Meer halen uit de biologische kringloop

BELGIE-BELGIQUE P.B. P.P. ANTWERPEN X P409458 BG/9535

KringloopZINe

Meer halen uit de biologische kringloopVlaamse Compostorganisatie vzw Driemaandelijks tijdschrift voor de actieve kringloopkracht: nr 7 • juli - augustus - september 2014

Beste, De opwarming van de aarde lijkt een ver-van-mijn-bedshow als de zomer het al opgeeft halverwege de zomervakantie en je je nog net kan bedwingen om de verwarming aan te zetten. Allerlei berekeningsmethoden (ecologische voetafdruk, watervoetafdruk, kool stofvoetafdruk …) drukken ons echter met de neus op de feiten dat we boven onze stand leven en dat dit nefaste gevolgen heeft voor de biodiversiteit en het klimaat. Kringloopdenken en de materialen in de kringloop houden, wordt meer en meer een noodzaak. Maar met een beschuldigende vinger anderen aan het kringlopen zetten, daar houden we niet van. De evaluatieformulieren van de vormingen liegen er niet om, het is de motiverende houding en de passie van de lesgever en de kringloopkracht die anderen over de streep trekken en de voldoening die het geeft als je resultaat boekt. In dit nummer vind je reportages van beide, maar ook kunstenaars vinden hun gading in het kringloopaanbod. We besteden ook ruime aandacht aan het thema voedselverlies. Hou alvast je agenda bij de hand, want er staan nog een aantal evenementen op stapel waar je Vlaco kan vinden.

Veel leesplezier Elfriede Anthonissen Kristof Van Stichelen Team Thuiskringlopen

In dit nummer: Kringloopquotes . . . . . . . . . . . . . . . .

2

Actief Creatief Workshop bijenhotel was een succes! . . 3 Kringloopweekend . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 Kunstenaars Kringlopen . . . . . . . . . . . . . . 5 Niets is verloren festival . . . . . . . . . . . . . . 9 In team mulchmaaien . . . . . . . . . . . . . . 11

Grond, grondiger, gegrond Peren met een wrange nasmaak . . . . . . . 6 Hout en gras eetbaar voor de mens? . . . 7 Verbod verbranding tuinresten . . . . . . . . 8

Kort # Krachtig Mobiele fruitpersactie . . . . . . . . . . . . . . . 10 SOS Klimaat, een kookprogramma voor de planeet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10

Veelgestelde vragen Hoe weinig voedsel verspillen? . . . . . . . 12

Afgiftekantoor: ANTWERPEN X - Afzenderadres: Vlaco vzw, Stationsstraat 110, 2800 Mechelen

Kringloopquotes

‘Op 19 augustus, een dag eerder dan vorig jaar, overschreden we de draag kracht van de aarde voor dit jaar. Dat betekent dat we, op minder dan 8 maanden, verbruikt hebben wat de aarde op één jaar kan produceren en dat we de komende maanden op het kapitaal van de planeet moeten gaan teren. ‘Earth Overshoot Day’ schuift elk jaar op naar voor. Ondanks de economische crisis blijft het verbruik van de mens stijgen.’ (WWF)

2

KringloopZINe nr 7 • juli - augustus - september 2014

Actief Creatief Vlaamse Compostorganisatie vzw

WORKSHOP BIJENHOTEL WAS SUCCES! Opmerkelijk divers publiek

Op zaterdag 14 juni gaf Vlaco-lesgever Peter Vosters een workshop in de demotuin van het recyclagepark van Drongen. Hij ving aan met een stukje theorie over de solitaire bijen en ging dan met de praktijk ‘Hoe bouw je een bijenhotel?’ aan de slag. De workshop lokte een divers publiek. Een paar koppels, een moeder met haar tienjarige zoon, compost meesters en een delegatie van WZC Leiehome uit Drongen. De milieuverantwoordelijke van het woon- en zorgcentrum had de cursus op internet gezien en drie bewoners met drie begeleiders, kwamen bij wijze van activiteit naar de workshop.

Eigen bijenhotels

Bovendien bleek het bijenhotel, gemonteerd op het tuinhuis in de demotuin, verkeerd georiënteerd waardoor aanvullen ook weinig zin had. Een bijenhotel oriënteer je zuidoostelijk, terwijl het onze noordwestelijk gericht is. Peter stelde voor om twee palen in de grond te slaan en het bijenhotel op die manier juist te draaien en bij een volgende workshop aan te vullen.

Enthousiaste compostmeesters/kringloopkrachten De kringloopkrachten waren meer dan tevreden. Eindelijk zagen ze veel volk in hun demotuin. Ze stonden open voor nieuwe workshops

In tegenstelling tot onze verwachting had bijna iedereen materiaal mee om zijn eigen bijenhotel te bouwen. Wat voor de mensen een grote meerwaarde was, aangezien ze hun geleverde werk nadien mee naar huis konden nemen. Bovendien helpen ze zo het kringloopverhaal ‘bijenhotel’ mee verspreiden. Het nadeel (voor IVAGO) is dat het (grote) bijenhotel van de Demotuin zelf amper aangevuld geraakte.

om zo de Demotuinen weer extra leven in te blazen. Dankzij de omkadering stelden de deelnemers ook een aantal vragen die niets met de cursus te maken hadden, tot grote vreugde van de compostmeesters die ze met veel plezier beantwoordden.


Michiel Verfaillie Medewerker Ivago

3

Actief Creatief Op 7 en 8 juni vond het Kringloopweekend plaats, maar ook op andere data kon je kringloopactiviteiten in de kijker zetten. Als je met andere organisaties de krachten kan bundelen, kan je een rijker assortiment aanbieden wat dan weer een divers publiek aanspreekt.

Zaterdag gaf Ivo Pauwels samen met de Compostmeesters uitleg over composteren en verraste de aanwezigen met een interessante quiz die de winnares een leuk boek opleverde. Samen met de Imkervereniging, De Bij Hoort Erbij, gaf hij uitleg over de aanwezige hommelkast van Bio Best en de imkers beantwoordden zaterdag en zondag talloze vragen over de bijen.

Tijdens de kringloopdag in kinderboerderij, 7 torentjes, kon je bij de Brugse kringloopkrachten terecht met vragen over composteren, moestuinieren … Kinderen bekeken er kriebelbeestjes, maakten eigen bloempotjes van papier, zaaiden radijsjes, lieten zich schminken … Transitie Brugge bracht een visuele voorstelling van permacultuur en maakte zaadbommen! LETS Brugge/Ecoliving was aanwezig met de ruilbib. Verder waren er workshops rond koken met restjes en vlechten met snoeihout.

Zondag was Valkerij Neverland van de partij met hun educatieve, professionele en - vooral - fascinerende roofvogeldemonstratie.

Meer halen uit de biologische kringloop

140328_Poster_A3.indd 7

3/04/14 15:23

Op 31 mei en 1 juni 2014 hielden de Compostmeesters/Kringloop krachten van Groot Zandhoven op hun Composterf weer een geslaagd opendeurweekend met 288 bezoekers. Zij werkten samen met Velt, Natuurpunt, Oxfam en KVLV Pulle en werden hierbij logistiek gesteund door het gemeentebestuur van Zandhoven.

4

Gans het weekend toonde houtdraaier Bruno Cantrijn zijn kunnen om met afvalhout prachtige dingen te maken!

Nadien gaf de KVLV-lesgeefster onder het motto “Red de restjes” aan de aanwezigen handige tips om te voorkomen dat voedsel in de vuilnisbak terechtkomt. De dames van KVLV Pulle toonden door het maken van zeer lekkere proevertjes, die zeker in de smaak van de aanwezigen vielen,dat zij de boodschap alvast goed begrepen hebben. De kleur- of collagewedstrijd voor de jeugd leverde 46 prachtige kunstwerkjes. Op 23 juni werden de prijzen voor de jeugd en ook deze voor de volwassenen uitgedeeld door de Compostmeesters in het Gemeentehuis van Zandhoven. De Compostmeesters houden er aan om alle gasten, helpers, vrijwilligers en sponsors nogmaals van ganser harte te bedanken voor hun medewerking. Willy Jacobs Compostmeester/Kringloopkracht Zandhoven


Actief Creatief KUNSTENAARS KRINGLOPEN De kringloop van planten van ontluiken, groeien, bloeien, afsterven en verteren, boeit niet alleen de tuinier met groene vingers maar ook kunstenaars verweven het in hun verhaal. We stellen je twee projecten voor in Gent en Antwerpen. Onder de noemer ‘Stad & Transitie’ ontwikkelt het Gents kunsten centrum Vooruit een programmalijn die kunstenaars en publiek verbindt in de zoektocht naar maatschappelijke verandering. Eén van de projecten is:

Vlaamse Compostorganisatie vzw

Antwerpen als uitvalsbasis en publiek laboratorium. Timecircus onderneemt er van 2012 tot 2014 artistieke acties en gaat op die manier het debat over duurzaamheid aan met iedereen die dat wil. Alles wat je ziet op het ponton is kringloop. Je vindt geen enkel nieuw materiaal hier, zelfs de bar is gebouwd met afval.

Green Bastards Garden Net zoals vorige zomer trekken de Green Bastards weer op de torentuin op het terras om vergeten groenten en planten te telen. In de Green Bastards Garden worden planten geteeld die buiten de lijntjes kleuren, variëteiten waar je misschien nog nooit van gehoord hebt. Zonderlingen. Buitenbeentjes. Stoute plantjes. Echte ‘bastards’ dus. Sommige zijn zeldzaam en bij zaadfirma’s niet te verkrijgen. De Green Bastards Garden is een project van tuinier Willem Van Gucht die met zijn bevlogenheid tuinen plantenkennis inbrengt. De creatieve bende van ONBETAALBAAR zorgt met recupmateriaal voor de mooie vormgeving van de tuin. Het traject van deze Green Bastards Garden sluit af met een slotmoment op het Transitiefestival, dat Transitie Netwerk Middenveld voor de tweede keer in Vooruit organiseert op 7 oktober 2014.

Een drijvend kippenhok van recuperatiemateriaal oogt als een echt kippenpaleis.

Welvaert Welton Welvaert is letterlijk en figuurlijk een ‘proef’project dat duurzaam leven in de stad onderzoekt. Kunstenaarscollectief Timecircus gebruikt twee pontons in het Bonapartedok vlakbij het MAS in

De kunstenaars kiezen voor meer bloemen in de stad en planten alle afdankertjes in potten. Achteraan vind je de composthopen.


5

Grond, grondiger, gegrond PEREN MET EEN WRANGE NASMAAK

Sinds Rusland een invoerboycot uitsprak over Europese producten werd duidelijk hiervan vooral dat de fruitsector hier de dupe is. Immers bijna de helft van de perenproductie in ons land vindt zijn afzet in Rusland. Blijven onze fruitboeren dan met de gebakken peren zitten? Of vinden de peren de weg naar andere afzetmarkten? Het solidariteitsgevoel van de Belgen is in ieder geval groot. Overal in ons land verschenen ludieke acties om de aankoop van peren te stimuleren. Verschillende organisaties riepen op om lokale producten van eigen bodem te consumeren. Op korte tijd verdubbelde het verbruik van peren in eigen land. Maar dit blijkt niet voldoende, slechts 10 % van de perenoogst is bestemd voor de Belgische markt en 90 % gaat naar export. Het Verbond van Belgische Tuinbouwveilingen eiste dan ook financiële compensaties van Europa. Krijn Poppe, senior econoom bij het Landbouw Economisch Instituut (LEI) van Wageningen UR, verklaarde op BNR dat het verwerken van overaanbod tot veevoer en vergisting van prima vers voedsel geen onethisch idee mag zijn. Een overaanbod zou immers leiden tot prijsderving. Advocaat Anthony Godfroid is een andere mening toegedaan en verklaart in Knack dat de consument het recht heeft te mogen genieten van prijsdalingen, ook al zijn deze het resultaat van een afkeurenswaardige politiek van een Russische president die te wild om zich heen schopt. De maatregel die minister van Landbouw Joke Schauvliege nam om een vijfde van de perenoogst te laten vernietigen, ziet hij als het negeren van het kartelrecht en aldus onaanvaardbaar. In Vlaanderen werden in het voorjaar afspraken vastgelegd die duidelijk maken dat vergisting van vers voedsel pas in laatste instantie aan bod komt en dat het verorberen van de voeding prioritair is. Op 31 maart 2014 stelde de Vlaamse minister-president de engagementsverklaring ‘Vlaanderen in Actie: Samen tegen voedselverlies’ voor aan het publiek. De verklaring is een

6

gezamenlijk initiatief van de Vlaamse Regering en Boerenbond, Fevia Vlaanderen, Comeos Vlaanderen, Unie Belgische Catering, Horeca Vlaanderen en het Onderzoeks- en Informatiecentrum van de Verbruikersorganisaties (OIVO). De ondertekenaars zullen samenwerken om de voedselverliezen in de keten verder terug te dringen. De ondertekenaars roepen bedrijven, organisaties uit de keten en stakeholders op om de engagementsverklaring te onderschrijven en acties te ondernemen om voedselverliezen zoveel mogelijk te reduceren. In de engagementsverklaring vormt Preventie van voedselverlies het uitgangspunt, met de zgn. Cascade van waardebehoud als leidraad. Wat wordt nu juist bedoeld met die Cascade van waardebehoud? Vergelijk het met de ladder van Lansink die opgesteld werd om een hiërarchie te bepalen in de stappen van het afvalpreventiebeleid.

We streven ernaar om zo hoog mogelijk op de ladder te geraken. Pas als een stap niet mogelijk is, mag je afdalen naar een lagere trede. Op dezelfde manier werd voor voedselverlies de ladder van Moerman (oftewel de Cascade van waardebehoud) opgesteld: Als voedselverlies dreigt en het voedsel niet meer kan gegeten worden, moet er naar gestreefd worden om het voedsel zo hoogwaardig mogelijk te valoriseren. Met andere woorden stap 1 in de cascade staat hoger op de ladder dan stap 2 …

LADDER VAN MOERMAN = Cascade van waardebehoud: 1. Voorkomen a/d bron 2. Toepassen in humane voeding 3. Inzetten voor veevoeder of dierenvoeding 4. Inzetten als grondstoﬀen in de niet-voedingsindustrie 5. Verwerken tot meststof door vergisting en/of compostering 6. Inzetten voor het opwekken van energie


Grond, grondiger, gegrond Deze cascade betekent dat de voedselbank voorrang heeft op dierenvoeding en dit weer voorrang geniet op vergisting. Niettemin gaf minister van Landbouw Joke Schauvliege bij het ter perse gaan van dit nummer de toelating om naar schatting een vijfde van de perenoogst niet aan de man te brengen, maar te vernietigen. Verwacht wordt dat een aantal fiere fruittelers toch zal kiezen voor oogsten, en voor langdurig opslaan in koelcellen tot de economische toestand wijzigt.


HOUT EN GRAS STRAKS EETBAAR VOOR DE MENS?

Als we de Cascade van waardebehoud zouden toepassen op grasen houtresten uit de tuin, dan zou je de voorkeur geven aan hout en gras eten in plaats van composteren. Kan je je inbeelden dat je vanavond een grasslaatje op een bedje van houtsnippers voorgeschoteld krijgt? Of jouw gerecht afgewerkt wordt met vers gemaaid gazongras?

De burgemeester van Peer riep in een youtubefilmpje zijn inwoners op om peren te eten en een foto daarvan op de sociale media te zetten.

Radio 2 riep zijn luisteraars op om recepten met peren te bezorgen.

Een bedrijf uit Limburg lanceerde zelfs een Reuzen Perenketting, gebaseerd op de kettingbrieven van vroeger. De 60 medewerkers delen aan 10 vrienden 1 kg peren uit. Deze 10 personen doen hetzelfde, enzoverder.

Ben jij ook tegen de vernietiging van voedsel? Zet dan net zoals hen een actie op het getouw om de fruitconsumptie te stimuleren. Meer informatie over voedselverlies vind je op de website van Landbouw en Visserij onder studies voedselverlies.

Ik niet. Ik heb altijd geleerd dat je gras en hout niet kan verteren omdat het menselijke verteringsstelsel namelijk geen enzymen kan aanmaken die nodig zijn om de bindingen in cellulose af te breken. Cellulose is nochtans qua samenstelling zeer sterk gelijkend op zetmeel. Zowel cellulose als zetmeel bestaan uit een opeenvolgende reeks glucosemoleculen. Glucose is voor ons een voedselenergiebron. Het is de binding tussen de glucosemoleculen die verschilt in beide stoffen. Om de bindingen in zetmeel te breken, maken we de juiste enzymes aan en daarom kunnen we zetmeel wel verteren. Nu de gedachte aan een biogebaseerde economie meer en meer terrein wint, krijgt het onderzoek naar toepassingen van cellulose meer aandacht. Een stel onderzoekers aan de universiteit Virginia Tech ontwikkelde een procedé dat de bindingen in cellulose kan omzetten naar de bindingen van zetmeel. Het procedé zit nog in een onderzoeksstadium, maar indien dit in de toekomst verder op punt kan gesteld worden, zou dit een opwaardering van plantenresten kunnen betekenen. Planten waarvan nu enkel de zaden kunnen gegeten worden, zouden dan volledig eetbaar worden. Ook houtige gewassen zouden tot ons menu kunnen behoren. Of dit enkel op fabrieksschaal in bereid voedsel in de toekomst toepassing vindt, of ieder een potje enzymen bij de maaltijd heeft om op het bord te strooien, zal de toekomst uitwijzen. Bron: http://www.flandersfood.com


7

Grond, grondiger, gegrond VERSTRENGD VERBOD VERBRANDING TUINRESTEN In KringloopZINe n° 3 van 2013 verscheen een artikel over vuurtje stoken in de tuin. Ondertussen is de wetgeving verstrengd. Onlangs keurde de Vlaamse regering een nieuw verbod op verbranding in open lucht goed. Biomassa-afval afkomstig van het onderhoud van tuinen mag vanaf nu onder geen enkele omstandigheid nog worden verbrand in open lucht. Op de website van LNE, Departement Leefmilieu, Natuur en Energie, vinden we de beschrijving van de wet en suggesties om alternatieven zoals kringlooptechnieken toe te passen.

Wat zegt de wet? De milieuwetgeving voorziet in hoofdstuk 6.11 van Titel II van het Vlarem (nog niet verschenen in het Staatsblad) wel enkele specifieke uitzonderingen. Enkel in volgende gevallen is verbranding in open lucht nog toegelaten: 1. het verbranden van droog onbehandeld hout bij het maken van een open vuur en het verbranden van droog onbehandeld hout en onversierde kerstbomen in het kader van folkloristische evenementen. Zo’n activiteit mag pas plaatsvinden als de gemeentelijke overheid schriftelijke toestemming heeft gegeven en de activiteit op meer dan 100 meter van bewoning plaatsvindt

Wat zijn de alternatieven? Voor alle soorten afval bestaan gezonde, milieuvriendelijke oplossingen. Goed sorteren en meedoen aan de selectieve inzamelingen is daarom erg belangrijk. Het leeuwendeel van het ingezamelde afval wordt gerecycleerd. Wat niet meer gebruikt kan worden, gaat naar speciale afvalverbrandingsinstallaties met geavanceerde rookgaszuivering en energierecuperatie. Sorteren is goed, maar preventie is nog beter. Enkele tips om afval te voorkomen: • Plak een antireclamesticker op je brievenbus en je hebt meteen veel minder oud papier. • Kies voor vaste planten en struiken die langzaam groeien en niet elk jaar massa’s snoeisel opleveren. Het betekent ook minder onderhoud. • Veel tuinafval kan je zelf composteren. • Snoeihout en ook je kerstboom kun je hakselen. De snippers strooi je tussen de planten uit. Zo vermijd je ook onkruid. • Met dikkere takken leg je snel een mooie takkenwal aan als omheining. Je zorgt bovendien voor een schuilplaats voor kleine dieren en dus voor meer biodiversiteit. Met wat goede wil en fantasie verwerk je al je tuinafval ter plaatse. Zonder vuur, zonder rook en zonder zorgen! www.stookslim.be

2. het verbranden van droog onbehandeld hout of een vaste fossiele brandstof in een sfeerverwarmer of voor het gebruik van een barbecuetoestel 3. het verbranden van dierlijk afval, in overeenstemming met de bepalingen, vermeld in artikel 7 van het besluit van de Vlaamse Regering van 21 juni 2013 betreffende dierlijke bijproducten en afgewerkte producten. Die activiteit mag pas plaatsvinden met schriftelijke toestemming van de toezichthouder 4. het maken van vuur in open lucht indien nodig bij het beheer van bossen, als beheermaatregel, als fytosanitaire maatregel of als onderdeel van een wetenschappelijk experiment, in overeenstemming met de bepalingen van het Bosdecreet van 13 juni 1990 5. het maken van vuur in open lucht in natuurgebieden, als beheermaatregel wanneer afvoer of verwerking ter plaatse van het biomassa-afval niet mogelijk is, of als fytosanitaire maatregel. Die activiteit mag pas plaatsvinden als de gemeentelijke overheid schriftelijke toestemming heeft gegeven en die activiteit als uitzonderlijke beheermaatregel is opgenomen in het goedgekeurd beheerplan 6. de verbranding in open lucht van plantaardige afvalstoffen die afkomstig zijn van eigen bedrijfslandbouwkundige werkzaamheden, als afvoer of verwerking ter plaatse van het biomassa-afval niet mogelijk is, of als dat vanuit fytosanitair oogpunt noodzakelijk is In al die omstandigheden moet (behalve bij het gebruik van sfeerverwarmers en barbecuetoestellen) in overeenstemming met het Veldwetboek en het Bosdecreet een afstand gerespecteerd worden van honderd meter tot huizen, heiden, boomgaarden, hagen, graan, stro, mijten of plaatsen waar vlas te drogen is gelegd, en een afstand van 25 meter tot bossen.

8


Actief Creatief NIETS IS VERLOREN FESTIVAL

Naar een duurzamer voedselsysteem


Voedselverspilling is onaanvaardbaar. In Europa riskeren 43 miljoen Europeanen voedselarmoede en in België doen gemiddeld 220 000 gezinnen een beroep op voedselhulp. En toch gooien we dagelijks nog altijd zoveel voedsel weg.

PARTNER VAN HET

NIETS IS VERLOREN FESTIVAL

Stad Gent zet in op een duurzamer lokaal voedselsysteem en werkt binnen, Gent en Garde, een voedselstrategie uit waarbij we de milieu-impact van ons voedselsysteem terugdringen. Voedselverspilling vermijden, voedselafval hergebruiken als grondstof en de CO2-impact van voedsel terugdringen zijn daarbij essentiële doelstellingen. “Mochten alle voedseloverschotten een land voorstellen, het zou de derde uitstoter van CO2 ter wereld zijn” zegt schepen van Milieu en Klimaat Tine Heyse. “Momenteel komt een derde van het voedsel dat wereldwijd geproduceerd wordt niet in onze maag terecht maar gaat het meteen de vuilnisbak in. Tijd om iets concreets te doen.”

Niets is Verloren Met het Niets is Verloren Festival wil de stad alle burgers, organisaties, bedrijven en horeca betrekken bij de strijd tegen de voedseloverschotten. Het festival is een project van Atelier de Stad en Stad Gent in samenwerking met een 40-tal organisaties en een honderdtal vrijwilligers.

OVERSCHOTTENBANKET WORKSHOPS INSPIRATIEMARKT DEBATTEN

20.09.2014 BIJLOKE GENT

Het festival zal bestaan uit 4 onderdelen: 15:00-20:00

VU WIM DE TEMMERMAN JOZEF KLUYSKENSSTRAAT 2 9000 GENT

Op zaterdag 20 september 2014 wordt de Bijlokesite in Gent omgetoverd tot het Niets is Verloren Festival. Het is het slotmoment van een jaar Niets is verloren, een project van Timelab en KASK in samenwerking met Stad Gent en Canvas. Doorheen 2014 werkten Gentenaars projecten uit om met creatieve oplossingen te komen voor problemen van overlast en verspilling in hun stad. In het kader van Niets is Verloren Festival vindt ‘Feeding the 5000’ plaats, de wereldwijde campagne die voedselverspilling aanklaagt. Gent plaatst zich hiermee in het rijtje van wereldsteden als Londen, Parijs en Amsterdam die de aandacht vestigen op een duurzamer voedselsysteem. Te klein, te groot, gevlekt of geblutst. Tonnen fruit, groenten en aardappelen die onze normen niet halen wordt uit de voedselketen geweerd. Door te koken met voedsel dat de supermarkt niet meer binnenraakt willen we tonen dat er manieren zijn om voedselverspilling tegen te gaan.

Een groot voedseloverschottenbanket waarbij 5000 maaltijden geserveerd worden op basis van voedsel dat anders afval zou worden. Dit is het Feeding the 5000-principe. Leerlingen van de Hotelschool Gent versnijden de producten, de sociale restaurants De Centrale en Toreke, Flemish Foodie Olly Ceulenaere (Publiek), Le Petit Botanique en chefs van UGent (Het Pand) slaan de handen in elkaar om 5000 maaltijden op tafel te krijgen. Het banket wordt volledig vegetarisch. Donderdag Veggiedag viert dit jaar haar 5-jarig bestaan en dat laten we niet onopgemerkt voorbij gaan. Een inspiratiemarkt met de projecten van Atelier de Stad en waar je allerlei tips&tricks kan opdoen over hoe je thuis restjes kan verwerken of iets nieuws op tafel tovert met overschotjes. Een waaier aan workshops, waarbij groot en klein zelf aan de slag kunnen. Een debattenreeks, georganiseerd in samenwerking met UGent, waarbij uiteenlopende zaken rond het idee ‘Niets is verloren’ worden verkend. Iedereen welkom Het Niets is Verloren Festival wordt een uniek culinair feest, waar iedereen van harte welkom is. Geheel volgens de verspillingsfilosofie wordt het een afvalarm evenement. Breng dus je eigen bord, glas en bestek mee. Of beter nog: heb je thuis nog borden of bestek liggen dat weg mag? Breng het die dag mee en schenk het aan de Kringloopwinkels. Niets is verloren. Je vindt Vlaco op het festival met een infostand rond voedselverlies en een workshop rond ‘koken met restjes’.


9

Kort # Krachtig MOBIELE FRUITPERSACTIE - AFFLIGEM EN AALST

SOS KLIMAAT, EEN KOOKPROGRAMMA VOOR DE PLANEET

Inwoners genieten langer van de vruchten van hun eigen boomgaard

Opendeurdag domein Bulskampveld in Beernem op 28 september van 10u30-18u.

Op 11 oktober komt de mobiele fruitpers naar Affligem. Elk jaar gaat er heel wat zelfgekweekt fruit verloren omdat men er geen weg mee weet. Het laten persen, pasteuriseren en verpakken kan dan een oplossing zijn. Daarvoor kan je op 11 oktober terecht op de fruitpersdag in Affligem. Meer info te bekomen bij de milieudienst van Affligem of Aalst.

Op die dag wil het Bulskampveld iedere bezoeker op een speciale manier verwennen. Het jaarthema ‘SOS klimaat, een kook programma voor de planeet’ geeft je de gelegenheid om de omgeving op een heel bijzondere manier te bekijken. Overal hoor je over de klimaatverandering en dat de aarde warmer wordt. Maar is dat zo slecht voor ons? Ontdek al spelend of al wandelend wat de gevolgen zijn voor dieren, planten en mensen. Ook Vlaco geeft invulling aan het thema. Je kan drie Vlaco-lesgevers ontdekken. Veerle Maes kookt met restjes, kom proeven welke verschillende gerechten ze met oud brood maakt. Peter Vosters deelt zijn kennis over snoeien van bomen, algemene verzorging, ziektes voorkomen, wat je zelf doet en wat kan je best kan laten doen? Urbain De Vuyst maakt je wegwijs in het donkere blotevoetenpad. Wil je meer info, surf dan naar domein Bulskampveld op de website van Provincie West-Vlaanderen.

De mobiele fruitpers komt het ene jaar (dit jaar) in Affligem en het andere in Aalst.

10


Actief Creatief Vlaamse Compostorganisatie vzw

IN TEAM MULCHMAAIEN Wie won de Toro buurtgrasmaaier?

De winnaar van de Toro wedstrijd is bekend. Op het Kringloopfe(e) stival kon je aan de stand van de Kringloopteams jouw idee indienen om een Toro recycler®-grasmaaier met heel je buurt te delen en zo een Kringloopbuurt te worden. Martine Van Mossevelde won met haar voorstel, Vlaco-medewerker Elfriede had begin juli de eer om de Toro te overhandigen. De beste ideeën maakten kans op de grasmaaier.

Zo sloten ze een netheidspact met de stad om het stadspark achter de school te mogen gebruiken voor schoolactiviteiten. Wisselende groepjes van leerkrachten en ouders zorgen voor de opkuis. De ouders worden bij alles betrokken. Er zijn beurtrollen opgesteld voor het onderhoud van verschillende dingen en nu dus ook voor de grasmaaier. Bovendien hebben ze als school de kringloopgedachte steeds in hun achterhoofd: ze zijn een inzamelpunt in de wijk voor bijvoorbeeld plastic dopjes en kurkenstoppen, ze hebben drie compostvaten, bakken met planten, een groentetuintje en organiseren kookateliers met zo weinig mogelijk overschotjes en afval. In september zal Tamira een nieuwsbrief verspreiden om de ouders warm te maken voor het gemeenschappelijk gebruik van de grasmaaier. Ze wil een mini-handleiding maken om het gebruik uit te leggen, inclusief onderhoudstips. Er zal een vaste dag worden vastgelegd voor ophalen en terugbrengen. Een jerrycan benzine wordt gevuld meegegeven maar zal ook vol moeten worden teruggebracht. Een kleine bijdrage zal gevraagd worden voor het onderhoud. Als het vlot verloopt met de ouders willen ze het uitbreiden naar de rest van de buurt.

Martine won de Toro, maar droeg de verantwoordelijkheid over aan Tamira, zorgcoördinator in De Loods, een Freinetschool in Gent. Martine haar voorstel was immers om het tuinhuis van de school te gebruiken als opbergplaats en Tamira aan te stellen als toezichthouder. Zo zien zowel de kinderen als de ouders op welke manier een buurt kan samenwerken. Het idee van Martine lag helemaal in lijn met wat Vlaco met de Kringloopbuurten wil bereiken: het gevoel van samenhorigheid versterken. Via de school wordt goed gecommuniceerd en kan Vlaco perfect op de hoogte worden gebracht van het verdere verloop. Zo heeft het plan een grote kans op slagen. Via de wedstrijd wordt het idee van een Kringloopbuurt ook op een leuke manier verspreid. De Loods is een kleine buurtschool, waar kinderen van de eerste kleuterklas tot en met het zesde leerjaar terecht kunnen. Martine haar zoon zat hier op school en zo kwam ze op het idee. De school legt namelijk al langer de nadruk op samenwerking.


11

Veel gestelde vragen KRAS (het vroegere scholierenparlement) is een discussie- en rollenspel voor jongeren uit de derde graad secundair onderwijs en werkt schooloverschrijdend. Over heel Vlaanderen komen jongeren in hun vrije tijd samen om met leeftijdsgenoten op het scherp van de snee te debatteren over mondiale thema’s. Daarbij staan discussie en de eigen mening centraal. Ook voedsel was één van de thema’s het afgelopen schooljaar. Zo’n 500 Vlaamse jongeren verdiepten zich in het thema Voedsel, zowel op nationaal als mondiaal vlak. Tijdens een jaartraject debatteerden deze jongeren over de vraag ‘Hoe kunnen we 9 miljard mensen voeden in 2050?’. In aanwezigheid van politici en experts formuleerden zij, aan de hand van een duidelijke probleemstelling, concrete beleidsaanbevelingen op de Overkoepelende Slotzitting van KRAS.


Hieronder één probleemstelling uit de bundel die inspeelt op de sensibilisering rond voedselverlies naar de consument toe.

Hoe kunnen we ervoor zorgen dat consumenten zo weinig mogelijk voedsel verspillen? Gelet op het feit dat ons consumptiegedrag een invloed heeft op het milieu en op onze gezondheid.

Overwegende dat • er voedsel wordt vernietigd dat er niet perfect uitziet voor de consument; • de consument zich sterk laat leiden door etikettering en de etikettering op producten zeer streng is; • de vuilnisbelt steeds groter wordt en er voor voedsel dat men wegschenkt BTW gevraagd wordt;

Bevelen wij aan dat

colofon Uitgave van Vlaco vzw Elfriede Anthonissen Kristof Van Stichelen

Vormgeving:

Reclamebureau Mink

Druk:

Drukkerij Buroform

V.U.:

Rudy Meeus Stationsstraat 110 2800 Mechelen

Redactie-adres:

Vlaco vzw Team ThuisKringlopen Stationsstraat 110 2800 Mechelen Tel.: 015 451 370 Fax: 015 218 335 [email protected]

Het geheel of gedeeltelijk overnemen van artikelen is toegelaten, mits bronvermelding.

Nauw aansluitend bij hun aanbevelingen, kregen we enkele vragen binnen ivm bewaartips.

Waarom heeft niet alle eten in de diepvries dezelfde bewaartermijn? Voor het bewaren van voeding in de diepvriezer bestaan er uitgebreide tabellen voor zowel vers, ingevroren als bereide voeding. Een houvast is het vet- en vitaminegehalte. Hoe vetter het product, hoe minder lang je het voedsel kan bewaren in de diepvries. Vet zal oxideren wat een smaakafwijking geeft. Vitaminen zijn het meest kwetsbaar. De inhoud aan vitaminen blijft na één jaar voldoende, daarna gaat het drastisch omlaag.

Hoe bewaar je een ei het best? Over hoe je eieren het best bewaart, is niet iedereen het eens. In de ene supermarkt vind je eieren in de koeling, in de andere supermarkt gewoon in de rekken. Eieren horen in de koelkast, dit verkleint de kans op bederf: de houdbaarheid van een ei bedraagt ongeveer vier weken vanaf de legdatum. Omwille van de versheid en om het risico op Salmonella klein te houden is het aangeraden eieren koel te bewaren. Eieren verliezen gedurende een dag op kamertemperatuur meer van hun versheid dan gedurende een week in de koelkast.


141615 www.mink.be

Redactie:

1. de Europees vastgelegde vormvereisten van de landbouwproducten worden versoepeld en er een sensibiliseringscampagne wordt opgestart door de Vlaamse overheid waarbij de consument bewust wordt gemaakt van het feit dat een anders gevormd product ook lekker en voedzaam kan zijn (o.a. via een boodschap van algemeen nut). 2. het onderscheid tussen “ten minste houdbaar tot” en “te gebruiken tot” beter bekend wordt gemaakt via bestaande media en alle bewaartips vermeld worden op een website en in een brochure. 3. de donatie van voedingsproducten door de winkels aan voedselbanken vereenvoudigd wordt door de afschaffing van het opgelegde tarief en de aansprakelijkheid van de winkels te verschuiven naar een gedeelde aansprakelijkheid van de producent en het voedselagentschap.

Meer halen uit de biologische kringloop

Recommend Documents