Rapportage ‘Meer halen uit werkervaring’
Deelnemers: Caparis:
Frans Westra
iederz:
Evelyn Tiggelaar
Sallcon Werktalent:
Eline Derks
Wedeka Bedrijven:
Femmia Haverkamp
Meer halen uit werkervaring Mei 2013
1
Inhoudsopgave 1. Inleiding ……………………………………………………………………………… 2. Het ePortfolio ……………………………………………………………………………… 3. Inzet en activiteiten project ……………………………………………………………………………… 3.1 Gebruikte ePortfolio’s 3.2 Inventarisatie van de werkwijze 3.3 Reguliere arbeidsmarktpartijen 3.4 Sturing en begeleiding 4. Bevindingen ……………………………………………………………………………… 4.1 Meerwaarde ePortfolio voor de SW sector 4.2 Inzet ePortfolio voor laagopgeleiden 4.3 Integrale samenwerking 4.4 Vormgeving 4.5 Eisen 4.6 Relatie CVS/loonwaardebepaling 5. Implementatie ……………………………………………………………………………… 6. Werkproces ……………………………………………………………………………… 7. Programma ……………………………………………………………………………… 8. Succesvoorwaarden ……………………………………………………………………………… 9. Conclusies ………..……………………………………………………………………. 9.1 Gebruik 9.2 Inhoud 9.3 Inwisselbaarheid 9.4 Tot slot
Meer halen uit werkervaring Mei 2013
3 4 6
11
13 14 15 16 17
2
1. Inleiding In de periode april 2012 tot en met mei 2013 is het project ’Meer halen uit werkervaring’ uitgevoerd. Vier SW bedrijven hebben samengewerkt aan de ontwikkeling van het ePortfolio. In deze rapportage wordt in het kort de achtergrond van het project geschetst en wordt een beschrijving gegeven van het instrument ePortfolio. Daarna worden de activiteiten benoemd, samen met de bevindingen en aanbevelingen. In de rapportage zijn ook de gegevens en resultaten vanuit de landelijke pilotgroep ePortfolio en het innovatieproject ´Van binnen naar buiten´ verwerkt. Alle gegevens vormen het model voor de verdere implementatie. Dit is uitgewerkt in een werkproces en een portfolioprogramma. Achtergrond van het project Voor SW-bedrijven verandert er veel. Medewerkers zijn niet langer zeker zijn van hun arbeidsplek. Het is van belang dat de mogelijkheden en capaciteiten van medewerkers goed in beeld worden gebracht om, voor degenen voor wie het mogelijk is, een doorstroom naar de reguliere arbeidsmarkt te realiseren. Het ePortfolio is een middel om naast opleidingen en diploma’s meer zicht te krijgen op werkervaring en competenties van medewerkers. Vier SW bedrijven; Caparis, iederz, Sallcon Werktalent en Wedeka Bedrijven hebben de mogelijkheden van een ePortfolio verkend. Dit is mede mogelijk gemaakt door de stimuleringsregeling van SBCM. In deze rapportage geven zij een antwoord op de volgende vragen: 1. Wat is de meerwaarde van het ePortfolio voor de SW-sector? 2. Is het e-portfolio een geschikt instrument voor laagopgeleide medewerkers en wat is de toegevoegde waarde? 3. Welke meerwaarde heeft het ePortfolio voor de integrale samenwerking? 4. Waar moet het ePortfolio aan voldoen? 5. Welke eisen worden aan het ePortfolio gesteld? 6. Hoe is de relatie van het ePortfolio met CVS en loonwaardebepaling?
Meer halen uit werkervaring Mei 2013
3
2. Het ePortfolio Het ePortfolio is een digitaal instrument waarmee via het internet opleiding, werkervaring, competenties, kennis, vaardigheden, ambities, motivatie en persoonlijke ontwikkelingsplannen worden vastgelegd. Naast teksten kunnen ook diploma´s, certificaten, uitgevoerde werkplekopdrachten, foto’s etc. worden toegevoegd. Functies ePortfolio Afhankelijk van het doel kan het ePortfolio verschillende functies hebben. Zo kan het worden ingezet als beoordelings-, ontwikkel- of showcase-instrument.
Beoordelingsportfolio: beoordeling van competenties op basis van bewijsmateriaal; diploma’s, certificaten, EVC. Ontwikkelportfolio: bewuster leren en loopbaanontwikkeling; coaching, begeleiding, POP. Showcase portfolio: matching; sollicitatie, werving, selectie.
Opbouw ePortfolio Voor de opbouw van het ePortfolio zijn afspraken gemaakt over de inhoudelijke en technische standaarden voor de uitwisselbaarheid. De Nederlandse overheden en semi-overheden hebben zich tot doel gesteld gebruik te maken van ‘open source’ software. De NTA 2035 is de open source standaard voor ePortfolio. Alleen dan is uitwisselbaarheid gegarandeerd. In onderstaande afbeelding is te zien hoe een ePortfolio conform de NTA 2035 is opgebouwd. Er is sprake van drie onderdelen: 1. Persoonlijke gegevens: worden door de eigenaar bij de start van het ePortfolio ingevuld en als nodig bijgewerkt. 2. Resultaten: dit onderdeel zal steeds aangevuld worden met nieuwe documenten en activiteiten. 3. Showcase/cv: een samenvatting van 1 en 2 om aan derden te presenteren. Schema opbouw portfolio
Meer halen uit werkervaring Mei 2013
4
In 2012 is een landelijke werkgroep ePortfolio gestart. Wedeka Bedrijven heeft deelgenomen aan deze werkgroep en heeft samen met andere instanties informatie aangeleverd voor het project ‘Gezamenlijke ePortfolio’. Momenteel wordt een aanbeveling uit het rapport om de meerwaarde van het ePortfolio breder te communiceren door het Ministerie van SZW overgenomen. De arbeidsmarkt vraagt van werkenden om de waarde van hun ervaring zichtbaar te maken. Het is daarom wenselijk om mensen de beschikking over een elektronisch portfolio (ePortfolio) te geven, waarin ze hun verworven ervaring kunnen bijwerken en dat een leven lang van hen zelf is. Zo’n portfolio kan de stap naar erkenning van verworven competenties (Ervaringscertificaat) eenvoudiger maken. Het ePortfolio moet zich eerst in de praktijk bewijzen. Er moeten afspraken worden gemaakt over structuur, opbouw van de inhoud en de uitwisselbaarheid van het (e)Portfolio. De ministeries van OCW en SZW en het UWV zetten hiertoe gezamenlijk in op pilots. Van belang is dat er begin 2012 (verschoven naar 2013) een evaluatie ligt van de resultaten, op basis waarvan over invoering (via cao’s, re-integratie UWV/gemeenten en onderwijs) van het ePortfolio kan worden besloten. Bron: Vitaliteitspakket, SZW, juli 2011
Meer halen uit werkervaring Mei 2013
5
3. Inzet en activiteiten project Voor het project´Meer halen uit werkervaring´ zijn diverse activiteiten uitgevoerd. Deze activiteiten zijn hieronder benoemd, aangevuld met een korte beschrijving van de uitvoering en/of resultaten. 3.1 Gebruikte ePortfolio’s 3.1.1 InCtrl InCtrl is een landelijke organisatie die zich richt op het vergroten van de eigen kracht en de zelfredzaamheid van deelnemers door EVC – en ePortfolio programma’s aan te bieden. InCtrl werkt vanuit de eigen kracht van de medewerker. Het ePortfolio is van de medewerker die professioneel wordt begeleid door een portfoliobegeleider. Het ePortfolio van InCtrl:
Verzamelt werkervaring. Brengt door foto’s en film activiteiten in beeld. Maakt competenties zichtbaar. Zet alle bewijzen om trots op te zijn op een rij. Vereenvoudigt de presentatie. Heeft een berichtenoptie als communicatiemiddel. Biedt een zoekfunctie voor accountmanagers/detacheringsconsulenten of consulenten begeleid werken. Biedt een vacaturefunctie voor zelf matchen van de kandidaat. Wordt geleverd in de huisstijl van het bedrijf of organisatie. Biedt een ‘NTA 2035 knop’ voor uitwisselbaarheid met andere systemen.
Naast het ePortfolio kan ook een werkervaringsmonitor worden ingevuld. De werkervaringsmonitor vergelijkt alle opgedane werkervaringen met de competenties die zijn gebaseerd op de beroepscompetenties van het MBO (COLO; competentiegericht onderwijs). InCtrl heeft een prijs per ePortfolio van 5 euro per kandidaat per jaar. Wanneer de kandidaat werk vindt kan de ePortfolio in een NTA 2035 export mee worden genomen naar inctrl.mijnportfolio.nl. Daar kan de kandidaat de eigen ePortfolio gratis blijven beheren. InCtrl stimuleert het gebruik van ePortfolio. Ze leiden daartoe werkervaringsadviseurs, ePortfoliobegeleiders en ePortfoliobeheerders op, en voeren initiële implementaties uit bij klanten die ePortfolio willen gaan gebruiken. 3.1.2 CompetenSYS CompetenSYS zet haar portfolio-concept in vanuit de gedachte dat het ook daadwerkelijk iets toevoegt voor de deelnemer. Met name voor kwetsbare doelgroepen is gebleken dat opbouwen van een portfolio met meerwaarde voor bijvoorbeeld werkgevers, een tijdrovend en intensief proces is. Een ePortfolio alleen om het ePortfolio is dan een te dunne basis. CompetenSYS koppelt het ePortfolio aan drie lijnen, die direct voordeel bieden in het verdere gebruik en inbedding ervan: Meer halen uit werkervaring Mei 2013
6
1. Combinatie met diagnose en zelfsturing. 2. Koppeling met EVC maar ook met werkplekopdrachten. 3. Koppeling met alle vacatures in de regio. Gebleken is, dat het nadenken over de vulling van het ePortfolio op zich al een belangrijk effect heeft op de bewustwording bij de deelnemer; waar sta ik, wat kan ik en waar wil ik naartoe. Het stimuleren van dit proces is voor sociale diensten en SW-organisaties enorm belangrijk. Door de deelnemer zelf aan het roer te zetten en hem tegelijkertijd de mogelijkheid te bieden om een zelfassessment en testen te laten doen, heeft het ePortfolio een belangrijke toegevoegde waarde in het stellen van een diagnose. Datzelfde gebeurt uiteraard ook wanneer het ePortfolio wordt ingezet om uiteindelijk een ErvaringsCertificaat te behalen. Bij een aantal SW-medewerkers is dit bijvoorbeeld gebeurd in relatie tot het AKA-diploma. Op die momenten zie je dat het ePortfolio ook echt gevalideerd kan worden. CompetenSYS probeert daarnaast ook echt de koppeling met de regionale arbeidsmarkt te maken en heeft de mogelijkheid om op basis van het profiel van de kandidaat een gericht vacature-aanbod te doen. CompetenSYS probeert deze dynamiek te koppelen met arbeidsmarktinstrumenten. Met name met het oog op de komende Participatie Wet, waarbij gemeenten en SW bedrijven meer moeten doen met minder middelen, wordt hier veel van verwacht. De prijs voor het ePortfolio is op basis van een abonnementsprijs. Voor kleinere aantallen bedraagt dit € 50,- per kandidaat per jaar. Naar mate de aantallen stijgen zal een staffel worden gehanteerd. 3.1.3 OBA MileStones De ePortfolio’s van OBA MileStones zijn gerealiseerd in samenwerking met expertisecentra, scholen voor special onderwijs, orthopedagogen, GZ psychologen, klantmanagers, arbeidsdeskundigen en begeleiders van SW medewerkers. OBA MileStones kent 4 doelgroepgerichte ePortfolio’s: 1. ePortfolio voor mensen met een verstandelijke beperking. 2. ePortfolio voor mensen met een sociaal-, emotionele gedragsproblematiek. 3. ePortfolio voor mensen met een autisme spectrum stoornis. 4. EVC portfolio.
problematiek
en/of
De ePortfolio’s kunnen groepsgewijs worden ingevuld, waarbij 1 dag ondersteuning vanuit OBA MileStones geadviseerd wordt. Vervolgens kan volgens het principe ‘train de trainer’ worden gewerkt. Begeleiders worden aan medewerkers gekoppeld en het ePortfolio wordt geleverd in de huisstijl van de klant. Ook kent het ePortfolio een communicatiemodule waardoor het mogelijk is dat de medewerker kan communiceren met de begeleider. De verwerkingen van persoonsgegevens worden gemeld bij het College Bescherming Persoonsgegevens. OBA MileStones rekent voor een ePortfolio 5 euro per persoon.
Meer halen uit werkervaring Mei 2013
7
3.2 Inventarisatie van de werkwijze. 3.2.1. iederz iederz is in januari 2013 gestart met de pilot ePortfolio met als doel de kerntaken van medewerkers te ontwikkelen en de doorstroom naar de arbeidsmarkt te bevorderen. Deelnemers werden aangeleverd vanuit de bemiddelingsgroepen Detapool en de Verrekijker. Er is gewerkt met het ePorfolio van InCtrl en in totaal zijn 55 ePortfolio’s gevuld. De begeleiding was in handen van de afdeling Onderzoek en Training. iederz kan nog geen uitsluitsel geven op de onderzoeksvraag die ze zichzelf hadden gesteld, te weten "Heeft ePortfolio een meerwaarde voor de werkgever bij de presentatie van potentiële detacheringskandidaten?" De kwaliteit van de 55 ingevulde ePortfolio's is nog niet optimaal. Een presentatie aan werkgevers is momenteel niet aan de orde. In de komende maanden zal binnen iederz worden gewerkt aan het optimaliseren van de reeds ingevulde ePortfolio's waarna de presentatie van potentiële detacheringskandidaten aan werkgevers vorm zal krijgen. De betreffende werkgevers zullen geïnterviewd worden waarna de onderzoeksvraag beantwoord kan worden. 3.2.2. Sallcon Werktalent Bij Sallcon Werktalent is getracht het ePortfolio in te zetten als instrument voor SW medewerkers. Daarvoor zijn verschillende acties ondernomen: 1. Oproep in het personeelsblad om een ePortfolio te maken. Hierop is slechts één reactie gekomen. 2. Oproep onder consulenten om gekoppeld aan de sollicitatietraining voor nieuwe instroom een ePortfolio te maken. Na vier weken training was de groep gehalveerd, omdat de meeste mensen al een werkplek hadden gevonden. 3. Vanuit de Sallcon AKAdemie een groepje samenstellen. Mensen zijn hiervoor benaderd, maar er was niet voldoende animo. Sallcon heeft gesprekken gevoerd met CompetenSYS. Er is een ePortfolio gebouwd wat inhoudelijk aan de wensen van Sallcon voldoet. Er kan een koppeling worden gemaakt met de database van Sallcon voor EVC-trajecten en WPO-opdrachten. Conclusie: Onbekend maakt onbemind. Voor de SW doelgroep lijkt dit instrument nog ver weg. Eerst zal er ervaring moeten worden opgedaan om te kijken of het werkt. Sallcon heeft niet aan den lijve kunnen ondervinden of het instrument geschikt is. De vraag om een ePortfolio wordt wel vanuit de re-integratie van WWB-ers gesteld. Deze vraag wordt door Sallcon opgepakt. 3.2.3. Caparis Caparis heeft niet gewerkt met een ePortfolio. Wel heeft Caparis meegekeken met de ontwikkelingen van het ePortfolio en meegedacht en gepraat over de resultaten van de pilots. Meer halen uit werkervaring 8 Mei 2013
3.2.4. Wedeka Bedrijven Wedeka heeft met twee portfolio’s gewerkt: InCtrl en OBA MileStones. Met het porfolio van InCtrl is intensief gewerkt met de SW doelgroep voor het project ’Van binnen naar buiten’. OBA MileStones heeft voor Wedeka een korte pilot uitgevoerd met een geselecteerde doelgroep om ervaringen op te doen met het instrument van OBA MileStones. Eind vorig jaar besloot Wedeka extra in te zetten op de beweging van binnen naar buiten. Een eerste aanzet voor deze extra inspanning betrof het ontwikkelen van een programma voor alle medewerkers met een nieuw dienstverband vanaf januari 2012. Het programma bevatte drie onderdelen:
Het in beeld brengen van de mogelijkheden van SW medewerkers door het inzetten van adviseurs op het gebied van werkervaring en ePortfolio. Uitbreiding van de bemiddeling naar reguliere werkgevers door het inzetten van een tijdelijke extra accountmanager voor begeleid werken. Uitbreiden van scholing en ontwikkeling in samenwerking met het ROC Noorderpoort.
In februari 2012 is -in het kader van Sociale Innovatie (ESF actie E)- het project ‘Van binnen naar buiten’ gestart onder leiding van InCrtl. Adviseurs van InCtrl hebben ‘nieuwe’ medewerkers begeleid bij het in beeld brengen van hun werkervaring en het vullen van het (Wedeka)portfolio. Zie: www.wedeka.mijnportfolio.nl In totaal hebben 70 medewerkers deelgenomen aan het project. De medewerker heeft na de bijeenkomsten ePortfolio:
Meer verantwoordelijkheid over eigen traject. Overzicht en inzicht over eigen kennis en kunde. Relevante werkervaring vastgelegd. Een presentatiemap: showcase.
Verbeterpunten:
Goede voorlichting aan medewerkers en hun leidinggevende. De rollen van de begeleiders moeten helder zijn: portfoliobegeleider, accountmanager, detacheringsconsulent. Online berichtenverkeer moet worden gestimuleerd. Ontwikkelen van de zoekfunctie voor werkgevers, detacheringconsulenten, accountmanagers.
OBA MileStones heeft bij Wedeka gewerkt met een algemeen ePortfolio voor een brede doelgroep. De bevindingen zijn aan Wedeka gerapporteerd. Hieronder een korte weergave. De pilot is succesvol verlopen. De deelnemers konden na een korte instructie snel aan het werk. Veel deelnemers hadden foto’s, diploma’s en certificaten meegenomen, zodat deze konden worden gescand en opgenomen in
Meer halen uit werkervaring Mei 2013
9
het portfolio. Het enthousiasme om met het portfolio te werken groeide naarmate het invulproces vorderde en in een kort tijdsbestek hadden de deelnemers al een behoorlijk gevuld portfolio tot hun beschikking.
Het ePortfolio van OBA MileStones kan niet zonder begeleiding worden gevuld. OBA MileStones biedt meerdere ePortfolio’s voor diverse doelgroepen. 3.3 Reguliere arbeidsmarktpartijen De arbeidsmarkt vraagt van werkzoekenden en werkenden om de waarde van hun werkervaring zichtbaar te maken. Het is daarom wenselijk dat de mensen de beschikking hebben over een ePortfolio. In het ePortfolio kunnen ze hun verworven ervaringen bijwerken en hebben ze een leven lang de beschikking over dit instrument. Accountmanagers en werkgevers krijgen met behulp van het ePortfolio beter zicht op vaardigheden en ervaringen van medewerkers. Een leven lang werken bij dezelfde baas is voorbij. Baanzekerheid is vervangen door werkzekerheid. Door de inzet van het ePortfolio wordt de arbeidsmobiliteit verbeterd. Wedeka heeft met ondernemers uit Borger Odoorn gekeken naar de mogelijkheden van het ePortfolio. Ideeën en wensen van de ondernemers worden momenteel besproken. De uitkomsten worden gebruikt voor een aangepaste versie van het ePortfolio. 3.4 Sturing en begeleiding. Sturing is de verantwoordelijkheid van het management. Vanuit een gedeelde visie wordt het ePortfolio ingezet. De begeleiding van het ePortfolio ligt in handen van een portfoliobegeleider. De portfoliobegeleider werkt sectoroverstijgend, maakt verbindingen tussen scholing- en arbeidsmarkt, bewaart onafhankelijkheid, en maakt gebruik van competentiescans en e-coaching. Taken portfoliobegeleider:
Coachen bij het samenstellen van het ePortfolio. Adviseren over persoonlijke ontwikkeling. Adviseren over duurzame inzetbaarheid van medewerkers. Adviseren over arbeidsmarktontwikkelingen. Ondersteuning bieden bij het meer halen uit werkervaring door: o Benutten van de ‘eigen kracht’ van werknemers. o Inzetten van een webbased ePortfolio omgeving voor de werknemer en organisatie.
Meer halen uit werkervaring Mei 2013
10
4. Bevindingen 4.1. Meerwaarde ePortfolio voor de SW sector De medewerker is in beeld! Competentieontwikkeling vindt niet alleen plaats in het onderwijs, maar ook tijdens het uitvoeren van werkzaamheden op de werkvloer en thuis. Deze ontwikkeling wordt gedurende een heel leven opgebouwd. In het kader van een leven lang leren is het registreren van deze gegevens in het ePortfolio van belang. Het ePortfolio ondersteunt de uitwisseling van gegevens en is eigendom van de medewerker. De medewerker is de primair belanghebbende. Hij/zij heeft zelf de verantwoordelijkheid over het ePortfolio. Bron: Blog Anneke Hemmen SW Journaal:
Mijn visie is dat iedereen zélf verantwoordelijk is voor zijn werk en inzetbaarheid, maar als professional dienen we dit proces wel te sturen en te faciliteren. Ik kom veel mensen tegen die ‘gewoon’ aan het werk zijn en hun werk goed doen, maar toch niet kunnen vertellen wat ze geleerd hebben. Laat staan dat ze trots kunnen zijn op het werk wat ze doen. Ik vind dat wij als professionals te veel blijven doen, terwijl het volgens mij andersom zou moeten zijn. Volgens mij moeten wij alleen coachen en het de medewerker vooral zélf laten doen. Laat ze zelf al hun ervaringen bij elkaar brengen en al hun documenten, diploma’s, foto’s, filmpjes van wat ze hebben gedaan verzamelen. We kunnen ze daarbij uiteraard helpen, maar dan in faciliterende zin. Tijdens intervisie-bijeenkomsten merk ik nog steeds dat professionals te veel willen helpen. Door medewerkers zelf hun eigen e-Portfolio te laten ‘bouwen’ krijgen ze veel meer zelfinzicht, doordat duidelijk wordt dat ze veel geleerd hebben.
4.2. Inzet ePortfolio voor laagopgeleiden De arbeidsmarkt vraagt van mensen om de waarde van (werk)ervaringen zichtbaar te maken. Dit kan gerealiseerd worden door medewerkers een ePortfolio te geven, waarin ze hun verworven kennis en vaardigheden kunnen vastleggen en bijwerken. De mate van zelfredzaamheid neemt toe als de medewerkers beschikken over een ePortfolio. Dit geldt ook voor laagopgeleiden. In de pilots bij iederz en Wedeka hebben laagopgeleiden een ePortfolio gemaakt. De ervaring leert dat laagopgeleiden in staat zijn om zelf onderdelen van het ePortfolio te vullen. Door met de leverancier goede afspraken te maken over de lay-out en het taalgebruik is het ePortfolio toegankelijk voor iedereen. 4.3. Integrale samenwerking De meerwaarde is de uitwisselbaarheid. De medewerker is eigenaar van het ePortfolio en neemt dit mee naar de toekomstige werkgever. Alle partijen krijgen door het ePortfolio beter zicht op vaardigheden en ervaringen van medewerkers. Het wordt makkelijker om ervaringen en competenties van potentiële medewerkers snel uit te wisselen en te beoordelen. In de huidige maatschappij zijn er vier ontwikkelingen die het gebruik van ePortfolio in het publieke domein van belang maken (Bron: landelijk platform ePortfolio):
Meer halen uit werkervaring Mei 2013
11
1. Een leven lang werken bij een baas is voorbij en vervangen door de noodzaak om een leven lang aan de eigen inzetbaarheid te blijven werken. Het ePortfolio verbetert de arbeidsmarktmobiliteit. 2. De overheidssteun is vervangen door flankerend beleid en vergroot de verplichting om zelf inkomenszekerheid te verwerven. 3. De kenniseconomie zorgt voor een grotere complexiteit van functies en behoefte aan vernieuwde competenties, waardoor het steeds lastiger wordt om op basis van een eenvoudig cv te bepalen of iemand de geschikte competenties heeft om in aanmerking te komen voor de desbetreffende functie. 4. De flexibiliteit op de arbeidsmarkt neemt toe. Een voorbeeld is een project in Oost Groningen. In dit project worden in Training & Diagnose Centra WWB klanten en SW medewerkers gescreend op hun mogelijkheden en inzetbaarheid. Onderdeel van het diagnoseprogramma is het vullen van een ePortfolio. In samenwerking met zeven gemeenten en twee SW organisaties wordt deze uniforme aanpak gerealiseerd om deelnemers te ondersteunen bij het nemen van loopbaanstappen. 4.4 Vormgeving Het ePortfolio heeft een aantrekkelijke, herkenbare lay-out. Dit is de basis voor een programma gericht op het in beeld brengen van medewerkers vanuit eigen kracht en bewustwording. Voor SW medewerkers dient het taalgebruik eenvoudig te zijn, zodat zij weten wat er van hen wordt verwacht. Voor de bemiddeling van medewerkers naar een werkplek buiten het SW bedrijf is het van belang dat detacheringsconsulenten en accountmanagers in ePortfolio’s kunnen zoeken naar geschikte kandidaten. Medewerkers hebben hiervoor in het ePortfolio hun inzetbaarheid en geschiktheid aangegeven. 4.5. Eisen Het ePortfolio kent een vaste opbouw conform de eisen NTA 2035. Dit is een harde eis voor uitwisselbaarheid, die wordt getoetst op: www.kennisnet.nl. Zie ook bladzijde 4. Vanuit de pilots worden de volgende eisen aan het ePortfolio gesteld:
Activerend en uitdagend programma. Eenvoudig in gebruik. Documenten kunnen toevoegen en downloaden. Exportfunctie cv en showcase. Begeleiding van medewerkers. Bruikbaarheid voor doorplaatsingen.
4.6. Relatie CVS/loonwaardebepaling Het ePortfolio is van de medewerker. Beschikbare informatie is door de medewerker zelf in beeld gebracht. Voor CVS en loonwaardebepaling kan deze informatie een nuttige aanvulling zijn op de al bestaande documenten. Meer halen uit werkervaring Mei 2013
12
5. Implementatie Door het project ´Meer halen uit werkervaring´ is duidelijk geworden dat de inzet van een ePortfolio medewerkers in kracht zet. Medewerkers zijn trots op hun ePortfolio en dat ze kunnen laten zien over welke mogelijkheden ze beschikken. In de begeleiding van medewerkers tijdens het vullen van het ePortfolio is een belangrijke kentering opgetreden. Begeleiders stellen zich faciliterend op en medewerkers komen zelf in actie. Vanuit het innovatieproject ´Van binnen naar buiten´ is in samenwerking met InCtrl onderstaand model voor verdere implementatie gemaakt.
Voorlichting
Voorlichting Uitnodiging eerste portfolio-bijeenkomst.
ePortfolio eerste vulling
Centrale vraag: bemiddelbaar naar arbeidsmarkt? Begeleiding en beoordeling
ePortfolio
Warme overdracht Verdere begeleiding
showcase
Blijvend in SW
Meer halen uit werkervaring Mei 2013
Doorstroom naar reguliere arbeidsmarkt
13
6. Werkproces Voorbeeld
Voorlichting werkleiding door vestigingsmanager
Voorlichting ePortfolio
Werkleiding Personeelsconsulent Portfoliobegeleider (adviseur) Kennismaking en toelichting programma Personeelsadminstratie (beheerder)
Samenstellen ePortfolio 4 – 5 weken (programma)
Portfoliobegeleider Expert op het gebied van het vullen van het portfolio. De portfoliobegeleider is bekend met het portfolio en kan mensen motiveren en stimuleren om zelf actief aan de slag te gaan. Gedurende het ontwikkelingsproces ePortfolio is de portfoliobegeleider het aanspreekpunt voor deelnemer en werkleider/detacheringsconsulent.
Personeelsadministratie
ePortfolio = showcase
PA zorgt voor de mutaties in het overzicht ePortfolio in de rol van beheerder.
Werkleider/Detacheringsconsulent / Accountmanager (begeleider)
Overdracht ePortfolio
Bemiddeling naar ‘buiten’
Heeft inzicht in de ePortfolio’s van de mensen die onder zijn verantwoordelijkheid vallen.
Detacheringsconsulent/ Accountmanager(zoeker) De detacheringsconsulent/accountmanager neemt contact op met de werkleider en vraagt, na akkoord, de werknemer het ePortfolio ter beschikking te stellen.
Doorstroom Meer halen uit werkervaring Mei 2013
14
7. Programma 7.1. Voorlichting De portfoliobegeleider organiseert een voorlichtingsbijeenkomst en wijst mensen op hun volgende afspraak voor het vullen van een ePortfolio. Voorkeur voor een vast moment in de week. 7.2. ePortfolio, eerste vulling Samen met portfoliobegeleider lopen medewerkers het ePortfolio door en starten met vullen. Alle relevante informatie wordt bijeengebracht voor het scannen en overzetten in de ePortfolio omgeving. Doel:
Herkennen computervaardigheid. Herkennen taalvaardigheid. Formuleren van een individueel doel in de ‘wat wil ik’ en ‘waarom wil ik dat’. Begrijpen wat allemaal in het ePortfolio kan worden opgenomen.
Voorzieningen: beamer, voor iedereen een computer met internet, scanner, USB stick en inlogcodes. 7.3. Beoordeling ePortfolio’s De portfoliobegeleider beoordeelt samen met consulenten/accountmanagers het ePortfolio op geschiktheid voor het uitplaatsen en het vinden van de medewerker via de zoekfunctie. Individueel traject richting arbeidsmarkt
Aanvullen ePortfolio: specificeren naar doel. Medewerkers uitnodigen (per berichtenverkeer) nog meer ePortfolio materiaal mee te nemen. Uitwisseling arbeidsmarktinformatie door consulenten/accountmanagers naar portfoliobegeleider.
Doel:
Medewerkers leren werken met een web-omgeving door berichtenverkeer te gebruiken. Showcase samenstellen.
7.4. Bemiddeling naar werk Warme overdracht van portfoliobegeleider naar consulenten/accountmanagers. Begeleidersrol wordt overgezet van portfoliobegeleider naar de verantwoordelijke collega’s.
Meer halen uit werkervaring Mei 2013
15
8. Succesvoorwaarden Interne organisatie
Draagvlak bij het management, ook de direct leidinggevende (werkleider). o Met name de werkleider heeft een belangrijke rol wat betreft het informeren van medewerkers en het sturen op meedoen. Actieve personeelsorganisatie. o De personeelsconsulent is actief betrokken bij het voorlichten van werkleiders en medewerkers. De personeelsconsulent verzorgt de uitnodigingen en verstrekt aanvullende gegevens over de medewerker. Eigen portfoliobegeleiders. o Door eigen portfoliobegeleiders in huis te hebben heeft het bedrijf de expertise voor het samenstellen van kwalitatief goed gevulde ePortfolio’s altijd beschikbaar. De eigen portfoliobegeleiders zijn zichtbaar en kunnen de activiteiten verbinden met andere (bedrijfs)processen. Inbedding in lopende bedrijfsprocessen, activiteiten (bv. opleiding en/of sollicitatietraining) o Een ePortfolio is een middel en geen doel. De informatie in het ePortfolio kan voor meerdere doeleinden worden gebruikt. Zo hoeft een medewerker niet meerdere keren dezelfde informatie aan te leveren en kan er sneller en efficiënter geschakeld worden. Bekendheid met het instrument. o Het werken met een ePortfolio is voor veel medewerkers nieuw. Nut en noodzaak van het instrument moeten duidelijk zijn om medewerkers te activeren en stimuleren.
Procesmatig
Een duidelijk, gestructureerd werkproces, gecommuniceerd naar alle betrokkenen. Een doorgaande lijn naar accountmanagement, docenten en werkgevers. Periodieke evaluatiemomenten
Instrumenteel
Eenvoudig taalgebruik. Een herkenbare lay-out. De begeleider is bekend. Communicatie via de berichtenoptie. Vraag van de arbeidsmarkt in beeld; kansrijke beroepen. Zoekfunctie op basis van inzetbaarheid van de werknemer.
Meer halen uit werkervaring Mei 2013
16
9. Conclusies De conclusies zijn grotendeels gebaseerd op de ervaringen met het ePortfolio bij Wedeka bedrijven. Sallcon en Caparis hebben niet met het ePortfolio gewerkt en voor iederz is het nog een te vroeg om op dit moment al conclusies te trekken. In de conclusies zijn de bevindingen meegenomen van de projecten ’Gezamenlijke ePortfolio’ en ‘Van binnen naar buiten’ en de resultaten van het rapport van Bureau Bartels; monitoring en evaluatie pilots ePortfolio. 9.1 Gebruik Het ePortfolio is een goed bewustwordingsinstrument. Door het ePortfolio krijgen de medewerkers zicht op wat ze kunnen en willen en op welke punten ze zich nog kunnen ontwikkelen. De professional krijgt een beter beeld van de medewerker, waardoor kansen op het vinden van een passende werkplek worden vergroot. Begeleiding is cruciaal. Een goede begeleiding van medewerkers bij het vullen van hun ePortfolio is onmisbaar. De portfoliobegeleider helpt medewerkers bij het invullen van ‘harde’ en ‘zachte’ gegevens. Het invullen van gegevens over inzetbaarheid en competenties vragen om uitleg en ondersteuning. De begeleider stimuleert de medewerker om het ePortfolio compleet te maken en maakt koppelingen met arbeidsmarkt en opleidingen. 9.2 Inhoud Van een aanbodgericht naar een vraaggericht ePortfolio. Er zijn meerdere ePortfolio’s geschikt voor SW medewerkers. Belangrijk is dat de leverancier bekend is met de doelgroep en een vraaggericht ePortfolio kan bieden. Het ePortfolio moet passen bij de behoefte van de doelgroep.
De inhoud is toegesneden op het niveau van de medewerker: eenvoudig taalgebruik en duidelijke verwijsknoppen. De lay-out is uitdagend en nodigt medewerkers uit om aan de slag te gaan. Geen standaard, maar maatwerk.
Toepassingen voor de ene groep medewerkers hebben grotere meerwaarde dan voor de andere groep. Het toevoegen van documenten en foto’s is heel geschikt voor medewerkers die beschikken over weinig diploma’s om hun kennis en ervaringen te tonen. Medewerkers krijgen waardering voor de mogelijkheden van het portfolio. Ze zijn trots op het eindresultaat. Het weergeven van eigen werkervaring en competenties zet medewerkers in hun kracht. 9.3 Uitwisselbaarheid De uitwisselbaarheid is momenteel beperkt. Hiermee is ook landelijk onvoldoende ervaring opgedaan. Voor een goede uitwisselbaarheid is er behoefte aan afspraken over een gemeenschappelijke competentietaal en goede standaarden. Momenteel is de standaard NTA 2035 beschikbaar. Matching van gegevens is door het gebruik van allerlei verschillende systemen niet goed mogelijk. Het ontwikkelen van een brede standaard is nodig om uitwisselbaarheid te kunnen realiseren. Dit is één van de actiepunten op de agenda van de landelijke werkgroep ePortfolio. Meer halen uit werkervaring Mei 2013
17
9.4 Tot slot In deze eindrapportage zijn de ervaringen weergegeven van het werken met ePortfolio voor het project ‘Meer halen uit werkervaring’. Het werken met ePortfolio staat nog in de kinderschoenen. Het ontwikkelen en inzetten neemt meer tijd in beslag dan vooraf was voorzien. Een goede voorlichting en een overzichtelijk begeleidingsprogramma zijn essentieel als men met het ePortfolio aan de slag wil gaan. Wedeka Bedrijven heeft hierbij veel ondersteuning gehad van InCtrl. Het ePortfolio van InCtrl wordt op basis van de resultaten en ervaringen van het project momenteel ook ingezet voor de WWB klanten van de gemeenten in Oost Groningen. SW medewerkers kunnen zich gaan presenteren door middel van een ePortfolio dat laat zien wat er is en waar nog aan gewerkt moet worden. Het ePortfolio is een middel om medewerkers in hun kracht te zetten. Niet ieder portfolio zal voor onze doelgroep geschikt zijn en er zal nog veel geschaafd en gemoduleerd moet worden. De ervaring is dat er in goed overleg veel mogelijk is. We hebben de sprong in het diepe gemaakt. We weten meer van de mogelijkheden en inzetbaarheid van het ePortfolio voor onze doelgroep. Met deze kennis kunnen we verder op weg naar een ePortfolio voor alle medewerkers, waarin zij kunnen laten zien wie ze zijn en wat ze kunnen.
Meer halen uit werkervaring Mei 2013
18