geleverd en wordt in mei 2005 afgerond. De design & construct aanbesteding van de onderdoorgang Houtkade vond in januari 2005 plaats. Momenteel werkt de aannemer aan het uitwerken van het ontwerp en de voorbereiding van de uitvoering. De oplevering van het DO van het emplacement Leidschendam is iets vertraagd ten opzichte van de vorige rapportage, zonder gevolgen voor de opleverdatum. Haaglanden heeft inmiddels met NedTrain afspraken gemaakt over het gebruik van hun werkplaats. Dit maakt dat deze faciliteiten niet nieuw te hoeven worden gerealiseerd. Het DO zal eind april 2005 gereed zijn. Na de review daarvan wordt dit deelproject besteksgereed gemaakt en aanbesteed in de tweede helft van 2005. Nu de minister van V&W bij brief van 10 maart 2005 afwijzend gereageerd heeft op het verzoek voor een financiële bijdrage is bestuurlijk besloten de noodzakelijke kosten ten laste van het resultaat van het infra project te brengen. Wel zoekt het College naar mogelijkheden om alsnog een Rijksbijdrage te verwerven. 4.7.
Zoetermeer ombouw en nieuwbouw Oosterheemlijn
4.7.1. Zoetermeer ombouw In de zomer 2004 is het Design en Construct (D&C) traject voor de ombouw van de Zoetermeerlijn opgestart. Voor het D&C contract hadden zich 4 gegadigden gemeld. Na een eerste overlegronde hebben deze aannemers in september een aanbiedingsontwerp met een bijbehorende prijs ingediend. Op basis van een analyse van de ontwerpen en de prijzen zijn twee bedrijven geselecteerd om in een overleg ronde de risico’s/ lacunes in de ontwerpen nader door te spreken om zodoende tot een aangescherpte aanbieding te kunnen komen. Op 2 november zijn er door hen nieuwe aanbiedingen gedaan. De laagste aanbieder is op 16 december 2004 gecontracteerd. De ombouw van de haltes aan de Zoetermeerlijn is opgeknipt in drie tranches. −18−
• • • •
Mei- September 2005: Stadhuis, Palenstein, Centrum West, Voorweg (laag) en de trappen en liften van Meerzicht. Juli- November 2005: Driemanspolder, Delftsewallen en Dorp. Februari- Mei 2006: Seghwaert, Leidsewallen, Buytenwegh, de Leyens en Voorweg (hoog). Nadat 1 juli 2006 het reizigersbedrijf van NS op de Zoetermeerlijn beëindigd is worden in de daarop volgende twee weken de werkzaamheden binnen PVR (Profiel van Vrije Ruimte) uitgevoerd.
Inmiddels is gestart met de detailengineering van de eerste tranche haltes die omgebouwd worden. 4.7.2. Nieuwbouw Oosterheemlijn. Voor de uitvoering kan worden naar hoofdstuk 5.6. In de afgelopen periode is gestart met het bovenbouwbestek(sporen en bovenleiding); dit is in concept gereed en wordt momenteel getoetst op technisch inhoudelijke, juridische, en beheersmatige aspecten. Nadat deze toetsing eind april 2005 zal zijn afgerond, wordt het bestek aangepast en de aanbesteding opgestart. De start van de bovenbouwwerkzaamheden is voorzien rond de jaarwisseling 2005/2006.
Bouw van de nieuwe Oosterheemlijn vordert gestaag. Iedere drie weken verschijnt een nieuw brugdek voor het viaduct dat zich als een slang uitrolt door de wijk Oosterheem. Op de voorgrond is nog een deel van de aardebaan zichtbaar.
4.8. Hofpleinlijn; nieuw en vernieuwbouw Pijnacker Nootdorp Het enige ontwerpwerk betreft het inrichtingsplan van de halte, dat nagenoeg gereed is. Voor de haltes Pijnacker Zuid en Nootdorp wordt één geïntegreerd bestek opgesteld. Volgens de huidige planning is dit bestek in augustus 2005 gereed. Voor de fietsbrug bij halte Nootdorp is een VO opgesteld. Het detailniveau van dit VO is zodanig, dat het ineens uitgewerkt zal worden tot een werkbeschrijving. Door tegenvallende zettingen van de terpen bij halte Nootdorp dient alsnog voorbelasting voor de voorpleinen aangebracht te worden. In een eerder stadium was juist afgezien van deze tweede voorbelastingsstap omdat de verwachting was dat de restzettingen beperkt zouden zijn. Voor de totaalplanning heeft dit geen gevolgen.
−19−
4.9. ET: Gemeenschappelijke systemen Het deelproject bestaat uit een viertal subonderdelen te weten: 1. Tractievoeding. 2. Spoorbeveiliging. 3. Informatiesysteem (DRIS, datatransportinfrastructuur, sociale veiligheid, exploitatie H(oge)V(loer) voertuigen). 4. Bijsturingsinfra. 5. Test- en Proefbedrijf. 4.9.1. Tractievoeding In de vorige rapportage is gemeld dat RandstadRail eigen trafostations zal bouwen voor de voeding van de 1500V bovenleiding, omdat medegebruik van Prorail voorzieningen niet mogelijk blijkt. Dit gegeven is aanleiding geweest voor HTM en RET om een voorstel in te dienen voor het toepassen van 750V als bovenleidingspanning waardoor aan de zijde van het materieel aanzienlijke besparingen bereikt kunnen worden. De voorbereidende werkzaamheden van dit – qua planning zeer ambitieuze projectonderdeel – zijn inmiddels in volle gang. De aanbesteding van 14 prefab gelijkrichterstations is gestart evenals het verkrijgen van de vergunningen en het bouwrijp maken van de 14 hiervoor benodigde locaties. Tevens wordt een 10 kV kabel langs de baan geprojecteerd die de gelijkrichterstations onderling doorverbindt zodat volstaan kan worden met 5 invoedingpunten vanuit de ENECO, die op tijd zullen worden gerealiseerd. 4.9.2. Spoorbeveiliging Het ontwerp en de aanleg van de beveiliging voor het ex-NS-deel is in uitvoering. De aanbesteding van de beveiliging op het gedeelte Beatrixlaan-Tramplatform is afgerond met een gunning begin dit jaar. 4.9.3. Informatiesystemen De aanbesteding van het Dynamisch ReisInformatieSysteem (DRIS) heeft inmiddels plaatsgevonden. Ingevolge het besluit van het Bestuurlijk Overleg RandstadRail wordt thans de aanbesteding van de aanleg van het datatransportnetwerk en de camera’s voor sociale veiligheid voorbereid. Deze aanbestedingen zullen in de periode september/oktober 2005 plaatsvinden. De aanleg van doorgaande kabels langs de tracés van RandstadRail voor de deelprojecten Tractievoeding, Spoorbeveiliging en Informatiesystemen worden integraal aanbesteed en uitgevoerd. De kosten van de overige informatieverwerkende voorzieningen (noodoproep, omroepsystemen) vallen buiten de projectscope en zijn tot nu toe niet gedekt. Het stadsgewest Haaglanden zoekt momenteel naar de dekking hiervoor. Voorzieningen in het Haaglandse deel ten behoeve van de exploitatie van de H(oge) V(loer) voertuigen zijn in kaart gebracht en zullen vanuit het Rotterdamse deel van het project worden gefinancierd. 4.9.4 Bijsturingsinfra De (afrondende) voorbereidende werkzaamheden hiervoor zijn onderdeel van het spoorwerk in de betreffende deelprojecten. De functie hiervan is om tijdens verstoringen of calamiteiten de continuiteit van het vervoer te kunnen garanderen.
−20−
4.9.5 Ombouw test- en proefbedrijf Bij brief van 13 oktober 2004 heeft de Minister van V&W ermee ingestemd dat per 1 juli 2006 de Heavy Rail bediening van de Zoetermeerlijn en de Hofpleinlijn wordt beëindigd (was aanvankelijk 20 mei 2006). Vanaf 1 juli worden de laatste ombouwwerkzaamheden uitgevoerd, en vindt het Test- en Proefbedrijf plaats. Aan het eind van de zomerperiode wordt RandstadRail in gebruik genomen. Voor de omschakeling is dus weinig tijd beschikbaar. Een goede planning en voorbereiding zijn dan ook essentieel. Daarom is najaar 2004 een gezamenlijk project gestart voor de coördinatie van deze Ombouw-, Test- en Proefperiode (OTP). De afgelopen maanden is een eerste draaiboek voor de OTP periode opgesteld, plus een integrale planning op hoofdlijnen van alle voorbereidende activiteiten op het terrein van infrastructuur, materieel en exploitatie. Op basis hiervan zijn een aantal risicoanalyses uitgevoerd. Daarbij is naar voren gekomen dat de omschakelperiode feitelijk te krap is voor alle geplande activiteiten. Daarom wordt de uitvoeringsplanning verder geoptimaliseerd. Op verschillende punten worden beheersmaatregelen uitgewerkt, en worden zo veel mogelijke procedures en montageen testactiviteiten voor 1 juli 2006 georganiseerd. Hiertoe wordt ondermeer een speciaal testvoertuig ontwikkeld, en worden in Rotterdam en Zoetermeer (locatie Oosterheemlijn) trajecten aangewezen waar systemen vooraf kunnen worden getest.
−21−
5.
Stand van zaken uitvoerende werkzaamheden
5.1.
Werkzaamheden vanaf het Souterrain stad uit
5.1.1. Maaiveldlijnen 3 & 6 c.a. In deze periode is een aantal bestekken en onderdelen van het Raamcontract dat was gesloten tussen RandstadRail en HTM Infra in uitvoering gekomen. Gestart zijn o.a. de reconstructie van de kruising Zuiderparklaan-Escamplaan, de Laan van Meerdervoort tussen het Azaleaplein en de Appelstraat en de spoorwerkzaamheden op de Lijnbaan. Een aantal projecten is voltooid, o.a. Escamplaan/Tienhovenselaan en Escamplaan/Soestdijksekade. 5.1.2. Keervoorziening Monstersestraat De werkzaamheden aan de Monstersestraat en de kruising Loosduinseweg zijn inmiddels volgens planning in februari 2005 gereed gekomen. 5.1.3. Aanpassing remise Zichtenburg Voor de realisatie is een uitvoeringscontract met HTM opgesteld en ondertekend. De uitvoering van de werkzaamheden is gestart; de uitvoering van de werkzaamheden verloopt volgens schema. 5.2. Eerste Fase OVT - Tramplatform CS inclusief Anna van Buerenplein Het werk is begin september gegund, waarna de aannemer in oktober aan de slag is gegaan. De eerste werkzaamheden waren met name gericht op de inrichting van de bouwterreinen in de stationshal en op het Anna van Buerenplein. Op dit moment wordt in de hal met name veel sloopwerk verricht (brugdelen zijde Rijnstraat en zijde Anna van Buerenstraat en de zogenaamde ‘roze wand’ tussen tramplatform en hal) alsmede het inbrengen van funderingspalen. Op het Anna van Buerenplein worden de funderingen voor het tramviaduct aangelegd. Het werk verliep moeizaam en er is achterstand opgelopen in de planning (problemen bij het functievrijmaken in de hal, de werkcondities op het Anna van Buerenplein en de inzet van de aannemer). In maart is overleg gestart tussen de bouwdirectie van de projectorganisatie RandstadRail en de aannemer om versnellingsmaatregelen door te voeren en daarmee de start van de exploitatie van RandstadRail niet in gevaar te laten komen.
Het tramplatform begint zichtbaar te worden vanuit de centrale hal van het station Den Haag Centraal
−22−
5.3. Prinses Beatrixlaan De rijbaanverlegging is voltooid en voor zover nodig zijn kabels en leidingen verlegd voor de bouw van het viaduct. Op dit moment wordt de laatste hand gelegd aan de fundering en is de bouw van de kolommen in volle gang. De montagehal voor het samenstellen van het stalen deel van het viaduct komt in april gereed, waarna onmiddellijk met het assemblage van de netkousdelen gestart wordt. De betonnen liggers worden in de fabriek gebouwd en naar de Prinses Beatrixlaan getransporteerd. Deze bouw start ook in april. Met de aannemer is overeenstemming bereikt over versnelling van het bouwproces om het test- en proefbedrijf ook in de Prinses Beatrixlaan tijdig te kunnen aanvangen. Begin juni zal de plaatsing van de eerste sectie van het stalen viaductgedeelte in de Prinses Beatrixlaan worden gemarkeerd met een feestelijk moment.
Kolommen viaduct Prinses Beatrixlaan in aanleg
De nieuwe halte “Ternoot” wordt in mei opgeleverd. Zodra de aanleg van het maaiveld ver genoeg gevorderd is, kan de halte in gebruik worden genomen. Dit wordt verwacht voor eind juni/begin juli. 5.4. Schenkstrook/ halte Laan van Nieuw Oost Indië Na de eerste grote buitendienststelling van eind september 2004 is ook de tweede grote buitendienststelling in oktober 2004 goed verlopen. Tijdens deze beide buitendienststellingen zijn de hulpsporen in dienst genomen en daarmee is een belangrijke mijlpaal in het project gehaald. Eind december 2004 is begonnen met het afgraven van de oude spoorbaan. Deze werkzaamheden zijn inmiddels gereed. Een dezer dagen wordt begonnen met de heiwerkzaamheden t.b.v. de fundering van de tunnelbak. Ook zijn de eerste werkzaamheden t.b.v. het fietstunneltje IJsclubweg uitgevoerd. De werkzaamheden aan Kunstwerk 2 (onderdoorgang) zijn afgerond en het kunstwerk is door de −23−
aannemer opgeleverd aan ProRail, die het te zijner tijd zal opleveren aan de opdrachtgever.
Damwanden tunnelbak ongelijkvloerse kruising worden ingetrild
5.5. Leidschendam - Voorburg / Leidschenveen De uitvoerende werkzaamheden voor de haltes Forepark en Leidschenveen, het spoorwerk fase 1 en de onderdoorgang Houtkade zijn begin 2005 opgestart. De eerste resultaten zijn in de loop van het tweede en derde kwartaal van 2005 buiten te zien. De zettingsvrije plaat (Profiel van Vrije Ruimte maatregel) bij de halte Leidschenveen is gerealiseerd en opgeleverd, zonder problemen voor de planning van de halte Leidschenveen en de Stationsonderdoorgang Leidschenveen. Het spoorwerk 2005 heeft vertraging opgelopen . De verdere gevolgen voor de planning van de onderdoorgang en de in gebruikname van de halte Leidschenveen worden momenteel in kaart gebracht nu de geplande buitendienststelling niet is gehaald door onvoldoende alert reageren van aannemerszijde. Daardoor kon op het gevraagde moment onvoldoende gekwalificeerd personeel op het werk worden gebracht. Een en ander heeft tot een claim aan de aannemer geleid.
−24−
Laatste hand wordt gelegd aan de afbouw van de onderdoorgang Pijlkruidveld in Leidschenveen
5.6. Zoetermeer ombouw en nieuwbouw Oosterheemlijn Zoetermeer Ombouw. Ten behoeve van de herontwikkeling van de omgeving zijn de trappen en hellingbanen bij Station Meerzicht reeds gesloopt en vervangen door tijdelijke trappen. Bij Centrum West zijn de trappen, liften en fly over gerealiseerd en opgeleverd.
Contouren RandstadRail-halte Centrum West zijn zichtbaar
Oosterheemlijn. Het onderbouwbestek is met drie bouwstromen volledig in uitvoering. In Stadsdeel Seghwaert waar de heiwerkzaamheden zijn afgerond worden de eerste contouren van de drie kunstwerken zichtbaar. In de Vinex locatie Oosterheem zijn van het zgn. lange kunstwerk (1250m), de kolommen aangebracht, is het dek tot over de kritische kruising t.h.v. de Willem Dreeslaan gerealiseerd en worden in het oostelijk deel van de Vinexlokatie de heiwerkzaamheden komende maanden afgerond. De totaal planning geeft een kleine achterstand aan wat gezien de afgelopen wintermaanden niet verwonderlijk is en geen aanleiding geeft tot ongerustheid over de te halen einddatum. De prijsstijging van de staalprijzen en de overschrijding van de grondhoeveelheden leggen een grote druk op het overeengekomen contract met de aannemer. Toch is nog steeds de prognose het project binnen het budget te realiseren.
−25−
5.7. Hofpleinlijn; nieuw- en vernieuwbouw Pijnacker-Nootdorp De bouw van de halte Pijnacker-Centrum verloopt voorspoedig. Eind 2004 is bodemvervuiling aangetroffen aan de zijde van het Emmapark. Het verwijderen van deze vervuiling is voorspoedig verlopen. De werkzaamheden voor het indienstnemen van het hulpspoor liggen voor op schema, waardoor enige heiwerkzaamheden naar voren getrokken zijn.
Het hulpspoor bij Pijnacker Centrum. (NB. Hulpspoor is inmiddels op 25 april 2005 in dienst genomen)
5.8. Elektrotechnische systemen 5.8.1. Tractievoeding De aanbesteding van de 14 benodigde 750V gelijkrichterstations vindt in juli plaats. Gestart is met de vergunningaanvraag en grondverwerving van de 14 locaties. 5.8.2. Spoorbeveiliging Het ontwerp van de spoorbeveiliging, dat onderdeel uitmaakt van de aanbesteding welke medio 2004 plaatsvond, voor het ex-NS-deel zal medio dit jaar worden afgerond waarna productie en bouw van het systeem ter hand wordt genomen. Bijzondere aandacht vraagt het creëren van mogelijkheden om zoveel mogelijk montagewerk plaats te laten vinden in de periode dat ProRail beheer voert, voorafgaande aan 1 juli 2006. 5.8.3. Informatiesystemen De aanbesteding van het Dynamisch ReisInformatie Systeem heeft plaatsgevonden begin april 2005. Het ontwerp van het DRIS systeem sluit goed aan op bestaande systemen van exploitanten HTM en RET en op de landelijke ontwikkelingen op het gebied van standaardisatie van dit soort systemen.
−26−
6.
Integrale planning
6.1. Algemeen De integrale planning behandelt alle projectdelen van het RandstadRail tracé, inclusief de projectdelen als de Nootdorpboog(in uitvoering), de aanpassing van het emplacement Den Haag Centraal(ontwerp recent gestart), de opheffing van de St. Franciscusbogen (in uitvoering) en de aanschaf van het materieel(in productie). Rond de jaarwisseling van 2005 is deze integrale planning opnieuw geactualiseerd aan de hand van de nieuwe inzichten die wezen op spanning in de planning op het moment van ingebruikname RandstadRail. Door de sterk toegenomen hoeveelheid RandstadRail werken in uitvoering enerzijds en anderzijds door de spanning vanuit heel grote projecten die de komende jaren opgeleverd worden (HSL en Betuwelijn) ontstaat krapte in de markt van gespecialiseerd personeel. Ook is gebleken dat de gunstige aanbestedingsresultaten, die in de afgelopen anderhalf jaar geboekt zijn, zich vertalen in grote spanningen op de werken in uitvoering. De conclusie op dit moment is dat het hele infra project nog maar net op schema ligt voor de ontvlechting op de geplande datum van 1 juli 2006 en daarop volgend het zgn. ombouw test- en proefbedrijf en de start van de exploitatie eind augustus. 6.2.
Overige met de integrale planning samenhangende projecten
6.2.1. Nootdorpboog De aanleg van de Nootdorpboog is noodzakelijk om ten tijde van de ombouw in de zomer van 2006 over een verbinding te beschikken waardoor het zware NS materieel de werkplaats in Leidschendam kan bereiken zonder daarmee in conflict te komen met RandstadRail. Verantwoordelijk: het Ministerie van V&W; ProRail is uitvoerende en aanbestedende dienst. Status: sinds november 2002 is het project in uitvoering; de tussenstand van de planning geeft aan dat het project per november 2005 gereed zal zijn. Ook de hiermee samenhangende verbetering van de aansluiting op de A12 ligt op schema en is in overeenstemming met de planning in juni 2005 gereed. 6.2.2. Emplacement Den Haag Centraal De herinrichting van het emplacement Den Haag Centraal is noodzakelijk opdat materieel van NS van de Goudse lijnen het onderhoudsemplacement in Leidschendam kan bereiken, nadat de ontvlechting in de zomer van 2006 zal hebben plaatsgevonden. Verantwoordelijk: het Ministerie van Verkeer en Waterstaat en ProRail als ontwerpende, aanbestedende en uitvoerende dienst. Status: Een rapportage is samen met relevante inzichten vanuit NS in meerdere rondes besproken met de Minister van V&W. De uitkomst van dat gesprek is geweest dat verder aan oplossingen wordt gewerkt voor de periode na 2010, maar dat dit de werkzaamheden van ProRail op het emplacement inclusief de aanpassing van halte en sporen op spoor 11 en 12 niet in de weg zal staan. Om die reden heeft de Minister eind februari 2005 aan ProRail schriftelijk opdracht gegeven om de ombouw van Den Haag Centraal mede ten behoeve van RandstadRail onverwijld ter hand te nemen −27−
en de start van de ontvlechting per 1 juli 2006 niet in gevaar te laten komen. 6.2.3 RandstadRail-materieel De voortgang van de aanschaf van het materieel is van doorslaggevende betekenis geworden voor het halen van de doelstellingen uit de integrale planning. Zie ook 6.1. Algemeen. Verantwoordelijk: stadsgewest Haaglanden en HTM als aanbestedende dienst. Status: De aanbesteding heeft geleid tot de keuze van het Franse bedrijf Alstom waarmee in de loop van de zomer van 2004 het contract is gesloten. Op basis van de informatie van HTM van eind maart 2005 kan worden meegedeeld dat de productie van de 50 gekochte voertuigen op het overeengekomen uitrolschema ligt en dus in januari 2006 van start gaat.
−28−
7.
Bereikbaarheid
7.1.
Algemeen binnen Den Haag
7.1.1 Maaiveldlijnen 3 & 6, Monstersestraat en Zichtenburg Naar het zich laat aanzien zal door de latere start van het project Zevensprong/Apeldoornselaan de in de zomer van 2004 vastgestelde planning voor de maaiveldlijnen moeten wijzigen. Door de herziening van de plannen voor de OV knoop aan de Leyweg zal dit project najaar 2006 worden opgeleverd. De bereikbaarheid van Zichtenburg wordt niet in gevaar gebracht. De overige projecten voor de maaiveldlijnen zullen voor 1 juli 2006 zijn afgerond, met uitzondering van de werkzaamheden van Aaltje Noordewierstraat tot Arnold Spoelplein, die worden gekoppeld aan de start van de exploitatie van RR op de maaiveldlijnen (eind 2006). De vele spoorwerken en werken aan haltes soms in combinatie met onderhoudswerken van HTM resp. van Wegen en Riolering leiden tot bijzondere inspanningen om de bereikbaarheid zo min mogelijk overlast te bezorgen. Ook gecontracteerde aannemers worden bij voortduring op hun verantwoordelijkheden gewezen om de gemaakte afspraken door inzet van gekwalificeerd personeel en levering van materialen na te komen.
Werkzaamheden op de Zevensprong zorgen voor hinder bij het wegverkeer
7.1.2 OVT – Tramplatform inclusief Anna van Buerenviaduct Na de start van de bouw van het tramplatform CS en het tramviaduct op het Anna van Buerenplein in oktober 2004 heeft met name in het begin de relatie tussen de bouwdirectie en de stationsbeheerder onder druk gestaan. Ondanks veel overleg en informatieverstrekking in de voorbereidingsfase bleek met name de stationsbeheerder zich toen pas te realiseren wat de bouw in de hal voor de omgeving betekent. Toen de bouwterreinen eenmaal adequaat ingericht waren keerde de rust enigszins terug. Op dit moment zijn er heldere afscheidingen tussen bezoekers van het station en de bouwwerkzaamheden. Dit vergt wel een constante aandacht van de bouwdirectie en dat gebeurt in nauw overleg met de stationsbeheerder. Met een frequentie van meerdere keren per week wordt door de directie, aannemer en stationsbeheerder controle rondes gelopen om knelpunten te detecteren en op te lossen. Er is voortdurend waakzaamheid geboden om de bewegwijzering op de dagelijkse −29−
actualiteit aan te passen.
7.1.3 Prinses Beatrixlaan De Prinses Beatrixlaan fungeert als omleidingroute in het geval van calamiteiten op de Utrechtse Baan. Vandaar dat in het kader van de opbreekvergunning uiterst kritisch gekeken is naar de implicaties van de beoogde werkzaamheden voor het verkeer. Mede om die reden is ervoor gekozen veel constructiedelen elders in fabrieken voor te bouwen. Voor de bouwwerkzaamheden die ter plaatse uitgevoerd worden is sprake van zeer beperkte hinder van het verkeer. Bij de plaatsing van de voorgebouwde constructiedelen is dit anders. Daarvoor zijn kortdurende stremmingen van de Prinses Beatrixlaan en soms ook van de kruisingen noodzakelijk. Deze stremmingen zullen ’s nachts en in het weekend plaatsvinden. De data worden in nauw overleg met de Coordinator Bereikbaarheid van de dienst Stadsbeheer bepaald. Over de wissels voor de intakking op het huidige ProRail-net aan Laan van Nieuw Oost Indië zijde van de Prinses Beatrixlaan vindt overleg plaats met ProRail. De aanleg daarvan wordt meegenomen in het deelproject “Laan van Nieuw Oost-Indië”.
Prinses Beatrixlaan
7.1.4 Laan van Nieuw Oost-Indië/Schenkstrook Met ProRail en NS Stations wordt overlegd hoe de afwikkeling van reizigers op het station Laan van Nieuw Oost-Indië na de omschakeling helder en inzichtelijk kan worden ingericht. Dit is nodig omdat hier van samengebruik van Zoetermeerlijn, Hofpleinlijn en NS sprake is. 7.1.5 Leidschenveen Voor een goede afstemming van de uitvoering van de haltes Forepark en Leidschenveen op de overige ontwikkelingen in de omgeving Leidschenveen wordt een uitvoeringsplan opgesteld. Hierin worden de gemaakte afspraken omtrent o.a. bouwterreinen en bouwlogistiek vastgelegd. Over de inhoud vindt afstemming plaats met o.a. de wegbeheerder in Leidschenveen.
−30−
7.2. Algemeen buiten Den Haag Met de wegbeheerders in Leidschendam-Voorburg, Zoetermeer en Pijnacker Nootdorp wordt het bereikbaarheidsaspect tijdens de RandstadRail-bouwwerkzaamheden afgestemd. Daarin speelt de projectorganisatie RandstadRail een centrale rol samen met de projectleiding van ProRail en waar relevant met uitvoerend personeel op de respectievelijke bouwplaatsen. 7.2.1 Zoetermeer ombouw In het contract met de aannemer is opgenomen dat deze een verkeersplan ter acceptatie dient op te stellen voordat met de werkzaamheden aan de haltes mag worden begonnen. Op basis van deze verkeersplannen wordt de communicatie naar de omgeving vormgegeven. De projectorganisatie RandstadRail en de gemeente Zoetermeer hebben overeenstemming bereikt over een communicatieplan voor de ombouw van de Krakeling. 7.2.2 Oosterheemlijn In goed overleg met de begeleidingscommissie, bewoners en diverse afdelingen met de gemeente Zoetermeer hebben de omvangrijke transporten van grond zonder noemenswaardige problemen plaatsgevonden. Ook de heiwerkzaamheden in het stadsdeel Seghwaert zijn in goed overleg met de bewoners en gemeente afgerond. Voor het oostelijk deel van het project, waar de woningbouw van de Vinexlokatie Oosterheem nog in ontwikkeling is, worden de heiwerkzaamheden de komende maanden afgerond. Voor de bovenbouw van de Oosterheemlijn is gedacht aan twee parallelle bouwstromen. De eerste bouwstroom loopt per spoor naar het oosten vanuit de aansluiting op de Zoetermeerlijn in Seghwaert. De aanvoer per spoor is gewenst, omdat het tracé zich hier middenin bebouwd gebied bevind. De mogelijkheden van aanvoer worden op dit moment met Prorail besproken. De tweede bouwstroom verloopt per as en begint aan het einde van de Oosterheemlijn richting het noordwesten. 7.2.3 Hofpleinlijn in Pijnacker-Nootdorp In februari 2005 is de Oostlaan in Pijnacker-Nootdorp verlegd t.b.v. de bouw van de halte Pijnacker Centrum. De doorstroming van het verkeer verloopt inmiddels weer goed. De bouwfasering en de te nemen maatregelen voor de bereikbaarheid van de omgeving wordt o.a. gecommuniceerd in de begeleidingscommissie. 7.2.4 Ombouw Leidschendam-Voorburg Om de overlast van de bouwwerkzaamheden van RandstadRail binnen de gemeente Leidschendam-Voorburg te minimaliseren, wordt overleg gevoerd met o.a. de wegbeheerder van de gemeente Leidschendam-Voorburg en de vertegenwoordiger van de brandweer. Dit moet resulteren in een uitvoeringsplan, waarin vastgelegd is welke afsluitingen wel en niet toegestaan zijn en waar bouwterreinen ingericht kunnen worden.
−31−
8. 8.1.
Communicatie/omgevingscommunicatie en imagocampagne Omgevingscommunicatie
Algemeen De informatiebehoefte bij omwonenden en belanghebbenden over de aanleg van RandstadRail is groot. Dit valt op te maken uit de vele publieksreacties die het communicatieteam bereikten via vooral internet en de vele informatiebijeenkomsten. Daarnaast groeit ook de belangstelling van het publiek voor RandstadRail. Hierin heeft de start van de werkzaamheden op Den Haag Centraal een duidelijke rol gespeeld: afgelopen najaar werd de aanleg van RandstadRail zichtbaar voor een omvangrijk reizigerspubliek.
www.randstadrail.nl
Het communicatieteam heeft de afgelopen periode veel tijd geïnvesteerd in het opbouwen van een relatienetwerk in gemeenten en stadsdelen. De oprichting van begeleidingscommissies voor complexe en omgevingsgevoelige werken heeft hieraan een belangrijke bijdrage geleverd. Een evaluatie van deze commissies wordt voorbereid. Den Haag Leyweg Het herziene voorontwerp voor de halte Leyweg en omgeving doorliep de inspraakprocedure. De voorlichting over de tijdelijke eindhalte van bussen uit het Westland bij ziekenhuis Leyenburg werd zorgvuldig voorbereid met HTM en Connexxion. De reiziger bleek met de tijdelijke wijziging in de dienstregeling dan ook weinig problemen te hebben. Escamplaan De omgeving van de kruising Escamplaan/Zuiderparklaan werd vroegtijdig geïnformeerd over geplande werkzaamheden. Desondanks ontstond er onrust bij de winkeliers over de gevolgen van deze werkzaamheden voor de eigen winkelomzet. De projectorganisatie RandstadRail heeft na overleg besloten de meest ingrijpende werkzaamheden uit te voeren na de feestdagen van eind 2004.
−32−
Apeldoornselaan In en nabij de Apeldoornselaan begon RandstadRail zich ook duidelijke te manifesteren. Met de leden van de begeleidingscommissie werd gesproken over de wijziging in de planning van de aanbesteding van de VAB. Daarnaast werd de omgeving geïnformeerd over de geplande werkzaamheden op en rond de Zevensprong. Ook hier deed zich een wijziging in de planning voor. De leden van de begeleidingscommissie werden als eerste hierover geïnformeerd. Laan van Meerdervoort Enkele omwonenden van de kruising Waldeck Pyrmontkade/Laan van Meerdervoort klaagden bij de projectorganisatie RandstadRail over de trillingen die de voorbijrijdende trams veroorzaken sinds de laatste spoorvernieuwingen. Deze reacties werden doorgegeven aan de HTM, die op zich genomen heeft daarop te zullen reageren. OV-terminal incl. tramviaduct Anna van Buerenplein. Een groot reizigerspubliek kreeg de afgelopen periode te maken met de werkzaamheden voor RandstadRail op Den Haag Centraal. Om de werkzaamheden aan te kondigen werden in het najaar billboards in de stationshal geplaatst. Daarnaast werden meermalen aan reizigers flyers uitgedeeld. Samen met NS, HTM en belangenorganisaties wordt voortdurend gekeken hoe de bewegwijzering tijdens de bouw steeds verbeterd kan worden. Om reizigers en ondernemers tegemoet te komen tijdens zware sloopwerkzaamheden, werden gratis koffie vouchers uitgedeeld. Prinses Beatrixlaan en aanpassing Ternoot. De afgelopen periode voerde de gemeente Den Haag uitgebreid overleg met SDU over de lashal Deze werd in april j.l. geplaatst nabij de ingang van SDU (CentreCourt). Het overleg tot op bestuurlijk niveau heeft geresulteerd in een specifieke aankleding van de montagehal, waarbij zowel het toekomstige viaduct aan de voorbijganger wordt gepresenteerd als de ingang van SDU herkenbaar blijft.
Een impressie van de aankleding van de montagehal
Schenkstrook Half februari vond de starthandeling voor de ongelijkvloerse kruising plaats. Deze leidde tot aandacht in de lokale media, waaronder RTV West.
−33−
Leidschendam-Voorburg Zoals in alle overige gemeenten werd ook in Leidschendam-Voorburg een nieuwe editie van RandstadMail verspreid. Aangezien de werkzaamheden in deze gemeente nog even op zich laten wachten, waren er weinig reacties. De komende periode wordt de voorlichting over de werkzaamheden geïntensiveerd. Zoetermeer Oosterheemlijn De Oosterheemlijn krijgt ruime aandacht in de media. Het lokale bestuur bracht een bezoek aan de bouwlocatie in Oosterheem. De voortgang en de wijze waarop het werk wordt aangepakt krijgt zeer veel waardering vanuit het gemeentebestuur en de bevolking. Vooral de slagvaardige afhandeling van klachten, de nauwe samenwerking tussen directievoerder en voorlichting, creëert goodwill. Krakeling De voorlichting over de ombouw van de Krakeling ging van start. Zo werd er samen met de gemeente een informatieavond georganiseerd over de halte Meerzicht en omgeving. De taakverdeling tussen de gemeente Zoetermeer en de projectorganisatie RandstadRail lijkt voor omwonenden helder. Aandachtspunt in de communicatie is inwoners te informeren welke maatregelen worden getroffen om de sociale veiligheid van RandstadRail te waarborgen. Pijnacker-Nootdorp De discussie over de inrichting van de halte Pijnacker Centrum ijlde nog geruime tijd na in de begeleidingscommissie. Uiteindelijk heeft de commissie een slotbrief met een aantal stellingen aan het gemeentelijk bestuur gezonden. De projectorganisatie RandstadRail heeft hier samen met de gemeente Pijnacker-Nootdorp een antwoord op gegeven. Hiermee is de discussie binnen de commissie afgerond. De werkzaamheden voor de verdiepte halte boeken grote voortgang. Te melden valt dat het hulpspoor volop in aanbouw is en de Oostlaan werd omgelegd. In samenwerking met de gemeente werden de lokale media hierover uitgebreid geïnformeerd. 8.2. Imagocampagne De verspreiding van de vier gemeentelijke edities van RandstadMail in december 2004 riep vooral in Zoetermeer veel reacties op. De informatie over de toekomstige exploitatie op de Krakeling bleek niet altijd goed begrepen te worden. In toekomstige voorlichtingsactiviteiten wordt hier opnieuw aandacht aan besteed. Animatie Er werd een Engelse versie van de animatie gemaakt. Deze werd ingezet tijdens ontvangsten van ondermeer een Irakese delegatie van het Ministerie van Verkeer en een bijeenkomst van de Union International du Transport Public (UITP) in Den Haag. Ook werd er een update van de Nederlandse −34−
versie gemaakt. Hiervan zijn inmiddels meer dan 1.500 exemplaren verspreid onder belangstellenden. Website Het aantal bezoekers aan de website stabiliseerde zich de afgelopen periode op ruim 5.000 per maand. Vragen en reacties bleven onverminderd binnenkomen. Hiervan hing 25% samen met bouwactiviteiten en 75% met de eindsituatie (lijnvoering, reistijden, wijze van betaling). Pers Met diverse vakbladen werd samengewerkt voor het verkrijgen van vrije publiciteit. Zo werd er gedurende de afgelopen periode in het vakblad Civiele Techniek een serie artikelen over RandstadRail gepubliceerd. Relatie ontvangsten De projectorganisatie ontving de afgelopen periode een groot aantal groepen, dat geïnteresseerd was in de wijze waarop RandstadRail gestalte krijgt. Deze groepen zijn zeer uiteenlopend van aard: van TU-studenten Civiele Techniek tot de vereniging Vrienden van Den Haag. Naar het zich laat aanzien zal dit soort presentaties in het komende jaar verder toenemen. Algemene beeldvorming Bij de communicatieadviseurs van RET en Stadsregio Rotterdam werd aangedrongen om aandacht te besteden aan de gemeenschappelijke uitstraling van RandstadRail. Nu dreigt RandstadRail sterk regionaal gepresenteerd te worden. Een eerste aanzet hiertoe is gedaan door een gemeenschappelijk optreden op de informatieavond in Pijnacker-Nootdorp.
−35−
9.
Risicomanagement.
In aansluiting op het raadsbesluit is tot eind 2004 gewerkt met de zgn. Risman-methode. Deze door TNO en TU Delft ontwikkelde methode is in de afgelopen 10 jaar in een groot aantal civiele infrastructurele projecten toegepast. Met een frequentie van eens per kwartaal werd een risico analyse opgesteld afwisselend met een focus op financiën, planning dan wel communicatie & voorlichting. Vanaf medio 2004 kantelde het project snel van een merendeels voorbereidingsproject naar een bouwproject waarvan thans zoals eerder gemeld ca. 80 % is aanbesteed en gecontracteerd. In het eerste kwartaal van 2005 is aansluiting gezocht bij opgedane ervaring van risico monitoring op (zeer) grote werken. In design & construct aanbestedingen (ProRail) zit een stuk risicomanagement geincorporeerd. Op individuele projecten worden risicosessies uitgevoerd onder onafhankelijke begeleiding. Met name de integrale planning biedt weinig ruimte meer voor uitloop. Risico’s terzake zijn: • Het halen van de diverse treinvrije perioden waarvan vastgesteld moet worden dat er nauwelijks rek meer zit in het aantal nog toe te voegen buitendienststellingen en dat dus de werkzaamheden die mogelijk uitlopen dan een structurele vertraging gaan opleveren. • Het deelproject ombouw test- en proefbedrijf is qua planning steeds concreter geworden en laat zien dat de aanvankelijk geplande periode van 6 weken niet haalbaar is gegeven de hoeveelheid te verrichten werk. Daarbij komt tevens dat ProRail van die periode eerst 2 weken nodig heeft om de noodzakelijke ombouwwerken uit te voeren alvorens nadere activiteiten op het tracé kunnen worden toegelaten. • De realisatie van het 750 V tractie en 10 kV voedingsproject is planningstechnisch een kritisch project. De risico’s bij de uitvoering zijn beslist niet minder geworden nu recent is gebleken dat er waarschijnlijk 4 weken nodig zijn om het tracé op de gevraagde 750V voeding te krijgen, weliswaar bezien vanaf start ombouw op 1 juli 2006. • Het wordt aannemelijker dat montage en testen van het beveiligingssysteem minder dan voorzien voor 1 juli kan worden uitgevoerd zodat meer druk ontstaat op de resterende werkzaamheden die tijdens de ombouw test- en proefbedrijf moeten worden uitgevoerd. • In mindere mate zijn het project Prinses Beatrixlaan, en het totaal deelproject OVT 1-ste fase annex Anna van Buerenplein een zorgpunt voor de tijdige start van de exploitatie. Met de aannemers van beide werken wordt momenteel onderhandeld om de noodzakelijke versnellingsmaatregelen te treffen.
−36−
Bijlage I:
Afkortingenlijst
AO
Administratieve Organisatie
ARI
Automatische Rem Ingreep
ATB
Automatische Trein Beveiliging
ATV Loolaan
Algemene Tuindervereniging Loolaan
BDS
Buitendienststelling
BOR
Bereikbaarheidsoffensief Randstad
BORR
Bestuurlijk Overleg RandstadRail(Den Haag, Leidschendam-Voorburg, Zoetermeer, Pijnacker-Nootdorp)
D&C
Design & Construct
DO
Definitief Ontwerp
DRIS
Dynamische Reizigers Informatie Systeem
DSB
Dienst Stadsbeheer gemeente Den Haag
DSO
Dienst Stedelijke Ontwikkeling gemeente Den Haag
ET-systemen
Elektrotechnische systemen
GDH
Gemeente Den Haag
HTM
Haagsche Tramwegmaatschappij
IbDH
Ingenieursbureau Den Haag
IBOI
Index Bruto Overheidsinvesteringen
IC
Interne Controle
ICT
Informatie & Communicatie Technologie
K&L
Kabels en leidingen
K&R
Kiss & Ride
KW
Kunstwerk −37−
LvNOI
Laan van Nieuw Oost-Indië
Ministerie van V&W
ministerie van Verkeer en Waterstaat
P&R
Park & Ride
PMT
Projectmanagement Team (projectorganisatie RandstadRail tussen stadsregio Rotterdam en stadsgewest Haaglanden)
PvE
Programma van Eisen
PVR
Profiel van Vrije Ruimte
Het Profiel van Vrije Ruimte is een afgesproken ruimte om het spoor, waarbinnen zonder toestemming van de railbeheerder (ProRail/HTM) geen vaste voorwerpen mogen worden geplaatst. OVT
OV Terminal
RET
Rotterdamsche Electrische Tram
RWS
Rijkswaterstaat
SBNS
Stichting Bodemsanering Nederlandse Spoorwegen
SGH
Stadsgewest Haaglanden
SO
Schetsontwerp
SRR
Stadsregio Rotterdam
SSU
afdeling Stedelijke Structuren, dienst Stadsbeheer
TVP
Trein Vrije Periode
UITP
Union Internationale des Transports Publics
VAT-kosten
Voorbereidings-, Apparaats- en Toezichtskosten
VO
Voorlopig Ontwerp
VO+
Voorlopig Ontwerp Plus
WRO
Wet Ruimtelijke Ordening
−38−
