Rapportage Stichting Onderwijsbegeleiding: Project Sociale integratie jongeren Enschede Zuid
Stichting Onderwijsbegeleiding biedt hulp in de vorm van huiswerkbegeleiding, bijles en mentorschap. Daarnaast ondersteunen we ouders in de begeleiding van hun kind en bieden we handvatten om een goed voorbeeld te zijn voor hun kinderen.
Stichting Onderwijsbegeleiding Tel +31 (0)6 588 22 688
Hilbertlanden 29 7542 JJ Enschede www.onderwijsbegeleiding.net
[email protected]
Inhoud
Voorwoord
3
Geboekte resultaten
4
Kwalitatieve doelstellingen
4
Kwantitatieve doelstellingen
8
Aanvullend
10
Toekomstige projecten
11
Nawoord
12
Bijlagen
13
Bijlage 1: Artikelen
13
Bijlage 2: Toelichting ouder-verzorgerproject
15
Bijlage 3: Tevredenheidsonderzoek 2015 onder ouders en leerlingen
18
2
Voorwoord Voor u ligt de rapportage van Onderwijsbegeleiding Oost Nederland. In het afgelopen jaar is er veel gebeurd en zijn veel doelen verwezenlijkt. Bij deze een aantal hoogtepunten van het afgelopen jaar: - Het aantal leerlingen is sterk toegenomen; - De vroegsignalering vanuit de basisscholen en het voortgezet onderwijs is toegenomen; - Het aantal ouder-verzorgerprojecten is sterk toegenomen; - Uitbreiding in locaties en uren; - Vanwege de groei zijn er 5 in plaats van (de vooraf verwachte) 2 mentoren ingezet; - Er is een sponsorcommissie in het leven geroepen voor sponsoring aanvragen en om ideeën aan te dragen om onze naamsbekendheid te vergroten. - Ons netwerk met samenwerkingspartners is uitgebreid, onder meer met Twente Academie; - De database met het leerlingenvolgsysteem is afgerond en volop in gebruik; - Er worden tussentijdse metingen verricht onder de leerlingen om de voortgang te waarborgen; - We hebben verschillende keren de krant gehaald; - De website is vernieuwd: zie www.st-onderwijsbegeleiding.nl - Er is een samenwerking ontstaan met Huis van Verhalen en met Stichting Lezen en Schrijven in de vorm van een nieuw project, genaamd Taal voor Thuis; - Er is een tevredenheidsonderzoek afgenomen onder ouders en leerlingen om de huiswerkbegeleiding te evalueren, voor resultaten zie bijlage 3. In deze rapportage presenteren we de resultaten die het afgelopen jaar zijn geboekt. Dit zal worden gedaan aan de hand van de opgestelde doelstellingen uit het projectplan Sociale integratie jongeren Enschede-Zuid. We wensen u veel leesplezier toe.
3
Geboekte resultaten Het projectjaar is van start gegaan op 1 oktober 2014 en loopt tot 1 oktober 2015, met de intentie het project te continueren zolang er leerlingen zijn met leerproblemen uit gezinnen in achterstandsituaties. Hieronder ziet u de resultaten die gerealiseerd zijn, weergegeven per doelstelling. Deze doelstellingen komen uit het projectplan Sociale integratie jongeren EnschedeZuid.
Kwalitatieve hoofddoelstellingen Doelstelling 1: Deelnemers maken kennis met netwerken op het gebied van vrije tijd en werk binnen de eigen omgeving en leren deze te gebruiken en hierin te participeren. Eind november 2014 is er gestart met educatieve activiteiten op het gebied van vrije tijd en werk. Deze activiteiten liepen door tot en met maart 2015 en werden vrijwel maandelijks voor groepen jongeren en ouders herhaald. De educatieve activiteiten hebben we uitgevoerd in combinatie met de kick-off van het ouder-verzorgerproject. Daardoor was het weer een groots opgezette activiteit waar vernieuwende aspecten aan werden toegevoegd zoals een enquête, fotospeurtocht, cultuurspeurtocht, rozen maken voor eenzame bewoners van het verzorgingstehuis enz. Zowel ouders als hun kinderen werden hierbij betrokken. Vanwege het grote aantal deelnemers was besloten om dit in 5 bijeenkomsten op te delen (18 – 24 ouders en 12 – 15 jongeren per bijeenkomst) en een extra bijeenkomst van 12 ouders. Hierdoor kon de persoonlijke benadering gewaarborgd blijven. De educatieve activiteiten voor de jongeren die we hebben uitgevoerd zijn: - Koken met de chef-kok waarbij een driegangen-menu wordt bereid voor ouders, jongeren en buurtbewoners. Hierbij leerden de jongeren het goed opvolgen van instructie en samenwerken. De jongeren hielpen mee in de bediening van het eten aan hun ouders en buurtbewoners en hielpen met het opruimen. Tijdens het diner waren er zo’n 60 personen aanwezig. - Een fotospeurtocht. Hierbij moesten de jongeren afbeeldingen zoeken en fotograferen onder leiding van een fotoclub. De afbeeldingen waren details van voorwerpen, het vergde oplettendheid en ruimtelijk inzicht om deze afbeeldingen op te zoeken. Daarna kregen de jongeren de gelegenheid deze afbeeldingen zelf te fotograferen met de bedoeling om de afbeelding qua compositie te overtreffen. - Menukaarten maken. De jongeren leerden creatief met kleuren, materialen en vormgeving om te gaan om tot mooie originele menukaarten te komen. - Het maken van rozen voor de eenzame ouderen van het verzorgingstehuis Twekkelerveld. Dit vergde precisie en oplettendheid. Daarnaast had het een sociale en maatschappelijk competent, waarbij jongeren daadwerkelijk iets konden betekenen voor anderen.
4
- Cultuurspeurtocht waarbij vrijwilligers in klederdracht liepen (Mekkelholt). Bij deze activiteit stond het leren van elkaars culturen centraal. Een doel hierbij was om het blikveld van de jongeren te verbreden. Elke cultuur kent zijn eigen gebaren, eetgewoontes en kledij. Middels de cultuurspeurtocht maakten de jongeren kennis met verschillende culturen. Voor aanvang van het ouder-verzorgerproject werden alle ouders middels huisbezoek persoonlijk uitgenodigd. Op de feestelijke bijeenkomst kwamen rond half zes de ouders en andere genodigden, zoals bijvoorbeeld een stadsdeelmanager, leden van de wijkraad en een schooldirecteur. Elke ouder nam op ons verzoek, als bijdrage aan het diner, 6 kleine lekkere hapjes mee uit eigen keuken en cultuur. Deze werden dan bij het nagerecht geserveerd, wat de onderlinge betrokkenheid deed vergroten. De ouders zaten aan een apart gereserveerde tafel, terwijl de jongeren met opzet aan andere tafels dineerden, samen met de buurtbewoners. Nieuwsgierige buurtbewoners stelden vragen over het project wat levendige gesprekken opleverden. Tijdens het eten werden er enquêtes uitgedeeld onder ouders, welke werden afgenomen door een opvoedkundige van welzijnsorganisatie Alifa en medewerkers van Stichting Onderwijsbegeleiding. De enquête onder ouders bestond uit een evaluatie van de huiswerkbegeleiding. Voor resultaten zie het tevredenheidsonderzoek in bijlage 3. Naast dat ouders was gevraagd naar hun tevredenheid wat betreft de huiswerkbegeleiding, hadden ook de jongeren een enquête ingevuld. De resultaten hiervan zijn eveneens terug te vinden in bijlage 3. Het verheugde ons dat we 2 x een mooi krantenartikel in dagblad Tubantia kregen en een stukje op de website van de wijkraad. De bijeenkomsten met ouders en jongeren zijn afgerond en we mogen met trots zeggen dat het nu al een groot succes is geworden. In totaal hebben er 82 ouders en zo’n 80 jongeren aan de bijeenkomsten deelgenomen. Ook bijzonder was de samenwerking tussen verschillende partners uit de wijken zoals Wijkvoorzieningencentrum ‘Het Stroinkshuis’, Resto van Harte, Welzijnsorganisatie Alifa, Huis van verhalen, Fotoclub Stroinkslanden, Power, LIVIO Twekkelerveld, bewonersintiatief Beien, vrijwilligers van LIVIO, Sportboulevard. Deze samenwerking bestond uit het beschikbaar stellen van een locatie voor de huiswerkbegeleiding en de ouderbijeenkomsten, het koken tijdens de feestelijke eerste bijeenkomst en hulp bieden bij de educatieve activiteiten. Er zijn positieve contacten gelegd tussen ouders van verschillende culturen en buurtbewoners, maar ook tussen de ouders en kinderen. Op deze manier heeft het bijgedragen aan meer begrip en inzicht tussen de verschillende partijen. Ter illustratie vindt u het verslag van Myrna te Grotenhuis, orthopedagoog/assistent coördinator van Onderwijsbegeleiding Oost Nederland en Müzeyyen Tekin, opvoeddeskundige van Welzijnsorganisatie Alifa.
5
Myrna, orthopedagoog/assistent coördinator over het ouder-verzorgerproject: Onderwijsbegeleiding Oost-Nederland biedt hulp in de vorm van huiswerkbegeleiding, bijles en mentorschap. Daarnaast worden ouders ondersteund in de begeleiding van hun kind en worden handvatten gegeven om een goed voorbeeld te zijn voor hun kinderen. Dit laatste wordt verwezenlijkt in de vorm van het ouder-verzorgerproject. Door middel van dit project wordt de verbinding gelegd tussen het opvoeden van hun kind(eren) en het meedoen in de samenleving. De bijeenkomsten worden goed bezocht door de ouders/verzorgers. In bijlage 2 is een korte toelichting te vinden van de vier bijeenkomsten, waaruit dit project bestaat. De eerst bijeenkomst betreft een kennismaking en evaluatie van de huiswerkbegeleiding. De kinderen gaan koken met een echte chef-kok en er zijn verschillende activiteiten waar ze aan mogen deelnemen. Met veel enthousiasme gaan ze aan de slag en met trots presenteren ze de gerechten aan hun ouders. Er heerst een goede en ongedwongen sfeer. De opzet “Genieten, kennismaken en leren“ wordt als erg plezierig ervaren. Tijdens de volgende ouderbijeenkomsten worden handige tips en tools aangereikt, waar ouders mee aan de slag kunnen. Ouders hebben het beste voor met hun kind(eren), maar soms valt het opvoeden niet mee. De handvatten zijn dan ook meer dan welkom en worden goed ontvangen. Het zijn goede avonden met een persoonlijk karakter! Na afloop benoemen ze dat ze er daadwerkelijk iets aan hebben gehad en zijn dankbaar dat deze bijeenkomsten worden georganiseerd en zij hier voor uitgenodigd zijn. Het is mooi om deze betrokkenheid en enthousiasme te zien; dit is waar wij het voor doen! Opvoeddeskundige Müzeyyen Tekin van Alifa over de eerste bijeenkomst: Alle ouders en kinderen (die meedoen aan het huiswerkproject), waren uitgenodigd in ‘Het Stroinkshuis.’ Het was de kennismakingsavond, die op speciale wijze georganiseerd is! Kinderen hebben samen met koks van “Resto van harte” een menu samengesteld en dit ook samen bereid! Een erg leuke en leerzame activiteit! Kinderen konden hiervan leren om iets voor een ander te doen (ouders en begeleiders), en dit samen met elkaar goed uit te voeren. Ze hebben geleerd om onder het ‘gezag ‘ van koks te werken, ook rekening te houden met elkaar! Voordat ze gingen koken hebben ze de tafels mooi gedekt en mooie menukaarten gemaakt. Het zag er perfect uit! Tijdens het eten zijn er vragen gesteld over de huiswerkbegeleiding en is er gekeken waar de meeste behoefte ligt aan steun bij de opvoeding van hun kind(eren).Ouders geven opnieuw aan o.a behoefte te hebben aan informatie over ‘opvoeden in twee culturen’ . Hierover kwam de vraag of dit in samenspraak zou kunnen met de kinderen! Doelstelling 2: Motivatie en talentontwikkeling door middel van onderwijsbegeleiding. Tijdens de intakegesprekken worden er doelen gesteld en wordt afgesproken welke punten verbeterd dienen te worden. Motivatie om mee te doen is het uitgangspunt, talenten ontwikkelen is het doel waar naar toe wordt gewerkt. Persoonlijke doelen worden opgesteld. Als de motivatie 6
wat wegzakt volgen er gesprekken met de jongere, desgewenst ook met de ouders en school, waardoor de jongeren op lange termijn geholpen worden hun motivatie vast te houden en te versterken zodat gestelde doelen gehaald worden. Middels het dossier waarin ook de door de jongeren behaalde schoolresultaten worden opgeschreven, meten we wekelijks de voortgang. Afgelopen projectjaar vonden er twee tussentijdse metingen plaats (november/december en april/mei), waarbij de voortgang van leerlingen uitgebreid werd gemeten op verschillende gebieden, namelijk motivatie, behaalde cijfers, werkhouding thuis en op locatie, zelfvertrouwen en behalen doel. Door deze metingen de komende jaren te herhalen, kan er een goed beeld verkregen worden van de ontwikkeling van de leerlingen en waar nodig bij worden gestuurd. Afgelopen jaar is de database verder ontwikkeld en sindsdien worden de aandachtspunten en actiepunten ook in de database opgeslagen. Het voordeel hiervan is dat het systeem altijd up-todate is en iedere begeleider meteen tijdens de huiswerkbegeleiding in een oogopslag ziet wat er speelt rondom de leerlingen. Doelstelling 3: Ontspanning en beweging voor lichaam en geest door middel van sport- en spelactiviteiten. In samenwerking met de Sportboulevard bieden we gratis de Zappcard aan waarmee jongeren uit 20 verschillende sporten kunnen kiezen. Hiermee mogen kinderen 4x vijf verschillende sporten uitproberen om zo kennis te kunnen maken met verschillende sporten. Voor meer informatie zie www.zappcard.nl. Enkele sporten waar de leerlingen aan mee kunnen doen zijn: Korfbal, Voetbal, Hiphop, Tennis, Judo, Basketbal en Kidfit. Doelstelling 4: Ouders leren en kennis laten maken met netwerken, de voordelen van onderwijs en begeleiding, het Nederlandse onderwijssysteem en de wijze waarop binnen het onderwijs wordt gewerkt. In overleg met onder meer welzijnsorganisatie Alifa werden de ouderverzorger projecten uitgevoerd. Voor aanvang van de eerste bijeenkomst werden alle ouders persoonlijk uitgenodigd, hiervoor is de projectleider samen met de assistent coördinator op huisbezoek geweest. De assistent coördinator maakte tijdens de eerste bijeenkomst verder contact met de ouders en belde voor de vervolgbijeenkomsten de ouders vooraf op om de bijeenkomsten te bezoeken. Tijdens de bijeenkomsten kwam de projectleider regelmatig langs om de voorgang te bewaken en het contact met de ouders te onderhouden. Door deze intensieve manier van werken hebben we goede contacten die er al waren, versterkt middels de ouderbijeenkomsten. De onderlinge sfeer is open en goed. Er zijn 4 x 4 bijeenkomsten geweest waarbij de volgende 4 onderwerpen aan bod kwamen (zie bijlage 2): 1. Kick-off met diner bij Resto van Harte; verbeteren en versterken van de interactie tussen ouders uit verschillende culturen; 2. Taal voor het Leven en Participatie van ouder/verzorgers op school en in de wijk;
7
3.
4.
Verantwoord omgaan met Social Media: het gebruik van internet en de gevaren hiervan. Ouders leren zelf de gevaren te onderkennen, zodat ze hun kinderen thuis beter kunnen beschermen en begeleiden; Opvoeden van kinderen/pubers anno 2015 in twee culturen, zodat zij zelf beter hun kind(eren)kunnen ondersteunen.
De kwantitatieve hoofddoelstellingen Doelstelling 1: 200 – 244 deelnemende jongeren. Het doel van het project is om op 1 oktober 2015, 200 –244 jongeren te laten deelnemen. Het aantal jongeren dat aan het project deelneemt of tijdens deze projectperiode heeft deelgenomen heeft bedraagt: 267 deelnemers waarvan 85 jongeren tussentijds zijn uitgestroomd, zij konden zonder verdere begeleiding op eigen kracht verder of wilden het zelf proberen te doen. Hiermee is de doelstelling van 200 – 244 jongeren ruimschoots behaald. Ongeveer 2/3 van de leerlingen heeft langdurige, vaak jarenlange begeleiding, nodig om zelfstandig door te kunnen gaan. Stoppen deze jongeren eerder, dan ziet men doorgaans een terugval wat men kan wijten aan het oude patroon waarin de jongere dan terugvalt. In bijlage 1 treft u een geanonimiseerd overzicht van deelnemende jongeren en hun aandachtsgebieden en in bijlage 2 leest u de resultaten van de uitgestroomde leerlingen. Er zijn nu 11 huiswerkbegeleidingslocaties in Enschede : Locaties in Enschede-Zuid zijn: Stroinkshuis, De Magneet , Enschedese Hockeyvereniging, voetbalvereniging UDI , basisschool OBS Broekheurne vanaf 14 oktober en vanaf 2 november ook op locatie basisschool Prins Maurits . In deze wijk zijn er dan 2 nieuwe locaties bijgekomen. Prismare (Enschede-Noord): wordt via woningcorporatie de Woonplaats aangeboden. Op deze locatie heeft uitbreiding van uren plaatsgevonden. Voetbalvereniging Tubanters (Enschede- Oost): Middelbare school Bonhoeffer, Locatie Wethouder Beverstraat, is gestart vanaf 21 september 2015. In de wijk Velve–Lindenhof vindt nieuwbouw plaats, maar nog niet gerealiseerd. Zodra de nieuwbouw klaar is, kunnen wij ook in deze wijk onze activiteiten ontplooien. Twekkelerveld, locatie basisschool OBS Twekkelerveld; Mekkelholt, locatie Beien. Doelstelling 2: 72 deelnemende ouder/verzorgers. Vijf groepen ouders hebben meegedaan aan het ouder/verzorger project. Vanwege de grote belangstelling zijn vrijwel alle groepen van 12 naar 18 deelnemers gebracht. Tijdens het projectjaar hebben er 82 ouders meegedaan waarmee we ruimschoots voldoen aan de doelstelling.
8
Doelstelling 3: Verbinden van jongeren aan andere contexten dan het onderwijs middels educatieve activiteiten. Deze zijn reeds eerder toegelicht, zie de toelichting onder doelstelling 1 van de kwalitatieve hoofddoelstellingen. Doelstelling 4: Toename ouderparticipatie. Een toename van de ouderparticipatie meten we aan de hand van vragen in het intakeformulier en bij de periodieke evaluatie van de activiteiten voor ouders (tweemaandelijks). Een toename van de ouderparticipatie verkrijgen we door de bijeenkomsten van het ouderverzorgerproject. Er waren 4 bijeenkomsten in totaal (zie bijlage 2). Speciaal in bijeenkomst 2 werd er aandacht besteed aan ouderparticipatie. In de bijeenkomst vond er een groepsgesprek plaats, waarin ingezoomd werd op vrijwilligerswerk en maatschappelijke betrokkenheid. We hebben dit op deze manier aangepakt om gebruik te maken van de groepsdynamiek. Daarnaast is er een samenwerking ontstaan met Stichting Lezen en Schrijven, en wel het project Taal voor Thuis. Taal voor Thuis is een aanpak voor het hele gezin. Ouders leren hoe zij hun kinderen kunnen ondersteunen bij de schoolactiviteiten. Ook leren ouders hoe ze hun kinderen kunnen helpen bij het ontwikkelen en stimuleren van de Nederlandse taal. Dit projectjaar zijn we gestart met een eerste cursus, welke we naderhand zullen evalueren. Met het Huis van Verhalen is eveneens een samenwerking ontstaan. Het Huis van Verhalen is een plek waar bewoners van de wijk Enschede-Noord elkaar ontmoeten en waar persoonlijke verhalen gedeeld kunnen worden. Het doel betreft verdieping, bezinning en zingeving. Deze samenwerking biedt in de toekomst mogelijkheden voor verdere participatie van ouders. Doelstelling 5: Verbetering van de schoolresultaten. Dit brengen we in kaart door de schoolresultaten bij de start te meten, waarnaar tussentijdse metingen worden verricht om zo de voortgang van leerlingen te meten op verschillende gebieden. Door deze metingen te herhalen, kan er een goed beeld verkregen worden van de ontwikkeling van de leerlingen en waar nodig bij worden gestuurd. In het intakeformulier wordt vastgelegd welke resultaten verbeterd dienen te worden. Tijdens het intakegesprek wordt uitgebreid ingegaan op de verbeterpunten en de aandachtspunten. Deze worden vastgelegd in het intakeformulier en dienen als nulmeting. Middels de tussentijdse rapporten wordt bekeken welke verbeteringen er hebben plaatsgevonden. Daarnaast worden de behaalde cijfers en resultaten wekelijks in het voortgangsdossier vastgelegd. Hierdoor kunnen we gelijk bijsturen op het moment dat er een ‘dip’ ontstaat. Hier wordt specifiek bij stil gestaan, dit om de leerling bij te sturen en waarnodig opnieuw te motiveren. Hiervoor hebben we een database ontwikkeld met verschillende relevante indicatoren. Deze verantwoordelijkheid ligt bij 5 ervaren mentoren. Een aantal indicatoren zijn: Leerling heeft overzicht over zijn studie Leerling heeft goede en positieve werkhouding Leerling houdt zijn doel voor ogen en is gemotiveerd. 9
Aanvullend Onze succesvolle groei hebben we mede te danken aan het feit dat u ons de financiële middelen heeft geboden om dit mogelijk te maken voor de kansarme gezinnen in de samenleving. Daarnaast is het heel snel gegaan tot mond op mond reclame van deelnemende ouders, leerkrachten en jongeren. Dit is naar schatting 95%. Jongeren en ouders/verzorgers waarderen het enorm dat ze daadwerkelijk verder geholpen worden. Ze geven aan dat ze beter in hun vel zitten en hun perspectief is verbeterd. Om het ijs te breken en een vertrouwde sfeer te creëren worden de intakegesprekken bijna altijd thuis gevoerd bij de jongere en de ouders. De ouders uit de doelgroep hebben vaak onvoldoende grip op de gezinssituatie en het lukt hen dan niet om hun kind goed te begeleiden. We houden in de klassen ook rekening met de verschillende jongeren (moeilijke, onrustige, puberende hangjongeren). Dit proberen we zo gevarieerd mogelijk te houden, zodat er rust in de klassen heerst. Dit bevordert de sfeer en de dynamiek in de groep en dat levert weer de gewenste resultaten op. Doelen worden opgesteld en talenten worden ontwikkeld. Zelfvertrouwen en zelfstandigheid nemen toe. Minder stress bij de jongere en in de thuissituatie, met een positieve weerslag op de gehele omgeving. Intervisie Tijdens de laatste intervisie met de begeleider, studenten van de Universiteit, is het actieplan gepresenteerd. Aan de hand van indicatoren kan de voortgang van de leerling nog beter gemeten en desgewenst bijgestuurd worden. Ook is de verdere ontwikkeling van de database gepresenteerd. Hier werd positief op gereageerd en er is ruimte gecreëerd om het database te verbeteren aan de hand van de feedback. De werksfeer tussen de studenten en andere vrijwilligers is ronduit prima. SEP: Sociaal Economisch Plan Het SEP project wat we als spin off destijds voor de Gemeente Enschede zijn gaan uitvoeren, loopt voor het vierde jaar en is succesvol. Het is van belang dat het doorloopt totdat de leerlingen hun diploma hebben behaald, dit om terugval te voorkomen. Uit ervaring blijkt dat vroegtijdig loslaten, vaak tot terugval leidt. Ook bij dit project is een terugkerende activiteit, namelijk sport. De jongeren krijgen (verzorgd door de Sportboulevard Enschede) een Zapp-card uitgereikt. Van de 12 jongeren maken er daadwerkelijk 8 jongeren gebruik van de Zapp-card.
10
Toekomstige projecten De stadsdeelmanagers van de Gemeente Enschede zijn enthousiast over het project dat wij mogen uitvoeren in onder meer Enschede-Zuid. Een artikel over ons staat als voorbeeldproject op de website van de Gemeente Enschede , zie : website . De Gemeente wil dit dan ook graag verder uitrollen in overige delen van de stad. Zij zijn mogelijkheden aan het zoeken om dit te ondersteunen. Wethouder Eelco Eerenberg (financiën en onderwijs) is op de werkvloer komen kijken naar het functioneren van de huiswerkbegeleiding. Daarnaast kregen we bericht van wethouder Hans van Agteren dat wij nu ook op de website van de Gemeente Enschede staan en zijn daar verheugd over. Zie hiervoor www.enschede.nl/samenlevingsgerichtwerken (kopje Waarom samenlevingsgericht, dan volgt Missie en vervolgens het artikel via http://samenlevingsgerichtwerken.enschede.nl/dir_00005 /dir_00002/#.VXgnQ_ntmko).
Financiële rapportage In bijlage/bij dit inhoudelijk rapport ... vindt u de financiële rapportage, met accountantsverklaring. De belangrijkste conclusies daaruit: - Stichting Onderwijsbegeleiding is binnen de begroting gebleven. - Een overschrijding heeft plaatsgevonden op de post coördinatie. In feite was deze post te laag begroot en is veel meer tijd nodig dan vooraf voorzien voor de projectleiding. In de toekomst kan deze situatie niet gehandhaafd blijven en is personeelsuitbreiding onvermijdelijk op deze post. -
11
Nawoord Hopende u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Mochten er nog vragen / opmerkingen zijn, dan sta ik u graag te woord. U kunt mij bereiken onder nummer: 06-58822688 of mailen naar
[email protected]. 1 oktober 2015, Wim van der Boom, projectleider Myrna te Grotenhuis, orthopedagoog/assistent coördinator
12
Bijlagen Bijlage 1: Artikelen Artikelen over Stichting Onderwijsbegeleiding in de media vindt u op De pagina met artikelen . Het artikel van de wethouder die de huiswerkklassen bezoekt vindt u op:. Het nieuwsbericht over de wethouder . Maar ook op de website van de wijk Wesselerbrink in Enschede Zuid staat een artikel: http://www.wesselerbrink.com/index.php/77-nieuws/672-kickoff-van-het-ouderverzorgerproject
En tenslotte nog een artikel van Myrna te Grotenhuis Onderwijsbegeleiding Oost-Nederland biedt hulp in de vorm van huiswerkbegeleiding, bijles en mentorschap. Daarnaast worden ouders ondersteund in de begeleiding van hun kind en worden handvatten gegeven om een goed voorbeeld te zijn voor hun kinderen. Dit laatste wordt verwezenlijkt in de vorm van het ouderverzorgerproject. De leerlingen en hun ouders binnen het project Sociaal Economisch Plan hebben dit project al tweemaal eerder doorlopen. Daarom is dit jaar gekozen voor een huisbezoek met daarnaast een feestelijke evaluatiebijeenkomst. Op een zonnige en warme vrijdagmiddag, 5 juni jongstleden, vond deze feestelijke bijeenkomst plaats in het Stroinkshuis. Hierbij is samengewerkt met vrijwilligersorganisatie DIVA en de fotoclub (onder leiding van Peter). Daarnaast was vanuit Alifa, Christine Mulder aanwezig om gesprekken met ouders te leiden tijdens het eten. De leerlingen werden om 16.30 uur verwacht. De groep werd opgesplitst in drie groepen. De eerste groep mocht helpen in de keuken met koken, de tweede groep ging menukaarten maken en de derde groep kregen les van een professionele fotograaf hoe een portretfoto te maken. Na 20 minuten werd er gewisseld van activiteit, zodat uiteindelijk iedereen aan elk onderdeel deel kon nemen. Na afloop van deze educatieve activiteiten, werd iedereen door de professionele fotograaf op de foto gezet. De foto’s zijn ter plekke ontwikkeld en in een fotolijst gedaan, zodat alle leerlingen een aandenken hebben aan deze gezellig dag. Rond 18.00 uur kwamen de ouders en enkele broertjes en/of zusjes. 13
Allereerst is er een groepsfoto gemaakt, waarna we met zijn allen aan tafel gingen om te genieten van het heerlijke eten, mede gemaakt door de leerlingen. De leerlingen hielpen met het dekken van de tafels en het uitdienen van de gerechten. Tussen de gerechten door is ouders gevraagd om een verhaal te schrijven over de huiswerkbegeleiding; wat is de invloed van de huiswerkbegeleiding op hun kind en op het gezin? Door hierover in gesprek te gaan met ouders, kon een duidelijk beeld worden verkregen van hun wensen en ervaringen en zijn mooie verhalen uit ontstaan. Na het hoofdgerecht was er een heerlijk nagerecht waar de ouders van de leerlingen voor gezorgd hadden. Een ieder had namelijk wat lekkers meegenomen vanuit zijn eigen cultuur voor bij het nagerecht en dit werd over meerdere porties verdeeld. Na het eten zijn we met z’n allen naar buiten gegaan om daar de gezellig middag af te sluiten met boogschieten. Al met al was het een geslaagde middag en avond. De opzet “Genieten, evalueren en leren“ werd als erg plezierig ervaren.
14
Bijlage 2: Toelichting ouderbijeenkomsten Het ouder-verzorgerproject bestaat uit vier bijeenkomsten, met de volgende thema’s: Bijeenkomst 1: Kickoff: Kennismaking en evaluatie van de huiswerkbegeleiding; Bijeenkomst 2: Taal voor Thuis en Participatie in de wijk; Bijeenkomst 3: Omgaan met Social Media; Bijeenkomst 4: Positief opvoeden anno 2015. Voor de bijeenkomsten is er een partner gevonden in Alifa, die de avonden inhoudelijk heeft verzorgd. Hieronder volgt een korte toelichting met betrekking tot de inhoud van de bijeenkomsten. Bijeenkomst 1: Kickoff: Kennismaking en evaluatie van de huiswerkbegeleiding De eerste bijeenkomst is een combinatie van de start van het ouder/verzorgerproject en een drietal educatieve activiteiten voor de kinderen die op de huiswerkbegeleiding zitten. Voor deze bijeenkomst is samengewerkt met verschillende partijen (Alifa, Sportboulevard, Resto van Harte, Huis van Verhalen, de fotoclub Stroinkslanden, Power, bewonersinitiatief Beien, wijkvoorzieningencentrum Stroinkshuis, LIVIO Twekkelerveld en vrijwilligers voor educatieve activiteiten). De leerlingen worden om 16.00 uur verwacht. Allereerst wordt er door iemand van de Sportboulevard uitleg gegeven over de Sport Zapp Card. Hiermee mogen kinderen vijf verschillende sporten uitproberen om zo kennis te maken met verschillende sporten. Na deze toelichting wordt de groep opgesplitst in drie groepen. De eerste groep mag helpen in de keuken met koken, de tweede groep gaat menukaarten maken en de derde groep gaat een fotospeurtocht door het gebouw doen. Na 20 minuten wordt er gewisseld van activiteit, zodat uiteindelijk iedereen aan elk onderdeel deel kan nemen. Rond 17.30- 18.00 uur arriveren de ouders en enkele broertjes en/of zusjes. Tijdens het eten zitten alle ouders bij elkaar aan tafel en de kinderen zitten aan tafel met bezoekers en/of vrijwilligers. Op deze manier kunnen ouders elkaar beter leren kennen en komen de kinderen in gesprek met voor hen onbekende mensen. Tussen de gerechten door worden vragenlijsten met ouders ingevuld, waarbij de huiswerkbegeleiding wordt geëvalueerd op verschillende gebieden. Er worden vragen gesteld over de tevredenheid van resultaten, maar ook over de invloed van huiswerkbegeleiding op het kind, de invloed op het gezin en de invloed in de wijk. Door hierover in gesprek te gaan met ouders, kan een duidelijk beeld worden verkregen van hun wensen en ervaringen. Na het hoofdgerecht is er nog een nagerecht waar de ouders van de leerlingen voor gezorgd hebben. Een ieder neemt wat lekkers mee vanuit zijn eigen cultuur. Al met al zijn het geslaagde 15
avonden met een goede opkomst van ouders. De opzet “Genieten, kennismaken en leren“ wordt als erg plezierig ervaren. Bijeenkomst 2: Taal voor Thuis en Participatie in de wijk De inhoudelijke uitvoering wordt gedaan door een medewerker van Alifa en Stichting Lezen en Schrijven. Vanuit Stichting Lezen en Schrijven is er een medewerker aanwezig die wat vertelt over het nieuwe project Taal voor Thuis. Taal voor Thuis is een aanpak voor het hele gezin. Ouders leren hoe zij hun kinderen kunnen ondersteunen bij de schoolactiviteiten. Ook leren ouders hoe ze hun kinderen kunnen helpen bij het ontwikkelen van de Nederlandse taal. Om dit te bereiken, is het belangrijk dat het taalniveau van de ouders hoog genoeg is. Het eerste doel is het vergroten van de ouderbetrokkenheid en het tweede doel betreft het verbeteren van de taalstimulering van hun kinderen. Taal voor Thuis is geen taalcursus, maar indirect werken ouders tijdens de cursus wel aan hun eigen taalontwikkeling. Taal is het middel en niet het doel. Ouders kunnen zowel deelnemen aan de cursus of zich opgeven als vrijwilliger om zo andere ouders te kunnen helpen. Na deze uitleg wordt er een korte vragenlijst onder ouders gehouden waarin vragen worden gesteld of ze bijvoorbeeld het 10 minuten gesprek op school konden volgen of wel eens moeite hadden met bijvoorbeeld het lezen van een zakelijke brief. Met deze vragenlijst is het de bedoeling potentiële deelnemers en vrijwilligers te vinden. Met betrekking tot het thema Participatie in de wijk wordt er in gesprek met ouders een vragenlijst ingevuld. Onderwerpen die naar voren komen zijn wat men belangrijk vindt in de wijk, wat men mist, of er wordt deelgenomen aan activiteiten in de wijk en of men bereid is tot het doen van vrijwilligerswerk. Indien ze hun wensen kenbaar maken voor bijvoorbeeld vrijwilligerswerk in hun wijk, wordt vanuit Alifa bekeken of hier momenteel mogelijkheden voor zijn. Er worden verder handige tips gegeven over waar ouders terecht kunnen voor informatie over activiteiten in hun wijk.
Bijeenkomst 3: Omgaan met Social Media Inhoudelijke uitvoering wordt gedaan door een medewerker van Alifa. Tijdens deze bijeenkomst worden verschillende thema’s toegelicht met betrekking tot social media. Zo worden er verschillende applicaties uitgelegd, waar volwassenen maar ook kinderen gebruik van maken. Het is van belang om als ouder te weten wat je kind doet, zodat je er ook vragen over kunt stellen en in zijn/haar belevingswereld komt. Tijdens deze bijeenkomst komen veel ouders tot het besef dat ze zelf ook veel tijd achter een beeldscherm doorbrengen. Als volwassenen is het soms lastig om hierin grenzen te stellen; voor kinderen des te meer. Het is daarom belangrijk dat ouders grenzen stellen voor hun kinderen. Er worden tools aangereikt hoe ouders binnen de opvoeding om kunnen gaan met social media, op 16
welke signalen moeten ouders letten, hoe ze er controle over kunnen houden en hoe ze hun kind kunnen adviseren. Als ouder heb je hier een belangrijke rol in te vervullen. Ouders blijken niet altijd bewust te zijn van het gevaar van het internet. Als advies wordt meegegeven; ga in gesprek met je kind, leer hoe ze kritisch kunnen omgaan met onbekende sites en bespreek de gevolgen. Verder worden er handige sites vermeld en krijgen ouders formulieren mee hoe ze in gesprek kunnen gaan met hun kind over dit thema.
Bijeenkomst 4: Positief opvoeden anno 2015 Inhoudelijke uitvoering wordt gedaan door een medewerker van Alifa. Deze bijeenkomst wordt toegelicht aan de hand van het opvoedingsprogramma Triple P. Dit programma kent vijf basisprincipes, namelijk: 1. 2. 3. 4. 5.
Veilige en stimulerende omgeving creëren Positieve leeromgeving Aansprekende discipline Realistische verwachtingen hebben Goed voor jezelf zorgen
Tijdens deze bijeenkomst worden handvatten gegeven hoe ouders op een positieve wijze om kunnen gaan met hun kinderen. Van belang is het om in gesprek te gaan met het kind. Door middel van bovenstaande punten kunnen ouders bij zichzelf nagaan hoe zij hun opvoeding vormgeven en of ze realistische verwachtingen hebben van hun kind. Geen enkele opvoeding is hetzelfde en er is er niet één goed, maar wanneer er rekening kan worden gehouden met genoemde basisprincipes kan een kind goed tot ontwikkeling komen. Aan de hand van verschillende stellingen kunnen ouders hun ervaringen uitwisselen en ontstaan er interessante discussies. Naderhand krijgen ze informatiefolders mee met handige tips.
17
Bijlage 3: Tevredenheidsonderzoek 2015 onder ouders en leerlingen
Tevredenheidsonderzoek Onderwijsbegeleiding Oost Nederland
Mei 2015
18
Inleiding Stichting Onderwijsbegeleiding biedt aan jongeren en hun ouders, van wie de inkomenssituatie en/of thuissituatie onvoldoende is, de mogelijkheid om hun talenten en sociale betrokkenheid in onze samenleving verder te ontwikkelen. Door onderwijsbegeleiding, ondersteuning, netwerk en educatieve activiteiten worden talenten ontwikkeld en krijgt men weer perspectief op een volwaardig functioneren binnen onze maatschappij. In dit onderzoek voor Onderwijsbegeleiding Oost Nederland zijn er 63 ouders, van wie de kinderen onderwijsbegeleiding volgen, naar hun bevindingen gevraagd. Ook is er onder in totaal 74 leerlingen gevraagd in hoeverre zij tevreden zijn over de begeleiding. In dit rapport wordt, mede aan de hand van grafieken, duidelijk gemaakt op welke terreinen door Onderwijsbegeleiding Oost Nederland goed wordt gescoord en waar er nog verbeterpunten liggen.
Resultaten enquête onder ouders De enquête onder de ouders is afgenomen onder 63 ouders, van wie de kinderen begeleiding volgen. Van deze 63 enquêtes komen er 10 vanuit het Mekkelerholtproject, 12 vanuit Twekkelerveld, 11 vanuit het SEP-project en 30 vanuit de Wesselerbrink. De onderzochte gebieden zijn de invloed van de begeleiding op het kind, de invloed op het gezin en de invloed op de wijk. Deze zullen in die volgorde behandeld worden. Daarnaast is aan de ouders gevraagd of ze de begeleiding zouden aanraden aan anderen. Alle ouders die de vraag hebben ingevuld zouden dit doen.
Invloed op het kind In de eerste plaats is de invloed die de begeleiding op het kind zelf heeft onderzocht. Hier zijn vijf vragen gesteld. Deze gaan over de algemene invloed die de begeleiding op het kind heeft, over in hoeverre men tevreden is over de begeleiding en uitleg, over de persoonlijke aandacht die aan het kind geschonken wordt, over in hoeverre de werksfeer rustgevend voor het kind is en in de laatste plaats of de cijfers van het kind verbeterd zijn. In Figuur 1 is te zien hoe tevreden de ouders zijn over de invloed die de begeleiding op het kind heeft.
Invloed begeleiding op kind Heel tevreden
Algemeen
Tevreden
Begeleiding en uitleg
Ontevreden
Persoonlijke aandacht
Helemaal niet tevreden
Rustgevend door werksfeer 0%
20%
40%
60%
80%
Figuur 1 - Invloed begeleiding op kind
19
100%
Niet ingevuld
Hieruit blijkt dat de ouders (erg) tevreden zijn over invloed die de begeleiding heeft op hun kind. Over het algemeen is bijna de helft van de ouders heel tevreden over deze invloed en het grootste gedeelte van de rest is tevreden. Bij de vraag over de verbetering in de cijfers is niet dezelfde schaal gebruikt, maar deze is ingedeeld van ‘sterk verbeterd’ tot ‘helemaal niet verbeterd’. Dit is te zien in Figuur 2.
Behaalde Cijfers Sterk verbeterd Verbeterd
Niet verbeterd Helemaal niet verbeterd Niet ingevuld
Figuur 2 - Behaalde cijfers
Uit deze resultaten is te zien dat 80% van de ouders een (sterke) verbetering ziet in de cijfers van hun kinderen. Van deze 80% ziet de helft een sterke verbetering en de andere helft verbetering. Ongeveer 15% ziet geen verbetering in de cijfers en 5% heeft de vraag niet ingevuld.
Invloed op het gezin In de tweede plaats zijn er vijf vragen gesteld over de invloed van de begeleiding op het gezin. Deze vijf vragen gingen over de verbetering in de werkhouding, over de motivatie van het kind, over de sfeer binnen het gezin, over of het kind het gestelde doel wil halen en over het zelfvertrouwen van het kind. In Figuur 3 zijn de uitkomsten hiervan te zien.
Invloed begeleiding op gezin Werkhouding huiswerk
Sterk verbeterd
Motiviatie om door te gaan
Verbeterd
Sfeer binnen gezin
Niet verbeterd
Wil het doel halen
Helemaal niet verbeterd
Zelfvertrouwen
Niet ingevuld 0%
20%
40%
60%
80%
100%
Figuur 3 - Invloed begeleiding op gezin
Hieruit blijkt dat gemiddeld bijna de helft van de ouders sterke verbetering ziet over de invloed die de begeleiding heeft op het gezin. In totaal ziet bijna 90% van de ouders een (sterke) verbetering. Met name de vragen over de wil van het behalen van het doel en het zelfvertrouwen worden positief ingevuld.
20
Invloed op de wijk Als laatste is de invloed die de begeleiding op het kind in de wijk heeft onderzocht. Er zijn hier drie vragen gesteld. Deze gaan over of het kind positiever in het leven staat, of het kind een betere houding naar vrienden heeft en over of de sfeer in de omgeving verbeterd is. In Figuur 4 is te zien in hoeverre ouders verbetering zien in hoe hun kind in de wijk staat.
Invloed begeleiding op kind in wijk Sterk verbeterd
Staat positiever in het leven
Verbeterd Betere houding naar vrienden
Niet verbeterd
Sfeer in de omgeving
Helemaal niet verbeterd 0%
20%
40%
60%
80%
100%
Niet ingevuld
Figuur 4 - Invloed begeleiding op kind in wijk
Ruim 80% van de ouders zien een (sterke) verbetering van hoe hun kind in de wijk staat. Van de overige 20% hebben de meeste ouders de vraag niet ingevuld.
Resultaten enquête onder leerlingen Er is een enquête onder 74 leerlingen afgenomen. Van deze 74 leerlingen volgen er 7 begeleiding in Twekkelerveld, 10 in het Mekkelerholtproject, 10 in het SEP-project, 6 WK en 41 zijn overige leerlingen. Er zijn vragen in twee categorieën, namelijk over de tevredenheid over de begeleiding en over de tevredenheid van verbetering in eigen prestaties. Ook aan de leerlingen is gevraagd of ze de begeleiding zouden aanbevelen aan anderen. Dit zouden ze allen doen.
Tevredenheid over begeleiding In de eerste plaats is gevraagd in hoeverre zij tevreden zijn over de begeleiding. Dit is opgesplitst in vijf categorieën. Deze categorieën zijn algemene tevredenheid, en daarnaast tevredenheid over de uitleg van de leerstof, persoonlijke aandacht, werksfeer en de locatie. De uitkomsten zijn te zien in Figuur 5.
Wat vind je van de begeleiding Algemeen
Heel tevreden
Uitleg leerstof
Tevreden
Persoonlijke aandacht
Niet tevreden
Werksfeer
Helemaal niet tevreden
Locatie
Niet ingevuld 0%
20%
40%
60%
80%
Figuur 5 - Tevredenheid begeleiding
21
100%
Gemiddeld gezien is bijna twee derde van de ondervraagde leerlingen heel tevreden over de begeleiding. Een enkeling is niet tevreden, de rest is wel tevreden.
Verbetering Ook zijn er een aantal vragen gesteld over in hoeverre leerlingen tevreden zijn over de verbetering van hun prestaties. Dit is gevraagd over de verbetering van de werkhouding, motivatie, kennis, behaalde cijfers en overzicht op studie. Figuur 6 laat de uitkomsten hiervan zien.
Hoe vind je de verbetering van Je werkhouding
Heel tevreden
Je motivatie
Tevreden
Je kennis
Niet tevreden
Je behaalde cijfers
Helemaal niet tevreden
Je overzicht op studie
Niet ingevuld 0%
20%
40%
60%
80%
100%
Figuur 6 - Tevredenheid over prestaties
Gemiddeld gezien is bijna de helft van de ondervraagde leerlingen heel tevreden over zijn of haar prestaties. Een enkeling is niet tevreden, de rest is wel tevreden.
Conclusies Op alle onderzochte gebieden zijn de ouders erg positief over de begeleiding. Het grootste deel van de ouders beantwoorden in alle categorieën met ‘verbeterd’ of ‘sterk verbeterd’. Bij de vragen over de invloed van de begeleiding op het kind antwoordt meer dan 90% van de ouders dat zij (heel) tevreden zijn. Ook zien de ouders een positieve invloed vanuit de begeleiding op het eigen gezin en op de wijk. Alle ouders die de vraag hebben ingevuld zouden deze begeleiding aanraden aan anderen. De leerlingen laten een vergelijkbaar beeld zien. Op bijna alle gebieden zijn de leerlingen (heel tevreden), een enkeling is iets minder tevreden. Ook alle leerlingen zouden de begeleiding aanraden aan anderen.
22