Rapportage Werkgroep 7 Kennis en Voorlichting
Werkgroepleden Annemiek van Dorst, fysiotherapeut Astrid Lanslots, diëtist Thuiszorg Mark en Maas Judith Vera, fysiotherapeut Marianne Jansen, Huispitaal Janine van Bennekom, senior adviseur zorgcommunicatie Amphia Ziekenhuis
Eindrapport werkgroep 7 kennis en voorlichting def versie 1207
Inleiding Het project Eten & Drinken van de Annevillegroep is ontstaan, omdat uit onderzoek binnen het Amphia Ziekenhuis bleek, dat veel patiënten die voor een poliklinische behandeling naar het ziekenhuis kwamen, ondervoed zijn1. Dat betekent dat bij een aanzienlijk aantal patiënten/cliënten het probleem van ondervoeding al bestaat wanneer zij in het ziekenhuis worden opgenomen. Risicopatiënten nemen het probleem vervolgens mee naar de volgende schakel in de keten (verpleeghuis, verzorgingshuis, revalidatiecentrum, thuiszorg) wanneer zij het ziekenhuis verlaten. 8 werkgroepen zijn aan het werk gegaan om een regionaal multidisciplinair voedingsbeleid te ontwikkelen en een pakket maatregelen in te voeren. Hiermee zijn de deelnemers aan dit project in staat om de voedingsproblematiek aan te pakken en te verminderen, waardoor met name de transfer naar een volgende schakel beter verloopt. Alle werkgroepen zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor de oplevering van de resultaten en iedere werkgroep afzonderlijk is verantwoordelijk voor de realisering van taakopdrachten. Met deze rapportage doet werkgroep 7 verslag van haar werkwijze en geeft een overzicht van de resultaten, waarmee duidelijk wordt dat aan de taakopdracht is voldaan.
Namens de werkgroepleden; Annemiek van Dorst, fysiotherapeut Astrid Lanslots, diëtist Thuiszorg Mark en Maas Judith Vera, fysiotherapeut Marianne Jansen, Huispitaal Janine van Bennekom, senior adviseur zorgcommunicatie Amphia Ziekenhuis
Eindrapport werkgroep 7 kennis en voorlichting def versie 1207
Opdracht aan werkgroep 7, kennis en voorlichting Werkgroep 7 is met de volgende opdrachten aan de slag gegaan: 4.3.15. een voorstel maken voor een regionaal programma voor scholing van zorgverleners en voorlichting aan patiënten/cliënten en mantelzorgers over preventie, behandeling en afstemming in de zorgketen, inclusief een globale inhoud. 4.3.16. communicatiemiddelen gericht op de Anneville;participanten (directies) en werkvloer, alsmede specifiek gericht op huisartsen en verpleeghuisartsen. 4.3.17. communicatiemiddelen, gericht op patiënten/cliënten en mantelzorgers.
Werkwijze werkgroep 7 Om er achter te komen waar de behoefte aan ‘kennis en voorlichting’ ligt bij de leden van de Annevillegroep, is besloten een korte vragenlijst (bijlage 1) te ontwerpen en rond te sturen. Uit de analyse van de geretourneerde vragenlijsten bleek, dat er behoefte is aan foldermateriaal, informatieoverdracht en een scholingspakket voor zowel de medewerkers op de werkvloer, cliënten als mantelzorgers. Bij het uitwerken van deze vragenlijsten kwamen ook de volgende onderwerpen aanbod;
Thema – avonden: Tijdens een aantal bijeenkomsten van de werkgroep is in dit kader gesproken om ook op andere manieren voorlichting te geven aan mantelzorgers. Bijvoorbeeld door thema;avonden te organiseren of een stuk in een thuiszorg krantje te schrijven.
Scholing: Ten aanzien van scholing van verpleegkundigen en verzorgenden zijn er diverse manieren om deze scholing vorm te geven. Zo kan er gekozen worden voor een symposium, werkoverleg of klinische les. De werkgroep is van mening, dat het belangrijk is dat het onderwerp regelmatig terugkomt. Een voorstel voor scholing is als bijlage 2 toegevoegd.
Symposium: Voor wat betreft een symposium gaan de gedachten uit naar een symposium voor alle disciplines die met ondervoeding te maken hebben, met als thema ‘wat is ondervoeding, waarom is het belangrijk, hoe kun je het signaleren et cetera’. Behandeling van ondervoeding is een gezamenlijke inspanning, vandaar dat iedereen daar zijn/haar input op zou moeten geven. In het jaarplan van 2008 is het organiseren van een symposium opgenomen, zie voor de inhoud en planning het jaarplan.
Workshops: Workshops van bijvoorbeeld fysiotherapie, ergotherapie, maatschappelijk werk, diëtetiek om de gezamenlijke inspanningen te benadrukken en de ketengedachte. Het is tevens belangrijk om ook de ambiance mee te nemen in de scholing en regelmatig terug te laten komen. Dit kan bijvoorbeeld door een checklist te maken om te controleren of een instelling hier voldoende aan werkt. Dit item wordt ook meegenomen in een ketenaudit, welke gepland staat voor najaar 2008. Omdat blijkt dat huisartsen niet allemaal voldoende weten van ondervoeding en de acties die hierop ondernomen kunnen worden, is het idee geopperd om ook hier een pakket voor te maken om een thema;avond mee te kunnen vullen. Dit pakket zou dan ook algemeen gebruikt kunnen worden voor andere deskundigen, zoals de communicatie naar directie.
Eindrapport werkgroep 7 kennis en voorlichting def versie 1207
Resultaten van werkgroep 7: •
Communicatiemiddelen gericht op patiënten /cliënten en mantelzorgers: mantelzorgers Inhoud van de folder is gereed en staat op de website van de Annevillegroep. De folder is verder uitgewerkt door de vormgever en gedrukt zie bijlage 2. De folder komt in pdf;document op de website en kan uitgeprint worden. Een ander voorstel is de mogelijkheid te bieden aan de leden om de folder te bestellen tegen kostprijs.
•
Voorstel voor een regionaal programma voor scholing van zorgverleners inclusief een globale inhoud. Er is een brief uitgestuurd naar de contacpersonen behorend bij het project Eten & Drinken, met daarin de vragen 1. welke scholingsprogramma’s er binnen de instelling rondom vocht en voeding / eten & drinken bestaan? 2. kunnen aangesloten leden van de Annevillegroep hierbij aansluiten en zo ja, wat is de duur en wat zijn de kosten? Hierop zijn de volgende reacties gekomen: E. Stevens, Huisartsenkring West;brabant: geen scholing of cursus over dit thema. Geeft aan dat dit wel zinvol zou zijn. M. Jansen, Huispitaal: geen scholing op het gebied van voeding en drinken. M. van Leen, Avoord Zorg & Wonen: repeterend scholingsbeleid over Eten & Drinken en slikproblemen. Geeft aan dat dit geent is op de situatie van Avoord zelf, dat externen hier niet aan mee kunnen doen. M. van Mier, Revalidatiecentrum Breda: intern geen scholingsbeleid. Diëtisten geven indien nodig een klinische les aan voedingsassistenten en medewerkers restauratieve dienst. A. Ripmeester, St. Elisabeth: geen scholingsprogramma’s. Vaak zijn het eenmalige scholingen die gegeven worden over het thema. I. Keusters, Amphia ziekenhuis: heeft een uitgebreid scholingsprogramma voor diverse doelgroepen. Het is mogelijk voor de Annevillegroep leden om hieraan deel te nemen. Deze gegevens moeten verder in de te schrijven toolkit verwerkt worden en als belangrijk aandachtspunt moet naar voren komen dat er in de regio nog nauwelijks aan scholing/voorlichting voor de medewerkers gedaan wordt. In bijlage 3 is een voorstel geschreven wat er per sector /discipline aan kennis is en hoe deze ingezet en/of gebruikt zou kunnen worden.
•
Communicatiemiddelen gericht op de leden van de Annevillegroep, participanten, directies, werkvloer en contactpersonen Symposium organiseren als startsein voor implementatieplan. Dit voorstel is meegenomen in het jaarplan en begroting van 2008.
•
Communicatiemiddelen gericht op de huisartsen. Dit punt is tot uitwerking gekomen in een samenwerking tussen Zorgnetwerk Midden; Brabant en de Annevillegroep in een gezamenlijk Pilot “screening op ondervoeding in de huisartsenpraktijk tijdens de griepvaccinatie”. Met behulp van twee stagiaires van de HBO;opleiding diëtitiek, is deze pilot tot stand gekomen en zal verder uitgewerkt worden in een kwantitatief empirisch onderzoek. De resultaten worden terug gekoppeld naar de huisartsen middels een publicatie en het symposium. Werkgroep 7 heeft bij deze pilot geen bemoeienis gehad.
Eindrapport werkgroep 7 kennis en voorlichting def versie 1207
Bijlage 1. Vragenlijst Beste Lezer, Zoals eerder al door werkgroep 2 en werkgroep 6 is gedaan, willen wij vanuit werkgroep 7 een inventarisatie maken aan de hand van een korte vragenlijst; Wij hebben tot doel om de communicatiemiddelen te ontwikkelen ten behoeve van het onderwerp ondervoeding. Maar voordat wij werk gaan doen, wat (misschien) anderen voor ons al hebben gedaan, willen we graag weten hoe de stand van zaken op dit moment is. Wij willen vragen om dit formulier in 5-voud te kopiëren; en uit te delen in de organisatie. Wij zouden het formulier graag terug ontvangen voor dinsdag 23 januari a.s. Dit kan via de mail
[email protected] Of via de post: A. Lanslots, diëtist Thuiszorg Mark en Maasmond Warandelaan 6 4900 CE Oosterhout Wij willen u bij voorbaat alvast hartelijk bedanken voor de medewerking. De leden van werkgroep 7.
Eindrapport werkgroep 7 kennis en voorlichting def versie 1207
Vragenlijst communicatiemiddelen t.a.v. ondervoeding 1. Is er al aandacht voor ondervoeding in uw organisatie? Zo ja, op welke manier?
Zo nee, waarom niet? 2. Op welke manier zou u ingelicht willen worden over het onderwerp ondervoeding?
3. Zijn er voorlichtingsmaterialen over het onderwerp ondervoeding beschikbaar binnen uw organisatie? Zo ja, zouden de beschikbare materialen gebruikt mogen worden als input? (u kunt de materialen eventueel toesturen aan A. Lanslots, diëtist Thuiszorg Mark en Maasmond Warandelaan 6 4900 CE Oosterhout)
Zo nee, heeft u er wel of geen behoefte aan? Toelichting:
4. Heeft u tips, suggesties of aandachtpunten bij het ontwikkelen van communicatiemiddelen over het onderwerp ondervoeding? Naam organisatie: Functie:
Eindrapport werkgroep 7 kennis en voorlichting def versie 1207
Bijlage 2. Folder Bijlage 3 Scholingsprogramma
Eindrapport werkgroep 7 kennis en voorlichting def versie 1207